Book Title: Jain Dharm Prakash 1935 Pustak 051 Ank 01 Suvarna Mahotsav Visheshank
Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/533595/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra n varSa 51 ] www.kobatirth.org samyagdara darzanajJA na cAritryA jana X baMne prakAza suvarNa mahotsava-vizeSAMka saMvata 1906 ) caitra. * bhale ugyAM vizva, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ratrANi mokSamArga: X * have nA mIcAroA, nayana namaNAM e prabhu taNAM. ,, X 432) nayana kadi ce je ughaDIyAM, " For Private And Personal Use Only [ aka 1 lA sundaram* Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir namra ni vedanuM suvarNa mahotsavanA saMbhAraNArUpe, zrI jaina dharma prakAzanA vAcako ane grAhakonI sevAmAM A vizeSAMka raju karatAM amane ati AnaMda upaje e svAbhAvika che. vizeSAMkanI viziSTatA jALavavA, sAmAnya eka karatAM A aMkane kaMika vadhu AkarSaka ane saMgIna banAvavA ame yathAzakti prayatna karyo che. e prayatnanI saphaLatA ke niSphaLatA saMbaMdhI AMka kADhavAnuM amArA vAcake temaja grAhakonI munasaphI upara choDIe chIe. vizeSAMkane vicAra kaMIka moDe sujhatho. aMkane alaMkAravA je sAdhane joIe te paNa eTalAM sulabha na hatAM. vizeSAMknA lekhake e je amArI vinati utsukabhAve svIkArIne taratamAM ja lekhe na mokalI ApyA hota to ame ATalI tvarAthI kadAca A aMka taiyAra karI zakyA na hota. vidvAna lekhakonI sahAyathI ja A vizeSAMka hele prakaTa thAya che. kharuM jotAM A aMka emane ja AbhArI che. ame ahIM namrabhAve e RNa svIkArIe chIe. lokabhogya ane vikabhogya sAhityanA evA be bhAga to rahevAnA che. A vizeSAMka viSe paNa e prazna uThavAne. zrI jaina dharma prakAza mAsika AjathI pacAsa varSa upara jagyuM tyAre te sAmAnya janasamudAyanuM mAsika hatuM ane Aje paNa e samudAyane mATe ja jIve che. eTale enI lekha-sAmagrI vidabhogya na banI zakI heya e banavAjoga che. For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bIjA sAhityanI jema ApaNe sAmayika sAhitya paNa jhapATIbhara kUca karatuM jAya che. dainika, sAptAhika, pAkSika ane mAsika vigeremAM jIvananA aneka praznonI mImAMsA cAlI rahI che. sAmayika sAhitya ghaNuM ghaNuM kaThina praznonA ukelamAM sahAya ApI che. jena saMgha Aje anekavidha guMcavaNa anubhave che ane enA sAmayika sAhityamAM enI asara dekhAya che. chelA pacAsa varSamAM ApaNuM sAmayika sAhitya keTaluM AgaLa dhayuM che tenuM mApa kADhavuM hoya temane A vizeSAMka eka sarasa sAdhana pUruM pADaze. chelle eka vAta kahI daIe. dareka lekhakanA eke eka vicArane ame sammata chIe ema che keImAnI le. koInI mAnInatA jUdI hoya, to koInI vicArazailI judI hoya to koInI nirUpaNa paddhati sAva svataMtra hoya? mAsika ane sAptAhikanA vAcakone sArU e vAta navIna nathI. sAhityamAM e rIte ja vaividhya Ave che, ane e prakAranuM vaividhya ja sAhityanA vikAsanuM sUcaka che. ekanI eka ja vAta, eka ja zailoe, eka ja mANasa kahyA kare enI kIMmata paNa zuM rahe? sAmAnya vAcakavarga have to pitAne anukULa na hoya evA vicAro pratye paNa sahanazIlatA ke udAratAno bhAva keLavI rahyo che, e jotAM A vividha lekha sAmagrI saMbaMdhe paNa pite sammata na thaI zakatA hoya tyAM e vAtanI upekSA karaze evI AzA rAkhIe chIe. A aMkanA lekhakanA phoTAo jeTalA maLI zakyA teTalA prakaTa karyA che. keTalAkanAM pheTA prayatna karavA chatAM amane maLI zakyA nathI tene mATe nirUpAya chIe. suvarNa-mahotsavane ahevAla, vyAkhyAno ane bIjI sAmagrI have pachInA saMyukta aMkamAM prakaTa thaze. suzIla maMtrI-saMpAdaka samiti, For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - pa aa che . . . . . 4 11 naM. viSaya. 1 nUtana varSa praveza. (padya) ( bhagavAnadAsa manaHsukhabhAI) 2 zAMtamUrti zrI vRddhicaMdrajI mahArAjanuM aSTaka. sAthe. (svavijayadharmasuri) 3 zatruMjayane sai bhava. (sva boTAdakara ) * giranAra. (paramAnaMda ) 5 aSTApadAvatAra. (muni jJAnavijayajI ) 6 mIThAM saMsmaraNe. (mauktika) pragatinA paMtha. (0 hIrAlAla rasikadAsa) 8 vaDIlanI AjJA. (mehanalAla dIpacaMda cokasI) 9 pacAsa varSaH bhUta ne bhAgI. (mauktika) 10 keLavaNI ane parIkSA. (muni himAMzuvijyajI ) 11 vistRta. kAryapradeza, ( vakIla nyAlacaMda lakSmIcaMda ) 12 jaina saMgrahasthAnanI AvazyakatA. (muni jayaMtavijayajI ) 13 vAsI kula. (suzIla) 17 25 30 37 48 60 For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra bhavaprapa'capacArikA. ( padya ) zreAtAnA prakAra. vyAvahArika zikSaNa. meAtIzA zeThanI TUMka. syAdvAdakI pUrjA. ceAgI ane nRpati. sanAtana premakathA. 7 / AtmanirIkSaNa. 4 Atmamathana 5 aitihAsika jaina sAhitya. www.kobatirth.org dIkSA. mArA vanamAM 'prakAza 'tuM sthAna. 2 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( bhagavAnadAsa manaHsukhabhAi ) ( rAjapALa maganalAla vaheArA ) ( suracaMdabhAi purUSAttamadAsa badAmI ) ( kuMvarajI ANaMdajI ) ( 50 darabArIlAlajI ) ( kuMvarajI ANaMdajI ) ( zrI nAgakumAra mAti ) ( rAvabahAdura gAviMdabhAi hAthIbhAI ) ( 50 sukhalAlajI ) ( muni kapUravijayajI ) ( kuMvarajI mULacaMda ) ( muni nyAyavijayajI ) huM anAthI muni. 7 jahAMgIra ane jeteA. 8 stuti-stAtrAdi sAhityamAM kramika parivartana. ( muni puNyavijayajI ) 9 ceAgaviMzikA vivaraNu, ( bhAyANI harilAla jIvarAja ) sabhAe karela zruta sAhityanI ArAdhanA. sadeza. ( maganalAla dalIcaMda desAI) ( meAhanalAla dalIcaMda dezAi) 1 sabhAkI zubhapravRtti. 2 sAMdhe te dharma ke bhAMge te dharmAM ? 3 jaina dharma prakAza. 4 jetee zuM karyuM ane zuM karI rAke ? 5 e dezAcAra ! huM eka namra sUcanA. 7 jaina dharma prakAza jayavaMta rahe. ( brahmacArI zrI zItalaprasAda ) 8 hRdayanA abhinaMdana. ( jayacaMda nImacaMda ) ( AcArya zrI vijayendrasUri ) ( muni nyAyavijayajI ) ( gIradhara hemacaMda ) ( kAkA kAlelakara ) ( zvaracaMdra vidyAsAgara ) ( vAlajI gAviMdajI dezA ) For Private And Personal Use Only 74 81 Z Z 95 106 113 117 119 121 141 146 159 164 174 29 36 59 69 80 145 158 173 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava vizeSAMka :: - kAma para : | | kAma * - - zrI jaina dharma prasAraka sabhAnuM makAna, For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che. prakAza. bI. jene je na vadha praveza anupa dhanya che Aja dina, dhanya che AjanI ghaDI; dhanya pacAsa varSonI pUrNatA muja sAMpaDI. zikhariNI ahA ! vItAvIne zizuvaya atize bhayabharI, yuvAvasthA meM madabharayutA laMdhita karA; pravaze chuM Aje pariNathai huM vanamahIM, jiteMdAnI mIThI najarathaka che selabha nahi? re sudhare vanuM vAddhakya maLe tadavija jarI dehayaSTi na kare. dekhAye nA jarAye vilitakhalita vA vyaMgane aMga aMge; daSTi che muja sabhya zruti paNa Tu che sparzanAdiya cAra, devaMdavaMgha zrI vIravi kRpAthI na zuM hoya sAru ? 3 For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vasaMtatilakA upa ugI abhinava abhilASa sAthe, ullAsa Urmi ura -udadhi madha uThe; zrI jaina dharma-ravinA prakRti prakAze, khovata itara darzana sarva bhAse. mAlinI jina pravacana-siMdhu pAsa sau anya bindu, vitata gagana vata jema I-du; sakala yujya ane hastI jAtyaMdha nyAye, prabala analamAMhI tRNavat bhasma thAya. 5 sugadharA zrImad yugAdinAthe jina dharamapI 5 rUDe praro, paLe paLe pasAryo pachI ajita prabhu Adie te prabo; phA kulya praphulyo varada vIra kare prApta vi vikAza, che tethI jugajUna jagatamahi juo ! jaina dharma prakAza. 6 iMdrivajA dura je AMtara vairivAra, che tenA jina nivAranAra; tene svayaMbhU svasvabhAva dharma, che tenA prakAze zivavarma-marma. upajAti svayaM prakAzI jinadharma evo, sarvAtmamAM nizcayathI ja levA; saMsArImAM zaktithI te karyo che, siddhAtmamAM vyaktithI te rahyo che. vAgatA bhUta mAtra prati maitrI dharAve ! guNodana upekSaNa bhAva ! du:khite kara kRpArasavRSTi ! dhAra sarva devamAM samadaSTi ! " For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svAgatA rAgaraMgathI na rajita thAje, dveSa depathI na duSita thAje; ema je amala dharma prakAze, te na kema budhane pratibhAse ? zArdUlavikrIDita evA vidyuta vizvavatsala mahA jene sanmArganA, udyote nija namra bhAga dharavA A dAsanI bhAvanA, AnaMdAtma ja Atmaje ahiM aho ! je kAMI sevA dharI, te sau zrI bhagavAnanA parama saddharma prabhAve karI. 11 mAlinI vibudhamahita buddho Apaje buddhibodha, zivapadalIna siddo siddhi gho nirvirodha; munivara nigro bodha Atmazuddhi, sujana sumana sarva dhArajo dharma buddhi ! 12 zAlinI ho zAMti vizvamAM sarva rIte, vatte sAcuM svAmIvAtsalya prIte; digaMtamAM vyApta he vIradharma, nAza dUra hiMsanAdi kukarma. 16 vAgatA sarva pUrvagraha Agraha TALe, sarva saMkucitatA paNa bALa; sarva bheda matabheda bagADa, jaina dharma jayaSa vagADe. anuSpa subhaga bhAgya aMge, svarNa utsava A mo: prasAde zrI jiteMdAnA, zatAbdi paNa sAMpaDo. 15 vRddha huM teya dhArIza, utsAha taraNe taNA; prasArIza yathAzakita, prakAza jena dharmane. 16 bhagavAnadAsa ma. mahetA. For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ja ya sa da - sva. zAMtamUrti zrI vRddhi caMdrajI mahArAjane amArI upara mahopakAra che. zrI vijayadharmasUrijIe, svargastha gurUdeva pratyenA ullasita bhaktibhAvathI prerAI je suMdara saMskRta aSTaka racyuM hatuM te ahIM maMgaLarUpe, gurUbhaktinA maraNa cihna rUpe raju karIe chIe. tetranI paMktie paMkti sva. gurUdevanA guNa-prabhAvane paricaya Ape che. bIjI rIte emanA ziSya samU hanI bhaktibhAvanA paNa emAM dhvanita thAya che. stra, zatakRti zrI vRddhicaMdrajI mahArAja. vAcaM vAcaM prabhuguNagaNaM labdhakIrtirjane yo vodhaM bodhaM viSamavivudhaM jAtapUjyaprabhAvaH / vedaM vedaM sakalasamayaM prAptazAntasvabhAvaH vo vidrattati guNaM mamuvi che ? In snAyaM snAyaM supavitavapuH sArvavAcA'mRtena hAya hAyaM kumatakapaTaM vizvavandyapratApaH / ghAtaM ghAtaM subhaTapadavI prApa duSkarmavRndaM svargastho'sau vilasati sukhaM madgururbuddhicandraH // 2 // For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | da se va aa zilpI jema pASANamAMthI pratimAo taiyAra kare tema sva. vijyadharma sUrijIe, zerIomAM rajhaLatAM zrAvaka saMtAnane kAzImAM keLavI paMDita banAvyA. sUrijI pite paNa kAzIne saMskRta vAtAvaraNamAM kavacit kAvya racatA. zrI vRddhicaMdrajI mahArAjanI stutirUpe A kAvya, emaNe kAzImAM racyuM hatuM. bhASAlAlitya ane bhaktibhInAzane lIdhe A kAvya nitya navIna jevuM lAge che. sva0 vidharmasUri. je gurUmahArAje prabhunA guNasamUhane lekamAM kahI kahIne kIrti prApta karI hatI, jeo viSama patine paNa bodha karIne pUjya prabhAvavALA thayA hatA tathA jeo sarva siddhAMtane (Agamane) jaNe jANIne ( zrutajJAna meLavI meLavIne ) zAMta svabhAvavALA (samatAvALA) thayA hatA. te A mArA gurU zrI vRdicaMdra mahArAja vargamAM rahelA mukhe vilAsa kare che. 1. jeo sarvajJanA vacanAmRtavaDe snAna karI karIne pavitra zarIravALA thayA hatA, kumata( mithyAtva)ne tyAga karI karIne jemane pratApa vizvane vadha thaye hatuM, duSkarmane samUhane haNI haNIne jeo subhaTanI padavI pAmyA hatA, te A svargamAM virAjamAne mArA gurU zrI vRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 2. For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI rena prAza pAvaM pAvaM munijanapathaM kRtyakAryeSu lInaH stAvaM stAvaM guNiguNagaNaM zuddhasamyaktvadhArI / nAvaM nAvaM jinavaravaraM nItapuNyaprakarpaH svargastho'sau vilasati sukhaM madgururbuddhicandraH // 3 // dAyaM dAyaM sva'bhayamatulaM prANipu prItipujhaM dhAyaM dhAyaM sumatimahilAM kluptakalyANapotaH / bhAyaM bhAyaM pravacanavaco vIradevAbhimAnaH __svargastho'sau vilasati sukhaM madgururbuddhicandraH // 4 // mAraM mAraM ratipatibhaTaM tyaktamohAdidoSo dhAraM dhAra yatipatipadaM kRttakarmArivargaH / vAraM vAraM kupathagamanaM jainarAddhAntaraktaH svargastho'sau vilasati sukhaM madgururbuddhicandraH // 5 // dvepaM dvepaM kapaTapaTukaM nihnavaM nyAyamuktaM pepaM pepaM kuzalavikalaM karmavAraM prabhUtam / popaM popaM vimalakasalaM cittarUpaM mahAtmA svargastho'sau vilasati sukhaM madgururbuddhicandraH // 6 // zoSaM zopaM kalupajaladhiM dhvastapApAdipaGkaH plopaM plopaM sakalamazubhaM zuddhadhIAnamanaH / topaM topaM bhavijanamano jainatattvAdibhiryaH svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 7 // siddhAntodadhimanthanotthavimalajJAnAdiratnabraja ziSyebhyo vitaran samAdhisahitaH saMprApa nAkaM zubham / so'yaM madgururanyahaM vijayatAM zrIvRddhicandromuni stasyaiva stutirUpamaSTakamidaM bhavyAH paThantu prage // 8 // For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. : | munijananA bhAgane pavitra karI karIne jeo munijanane karavAlAyaka kriyAmAM niraMtara magna rahetA hatA, guNIonA guNasamUhanI stuti karI karIne jeo zuddha samakitadhArI thayA hatA tathA uttama jinezvaranI stuti karI karIne jeoe puNane praka prApta karyo hato, te A svargamAM virAjamAna mArA gurU zrI vRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 3. prANIomAM prItinA samUharUpa atula ane uttama abhayadAna ApI ApIne tathA saddabuddhirUpI strInuM stanapAna karAvI karAvIne jemaNe kalyANarUpI bALakane puSTa karyo hato tathA siddhAMtanA vacanane bhAvI bhAvIne (dhArI dhArIne) zrI mahAvIradeva upara je bahumAnavALA thayA hatA te A svargamAM virAjamAna mArA gurU zrI vRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 4. kAmadevarUpI subhaTane mArI mArIne jemaNe mahAdika dene tyAga karyo hato. munipatinI padavI (cAritra) dhAraNa karI karIne jemaNe karmarUpI zatrunA samUhane kApI nAkhyuM hatuM tathA mArga gamananuM nivAraNa karI karIne jeo jena siddhAMtamAM Asakata thayA hatA, te A svargamAM virAjamAna mArA guru zrI vRddhica mahArAja sukhe vilAsa kare che. pa. mAyA-kapaTa karavAmAM nipuNa ane nyAya rahita evA nivanA upara dveSa karI karIne kalyANano nAza karanAra moTA kAmanA samUhane pIsI pIsIne tathAcittarUpI nirmaLa kamaLanuM piSaNa karI karIne jeo mahAtmA gaNAtA hatA te A svargamAM virAjamAna mArA gurU zrI vRddhicaMdra mahArAja mukhe vilAsa kare che. 6. pApa rUpI samudranuM zoSaNa karI karIne jemaNe azubha karma rUpI paMkane nAza karyo hato, samagra azubhane bALI bALIne tathA jinAgamanA tatve vigere kahevAvaDe bhavya janane aMteSa pamADI pamADIne zuddha buddhivALA jeo AtmadhyAnamAM magna rahetA hatA, te A vargamAM virAjamAna mArA gurU zrI vRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 7. siddhAMtarUpI samudrane mathana karavAthI utpanna thayelA (meLavelA) jJAnAdika ne samUha ziSyane ApatA ApatA jeo samAdhi sahita ( pUrvaka) uttama svargane pAmyA che, te A mArA guru zrI vRddhicaMdra mahArAja sarvadA virya pAme ane temanI ja stutirUpa A aTakane bhavyane hamezAM prAtaHkALe paThana kare. 8. svargastha vijayadharmasUri. For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zatruMjayano saMdaryavabhava ( stavane vigeremAM zatruMjyanuM mAhAtamya bahu bahu prakAre vaNa vAyuM che. paNa saudaryapUjaka kavine zatruMjayanA saMdaryavaibhava kevI preraNA ApI che te sva. beTAdakaranA eka kAvyamAM dekhAya che. kavinI najare nihALelA zatruMjayano e mahimA ahIM artha sAthe utAvyo che. ) prAraMbhamAM, kavi zatruMjaya upara chavAyelA tuSAranuM varNana kare che. bhiyelA urethI jagabhiMjavato haLInA kavi che, bhAnunA AgamAthe vanagiri nagara chAMTavA citta ati; muktAnA svastikathI traNa kusuma ta patrane pUjanAra, Achera anna je daza diza dhasato ekale A tuSAra. kavi pite rasabharapUra hoya che e hRdayane rasa kAvyamAM nAcave che; tema tuSAra paNa pite rasika che ane pRthvInAM vRkSa, latA, ghAsa vigerene rasanAM chAMTaNA chAMTe che. tuSAra pate bhIMjAyelo che ane bIjAne paNa bhIMjave che. keI kaheze, tuSAra e rIte zA sArU nakAmI mahenata karatA haze? kavi pAse ene javAba che. sUrya ugavAnI taiyArImAM che. enuM svAgata che For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka : karavuM joIe ne ? eTale tuSAra tRNu, kusuma upara matInA sAthIo pUrI rahyo che. ArA vAdaLA jevo tuSAra cA-tarapha chavAyo che. tuSArane vIdhI, have kavi siddhAcaLanA darzana kare che. e vakhate zatru. jaya kevo dekhAya che? te maLe A himAdrivirahavipadanA zekathI stabdha je, uMcI daSTi karIne janakapaNe bhaNI dhyAnathI joI raheta; de ne mAnavAnA madhu milana taNuM sthAna saMketa jevA, daivI vaimAnikonA viratibhavana zo siddha leza ubho. - e tuSAranI vacce zrI siddhAcaLa, uttaramAM Aghe Aghe draSTi nAkhato ubhe che. zA sArU uttara tarapha eka dhyAne joI rahyo che? eka evI mAnyatA che ke pahelAM parvatAne pAMkho hatI. pakSInI jema parvata uDyA karatA. pachI koInA zrApathI pAMkha kapAI gaI. parvata sthiravat banI besI gayA. hiMdustAnanA parvata e paraMparA pramANe himAlayamAMthI ja judA paDI vicaratA hatA. himAlaya pitA ane bIjA badhA parvato enA saMtAne. pAMkha kapAI javAthI parvato punaH pitAnA pitAne maLI zakyA nahIM. aMtaramAM maLavAnI jhaMkhanA rahI gaI. eTale Aje azaktinA kAraNe dUra dUra rahelA pitAne maLavAnA mArga upara mAtra najara nAkhI rahyA che. paNa siddhAcaLamAM eka bIjI vizeSatA che. e deva ane mAnanuM madhura milana-sthAna che. deve ane manuSya ahIM maLI zake che. vaimAnikonA ArAmabhavana je A siddhAcaLa parvata che. kavinI kalpanA have vadhu vega pAme che. e kahe che: "A zatruMjayane koI DuMgara na mAnaze : A te iMdrane veta airAvata hAthI che. veta ArasanA madire uparathI ja kavine A kalpanA kRI haze. kavi pite jaina nathI. emane pitAnuM svataMtra pirANika daSTikoNa che. e daSTikoNanI sahAyathI kavi have ItihAsa ukele che - dekhIne zastra svAdu salila bahulatA vRkSanI vADIone, utAryo svargamAMthI nija gapatine vAsave ema vATe; te te saMtRpti evI acala banI rahyo naMdanAnaMda choDI, hArIne Ika pAchA amarapura viSe ha ga Aza mUkI. Indra eka divase potAnA airAvatane, svargamAMthI AkAzamArge nIce utA evI matalabathI ke ahIM puSkaLa ghAsa che, pANI che, vRkSe ane vADIo paNa che eTale airAvata dharAIne-pANI pIne saMtRpta banIne pAcho svargamAM Avaze. paraMtu airAvatane A sthAna eTaluM badhuM gamI gayuM For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 :: zrI jaina dharma prakAza ke, IdranA AgraDa chatAM, ahIMne ahIM ja rahI gayo. nirAza banela iMdra pitAnA amarapuramAM pAcho vaLyo. pachI A maMdiro ane A devanI sthApanA koNe karI? to ye vicAratAM e kSaNa nava visare AMgaNe ucharele, pALeluM pUrNa preme prati samara pathe vAdarUpe vasele; tethI pure patuM nagara nIramIne divya devAlayanuM, devAnA chaMda saMge sura-zacipatie zuM ahIM sthAne kIdhuM ? airAvata na Avyo tethI IMdra muMjhAya. airAvata jevA pitAnA AMgaNe ucharelA, aneka yuddhamAM sAthe rahelA vaphAdAra hAthI mATe iMdra kaMIka to karavuM ja joIe. eTale je pote ahIM devAlayanuM eka moTuM nagara vasAvyuM ane pite paNa ahIM ja AvI rahyo. airAvatane zRMgAra varNavatAM kavi kahe che eTelI butha lIlI padasaraNa taNI madhya rAje kinArI, ne cAra catarAo pathika viratinA "ta guccho suhAgI; Delane masta vAyu zrama sahaja harI sparzathI rotya Ape, ne hodyAna karI kusumasurabhithI deva dUra haThAve. AsapAsanuM lIluM ghAsa enI mUlya che. vaccenA pagarastA e khUlyanI kInArI jevA lAge che. thAkelA yAtrikane ArAma ApavA mATe ubhA karelA cotarA svaccha gucchA jevA lAge che. masta vAyu vahe che. iMdranA udyAnanI surabhI AvatI hoya evo bhAsa thAya che. je kaI yAtrI e vAtAvaraNamAM AvI caDe che tenA ghaNAkharA doSa devAI jAya che. zarIrane ane manane nirmaLa banAve che. kavi trApajakara, kAvyanI pUrtirUpe umere che sohe la pure punita gajapati suMDha maMdAkinI zI, aMbADI dharma karI patitajanataNAM pApavinAzinI zI; saMkaH Indra evuM punita gajapa keNa AvI virAje, suNIne prArthanA e jinapati uryA lekauddhAra kAje, Indrano airAvata jevo hAthI ane ethI ye vadhu unnata aMbADI upara keIkano abhiSeka tha joIe ne? IMdra prArthanA karI eTale loka uddhArane arthe jinapatie pratimArUpe ahIM rahevAnuM svIkAryuM. e rIte zatruMjayanuM jagaduddhAraka tarikenuM bIrUda sArthaka thayuM. sva boTAdakara For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (5 ja 2 +' sa* * * * * * * * * * * * nA ? bhAI paramAnaMde, giranAranI yAtrA karatI veLA prakRtinAM je vividha dazya joyelAM ane e viSe je eka lAbo patra e ja vakhate lakhela temAMnI keTalIka kaMDikAo ahIM utArI che. sthaLasaMkocane lIdhe A ya patra prakaTa karavAnuM banI zakyuM nathI. . hiMdustAna bharamAM jainamaMdira ane jaina tItho mahimA apUrva che. jevI rIte madrAsIo sAdhAraNa rIte nhAnA kadanI paNa temanAM maMdira asAdhAraNa kadanA hoya che tevI ja rIte jene sAdhAraNa rIte gharanI raheNIkaraNImAM gaMdA hoya che paNa temanA devamaMdiro svacchatA ane suMdaratAnA apUrva namunAo heya che. jaina maMdira eTale nAnuM sarakhuM svagIya vimAna. tyAM na hoya kare ke na hoya tyAM gaMdakI. sarva kAMI svaccha ane sughaDa. suMdara suvAsa ane saMpUrNa prakAza e jaina maMdironI khAsa vizeSatA che. vaiSNava-brAhmaNa maMdire evA keTalAMya che ke jyAM mukhya devamUrtinAM darzana divase paNa dIvAnI madada vinA thai zakatA nathI. jaina maMdiranA zilpanuM dhoraNa ja evuM che ke maMdiranA garbhadvAramAM virAjatI mUrtionAM darzana sUryaprakAzavaDe sahelAIthI thaI zake che. kesara, caMdana, puSpa, dhUpa, kara Adi sugaMdhI dravyone jaina maMdiramAM sAro upayoga thato hovAthI samasta maMdiranuM vAtAvaraNa ulAsapreraka ane bhAvasaMcAraka hoya che. vaLI jaina maMdiramAM sau koI AvI zake che ane jinaktine sau ke pUjI zake che. mUrti paNa sAdI, sundara, prasannavadanI, dhyAnanimagna, paryakAsanastha hoya che jene jotAM ja te mUrti pAchaLa rahelI tyAga-saMyama-tapa-jJAnanI bhAvanAo jonAranA citamAM skarAyamAna thaI Ave che. AvI ja rIte jaina tIrtho paNa anya tIrthasthAnonI apekSAe asAdhAraNa vizeSatAo dharAve che, sahelAIthI jaI AvI zakAya evAM aneka TekarAkarIke parvata upara khAsa karIne jena tIrthasthAna nirmAyalAM che. tIrthanuM vAtAvaraNa sAdhAraNa rIte nirmaLa ane bhAvanAvAdI hoya che. mathurAnA cabAo ke kAzInA paMDyAo jevI saMsthAo jene tIrthasthAmAM keda paNa sthaLe hayAtI dharAvatI nathI tethI mumukSu yAtrALune bhagavAnane bheTavAmAM koInI madadanI ke koInA For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 :: zrI jaina dharma prakAza kamIzananI jarUra paDatI nathI. jenonAM aneka tIrtha sthAnomAM paNa giranAranuM prabhutva ane che. jene saMpradAya rAvyuMjayane varyAdhirAjanI upamA Ape che ane maMdirano samUha jotAM te upamA amuka rAmAM sAcI che, paNa giranAra parvatanI bhavyatA koI judA ja prakAranI che. giranAra koI mAtra jenuM ja dhAma nathI. aneka saMpradAyanA anuyAyIo giranAranI yAtrAe Ave che. bAvA, jogI, addabhuta verAgI te giranAramAM ja vase che. giranAra AsapAsa aneka romAMcaka vArtAo ane aitihAsika ghaTanAo vIMTaLAyelI che. giranAramAM praveza karo eTale tamane ema ja lAge ke tame keda judI ja duniyAmAM AvyA che. jema giranAra ajoDa che. tema ja te upara AvelAM jinamaMdiro jo ke zatruMjayanI apekSAe thoDAM to kharAM paNa zilpavidhAnanI daSTie vadhAre sundara ane AkarSaka che. dareka maMdirane pitapitAnuM vyakitatva che. eka paNa maMdira anyane maLatuM dekhAtuM nathI. koI mane kahe ke mAre himAlayamAM eka suMdara jinamaMdira baMdhAvavuM che ane koI sAro plAna sucavA te huM tene giranAranA koI paNa maMdirano 'lAne pasaMda karavA sucavuM. A tIrthasthAna upara keTalAMka varSothI jIrNoddhAranuM kAma cAle che ane te upara atyAra sudhImAM lagabhaga pAMceka lAkha rUpiyA kharacAyA che. jIrNoddhAranA sUtradhAroe khUba parizrama veDyo che ane bhAre bhoga Apyo che; paNa arasikatA ane anabhijJatAne lIdhe keTaleka ThekANe maMdiranI sundaratA ane prAcInatAne bhAre hAni karI che. keTalAMka maMdiranA zikhara aneka prakAranI DIjhAInavALA cInI kAmathI kevaLa kadarUpAM banI gayAM che. vaLI keTalAMka maMdiromAM raMgaberaMgI citrAmaNathI mULa svarUpanI sAdAI ane te dvArA pratIta thatI divyatAne bhAre AghAta lAge che. giranAranA maMdiranA ghaTamAM je saundarya bharyuM che te saundarya te maMdiramAM besADelI kRtiomAM te pramANamAM dRSTigocara thatuM nathI, paNa temAM amIjharA pArzvanAthanI mUrti apavAdarUpe asAdhAraNa bhavya che. A mUrti neminAthanI TuMkanI bhamatInA eka bhoMyarAmAM AvelI che. A kRtinI mudrA eTalI zAnta-prasanna-gaMbhIra For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mar3etsava aMka. 13 ane bhavya che ke tenI sAme besatAM ecaDI duniyAnu bhAna bhUlI javAya che ane ApaNe kASTa paththaranI mUrti sAme nahi paNa sAkSAt bhagavAnanI ja samakSa kheDA chIe evA anubhava thavA lAge che ke mane pUche ke giranAramAM khAsa jevA jevuM zuM che te huM eTaluM ja kahu` ke amIjharA pArzvanAtha. nhAI veda anya sarva mazinuM nirIkSaNa karI neminAthajInI pUjA karI amIjharA pArzvanAthanAM darzana karyAM. aIMeka kalAka te mUrti samakSa eka, te mUrtine zvetAM AMkhA dharAtI ja nathI. tyAM evI kASTa divya zAMtine anubhava thAya che ke ApaNane sadA mukhya anAvatA A saMsAra sAthene ApaNe saMbaMdha e ghaDI mATe chUTI jAya che ane saccidAnaMda svarUpanI ApaNane kAMIka jhAMkhI thAya che. mane sAMpradAyika aneka bAbate upara teA upekSAmuddhi vadhatI jAya che paNa AvAM tIrthasthAne upara mArI mamatA hajI kAyama che. mane ema thAya che ke jo AvI tI saMsthA nirmAyelI na hoya te mANasa pAtAnI jALajanaLamAMthI chUTA thane Atmadarzana kayA sthAne jAte kare ? alabatta mAtherAna, mahAbaLezvara Adi aneka ramaNIya sthaLe! ApaNA dezamAM verAyelAM paDyAM che paNa te AjakAla kevaLa bhAgasthAne banI rahyAM che. tenI pAchaLa dharmanI eTale ke adhyAtmanI bhAvanA nathI. je bhAvanA amaranAtha ke badrInAtha pAchaLa che te bhAvanA sImalA ke mansurI pAchaLa nathI. mANasanI pUrepUrI AMkha khule te jIvananA dareka aMgamAM ane pRthvInA kATapaNu sthaLamAM-moTA rAheranI bajAramAM ke nAnA gAmanA cArAmAM tene divya tattvanuM darzana thayA vinA na rahe. sAmAnya mANasane mATe te AvAM tIrtha sthaLenA avalaMbananI apekSA rahe ja che. ApaNA sAmAnya jIvanamAM-gharamAM ke bAramAMApaNuM citta dunyavI vyavahArothI eTaluM badhuM Ataprota hoya che ke AtmAnuM ke paramAtmAnuM talasparzI smaraNa ke cintana ApaNane hiMdu dhatuM ja nathI. e te jyAre e sava Adhi-vyAdhithI chUTA thane AvA kA sthaLamAM pAMca-paMdara divasa nivRttithI rahevAnuM nirmANa karIe chIe tyAre ja ApaNI AMkha kAMka udhAvA pAme che ane aihika viSayAthI citta kaSTa tha AdhyAtmika tattva sAthe saMdhAna pAme che. Ama chatAM tIrthe AvatA ApaNAM bhAi-bahene tIsaMsthAnA khA Aya ke ma samajatA nathI ane tIrthasthAna upara Avela devasthAna bhaNI deADe che temaja devadevInuM pUjana-arcana karIne potAnI jAtane kRtArtha thayelI mAne che. A rIte tIrthATananA kharA uddezathI ApaNA leka ghaNuMkharU` vicata ja rahe che. kharI rIte AvA sthAnamAM zAntithI vicaravuM, kudaratI saundaryadvArA parama tattvanuM darzIna karavuM ane Atmatattvane cintavavuM e ja tIrthayAtrAnA kharA uddeza che. mAtra devasthAnamAM ja nahi paNa jyAM jyAM prakRti potAnI lIlA vistArI rahI che tyAM tyAM zvarate avagAhavA e ja sAcI dhRvare pAsanA che. e rIte vicAratAM huM A samaye je sthaLe e hato te ja sthaLa mAre mana varanuM kharuM devAlaya hatu. neminAthajInA dimAM te keTalIka sAMpradAyikatA jene mane bhAre kaMTALeA Ave, ahiM tA phalAnA kalAka besatAM paNa ka ikaMTALe! Ave ja niha ! mAnada For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir achA 5dA vistAra - - - - - ceDA vakhata upara pravAsI nAmanA baMgALanA bahu prasiddha mAsikanA mukhapRSTa upara eka suMdara citra AvatuM. e citravALuM thAna kayAM che, zuM che te viSe emAM kAMI mAhItI na hatI. sRSTi saMdaryanA namunA khAtara te prakaTa thatuM haze. paNa te pachI prastuta lekhanA lekhaka sAthe vArtAlApa thatAM, e citra aSTApadAvatAra nAmanA eka prAcIna jaina tIrtha nuM che evI bAtamI maLI. AvAM sRSTisaMdaryanA namunA jevA keTalAMya tIrtho ApaNe azakti athavA ALasane lIdhe gumAvyAM che. ApaNe oyelAM e tIrthane itihAsa ane citra tIrtha premIonI AgaLa dharIe chIe. ApaNe pUrva dezamAM aneka prAcIna tIrtho gumAvyAM che. vartamAna vIzInA tIrthakadevenI kalyANakabhUminAM pavitra sthAne ApaNA hAthamAMthI gayAM che, jemake mithilA, bhIlapura, maMdAragiri, caMpAnagaranuM prAcIna mANekathaMbhavALuM jaina maMdira ane AvAM bIjA ghaNaya tIrthasthAne gumAvyAM che. A te khAsa mULa kalyANakabhUmionI vAta thai paratu jyAM tIrthaMkaradeva vicaryA, jyAM aneka AtmAoe AtmakalyANa sAdhyuM ane jenAcAryoe jyAM tIrthasthApanA karI evAM aneka tIrtho-tIrthasama pavitra sthAne gumAvyAM che ke jeno hisAba gaNavA besIe to eka me lekha ja taiyAra karavA paDe; kintu Aje eka evA ja aprasiddha paranuM prAcIna ane ApaNA hAthamAMthI gayela tIrthasama sthAnano paricaya Apa dhAryo che. A sthAnanuM nAma che aSTApadAvatAra, prathama tIrthanAtha zrI aSabhadevajInA prathama patra bharatacIe aTApada parvata upara agale pratimAo-dareka tIrthakaranA For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: dehamApanI bharAvI ane tyAra pachI sagara cakranA putrae tenI rakSA mATe pharatI khAI banAvI gaMgAnA pANIthI bharI dIdhI. cotarapha gaMgA ane vacamAM aSTApadajI ane tenI upara maMdire. atyAre pAMcamA ArAmAM tyAM javuM saMbhavita nathI ( taddabhava megAmI jIva ja svalibdhie tyAM jaI zake che. atyAre tenuM sthAna paNa labhya nathI.) eTale aSTApadajI ke hatA te ja zakAya tema nathI. A virahanA samAdhAnarUpe ja hoya tema bAramAM tIrthakara zrI vAsupUjya svAmInA janmasthAna caMpAnagara (caMpApurI) thI 12 mAIla dUra pazcime eka sulatAnagaMja nAmanuM zahera che; jyAM gaMgA potAne vistRta deha lAMbo karIne patharAyelI che. A sthAne gaMgAno paTa khUba ja paheLe che. sulatAnagaMjanA pAdaramAM ja gaMgA nadI vahe che. ahIM gaMgAnuM pANI bahu ja svaccha ane nirmaLa che. bAre mAsa pANI rahe che ane jema jema AgaLa vadhe tema tema tenI uDAI paNa vadhatI jAya che. gaMgAnI barAbara vacamAM ja eka nAnI paNa suMdara pahADI (TekarI) che. lagabhaga cArathI pAMca mALanA makAna jevaDI A pahADInI uMcAi che. mahAna jainAcArye janatAne aSTApadajInA darzana karAvavA khAtara hoya tema A suMdara pahADI upara eka nAnuM nAjuka maMdira banAvarAvI aMdara prathama tIrthakaranI mUrti birAjamAna karAvI ane A sthAnanuM nAma aSTApadAvatAra rAkhyuM. A pahADInI cetarapha gaMgAnuM pANI bahu uMDu rahe che tyAM pahoMcavA mATe hoDImAM besavuM paDe che. heDI barAbara pahADanI pAse jaI ubhI rahe che ane upara caDhavAnAM pagathIyAM che jethI TheTha upara pahoMcAya che. upara suMdara rananI AdinAtha prabhunI mUrti sthApana karelI hatI. Aje e nagara che, e pahADI che, e gaMgA paNa che ane upara suMdara maMdire ya che; parantu tyAM jinavarendra zrI AdinAtha prabhunI mUrti nathI. tene badale mahAdevajInuM liMga birAjamAna karI dIdhuM che. koIeka samaye pUrva dezanA jene upara bhayaMkara Aphata AvI haze tethI te samaye jene tyAMthI nIkaLI gayA haze. eTale je sthAne pahelAM seMkaDo jenA ghara hatAM tyAM atyAre eka paNa jena nathI ane eTale ja ratnamayI AdinAtha prabhunI mUrti paNa tyAM rahI nathI, jinavarendranI mUrti rahevA dIdhI nathI ane tene badale mahAdevajIne besADI dIdhA che. AjathI traNa so varSa pUrve pUrvadezanI yAtrAe gayelA prasiddha jaina sAdhu saubhAgyavijyajInA samayamAM A sthAne jinamaMdira hatuM. te jinamadira maTI zivamandira kayAre banyuM tene itihAsa upalabdha nathI. ahIMthI sIttera mAIla dUra vijaionI prAcIna rAjadhAnI baijanAtha che jyAM prAcIna jaina tIrtha hatuM, paraMtu zaMkarAcAryajInA samayakALathI tyAM zivajInuM prasiddha tIrthadhAma manAya che, ane baijanAtha mahAdevanuM prasiddha maMdira che. tyAM abhibeka mATenuM jaLa A aSTApadAvatAra sthAnathI laI javAmAM Ave che. AdinAtha For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 :: zrI jaina dharma prakAza prabhunA punita caraNAraviMdathI pavitra thayela gagAnuM jaLa kAviDayAe kAvaDamAM upADI tyAM la ya che ane e pavitra jaLathI tyAM abhiSeka thAya che. kavi saubhAgyavijayajI A sthAnanuM varNana bahu ja suMdara Ape che. paTaNAthI kAsa pacAsa re, vaiku'purI zubha vAsa re; zrAvaka seve jinarAja OM, DheDurAsara vadyA pAja re. tihAMthI dazakAse jANa re, gAma nAMme cADa vakhANu re; bhagavatadAsa zrImAla re, nita dhRjA kare suvizAla re. Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 1 ) ( 2 ) ( pachI tyAMnAM deharAsarAnuM ramya varNana kare che. ) gagAjInA madhya bhAge re, eka DuMgarI dIse udAra re; tihAM deDakI eka pavitta re, pratimA jina prathamanI nitta re. ( 3 ) kahe aSTApadanI rIta OM, gagA madhya thaice pavitta re; A pachI A sthAnathI "janAtha 60 mAla che ema jaNAve che ane bhAgalapura darA kAsa che ema jaNAve che. A mApa lagabhaga maLatu Ave che. be-traNa mAIlano phera paDe che. paNa saDaka pharavA ya che eTale ja eTalA rasto vadhyo che. caMpApurathI ke lakhIsarAda sudhI pAkI saDaka che te raste A gAma che. vacamAM tilakapura akabarapura cakrane javAya che ane te raste 12 mAila dUra sulatAnagaMja che. For Private And Personal Use Only musalamAnI samayamAM A aSTApadAvatAranI sAmenI pahADI upara masIda nI che je atyAre vidyamAna che. A aSTApadAvatAranuM ramya citra lakhanaunA dAdAvADInA eka mitramAM che. cotarapha gaMgA, madhye pahADI ane upara maMdira. tyAM javAnAM vahANa, kAMThe ja gAma che. kavie vaNu vadhu cADa nAmanuM gAma e atyAranu sulatAnagaja che. tyAM bhagavAnadAsa zrImAla hatA paNa atyAre te tyAM kASTa paNa jaina nathI. maithIlI brAhmaNa ane agravAlenAM ja ghara che. dharmazALA che jyAM badhA utarI zake che. pApurathI pagaraste kSatriyakuMDa jatAM A sthAna prathama ja Ave che. jeno AvAM sthAno RNI kaiMka preraNA meLave e ja zubhecchA. muni jJAnavijaya. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 65 * ema paNa ramatAM ramatAM mATImAM verAyelAM bIja kALakrame kevAM vRkSa rUpe pariName che te ApaNe sA. jANIe chIe. zrI jaina dharma prasAraka sabhA, pacAseka varSa upara eka bIja rUpa hatI. anukULa saMgo prApta thatAM te vRddhi pAma: zrIyuta miktika A lekhamAM e bhUtakALanAM mIThAM saMsmaraNo utAre che. te divase gayA ! te hiM visA tA: mAre mATe te e vAta kharekhara satya che. sAMje derAsare darzana karavA jaIe tyAM gAMDa mALI bUma pADe-Aje copAnI AvyAM che-cAle sau sabhAe. sabhAsthAna rahyuM derAsaranI najIka ja. bALa mastIkhore sabhAe Ave. copAnIAnAM-jaina dharma prakAzanAMkaDA paDyA hoya. koI ene bevaDAM vALe, kaI emAM parabIDI nAkhe, koI parabIDiyA para guMdara lagAve, koI nAmanI kApalIo kApI eka nAnA dAtarAmAM ekaThI kare, keI te para guMdara lagAve, koI tene parabIDiyA upara lagAve ane rAtanA daza vAge tyAM 1200-1500 mAsika TapAlamAM nAkhavA mATe taiyAra thaI jAya. ane zrAvaNa suda trIjanI varatejanI nadInI meja te Aje svapna sarIkhaDI lAge che. savArathI varateja javAne utsAha, tyAM pujAnI bahAra, kAsIonI jhuka, gAMDA kamAnI naraghAnI rachaTa ane pratyeka pUjAmAM traNa-traNa, cAra-cAra vakhata thatAM navIna prAsAdika upADa ane tenI jhIlAvaTa. pachI varatejanA gaMjIAmAM dUdhapAka pUrInA prasAda ane nadInI veLumAM mAnyavara pramukha, maMtrI ane sabhyanI Adarza caritArthatA. rAtrIe derAsaranA prakAzamAM motIcaMda ujama ane gopALajIbhAInA nAca, DAMDIo rAsa ane jhaverabhAInI tAbhimukha vicArasaraNI. sabhAmAM koI rAtre jAo te tattvanI carcA, jIvanA bhedanI gaNanA, saptabhaMgInuM svarUpadarzana, muphanI zabda sudhAraNA para carcA, dravya-bhAvanA rahasyo, navIna graMthaprakAzananI yojanAo ane temAM vacce vacce parabhudAsa jeThAbhAinA mIThAM prahasana, maganalAla pAnAcaMdane taravarATa ane navIna yuvakane tanamanA. vyavahAraupayegI dharmasa-mukha ane AMtarasparzatA aneka viziSTa prasaMge. For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Achay :: zrI jaina dharma prakAza ane jyAre jyAre vArSika sabhA hoya tyAre karAvajI mahArAjanI arajI te hoya ja. sAheba! mAro pagAra jarUra vadhAra joie. ane sabhAno hisAba te evo coko rahe ke emAM pustakane paNa mAsika meLa hoya. ane e kayo yuga ! atyAre te ghaNuM mAsika nIkaLe che, lekhake paNa sArI saMkhyAmAM prApya che, paNa te vakhate te mudraNakaLAnI paNa ApaNe tyAM haju tAjI ja zarUAta thaI hatI. agyAra bALakoe maLIne kADhelI sabhA ! bALapaNanA ramakaDAMmAMthI moTI virATa sabhA thaI gaI ane soLa pAnAnuM DamI mAsika traNacAragaNuM vadhI gayuM. e mAsikane poSanAra karatAM enA tarapha mamatva rAkhanArane enA suvarNa mahotsavanAM sarva mAna ghaTe. eka divasa zrIpUja mahArAja taraphanI neTisa Ave. tamArA amuka lekhamAM amArI badanakSI thaI che. turata mAsikanA saMcAlake ekaThA thaI jAya. aMdara aMdara vAte cAle. yuvAna vaya ane utsAha, AtmazraddhA ane racanAtmaka kAryapraNAlikA. game te bhoge ApaNe lakheluM che te nabhAvazuM paNa tapAsa karAve ke ApaNI khabaro sAcI che ke nahi ? satyatAnI khAtrI thatAM game te bhoge sarva sahana karavA taiyAra. e vizALa Adya sthApakAne namana che ! ane zAstradaSTie jarA paNa kSati jaNAya to kabUla karI bhUla svIkArI levAnI saraLatA ane sAthe bhoga Apa paDe te kAyadesara sarva sahana karavAnI daDhatA. A banne guNonI pAchaLa rahelI bhavya bhAvanAnA ozIMgaNamAM je vizALa Adarza rahela che tenuM te divase te mUlya nahotuM, paNa Aje yAda AvatAM premAsu ANe tevA aneka prasaMge sinemAnI phIlamanI mAphaka sAmethI osarI jatAM jaNAya che. ane enAM agIAra mULa rathApaka te vakhate pUrA vIsa varSanI vayanA paNa nahi. eNe bhASaNo karyA. tacita karyA, pUjAmaMDaLo sthApI, ujaNIo jamyA ane samAjamAM aneka navI bhAvanAe reDI. emaNe vAvelA nAnA bIje zAM zAM kAryo karyA te jevA Aje mAtra temAMnA traNa hayAta che. emanI chAtI emanA piSita pAtranI suvarNa jayaMti ujavAtI jeI gaja gaja uchaLatI haze. emaNe jena samAjamAM nUtana prANasaMcAra karyo, evI harSaghaNuM sAMbhaLI eno aMtarAtmA prasanna thatuM haze. Aje sarva hayAta heta te ora majA Avata. huM to e sarvane pUjana bhaNAvatAM, " hAM re navI karIe re navI karIe' gAtAM ane kasInI dhUma calAvatAM calatImAMthI hIcamAM ane hIcamAMthI hAMsamAM raMga reDatA haju paNa sAMbhaLI zakuM chuM. e evA paNa hatA ke temanAmAMnA eka magana pAnAcaMdane emaNe kAMsIonI hAMsamAM khesavI dIdhA hatA, e vAtanI majA te ThAMsa samajanArane Ave tema che. aMte sabhA ane mAsika DhALa uparathI utarI bharabajAramAM AvyA. tyAM For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: pAMca-daza varSa rahyA pachI eka unhALAnI bapore enuM sarvasva agni bhakSaNa karI gaye. enA meMbara ke grAhakanA lIsTo paNa baLI gayAM, enuM sarva gayuM, paNa enA saMcAlakoe jarApaNa narama na paDatAM pharIvAra zarUAta karI AgaLa dhapAvyuM ane aneka prakAre pragati karI. yuvAnI para pukhtatAnA pANI caDhavAM ane navIna kArya vega pAchalAne paNa vIsarAve tevo nIvaDyo. prakAza" ne bAraNe ubhelA aneka navabALako ane yuvakane preraNA maLI, navayuganA maMDANa tyAM maMDAyA, jJAnadarzanacAritranI triveNIne tyAM saMgama thA, narmadAzaMkara zAstrI jevAe tyAM jJAnanI parabo mAMDI, AkAzamAMthI aneka devadevIone enA utsA jevA maryalokamAM utAryA ane pachI te basa upara pustaka prakAzano thayAM, seMkaDe ghUMcavaNonA khulAsA thayA ane e nUtana pravAha "prakAza" dvArA digatavyApI thato cAlyo. pachI ene prANadAtrI saMsthAe gharanAM ghara karyA ane e te sarva Adhunika vAta che. mAre mana te enA bhUtapUrva svapnAM suMdara che, mehaka che, AnaMdaprada che, eno Akho itihAsa jena kemane zobhA ApanAra che, enA janma ApanArane abhinaMdana cogya che ane enA ucca Adarzane aMge abhimAnaprada che. jyAre lagabhaga sarva udhatA hatA tyAre ene "prakAza" abhinava hatuM ane enAM smaraNa Aje paNa khUba rasa ANe che. jenuM jIvana eka paNa eba vagaranuM hoya tenI prazaMsA karavA karatAM ApaNe tene aMge je preraNA meLavI smaraNapathamAM rAkhI hoya te yAda karI tene avyavasthita zabdomAM mUkI devI e ja ene abhinaMdana karavAnI rIti mane mAre mATe suyogya lAgI che. mane enAM nAnAM nAnAM prAthamika kAvyo haju paNa yAda Ave che, enI nAnI nAnI kathAo jenI caritAvaLI banI te yAda Ave che, enAM mukha paranA bhAvabharyA leka yAda Ave che, nathubhAI ratanacaMdanA "huM jIvuM tyAM sudhI mAsika huM ja chApIza" e zabdo yAda Ave che, enA pramukha, maMtrI ane anya lekhakonI cIvaTa yAda che ane eNe bhAvanagaranI prajA para karela asare yAda che. muMbaInA eka zeThIA bhAvanagara AvelA. sabhAnA maMtrInuM bhASaNa hatuM. zeTha pramukha hatA. seMkaDe mANasa jAhera sabhAmAM AvyA hatA. "mAMsAhArI mAtaMgI bele, bhAnu prazna karyo juThA nara paga bhUmi dhana, jaLa chaMTakAva karyo. e pUjAnA padyamAM hAthamAM khoparI laIne cAlanAra mAtaMgInI satyanI pUjA jyAre vedhaka bhASAmAM saMbhaLAvI tyAre sabhAmAM jaya jayakAra thaI gayo ane muMbaInA zeTha te Azcaryamugdha thaI gayA. e bhASaNamAM jIvana hatuM, enA sAMbhaLanArAomAM jijJAsA hatI, enA vaividhyamAM tAna hatuM. mAre te ziSyabhAve zIkhavAnuM hatuM. mAre mATe te te te phri no divasa tAra jaya paramAtmA. 30 zAMtiH makSika, For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pragatine paMtha - - - - graMtha prakAzana eka kaLA che. prAcIna graMthanAM saMzodhana tathA prakAzana pAchaLa pAzcAtya paMDita keTalo parizrama le che; pAThAMtara, bhASAMtara temaja mULa viSayane lagatA aitihAsika vivecana viSe keTalA uMDA utare che te temanA graMthanA avalokanathI jaNAya che. ApaNe tyAM jena bhaMDAromAM ghaNuM amUlya graMtharatna bharyA che. sabhAge krame krame enAM saMzodhana tathA prakAzana thavA lAgyAM che. zrIyuta hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyAnI kalamathI lakhAyela prastuta lekha graMtha prakAzaka saMsthAone keTalIka Avazyaka sUcanAo pUrI pADe che. 11 jema zarIranI taMduraratI AhAranI zuddhatAdi upara ane mAnasika Arogya zuddha vicAra upara avalaMbita che tema Adarza jIvana saMskRtinI uttamatA upara AdhAra rAkhe che. saMskRtinA mukhya be vibhAgo paDe che? (1) parva ane (2) pAzcAtya. e darekanA peTAvibhAga che. temAM parva saMskRtinA Arya ane anArya ema be mukhya bhedo che. vaLI AyanA paNa dika, bauddha ane jaina ema mukhyatayA traNa phAMTA paDe che. A traNe phaTAnuM sAmudAyika nAma "AhaMta che. A Ata sarakRtinA brAhmaNa-saMskRti ane zramaNa-saMskRti ema paNa be vibhAgo For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. : 21 paDI zake che. prastutamAM ApaNe zramaNa-saMskRti ane te paNa jaina zramaNasaMskRtine lagato Deka vicAra karIzuM. dvAdazAMgI, upAMgo vagere Agamika sAhitya e jena zramaNa-saMskRtinuM jaLAzaya che. zramaNyanuM pratibiMba jevA mATe e uttama sAdhana che. e sAdhana jeTale aMze nirmaLa hoya teTale aMze zramaNa-saMskRtine sAco khyAla Ave. atyAra sudhImAM e jaLAzayamAM kALAdika kAraNene laIne malinatAnA paDo bAjhayA che. ene dUra karavA mATe hAlamAM cheDA vakhatathI prayAsa cAlu che. pacAsa varSa upara jaina sAhityakSetra jeTaluM kheDAyeluM hatuM enA karatAM Aje vizeSa ane vividha rIte kheDAyeluM che. Agamo chapAvavA mATe pUrva virodha karAto hato, Aje chedasUtra prasiddha thavA mAMDyA che eTaluM ja nahi, paraMtu AmenA gujarAtI anuvAdo paNa prasiddha thatA jAya che, ane e dizAmAM vizvasanIya kArya jaina dharma prasAraka sabhA karI rahI che. vizvavidyAlayamAM pAThya-purataka tarIke Agamane sthAna apAtuM hovAthI keTalIka jaina ane ajena vyaktio paNa Aje Agamane kaI kaI graMtha chapAvI prasiddha kare che, paraMtu A sarvemAM AgamAdaya samiti ane zeTha devacaMda lAlabhAI jaina puratoddhAra saMsthAe moTo phALo Ape che. jo ke e baMne rathaLethI prasiddha thaelA AgamomAM Adhunika paddhatine anukULa prastAvanAdine prAya: abhAva jovAya che. anyonya sthaLethI prasiddha thayelA graMthomAM paNa keTalIka vAra viziSTa prastAvanAdi najare paDatAM nathI. AvI nyUnatAnAM aneka kAraNo saMbhave che. emAM (1) e taiyAra karavAnI AvaDatanI khAmI, (2) prakAzakanI Arthika paristhiti athota prakAzana pAchaLa kharca karavAmAM naDatI nANAnI bhIDa ke taMgI, (3) egya saMpAdana kaLAthI paricita saMzodhakane samaya ane sAdhananI joIe tevI sAnukULatAnI nyUnatA ane (4) prakAzakAdinI khoTI dakhalagIrI. e cAra kAraNomAMthI game te eka ke ethI vadhAre mukhya bhAga bhajavatA hoya ema mAruM namra maMtavya che. A muzkelIone dUra karavA mATe zuM karavuM joIe ene huM Aje cAreka varSathI vicAra karI rahyo chuM. bhAMDArakara prAcyavidyA saMzodhana maMdiramAM ApaNe je lagabhaga 5000 jaina hastalikhita pratio che tenuM For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 22 :: zrI jaina dharma prakAza vistRta sUcIpatra ( Lescriptive Catalogue ) taiyAra karavA mATe meM atyAra sudhImAM tyAM je lagabhaga aDhI varSa gALyA te daramyAna mahAbhAratanuM samIkSAtmaka ane sAMgopAMga saMskaraNa thatuM meM joyuM che. e paddhatine lakSyamAM rAkhIne khAsa karIne ApaNuM AgamanuM saMskaraNa thAya te ajena vidvAnone paNa ApaNI saMskRtine yatheSTha paricaya karavAmAM sugamatA thaI paDe ane tema chatAM jagatabharamAM ApaNI AhaMta saMskRtinI kharI kiMmata aMkAya. AgamanuM saMskaraNa eTale kevaLa pAMca-pacIza hastalikhita prati sAme rAkhIne taiyAra karAyelI mudraNAlaya-pustikAnuM prakAzana nahi, e saMskaraNamAM te bhASAnA vikAsakama, padyanA aMzenI paNa tAravaNI, chedonI vividhatAnI tapAsa, pAribhASika zabdonI sUcanA, gAthAne varNAnukama, viziSTa nAmonI anukramaNikA, ajena hakIkata, samasamI sAhityanI asara, tatsamayanI paristhitino citAra, gaSaNIya tane ullekha, prAsaMgika noMdha ane vivecana ItyAdi vigata upara pUratuM dhyAna apAvuM ghaTe. AgamanA utpAdaka ane Agamane sAmAnya paricaya ApyAthI prastAvanA pUrNa na gaNAya, emAM to AkhI zramaNa-saMskRtinA prAdurbhAvAdino itihAsa saMkalanabaddha apAvo joIe. A mahAbhArata kArya koI eka vyaktithI ke sAmAnya sthitivALI saMsthAthI sarvatobhadra banavuM muzkela che, kemake pahelAM pAMceka varSa to prakAzananI pIThikA taiyAra karavAmAM pasAra thaI jAya. hAthamAM lIdheluM kArya 1. AnA atyAra sudhImAM 320 pUche chapAyAM che. temAM 363 hastalikhita prationo samAveza thAya che. hI. 2. 2. AnA saMpAdakane sADI ise rUpiyAne pagAra apAya che. hI. 2. 3. AnA bAhya aMganI rUparekhA mATe juo jene patramAM tA. 12-3-1973 thI trahavibhAgomAM chapAyele mAre lekha nAme " pravacananI prabhAvanAnuM paryAlocana yAne jaina sAhityanA utkarSa saMbaMdhI vicAra." hI. 2. 4. A saMbaMdhamAM juo "jaina rIya mahotsava aMka" mAM prasiddha thayelo mAre lekha nAme "jaina sAhitya ane dRSTikoNa." hI. 2. 5. mahAbhAratanuM phakta Adiparva prasiddha thavAmAM daza-bAra varSa kema nIkaLI gayAM enA abhyAsIne A vAta sahaja samajAze. hI. 2. For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir chAe napAna gara saphaLa nIvaDe te mATe judA judA kSetramAM nipuNatA dharAvanArA vidvAne meLavI temanI pAsethI cagya rIte kAma levAvuM joIe. A vidvabhaMDaLamAM keTalAka ardhamAgadhInA, keTalAka saMskRtanA ane keTalAka pAlIbhASAnA prakhara abhyAsIo hoya, vaLI kaI bAddha sAhityanA te kaI vaidika sAhityanA pAragAmI hoya, koI aMgrejI bhASA uparAMta jarmana vagere pAzcAtya bhASAnA niSNAta hoya ane keI Adhunika vaijJAnika draSTithI paricita hAya. A pramANenA vividha anubhavIo maLI AvatAM kAma suMdara thavA saMbhava khare, temAM paNa A kAryakSetrane samajI zake ane ene pragatine pathe caDAvI zake tevAnA hAthamAM A vidra-maMDaLanuM saMcAlana kArya soMpAya to enI pAchaLa je paisA ane zakti kharcAya te jarUra UgI nIkaLe. atre e vAta spaSTa karavI Avazyaka jaNAya che ke eka vakhate yogya saMcAlakanA hAthamAM kAma saMpyA pachI Arthika sahAyatA ApanArA dhanika taraphathI ke A kAryone upacATiye khyAla dharAvanArAo taraphathI kaI paNa jAtanI khATI kanaDagata thavI na joIe. saMcAlakamAM vizvAsa rAkhI kArya thavA devuM joIe. sahRdaya vidvAnane sakriya sahakAra ane yatheSTa dravyanI prApti e AvA Agama prakAzaka maMDaLanA be mukhya staMbhe che, kemake mULa AgamonA prakAzananI sAthe sAthe tenuM vivaraNAtmaka sAhitya, mULanA gujarAtI, hiMdI ane aMgrejI anuvAda, sAmAnya janatAne upayogI AvRttio, mULa Agamane paricaya, Akara graMtha, zramaNa bhagavad mahAvIra svAmInuM jIvanacaritra, pAribhASika zabdakoSa, jJAnameSa, saMzodhanAtmaka lekhothI vibhUSita trimAsika vagerenA prakAzanane paNa sthAna ApavuM ghaTe. vaLI adyatana sAmagrI pUruM pADatuM eka mahA pustakAlaya paNa joIe. meM A yojanAno vistRta vicAra 3. belakara sAthe be varSa upara karyo hato. enA AdhAre te veLA eka rojanA ghaDAI hatI. bhAMDArakara prAcavidyA saMzodhana maMdiranA eka aMgarUpe je AvuM kArya upADAya te keTalo kharca Ave ane tenI zI rIte vyavasthA karavI tene 1 viThagya sAmagrIne mATe AvI AvRttimAM ocho avakAza rahe. dAkhalA tarIke pAThAMtare prAyaH jatA karavAmAM Ave. hI. ra, For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samApana praDArA emAM ullekha karAyela che. je ApaNe svataMtrapaNe AvuM maMDaLa sthApavA IcchIe to alabatta enA karatAM vadhAre pArca Ave e svAbhAvika che. ApaNe jainamAM dhanADhyano toTo nathI, vaLI paisA kharacavAnI IcchAno paNa abhAva nathI, paraMtu keTalIkavAra egya ane Avazyaka kSetramAM e na kharacAvAthI ApaNane e dravya-vyayane pUrepUro lAbha maLato nathI. ApaNe je jamAnAmAM jIvIe chIe te jamAnAne anurUpa paddhati svIkAravAmAM mULa vastu mArI na jAya tene khyAla jarUra rAkhavo joIe, paraMtu Aje vIsamI sadImAM cAdamI sadInI jIvana-praNAlikAo kAma Ave tema nathI. ethI karIne samayane oLakhIne ApaNe eka "Ata saMzAdhana maMdira" ubhuM karI e dvArA mukhyatayA Agamika sAhityanuM prakAzana, tene vikasita karanArA mArgonA avalaMbanapUrvaka thavuM joIe. AvA maMdirane koI nahi ne kaI rIte sahAyaka thaI paDe tevAM thoDAM ghaNAM pustaka jaina dharma prasAraka sabhA taraphathI prasiddha thayAM che ane bhaviSyamAM thatAM jaze evI AzA che. vizeSamAM A sabhAe zrI jaina dharma prakAza" nAmanuM mAsika pacAsa varSa paryata calAvIne sAhityakSetranuM je kheDANa karyuM che tenI paNa neMdha letAM harSa thAya che. aMtamAM huM eTaluM Icchate viramuM chuM ke hAlamAM A sabhAdvArA je suvarNa--mahotsava ujavAvAno che te saphaLa bane. bhaviSyamAM A sabhAnA hIraka mahotsava ane zatAbdi paNa jhaLakI uThe e ene suga prApta thAo ane suvarNa vizeSAMkanA saMpAdakanI umeda bara Ave. sAhityavilAsI pro. