Sarth Gujarati Jodni Kosh

Author(s): Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Page 880

સંકેતિત ]
૮૩૫
[સંગી
પ્રેરક ને કર્મણિ. -તિત વિ૦ [] સંકેતથી જણાવેલું; સંકેત- ૦બલ(–ળ) ન૦ નાની મોટી સંખ્યા હોવાને કારણે મળતું કે વાળું; સંકેતાયેલું
નીપજતું બળ. ૦બંધ વિ૦ અનેક; ઘણાં. લેખન નવ સંખ્યા સંકેલવું સક્રેટ [. સંસ્કિમ સર૦ Éિ સરના] આટોપવું; લખવાની રીત (ગ.). ૦વાચક વિ. [વ્યા.] સંખ્યા જણાવનારું
એકઠું કરવું; પાછું વાળી લેવું. [સંકેલાવું (કર્મણિ), વિવું (વિ૦). વૃત્તિવાચક વિ૦ [+આવૃત્તિવાવ8] સંખ્યાની (પ્રેરક).] –ણી સ્ત્રી, સંકેલે પૃ૦ સંકેલવું કે સંકેલાયેલું તે | આવૃત્તિનું વાચક (ઉદા. બેવડું) [વ્યા.]. ૦સમૂહવાચક વિ૦ સંકેચ પું[સં.] તંગી; અછત, સંકડાશ (૨) આંચકે; ખચકાવું સંખ્યાના સમૂહનું વાચક. ઉદા. પંચક; સૈકું [વ્યા.]. સંકેત તે (૩) લજજો; શરમ (૪) બિડાવું તે (૫) ભય. ૦૭ વિ૦ સંકેચ પં. ૧૨, વગેરે સંખ્યાને સંકેત (ગ). –ખ્યાવાચક વિ. કરનારું, ન ન૦ સંકોચવું કે સંકેચાવું તે. ૦શીલ વિ૦ સંકેચવાળું | [ + ચંરા + વાવ{] અપૂર્ણા કનું વાચક (વ્યા.). ઉદા૦ અર્થે સંકેચવું સત્ર ક્રિ. [સં. સં ] બીડી દેવું (૨) મર્યાદિત કરવું; | સંગ કું. [ā] સંગ (૨) સંબંધ (૩) સેબત; સહવાસ (૪) સંકેચ કરો
[વવું સ૦ કિ(પ્રેરક) | આસક્તિ (૫) મૈથુન. દોષ ૫૦ જુઓ સંગતિદેષ સંકેચાવું અ૦ કિં. “સંકોચવું’નું કર્મણિ (૨) સંકેચ પામો. | સંગ કું. [.] પથ્થર. તરાશ [] સલાટ. દિલ વિ. સંકેવું સક્રિટ [કા. સંજો] સાંકડું કરવું; ફેલાયેલું એકઠું | પથ્થર જેવા દિલનું; કઠેર; નિર્દય. બદિલી સ્ત્રી, કરવું; સંકેચવું. [સંકેહવું (કર્મણ), –વવું (પ્રેરક).] સંગટો [સર૦ મ. સંneળ] મિશ્રણ; સેળભેળ. [-થ = શ્રાવકેસંકેરણી સ્ત્રી [સરવું પરથી] સંકોરવું કે સંકેરાવું તે માં સ્ત્રી-પુરુષ વ્રત લઈ બેઠાં હોય ત્યારે સ્પર્શાસ્પર્શ થ.] સંકેરવું સત્ર ક્રિટ વધારે અંદર ઠેલવું (૨) પ્રજવલિત કરવું (૩) [ સંગઠક વિ. સંગઠન કરતું (૨) પુત્ર સંગઠનકાર; “ર્ગેનાઈઝર ઉશ્કેરવું (૪) જુઓ સંકેલવું. [સંકેરાવું (કર્મણિ), –થવું પ્રેરક).] | સંગઠન ન. [É] વીખરાયેલાં બળ, લોક કે અંગોને એકત્રિત સંક્રમ ૫૦, ૦ણ ન૦ [.] એક જગા કે સ્થિતિમાંથી બીજી કરી વ્યવસ્થિત કરવાં તે. કાર પુત્ર સંગઠન કરનાર. -ના જગા કે સ્થિતિમાં જવું તે; સંચાર (૨) ઓળંગવું તે (૩) પ્રવેશ સ્ત્રી સંગઠન કરવું તે. –વું સક્રિટ સંગઠન કરવું, અનેક બળાને કરે તે (૪) ઓળંગવાનો કે જવાનો માર્ગ સેતુ, સીડી, વગેરે) | એકત્રિત કરવાં. સિંગઠાવું (કર્મણિ), -૧૬ (પ્રેરક).]. (૫) એક રાશિમાંથી બીજી રાશિમાં જવું તે (સૂર્યનું). ૦ણાવસ્થા | સંગઠિત વિ૦ [f.] સંગઠનવાળું. છતા સ્ત્રી,
સ્ત્રી. [+અવસ્થ] સંધિકાળ. ૦૬ અક્રિઢ સંક્રમણ કરવું સંગત વિ. [સં.] સંબદ્ધ (૨) સુસંગત (૩) અનુરૂપ; “સિમેટ્રિકલ સંક્રામક વિ૦ કિં.] સંક્રમણ કરે એવું; સંક્રામી; ચેપી
