Book Title: Sarth Gujarati Jodni Kosh
Author(s): Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad

Previous | Next

Page 887
________________ સંસર્ગાષ] ૮૪૨ [ સંહારવું દોષ ૫૦ જુઓ સંગતિદોષ. –ગ વિ. સંસર્ગ રાખનારું (૨) કરવું. [સંસ્કારવું અક્રિ. (કર્મણિ), –વવું સક્રિ. (પ્રેરક.).] ૫સંબંધી; સાથી સંસ્કાર- હીન, હીણું જુએ “સંસ્કારમાં સંસર્પણ ન. [સં.] સરકવું, ધીમે ધીમે ખસવું તે સસ્કારાવું, –વવું જુએ “સંસ્કારવુંમાં સંસા . [સં. સંશય; સર૦ હિં) (૫) સંશય; શંકા સંસ્કારિત વિ. [સં.] સંકારાયેલું; સંસ્કાર પામેલું; સંસ્કૃત કરાયેલું સંસાર ૫૦ કિં.] સૃષ્ટિ; જગત (૨) માયાને પ્રપંચ (૩) જન્મ- | સંસ્કારિતા સ્ત્રી સં.] સંકારીપણું; “કલ્ચર’ મરણની ઘટમાળ (૪) ગૃહસંસાર (-ચલાવ, ચાલ.) સંસ્કારી વિ. [ā] મૂળથી સારા સંસ્કારવાળું (૨) સારા સંસ્કાર [–તર = દુનિયાદારીના વ્યવહારમાં પાર ઊતરવું (૨) મક્ષ | કે સારી કેળવણી પામેલું (૩) પુણ્યશાળી મેળવો. –નો વા વા = માયા-મમતા વળગવાં; નિખાલસપણું | સંસ્કારસ્થ વિ[ā] સંસકારોને લઈને ઊઠતું – જાગ્રત થતું જતું રહેવું. પૂઠે લાગ = સંસારની કપરી ફરજો માથે પડવી. | સંસ્કૃત વિ૦ [4.] સરકાર પામેલું (૨)શુદ્ધ કરેલું (૩) શણગારેલું માંડ, –માં પડવું = પરણવું (૨) ગૃહસંસાર શરૂ કર.-માં | (૪) સ્ત્રી; ન ગીર્વાણભાષા. ૦ વિ૦ સરકૃત જાણનાર. ૦મય ડૂબવું = માયાનાં બંધનોમાં જકડાવું; કર્મબંધન બાંધવાં.] ૦માર્ગ | વિ૦, ૦મથી વિ.સ્ત્રી સંસ્કૃતથી પરિપૂર્ણ. ૦શાહી વિ૦, તિયું . સંસારમાં રહી ગાળેલું જીવન. ૦મેચની વિ. સ્ત્રી સંસાથી વિ. સંસ્કૃતના પ્રભાવવાળું; સંસ્કૃતમય, સંસ્કૃત-પ્રયુર મુક્ત કરે એવી. વ્યાત્રા સ્ત્રીસંસાર રૂપી યાત્રા; સંસારમાં | સંસ્કૃતિ સ્ત્રી. [ā] સભ્યતા; સુધારે; સામાજિક પ્રગતિ; “સિવિજીવન ગુજારવું તે – સંસારમાર્ગને પ્રવાસ. વ્યવહાર પુ. | સિઝેશન'. ન્યૂ વિ૦ જુઓ ‘સંસ્કૃતમાં દુનિયાદારીને વ્યવહાર, શાસ્ત્ર નવ સમાજશાસ્ત્ર.શાસ્ત્રી પુંડ | સંસ્કૃતી પં. [. સંસ્કૃત + ઈ] સંસ્કૃત પંડિત સમાજશાસ્ત્રી. શાળા શ્રી. સંસારરૂપી શાળા. ૦સાગર પુ. | સંસ્કૃતેન્થ વિ. [ā] સંસ્કૃતમાંથી આવેલું સંસારરૂપી સાગર. સુખ નવ કુટુંબ પરિવારનું કે સંસારના ભેગોનું | સંસ્કૃભવ વિ. [સં.] સંસ્કૃતમાંથી પેદા થયેલું; સંસ્કૃત્ય સુખ. ૦સુધારે સામાજિક અને કૌટુંબિક બાબતમાં સંક્રિયા સ્ત્રી. [સં.] સંસ્કારવું તે; સંશુદ્ધિ કેળવણી સુધારે. -રિણી વિ. સ્ત્રીસંસારી (૨) સંચાર કે પ્રચાર કરનારી. સંખલન ન. [.] ખલન; ભૂલ; દોષ -રી વિ. સંસારવ્યવહાર સંબંધી; દુનિયાદારીનું; “સેકયુલર” (૨) | સંસ્તરણ ન. [ā] પથાર; બિછાવટ (૨) ફેલાવવું તેનું પ્રસારણ સંસારમાં રચ્યુંપચ્યું (૩) સંસાર માંડી બેઠેલું. -રીડે ! (પ.) | સંસ્થપાવું અક્રિ૦, વિવું સક્રત “સંસ્થાપવું'નું કર્મણિ ને પ્રેરક સંસાર; જગત; સંસાર વ્યવહાર સંસ્થા સ્ત્રી (સં.) રચના; વ્યવસ્થા (૨) સ્થાપિત વ્યવસ્થા કેઢિ સંક્તિ વિ. [4] છંટાયેલું; ભીંજાયેલું (ઉદાવ લગ્નસંસ્થા) (૩) મંડળ; તંત્ર; ‘ઇસ્ટિટયૂશન સંસિદ્ધ વિ૦ [સં.] સિદ્ધ થયેલું; પૂર્ણ થયેલું (૨) સફળ થયેલું | સંસ્થાન ન. [ā] નાનું રાજ્ય ૨જવાડે (૨) પરમુલકમાં વસાહત; પ્રાપ્ત થયેલું. -દ્ધિ સ્ત્રી, સિદ્ધિ; પૂર્ણતા (૨) સફળતા પ્રાપ્તિ | તેવું રાજ્ય; “કૅલેની'. વાસી વિ૦ (૨) ૫૦ વસાહતમાં રહેનાર. સંસ્કૃતિ સ્ત્રી [] સંસાર (૨) જન્મમરણનું ચક્ર (૩) પ્રવાહ; | -ની વિ. સંસ્થાનનું, –ને લગતું (૨) પુત્ર સંસ્થાનનું વતની ગતિ; સરવું તે; સંસરણ સંસ્થાપક વિ૦ (૨) પું [.] સંસ્થાપન કરનાર [કરવી તે સંસ્કૃષ્ટ વિ૦ [ā] સંયુક્ત; જોડાયેલું. -ષ્ટિ સ્ત્રી સહવાસ (૨) | સંસ્થાપન ન૦, --ના સીટ [.] સારી રીતે સ્થાપવું તે; પ્રતિષ્ઠા સંબંધ; સંપર્ક (૩) સંગ; મિલન (૪) એકત્ર કરવું તે; સંગ્રહ | સંસ્થાપવું સક્રિ. [ä. સંસ્થાપવું] સ્થાપન કરવું (૫) બે નિરપેક્ષ અલંકારનું એક જ સ્થાને હોવું તે (કા. શા.) સંસ્થાપિત વિ. [સં.] સંસ્થાપન કરેલું; સંસ્થાપાયેલું સંસેક વિ. [‘સેકયું ઉપરથી] સેકેલું ૫.) સંસ્થાવાસી વિ૦ (૨) પુત્ર સંસ્થાને પિતાનું ઘર કરીને કે માનીને સંસ્કરણ ન૦ .]શુદ્ધ કરવું, દુરસ્ત કરવું કે સમરાવવું -સુધારવું ! તેમાં રહેનારું; સંસ્થામાં વસતું વધારવું તે (૨) સંસ્કાર કરવા તે (૩) (ગ્રંથની) આવૃત્તિ સંસ્થિત વિ૦ [ā] સારી રીતે સ્થિત; સ્થિર; સંસ્થિતિવાળું સંસ્કાર પં. [] શુદ્ધ કરવું તે (૨) સુધારવું તે (૩) શણગારવું તે | સંસ્થિતિ સ્ત્રી [સં] સાથે રહેવું તે (૨) કાયમનું સ્થાન (૩) ટકવું (૪) વાસનાઓ કે કર્મોની મન ઉપર પડતી છાપ (૫) શિક્ષણ, | તે; કાયમ રહેવું તે (૪) વિશ્રાંતિ (૫) સ્થિતિ, સ્થિરતા ઉપદેશ, સંગતિ વગેરેના મન ઉપર પડેલો પ્રભાવ (1) પૂર્વકનું | સંસ્પર્શ પું[ā] સ્પર્શ, સંબંધ ફળ; સંજોગ (૭) મરણ પાછળ કરવાની ક્રિયા (૮) દ્વિજોને જન્મથી | સંફેટન ન૦ [] જુઓ ફેટન મરણ સુધી કરવા પડતા આવશ્યક ૧૬ વિધિમાં દરેક'(ગર્ભાધાન, સંસ્મરણ ન [i.]પૂર્ણ સ્મરણ; વારંવાર સ્મરણ પુંસવન, અનવલોભન, વિષ્ણુબલિ, સીમંતોનયન, જાતકર્મ, નામ- | સંસ્કૃતિ સ્ત્રી. [સં.] પૂર્ણ સ્મૃતિ; યાદ કરણ, નિષ્કમણ, સૂર્યાવલોકન, અન્નપ્રાશન, ચૂડાકર્મ, ઉપનયન, સંસ્વેદજ વિ૦ (૨) ન [] જુઓ સ્વેદજ ગાયત્ર્યપદેશ, સમાવર્તન, વિવાહ, સ્વર્ગારેહણ) (૯) શિક્ષણ, સંહતિ સ્ત્રી સં.] સમુદાય (૨) સંપ; સંગઠન. ૦વાદ પુત્ર સંહતિ કેળવણી. [-કર =શુદ્ધ કરવું (૨) મઠારવું શણગારવું. માથે | કે સપ હે જોઈએ એવો વાદ; “શિઝમ” સંસ્કાર વીતવા = દુઃખ પડવું, સંકટ આવવાં.] ૦કવિ સંસકાર સંહરવું સક્રિ. [4. હર (ઉં. સં + હૃ]) એકઠું કરી લેવું, પાછું કરનારું, શુદ્ધ કરનારું, વાહિત સ્ત્રી૦. ૦થાહી વિ. સંસ્કાર | ખેંચી લેવું (૨) સંહાર કર. [સંહરાવું (કર્મણિ), -વવું (પ્રેરક).] ગ્રહણ કરી લેતું. ૦વતી વિ૦૦ સંકારવાળી; સંસ્કારી....વાહી | સહર્તા(ર્તા) ૫૦ [સં] સંહાર કરનાર વિ. સંસ્કારનું વહન કરનારું, હીન, હીણું વિટ અસંસ્કારી | સંહાર કું. [સં.] નાશ; કતલ; ઉચ્છેદ (૨) એકઠું કરવું તે (૩) સંસ્કારવું સક્રિ. [સં. સંfr] સંસ્કારી કરવું (૨) સંસ્કરણ સંક્ષેપ.૦ક વિ૦(૨)પુંસંહાર કરનાર. ૦૬ સક્રિ. [સં.સંહાર] Jain Education International For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950