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA. ema. e. 1 A yojanAne kharaDo eka agragaNya dhanADhaya upara mokalAyo hato, paraMtu keTalAMka kAraNone lIdhe hajI enuM dhAryuM pariNAma AvyuM jaNAtuM nathI. temanI pAsethI be lAkha rUpiyA jeTalI bAdazAhI rakamanI AzA rAkhavAmAM AvI che. hA, 2. - 2 kaI paNa praNAlikA, prathA, rUDhi ke paraMparAnuM mULa zuM che. kevA saMgomAM ene prAdurbhAva thayo che, e paristhiti Aje che ke nahi ItyAdi vigato tapAsI tene sapramANa bahAra pADavAnuM kArya "Ardata saMzodhana maMdira" dvArA sArI rIte thaI zake. ha. 2. For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org suvarNa vizeSAMkanA lekhaka H-- OP ******** sadguNAnurAgI karavijayajI zrI mahadaya prinTIMga presa-bhAvanagara. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vaDIlanI Ata viNao dhammamUlo. vaDIla bhAnI AjJA mAnI, pratrajyAnA abhilASa manamAM samAvI dRSTa, Aya bilanuM ugra tapa tapatI suMdarI devInA jIvananA eka dhArmika prasaMga zrIyuta cekazI ALekhe che. TUMkI, tAttvika kathAmAM dharmanA mULasvarUpa vinayano medhapATha taravare che. eka tarapha kevaLajJAnI zrI yugAdi jinezanAM pUnita pagalAM ayAdhyA pUrInA purimatAla parAmAM thai rahyAM che, bIjI tarapha bharatarAjanI AyudhazALAmAM devAdhiSThita cakraratnanI utpatti thai cUkI che. ubhayanA samAcAra rAjavI bharatane maLI cUkayA tyArathI ja manamAM gaDamathala cAlI rahI che. kayA kAryane dharapada ApavuM' e ja prazna che. kevaLajJAna maheAtsava prathama ke cakraratnanI pUjA prathama. vyAghrataTi jevA ghATa ! ahika ne pAralaikika phaLa vacce kheMcatANu. keTalIye vicAramALAnA maNakA pheravAyA. ni ya Avyo. upAdhyAya mahArAja zrI yazeAvijayajInA zabdomAM kahIe te-- rIjhavavA eka sAMI, leAka te vAta karerI.' tarataja caturaMgI senA sajja karavAnA hukama chUTyA. marUdevA mAtAthI mAMDI sArAye piravAramAM tI pati zrI RSabhadevane vAMDhavA javA sArU taiyAra thavAnA samAcAra vAyuvege prasarI cUkayA. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: trA jaLa vana kArA kevalI prabhunI vANInA mahimA eTale varNavAnuM zuM ? saMkhyAmadha mAnavIenA hRdayamAM enI saceATa asara thaI. da bharatarAjanA satAnA ane brAhmI suMdarI Adi keTalAye temanI AsapAsa pharI vaLyA. pravrajyA svIkAra karavAnI anumati mAMgavA lAgyA. yugalika kALanI AkharInA e samaya. asi, masI ne kRSIrUpa vyavahAra pravartyane hantu ahu lAMbe samaya nahiM thayelA. vidvattA ne khuddhimattA kharAM, chatAM aMtaranI saralatA yukta ane viveka rUpa divAla sahita. dalIlabAjI karatAM mahumAna para pasaMdagI jaldI utaratI. viMDalanAM vAkacAne tulA para teAlavA karatAM viveka purarasara svIkRta karavAnuM zikSaNu- tamannA-abhilASA giAcara thatAM. enI paravAnagI pratyeka kArya mAM levAtI, tA pachI dIkSA jevI pavitra vastu grahaNa karatAM pUrve RSabhasena-maricI Adi maMDalI bharatadrupanI AsapAsa vIMTaLAi vaLe temAM zI navAI ! AchI pAtaLI carcApUrvaka eka pachI eka sAne sa'mati maLI cUkI. emAM ginI brAhmInA nakhara paNa lAgyA. suMdarInI najara vaDIla bhrAtA tarapha ekatAra thaI rahI, paNa zuM sAMbhaLyuM ? * hAla thAlI jA !' saMyama letAM aTakAva ! zrI yugAdijinezanA haste dIkSita thatAM rokanAra e koNa ? temanA ja jyeSTha putra bharata ! suMdarI jevI pavitrazIlA-sAdhvI samI lalanAne nakAre| bhaNanAra bharata e teNInA bhAI ja ne ! zuM cAritra jevA pavitra jIvananI tene kiMmata naheAtI ? dharmanuM zuM tene jJAna na hatuM ? zuM te dIkSAnA virodhI hatA ? evuM kaMi ja naheAtuM. rAjavI bharata bhAgavatI dIkSAnA mUlya samajatA hatA. paNa ene mana suMdarI jevI suzIlA, vyavahArakuzalA ane susvarUpA ramaNIne peAtAnA srIratna tarike nirmANa karavAnA manAratha hatA. cakravatInA cauda ratnAmAM aMganA yAne paTarANI e paNa eka ratna gaNAya che. lalanAonI tA saMkhyA vRgita thatAM cAsa hajAra sudhI pahoMce che paNa e sarvImAM paTarANInu sthAna agrapade ja hAya che. For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka : 27. eTale ja e padanI adhiSThAtrImAM-strI jIvanane upagI sarva kaLAomAM dakSatAnI AvazyakatA che. bharatanI cakSuo e lAyakAta suMdarImAM nihALI rahI tethI ja rUka jAva" ne hukama chUTyo. paNa suMdarI te bahena thAya ne ? enI sAthe te pANagrahaNa hAya kharAM? vyavahAranA kAnamAM deza-kALa ane jarA vistArathI vadIe te dravya, kSetra, kALa ane bhAva pramANe parivartana thayA ja kare che. ItihAsa darpaNa avaloktAM parivartana paratvene eka zaMkhalAbaddha itihAsa prApta karI zakAya che. vaLI yugalika kALamAM te sAthe janmanAra jeDalAo ja umaralAyaka thatAM pati-patnI rUpe gRhasaMsAra zarU karatAM. bharatarAjanI AjJA zirodhArya karavA jatAM cAritrakAMkSAne hAla te dATI devI paDe che jyAre ene avarodha karatAM vaDilanA vinayane kSati pahoMce che. suMdarIe ka mArga svIkRta karavo e eka prazna! vIsamI sadIne yuvAna zuM javAba Apaze ? vyaktigata svAtaMtrya upAsaka zuM kahevAne? dIkSAghelA taraphathI kevI zikSA yAne zikhAmaNa maLavAnI ? vinaya ullaMghananI ja ne? AjJAne phagAvI devAnI ja ne? paNa e kALa suvarNayuga hato. kalinI kuTilatA tyAM nahotI pravezI. 4 pratyenA bahumAna te aNamUlAM hatAM. e khAtara te bAhubali jevAe jItanI bAjI javA daI, svayameva hAra kabUlI lIdhI. vinaya e te dharmanA mULIA sara, nAbhikulotpanna suMdarI enI avagaNanA karI jagat samakSa khoTuM daSTAnta raju kare kharI ? eNe AjJA zirevaMdha karI saMsAravAsa svIkRta karyo. AtmasAdhanamAM bAhya daSTie jotAM jarUra e pAchaLa paDI. cAritranI ghaTikA hAla te AghI gaI. paNa e vicAravaMtI lalanA hatI, dharmanuM hArda samajatI hatI. vinayanA pAlanapUrvaka e AtmakalyANa karI zakatI hatI. tenuM kalejuM ThekANe hatuM. jene laganI kharekhara lAgI ja che tene kaI cIja ADakhIlIrUpa thaI For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir H zrI jaina dharma prakAza zake che? bahArathI saMyama kadAca na laI zakI tethI zuM ? aMtarathI to enuM hRdaya enAthI vAsita hatuM ne? eNe mArga paNa e bhAvanI puSTi kare te ja lIdho. eTale ja suMdarInuM nAma vinayadhArImAM paNa rahyuM ane AtmasAdhanarUpa kAma paNa sadhAyuM. rAjavI bharata te prabhu zrI yugAdi jinezane kevaLajJAna mahotsava ane caturvidha saMghanI sthApanA Adi kAryomAMthI paravAryA bAda cha khaMDa sAdhano mATe cakAdi ratna sahita nIkaLI paDyA. A tarapha suMdarIe vicAra karyo ke-vaDila bhrAtAnI AjJA to saMsAramAM rahevAnI thaI che jyAre mane to saMsAra akAro lAge che. teo mArAmAM strIratnanI yogyatA joI mane paTarANI pada samarpavA mAMge che jyAre mane e badhA viSaye jhera samAna bhAse che ane sRSTimAM manAtA e meTA padanI keDInI paNa kiMmata nathI ! Ama ubhayanA daSTibinduo nirALA che, eka bIjAthI ulTI dizAmAM janArA che. to pachI evA kayA mArga che ke jenA sevanathI kAryasiddhi thAya ne ubhayamAMthI ekane paNa mAThuM na lAge ? AjJApAlana paNa karAya ne AtmakalyANa paNa sadhAya ? zuddha AtmamaMthana pachI e mATe mArga sUjhI AvyuM. tapathI zuM asAdhya che ? yad dUram yad dUrArAdhyaM, yat surairapi durlabham / tat sarvaM tapasA sAdhyaM, tapo hi dUratikramam // tapanA sevanathI nIkAcita karmone paNa nivArI zakAya che. mAre paNa e tapanuM ja zaraNuM levuM. eka to mArA dehanuM saundarya naSTa thAya, rUpa ke jenAthI purUSa jAtinI cakSuo nArIjAti tarapha lobhAya che e rUpano hAsa thAya ane karmane nAza thAya eTalA sArU AcAnsa tapaSasa vagarano AhAra-mAtra eka vAra le ne manane dharmamAge vALavuM e ja zreyasakara paMtha che. bharata bhUpatine cha khaMDanI sAdhanAmAM sATha hajAra varSa lAMbo kALa vaDI gaye. e daramIyAna eka surUpa rAjaputrI saha pANigrahaNa For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNu mahe|tsava aMka H pazu thayu ke jene strIratnanA sarva adhikAra prApta thayA. suMdarI saMbaMdhI samA| jIma pravRtti. dhAraNA paNa cAlu vyavasAyamAM bharata rAja visarI gayA. surata sabhAne Aja taka jo jo jyAre bharata cakrIe ayAdhyAmAM praveza karyo ane aMta:puramAM padhAryA che jIma pravRttiye ii haiM, ve anumo tyAM sarva snehI sahu phremakuzaLanA vanIya hai. aura meM aMta:jaLapUrvaka AlApasalApa zarU thayA tyAre suda- huM cAhatA huM ApaLI samA rInA didAra nirakhatAM e te vizva- vinoni vizeSa prAtise apUra yatAmAM DakhI gayA. tarata ja samIpamAM apUrva jaina sAhityane prAAnaubhelA rasavatIgRhanA adhikArIneaeArA kaura navIna anveSaLAMdArA savAla karyo ke zuM mArA gRhamAM dhAnya saMsArako batA deve ki jaina dharma khUTI gayuM hatuM ke jethI bhaganI suMda-mI ja khritIya dharma haiM. rIne deha ATalI sImA paryaMta kuzatAne pAmyA che? huM teNInA khAnapAnanI ghaTatI sabhALa rAkhI jaNAtI nathI; nahIM te| AvI hADapiMjara jevI dazA thAya ja kevI rIte ? ' tyAM te suMdarI pAte ja khelI uDI } 29 itihAsa - mahodadhi AcArya zrI vijayeMdrasUri 8 jyeSTa aMdhu ! tene jarA mAtra deSa nathI. meM pote ja AyaMbila tapanuM sevana AdaryuM che. lUkhA AhAra mAtra eka vAra lai A pudgalanI meAhakatAmAM kAine paNa AkarSavAnI tAkAta na rahe e khAtara ane kani raNAnA hetuthI tamArA sidhAvyA bAda e niyamanuM pAlana karatI AvI chuM. huM dhAruM chuM ke pUrve ApanA A deha paratve je mADu hatA te have rahyo nahIM ja hoya, te! pachI pratrajyA svIkRta karavAnI rajA jarUra Apaze| e ja prArthanA. ' aenanA nagna chatAM vastusthitinu bhAna karAvanArA vacaneAe cakInA aMtaramAM jabarI asara karI. peAtAnA maMtavyamAM pAte mustAka rahI, mhenanI bhAvanA para kevA AghAta karyA hatA tene khyAla AvyeA. e mATe pazcAttApa thayA ane turtaja AjJA ApI. For Private And Personal Use Only meohanalAla dIpaca'da cAkasI. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pacAsa varSa: bhUta ane bhAvI. eka eka karADa kivA TekarIne eLa Mgate kAi sAhasavIra parvatamALAnA ekAda zikhare jai ane Ameda anubhave tema jaina samAja chellA pacAsa varSanI pragatine AMka mAMDe te ekakAI paNa samAjapremIne AnaMda ane abhimAna rasphuryA vinA na rahe. bhUtakALa jeTalA gAravavatA teTalA ja vartamAna ane bhaviSya kALa samuvala OMka AzAvAdIne zrIyuta meA, gi. kApaDiyAne lekha navI preraNA pAro. pacAsa varSoMnA bhUtakALa para najara karIe, pacAsa varSoMnA bhaviSyakALa para 495nA doDAvIe. khUba jANavA vicAravAnI sAmagrI maLe tevuM che; kadAca vicArasaiya na thAya te paNa vicAra karavAnI rasasAmagrI meTA pramANamAM jarUra prApta rAya tevuM che. For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN maheAtsava aMka 33 31 ApaNe sarvAMthI prathama sAhityakSetra tapAsIe. pacAsa varSa pUrve eka zuddha prata maLI zake tema nahatuM, ghaNI muzIbate aneka lAgavaga pachI aradhI prata maLe ane te pUrI karI pAchI Ape! tyAre bAkInI aradhI maLe. banne ekaThI na thAya tA anne sthaLe nakAmI te. pacAsa varasanA arasAmAM sAhityamudraNa ThIka thai gayuM. mahenata karI eka kApI zuddha taiyAra karavAmAM Ave te pAMcasehajAra zuddha pratA ane. ghaNA alpa mUlye tene svAdhIna karI zakAya ane abhyAsa karavAnI vRttivALAne sagavaDa vadhe. e uparAMta ecAra athavA tethI vadhAre pratA ekaDI karI pADAMtarA joi zakAya ane tenI noMdha nIce TIppaNImAM ApI zakAya. AthI sAhityaprakAzanane khUba joza maLyA, AthI abhyAsaka vRtti khUba uttejita thai, AthI bhaMDArapatienI ekahaththu sattA para trApa paDI ane sAhityanI khyAti digaMtamAM prasarI. ethI paNa vadhAre moTA lAbha e thayA ke sanmatita jevA graMtha jene khasse varSanI AMdhI lAgI gai hatI, ratnAkarAvatArikA jevA graMtha je prAyaH alabhya thai gayA hatA ane siddhahema jevA vyAkaraNa bhUlAi gayA hatA tene uddhAra thayA. mULa sutro-Agame chapAi gayAM, sulabhya thai gayAM ane aneka kathAprathA janatAne jANavAnA maLyA. haju prakAzanakAryAM cAlu che, lagabhaga dareka sAdhune be-pAMca graMtha prakaTa karavAnI bhAvanA thai AvI che ene pariNAme alabhya graMthAneA suyega prApta thAya che. keTalAkane AmAM lAbha nahi paNa lAgatA hAya, taddana jUnI ghareDamAM ucharelAne AmAM AzAtanAne paritApa paNa lAgatA haro, keTalAka vyAkhyAnapriyAne AmAM pravacanakArAnI thatI upekSA paNa dhyAna para AvatI haze; paNa A vastusthiti che e atra jaNAvavAne uddeza che. ane prasaMge eka vAta paNa kahI nAkhavA jevI ke ApaNAM kAryomAM lAbhAlAbhanA saravALA bAdabAkI karavAnAM hoya che ane te najare TakA mUkavAmAM Avaze teA samadarzIne AmAM lAbha ja vadhAre lAgaze. kharI vAta enuM pariNAma bhaviSyanA pacAsa varSamAM zuM Avaze te najare jovAnI che. Ave savAla soLamI sadImAM paNa thayA hatA. te vakhate zuddha pratA lakhAvavAnI bhAvanA khUba jAgI, khUba lahIAe rekAyA ane ghaNI sArI navIna zuddha prata taiyAra thai gaI. enA pariNAme sattaramI sadImAM piMDatAnI meATI hAramALA utpanna thai. e AkhA itihAsa khUba vicAravA jevA che. bhaviSyanA pacAsa varSamAM khUba abhyAsa vadhaze, khUba carcAe thaze ane AkhA dhacakramAM mahAparivartana thaze. For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir *. jana thama prakAza have pacAsa varSo abhyAsane aMge vicArIe. vIsamI sadInI zarUAta sudhI base varSa bahu ThaMDAM gayAM. eka be apavAda sivAya jaina sAhityakSetramAM eka paNa tirdhara nIkaLe nahi ane prAyaH bAlAvabodha vAMcIne ane rAsarAsaDA banAvIne calAvye rAkhyuM. vikramanI vIsamI sadImAM emAM meTa pheraphAra thato cAlyo. dareka sAdhune saMskRta bhASAno abhyAsa karavAnI jarUrIAta lAgI, darekane vaktA thavAnI tAlAvelI lAgI, darekane nyAyamAM AgaLa vadhavAnI jarUra lAgI ane darekane zuddha spaSTa prabodhananI AvazyaktA samajANI. pariNAme nyAyanAM pustake ukelAyAM, kAvyone navajIvana AvyuM, rasasAhitya abhyasta thavA mAMDayuM ane aneka vidvAna saMskRta bhASA para asAdhAraNa kAbU dharAvanAra A chellA yugamAM nIkaLyA. ane have pachInA pacAsa varSamAM Agama sAhitya ane kAvyasAhitya khUba khIlaze, pratibhAzALI zrAddharatno aneka prazno para zAstrIya carcA karaze ane basa varSamAM thayela hAnine visarAve tevo navo prakAza pADaze. pacAsa varSamAM thayelI pragatino eka dAkhale ApI enA para vicAra karavA prayatna karIe. pacAsa-sATha varSa pUrve zrI bhAvanagara zaheramAM sAMvatsarika pratikramaNa karAve te mAtra eka mANasa he. vRddho vAta karatA hatA ke mahAmuzkelIe tene samajAvI pratikramaNa karAvavA bolAvatA. atyAre strI purUSomAM khUda bhAvanagaramAM tadana zuddha pAMca pratikramaNa karAvI zake tevAnI saMkhyA ochAmAM ochI eka hajaranI gaNI zakAya tema che. A pragati chellAM pacAsa varSanI che. tame kaheze ke agAu jevI sarvane zraddhA nathI. A vAta taddana asatya che. e pacAsa varSa pUrvenI zraddhA ane vartamAna yuganI zraddhAmAM ghaNo moTo taphAvata che. vicAraNa, vAcana ane carcAne aMge thayelA nirNa para racAyelI zraddhA ane vaMzavArasAthI utarI AvelI zraddhAmAM ghaNo taphAvata hoya che. A Akho jUdo muddo hAI spaSTa carcA mAge che tethI te vAtane ahIM rAkhI ApaNe thayelI, thatI ane thavAnI pragatino ja vicAra karIe. tame pacAsa varSa para belAtAM sUtrAo sAMbhaLyAM hoya ane yAda hoya to kAnamAM AMgaLI nAkhavI paDe. "e te ghInAM sUtarAM -eTale ghI bolIne Adeza prApta karela sutarAM, eTale ema ja cAle. AvI te yuganI mIThI bhAvanA hatI. eka vakhate sAta maNa ghIthI eka zeTha sAMvatsarika pratikramaNamAM bRhazAMti bolelA. eNe lagabhaga se bhUla karI haze. lagabhaga koI joDAkSara e bolI ja zakatA na hatA. atyAre evI rIte koI zAMti bolI zake ? ane belavA jAya te janatA calAvI zake ? dhArmika abhyAsamAM paNa chellAM pacAsa varSamAM khUba pragati thaI che. mudrita pustakenI sagavaDane laIne ane bhaNanAranA utsAhane laIne atyAre dareka vibhA For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahesava aMka ? gamAM abhyAsa khUba vadhyo che ane haju mULa vadhaze. atyAre gujarAta-kAThiyAvADamAM dharmazAstrane abhyAsa karAvatI 450 pAThazALAo che ane te uparAMta aneka dizAe prayAsa cAle che. atyAre dara varSe lagabhaga be hajAra umedavAro kepharansanI ejyukezana borDanI parIkSAmAM bese che ane tene pUchAtAM eka varSanAM ja praznapatro tame vAMcI jAo te jaNAya ke keTaluM sUkSmagrAhI jJAna AgaLa dhape che. ApaNe vidyAnA anya kSetre tapAsIe. pacAsa varSa pUrve eka paNa jaina zrAvaka lekhaka tarIke jANavAmAM Avyo nathI. AkhA jaina sAhityanA kSetramAM joIe te paMDita dhanapALa ane rAsakAra RSabhadAsa sivAya anya koI zrAvaka lekhaka tarIke jANavAmAM nathI. kadAca TI TI vyaktio thaI haze te te ati alpa saMkhyAmAM ja haze. atyAre AkhA samAjane hacamacAve tevA saMkaDe lekhake jaina samAje chellA pacAsa varSamAM nIpajAvyA che ane bhaviSyanA pacAsa varSamAM te saMkhyA anekagaNI vadhavAne pUrate saMbhava che. vicArasAmagrI vagara lekhaka thavAtuM nathI ane vicArasAmagrInAM te atyAre pUra caDyAM che. e pUranAM pANI kaye evAre utaraze te jUdo savAla che paNa lekhana, manana ane ciMtavananA kSetramAM chellAM pacAsa varSe sAruM kArya karyuM che ane pragata navayuga temAM khUba vadhAro karaze ema jaNAvIe to temAM atizayokti lAgaze nahi. vatRtvane aMge to pacAsa varSoe ajaba palaTa karyo che. tame pUrvakALanAM vyAkhyAne sAMbhaLyAM hoya te eka lekane artha karavAmAM aneka truTio ane jema tema karIne sarvamaMtramAM atyaM karavuM paDatuM hatuM, ane atyAre eka lekanA eka vibhAga para khaDI bhASAmAM zuddha uccArathI sarvabhAga vastu ApanAra aneka sAdhuo taiyAra thayA che ane sarasa zrAvaka vaktAone te pAra nathI. eka viSaya para viSayAMtara karyA vagara kalAka sudhI belanArA atyAre jenA kAmamAM mojuda che ane muddAsara subaddha bhASAmAM dalIla karI hRdaya hacamacAvanArA zebhatI saMkhyAmAM che. A pragati vizALa abhyAsane AbhArI che. eka rIte vicAratAM pacAsa varSa pUrvanI sthitinI gata pacAsa varSa sAthe sarakhAmaNI karavI e anucita che. pUrvakALanuM dhoraNa soLa AMka, koko, bArAkSarI, kAgaLa, nAmAM ane hisAbanuM hatuM ane paMpAkhyAna bhaNele te pAMcamAM pUchAya evo samaju gaNAte. evI sarakhAmaNI vartamAnayuganA nyAya, gaNita, itihAsa, bhUgoLa, bhASA Adi aneka viSayagrAhI sAthe karavI e ThIka ja lAgatuM nathI. ApaNe saMbaMdha paNa chellA pacAsa varSanI pragatinI noMdha sAthe ja che. emAM dareka viSayanA niSNAta tamane maLI Avaze. AgamajJAna, nyAya, vyAkaraNa, jyotiSa, kAvya, rasa, itihAsa, kathA Adi koI paNa viSaya leze te tamane AnaMda Ape tevA prathama paMktinA niSNAte maLI Avaze. For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 34 :: zrI jaina dharma prArA sAhityanA kSetramAM pustaka prakAzananI najare joIe te mULa sAhityanI hakIkata upara AvI gaI, paNa te uparAMta bhASAMtara ane maulika sAhitya tathA mULa rAsa, kAvya, kathA Adi sAhityane aMge pacAsa varSamAM khUba pragati karI che. Aje zrI tri izalAkA puruSa caritra jevAM amUlya graMtho gujarAtI sAhityamAM apUrva sthAne bhogave che, zrI bhagavatI sUtra jevA amUlya graMtho para gurjarI bhASAmAM vistRta samAlocanA thai che, addabhuta kathAonA bhASAMtare, avataraNo ane navalikAo thaI che, tattvArtha jevA mahA upakArI graMtha para maulika vistRta ne lakhAI che, pAThavya pustaka pAchaLa vividha prayatno cAlu che ane stavana, sajhAya, pada, rAsa, prabhAtIA, gahunIo, pUratao nAzane kAMThe beThelI te bacI che ane navIna racanAothI samRddha thaI che. navayugamAM emAM khUba vadhAro thaze evI AzA rahe che. sarvathI vadhAre mahatvanI bAbata jainatva" nI bhAvanA jAgRta thavAnI che. pacAsa varSa pUrve e bhAvanA hatI ja nahi ema kahIe to cAle. te vakhate kAM to ApaNe " zrAvaka" zabdathI oLakhAtAM athavA vIzA zrImALI, ozavAla athavA amadAvAda, gujarAtI Adi zabdothI ja jANatAjaNAtA. atyAre te amuka myunisipala cuMTaNImAM jaina keTalA rahyA che te jANavA lalacAze, eselphImAM jaina keda che ke nahi e pUchazuM ane kauMsIla opha sTeTamAM koI jaina cUMTAze te garva lezuM. A sarva bhAvanA navayuganI che, kALano prabhAva che, konpharansanuM svarUpadarzana che. pacAsa varSa pUrve ApaNe yu. pI. beMgAla ke sI. pI. nA jenone oLakhatA nahi, enI saMkhyA jANatA nahi ane atyAre to samAna hiMdasaMgha eka avAje halamalI rahyo che ane chatAM enI kemIya bhAvanAne poSaNa na maLe ane rASTrIya bhAvanAne virodha na Ave tevI vyavasthA karavAne ApaNe zaktivAna thaI zakyA chIe. e sarva mahAdevI konpharansane pratApa che athavA ApaNe konpharansane kALabaLanuM vyakta svarUpa mAnIe to navayugano prabhAva che. A bhAvanAne pariNAme ApaNe pragati rahI zakazuM, jIvatA rahI zakaze, nabaLAI dekhAya te aMge susaMbaddha karI zakazuM ane ahiMsAno vijayaDake vagADI zakazuM. e kArya AgAmI pacAsa varSa karaze, e kArya navayuga karaze e kArya ApaNuM vizALa sAhitya karaze, e kArya ApaNI unnata bhAvanAo karaze. A hakIkata bArIkIthI avalokana karavAmAM Ave to ja samAya tema che. sAdhAraNa rIte manuSyasvabhAva bhUtakALanI prazaMsA karavAne ane vartamAnanI niMdA karavAnuM hoya che ane mANasa marI gayA pachI meTA gaNAya che tenI pUjA karavAno che. ApaNe e svabhAvane vaza thaine AtmaghAtI vicAro kadi na karIe. have ApaNe thoDAM anya kSetromAM paNa najara karI laie. tIrthakSetroe javAne mahimA vadhyuM che ane vadhaze. pratikramaNa dararoja karanAranI saMkhyA ghaTI che For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNuM mahAtsava aMkaH 35 ane ghaTaze. ema thavAnAM kAraNeA kayA che te vicAravA yogya che paNa A lekhamAM te aprastuta che. pacAsa varSoMmAM ane khAsa karIne chellA daza varSamAM sevAbhAvanI rUci khUba nagRta thai che. svayaMsevakaiA dareka sArA prasaMge khaDe page ubhA rahe che. mAMdAnI mAvajata ane strIonI prakRtIsamayanI sagavaDanI bhAvanA khUba vikAsa pAmI che. sastA bhADAnI sAkSIe, ArAgyagRha, hAspITalo vadhAravAnI jarUrIAta jaina samAja svIkAratA thayA che, nirAzritane kAmadhaMdhA para caDhAvavAnI jarUrIAta eNe svIkArI che ane aneka prakAre manuSyasevA karavAnI enI bhAvanA vikasI che, A mAmAM e hajI paNa khUba pragati karaze. enAM kAraNeA vartamAna itihAsa udhADI AMkhe vAMcI abhyAsa karavAthI sahajamAM hRdayagama thAya tevAM che. rAjyadvArI kSetra lagabhaga aNakheDAyaluM rahyuM che, paNa je divase jAya che temAM e khAmI pUrAI jaze evAM cihno spaSTa mAlUma paDe che. bhUtakALanI retenI divAnagIrI have pAchI AvavAnI nathI, paNa bhaviSyakALanI aneka prakAranI rAjyadvArI saMsthAomAM jene khUba bhAga leze ene! taravarATa dekhA daI rahyo che. vyApAranA kSetramAM jainee ghaNuM gumAvyu che ane saTTAnA bAhue enI jaDa pakaDI che, temAMthI nIkaLavAnA ene phrAMkA mAravA paDaze, paNa enI naisargika vyApAradakSatA ene vaLI pAchA agrasthAna para jarUra laI Avaze. e dezATana karI vyApAranAM gayelAM kSetre jarUra hAtha karo. bhAvI yugamAM jaina strIone khUba agrasthAna maLaze. atyAra sudhI enI thayelI avagaNanA bharapaTTa hisAba mAgaze ane kA dakSa jaine ene khUba apanAvaze. saMghabaMdhAraNamAM paisAdArane chellA pacAsa varSamAM je sthAna maLyuM che te cAlyuM jaze. ane navayugamAM akkala ane cAturyane tathA kaurAla ane dhIrajane sthAna maLaze. sAdhunI saMkhyAmAM pacAsa varSamAM sArA vadhArA thayA che, paNa temanuM samAjamAM je sthAna che te rAkhavA mATe temaNe vijJAna ane nyAyane, itihAsa ane mAnasazAstrone bahu sAre| abhyAsa karavA paDaze. tema nahi thAya te te sthAna rahevuM ghaNuM muzkela lAge che. kadAca sAdhu ane gRhastha vacce eka saMyamI, brahmacArI, paNa vAdunamAM besanAra, ati kuzaLa, madhyama vargano janma thaze ane te samAjasaMcaraNanI dArI peAtAne hastagata karaze. samAja adritIya pratibhAzALI yugapradhAnanI rAha joze, e prabaLa pratApI mahApurUSa samAjavyavasthAmAM mahAna pheraphAra karaze ane dharmAMte enA sanAtana svarUpamAM raju karaze, janatA tene vadhAvaze. For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir : zrI jaina dharma prakAza evo prabaLa pratApa mahArathI AgAmI pacAsa varSamAM jarUra sAMpaDaze ane yugapratApI pradhAnapurUne janatA page paDaze ane enI AjJA uThAvaze. dharmanA vikRta svarUpane e ThekANa lai AvI zAsanaprabhAvane karaze ane vara paramAtmAnA ahiMsA, saMyama ane tapanA saMdezA e AkhI duniyAmAM vistAraze. gata pacAsa varSa khUba sAMdhe te dharma ke bhAMge te dharma ? huM pragati karI che, AgAmI prakAza mANasa mANasa vacce, kema koma vacce sahakAra zreyaskara che, sunizcita che ane sAdhavAmAM dhamanI upagitA che. suspaSTa che. mAtra ene marma paNa zuM banyuM che ? samajaze te ja AnuM rahasya pAme tema che. zAsana jayavaMtu manuSya manuSya vacce Anta vadhAravAmAM, mANasane mANasathI vegaLa khaseDavAmAM be dharma varte che ane vartaze paNa enA ne maheTa hisso utaryo che ! A satya jeTaluM bhUta ane vartamAna AkAramAM nakkara che, teTaluM ja dilagIrI upajAvanAruM che. bhAre mero paNa soca kara jaina dharma jaina samAjanA vADAmAM ja maryAdita phAra thaI jaze. hoya ke bahAra paNa hoya ? bahAra paNa hoya to * janasampradAya" nI bahArane mANasa paNa jaina taddana aMdhakArane yuga hato. hoi zake e siddha thAya che. tyAre A mAsika jagatuM hatuM, jainatva e jIvananI varatu che. je jIvanamAM e eNe chellA pacAsa varSano ItiprakAze te jana samAjathI kahevAtA kaIka "jaina" hAsa racavAmAM potAno phALo mANasomAM e na hoya ane netara samAjanI jarUra Apyo che, ene suvarNa koI vyaktiomAM e hoya. mahesava