(ગ) (૪) સ્ત્રી સંગતિ; સેબત. કેણુ જુઓ અનુકરણ સંકામિત વિ૦ (સં.] સંક્રમ - સંચાર કરાયેલું; પહોંચાડેલું; સંક્રાંત | ગ.). તા સ્ત્રીસામી વિ. [સં.] સંક્રમે કે રંક્રમણ કરે એવું ચેપી
સંગતરાશ પું, જુઓ “સંગ #.' માં સંક્રાંત વિ૦ [.] એક જગાએથી બીજી જગાએ ગયેલું (૨) | સંગતવાર અ૦ સંગત કે સંબંધ પ્રમાણે; સંગતતા મુજબ પહોંચતું કરેલું; સંચારેત (૩) સ્ત્રી જુઓ મકરસંક્રાંતિ સંગતિ સ્ત્રી [સં] સંગ (૨) મેળ (૩) સહવાસ (૪) પૂર્વા પર સંક્રાંતિ સ્ત્રી [સં.] જુઓ સંક્રમ (૨) મકરસંક્રાંતિ. કાલ(–ળ) સંબંધ (૫) સિમેટી” (ગ.). ૦કા પં. એક છંદ. ૦ષ ૫૦
સંક્રાંતિને સમય; વચગાળો; એક જગા કે સ્થિતિમાંથી | સેબતની માઠી અસર બીજી જગા કે સ્થિતિમાં જવા સુધીને વચલ સમય
સંગદિલ, –લી [1] જુઓ “સંગ [.]'માં સંક્રીટવું અક્રિ. [ä. á+ ] ક્રીડવું; ખેલવું
સંગદોષ j૦ જુઓ “સંગ [ā]'માં સંક્રીડાવું અ૦િ , –વવું સક્રિટ “સંક્રીડવું'નું ભાવે ને પ્રેરક સંગના સ્ત્રી [સંગ પરથી] સખી; સેબતણ (પ.) સંક્ષિપ્ત વિ. [ā] . તે સ્ત્રી
સંગમ . [i.] સંયેગ; મેળાપ, સમાગમ (૨) બે નદીઓનું સંક્ષુબ્ધ વિ૦ [i] ખળભળી ઊઠેલું; ભ પામેલું
મિલન; તે સ્થાન. ૦નીય પં. (સં.) એક મણિ, જે મળ્યાથી સંક્ષેપ j૦ [] ટંકાણ; સાર (૨) ટૂંકાવેલું કે સારરૂપ છે. ૦૭ | પ્રિયના વિયોગને અંત આવે છે એમ મનાય છે. સ્થળ, વિ. સંક્ષેપ કરનારું
સ્થાન ન૦ નદીઓના સંગમની જગા સંક્ષેભ પં. [સં.] ગરબડ; ખળભળાટ; ગભરાટ. ૦કવિ સંભ | સંગર ડું [, સર૦ હિં] સંગ્રામ; યુદ્ધ કરનારું. -ન્ય વિ૦ સંભ પામે કે પમાડી શકાય એવું સંગ-વેલા(–ળા) સ્ત્રી [ā] સૂર્યોદય પછી સવારનો (ગાયોને સંખારે ૫૦ પાણું ગાળતાં ગળણામાં રહેલો કચરો
ચરવા લઈ જવાનો સમય
[પંચ-ટાળી સંખાવું અ૦િ [સં. રાંશ ઉપરથી શંકાવું; સંખાવો થવો (૨) સંગસારી સ્ત્રી, [.] પથ્થર મારી મારીને જીવ લેવાની સજા;
સાંખવું'નું કર્મણિ, વિવું સક્રિટ પ્રેરક).] [ કમાટી; કંટાળો સંગાથ પં. [સં. સંઘાત ? સર૦ હિં. સંભાત, મ. સંત, સાત] સંખા S૦ [જુએ સંખાવું] શંકા; હાજત (૨) શરમ (૩) કમ- | સંઘાત; સાથ; સેબત (વાટમાં). [-જે = સાથ - સેબત સંખ્ય ન [ā] યુદ્ધ; લડાઈ
બરાબર છે કે નહીં તે તપાસવું]-થી વિ૦ (૨) પું[સરવે ફિં. સંખ્યા સ્ત્રી [સં.] રકમ; આકડો (૨)ગણના; ગણતરી.[-માંડવી, | Inતી, મ. સti] સંગાથ કરનાર. –થે અ૦ સાથે; સંઘાતે
= આંકડો લખવો.] ક્રમવાચક વિ૦ એક, બે, ત્રણ એમ | સંગાન ન. [.] ગાન; સંગીત [૫કૅન્કરંટ' (ગ) સંખ્યાને ક્રમ બતાવનાર [વ્યા.]. ૦તીત વિ. [+મતી] | | સંગામી વિ. [સં.] સાથે જનારું (૨) એક બિંદુમાં સંગમ થતું; અસંખ્ય. છત્મક વિ. [+ મામ] સંખ્યાને લગતું. પૂરક | સંગિની વિ૦ સ્ત્રી સંગી (૨) સ્ત્રી સેબતી સ્ત્રી વિ. પહેલું, બીજું એમ સંખ્યા બતાવનાર (વિ.) [વ્યા.]. | સંગી વિ૦ [ā] સંગ કરનાર (૨) સેબતી