Book Title: Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रकाशिका टीका - चतुर्थवक्षस्कारः सू० ४ गङ्गासिन्धुमहानदी स्वरूपनिरूपणम्
५३
उच्चत्वेन तद्भवनं वर्णयितुमाह- 'अणेगे' त्यादि - आयामादि विभागादिकं शयनीयं वर्णक पर्यन्तं सूत्रं सव्याख्यमनन्तर सूत्रोक्त श्रीदेवी भवनानुसारेण बोध्यम् ।
अथ गङ्गाद्वीपस्यान्वनामहेतुं पृच्छति - 'से केणद्वेणं' इत्यादि । 'से केणट्टेणं जाव' अथ केन अर्थेन कारणेन यावत् यावत्पदेन - "भंते ! एवं बुच्चइ गंगादीवे गंगादीवे ? गोयमा ! गंगा इत्थ देवी मदिड्डिया महज्जुइया महव्वला महाजसा महासोक्खा महाणुभागा पलिओम परिसर से एएणद्वेणं एवं बुच्चइ गंगादीवे" इति संग्राह्यम् ।
एतच्छाया - " भदन्त ! एवमुच्यते गङ्गाद्वीपो गङ्गाद्वीपः । गौतम गङ्गा चात्र देवी महर्द्धिका महाद्युतिका महाबलमहायशाः महासौख्या महानुभागा पल्पोपमस्थितिका परिवसति तद् तेनार्थेन एवमुच्यते गङ्गाद्वीपो गङ्गाद्वीपः । 'अदुत्तरं च णं' इत्यादि, 'सासए नामधेज्जे पण्णत्ते' इत्यन्तं सर्वं पद्महूदवद् विज्ञेयम् । व्याख्या स्पष्ट || सू० ४ ||
कोश का है विष्कंभ की अपेक्षा आधे कोश का है तथा ऊंचाई की अपेक्षा यह कुछ कम आधे कोश का है अनेक शत स्तंभों ऊपर यह खडा हुआ है यावत् इसके ठीक बीच में एक मणिपीठिका है और उस मणिपीठिका के ऊपर एक शयनीय है इत्यादि रूप से सब वर्णन यहां पर श्रीदेवी के भवन का जैसा वणक किया गया है वैसा ही जानना चाहिये (से केणट्टेणं जाव सासए णामधेज्जे पण्णत्ते) हे भदन्त ! इस द्वीप का नाम गंगा द्वीप ऐसा किस कारण से हुआ है इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - ( गोयमा ! गंगा य इत्थ देवा महिड्डिया महज्जुइया महब्बला महाजसा महासोक्खा महाणुभावा पलिओवमट्ठिइया परिवसइ, से एएणडेणं एवं वुच्चइ गंगादीवे गंगादीवे) यह इस प्रकार का उत्तररूप सूत्रपाठ यहां यावत्पदसे गृहीत हुआ है तथा यह पाठ (अदुत्तरं च णं सासए णामधेज्जे पण्णत्ते) इस सूत्रपाठ तक गृहीत हुआ है इस पाठ गत पदों की व्याख्या पद्महूद प्रकरण में कथित पदों की व्याख्या के अनुसार ही है || सू० ४ ॥
જેટલું છે અને વિષ્ણુંભની અપેક્ષાએ અર્ધા ગઉ જેટલું છે. તેમજ ઊંચાઇની અપેક્ષાએ ભવન કંઈક અલ્પ અર્ધો ગાઉ જેટલું છે. અનેક શત સ્ત ંભાની ઉપર એ ભવન સ્થિત છે. ચાવત્ એની ઠીક મધ્ય ભાગમાં એક મણિપીઠિકા છે, અને તે મણિપીઠિકાની ઉપર એક શયનીય છે વગેરે બધું વર્ણન શ્રી દેવીના ભવન વિષે જે પ્રમાણે વર્ણન જ સમજવુ’.
वामां आवे छे. ते प्रमाणे 'सेकेणट्टेणं' जाव सासए णामवेज्जे पण्णत्ते' हे लत मे દ્વીપનું નામ ગ ંગદ્વીપ શા કારણ કારણથી પ્રસિદ્ધ થયું. એના જવાખમાં પ્રભુ કહે છે. 'गोयमा ! गंगा य इत्थ देवां महिइढिया महज्जुइया महब्बला महाजसा महासोक्खा महाणुभावा पलिओ मट्टिया परिवसइ, से एएणट्टेणं एवं बुच्चइ गंगादीवे गंगादीवे' से भा પ્રમાણેના ઉત્તર રૂપ સૂત્રપાઠ અહીં યાવાદથી ગ્રહીત થયેલે છે. તેમજ એ પાઠ 'अदुत्तरं चणं सासए णामवेज्जे पण्णत्ते' ये सूत्र सुधी संगृहीत भयेसो छे से पा ગત પદેની વ્યાખ્યા પદ્મહઃ પ્રકરણમાં છે. ા સૂ ૫ ૪ ||
કથિતપદોની વ્યાખ્યા મુજબ
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