ujavavAno adhikAra matalaba ke jaina dharma koI vADAmAM ke nAta prApta thayo che ane AgAmI jAtamAM bharAye nathI: paNa te jIvananI vastu hoi, koI paNa deza, keI paNa komanA sAdhaka mANasamAM pacAsa varSanA itihAsaghaDataramAM haI zake. e neve svAMge vistRta AkAre mULa dharma tattva eka ja che. ane te saghaLA ane kAryadakSa vicAradhArA pidharmomAM judI judI rItabhAtanAM "tharA" nIce tAne viziSTa phALo Ape dabAyela che. te tharane uMcakavAmAM Ave te tenI tema chIe. heThala chupAyeluM je satya najare paDe che te badhA ? dharmomAM eka ja che. e ja mULa dharma che. e ja mekSane mArga che. enI upara ja che badhA dharmo ma. gi. kApaDiA. mukhya lakSya rAkhe te bhinna bhinna rItarivAjonAM "tha" uparanA mehathI utpanna thatA kalahone tuta anta Ave. zrI nyAyavijaya. * * * For Private And Personal Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir keLavaNI=ane=parIkSA. Adhunika keLavaNInI paddhati upara Aja sudhImAM aneka anubhavIee jUdA jUdA daSTikANathI prahAra karyA che. kaLavaNI ane parIkSA e banne sAthe maLI ApaNA yuvakAnAM baLa, teja ane dhanIti satata zodhI rahyA che. zrI himAMzuvijayajI mahArAje potAne e ja anubhava A nIcenI paMktimAM lavyA che. PROPE prAcIna abhyAsa ane parIkSAnI AjanA zikSaNataMtra sAthe emaNe je tulanA karI che te te vizeSe karIne samajavA jevI che. AdhibhAtika ane AdhyAtmika unnatinA mukhya upAya keLavaNI che; mATe Ane yathArtha rUpamAM aMgIkAra karavAthI ja manuSya sukhI ane yazasvI thai zake che. keLavaNInuM svarUpa ane tenI paddhatinA nirNayane prazna bahu ja kaNu che, paraMtu kiThana heAvA chatAM paNa A praznane na tA ApaNe DI zakIe ane na to tenA anAdara karIe; kAraNa ke tema karavAthI ApaNe sukhI thai zakIe niha. keLavaNInuM mahattva ATaluM adhu' kema ? dareka deza, jAti ane dharmanA leAkeA AnI pratye sanmAna prema dekhADe che ? parIkSA lAbhadAyaka che yA nahIM ? A samasyAonA uttaramAM prAcIna paddhatinA vicAra karatAM vamAna paristhitinuM digdarzana karAvavuM, e A lekhanA uddezya che. For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza bhAratIya saMskRtinI daSTithI ja nahi, paraMtu samasta jagatanI daSTithI paNa "badhanathI sukta karanAra sAdhana "keLavaNuM ja' manAya che yA manAvI joIe "bhale pachI te bandana koI paNa prakAranuM hAya-AdhyAtmika hoya, Adhidaitika hoya, jAtinuM hoya, rAjAnuM hoya athavA kaI paNa prakAranuM hAya; bandhana to banzana ja che, tene koI paNa hAlatamAM koI paNa manuSya sahana na ja karI zake. kadAca paristhitinA kAraNane laIne koI sahana kare te paNa tene hRdayathI te sArUM nahi ja samaje. abdaka, tapa, oNA athavA koI zastramAM paNa evA bandhanane haMmeza mATe mULathI nAza karavAnI zakti nathI. keLavapaNamAM ja A bandhanane mULathI nAza karavAnI asAdhAraNa zakti che. te nara-pazune paNa Adarza manuSya ane nara-deva banAvavAnI yegyatA rAkhe che. A loka ane paralokanI jarUrIAtane pUrI pADavAnI mahAna zakti paNa keLavaNamAM ja che. AthI ja dareka deza tathA dareka jAti ane dharmanA manuSya keLavaNIne Adara, abhyAsa ane pracAra kare che. -keLavaNInuM phaLa- keLavaNInuM phaLa ApaNI kurItione dUra karI jIvanane unnata banAvavAvALAM tane ApaNe grahaNa karIe ane samasta sundara AvazyakatAonI pUrti karIe te che. jenAmAM AvuM phaLa nathI te bhaNele sAkSara paNa mUrNa che. -akSarajJAnaakSarajJAna eka moTo guNa che ane tenuM phaLa Atmika guNanuM kArya athavA kamika pariNAma che. yadyapi akSarajJAnathI vimukha purUSamAM keLavaNI ane tenuM pariNAma hovuM sarvathA asaMbhava nathI; A eka apavAda che. apavAda kavacita ja hoya che, sadI ane sarvatra nahIM. sAdhana vinA sAdhyanI siddhi nathI thatI. uparanA guNono vikAsa karavAnuM sAdhana akSarajJAna che. A eka rAjamArga che. akSarajJAna meLavavuM te prAraMbhamAM darekane mATe jarUrI che. A vinA ApaNane koInI paNa caDhatI-paDatInuM jJAna na sAMpaDe ane na ApaNe kartavyAkartavyanuM jJAna paNa meLavI zakIe. -prAcIna kALamAM keLavaNI- manuSyanI zaktione vikAsa thAya te mATe ApaNe keLavaNI For Private And Personal Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNamahAtsava aeka 39 6 prajAnA " laie chIe. sRSTinI sAthe ja kAi ane kai rUpamAM keLavaNInAM sAdhane utpanna thayAM hatAM. te rAjA ane prajAnI taraphathI nabhAvavAmAM AvatAM. bhAratamAM keLavaNI tarapha rAjAleAka paNa pUratu dhyAna ApatA. karoDonI rakama vidyA mATe kharacavI te peAtAnuM kartavya samajatA. pAlananI sAthe tene zikSita ane sadAcArI paNa banAvavI te peAtAnA rAjadhama tee samajatA, + rAjAlAka potAnA kuTuMbanA strI purUSone paNa keLavavAnu bahu ja dhyAna ApatA. bhagavAna mahAvIra jevA divya jJAnIne paNa temanA pitA siddhArtha rAjAe ATha varSanI ummaramAM vidyAlayamAM bhaNavA mokalelA. ujjainanA rAnta tArApIDe candrApIDane gurUkuLamAM abhyAsa mATe mokalelA, raghu lipijJAna meLavI badhA zAstromAM pAraMgata thayelA jenA ullekha raghuva za kAvyamAM che. pahelAM RSi, mahiSa ane jaina tathA mAddha sAdhu potAnA AtmakalyANa uparAMta prajAne jJAnadAna ApavAnuM prazaMsanIya kArya paNa karatA. rAjAleAka paNa peAtAnA putrAne temanI pAse bhaNavA mekalatA.+ pacIsa varSa sudhI pivatra gurUnI ekAgra cittathI sevA karI temanI pAsethI rAjaputra vividha prakAranI vidyA meLavatA. sAthe sAthe brahmacaryathI peAtAnA zarIranuM saMgaThana ane vicArAnI pavitratAnuM jJAna paNa temane maLatuM hatuM. evAM kaika udAharaNeA prAcIna granthAmAM bharyA paDyAM che. rAmacandrajInA putra lava ane kuza AdithI aMta sudhI RSimunie pAsethI vidyA bhaNyA hatA. aDhI hajAra varSanA madhya kALamAM khAddha, jaina ane vaidika vidvAnAnA prayatnathI bhAratanA bhinnabhinna pradezamAM virATa vidyApIThe sthApana thayAM hatAM. takSazilA, kAzI, nAlandA, vikramazIlA, udantapurI, mithilA, jagala-mahAvihAra ane nadvIpanA vidyApITha ane gurukula ullekhanIya che. AmAM daza daza hAra vidyArthIe vividha vidyAe, kaLAe ane AgamAnA abhyAsa karI advitIya vidvAna thatA. AmAMthI keTalAMka vidyApIThamAM te paMdara seA adhyApaka chAtrAne jJAnadAna arpatA. A vidyApIThAmAMthI ja mahAvaiyAkaraNa pANini, raghunAtha zirAmaNa, sArvabhAma * e AvazyaniyuvittarIyA. nambue dAyacInuM pUrvAdha juo dunamAMpa kA bhArata bhramaNa. 1 jue vAlmikI rAmAyaNa tathA uttararAmacaritra nATaka, For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zo Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakArA ,, vAsudeva, mahAn rAjanItijJa cANakaca, prasiddha cInI yAtrI huenasAMga ane mAhanaiyAyika meAkSAkara jevA prasiddha vidvAna nIkaLyA hatA. A vidyApIThAmAM badhAM darzanAnuM, kaLAo ane udyoganu pUrNa jJAna, svalpa samaya ane thoDA kharcathI maLatuM hatu. zrIyuta ratilAla trivedInu kahevu che ke "te samaye saiAthI meTA rAjaputranI pAsethI paNa vidyApIThanA samagra pAThya graMthaiAnuM, bhaNAvavAnuM, khAvApIvAnuM ane vastrAdinuM kula kharca phakta eka hAra rUpIA levAmAM AvatuM. " te samayanA rAjA peAtAnuM apAra dhana kharca karI A vidyApIThane dareka prakAranI sahAyatA karatA. eka rAjAe eka vidyApIThanA nirvAha mATe se grAma bheTa karyA hatAM evA ullekha paNa maLe che."ra te vidyApIThanI keLavaNI AjakAlanI prasiddha oNksapharDa ane kembrija yunivarsITIothI ochA viSayAnI na hatI. vadhArAmAM cAritra, saMgaThana ane AreAgyavikAsanA je ucca sa MskAro tyAM maLatA tene zatAMza paNa koI vartamAna yunivasITI vigere saMsthAmAMthI maLatA nathI. niHsa`deha te samayanA bhAratavAsI ahu bhAgyazALI hatA. ApaNane te leAkanA bhAgyanI irSyA thavI joie. 6 pahelAMnA rAjA, leAkeAmAM jJAnapracAra mATe keTaluM kharca karatA ane AjakAlanA rAjA zuM kharca kare che enA vicAra vAcaka pote ja karI le. mArUM teA namra mantavya che ke AjakAlanA ghaNAkharA rAjA peAtAnI prajAne Adara ane sapUrNa keLavAelI jovA ja nathI mAgatA.' AnI puSTimAM ghaNAMya pramANu ApI zakAya tema che. lagabhaga savAsa varSa pahelAM phakta maMgALamAM ja nAnAM-moTAM esI hajAra jeTalAM vidyAlaya hatAM ! videzI zAsananA AvavA pachI baMgALamAM ja nahIM paraMtu AkhAya bhAratamAM tenI saMkhyA dinapratidina ghaTatI ja gai che. keTalAka granthAnA AdhAra uparathI ApaNe kahI zakIe chIe ke pahelAMnA karatAM A samaye hiMdamAM keLavaNInI dazA ane pati bahu ja nIce paDI gayAM che. Adhunika keLavaNInu pariNAma te eTaluM badhu sahelu ane nIce paDeluM najare Ave che ke vicAra karatAMya AMkhamAM AMsu sare che. * bhAratanAM vidyApIThe ' 2 jue gArIrAkara. hI. AjhAkRta, madhyakAlIna bhAratIya saMskRti. For Private And Personal Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suva Nu munirAja zrI jaya tavijayajI. USLY zrI mahAdaya presa-bhAvanagara. viza mAM ke nA U gra le khaTakA H H munirAja zrI pRSyavijayajI. LI munirAja zrI jJAnavijayajI, For Private And Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka: - vartamAna keLavaNI - Aje je keLavaNI ApavAmAM Ave che tethI badhA paricita che. tenuM pariNAma bhAratane mATe sarvathA saMtoSakAraka ja nahi kintu bhayaMkara che. vartamAna keLavaNamAM bhaNataranuM dhyeya ja badalAI gayuM che e eka zocanIya vAta che. paddhati ane prakAramAM dezakALa anusAra parivartana thavuM e svAbhAvika che; paraMtu mukhya dhyeya viparIta thaI jAya te to bahu ja hAnikAraka che. AnA mATe kevaLa rAjA ja deSita nathI, prajAnI daridratA ane zudravRtti paNa keTaleka aMze kAraNabhUta che. keLavaNIne prazna bahu ja gahana che. uddezya mahAnuM che. kSetra vizALa che. phaLa uMcuM che. vartamAna samayamAM keLavaNInI samasyA jaTila thatI jAya che. meTA meTA anubhavI vidvAna ane sugama karavAno prayatna karI rahyA che, paraMtu koI phaLibhUta thatuM nathI. AmAM gavarnamenTanI yunivasaTIe saphala thaI nathI, AryasamAjanAM gurukuLa dara varSe cALIsa lAkhathI vadhAredravyavyaya karanAra saphaLa thayA nathI, jenAM mahAvidyAlayo paNa saphaLatA meLavI zakyA nathI temaja krizciyanonI mizanarI skule paNa teTalI saphaLatA meLavavA pAmI nathI. yadyapi baMgALanA kaI mahAnubhAvoe A samasyA ukelavA mATe kaI prakAranA prayatno karyA che ane karI rahyA che. AmAM emane keTaleka aMze saphaLatA maLI che paNa samasta bhAratane mATe te nahi jevI ja che. ApaNI vartamAna keLavaNInI prathAthI jyAM sudhI bhagavAna mahAvIra, buddhadeva ane rAmacaMdra jevA dhArmika netA, sItA, subhadrA jevI satI, lakSmIbAI jevI vIrAMganAo, kAlIdAsa, hemacandra jevA kavi, gema, kaNAda, siddhasena divAkara, samantabhadra, haribhadra, vAdidevasUri, gaNezapAdhyAya ane yazovijaya upAdhyAya jevA dArzanika, bhAsa, rAmacandra jevA nATakakAra, amara, hemacandra jevA keSakAra, piMgaLamuni jevA chandakAra, pratApa, zivAjI, vastupALa, tejapALa jevA vIrakesarI utpanna thAya nahi tyAM sudhI ApaNe ema kema kahI zakIe ke amArI Adhunika keLavaNI ucita che? dezI rAjAonI apekSAe briTiza rAjya pitAnAM DhaMganA keLavaNInAM sAdhana ghaNAM utpanna karyA che. hAIkula ane kolejonI saMkhyA paNa ThIka che. yunivasITIe paNa vadhatI jAya che. A badhuM che, paraMtu For Private And Personal Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir : zrI jaina dharma prakAra na mAlUma bhaNelAonI saMkhyAmAM paNa kema vRddhi thatI nathI ? mAdhyamika ane uMcI keLavaNInI to vAta ja dUra rAkhIe, prAthamika akSarajJAna keLavaNI meLavavAvALAonI saMkhyA paNa asatteSa utpanna kare tevI che. sane 1930-31nA sarakArI chelA riporTathI mAlUma paDe che ke muMbaI IlAkamAM purUSomAM dara hajAre phakta 99 purU bhaNelA che ane strIomAM dara hajAre phakta 30 strI lakhI-vAMcI zake che. aMgrejI bhASAmAM dara hajAre phakta vIsa purUSa ane traNa ja strI lakhI-vAMcI zake che. muMbaI IlAkAnAM nAnAM moTAM 26813 gAmamAM phakta 1085ra gAmomAM skule che eTale 15961 gAma kulathI zUnya che. kula 1287246 chAtrAmAM mAdhyamika keLavaNI 119987 ne ene uMcI keLavaNI 79para vidyAthIone ja maLe che. temAM keLavaNInuM sAcuM phaLa te viralA ja meLavI zake che. A saMkhyAo uparathI vAcaka piote ja vicAra karI zake che. jyAre muMbaI ilAkAmAM (jemAM mahArASTra, gujarAta jevA zikSita bhAge bhegA che) keLavaNInA viSayamAM ATalI kharAba dazA che tyAre bIjA ilAkAonI to vAta ja zI ? matalaba e ke bhAratavarSa keLavaNImAM bahu ja pachAta che. bIjA svataMtra dezamAM jeTalI saMkhyA abhaNenI che. teTalI ja saMkhyA bhAratamAM akSarajJAnavALAonI che. zuM A vAta rAjA ane prajA, sAdhu ane gRhastha badhAne mATe zaramAvanArI nathI ? ApaNI pAse have prAcIna vidyA ane tenI paddhati nathI ane nathI te dayeya. atyAre to daridratA, aMdara aMdaranA jhagaDA, durAcAra, zArIrika ane mAnasika azakti, deza, dharma ane jAti tarapha Sa vigere vartamAna keLavaNInAM mAThAM phaLa ApaNane maLyAM che, maLe che ane na mAluma haju kyAM sudhI AvAM jherI phaLa ApaNe cAkhavAM paDaze. bhaNelAomAM je vidyAnA guNa AvavA joIe te AjakAla nahI jevA ja Ave che. dinapratidina zikSitavarga svataMtra thavAne badale aneka prakAranAM banethI baMdhAI rahyo che. phezanamAM phasAI rahyo che. emanAmAM 1 sane 1932-33 no sarakArI riTe hamaNAM bahAra paDyo che. temAM jaNAvyuM che ke e varSamAM vidyArthIonI saMkhyAmAM ghaTADo thayo che. mAdhyamika zALAo paNa ghaTI che. pachAta varganA vidyArthIonI saMkhyA paNa ochI thaI che. prAthamika keLavaNInA kharcamAM 1750800ne brITIza sarakAre ghaTADe karyo che. For Private And Personal Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org -- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 43 suvaNaeN mahAtsava aMka H AdhyAtmika ane AdhibhAtika azaktie vadhatI jAya che. uMcI DIgrI meLavatAM ghaNI vakhata emanAmAM cAritrabhraSTatA, svAsthyahInatA, tathA dharma, jAti ane pUjye| tarapha anAdara vadhI jAya che. adhika dhanavyaya paNa thAya che. yunivarsiTIomAMthI nIkaLyA pachI temane cAre tarapha nirAzA ane nirAzA ja dekhAya che. na temanI pAse kAi svataMtra udyoga che ane na koi evI zakti paNa temane prApta thAya che ke jethI tee peAtAnuM gujarAna paNa calAvI zake ! TAiTaleAnAM saTITrIkeTo joine bhale te khuzI thAya, paraMtu ghaNAne teA TAiTaleAnI pAchaLa jeTale kharca karavA paDe che teTaluM dravya tee AkhI jIMdagImAM paNa kamAI nathI zakatA ! A mAjI phezananI Adata paDI javAthI temane potAnu rAkSasI kharca cAlu rAkhavuM paDe che, jethI kAI kAivAra teA Anu pariNAma cArI, chaLa, kapaTa ane ApaghAta karavA sudhI paNa ghaNAne AvI jAya che. keTalAe aMgrejI bhaNelA khuTa upara pAlIsa karIne, ghAsatelanI pherI karIne ke eka hAMkIne peAtAnu gujarAna nibhAve che. Adhunika keLavaNInA prazna upara ApaNane ghaNeA vicAra karavAnI jarUra che. zu` vartamAnanI keLavaNImAM doSa che ? tenI paddhatimAM doSa che ? yA teA keLavaNI ApanArAemAM doSa che ? rAtadivasa mahenata karI, zarIrane nAza karatAM, AkhA ane mananI zaktionA ya karatAM ane bhAre dhanaya karatAM chatAM vidyAthI enI keLavaNInuM piraNAma du:kha, daridratA, rAga ane azAMtimAM ja pariName che. tethI spaSTa che ke, vartamAna keLavaNInI paddhati teA ApaNA dezane mATe koi rIte lAbhadAyaka dekhAtI nathI. tenA aneka vibhAgeAmAM mhATu parivartana vicArapUrvaka karavuM ghaNuM Avazyaka che. parIkSAnI AAcanA. parIkSA aneka prakAranI hAya che? satyanI, tapanI, maLanI, dhairyanI, bhaktinI, zIlanI, kaLAnI, dhyAnanI. e pramANe kavitva vagere zaktionI paNa che. AmAM keLavaNInI parIkSA paNa eka che. te te viSayAnI ceAgyatAmAM (adhyayananuM) mApa kADhavu', te parIkSAnA uddeza che.' pAThyajJAnanI tadviSayaka ) yAgyatAne pArakhavAnuM je sAdhana te che keLavaNInI parIkSA. A parIkSA kevI che ane kevI hAvI joie ? A badhI vAtA vicAravA jevI che. For Private And Personal Use Only - Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 44 :: zrI jaina dharma prakAza - junA kALamAM parIkSA - keLavaNuM bahu jUnA vakhatathI che, te tenI parIkSAno samaya paNa teTalo ja jUne mAnavo joIe. hajAra-bAraso varSa pUrve hindamAM mAdhyamika keLavaNI pUrI karyA pachI jyAre "nAlandA" ane "udantapurInA" vidyApIThamAM vidyAthI praveza karatA tyAre pravezadvAramAM ja temanI parIkSA levAmAM AvatI. A parIkSAmAM pasAra thayA pachI vidyAthI te vidyApIThamAM praveza karI zakatA. paMdaramI sadImAM mithilA vidyApIThamAM sauthI uMcI parIkSA "zalAkA" hatI. abhyAsanA graMthamAM parIkSaka soya ghAlIne pitAnI IcchA pramANe anizcita patra, prabandha ane viSayanI parIkSA letA hatA. - hindanAM vidyApITha - graMthanA kartAnuM kahevuM che ke -"vAsudeva paMDite evA so grathanA javAba ApavAmAM pUrI saphaLatA prApta karI hatI. ethI temane sAva bhaima pada malyuM hatuM." prathamanI AvI sakhta parIkSA hatI. raghunAtha ziromaNie paNa navadIpamAM vidyApITha sthApana karIne tyAM paNa mithilA jevI parIkSA calAvI hatI. tyAM AvatA vidvAnenI rAjasabhAmAM rAjapaMDita mAraphata parIkSA levAmAM AvatI. rAjAleka parIkSAmAM pAsa thaelAne prasanna thaI dhanavastrAdi sAthe upAdhi pradAna karatA. AvA udAharaNa vikama, bheja, siddharAja ane kumArapALanA rAjyakALamAM bahu maLe che. pahelAnA jamAnAmAM pUro abhyAsa karI vidvAn banavuM e ja lakSya hatuM, parIkSA te phakta potAnI zaktinuM mApa kADhavA mATe ja ApavAmAM AvatI. guru paNa ziSyane jJAnapradAna karavAmAM vadhAre dhyAna ApatA. teo parIkSAne prAsaMgika lAbha samajatA. parIkSAmAM samAMthI soe so mArka meLavavAnI yegyatA temanAmAM rahetI. - vartamAna parIkSA. - Adhunika samayamAM somAMthI 33 mArka meLavavAthI parIkSAmAM vidyArthI pasAra thayela samAya che (!) yAne pahelAMthI ja vidyArthInI 67 TakA jeTalI mUrkhatA samajI mAphI ApavAmAM Ave che. ATaluM hovA chatAM paNa emAMthI 45 vidyAthI ja Aje pAsa thaI zake che. AthI vAcaka 1 juo-prabaMdhaciMtAmaNi, bhojaprabaMdha vigere, For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 45 pite ja vicAra karI zake che ke vartamAna parIkSAothI vidyAthIonI yegyatA keTalI vadhe che ? vidyArthIone parIkSAmAM pAsa thavAnI ciMtA jeTalI hoya che eTalI nakkara jJAna prApta karavAnI nahi. kaIka vidyArthI te pAchalAM varSonAM aneka prazna pepara vAMcI ane kAMI upalaka taiyArI karI parIkSAmAM besI jAya che ane jema tema karIne Izvarane prAthI somAMthI 33 mArka meLavI pAsa thAya che, ane tethI pitAne mahAna vidvAna samajI bese che ! keTalAka parIkSAne samaya najadIka AvatAM mahAbhArata, rAmAyaNa ya kalpasUtranA pArAyaNanI mAphaka ahIM tahIMthI pustakane popaTanI jema bolI pUrAM karI parIkSAmAM besI jAya che. temane te te pustakomAM zaMkA paNa utpanna thatI nathI ! samAdhAnanI to vAta ja zI ? mAne ke te sarvajJa na hoya. paraMtu pustakane gaMbhIratA-sthiratApUrvaka vAMcyA ke vicAryA vagara zaMkA thAya paNa kyAMthI ? vAta ane nevelene vAMcavAmAM sukumAra thayelA bicArA namAlA chAtronI zI dazA thaze ? mAruM to daDha mantavya che ke je vidyArthI potAnAM pAThya pustakamAM bIlakula zaMkA cA prazna karato nathI te yA to te granthane ja pUrAM vAMcI zaka nathI yA tene samajavAnI kozIza karatA nathI, to pachI tene zaMkA thavAnuM kAraNa ja kyAMthI maLe! meTA ane gaMbhIra graMtho je cha cha mahinAmAM satata abhyAsathI mAMDamAMDa pUrAM karI zakAya te eka yA be mahinAmAM parIkSA pasAra karavA mATe pUrA karavAmAM Ave che. parIkSAmAM pAsa thayA pachI vidyAthI te graMthane vAMcavA to zuM paNa tene hAtha aDADavAmAMya pApa samaje che. matalaba ke Adhunika samayamAM parIkSAmAM pAsa thavA mATe ja ghaNuM-kharuM bhaNavA-bhaNAvavAmAM Ave che, vidvAn yA sadAcArI banavA mATe nahi ja; kAraNa e che ke dara varSe hajAronI saMkhyAmAM grejyueTa ane gujarAtI hindI saMskRtinI parIkSAmAM pAsa thAya che ane ghaNuM DImAM meLave che chatAM ApaNA deza ane samAjamAM vidyAnuM pariNAma nahi jevuM dekhAya che. vidyAthIomAM amuka apavAda sivAya ghaNA te pahelA mUkha kahI zakAya tevA nIkaLe che. vartamAna kALamAM parIkSA levAnI rIti paNa sArI nathI. AkhA varSane phesale traNa cAra kalAkamAM ja karavAmAM Ave che. praznapatra kADhavAne tathA jevAno DhaMga paNa te ja ayogya che, jethI keTalIkavAra sArAmAM sArA vidyAthIne paNa napAsa thavAno ane agya vidyAthIne uMce nambare pAsa thavAne prasaMga maLe che. banne taraphathI nyAyanuM khUna thAya che. TheraThera For Private And Personal Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ja zrI jaina dharma prakAza parIkSAo ane alaga alaga prakAranAM tenAM TAITala dinapratidina vadhatA jAya che. te upara mugdha thaI sArA sArA mANaso potAnI zakti ane lakSamIne vyaya karatA jAya che paNa pariNAma saMtoSajanaka nathI AvatuM, tethI sArA vidvAna ane sajIne evI parIkSAone virodha paNa kare che. ujajenanA keTalAka paMDitoe gvAliyara sTeTanA ejyukezana membara sAhebanI pAse AvI parIkSAo rokavA mATe eka prArthanA patra mokalyuM hatuM je ra7-7-34nA "jayAjIpratApa" mAM chapAyuM hatuM. padavIone maha samagra saMsAramAM vadhato jAya che. zuM yuropa ke zuM amerikA ke zuM bhArata ? badhe A rogane praveza thaI cUkayo che. amuka parIkSAmAM pAsa thaela mUkha ane ayogya mANasa paNa eka jUnA anubhavI vidvAnane tiraskAra ane sAmya karI besavAnI nirlajajatA dekhADe che. je keLavaNa ane parIkSAnI paddhatimAM sudhAro nahi thAya te mane bhaya che ke badhe "pallavagrAhI pAMDitya" (uMTavaidA jevuM) sivAya kAMI dekhAze nahi. eka eka viSayamAM Adarza vidvAna ane nararatna bhAratane nahIM maLI zake. koI paNa viSayanuM adhuM jJAna badhI rIte bhayaMkara nIvaDe che. pAThaka! mArA A kathanathI ema samajavAnI tuM bhUla na kare ke huM parIkSAne virodhI chuM, jarAya virodhI nathI, paNa pakSapAtI chuM. huM to samajuM chuM ane kahuM chuM ke parIkSA dareka viSayanI devI joIe. parIkSAnA kAraNe je taiyArI ane mane baLa rakhAya che tenAthI chAtra upara bahu uMDA ane majabUta saMskAra paDe che. parIkSA ApyA vagara bIjAne te zuM paNa ApaNane pitAne paNa saMtoSa nathI thato ke mArAmAM keTalI yogyatA che? meM sArAmAM sArA buddhizALI vidyArthIo pAse sAMbhaLyuM che ke parIkSAnuM AkarSaNa na hota to ame ekAgra cittathI abhyAsa na karI zakata. A lekhake sarakArI eka nahi paNa aneka parIkSAo ApI che tethI huM virodhI nathI. mAruM te eTaluM ja kahevuM che ke ApaNuM lakSya parIkSA nahi paNa sAcuM talasparzI jJAna hovuM joIe. parIkSA to kevaLa saMtoSanuM sAdhana che. pUrI keLavaNI prApta karI hoya te parIkSA ApavAmAM koI vAMdho ke bhaya nathI kintu AtmasaMtoSa che. keLavaNInuM phaLa, kartavyanuM jJAna ane cAritrasaMgaThana che. - pAThyakrama pAThyakramanA viSayamAM kAMIka kahevuM aprAsaMgika nahi kahevAya. vartamAna keLavaNane pAThyakrama vidyArthIonI zaktione vikAsa karavA nahi For Private And Personal Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 47 suvarNa mahotsava aMka. :: paraMtu nakAmI karavA mATe che. viSaya ane nakAmA pustakanI saMkhyA eTalI badhI che ke chAtra koI paNa viSayanuM uMDuM jJAna meLavI nathI zakato. pAcakramanA viSayamAM evA viSaye thoDA ja che ke je bhAratanI daridratA, ajJAnatA ane doSone dUra karavAmAM kAma Ave. je pustaka bhaviSyamAM koI kAmanuM nathI tevA pustakanI pAchaLa vidyAthIone seMkaDe rUpIA kharca karavA paDe che. pAThyakrama paNa vakhato vakhata badalAto jAya che jethI pahelAMnA graMthe nakAmA thAya che. tenI vigatene vaparAza ocho thavAthI te paNa nirUpayegI thaI jAya che. ekaMdare vartamAnamAM cAlatA sarakArI pAcakamathI nathI svataMtratAne bhAva pedA thato ke nathI dhArmika prema utpanna thatA. nathI udyoga-hunnara AvaDatAM ke nathI kaLAne vikAsa thato. mazInanI jema ophIsamAM kAma karanAra nekarIyAtanI pheja jarUra utpanna thAya che. mAruM to mantavya che ke pAThyakama je hoya te yuga thAya che. chAtrAvasthAnA sArA ke naThArA saMskAra kema karIne jatA nathI. pAThyakramamAM viSaye ane graMthanI bahulatAthI paNa chAtranI badhI zaktio bahera mArI jAya che, dabAI jAya che. eka viSaya ke pustakamAM teo pAraMgata thaI zakatA nathI. jeno eka viSaya pAko thaI gayo hoya te bIjA viSayamAM game tyAre cetA meLavI zake. kahevata che ke:-"ekahI sAthe saba sadhe, saba sAdhe saba jAya." parIkSA ke keLavaNIno virodhI nathI paNa pakSapAtI chuM. A AkhAya mArA lekhanuM tAraNa te eTaluM ja che ke vartamAnamAM ApaNA dezamAM cAlI rahelI keLavaNI ane tenI parIkSAnI paddhati bahu ja sudhAraNA mAMge che. jUnI paddhati badhI atyAranA jamAnA karatAM sArI ja che ema paNa mAruM mAnavuM nathI, paraMtu temAMthI je sArA ane AdaraNIya tattva hoya tene ApaNe amalamAM mUkavAM joIe, ane pAzcAtya to je jarUrI ane hitAvaha hoya tene paNa apanAvavA joIe. ApaNuM zikSAnI lagAma bhAratanA sAcA hitaiSIo ke jeone koI jAtane rAjasika ane tAmasika svArtha na hoya temanA hAthamAM jyAM sudhI nahi Ave tyAM sudhI pragatinI vAto ke jhaMkhanAthI kAMI saravAnuM nathI. chevaTe huM IcchuM chuM ke keLavaNI jevA parama AvazyakIya ane mahatvanA viSaya para dareka prAnta, jAti ane dharmanA leka yathArtha parAmarza karI pite pitAnA kSetramAM Adarza paddhati pravartAve. muni himAMzuvijya, nyAya-kAvyatItha. For Private And Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAmAjika, Arthika saMgaThananA je sUra khUNe khUNAmAM gAjI rahyA che, tenA ja paDaghA zrIyuta nyAlacadrabhAIe A lekhamAM jhIlyA che. sAMsthA ane samAnte Aje mAkha palaTAnA mokhare ubhA che. kaye. mArga levo? kaye mArga samAjanI sahisalAmatI che ? zrIyuta nyAlacaMdabhAi nRta thatA jatA kArya pradeza ane vadhatI jatI javAbadArI nAmanA A lekhamAM ronA vistArayukta javAkha vALe che. 29 samasta bhAratavanA jaina vartulamAM jaina temaja jainetara dharmanA dharmapustakA, granthA, virala ane purAtana pratA, sAmAnya nItinA sAhityanA temaja aitisika granthA-nAvelA kathAnakA vagerenA saMgraha ane samayanI bAbatamAM tathA jaina pradAyanA pustakAnA sodhana ane prakAzananI bAbatamAM nAnA-moTA aneka zaheronA mAsadonA saMkhyAbaLamAM, vayamAM temaja Arthika sthitimAM prathama darajjAnu' atrana bhAgavatI zrI jaina dharma prasAraka sabhAnA astitvathI bhAvanagaranA jaina mudAya uparAMta samasta jaina prAgaNane paNa abhimAna ane gaurava dhAraNa karavA luM che. gujarAtanA pATanagara amadAvAdamAM kAma karatI gujarAta varnAkayulara se|sAtenA dhoraNe ja A saMsthA 54 varSathI potAnuM kAryAM AgaLa dhapAvI rahela che ane nA taraphathI prakaTa karavAmAM AvatA mAsika zrI jaina dhama prakAzane 50 varSI pUrA i sa. 1991 nA caitra mAsamAM 51 suM varSa besatuM hovAthI sabhAnA kAryavAhaka te saMcAlakAe golDana jyubIlI ( suvarNa mahe|tsava ) ujavavAnuM hAtha dharyothI, rakta sabhAnA lagabhaga 34 varSa uparAMtanI muddatanA AjIvana sabhya tarIke temane prema mukhArakabAdI ane abhinaMdana ApavAnA prasaMga prApta thatAM mane atyata ha ya che. AvI apUrva taka jIvanamAM cija maLatAM ullAsa ane AnaMdanA atithI sabhAnA pratyeka sabhAsadanuM hRdaya ubharAi jAya e svAbhAvika che. sabhAne ane tenA mAsikane pratyeka dizAmAMthI bhinna-bhinna aneka pratibhA- panna ane prabhAvazALI vyaktie ane saMsthA taraphathI abhinadana pADavavAmAM ve temAM mArA paNa sara namrabhAve pUravAnI mArI pharaja samajuM chuM. zrI jaina dharma prasAraka sabhAe peAtAnA 54 varSanA jIvanamAM dharma ane nAjanI unnatanA zuM zuM kAryAM hAtha dharI pAra pADela che, tenA stutya ane prazasya For Private And Personal Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: mIzanamAM keTale daraje kevA prakAranI phataha teNe meLavela che. pustaka prakAzananA kAryamAM A sabhAe ka saMgIna phALo potAnI taraphathI Apela che. te bAbatanuM vivecana karavAnuM temaja zrI jaina dharma prakAza taraphathI jaina samAjanA dhArmika, naitika temaja sAhitya viSayaka utkarSa nimitte sevAbhAvathI kevI pharaja bajAvavAmAM Avela che ane te uparathI jaina prajAnuM vicArobaLa keLavavAmAM svataMtra mAnasa ghaDavAmAM cAritranI khIlavaNImAM-sevAdharma, ravApatti ane tyAga bhAvanAnI vRddhi karavAmAM phatehamaMda thayela che te bAbatanI savistara carcA karavAnuM suvarNa mahotsavanI ujavaNI prasaMge sabhAnA kAryavAhaka ane mAsikanA saMcAlake ane tenI AMtara vyavasthAnA sUtradhAra mATe agara to pratispardhI saMsthAonA zuddha buddhithI prerAyelA TIkAkAre mATe rahevA daI, A lekhamAM sabhAnI bhaviSyanI kArakIdI kaI rIte vadhAre yazasvI ane ujajavaLa bane ane jene samAjane kevI rIte vizeSa lAbhadAyI thaI paDe temaja zrI jaina dharma prakAza prathama paMktinA mAsikanuM avicaLa thAna prApta kare ane vadhAre AkarSaka, bedhadAyaka, rasaprada bhApAlithI jaina dharmanA mULabhUta siddhAMtene sarvatra pracAra karI, nIDara, svataMtra ane prauDha lekhane Azraya meLavI, dezakALAnusAra jaina dharmanI ane samAjanI unnatinI sAdhanAmAM potAnA saMgIna phALe ApavA zaktimAna thAya te khAtara kaMika vivecana karavAnI jarUra dhAruM chuM. sabhAnI sthApanAnA samayane ane mAsikanI zarUAta thayAne Aje adha saikA uparAMtano kALa vItI gayo che. have junI AMkhe navA cazmA caDAvI jenArane ghaNuM ghaNuM navuM jANavAnuM-javAnuM ane zIkhavAnuM maLe tema che. dIrdhadaSTinA anubhavI vicArakA pratyakSa joI zake tema che ke dezabharamAM jamAno badalAI gayAnA aneka cihno daSTigata thAya che. sIdhI yA ADakatarI rIte jANe-ajANe khorAkI. pipAkImAM, raheNIkaraNImAM-vicArasaraNImAM aneka jAtanA pheraphAra thai gayA che. ragasIyA gADAnuM sthAna relvee, ilekaTrIka DrAme, meTare ane chevaTe eroplene uthalAvI nAkhela che. DolatA nakAnI jagyAe sTImare ke strImAM ane aneka jAtanA ramatagamatanA ane mojazokhanA sAdhano dharAvatI hajAro musApharone laI jatI, samudrapaTa upara cAlatI nagarIo jevI AgaboTa khaDI thaI gaI che. bhavAinA dazyane badale atyAre gAmaDAomAM paNa sInemeTogrApha ane TokIjha dAkhala thaI gayA che. tIra, kAmaThA, taravAra ane junI DhabanI baMduka eragana ane mazInagana AgaLa nakAmA thaI paDayA che. hajAro mAIla dUrathI prakhara vaktAnA bhASaNa ane saMgItakaLAmAM pravINa thayela ustAdanA gAyane gharanA khUNAmAM besIne parama zAMtithI sAMbhaLI zakAya che. duniyAne dUramAM dUra khUNAmAM banatA banAvane AbedUba citAra ApaNI najara sanmukha vIjaLInI jhaDapathI khaDA thAya che. samayanA pravAhamAM taNAtA koI paNa saMgIna vicArakathI aneka rIte palaTa pAmatA jatA jamAnA tarapha AMkha mIcAmaNa thaI zake tema nathI. vIsamI sadImAM viharate manuSya For Private And Personal Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 50 :: zrI jaina dharma prArA. gata zatAbdinuM jIvana gujAratA jaNAtAM te jarUra TIkApAtra thavA uparAMta dayApAtra tha paDavAnA. samayanA pravAhane tenI kharI paristhitimAM naddhi oLakhI lenAra- tenI avagaNunA karanAra-nuM jIvana ziSTa samAjanI saMskRtinI najare taddana kITavat gaNAvAnuM. vivekamuddhithI samajaNupUrvaka samayanA pravAhane anusaravAthI ja samAjanuM kharUM hita sAdhI zakAya tema che ane tethI dezakALanA parivartana tarapha tiraskArathI jonArane chevaTa anicchAe paNa tene tAbe thavAneA praMsaga AvI paDe che. jUnA vicAranA sthitisurata ane sa'kucita dRSTivALA lekhakA, vaktA ane upadezakAne paNa khAmeAcIyAnI duniyAmAMthI bahAra nIkaLI potAnA aMdhazraddhALu anuyAyIone gADarIyA pravAhanI mAphaka potAnA vicAre te yathAtathya svIkAra karAvI levA mATe samayanA pravAhatA ane teNe pUrA pADela sAdhAne ja aneka prasaMge Azraya levAnI jarUra paDe che. vIsamI sadImAM vana gujAratA manuSyane gata sadInA bhavanamAMthI sArabhUta vastunuM ja mahaNa karI ekavIsamI sadInA jIvana mATe have taiyArI karavAnI rahe che eTaluM ja nahi paNa tevA jarUrI jIvanapalaTAnI barAbara taiyArI karavAmAM nahi Ave tA ApaNA jaina samAja taddana avatinI gartAmAM sarI paDavAne bhaya kAi paNa rIte asthAne nathI ane tethI samAjanI hAlanI paristhiti kharAbara samajI le anya kAmanI kareAlamAM ubhA rahevAnI jaina samAjanI jIjJAsA jAgRta rAkhavAnI jarUra pUrepUrI jene samajANI hoya tevA samAjanAyakA ane dharmadhuraMdhareAe vicArakrAMtinuM aLa yathArtha rIte pIThAnI levAnI jarUra che. upara|kta vivecanamAM spaSTa karyA mujabanA A AgaLa vadhatA parivartanazIla jamAnAmAM je saMsthA ke vyaktie potAnA gatajIvananI vihaMgAvaleAkanathI samIkSA karI, bhaviSyanuM jIvana samAjane aneka rIte upayegI thai paDe, samAjanI dhArmika temaja Arthika unnAMtanA anekavidha prayatne mATe kAragara thai paDe tevI taiyArI karavAmAM--tevI rIte peAtAne jIvanavikAsa sAdhavAmAM jeTale darajye pachAta paDaze teTale darajje te potAnI hinnabhinna sthiti mATene mArga khullA karI potAnA nArAne AmaMtraNa karatI heAvAnuM lekhAze. AvI paristhitimAM jaina samAjamAM apU ane ajoDa gaNAtI ApaNI zrI jaina dharma prasAraka sabhAnI AMtara-vyavasthAnA saMcAlakAne savinaya vijJapti karavAnI ke tenI dharakhama Arthika sthitinA pramANamAM tenA kAryapradezane have teNe vadhAre vizALa ane kAryasAdhaka banAvavAnI jarUra che. dhArmika pustakA pragaTa karI mAMdhA bhAvathI vecI dhanasaMcaya karavAmAM ja mazagula rahevAne khadale temaNe sastA sAhitya pracAraka maMDaLanI mAphaka pracAranI dRSTine ja pradhA natA ApavAnI jarUra che. samAjanI dhArmika, naitika ane Arthika unnati mATe avanavA aneka kSetrAmAM prayAsa karavAnI AvazyakatA che. AkhI duniyA upara DeALA saraDhAvatI bekArInA jamAnAmAM ApaNA samAjamAM dhArmika varganuM pramANu ghaTatu jhAya che ane madhyama varganuM pramANu asAdhAraNa rIte vadhatu jAya che. ane te Akhe For Private And Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka :: 51 vege mAM khudhI uSNa kaTina vairAga dazAne ane apUrva tyAgabhAvanI sthitine pahoMce nahI tyAMsudhI te vargamAM AvatA jaina bhAio eka gRhastha tarIkenuM jIvana nirvine tema ja yazasvI rIte gujArI zaMka tene mATe samAjanAyakee zuddha hRdayathI-sevAbhAvanI vRttithI temaja yathArtha svAmI( svadha) vAtsalyanI buddhithI, moTA pAyA upara prabaMdha karavAnI anivArya AvazyakatA che ane tevA prabaMdhamAM ApaNI saMsthAe pitAne miicat kALe tana, mana ane dhanathI ApavA mATe taiyAra rahevAnI jarUra che. samAjane tyAgI vargane paNa dhanika baMdhuonI tema ja madhyama varganA baMdhuenI aneka prakAranI sahAnI apekSA rahevAnI che ane te daSTie madhyamavarga jeTale sakriya ane sabaLa banaze teTalA pramANamAM tyAgI vargane temanI sAdA maLatAM te varga paNa vadhAre unnata ane ujavaLa banI zakaze. vidyAlaya, Azrama, gurukuLa tarapha saMkucita draSTithI, saMhAraka vRttithI ane AgaLa vadhIne kahIe te dharmanA mahAnA taLe kaMIka buddhithI je je kuThAra-prahAra karavAmAM Ave che te samAja-zarIranA potAnA ja paga upara paDe che. dalIlanI khAtara kabUla rAkhavAmAM Ave ke AvI saMsthAomAM sudhAraNAne avakAza che chatAM te mATe racanAtmaka draSTithI gya sucanAo karavAne badale yahUvA hUvA game tevA lakhANa karavAmAM Ave te tadana sulakavRtti ja sUcave che. dIrdhadRSTithI vicAra karatAM bhinna bhinna vicArano samanya ghaNI rIte zakya ane sutara che, ane te mATe ja prayAsa karavAnI jarUra che. kaMika aMze ATalA Avazyaka jaNAtA viSayAMtara pachI paNa kahevuM joIe ke Adhunika samayamAM ApaNA agresara ane samAjanAyake pAsethI samAjanA uddhAra mATenuM te muzkelIothI bhareluM mahAbhArata kAma samAlocanA mAgI rahela che. te kAmanI muzkelIomAM ghaTADo thAya ane te kAma sutara ane susAdhya thAya te rIte ApaNI saMsthAe prayAsa karavAnI jarUra che. dezabharamAM audyogika saMkaDAmaNa vadhatI jAya che ane ApaNe jenasamAja vyApAra, vaNaja ane dhaMdhA-rojagAramAM sthAnabhraSTa thatuM jAya che. samAjano moTo bhAga kevaLa TAnA dhaMdhA tarapha ja vaLato jAya che. uMcA pagAranI sarakArI, dezI rAjyanI temaja khAnagI nokarIonA dvAra ApaNe mATe baMdha thatAM jAya che. keLavaNI ghaNI moMghI banAvI devAmAM Avela che. vaidyakIya sAravAranI kImata paNa hadapAra vadhArI devAmAM Avela che. jIvananI kahevAtI jarUrIyAto niraMkuza rIte vadhI gayelI che. sAdA jIvana ane unnata vicAraNAno siddhAMta bhUlAI gayo che. AvA soga vacce madhyamavarganA bhAIone jIvana-kalaramAM ghaNI saMkaDAmaNa anubhavavI paDe che eTale have temanA uddhAra mATe ApaNI saMsthAe navA lebasamAM bahAra AvavAnI jarUra che. ekAda chuTIchavAda vyakti je kaMI karI zake tenA karatAM bahoLA pramANamAM sabhyonuM saMkhyAbaLa dharAvatI saMsthA ghaNuM ghaNuM karI zake tema che. kevaLa dhanasaMcayanI dRSTine gauNa pada ApI udAra bhAvathI avanavI yojanAo hAtha dharavAnI For Private And Personal Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir para :: zrI jaina dharma prakAza jarUra che. A viSayamAM koI mahatvanI saMsthA ja pahela karI zake tema che. ane tevI pola mAMTe uparakta saMsthA pAse AzA rAkhavAmAM Ave che te kaI rIte vadhAre paDatuM nathI. hAla turata thoDA prAthamika kharcanA bhoge amuka bhojanAo taiyAra thAya te dhanika vega mAMthI aneka jaina baMdhuone dAnA pravAhane heva kaI dizAmAM vALavAnI jarUra che. te barAbara samajatAM kharA sevAbhAvathI kAma karanArAone AgaLa upara nANAnI muzIbata koI prakAre raheze nahi. vicArakrAMtinA baLanA prabhAvane, samayane anukULa rahIne ApaNe sIdhI rIte pIchAnavAmAM kadAca gAphala rahIzuM to paNa te pitAnI sattA adazya rIte ApaNe upara jamAvye ja jaze ane vAryA nahi karIe te hArIne te chevaTa karavuM ja paDaze. eTale kudaratanA aTaLa siddhAMtane tAbe thaIne ApanI saMsthAmAM have navo prANa pUravAnI jarUra che ane tema chatAM ApaNe kArya pradeza vadhAre vizALa banaze. ApaNI saMsthAnA vikatRta thatA jatA kArya pradezane tvarIta gati ApavA mATe ApaNI pAse prabaLa sAdhana apAyuM - mana jene prajamAM mAnya thaI paDeluM-mAsika zrI jaina dharma prakAra che ane dvArA bhAe nakkI karela bhinna bhinna dharakhama janAone ApaNe jaina samAja samakSa raju karI zakIzuM. ne mAsika have "vana mAM praveza kare che. teNe gata varSanA saMgaThIta anubhavane samAjane vadhAre sArA ane saMgIna pramANamAM lAbha ApavAnI agatya che. grahastha tarIke ApaNane kevaLa dhAmaka unnati tarapha ja mITa mAMDIne besI rahevAnuM A pragatinA jamAnAmAM pAlavI zake tema nathI paraMtu vividha prakAranI Arthika unnati tarapha paNa khAsa lakSya ApavAnI jarUra che. Arthika unnata sivAya dhArmika unnatine kai rIte paNa maLaze te samajI zakAtuM nathI. mokSamArgano-samyakatvanA-dharmazAstranA abhyAsane ane jJAnano para laI besanAra e pitAne kakko kharo karAvavA mATe dharma ghelA bhAvikA upara ja pitAnI aniyaMtrita rAttA jamAvI zakaze paraMtu kaMika saMskRti mATe abhimAna dharAvanArA-vataMtra vicArako samakSa te temaNe ziSTa bhASAmAM, nyAyapura:saranI dalIla ane anekAMta daSTithI siddha thayelA daSTAMto AgaLa dharI sarvamAnya anumAna ane prakhyA pramANathI ja potAnA siddhAMto pratipAdana karavA joize. vaLI temaNe paramatahiSNutA ane samaya zakita paNa sArA pramANamAM keLavavI jeze. temaja cAlu jamAnAnA saLatA praznonI carcA judI judI aneka daSTi ane apekSAthI hAtha dharavI paDaze ane tevA prakAranuM vAtAvaraNa sarvatra pravartAvavA mATe ApaNI saMsthAe pitAnA mukhapatra mAsika dvArA avizrAMta paNe prayAsa karavAnI jarUra che. saMsthAnuM mukhya lakSya jena samAjanI dhArmika, Arthika ane naitika unnati mATenuM ja che ema nakkI karI tenI sAdhanA mATenA vizALa kAryakSetramAM kAma karavA mATe sevAbhAvI jaina bhAIe utsAhapUrvaka bahAra paDe ane temanI sevAno lAbha For Private And Personal Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 53 suvarNa mahotsava aMka :: pUratA pramANamAM maLI rahe tevI saMgIna janAo ghaDavAnI jarUra che. ApaNI zrImatI konpharanse pitAnI judI judI beThaka vakhate pasAra karela karavAno amala karAvavA mATe paNa ApaNI saMsthAe satata prayAsa karatA rahevAnI jarUra che. sthAnika viSayone goNapada ApI, keLavaNIviSayaka aneka praznonA saMbaMdhamAM udAra ane unnata bhAvanAthI mArganideza karavAnI agatya che. bIjI kemanA mukAbale jena kAmamAM maraNanuM pramANa vadhAre jaNAya che te tenA kAraNone abhyAsa karI, cogya cikitsA thatAM tenA nivAraNa mATenA upAyo sahelAIthI maLI Avaze. A rIte samAjanA aneka saLagatA prazno ane carcAspada thaI paDelA viSa, anubhavI, proDha ane vicArazIla lekhakonI madada meLavI, hAtha dharavAnI jarUra che. suvarNa mahotsavanI ujavaNI nimitte sabhAnA maheTA bhAganA sanAmilana prasaMge AvI kaI janAone vicAra karavAnI AvazkatA che. ahIM to phakata te bAbatamAM kevaLa aMgulInirdeza karavAnI ja jarUra dhAravAmAM Avela che. AvA apUrva milana vakhate vizALa daSTithI ane udAra bhAvanAthI je je yojanAo nakkI karavAmAM Ave tene pAra pADavA mATe saMsthAe kaTibaddha thaI pitAnA mAsikadhArA satata prayAsa karavAthI kAryasiddhi saraLa ane sutara thaze, suvarNa mahotsavanA prasaMga upara samitie khAsa aMka bahAra pADavAnI vyAjanA karI, tenA mATenA lekhanA viSayanI je rUparekhA derela che te ja rUparekhA mAsikanA have pachInA tamAma ke mATe khAsa najara sanmukha rAkhavAnI jarUra che ane kevaLa samAjanA utthAna tarapha ja lakSya rAkhI kharcanI paravA na karatAM prastuta mAsikamAM ne te viSayanA khAsa vizArada taraphathI maulika ane pratibhAsaMpanna lekhe meLavI zakAya te khAtara anAmI yojanA ghaDI kADhavAnI AvazyakatA che. tevI yojanAthI lekhakone lekha lakhatAM pahelAM je je viSayane barAbara-talasparzI abhyAsa karI levAnuM AkarSaNa raheze. vaLI mAsikanA grAhakone vAMcana mATe pathya, rUcikara ane saMgIna khorAka maLI raheze ane samAjane aneka rIte ugI ane mArgadarzaka thaI paDe tevA vicAronA savizeSa pracArathI ane temAM amalathI samAjane akathya ane akathya lAbha thaze. vistArabhayathI ane vadhAre jagyA AvA mahatvanA khAsa aMkamAM maLe tema na hovAthI samAjanI dhArmika, Arthika ane naitika unnati mATenI anya janAo upara vivecana karavAnuM anya koI prasaMga upara mulatavI rAkhavuM paDe che. nyAlacaMda lakSmIcaMda vakIla sAdarA. For Private And Personal Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina myujhIyama(saMgrahasthAna)nI AvazyakatA astavyasta zilAlekhonI rakSA kare ApaNA bhUtakALanAM dhaNa ujavaLa avazeSo Aje dhULamAM daTAyA che. pUrva jenI ane kaLAprItinAM e sAkSIone ghaNA samayathI ApaNe uvekhyAM che. muni mahAzrIjayaMtavijayajI e chUTAchavAyA astavyasta sthitivALA avazeSAnI saMbhALa levA, lekhamAM, jaina samAjane Agraha kare che. utsava vigerenI pAchaLa chUTe hAthe dravyano vyaya para jena samAja avazenuM Akanda sAMbhaLaze dharma athavA samAjarUpI mahelano ItihAsa e eka moTo staMbha che, e vAta have keIthI ajANa nathI ke temAM koInA be mata nathI. je jJAti athavA dharmane vizvAsapAtra ane zaMkhalAbaddha ItihAsa nathI maLato athavA pragaTa nathI thayo, tenuM A saMsAramAMthI astitva jaladIthI naSTa thAya che, kAraNa ke jenuM mULa ane paraMparA pAkAM hoya tenA upara ja lokone vizvAsa jAme che. vaLI lokasvabhAva hamezAM anukaraNazIla hoI AgaLa thaI gayelA potAnA dharmagurUo ane vaDavAopUrva purUe karelAM sArA sArA ne vAMcI-sAMbhaLIne loko tevAM zubha kAryo karavA prerAya che ane tethI te dharma ke jJAti ghaNuM lAMbuM jIvana jogavI zake che, mATe dharma ke samAjanA khAsa AdhArabhUta itihAsanA sAdhanAnI rakSA karavAnI ane tene pragaTa karAvIne teno vizeSa pracAra karavAnI khAsa AvazyakatA che. prAcIna etihAsika graMthe, graMthonI prazastio, zilAlekha, tAmrapa, sikkAo, vahIvaMcAnI vahIo ane daMtakathAo vagere ItihAsanAM mukhya sAdhane che. temAM paNa khAsa vizvAsapAtra ane mukhya sAdhana zilAlekho tathA tAmrapatre ja che, kAraNa ke je vakhatamAM je hakIkata banI hoya e ja samayamAM graMtha, graMthaprazasti ke vahIvaMcAnI vahI lakhANI hoya te temAM sAla, miti, vaMzAvaLI ane thayela kArya vagerenI hakIkata satya lakhANa hoya, paNa hakIkta banyA pachI seMkaDo varSone AMtare je graMtha, vahIo vagere lakhAyela hoya te temAM sAMbhaLelI vAto, kiMvadaMtio vagere paNa dAkhala thaI gayela che tethI temAMthI satya zodhavuM bahu muzkela thaI paDe che; jyAre zilAlekha, tAmrapatramAM tema nathI For Private And Personal Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 55 banatuM. temAM to koI vyaktinI prazaMsA mATenAM atizayoktivALAM vizeSaNe lakhAyAM hoya te bAda karIe te bAkInI lakhAyelI badhI hakIkato satya ja hoya che. rAjAo, maMtrIo vagerenI vaMzAvaLI ane saMvata AdimAM judA judA graMthonA jyAre bhinna bhinna mata paDe che tyAre te te zaMkAone zilAlekhe dUra karI zake che, mATe ItihAsanA khAsa sAdhanabhUta zilAlekhone sArI rIte sAcavI rAkhavA joIe. kadAca e lekha chapAI gayA hoya to paNa te sAcA ja che-banAvaTI nathI, evI pAkI khAtrI karAvavA mATe-pUrNa vizvAsa besAravA mATe te asala lekhe te khAsa karIne sAcavI rAkhavA ja joIe, chatAM te tarapha samAja-netAonuM joIe tevuM lakSya kheMcAyuM hoya tema jaNAtuM nathI. A mATe koI prayatnazIla nahIM hovAthI evI ghaNae sAmagrI naSTa thaI che ane haju paNa naSTa thatI jAya che. prAcIna lekhavALI evI keTalIe Aje jyAM tyAM rakhaDatI, asta-vyasta paDI rahelI ane naSTa thatI mArA jovAmAM AvI che, paNa jyAM sudhI tene surakSita rAkhavA mATe sAruM saMgrahasthAna kayAMya na hoya tyAMsudhI te mATe zuM karI zakAya? dAkhalA tarIke 1 teramI zatAbdinA prAyaH vastupALa-tejapALanA lekhavALo eka patthara, dhaMdhukAnI jena lAyabrerImAM chUTo paDyo che. 2 jhIMjhuvADA pAsenA dhAmA gAmanA jinAlayanA cokamAM surahIne (dAnapatranA lekhavALo) eka moTo patthara chUTo paDyo che. 3 saM.1285nA maMtrI vastupALa-tejapALanA lekhavALI ArasanI parikaranI nakazIdAra gAdI, serisa tIrthanA kArakhAnAnI peDhImAM chuTI paDI che. 4 saM. 153nA lekhavALI suratANapuranA rahevAsI DIsAvAla jJAtinA zrAvake bharAvelI eka khaMDita jina-mUrsi, serisA pAsenA vAmaja gAmamAM jene kArakhAnAnA chAparAnA eka gekhalAmAM jema tema paDI che. 5 . 139nA lekhavALI sarasvatI devInI khaMDita mUrti, zrI yaNe pAsenA rateja gAmanA jinamaMdiranI bhamatImAM che. 6 "saMtuka" maMtrInA saM. 1126nA lekhavALI ArasanA parikaranI eka gAdI, hArIjanA derAsaramAM ane evI ja-e ja pramANenA lekhavALI eka gAdI, hArIja pAsenA jamaNapura gAmanA upAzrayamAM chUTI paDI hatI. For Private And Personal Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - zrI jaina dharma prakAra 7 A roDa pAse AvelI caMdrAvatI nagarInAM khaMDiyomAMnA eka khaMDiyaramAM prAcIna lipinA lekhavALI zrAvakanI eka khaMDita mUrti rakhaDatI paDelI ame joI hatI. tethI te tyAMnA khaMDiyaremAM ghaNuM ja haze. 8 vi. saM. 1507nA lekhavALI eka paMDita jina-mUrti, AbunI taLeTImAM AvelA mAnapura gAmanA jainamaMdiramAM sArasaMbhALa vinA paDI che. 9 zrI vIra bhagavAna chaghakALamAM AnI bhUmimAM vicaryA hatA, bhagavAnanA janmathI 37mA varSe ahIM derAsara baMdhAyuM, pUrNapAla rAjAe manahara jina-mUttio bharAvI ane zrI kezIgaNadhare tenI pratiSThA karI. AvI matalabanA lekhavALa bArazAkhanI uttaraNane tUTele eka jabbara patthara, AburoDathI cAra mAIla dUra muMgathalA nAmanA gAmanA vizALa jina-maMdiranA khaMDiyaramAM eka daravAjA upara haTo laTake che. jo Ane tyAMthI kaDhAvI levAmAM na Ave te varasAdathI maMdiranA gumaja vagereno bhAga paDatAM te lekhavALA pattharanA kakaDe kakaDA thaI javA saMbhava che. 10 sa. 113nA lekhavALI datANe gAmanA jina-maMdiranA mULanAyaka'nI eka khaMDita jina-mUrti, AbUnI taLeTImAM AvelA dhavalI gAmanA derAsaranA pagathIyA pAsenA bhaMDakIyAmAM jema tema paDI che. 11 saM. 1234nA lekhavALI ArasanA parikaranI eka gAdI, AbUnI taLeTImAM AvelA mAla" gAmamAM raghunAthajInA maMdiranA daravAjAnI kAcI batamAM gokhalA upara caNI lIdhelI che. A raghunAthajInuM AkhuM maMdira, jainamaMdira ja che. tenA mULa gabhArAnI bahAranA traNe gekhalAomAM tIrthakara bhagavAnanI mUrtio kotarelI khaMDita dazAmAM atyAre paNa mojuda che. zikharano bhAga paDI gayo che. pAchaLathI tene jarA ThIka ThIka karAvIne temAM raghunAtha-zrIkRSNanI mUrti besADI dIdhI lAge che. 12 AbanI pazcima taleTImAM AvelA aNAdarA pAsenA pAlaDI gAmanA cArAnA cetarAnA eka khUNA pAse-khUNAnI rakSA mATe khAMbhI tarIke jamInamAM gADelA eka Arasa pattharamAM, zrI pArzvanAtha bhagavAnanAM pAMce kalyANaka ane derAsaranI varSagAMDanI mitio khodelI che. A patthara game te jena-maMdiranA khaMDiyaramAMthI lAvIne ahIM gADele he jee. A sivAya jena derAsaranA korANIvALA bIja For Private And Personal Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra }} suva NuM munirAja zrI himAMzuvijayajI zrI mAdhya presa bhAvanagara, * vi ga pAM ke nA la kha kA : amegu00 % &a* ***** ******5.* . tou032017....! ***5#5 #6 munirAja zrI nyAyavijayajI - * _* * ochner winter und ..... For Private And Personal Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN maItsava aMka. : : 57 paNa gheADA pattharA cArA pAsenA viSNumaMdiranA ceAkamAM chUTA paDyA che. uparanA lekha bAramI-teramI zatAbdinA jaNAya che. 13 sa. 1657nA lekhavALA eka patthara, aNAdarA pAsenA TAkarA gAmanA jaina-maMdiranA khaMDiyaramAM chUTA rakhaDatA paDyo che. khInna paNa temAM nakazIdAra pattharo ghaNA che. kadAca temAMthI bIjA lekheA paNa maLI Ave. 14 sa'1391nA lekhavALA, pAsenu bIDa ane vAyaDI zrI mahAvIra svAmInA maMdirane arpaNa karyA saMbaMdhInA gadhaiyA, zrI dIyANAjI tIrthaM nA maMdiranA kaMpAuMDanI bahAra khullA medAnamAM-khIDamAM jamInamAM gADhelA che. 15 sa. 902nA prAcIna lipinA lekhavALI ArasanA parikaranI eka gAdI, zrI dIyANAjI pAsenA zrI zAMtinAthajInA ma MdiranA DiyaramAM mULagabhArAmAM chUTI rakhaDatI paDI che. 16 sa. 1223nA lekhAvALI be khaMDita jina-smRttio, sirAhI sTeTanI raeNhiDA tahesIlanA pezavA gAmanA jinAlayanA zikharanI eraDImAM jema tema paDI che. 17 sa. 157nA lekhavALI mULanAyaka zrI zAMtinAtha bhagavA nanI mATI khaMDita mUrtti, sireAhI sTeTanA vasatagaDha nAmanA killAnA vizALa jina-maMdiranA DiyaramAM paDI che. 18 sa. 1203nA lekhAvALA ArasanA e meTA kAussagIyA khaMDita thayelANuM thai gayelA, nANA gAmanA jina-maMdiranI bhamatInI ezarInA eka khuNAmAM chUTA rAkhelA che. 19 sa. 1198 ane 1224nA lekhAvALI ArasanA parikaranI e gAdIo, zrI brAhmaNavADA pAsenA sIverA gAmanA jina-maMdiranA gAkhalAmAM rAkhelI che. 20 sa.1475 ane 167ra nA lekhAvALI me khaMDita jina-mUrtti e tathA sa'. 1145, 1234, 1236 ane 1236nA lekhAvALI ArasanA parikaranI gAdIe 4; pIMDavADA pAsenA jhADeAlI gAmanA jinAlayanA bhoMyarAmAM rAkhelI che. AbunI AsapAsamAM ame lagabhaga cAlIsa gAmeAnAM paDI gayelAM. jaina-maMdirAnAM khaDiyA rjAyAM haze. ( A sivAyanAM ghaNAM For Private And Personal Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 58 :: zrI jaina dharma prakAra jevAnAM bAkI paNa rahI gayAM.) temAM ane bIje paNa ghaNe ThekANe khaMDita jina-mUrtiolekhavALA patthara parikaranI gAdIe; parikara ane paTTa vagerenA TukaDAo; yakSa, yakSio, idro, zrAvaka-zrAvikA vagerenI sAjI ke khaMDita mUrtio ghaNe ThekANe rakhaDatI ke asta-vyasta paDelI javAya che. te badhAnI myujhIyama jevA saMgrahasthAna sivAya rakSA thaI zake nahIM. je jIllA jIllAvAra evAM saMgrahasthAno hoya te temAM te badhI vastuo sacavAI rahe. AvAM saMgrahasthAno, lAyabrerI, pustakAlaya ke saMsathAo jemane pitikA-svataMtra makAna hoya, temAM Ane mATe eka bhAga judo rAkhavAmAM Ave to ochA kharcamAM "saMgrahasthAna banI zake ane nabhI zake; mATe zrI mahAvIra jaina vidyAlaya-muMbaI, zrI pI. pI. jenahAIskUla-muMbaI, zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara, zrI jena AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara, zrI ya. vi. jena gurukula-pAlItANA, si. jena bAlAzrama pAlItANA, zrI yu. vi. jenI pAThazALA-mahesANA, zrI vIratattva prakAzaka maMDaLa-zivapurI, zrI vijayadharmalamI jJAnamaMdira-AgrA vagere saMsthAo uparanI bAbata dhyAnamAM laIne potapotAnI saMsthAomAM saMgrahasthAno khelavA avazya prayatna karaze, evI AzA che. AvAM saMgrahasthAnamAM (1) khaMDita mUrti vibhAga, (2) zilAlekha-tAmrapatra vibhAga, (3) sikakA vibhAga, (4) pattharanI suMdara karaNa vibhAga, (5) lAkaDAnI suMdara keraNIne vibhAga, (6) citra, nakazA, paTTa vibhAga, (7) dhArmika prAcIna upakaraNe ane (8) prAcIna jaina zi95 tathA kaLAvALI vastuo, (jevI ke-svastika, naMdyAvarta, aSTamaMgalika, cida svapna, kalaza, yaMtra vagere.) AvA banI zake teTalA vibhAgo rAkhI temAM te te cIjono saMgraha karavo joIe. pATaNa, pAlaNapura ane rAdhanapuramAM suMdara keraNIvALA lAkaDAnA prAcIna derAsarene Taka sAmAna ADAavaLe paDele ane naSTa thatobagaDato mArA jevAmAM Avyo hato. - Abu uparanA delavADAnA ArasanA maMdiromAM jIrNoddhAranuM thoDuM thoDuM kAma cAlyA kare che. A maMdiramAMthI khaMDita thayelA koravALA Arasa pattharone kADhI nAMkhI te jagyAe navA goThave che ane kADhI nAMkhelA e pattharone toDIne (na Arasa e cho kharIda paDe. For Private And Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka : 59 eTalA mATe ) temAMthI banI zake tevuM nAnu nAnu kAma banAvIne tene upayAgamAM letA hatA. tyAMnA kAryavAhakone ame koNIvALA Arasa pattharezane tADI nahIM nAMkhatAM * saMgrahasthAna ' mAM sAcavI rAkhavA bhalAmaNa karI hatI. ( tenA hAlamAM amala thAya che ke nahIM tenI khabara nathI. ) matalaba ke itihAsanA sAdhanabhUta zi jaina dharma prakAza. samyag ratnatrayI nacu, tattvapratItI svarUpa; lAlekhA temaja jaina dharmane lagatI zilpakaLA, vijJAnane jaNAvatI prAcIna kAi paNa cIjone naSTa na thavA detAM tene jANu sthira sukha anubhavu, nijapada Atma anupa kSita rAkhavAnI khAsa jarUra che. tamatimira ghera maTADavA zrI jaina dharma prakAza che, 'saMgrahasthAnA' mAM surasA pApatRNamAM agnirUpa te jaina dharma prakAza che, bhayavaThThI mULa uddedavA sa jaina dharma prakAza che, dustara bhavAbdhitaraNa nAva te jaina dharma prakAza che, bhava rogIne mahAvaidya sAthe jaina dharma prakAza che, sukha icchakone suratarU zrI jaina dharma prakAza che, mAkSAbhilASI hRdayahAra zrI jaina dharma prakAza che, sukRta tarU sIMce sumegha te jaina dharma prakAza che. giradhara hemaca'da ( lejika ) sAthe sAthe meTAM meTAM tIrtha sthaLe!mAM eka eka evA vibhAga paNa rAkhavAnI jara che ke--jemAM jinamUttio, nAnA meTA kAussa gIyA, paTTo, yakSa, yakSiNI, parikara, gAdI vagere jyAM jyAM vadhAre hAya-jyAM sArI rIte sacavAtAM na hoya tyAMthI lAvIne pareANA dAkhala rAkhavAmAM Ave tathA evI vastue jee mUkavA Ave tenI pAsethI vagara AnAkAnIe nAmanA ja nakarA laine rAkhavAmAM Ave ane temAMthI jene je je vastuo joie, tene te te vastue ceAgya nizrAvaLa (nakare! ) laine ApavAmAM Ave. AvA vibhAgeA rAkhavAthI lenAra ane denAra, bannenI ghaNI ja muzkelIe echI thavA sAthe te cIjonI rakSA thavApUrvaka ghaNI sagavaDa thavA sabhava che, mATe tIsthAneAnA kArya - vAhake A mAmata upara pUratuM lakSa Apaze evI AzA che. muni jayavijayajI. For Private And Personal Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir la .sI........la mAsika ane trimAsikAnA sAmayika sAhityarUpI pravAhamAM keTalIkavAra sarasa pula taNuI jAya zrI suzIle Itara prAMtIya netara sAmayika sAhityamAMthI enA beDAM kula "vAsI kula" ne paka ce ahIM raju kayAM che. ja puSapradhAna samAja dhammo purisappabhavo... loe vi pahu puriso dharmamAM pupate pradhAna gaNyo che--samAjamAM paNa puruSanI pradhAnatA svIkAravAmAM AvI che. pura che je samAjanI vyavasthA karI che. jenA gharamAM putra nathI tenA gharamAM bAra mA ja ekI sAthe uge to paNa aMdhAruM ja samajavuM. puraNapradhAnatA upara eTale bhAra kAM mukAya ? purA-pradhAnatAne. A mahimA ja ema cave che ke koI eka kALe samAja stradhAna hai vo je che. e strI-pradhAnayugane lai koie kALanirNaya nathI karyo, paNa eka strInI khAtara, junA jamAnAmAM je mahAyuddho thatAM ane te uparAMta ni-mRti vigere mAM bahena, putra-putrI. putrInA saMtAna vigerenA bahumAna karavA bAbata je dulakhA maLe che te uparathI ApaNo samAja, etihAsika yuga pahelAM ghaNuM karIne strI-pradhAna hovo joIe evI vidvAnoe kalpanA karI che. For Private And Personal Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: vaidika sAhityamAM A prakAranA vivAha varNavyA che. ke te premathI kanyAne pitAnI karavI ane nahIM te laDIne-jhaghaDIne ke lalacAvIne paNa kanyAnuM haraNa karavuM e badhI vidhione lagnamAM samAveza karavAmAM Ave che. lagnanA prakAra jotAM strIne ja samAjanA kedramAM sthApita karavAmAM AvI hoya ema lAge che. strI upara samAjanI zAMti ke sukhano AdhAra rahe. zrI yA te kanyA pitAnA kuTuMbamAM zAMtithI vasatI, purUSa enI zodhamAM dezadezAMtaramAM bhaTakato, strI meLavavA laDalUMTaphATa paNa calAvato. svayaMvaramAM paNa purU ja gharanuM bhAtu bAMdhI pitAnA baLa ke yogyatAnI parIkSA ApavA vakhatasara AvI pahoMcatA. A badhA strI-pradhAna yuganA ja avazeSa gaNavA joIe. kavi:-sabhyatA strIpradhAna hatI ema keTalAka vidvAna kahe che. bauddha ane jainadharmane keTalAka siddhAMta paNa A viDI sabhyatAmAM chupAyelA hatA. adhyApaka zrI kSitimohana sene e vAta pratipAdana karI che. praviDa sabhyatAnI sAthe Arya sabhyatAnuM saMgharSaNa thayuM. draviDa sabhyatA, saMnyAsamUlaka, tyAgaparAyaNa hatI ane saMsArane sarva prakAranA du:khanA mULa kAraNarUpa gaNatI. AryasabhyatA gRhasthAzramamAM mAnatI. AmAM puSa, parivArane mAleka gaNAti, strI enI vijaye lakSmI banI rahetI. viMDomAM strI, gharanI pradhAna gaNAtI, purUSane mATe e baMdhanarUpa banI rahetI. kavirI sabhyatA ane AsabhyatA vacce ghaNo lAMbA samaya saMdharSaNa cAlyuM. AthI keTalIka rIte vizrI varyA. paNa viDI sabhyatA AgaLa Aryone pitAne parAbhava svIkAravo paDyo. eTale ke draviDI sabhyatA eTalI baLavAna hatI ke Ane enA ghaNA aMze jhIkAravA paDyA. e rIte Aryakavi saMmelana thayuM. be sabhyatAonA bIlanamAM viDI-sabhyatAe pitAnI strI-pradhAnatAno bhaMga daI dIdho. mIlanamAM thoDI chUTachATa te mukavI ja joIe, ema karavAmAM na Ave te meLa ja na bane. A e ghaNuM pitAnuM jatuM karyuM. kavioe potAnA strIpradhAna parivArane bhAga Apyo. te divasathI samAja puruSapradhAna gaNAya. yuddha saMgrAmamAM sAmAnya senika ghavAya che to teno koI bhAva nathI pUchatuM, paNa je rAjA thavAya che, paDe che. achita bane che ke tarata ja tene baMdivAna banAvavAmAM Ave che-enI bhAre durdazA karavAmAM Ave che. saMskRtionA gharSaNamAM jyAre strI-pradhAnatA hAra pAmI ane enA sthAne purUSapradhAnatA sthapAi tyAre strI eka baMdivAna banI-enI ghaNI ghaNI rIte arvamAnanA karavAmAM AvI. vairAgyane pAmavA mATe mukhyatve nArInidA tarapha vadhu pramANamAM najara gaI. eka te draviDI sabhyatA tyAga-vairAgyapradhAna hatI. e sabhyatAe Aryo pAsethI purapapradhAnatA prApta karI. e puruSapradhAnatAne, pArivArika baMdhanone teDavA For Private And Personal Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 62 :: zrI jaina dharma prakAza sArU eTaluM ja jatuM hatuM. zrI kSitimohana sena, pitAnA nibaMdhemAM keTaleka sthaLe. upaniSadamAMnA vairAga vize Azcarya batAvatA kahe che ke vastutaH e saghaLo prabhAva viDa saMskRtine-eTale ke bauddha tathA jaina saMskRtino ja hovo joIe. te game tema che, paNa strInI lAgavaga, prabhAva zithila thatAM ja puruSapradhAna samAje pratyAghAta zarU karI dIdhA hovA joIe. "nArI nanuM dvAra che." "nArIne mukita saMbhavatI ja nathI " " bhikSaNI mATe paNa sakhatamAM sakhata niyame paLAvA joIe " ane tulasIdAsa jevA bhakata kavie paNa "nArIne te mArathI ja sIdhI karavI joIe" ema gAyuM. sArA sArA dArzanika ane bhakato paNa e pratyAghAtamAMthI bacI zakyA nahIM. puruSapradhAnatA sAthe nArIniMdAvAdane ghaNo nIkaTane saMbaMdha che. zrI kSitihana sena, jemaNe A viSayane taTasthabhAve abhyAsa karyo che. teo kahe che ke je thoDA baLavAkhoree strI-pradhAnatAnI sAme khulle baLavo jagavyo hato temaNe ja A nArIniMdAnuM prakaraNa zarU karyuM che. strI-jAti tarapha kevaLa tiraskAra keLave ema koIe nathI kahyuM -e mAtAnI jati viSe pUrepUruM sanmAna dharAvavuM evI matalabanAM ghaNAM ullekha che. Aje e vidroha ghaNekhare aMze zame che. strIone emanuM gya sthAna maLyuM che. jANe ke strI pradhAna ane puruSapradhAna ema banne rAjAoe parapara gaMdhI karI vALI hoya evuM manorama dazya dekhAya che. tetrasAhitya: zRMgArarasa- ApaNA jena stotrasAhityamAM guNagAna sivAya zaMgArarasane pAsa bahu nahIM lAdhe. ApaNuM stotrakavioe, tetranA nAme jaina siddhAMtonA rahaya, prabhunA tyAga prabhAva-aMkita catra ke pUrvabhave ja AlekhyAM che. zRMgArarasa varNavavAne je nArI-pAtra joIe tene ApaNA bhakitakSetramAM prAyaH abhAva hovAthI ApaNA stotrasAhityane zuMgAra spazI zakayo nathI. eka jIvaMta dharmano pratApa kevaLa tenA anuyAyIo upara ja nahIM, paNa AsapAsanA be dharmo upara paNa paDe che. jaina ane bauddhadharma jyAM sudhI pitAne prabhAva dAkhavI rahyA tyAM sudhI Itara saMpradAyanuM rastuti sAhitya paNa zugAranI chAyA laI zakayuM nahIM. lagabhaga agIyAramI sadI sudhI e sthiti jaLavAI rahI. bAramI sadIne udaya thatAM rAma ane sItAne nAme, temaja kRSNa ane rAdhikAnA nAme zaMgAranA phuvArA uDe che. zrIyuta jJAnacaMda vamAM-bArisTara-eTa-oN. A bAramI sadInI AlocanA karatAM kahe che ke - " lagabhaga pacIsa sau varSa hue jaba vauddha aura jainadharma bhAratavarSameM baDe vistArameM sthApita ho gaye the / / sArI janatA inhIM dharmokI For Private And Personal Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahesava aMka. :: anuvAthI te jarUra thI | vai ihindudharma suta manora cA....jAvI sadI ( isavI ) meM rAmAnujAcAryane janma lIyA aura vaiSNavadharmakI nIMva DAlI tathA vaiSNava-paMcarAtrako phirase pracalita kiyA-" bhakitadharma gArarasane, cheka chellA khUNAmAMthI kheMcI lAve che. ane e rasane bagaDatA paNa bahu vAra nathI lAgatI. kRSNa ane rukimaNInA raMgAragIta pUrAM thayAM-na thayAM, eTalAmAM to rAdhA jevI strI sAthe ja kRSNanAM phAMgAragIta zarU thaI cUkyAM. tapazcaryA ane kaThaNa vrata-niyamanAM baMdhane khasI paDyAM hatAM. musalamAnI rAjaamala sAthe amara banelI vilAsitA A dezanA nivAsIomAM paNa praveza pAmI cUkI hatI. zrI varmAjI to eTale sudhI mAne che ke musalamAnI bAdazAhae ja pitAnI rAjasattA majabUta banAvavA hiMduonA kAnamAM phAgArarasanuM saMgIta revuM. sukha ane vaibhavamAM vasatA, hiMdu saradAra, jamInadAro e zRMgAranA ghenamAM cakacUra rahevA lAgyAM. rAjadarabAramAM vilAsa-vaibhavanI choLo uDatIH gharamAM vAsanAonAM vaheNa bahetAM ane maMdiramAM paNa bhaktinA bahAne rAdhA-kRSNa ke sItArAmanAM avanavAM zRMgArarasa saMbhaLAtA. jANe ke samarata hiMdusamAja, gAranA eka prabaLa pUramAM taNAto jato hoyanI ? nobata eTale sudhI gagaDI cUkI ke gItagoviMdanA kattAM jayadeva, vidyApati dAre ane suradAsajI vigeree, saMyama ke maryAdAnAM je AchAM cIra bAkI rahyAM hatAM te paNa cIrI nAkhyA. zaMgAra, vilAsitAne sImADA khvAra kheMcI gayo. jenadarzana ke jenadharmanA tapasvIo sivAya e anarthane rokavA kaI zaktimAna na rahyuM. jenasamAjanI bhaktibhAvanA upara e gAra tema ja vaibhavanAM chAMTA uDyA. caityavAsIoe vaiSNavadharmanA prabhAvane rokavA, keTalIka tarakIbo racI. Aje paNa enI asaramAMthI ApaNe mukta nathI. sAhityano prabhAva maMdiranI mAtra dIvAlamAM ja nathI samAI jato. lekajIvana upara tenI velaMta asara paDe che. zRMgAranA sAhitya, yoddhAonA hAthamAMthI zastra jhuMTavI lai, hoLInI raMgabharI pIcakArIo ApI. vIratAne gIta paDAvI laI phAgaphaTANuM ApyA. parataMtratAnI vedanA paNa e zRMgAranA gItAe bhUlAvI dIdhI. Ajano janasamUha hajI e pApanuM pUruM prAyazcitta karI zakI nathI. Aje koI kavi ke gItakAra ema kahI zakaze keH "sarakAra bhale kAyadAo race-tyAM sudhI mArAmAM gIta racavAnI zakti che, tyAM sudhI huM ghera ghera jaine sAcI svataMtratAne, sAcI samarpaNatAne saMdeza pahoMcADIza; vRddho, yuvAne ane bALakonA ThaMDA paDI gayelA lohImAM sAtvika tApa prakaTAvIza?" For Private And Personal Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAre sAnukuLanA avaze- svarganA vimAnanI sAthe jenI sarakhAmaNI karI zakAya evuM koI maMdira ke mahela tyAre kALanA karALa kApano bhoga bane che tyAre ene eke eka patthara, mANasanA paganI Thokara khAto ahIMtahIM rajhaLe che. je maMdira, mahalane joI mANasanuM mastaka namatuM tenA hADapiMjara jevA e patthara-avaze jaI kALanI gatinI ApaNe kalpanA karIe chIe. AvA moTA maMdiranuM AvuM adhaHpatana ? evA che ke te ApaNane zekaTa banAve che. maMdira-ta to jaDa che, paNa moTA rAjavaMzo ane RSionA kaLAnI paNa evI ja avadazA thayelI ApaNe ItihAsanA graMthamAM vAMcIe chIe. jemanA vaMzanA pUrva puru eka divase rAjarAjezvara hatA, temanA ja saMtAnane, kAda eka gAmaDAnI bhAgoLe ghAsanA eka kUbAmAM vastA jeda kAne kheda tathA Azca"nI lAgaNI uddabhavyA vinA rahe ? tAtukula, ApaNI jenazAstrasAhityamAM ghaNuM prasiddha che. bhagavAna mahAvIre e ja jJAtukuLamAM janma lIdhA hatA. vaizAlImAM e jJAtRkuLanI eka samaye belabAlA hatI. prajAsattAka gaNataMtramAM, A jJAtukuLanI bhAre lAgavaga hatI. prAcIna ItihAsanA viSayamAM pramANabhUta gaNAtA paMDita zrI kAzaprasAda jyasavAla, e jJAtRvaMzanA avazeno patto meLavyo che. teo kahe che ke vaizAlInA (vADane) rattI nAmanA pragaNAmAM vasatA jatharIyA nAmathI oLakhAtA bhAio jJAtRvaMzane ja saMtAne hovA joie. bauddha vidvAna tripiTakAcArya zrI rAhula sAMkRtyAyane e baMdhanane, vAstavika hakIkata tarika svIkAra karyo che. te uparAMta emaNe bIjI keTalIka kaDIo umerI e aitihAsika vAtane vadhu majabUta banAvI che. emanI yukti, saMkSepamAM nIce pramANe cheH (1) jJAtamAMthI jJAtara, jathara athavA jethI evuM rUpa banyuM. ene 'I' lagADavAthI "jatharIyA" zabda banyo. (2) jena dharmanA chellA tIrthakara mahAvIra nAta-putta, sAtaputranA nAmathI oLakhAya che, kAraNa ke teo jJAtukuLamAM janmyA hatA. teo kAzyapagotrIya hatA ema jainazAstro kahe che. jetharIyAnuM gotra paNa kAzyapa che. (3) vaizAlIne Aje vADa kahevAmAM Ave che. vADa ra nAmanA pragaNAmAM che. jetharIyAnI moTI janasaMkhyA A ja pragaNAmAM che. rattI lattI=nI-nAnI( nAda e enuM pAlI upa che.) buddhanA samayamAM ja dezamAM nAdikA nAmanuM eka meTuM gAma hatuM-ahIM jJAtRvaMzane ghaNA kuTuMbo rahetA. For Private And Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. : (4) licchavinA nava vibhAgomAM jJAtRo mukhya hatA. e eTalA zakitasaMpanna hatA ke magadharAja paNa emanAthI bahutA. lichavinA bhayathI, magadharAje pATalIputrane kIllo bAMdhyo hato. I. sa. ethI sadImAM guNone A livione maheTa AdhAra hatA. pAMcamI sadI pachI ene mane nathI lAgato. A jetharIyA Aje potAne brAhmaNa tarIke oLakhAve che. vidyAne lagabhaga abhAva che. khetI yA te majurI upara emane nirvAha cAle che. eka jamInadosta banelA maMdiranA patthara jevI ja emanI sthiti che. re ! kALaprabhAva ! ! yazAlaH jaina rAjavaMza nava se varSa pahelAnI vAta che. zAla nAmanA eka bhakta vasatikA devInA maMdiramAM besI devInI ArAdhanA karato hato. e enI kuLadevI hatI. devInI sAme cakSu sthira karI, ajhura svare maMtra uccAratA hatA. maMdiranI AsapAsa vRkSanI ghaTA jamI hatI. susavATA mAratA pavana ane kharI paDatAM pAMdaDAM sivAya bIjo koI avAja saMbhaLAto na hato. acAnaka e zAMtimAM bhaMga paDyo. eka vikarALa vAdha yukato hoya ema lAgyuM. devInI sAme dhyAnamAM beThelA puruSe potAnI pAchaLa najara karI tyAM te phalAMga mArato-ghughavato vAgha pitAnI tarapha ja dhasI Avata dekhAyo. maMdiranA eka khUNAmAM, vastrane barAbara sArI lai, eka pASANapratimAnI jema yati jevA puruSa beThA hatA. bhayabhIta banelA bhakta e ati sAme AzAnI mITa mAMDI. - yatie AkhI paristhiti joI lIdhI. pitAnA AsananI pAse je eka lAMbo daMDa paDyo hato te pelA.gRhasthane batAvI kahyuM: "da zAla !" po eTale hAMkI kADha ane zAla e bhaktanuM nAma hatuM, arthAta-zAla ! hAMkI kADha ! zAla uThIne pele daMDa laI Avyo. daMDa jotAM ja vAdhe pITha pheravI ane jaMgalamAM nAsI gaye. keTalAka kahe che ke zAle e prahAra karyo ke vAgha marI gayo. A vAgha musApharone, kheDutane bahu satAvato hato. vAghanA bhayathI ke e A vasatikA devInA maMdiramAM AvavAnuM baMdha karyuM hatuM. zAle yati-mahArAjanA AdezathI e vAghane nasADI mUkyo. - maMdiranI AsapAsa vasato janasamUha have nizcita banyo. emaNe saue zAlane ahesAna mAne. maMdirane varSothI baMdha rahele pU rva zarU thayo. leke zAlane upakAra na bhUlyA. zAla jevA parAkramI pusma ke jeNe daMDa mAtrathI yamanA bhAI jevA vAghane hAMkI kADhyo tene potAnA gAmamAM sukhethI For Private And Personal Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org da :: zrI jaina dharma prakArA vasavAne AthaDa karyo. gAlane mATe gharadauDa, cAra AnA, ADa pAneA kara. gAmalekAe majura banya rAle e traNe AvikA mATe kara levAnI nA pADI. eNe kahyuM: "mAre te vantikA devInI kRpAnI jarUra che. Aje ahIM chu, te! kAle krANu jANe kayAM jaIza ? mAre tamArI upara nakAmA karatA bhAra zA sArU nAkhavA ? ane vAghanI sAme daMDa ugAmavAmAM meM evu te gu hATu parAkrama karI vALyuM che ? ' Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gAmale kAe sAlane e vinaya na svIkAryAM. emaNe dharadI udharANuM karI sArI jevI rakama gAlanI pAse dharI ane kahyuM: " ame rAjIkhuzIthI Apane A bheTa ApIe chIe. ' "" - * zAle e badhuM dravya pelA tijI AgaLa mUkayuM ane savinaya karyuM: ApanA puNyapratApe ja huM paccI chu. ApanI zaktinA baLe ja huM ATaluM sanmAna pAmyo chuM. Apaja A badhA dravya ane sanmAnanA adhikArI che, '' "huM to nirdedha chu. mane emAMnI eka rAtI pAda paNa na khape. ' yatie javAba ApyA " tyAre huM e saghaLu kAM rAkhuM rAle prazna karyAM. yatijIe sa ApI: " tArA potAnA upayoga mATe jeTalu joie teTaluM jIMdu tAravI kADha. kAkInA dravyamAMthI gheADA cokIdAre rAkhI, A gAmanAM rahIronuM saMrakSaNa kara. gAmanuM dravya gAmanA rakSaNa arthe ja bhale kharacAya. ,, 32 zAle e prANe karavA mAMDayuM. gAmanA lokeA je karI rAjIkhuzIthI bharatA hatA temAMthI teNe AvAna mANasAnI eka nDAnI TukaDI jamAvI. (1 pachI to ke.tAnA karA upayoga potAnA ja sukha khAtara thAya che ema jaNAyu eTale gAmalokAe ralanA kahAkAvyA sivAya e kara evaDA-tevaDA cAragaNA vadhArI ApyA. le paNa potAnuM sainya vadhAravA mAMDayuM. dhIme dhIme te eka rAjya ubhuM karyuM. eNe DelIDa-eTale ke dvArasamudramAM potAnI rAjadhAnI rAkhI, rAjanI dhakta upara vasantikA devInuM citra Alekhyu rAjavaMzanuM nAma meyarazAla ' paDayuM. " p'" te thavAthI e heAyazAla nAme paNa oLakhAya che, (( 23 A haiyAla varA eka jaina muninI preraNAthI ja sthapAyA hatA. madiranA khUNAmAM je yita eka hatA, jemaNe potAnA daMDa dhIryA hatA te eka jaina muni hatA. eka munijanA saMketa anusAra " [ pAya zAla ! ]-zAla ! hAMkI kahADa ! nAmane vaza tihAsanA pAne aMkAye, "" e For Private And Personal Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 67 suvarNa mahotsava aMka. ?? hoyazAla vaMzanA rAjAo na dhamAM hatA. teo yuddha ane rAjanItimAM paNa pUre pUrA pravINa hatA. emaNe nimavelA, zilpakaLAthI bharapUra devAlayo Aje paNa dakSiNahiMdamAM ubhA che. (yazAla rAjAe potAnA aMgata aMtaHpura, mahela ke bhogapabhaga pAchaLa bhAgye ja bahu kharca karatA. devAlayone zilpakaLAthI zaNagAravAmAM ja, emaNe jIvananI sArthakatA mAnI hatI. hAyapAla vaMzanA rAjAoe racAvelA devAlayonI Aje paNa vidvAna muktakaMThe stuti karI rahyA che. bhAvanAnuM paribaLa- eka gAmamAM be bhAIo rahetA. khAdhepIdhe sukhI hatA. saMpathI sAthe vasatA. e gAmamAM eka divase munirAja AvI caDyA. gAmamAM bIjuM kaI sAruM sthAna na maLavAthI, pelA bhAIonA ghara pAse je thoDI khAlI jagyA paDI hatI tyAM mahArAja che. mATI bhAI lhAra gayo hato, tyAre tenA gharamAM hatA. teNe sAme jaI munirAjane vAMdyA-sAruM svAgata karyuM. eTalAmAM moTo bhAI Avyo. munirAjane jotAM ja e che bharAye. AkhA gAmamAM bIje kayAMI jagyA na maLI te ahIM ame jamAvyo ? Avo vicAra karatAM te gharanI aMdara gayo. A koNe A sAdhune ahIM besavA dIdhA ? * moTo bhAi gharamAM dAkhala thatAM ja tADukyo. meM emane besAryA che. tapasvI rUpa che. ApaNuM zuM laI javAnA hatA ? khAlI jagyA paDI che tyAM be ghaDI ArAma leze ane pachI potAnA mArge cAlyA jaze. saddabhAgya samaje ne ke AvA saMta ApaNe AMgaNe padhAryA. nAnA bhAI bolya. "je-je dharamanI pUMchaDI thaI gayo che te ! kADhI mUka gharanI bahAra ! nahiMtara pachI mAro krodha to tuM jANe che ne ? pariNAma sAruM nahIM Ave ! " moTA bhAIe yuddhane zaMkhanAda phUMka. munirAje mhAra beThA beThA e vivAda sAMbhaLyo. pitAnA nimitte koine manaduHkha thAya e emane asahya lAgyuM. teo te tarata ja tyAMthI cAlI nIkaLyA. bhAine vivAda vadhI paDyo. rajamAMthI gaja thaI gayuM. koNa jANe kema A pahelI vAra banne bhAIo vacce khUba vAyuddha macyuM. bolAcAlI uparathI banne bhAIo mArAmArI upara AvI gayA. gharamAM evuM koI moTuM mANasa hetuM ke emane vAre-samajAvIne zAMta kare. For Private And Personal Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dhama prakAza mArAmArInuM pariNAma e AvyuM ke banne eka-bIjAnA mArathI tatkALa mRtyu pAmyA. anne bhA marIne pazunA avatAra pAmyA. eka bhuMDa thayA te! khIjo sAvaja thaye|. pharI eka vAra pelA tapasvI-zAMtamUrti munirAja eja jaMgalamAM thate jatA hatA. sAyaMkALa thaSTa javAthI e ja araNyamAM rAtavAso rahyA. Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org sAvaje munirAjane dhyAnAvasthAmAM joyA ane enuM pUrvabhavanu vaira ekAeka jAgRta thayuM. bhuMDa paNa peAtAnA jAtismaraNa jJAnanA prabhAve e ja vakhate tyAM AvI caDayu. sAvaja ane bhuMDa vacce tumula yuddha thayuM. banne khUrI rIte ghavAyA. banne mRtyunA mukhamAM homAyA. bhuMDanA jIva marIte svagaeN gaye!-sAvajatA java narake gayA. e bhuMDo jIva. vastutaH nhAnA bhASA jIva hatA. te munirAjanI khAtara peAtAnA moTA bhAInI sAthe laDayo hato, chatAM te marIne bhuMDa kema thaye! ? khIjI vAra eTale ke bhuMDanA bhavamAM te munirAjane bacAvavA laDavo hate!, chatAM te svage kema gayA ? ante vakhate eka ja prakAranI kriyA hatI; pariNAma ATaluM vilakSaNa kema ? pahelIvAra enA adhyavasAya jUdA prakAranA hatA. munirAjanI khAtara e nhAtA laDayo. munirAjanuM Agamana tA ArTismaka hatuM. te potAnA hakka sthApavA meTA bhAInI sAthe jhumyA hatA. e vakhate enI bhAvanA pAtAnA hakka sthApavAnI hatI. moTAbhAI bhale gharanA mAleka hAya, paNa pAte ardha bhAgane bhAgIdAra che e eka ja muddo te pUravAra karavA mAgatA hatA. dharmanI khAtara e nhAtA laDavo. eTale e rIte bhuMDa thayA. khIjI vAra araNyamAM e sAcesAca munirakSA arthe laDayo hatA. enu pariNAma e AvyuM ke te devalAke pahoMcyA. ghaNIvAra kriyA eka ja hAya che, paNa enu pariNAma vicitra ja Ave che. bhAvanAnA bheda kevaLajJAnI purUSA ja parakhe che. ADabarA ane meoTA AkarSaka anuDhDhAmAM je aMdarapeTe pavitra bhAvanAne hAya-mAtra abhimAna ane yAkAmanA ja hoya te tenuM pariNAma vilakSaNaja Ave. bhuMDanA bhavamAM nAnAbhAnuM abhimAna ogaLI gayuM hatuM. e TANe kharekhara enI bhAvanA dharmanI hatI. adhyavasAyane anurUpa ja ene phaLa maLyuM. dekhItuM khAdya svarUpa mANasane ghaNIvAra bhulAvAmAM nAkhI de che, keTalIka pravRttie ane vidhie evI hAya che ke jene ApaNe kevaLa dhArmika ja gaNIe, paNa enI pAchaLa jo zuddha bhAvanA na hoya te ISTa pariNAma na phaLe. For Private And Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: manuSyanA kalyANano AdhAra, enI bhAvanA, adhyavasAya upara che. duniyAnI kIrti, vAhavAha ke mAnapAna keTalIkavAra mANasane chetare che ane pachADe che. bhAvane upara ja ApaNe cAMpato cokI pahero rahevo joie. zubha kriyAnI pAchaLa ApaNA adhyavasAya paNa nirmaLa ja rahevA joie. leke ApaNane dhArmika kahe, leke mAM ApaNI vAhavAha belAya e bhAvanAthI thatAM zubha kAryo paNa kaMI ja kImatanAM nathI. bhAvanA ja mukhya niyAmaka che, kriyA nahIM. zubha kriyA ke sadanukAna pAchaLa je evI ja zubha bhAvanA hoya te koI paNa prANI pitAnuM kalyANa karI jAya. bhAvanAnA baLa pAse kriyAnuM baLa kazI bIsAtamAM nathI. uparokta dRSTAMtamAM e ja siddhAMta jJAnI purUSoe prarUpiyo che. suzIla jenee zuM karyuM ? ane zuM karI zake ? XXA pramANe ATaluM jarUra kahuM ke jaina dharmatatvanI che mArA para uMDI chApa paDI che. ahiMsA AduvAda, tapa, prANi prema, AtmanikA, darekanI emAM vizeSa suMdaratA che. jene je pitAnI paribhASAne Agraha kore mUkI sAmAnya loko samaje evI bhASAmAM jaina samAjazAstra lakhI kADhe te jaina dharma navesara vizvadharmanuM kArya karI zakaze. jenoe vidyA ane kaLAne asAdhAraNa paNa ApyuM che, paNa kaLAmAM tAjagI ANavAnuM kAma emaNe have karavuM joIe. ahiMsAvAdI, svAduvAdI vizvadharma pitAnA ja samAja jeTaluM saMgaThana na karI zake? ema mane haMmeza lAgyA karyuM che. sevA, prANisevA Adi kAryo have navI Dhabe karavAM joIe ane maMdiranI AkhI kalpanAmAM na prANu aNavo joIe. jaina arthazAstra paNa racAvuM joIe. liva namra sevaka kAkA kAlelakara. madrAsa For Private And Personal Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 14 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bha/1/5/5/2/ / paM/cA/za/kA// ane saMsArabhAvanA bhaiyA ! viSama A saMsAra, bhaiyA ! bhiSa" A sauMsAra; kuTilatAnA sAgara e tA, kuTilatAnA hADa. mehu~dhIvare gADha miThAvI, prapa kerI jaLa; jIva-nIna tyAM phasI paDIne, pAme duHLa karALa bhavanagarImAM jIva bhikhArI, karamAM lai ghaTapAtra; viSayaSubhukSu bhIkha mAgatA, huse divasa ne rAtre. game teTalI bhikSA pAme, bhUkha na hoya zakhAya; agnimAM Ahuti pramANe, ulaTI vAtI jAya. kadanna khAtAM lAgyA tene, kaphapa mahAroga; ayyarelana gAya na chAMDe, nirDa dha joga. tattvaprItikara pANI pIe, A vimalATe; svarUpacaraNa paramAnna khAya te!. Aya rega ne zeka bhavarUpI A masRSimAM, kAma grISma ukaLATa; viSaya tRSAtura gheDe che tyAM, mRgatRSDAne mATe. sAgarajaLathI je tRSNAnA, AvyA nahiM kai aMta; gAgarajAthI kema zame te ? he ! citra atyaMta. vItarAga darzanarUpa atre, eka ja amRta nIka; nirmaLa jaLanu pAna karatA, bhAMge to alIka. For Private And Personal Use Only bhe 10 1 bhe ra bhe 3 bhe 4 bhuja 5 bha 10 bhu 0 7 bhe 8 bhai09 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN maheAtsava aMka. leAkarUpa A raMgabhUmimAM, dhArI nava nava veza; jaiva--naTaDA A nATaka nAce, yathA karma Adeza kucita bhave pATha devane, vicata nArakarUpa; kavacita nAce tiryaMcarUpe, kavacita narasvarUpa. vicata nArI janma dhare che, kavacita puruSAkAra; kvacita liMga napuMsaka pAme, ema vividha vikAra. ucca jAtinA dvija hoya te, thAya kavacita zvapAka; zvAna hoya te svage paheAMce, cita kavipAka, rAya hAya te kavacita pAme, kRmitaNA avatAra; veSa viDaMbanA vidhavidha evA, bhavamaMDapamAM dhAra. sAnI sAthe sarva sama dhA, thayA anatI vAra; puddagala sarve spazI mUkayAM, brahmA pharI pharI vAra. mAtA te te! putrI ane che, thAya bhiganI nAra; putrataNuM pada pitA pAmatA, pAtra vaLI ke vAra. pUrve je tuja khaMdhu hatA te, Aje zatrusvarUpa; zatru hatA je pUrvabhave te, varte madhavapa bhavAva mAM tujane pADI, baMdhu kare ripuka; baMdhutA sAcI tA karaze, zivazada saddharma krUra zAmalI ArAhaNa ne, asipatranA cheda; kuMbhIpAka vaitaraNItaraNa ne, viDaMbanA bahu bheda. paramAdhAmIjanya yAtanA, ne anyAnya karela; kSetraja du:kho zIta uSNAdi, narake te vedela. kSudhA tRSA ne zIta uSNu ne, bhAravahana pramukha; chedana bhedana baMdhana Adi, tiryaMce bahu du:kha. Adhi vyAdhi upAdhiethI, aAdhita ati sadAya; apamRtyu ne sapta bhayeAthI, Akula nara paryAya. devataNA paryAya mahIMye, citte IrSyA zUla; zAka me mUrchA AdithI, thAya khUba vyAkula. catutimaya A bhavacake, ema bhamatAM jIva; lakSa ceArAzI paNa tu bhamiyA, sahyA viDaMbana tIvra. For Private And Personal Use Only A 10 bhu0 11 bhe0 12 kSe 13 A0 14 le 15 bha. 16 A0 17 bhe0 18 bhe 19 (yugma) A0 20 bha0 21 bhai0 22 bhe0 23 bhai0 24 7 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 72 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAro vaLI nigAde hatA tyAhare, aMtarmuhUtta mAMya; chAsaTha sahasra trizata upara, chatrIza maNA thAya. For Private And Personal Use Only bhe0 25 na teha jAti na tahu ceni, na teMDu deza na sthAna; punaH puna: jyAM janma na pAmyA, eha cetanAvAna janme janme judI chUMdI, jananInA payapAna samilana karIe tA thAve, sAgarathI ya mahAna. bhavabhavanA nakha-kezarAzine, karIe je ekatra; adhika tA meruthIya thAye, sa Mzaya leza na atra. tuja maraNuthI jananInA je, nayane nitI nIra; sakaLa maLI te jaladhithIye, adhika thAye dhIra ! dravya kSetra pudagala bhava bhAveA, parAvata e pAMca; jIva ! ane tIvAra karyo te, zakA atra na raca. acetanane cetana vAtA, vadatA mUtta amUtta; nizcala ne vaLI cala A vaDhatA, katuka A adbhuta. dehe AtmamatithI AvA paribhramaNa sAga; AtmamahIM je Atmamati tA, thAve janDaliyeAga. apAra A sa'sArasajIke, thAya mahA tAAna; mAha leAla kAle uchaLe, le Atma-vahANu, caDhI jatAM te nArI rAme, paDe mahA bhaMgANa viSayarUpI nIra bharAtAM, taLie ene jANa ! sarva dIdarzita sanmArge, jo dAre gurudeva; muktibaMdare tA pahoMce te, kSemakuzala svayaMseva bhavarUpI A kArAvAse, pRryA cetana haMsa; karma eDIthI jakaDAyelA, casI zake nahi aza netra paTala, pratihArI rAdhe, mehanIyI matta; madhulikSa asidhAra sarIkhA, vedanIyamAM sakta dehipajare baddha Atma te, citra nAma citrita; zrIgRhikathI pratiba Mdhita ne, uMca nIca nirmita. yugma) bhai0 38 je je kAraNa 'dhatA che, tenA kare nirodha; paMjaramAcita pakSI jema te, lahe mekSa avirAdha bhe 37 bhai de bhe 0 27 90 28 A0 29 A0 30 bhe 31 10 32 bha0 33 bhe. 34 hauM 35 bhai bhai 39 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir e va Na vi ze pa ka na le kha ka : : 11 Timli For Private And Personal Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 73 le0 40 bhai0 44 suvarNa mahotsava aMka. :: mahA bhayaMkara bhavATavImAM, ghora mahu aMdhAra; AvyavarUpI meghavRSTi tyAM, varSe muzaLadhAra, Atmadravyane luMTI rahyA che, kaSAya moTA cora; viSaya-vyAla ne kamara zArdUlanA, suNAya zerabakora. jIvapathika tyAM bhUla paDIne, gAthA nizadina khAya; bhraSTa thaI sanmArgathakI te, unmArge vahI jAya. anekaza: ahiM kAmakathA te, zruta paricita anubhUta; nathI kavacita anubhUta zruta je, AtmakathA sadabhUta. eha tribhuvana-bhuvana viSe, lAgI meTI Aga; meha vAyuthI prajavalatAM te, uDe kAma-cirAga. rAgadveSa vAlAthI baLatAM, pAme iva saMtApa; pataMga jema ja paDatuM mUke, toye ApoApa. jIva-vyApArI bhava-Ajare, kare vividha vyApAra; puNya-pApanI kare kamANI, kaya-vikraya karanAra, prAce te bicAra karato, khoTA vepAra; kama-leNadAre AvIne, mAre puSkaLa mAra. hema-leha beDI sama tyajIne, zubhAzubha draya bhAva; zuddha bhAvane bhajatAM thAve, traNa zuddha te sAva bhavarUpI A zakaTakane, rAgadveSa be bela; dhIra dhuraMdhara dhorI naya te, kAma cAle te vela ? lekarUpa madirAzALAmAM, karI madASTaka pAna; unmattaceSTA karI rahyA che, jIva mUDha ajJAna. bIjuM to kayAMthI te jANe, bhUlyA je nija bhAna? kayAMthI bhaje vA kyAMthI samare, mananaMdana bhagavAna? bheTa apa bheTa 47 bhai0 48 bheTa 51 anuNya lava paMcAzikA bhAvI, eha saddabhAva bhAva: bhave paMcAziottArI, jaina dharma prakAzajo ! bhagavAnadAsa manasukhabhAI mahetA. For Private And Personal Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - - - * * * * * * * * * * . - - : ApaNuM vyAkhyAmAM kavacita khULa keLAhaLa jAme che. khAsa karIne parva jevA divasamAM strIo -pu ane bALakonAM ToLAM maLe che tyAre vyAkhyAnano pravAha vyartha ja jato hoya ema lAge che. A avyavasthA ane dhamAla TALavA mATe zretAonA prakAranI samajaNa Avazyaka che. dareka zretA le pitAnA aMtaramAM daSTi karIne tapAse te pote kai keTAmAM che tene tarata ja nirNaya karI che. ane pariNAme ApaNI vyAkhyAnazALAomAM zAMti ane gAMbhIrya khIlI uThe. zrIyuta rAjapALa maganalAla vorAe zretAonA je prakAra vivecyA che te monA miAtra eka vAra jarUra vAMcI jaya. - - - - bhASAmAM eka kahevata che ke "vAge tevuM nAce " arthAta ke vAtrAdika vagADanArane hAtha je saheja paNa narama paDe te nAcanArane paga DhIluM paDI ja jAya e niyama che ane je vagADanAra barAbara tAlabaddha suramAM vagADatA hoya te nAcanAra zAstrIya paddhati nAgI zake che. A nyAya eka apekSAe vaktA-tAmAM paNa lAgu paDI zake che adhata ke AtAe je vidvAna haiya, sAMbhaLavAmAM ravRttivALA hoya, vivekapura sarakheDA ya prasaMgane anurUpa pramAdika pUchatA hoya. AvA prakArane yoga kitAomAM hoya te uttama vaktA bahu sArI rIte khIlI zake che ane tethI zretAone paNa ghaNuM navIna jANavAnuM maLI zake che. paraMtu tene sthAne je viparIta vAtAvaraNa hoya adhata katAo azikSita, nivRttivALA, anAdara cittagukta, maryAdA rahitapaNe beThelA DhaMgadhaDA vinAnA prazno pUchatA hoya ane vAtAvaraNamAM zAMtine badale dhATa-garabaDa macI rahI hoya, AvA yugamAM vidvAna vakatA paNa joIe te lAbha ApI zakatA nathI ke nathI te chetAe lAbha uThAvI zakatA. kAraNa spaSTa ja che ke zretAomAM A rIte jhIlavAnI zaktinA abhAve lAyaka vakatA paNa saMpUrNa rIte varasI zakatA nathI. eka kavie potAnA kAvyamAM madhyama ane uttama evA be prakAranA zrotAonA cha cha prakAra maLI kula bAra prakArano nirdeza karela che. tAonA te banne prakAro khAsa samajavA lAyaka che. atre tene kaheja vistArathI varNavyA che. AzA che ke sujJa pAke detAonA A prakAro vAMcIne potAnI meLe vicArI joze ke For Private And Personal Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNuM mahAtsava aMka H H mArAmAM zrotA tarIkenuM A mAMhe darzAvela ke kSaNanA pariNAme te potAnAmAM tevuM kASTa dUSaNa AAtAonA prakAra pramANe vartavA prayAsa karavA e svAbhahitakara che gurvAdikanI pAsethI yeAgya jJAna prApta tha zake che e niHsaMdeha che. astu ! dUSaNa che ke kema ? jaNAya teA tene dUra HH che prakAranA madhyama zrotAo :: 71 AtmanirI karI uttama ane te ja bhesA bhesA urphe pADA te bhesonA dhaNanI meDhA AgaLa cAle che ane jene tene svacchaMde mAthuM mAryAM kare che, temaja AkhuM dhaNa jyAre pANI pIvA mATe sarevara athavA nAnA taLAva Adi jaLAzaya pAse Ave che tyAre taLAvAdikamAM sAthI prathama pADA paDe che ane cAmera ghunIne pANIne DALI nAkhe che. svaccha jaLane taLIye beThela kAdavathI melu karI de che. AthI na te te pote nirmaLa jaLa pI zake che ke na to cokakhu pANI bhesenA samuhane pIvA de che. mAtra bagADavAne ja tene svabhAva che. AvA bheMsAnA svabhAvavALA zvetAe meTAInI khAtara sainI AgaLa bese che kharA, paraMtu vaktAnuM suMdara evu vaktavya tevA zretAe tallIna citte sAMbhaLo rAkatA nathI; kemake tenuM citta teA anya sthAneAmAM bhamatuM hAya che. ane tethI vyAkhyAnasthAnamAM paNa tenI sAthe vAtA karanAra koi vAta cA sAtI malI jAya to DIka Ama te kacche che, ane jo tevA mANasa maLI tha che te khanne jaNA te ja sthAnamAM potAnuM vakatavya cAlu kare che arthAt ke alakamalakanI tema ja kASTanI niMdAyukta vAtA ane dhara-udharanA goALA calAvye rAkhe che. AthI bhInna je tanmaya citte sAMbhaLatA hAya tene pAtanA zravaNamAM vikSepa paDe che ane darekane rasakSati thAya che, paraMtu bheMsAvRttivALA tretAone te kASTakaM hitakara e zabdo kahevA jAya teA ulTI sAmI cepaDe che ane gaLe paDe ke " hatuM je satanI puchaDI. sAMbhaLanArA che te khabara che. ame te amArI vAte karIe chIe temAM tamane zu thAya che? A kaMI tamArUM ghara nathI. tamAre ghera AvIe tyAre vAteA na karavA dejo." Ama jo tene kahevAmAM Ave te samajavAne badale ADu avaLuM vetarI nAkhe che. eTale tevI prakRtinA zreAtAjatAte sheje nibhAvI levA paDe che. DAlakAkIDA. For Private And Personal Use Only kAkIDAne e svabhAva che ke tenI sAme ALako dhULa pheke athavA tenI mazkarI kare ke cALA pADe paNa te te mAthuM DAlAvyA ja karo. jANe ke huM sa kAMi rAmajuM chuM evA dAvA karato na hoya ? paNa vAstavamAM joie te evu kazu nathI. mAtra tene svabhAva ja DAlavAne hAya che ane tethI svabhAvane vaza thaIne te Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza jyAre ne tyAre tyA ja kare che. A jatinA zretAo AkhA bhASaNa ke vyAkhyAna samaya daramyAna pite sarva kAMI samajyA che tevA prakArano ghamaMDa rAkhatA hoya tevI rIte mAthuM halAvyA ja kare che ane moTethI "jI sAheba " "hA" barAbara che ! " AvA zabdo racAra karatA hoya che, paraMtu vyAkhyAnane kaze mama teo samajatA nathI. tyAre vyAkhyAnakAra praznArtha vAcaka zabda kahe ke-zuM samajyA ? tyAre AvA chetAnI pokaLatA khullI paDI jAya che arthAta ke teo kazuM samajyA ja na hoya eTale javAba zuM ApI zake che ane tethI te vakhate tevA zretAone nigAmidaSTie mUkapaNe besI rahevuM paDe che. taraDI. tarIne e svabhAva che ke te kyAM che tyAMthI lehI ja pIve. bIje to ThIka paNa gAyanA AumAM ( AMcaLa ane AjubAjunA bhAgamAM) ke jyAM dUdha bhareluM che tyAM paNa te te dUdhane badale leAhI ja cUse che. tema A prakAranA tAo paNa vaktA pAsethI vALuM bhaNavAnuM hoya tene cheDIne mULa viSayane na pazatA evA ko manasvI ane tArkika, aogya ane kAra prazno pUchayA ja kare che. AvA viSayAMtara praznothI vyAkhyAnanI cAlu akhaMDa dhArA tUTI jAya che ane vaktAne paNa kaMTA upaje che. tenuM samAdhAna karyA bAda muzkelIthI jyAM mULa viSayane sAMdhe ane vaktavya cAlu kare che tyAM pharI pAchA tevA zrotAo potAnI lulIne cAlu kare che ane niDatuka prazno pUchI taddana viSayAMtara karI nAMkhe che ane ene rasabhaMga karAve che. Ama gAyanA AumAM dudha hovA chatAM paNa tiraDI jema rakata cUse che tema vakatA pAsethI ghaNuM jANavA jevuM hovA chatAM A jAtinA zrotAe tevuM jANavAnI apekSA nahIM rAkhatAM, vakatA mahAzayanuM ane anya zrotAvarganA rakatanuM zoSaNa karavA jevuM kArya kare che. mAkhI. mAkhIne mATe eka sthAne vAstavika ja kahyuM che ke - mAkhI caMdana pariharI, durgadha hoya tyAM jAya; murakha narane prabhukathA, kAM udhe kAM uDI jAya. arthAta ke-nAkhIne e svabhAva che ke game teTalA uMcA dravyo tenI sanmukha hoya te chatAM te savane cheDIne paNa te to durgadhakArI sthAnomAM jAya tyAre ja tene zAMti maLe che te ja tene satiSa thAya che. tenuM rAcavAnuM sthAna ja durgadha che ane tethI tene to tevA rathane mAM ja AnaMda prApta thAya che. e nyAye mAkhI jevA svabhAvavALA zrotAonI pAse A kerInuM dhArmika vyAkhyAna sArA vakatA dvArA thatuM hoya to te zravaNa tene pasaMda nahIM paDe ane tethI te kAM to tyAM ja jhokA For Private And Personal Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka : 77 khAvA maMDaze athavA te AmAM zuM navuM sAMbhaLavAnuM che? ema kahIne uDI jaze. tene te jyAM gapATApATA cAlatA hoya, gapagejheTa vaMcAtI hoya, hAsyavinoda ane kutuLakArI mela thatA hoya, bAvana pAnAno gaMjIpa ke pATa ramAtI hoya, rAjakathA. kathA, bhakata(bhajana )kathA, strIkathA Adi vikathAo thatI hoya, te sthAne ja mAkhInI jAtanA zrotAone rasa paDe che. calaNI. cAlaNImAM loTa nAkhI cALavAthI loTa nIce paDI jaze ane bhuMsuM, photarA ane bIje kacaro haze te cAlaNInI aMdara rahI jaze. tevI ja rIte cAlaNanA svabhAvavALA zretAo paNa AkhuM bhASaNa ke vyAkhyAna sAMbhaLaze kharA, paraMtu cAlaNInI mAphaka uttama tIrUpa vastuone te nahIM svIkAre. cAlaNImAM jema prAMta bhuMsuM ane kacaro rahe che tema AvA zrotAo paNa uttama vyAkhyAnamAMthI pitAne anukuLa evI vipayAdikanI vAta ke hAsyavinodanI vAtane yAda rAkhIne tevA viSayane grahaNa karaze. bAkInA uttama bhAgane nIce sarakAvI deze. vaktAne to prasaMgopAta badhA raga vyAkhyAnamAM relAvavA paDe che ane dhArmikanI sAthe vyavahArika daSTa paNa ApavA paDe che, paraMtu uttama jano te temAMthI grahaNa karavA yogya tattvane ja le che. jyAre cAlanI prakRtivALA zrotAo pitAne managamatI evI viSaya-vinekarUpa kacarA jevI vAtone grahaNa kare che. ghuDa. ghuvaDane e jAti svabhAva che ke sUryano udaya thAya eTale tenuM jagata aMdhakAramaya thai jAya che arthAta sUryodayathI tenI cakSuo mIMcAI jAya che ane tethI e to sUryane ja zrApa dIdhA kare che. tene prApta thayela aMdhakAranuM kAraNa paNa sUrya che ema ja te mAne che. samasta vizvane prakAza denAra sUryane paNa aMdhakAradAtA kahe te daSTino ja doSa che ne ? AvI jatane zrotAo jyAM vasatA hoya tyAM sajajana ane paropakArI temaja ajJAnarUpa timirane dUra karI uttama prakAranA jJAnane denAra vakatA pitAnI vastRtva zaktine jayAre relAve che tyAre A prakAranA zretAo dakhabhedanA kAraNathI AvI uttama vastumAM paNa aMdhakAra bhALe che ane tethI manamAM tevAo ema icche che ke jaldI A lapa TaLI jAya to ThIka thAya. AvAonI pAse besavuM te bheMsa AgaLa bhAgavata vAMcavA barAbara che. upara darzAvelA cha prakAranA madhyama (madhyama eTalA mATe kahyA che ke AvA sAMbhaLavA Ave che paNa teno yathArtha lAbha uThAvI na zake tethI madhyama ) zotAonA prakAra varNavyA che. e uparathI ApaNI aMdara te mATenuM ke! duSaNa hoya to tene TALavA prayAsa kare e saraLapaNAnuM lakSaNa che. For Private And Personal Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 78 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dhama prakAza HH cha prakAranA uttama treAtA :: mATI, mATI svabhAve te kekANu hAya che, paraMtu tenA para je pANI nAkhavAmAM Ave to te turata ja A narama thai jAya che, ane tene yatheccha upayoga thai zake che temaja dhArelA ghATa tevI narama mATImAMthI anAvI zakAya che. tevI rIte mATI jevA zrotAe je ke prathama darzane ghaNIvAra kaDaka jaNAya che, paNa tenA para jyAre upadezanI satata vAriyArA sIMcavAmAM Ave che tyAre te potAnA kaDInapaNAne tyAgIne narama banI jAya che ane narama thayela mATImAMthI jema icchita pAtra banAvI temAM vastuo rAkhI zakAya che tema AvA zrotAe upadezathI kaNA thayA pachI vaktA tenA para dhArelI asara upajAvI zake che ane uttama vastu nAkhavAnA pAtrarUpa tene anAvI zake che. makarI. "" ApaNAmAM eka kahevata che ke--" uMTa mele AkaDA te akarI mele kAMkarA' arthAt Ta phkata AMkaDAnA jhADane chADIne sa` vanaspatine khAya che ane akarI te kAi vanaspatine cheDatI nathI. kAMkare! na khAya tenA bhAvArtha e che ke te kAi paNa jhADapAnane cheDe ja nahIM. sarvane khAi jAya, paraMtu tyArapachI te peAtAnA jhekamAM AvIne nIrAMte vAgeALavA bese te vakhate jeTaluM hAjarIne jarUrI ane pApaka tattvavALu hAya tene peTamAM rahevA de ane bAkInA nirarthaka bhAgane AvaLanA pachaDIyA vigerene vAgoLatI vakhate bhAra kADhI nAkhe. A pramANe bakarI sarvAMte khAvA chatAM chevaTe te potAne jarUrI ane pApaka evA AhArane rAkhIne bAkInAne tyajI de che tevI ja rIte AvI jAtanA je zrotAe haze te vaktAnA bhASaNane saMpUrNapaNe sAMbhaLI leze. hAsya, zRMgAra, raudra, bibhatsa ane zAMta vigere sarva rasamaya vaktavyane te prathama te zAMtithI zravaNa karI lero. paNa pachI potAnA sthAnamAM AvI tenA para vicAraNA calAvI jeTalA vicArA, jeTalA draSTAMta, jarUrI, Avazyaka, AtmonnatikAraka haze tene ja magajamAM rAkhI bAkInA bhAgane te magajamAMthI haDaselI deze, visarI javA prayAsa karo athavA tevI nirarthaka vAtane te kadI yAda ja nahIM . vAIrU. gAya detI vakhate ke anya samaye, game tyAre paNa vAcharaDAne jo chUTA melIe te! te gAyanA AmAM ja potAnA mukhane nAkho ane AMcaLane peAtAnA meDhAmAM laine temAMthI te ceSTa rIte dUdha ja pIze. bIje kayAM mAcu nahIM mAratA tenuM lakSya dUdhamAM hovAthI te turata ja dUdha pIvA ma`Daze. tevI ja rIte vAcharaDAnA For Private And Personal Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka :: 79 svabhAvavALA zrotAo paNa vakhate ke kavakhate, divase ke rAtre, game tyAre paNa tene te Atmika lAbha prApta karavAnuM lakSabindu baMdhAI gayuM hovAthI jyAre jyAre satsaMgano lAbha maLe tyAre tyAre tevA zrotAo te lAbhane uThAvavAmAM leza paNa vilaMba nahIM ja kare ane uttama vakatA pAsethI te vAcharaDAnA dUdha-grahaNanI mAphaka Atmahitakara evI AgamavANIrUpa dudhadhArAnuM je pAna karI potAnA AtmAne tRpta thayele mAnaze. te ghaDI tene mana lAkheNI ghaDI haze. evA samAgama jyAre durlabha hoya tyAre te potAne adhanya mAnaze. tenI zodhamAM ja te trikaraNa yogo parovAyelA raheze. supaDAmAM kAMkarA-kacarA Adi kastaravALuM anAja nAkhavAmAM Ave ane tene sevAmAM Ave tyAre je nakAmuM-nAkhI devA lAyaka kacaro, kAMkarA vigere hoya tene te supaDu jhATakavAthI nIce nAkhI deze ane sArarUpa je anAja che tene svaccha karIne potAnAmAM rahevA deze. A pramANe je zrotAo supa prakRtinA hoya tenI pAse anAjarUpa uttama tattvajJAna ane kaMkararUpa prasaMgane anusarIne keTalIka vinadAtmaka temaja artha-kAmanI vAta mUkavAmAM Ave te, supaDuM jema kacarAne pheMkI de che tema tevA zrotAo binaAvazyaka vAtone phagAvI deze ane jarUrI evA tatvajJAnane ja pitAnA hRdayamAM ane magajamAM sthAna Apaze. cakera. cArane ane caMdrane avihaDa prIti hoya che. caMdrodaya thAya tyAre cAra pakSIne khUba ja AnaMdanI prApti thAya che. tenA hRdayasAgaramAM harSAvezanA mojeo uchaLe che ane te caMdrane bheTavA cAhe che. caMdramAM jyAre madhyAkAzamAM Ave che tyAre cakAra pakSI tenI sAme draSTi rAkhIne jamIna para sUI jAya che ane caMdramAmAMthI jharatuM zItaLatA rUpa amRtane te pIdhA ja kare che. A amRtanA baLe karIne te cakora pakSI aMgArAnuM bhakSaNa kare che chatAM paNa tene tenI aMtargata ekaThI thayelI zItaLatAnA kAraNe tene aMgArAnI uSNatA leza paNa jaNAtI nathI. te rIte A jAtinA je zrotAo hoya teoe paNa uttama munirAjadika vyAkhyAnakAro pAsethI zAstrIya jJAnarUpa sudhArasanuM pAna karela hovAthI tema ja jyAre jyAre satsamAgamano umadA prasaMge prApta thAya tyAre tyAre uttama evA zAstrajJAnarUpa Atmahitakara sudhApAna karatA hovAthI pUrvaka ge saMsAramAM rahe tyAM sudhI teone saMsAranA trividha tApanI asara thatI nathI. Adhi, vyAdhi ane upAdhinI agni jvALAo vacce paNa tevA zrotAo te barapha jevA zItaLa ja rahe che. te ema samaje che ke-karmanA yoge A sarva saMjogo upasthita thayA che. te karmanI thIyarI batAvanAra A zAsana maLyuM che. have aphasosa zuM kare? have te karmone mITAvavAnA prayatna karo ane navIna karmo na baMdhAya tevI Agava ii che. - For Private And Personal Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza marAla ( haMsa) haMsanI pAse kSIra-nIra bheLavIne mUkavAmAM Ave che te dUdhane grahaNa karaze ane pANIne rahevA deze. tenI cAMcamAM kudaratI rIte khaTAza rahelI hoya che eTale tenA baLe karIne haMsa jyAre pAtramAM cAMcane baLe che tyAre cAMcamAM rahelI khaTAzanA kAraNathI jeTaluM dUdha hoya te dahIMnA jevuM kokaDu vaLI jAya che ane tene haMsa grahaNa karI le che, pAchaLa pANI rahI jAya che tene te tyAga kare che. haMsane A prakArane jatisvabhAva ja che. tevI ja rIte jeo haMsa jAtinA zrotAo hoya che tevAnI pAse game tevI cogya-ayogya vAtane bheLavIne mUkavAmAM Ave to paNa te te pitAnI vicakSaNa evI vivekazaktirUpa cAMcanA baLe karIne je samyagU haze, Atmahitakara haze, zAstrasaMmata haze, koIne duHkhanA hetubhUta nahIM hoya evI bAbatone ja grahaNa karaze. tattvane te tAravI leze ane pANIrUpa nirarthaka vastuone te rahevA deze. te kadI paNa bhaLatI vastumAM nahIM sapaDAya. sadA haMsanI jema satyanA parIkSaka ja haze. A pramANe A prakAranA uttama zrotAone varNavyA che. te jANIne tevA guNone ApaNAmAM vikasAvavA mATe prayAsa karavo te haLukarmI paNAnuM lakSaNa che. haLukamapaNAthI pAtratA pragaTe che. pAtratA pragaTa thaye te pAtramAM vahu sthira thAya cherahI zake che ane ucca vastunA baLe karIne AtmAnuM Urdhvagamana thAya e suvidita che. e haLukama paNuM, e pAtratA ane e ucca varatu lekhaka, vAMcaka savamAM pragaTa thAo evI saddabhAvanA rAkhIe. astu ! teM hAnita rAjapALa maganalAla harA. e dezAcAra ! dhanya che tane, tArA varNa vI na zakAya evA mahimAnAM huM zAM zAM vakhANuM karuM? tuM tArA AzritonA paga loDhAnI beDIo vaDe evA te jakaDI rAkhe che ke tane tArI sattA calAvavAmAM koI divasa aDacaNa na Ave! e dezAcAra ! eka vAra tArA paMjAmAM sapaDAyelo dAra gulAmInA khADAmAM uDe ne uDo utarate jAya chetAro bhakta paLe paLe tAruM ja dhyAna dhara besI rahe che. zAnA Adeza ane upadeza paNa dezAcAra ke rUDhI paraMparA pAse tuccha gaNAya che. dezAcArano dAsa parApUrvanI paraMparAne ja game te bhoge vaLagI rahe che. hitAhitanI badhI zakti harI lenAra e dezAcAra! tane dhanya che. tArA pratApe dhama paNa upekSAne pAtra bane che; zAstra paNa azAstra gaNAya che. rAjA-mahArAjAnI sattA karatAM paNa tArI sattA vadhu uMDI che. tArA sAmrAjyanI balihArI che ! zrI IzvaracaMdra vidyAsAgara For Private And Personal Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vahoraka keLavaNI hiMdabharamAM Aje zikSaNane, khAsa karIne dharmazikSaNane prazna vividha daSTibiMduothI carcAI rahyo che-vicArAI rahyo che. dhArmikatA sau koI vAMche cheH vadhatA jatA svachaMdaasaMyama tarapha sau koI bhayanI daSTie nihALe che. AjanI zikSaNapaddhati upara uparAchAparI AkarA prahAra paDe che. ucharatI, yuvAna prajAne dharma-saMskArI zI rIte banAvavI eno rAjamArga hajI zodhA bAkI rahe che. zrIyuta badAmI mahAzaye, prastuta lekhamAM pitAnI zAMta-prauDha ane samabhAvavALI zailImAM jaina samAjane lakSI e ja viSe carcA che. AvatI kAlanI prajAne temaja kavacita akaLAI jatA AjanA upadezane emaNe sAvacetInA be zabdo kahyA che. emanI ja bhASAmAM vAcaka e vAMce ane pacAve. judA judA dRSTibinduothI zikSaNanA aneka prakAre joI zakAya che, paraMtu temAM mukhya be prakAra gaNavAmAM Ave che. (1) dhArmika (2) vyAvahArika, dhArmika zikSaNane mukhya uddeza AtmAne uttarottara vikAsa karIne AtmAnuM mULa svarUpe pragaTa karavAnuM hoya che ane vyAvahArika zikSaNane mukhya uddeza A lekanA vyavahAramAM ApaNane aneka prakAranI anukULatA prApta karAvavAnuM hoya che. A banne prakAranAM zikSaNa ekameka sAthe eTalAM badhAM saMkaLAyelAM che ke koI paNa dhArmika samAja be paikI keInI paNa upekSA karI zake tema nathI. dareka dhArmika samAjane TakAvI rAkhavA mATe ane tene vikAsa karavA mATe banne prakAranAM zikSaNanI khAsa AvazyakatA rahe che. jo ke vyaktigata zikSaNamAM eka yA bIjA prakAranA zikSaNanI mukhyatA yA gaNatA rAkhI zakAya, to paNa samaSTine ApaNe vicAra karIe tyAre ApaNe banne prakAranAM zikSaNa paratve khUba lakSa ApavAnI jarUra rahe che. e banne prakAranAM For Private And Personal Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 82 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza zikSaNunI paddhati eka khInta sAthe sagharSaNa karanArI hoya che tyAre dhArmika samAjanuM sAmAjika astitva bhayamAM AvI paDavAnI bhayaMkara bhIti rahe che. tyAgI mahAtmAe jee saMsAranA tyAga karI kevaLa AtmAnnatinA pathe vaLelA hAya che teene mATe dhArmika zikSaNa mukhyatayA jarUranuM che, chatAM teo paNa potAnuM te zikSaNa vyAvahArika zikSaNa sivAya sAnukULapaNe AgaLa vadhArI zakatA nathI ane dharmanA kharA prabhAvaka bhAgye ja thaI zake che. gRhasthA, jeAne aneka prakAranI sAMsArika jaMjALe! vaLagI rahelI che, teone mATe vyAvahArika zikSaNa khAsa jarUrI hAvA chatAM, ne e zikSaNa dhArmika dizAthI ulaTI dizAmAM jatu hAya tA te potAnu temaja samAjanuM viziSTatva TakAvI zake tema nathI, eTaluM ja nahi paNa tenA uttarazattara hAsa karanAra nIvaDe che. manuSyanI zaktio ane vRttionA sArI dizAmAM vikAsa karavA e zikSaNanuM kAma che. temAM zarIra, mana ane AtmA e traNenA vikAsa AvI jAya che. nirogI zarIra ane nirogI mana manAvI AtmAnI nirmaLatA vadhe e enA Adaza hAvA joie. dhArmika zikSaNa vinA zArIrika zikSaNa niraka che ane buddhinI vikAsatA paNa sArthaka nathI. zArIrika ane mAnasika zikSaNa uMcA prakAranu maLe ane tethI zarIra tathA buddhine prabaLa vikAsa thAya, chatAM dharma pratye prIti na jAge, dhArmika AcAra ane vicAra taraph ullAsa na thAya, eTalu' ja nahi paNa tenA tarapha tiraskAra AvatA jAya, tA e zikSaNa peAtAnA hAthe peAtAnA pagamAM kuhADAnA ghA karavA jevuM ja gaNAya. AthI ApaNe nIcenAM anumAnA upara AvavuM paDe che:---- [1] dareka gRhasthane vyavahArika zikSaNanI khAsa jarUrIAta che. vyAvahArika zikSaNa vagara tee pAtAnu gRhasthatva dIpAvI zakatA nathI ane TakAvI zakatA paNa nathI. e zikSaNa jeTalA pramANamAM vizeSa meLavI zake teTalA pramANamAM gRhastha tarIkenA enA daro uMcA thAya ane A pramANe vyaktigata darajajo vadhe eTale samiSTanA paNa vadhe tethI samAjanA daro paNa uMcA thAya. [2] ethI ulaTu jeTalA pramANamAM e zikSaNa echuM meLavI zake teTalA pramANamAM enA pAtAne darajajo ane tenI sAthe samAjanA darajjo ghaTe. For Private And Personal Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka. [3] e zikSaNa evI rIte apAtu hAya ke jethI dhArmika AcAravicAra| tarapha prIti na jAgatAM ane ullAsa na thatAM te tarapha bedarakArI ke tiraskAra thAya te teA e zikSaNa ja te dhArmika samAjanA nAza karavAvALuM thai paDe; tethI vyAvahArika zikSaNanI sAthe sAthe dhArmika zikSaNa jethI dhArmika AcAravicAra upara prIti vadhe ane te pratye ullAsa thAya tevuM Apavu anivAya rIte Avazyaka che. 83 upara jaNAvelI tamAma hakIkata dareka dhArmika samAjane eka sarakhI rIte lAgu paDe che. ApaNI zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka jaina samAja paNa eka dhArmika samAja che. je ApaNA samAjane TakAvI rAkhavA hAya, ene unnata banAvavA hAya, duniyAmAM enI hayAtInI jANu karavI hAya ane ene mATe duniyAbharamAM mAnamaratA vadhAravA hAya, TUMkamAM kahIe te ApaNA pavitra dharmanI kharekharI prabhAvanA karavI hAya ane sAmAnya janatAne paNa tenI rAgI karavI hAya tA prathama pakSe jarUranuM che ke e samAjanA bALako ane yuvAneAne dhArmika zikSaNanI sAthe vyAvahArika zikSaNa jema ane tema uMcA prakAranuM maLe tevI tajavIja thavI joie, jo tema nahiM thAya te jeTalA pramAmAM emAM uNapa raheze teTalA pramANamAM rAmAjanI pragati kamI samajavI. dhArmika zikSaNanI sAthe A zabdo upara khAsa bhAra mUkavAmAM Ave che e dhArmika zikSaNa evA prakAranuM hAvu joie ke jethI ApaNA samAjanA je je dhArmika AcAra ane vicAro che ane jenI viziSTatAthI ApaNe zvetAMbara mUrtipUjaka jaina tarIke ALakhAvAmAM abhimAna lai zakIe chIe te tamAma AcAra ane vicArA prati A vyAvahArika zikSaNa lenArA ApaNAM bALaka ane yuvAna vidyAthI A sapUrNa prIti ane ullAsa dharAve, te tarapha kAi paNa prakAre tiraskArayukta manathI jotAM zIkhe niha. jo A vidyAthIo te tarapha prIti ane ullAsa dharAvatAM thAya niha, paNa tethI ulaTuM te tarapha bedarakArI ke tiraskAra darzAvanArA nIvaDe te te tee jasamAjanA hAsa ane nAza karanArA thAya. hAlanA samayamAM zALAomAM ane kAlejomAM je prakAranuM zikSaNa apAya che tenI asara keTaleka aMze jaDavAdanI puSTi karanArI ane AdhyAtmika temaja tyAgamaya AcAravicArI tarapha abhAva utpanna karanArI For Private And Personal Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza hoya che. e asaramAMthI ApaNI samAjanA vidyAthIone bacAvI levA mATe dareka prayatna karavA e ApaNI samAjanA agragaNyanI khAsa pharaja che. ApaNA bALako ane yuvAne zALA ane kaeNlejomAM apAtAM zikSaNathI dUra rahI zake nahi ane tema teone rAkhI zakAya paNa nahi. e zikSaNa vagara chUTake ja nathI ema paNa kahevAmAM Ave to te khoTuM nahiM kahevAya, mATe ja tene dhArmika AcAravicAra paratve je khoTI asara thatI hoya te na thavA pAme tene mATe khAsa prayatnanI jarUra rahe che. A bAbatamAM uMDo vicAra karI kAma levAmAM Ave to kAryasiddhi azakaya to nathI ja. tene mATe tana, mana ane dhana traNenI jarUra che, paNa te uparAMta mArA namra vicAra pramANe atyaMta dilasojIbharelI lAgaNI thI bharapUra aMta:karaNanI khAsa jarUra che. pitAne maLelAM ke maLatAM kidhI jeonA AcAra ke vicAramAM parAvartana thatuM ke thayeluM jovAmAM Ave teo tarapha tiraskAranI buddhithI na jatAM ane apamAna thAya te prakAranAM vacane na vAparatAM, ApaNAM potAnAM vicAra, vartana ane vanathI tenA upara evI chApa pADavI joIe ke teone sthAnika AcAravicAra tarapha prIti ane ullAsa thAya ane pitAnI viruddha vicAra ane AcaraNathI zaramAvuM paDe. je zakti hoya to dalIlothI premapUrvaka teonA tevA AcAra ane vicAranI ayogyatA batAvI teonA mana upara sacoTa asara utpanna karavI joie. vidyAthIonA zikSaka tarIke, vidyAthIgRhanA suprInTenDanTa tarIke, munIma tarIke ane AvA prakAranI bIjI aneka jagyAomAM je zone rokavAmAM Ave teo evA prakAranA hovA joIe ke teo pitAnA sahakartana, abhyAsa ane vicArathI, vidyAthIonI upara suMdara chApa pADe ane teonA dila potAnI tarapha AkarSI zake. vidhAthIgRhonA ane zikSaNa saMsthAnA utpAdaka ane saMcAlaka paNa AvI viziSTatAvALa, hovA joIe. A prakArano ApaNo Adarza hovo. joIe ane tene pahoMcavAne dareka banatA prayatno thavA joIe. zikSaNa letAM bALake ane yuvAnoe khAsa lakSamAM rAkhavAnuM che ke samAja taraphathI ke samAjanA viziSTa aMgabhUta taraphathI teonA zikSaNa mATe je tana, mana ane dhanane vyaya karavAmAM Ave che tene mukhya hetu e hoya che ke samAjanA vidyAthIo samAjanA mAnanIya For Private And Personal Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: gRhastha nIvaDe ane ApaNA pavitra dharmanA AcAravicAronuM vizuddhapaNe paripAlana kare che jethI jagatabharanA leke ApaNA pavitra dharma tarapha mAnanI daSTie jotAM thAya ane dharmanI prabhAvanA thAya. dareka zikSaNa lenArAM bALaka ane yuvAne A hetu pAra pADavAmAM saMpUrNa vaphAdArI bhareluM vartana rAkhavuM joIe. emAM koI prakArane daMbha rAkhavo joIe ja nahi. amuka vizeSa saMjogomAM kaI kaIne kaI kaI dhArmika AcAra, amalamAM mUkavAnuM banI na paNa zake, paNa jyAre Ama bane tyAre pitAnuM teTaluM kamI paNa che ema mAnI potAnA vicAra ane zraddhA te daTha ja rAkhavA joIe ane AcAranI galatI mATe kharA jIgarathI pazcAttApa thayA kare joIe, temaja aMdaranA zuddha vicArene anusaratuM vartana karavAne prasaMga kyAre prApta thAya evI tIvra ane bhAvanA rAkhavI joIe. je kaI dhArmika bAbatanI yogyatAnI bAbatamAM manamAM zaMkA rahetI hoya to tevA prasaMge pitAnI ja ke pitAnA jevA bIjAnI buddhithI vicAra karI cAlu mAnyatAnI viruddha vicAra bAMdhI devAnI bhUla kadI karavI nahi, paNa AvI zaMkAonI noMdha rAkhI dharmazAstramAM niSNAta pavitra sahadhamIe ke sagurUo pAse khullA dilathI te bAbatamAM carcA karI samAdhAna meLavI levuM joie. dhArmika AcAravirArane lagatA zAstra siddhAMtamAM aneka prakAranA zaMkAsamAdhAna hoya che je ApaNane jANa thatAM judA ja prakArano saMtoSa thAya che. vidyAthIvarga ane vidyAthIgRho tathA zALAomAM rasa lenArA ane tenI sAthe saMbaMdha dharAvanArA sarve A prakAranuM mAnasa keLavI pitA potAnuM vartana rAkhe te vyAvahArika zikSaNa je dareka gRhasthane khAsa Avazyaka che teno mArga atyaMta saraLa thAya ane sarva koIne te priya thaI paDe. ApaNI samAjanA vidyArthIbaMdhuo sateja dharmabhAvanAvALA thAo e ja prArthanA. suracaMda purUSottamadAsa badAmI bI. e. elaela. bI. For Private And Personal Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A vizeSAMkane mATe viSayonI vicAraNA cAlatI hatI te vakhate prasaMgopAta zrIyuta kuMvarajIbhAie pitAnAM keTalAMka junAM saMsmaraNomAMthI A prasaMga saMbhaLAvyo. lagabhaga emanA pitAnA ja zabdomAM ame ahIM te utArI lIdho che. cothe Are bahu dhanavaMtA, paNa nahIM khADe pUrANe jI; "A kALe motIzA zeThe, kanaka-rUpaye bharAvyuM............suNajo. " mAtra be paMktiomAM, paMDita zrIvIravijayajIe jaina saMghanA eka sAhasika zrImaMtanI kIrtikathA samAvI dIdhI che. - zrI zatruMjayagiri kaI paNa yAtrI motIzAha zeThe baMdhAvelI TuMkanA darzana karyA vinA nahIM rahyo hoya. DuMgaranI be svAbhAvika TekarIone pitAnI maMdiramALAvaDe sAMkaLanArI A TuMka, eka zraddhALu jena zrImaMtanAM vairya ane audAryanI sAkSIbhUta che. cothA ArAmAM, je vakhate ghaNA dhanavaMta hatA ane sAthe zaktivaMta hatA teo paNa je khADe pUravAnuM sAhasa karI zakayA nahIM te A paMcama kALamAM metIzA zeThe karyuM. eTale ke metIzA zeThe e Akho ye khADo sonA-rUpAthI bharA For Private And Personal Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ~~~~~~~~~EI <> <> su va Nu` www.kobatirth.org ( Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vi ze SAM ke ; ; zrI zatruMjaya uparanI meAtIzA zeThanI Tuka. zro bhadrezvara mahAtIrtha ( kaccha ) For Private And Personal Use Only }}}}~~~ Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava ka. : : e vakhate meAtIzA zeThanA cInanI sAthe dhamadheAkAra vepAra cAlatA. emanI saMpatti, leAkakathAne ja eka viSaya banyA hatA. mukhainA agragaNya vepArIomAM zeTha meAtIzAnu nAma bahu ucca sthAna dharAvatuM. 87 meAtIzA zeTha zrI zatruMjayanI yAtrA karavA AvyA ane emane peAtAne peAtAnI saMpattinA sadvyaya karavAnI sphuraNA jAgI. zatrujayanA khanne zikharA, madirAne mAthe jhagajhagatA kaLazeAthI ubharAtAM emaNe joyAM. navA ma Mdira ke navI Tuka mATe emane kAMi pUratu sthAna na lAdhyuM, acAnaka emanI najara e TekarIonI vacce rahelI kudaratI uMDI khINa upara paDI. khINane taLIye varasAdanuM pANI jamatu. ene leAkA, e vakhate kutAsarane nAme oLakhatA. A khADA na pUrAya ? e zikharanI vacce eka bhUmikhaMDa na racAya ? vyApAranA vikAsanAM svapna nIrakhanAra muMbainA e zaherIe peAtAnI jAtane asphuTapaNe prazna pUchyo. khINane mathALe ubhA rahI kharacanA thoDA aDasaTTo paNa karI joyA. e vakhate tI nA temaja pAlItANAnA vahIvaTa zeTha zrI hemAbhAine hastaka hatA. meAtIzA zeThe peAtAnA maneAbhAva hemAbhAi zeThane sabhaLAvyA. hemAbhAi Azcarya stabdha banI mukhainA sAhasika vepArInI vAta sAMbhaLI rahyA. emaNe prakaTapaNe e yAjanAnA virodha tA na karyAM paNa khINa pUrAvavI e bahu vikaTa-khoLa yeAjanA che ema tA emane jarUra lAgyu keTalAkeAne e vAta cheka asabhavita lAgI. khINu pUrIne navI bhUmi upasAvavI e manuSya-prayatnanA pradeza mhAranI vAta gaNI kADhI. paNa meAtIzA zeThane nizcaya makkama hatA. bhUtakALamAM na banyuM eTale vata mAnamAM ane bhaviSyamAM na ja ane e vAta emaNe hasI kADhI. sAnI aAyamI vacce zeTha, eka magaLa muhUtta zrI siddhAcaLanI e khINa pAse jaine ubhA rahyA. A vakhate teo peAtAnA mIstrIe ane zeTha haThIzaga kezarIzaga vigere mitrAnI sAthe AvI pahoMcyA hatA. khINane taLIye pahoMcavA mATe pAlakhA ane nIsaraNIo paNa taiyAra thaI gaI hatI. zeTha ane zrI hemAbhAi mAMDamAMDa taLIye jai ubhA rahyA. khAtamuhurttanI vidhi cAlatI hatI te veLA zrI hemAbhAe nIce ubhA rahI sheja upara najara pheMkI. emaNe 'DAInuM mApa manamAM karyuM ane For Private And Personal Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza bolyA: "metIzA zeTha ! mAno na mAne, paNa A khADo pUro ane enI upara pAkuM jinamaMdira khaDuM karavuM mane to asaMbhavita lAge che." zuM karuM, zeTha ! mArUM muMbaI to dUra che, nahIMtara mArI vakhAramAM je sAkaranA pIpa paDyAM che te pIpavaDe A khADo bharI deta !" muMbaInA vyApArIomAM mahArAjAnuM sthAna jogavatA zeTha motIzAhe vineda karyo. e vinodamAM paNa emano nizcaya taravarato hate. saM. 1888 mAM khAtamuhUrta karIne zeThe muMbaIthI eka hajAra bhaiyA majurane sTImaramAM mokalyA. jotajotAmAM puSkaLa pattharanA gaMja khaDakAyA ane khADe purAyo. A pUraNamAM ja, ema kahevAya che ke eTalo heTa kharca the ke zrI vIravijayajI kahe che tema sonA-rUpAthI zeThazrIe khADe bharI kADhyo ema kahIe to cAle. e navI bhUmi upara pharate gaDha bAMdhI, pharatI hAnI derIo karavAnI chUTa rAkhI. pitAnA muname vigerene, mukhya derAsaranI AsapAsa derAsaro caNAvavAnI anukULatA paNa emaNe karI ApI. be maheATI TuMkonI vacce banne TuMkenI hariphAImAM ubhI rahe evI eka trIjI Tuka motIzA zeThe potAnI sAhasikatA, dhairya ane saMpattinA baLe upajAvI kADhI. mAnava-prayatna ane zraddhAbaLane mUrtimaMta banAvanAra e trIjI TuMka, nirIkSakane Aje paNa mugdha kare che. * khINa pUrIne navA maMdira baMdhAyA pachI jinamaMdiramAM pratiSThA karavAnA manoratha pAra paDe te pahelAM ja motIzAha zeTha svarge sIdhAvyA. Arthika sthitie paNa na palaTe lIdho, chatAM pitAe adhurUM mUkeluM kArya pUruM karavA motIzA zeThanA putra khImacaMdabhAI pAlItANA tarapha vidAya thayA. deza-dezAvaramAM pratiSThA saMbaMdhI kaMkotarIo bIDAI gaI. meTI mAnavamedanI lAkhonI saMkhyAmAM zrI zatruMjayanI chAyAmAM ekaThI thaI. jamazedajI jIjIbhAI, motIzA zeThanA kuTuMbamAM AvelA navA palaTAthI mAhitagAra hatA. teo pote eka vAra motIzA zeThanA kocamena hatA, paNa e pachI emanA bhAge jora karyuM. zeTha jamazedajInI kuzaLatAe emane ati samRddha karyA. jamazedajI zeThe khImacaMdabhAIne kahevarAvyuM ke "tame pAlItANA For Private And Personal Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra dhanavAna premamAM paNa su va NuM zrI. kuMvarajI mULacaMda zAha, vize pAM du vA **** le kha ka : : O zrI gAviMdabhAI hAthIbhAi dezAI. bI. mAya presa-bhAvanagara. For Private And Personal Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 29 Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvaNaeN mahAtsava aMka H jAe te pahelAM mane eka vAra maLatA jajo. " emanA Azaya peAtAnA zeThanA saMtAnane sArI jevI paherAmaNI karavAnA hatA. khImacaMdabhAi utAvaLane lIdhe cA to koi sa Mkocane kAraNe, jamazedajI zeThane tyAM na gayA. jamazedajI zeTha e vAta kaLI gayA. emane tA kAI prakAre pAtAnuM kartavya karI chUTavAnuM hatuM. ee jAte sTImara para AvyA ane munIma mAraphate khImacaMda zeThane navAjyA. khUba dhAmadhUma sAthe, ullAsa ane ucharaMga vacce navI TuMka upara nirmAyelA jinaprAsAdanA pratiSThA-utsava ujavAyA. ( saMvata 1893 ) meAtIzA zeTha teA e pratiSThA-maheAtsava jovA na rekAyA, paNu emanA patnI e puNyaprasa Mge hAjara hatA. " putravadhAmaNI zeDane re, devA svargasIdhAya; vAlhA. " zrI vIravijayajI mahArAja kahe che ke peAtAnA putre pAra pADelI javAbadArInA samAcAra, zeThazrIne svarge pahoMcADavA zeThazrInA patnI utAvaLA thayA, eTale ke pratiSThAnuM kArya pUrUM thayA pachI teo paNa svarge saMcaryA. ekaMdara mukhya derAsara pharatA khIA 12 jinamaMdiza badhANA ke jethI nadIzvara dvIpanA eka mAjInA vibhAgamAM AvelA 13 jinadarAnA dekhAva thaI gayA. khImaca'dabhAInI satyapriyatA ane prAmANikatAnA sabaMdhamAM ema kahevAya che ke vepAramAM je vakhate emane bhAre khATa gai tyAre leNadArA emanI mIlkata upara jatI lai AvyA. khImacaMdabhAie kaMI paNa chupAvyA vagara pAtAnI tamAma mIlkata, adAlatanA adhikArI pAse noMdhAvI. je mIlkata japtI pahelAM bIjAne nAme, sagAMo ke kuTuMbIene nAme caDI cUkI hatI te paNa mULe te peAtAnI ja che ema pote prAmANikapaNe kahI dIdhuM. khImacaMda zeThanI A prAmANiktAne lIdhe adAlatanA adhikArI upara ghaNI sArI asara thaI. zrI khImacaMda zeThanI khAnadAnI joi, adAlate ghaNI udAratA batAvI. For Private And Personal Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ||3||f. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir syAdvAdakI pUjA bhAizrI darakhArIlAlajI pAtAnI svata Mtra vicArazailI mATe hamaNAM hamaNAmAM bahu mhAra AvyA che. teo jo ke digambara saMpradAyanA che, paNa pote to satyabhakta tarike ja eLakhAvA mAge che. emaNe khUba khUba vAMcyuM che, vicAryuM che. emanI aneAkhI paddhatie mitrA ane vidhIe paNa upajAvyA che. prastuta sa MdezamAM jaina darzananA syAdvAda tathA vaijJAnikatA viSe emaNe je isAro karyo che te jaina sAhityanA sevakA ane zAsananA hiteSIe mATe upayAgI che. kisI bhI jaina patrase isa yuga meM agara koi AzA rakkhI jA sakatI hai to vaha hai syAdvAda ke vyAvahArika rUpake pracArakI / syAdvAda - jise ki sarva dharma samabhAvakA arka kaha sakate hai -- hI jainadharma kA kImatI upahAra hai / jisa syAdvAdane 363 matakA samanvaya kayA hai vahI Aja zvetAmbara, digambara, sthAnakavAsIyoMkA samanvaya nahIM kara sakatA, yaha isa bAtakA pravala pramANa hai ki AjakA jaina samAja syAdvAda kI pUjA nahIM karanA cAhatA / yadi hama syAdvAdakI vyApaka aura vAstavika vyAkhyA karake use vyavahAra meM utAre to dharma ke nAma para, jAti ke nAma para, raMgake nAma para, varga ke nAma para laDatA huA manuSyasamAja apanI mUrkhatA ko samajha kara avazya hI vizvabandhutvakA pATha paDhane ke liye tatpara ho jAve, parantu jaba hana svayaM hI vaha pATha nahIM par3ha pAye taba dUsaroM ko kyA par3hAyeMge ? jaina dharma eka vaijJAnika dharma hai aura AjakA yuga bhI vaijJAnika hai, parantu jaina samAja ko dekhakara koI nahIM kaha sakatA ki yaha vaijJAnika dharmavAloM kA samAja hai / eka vaijJAnika kI manovRtti meM aura hamArI manovRtti meM jamIna AsamAna se bhI adhika antara hai / hama to Aja rUDhI ke gulAma haiM, paraMparAoM ke pUjArI hai, viveka se kAma lenA hama adharma samajhate hai / mahAvIrasvAmI ke samaya meM aura unake pIche bhI jaina dharma pracArakoMkI manovRtti meM jo vaijJAnikatA thI, niHpakSatA thI, satyakI pyAsa For Private And Personal Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava meM. :: ___ thI usIse milatI julatI manovRtti Adhunika vaijJAnikoM meM bhI hai| * hAM, isa DhAi hajAra varSa ke laMbe samayameM zodhake sAdhana tathA viSayameM bahuta parivartana huA hai; parantu manovRtti to vahI hai, niSpakSatA to vahI hai; Isa lIye jainiyoMko isa kSetrameM sabake Age bar3hakara jagatako satyakI naI naI khojeM denA cAhiye thA; parantu jaina samAja isa viSayameM sabase adhika pichar3A huA hai| sAtha hI maiM to yahAMtaka samajhatA hUM ki Aja jaina samAjameM AinsTIna sarIkhA bhI vaijJAnika paidA ho to hamArA jaina samAja use dharmanAzaka kahakara alaga kara degaa| mahAvIrasvAmIne jo viveka-vicArakatAkA pATha par3hAyA thA, dravyakSetra-kAla-bhAvakI vividhatAkA jJAna karAyA thA vaha hamameM nahIM hai| Aja jaina kulotpannoM kI saMkhyA bAraha lAkha hai, parantu jainiyoM kI saMkhyA bAraha hai ki nahIM, yaha eka vicAraNIya prazna haiM / mahAvIrasvAmI ke caumAse, kumhAra ke gharameM hote the aura unake matAnusAra striyAM mokSa bhI jAtI thI-tIrthaMkara bhI hotI thiiN| kisI bhI vepase mukti prApta kI jA sakatI thii| zArIrika kalpita zuddhAzuddhi se AtmakalyANa kA koI saMbaMdha nahIM thA, parantu Aja hamameM yaha udAratA kahAM hai ? Aja hamArI pAcanazakti naSTa ho gaI hai, samabhAva naSTa ho gayA hai, nyAyapriyatA zUnya ho gaI hai, sirpha apane bhAiyoM aura bahinoMko dhakkA dekara nikAlane kI vahAdurI (?) zeSa raha gaI hai, kyA yahI hamArI vIrabhakti hai ? kyA yahI hamArA jainatva hai ? hamArA kAma hai ki hama jainIyoM meM jainatva bhareM, manuSyoMko manuSyatva sikhAveM aura svayaM sIkheM tathA manuSyameM niSpakSatA, vicArakatA, satyapriyatA, paidA karane ke sAtha vizvabhrAtRtva kI jhAMkI duniyAM ko dikhAve |is mArgameM ApakA patra adhika se adhika kAma kare yahI merI icchA hai / isa suvarNamahotsava ke avasara para bhI maiM patrako kucha bheTa na de sakA isakA mujhe kheda hotA hai, parantu merI hArdika bhAvanA hai ki / jaina dharma prakAza apane nAmake anusAra kAma karatA huA ciraMjIvI ho! darabArIlAlajI ( satyabhakta ). RAJull ILAM MLAJI For Private And Personal Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yogo. pota eka sarakhAmaNI " paramayAganI dhUnamAM calA yogInA nRti pratye nIkaLelA udgAro. " 1 he rAjan ! tame dezanA rAjA che, ame jaMgalanA rAjA chIe. 2 tame ajJAnane tAme che, ame ajJAnane ja tAbe karyuM che. 3 tamAre mahela, mALA ne pagIcA vasavA mATe che, amAre suMdara guphA vasavA mATe che ane tyAM rahIne jagannAthanA jApa karIe chIe. 4 tame besavA sUvA mATe gAdI, takIyA ane zayyA vasAvI che, ame premapUrvaka pRthvI upara kaMthA bIchAvI che. 5 tame atizaya premathI miSTAnna ne mevA svAda pUrvaka khAo che, ame aMta-prAMta annanA khAnArA chIe, amane miSTAna para jarA paNa mamatA nathI. 6. tame suMdara vastrAbhUSaNa sajIne meAja uDAvA che, ame zarIra para bhasma cALIne meAja karIe chIe. cha tamane pAMce kriyAnA viSayA vhAlA che ane mAyAnA rAgI che, ame muktivane mehyA chIe ane prabhunI dhUna amane lAgI che. 8 tame dareka kAmamAM nokara para hukama calAvA che, ame amArA hAtha ne paga upara hukama calAvIe chIete amAre tAkhe che. huM tamane kAyama ciMtA ne bhayane lIdhe zAMti maLatI nathI, ame sadA nizciMta ne nigraMthapaNe prabhunuM dhyAna dharIe chIe. 10 tame sagAsaMbaMdhI ane mitrAnI sAthe rasneha rAkhyA che, ame jaMgalanA pazu-pakSI sAthenA prema cAkhyA che. For Private And Personal Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka. 11. tamAre hAre gADI ne gheADA pharavA mATe che, ame tevA vAhanAnI tRSNA tajI daine premapUrvaka pagane ja vAhana banAvela che. 93 12 tame tRSNA ane pipAsAvaDe niraMtara cittane khALI rahyA che, ame satISa ne samatAthI niratara cittane zItaLa rAkhyu che. 13 tamane pAlika padArthanA meha lAgyA che, ane ratnatrayI meLavavAnA prema jAgyA che. 14 tame aharniza dravyanA leAbhI thaine mada ne mehamAM phro che, ame tA ni:spRhI ne tyAgI thaIne jagata para upakAra karavA pharIe chIe. 15 tamArA jIva kAyama saMkalpa-vikAmAM bhame che, ame saMkalpa- vikalpa mAtrane samAvI daIne AtmAnA guNamAM ramaNa karIe chIe. 16 tame evA IkaranI phALamAM pharyA che ke jethI lavaleza paNa tamane sukha nathI, ame prIkaranI phAkI karIne phakkaDa thaine pharIe chIe. 17 tamAre nhAvu che, dhAvu che ne ujaLA thaine vu che, ame teA dehu uparanI mamatA tajI dIdhI che tethI khAkhI thaine krIe chIe. 18 tamane maraNunI atyaMta bhIti che ane tamArI upara upAdhine ghaNuM! beo che, ame tenI ciMtA tajI dIdhI che tethI amArA zira para kaze! Aje nathI. 19 tame saMsAranI upAdhimAM rAtadivasa du:khiyA che, ame vairAgya ane samAdhithI bharapUra hAvAne lIdhe nira'tara sukhiyA chIe. 20 tame saMsAranI mAyAne aMta:karaNathI vhAlI gaNI che, ame teA tana-manathI tenI mAyAne sacA tajI dIdhI che. 21 tame ramA ( lakSmI )ne rAmA (strI)nI mALA nira Mtara pheravA che, ame te tene narakanI dIpikA jevI jANIne sarvathA tajI dIdhI che. 22. tame kiMda rAjA mahArAjA hai| te temAM amAre zuM? kAraNa ke amAre tA kAMi levu devu na heAvAthI beparavA banelA chIe. 23 tamArA rAha judo che ane amAre paNa jude che, kAraNa ke tamane iMdvicAnA bhAga pyArA che, amane yAga pyArA che. For Private And Personal Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra4 tamArA bhega rega utpanna karanArA che, amAre yoga baLa Apa nAra che. 25 ame jIvanane saphaLa karIe chIe, tame tene vRthA gumAve che. 26 tame saMsAramAM sukhiyA kahevAo cho paNa aMdara te duHkhanA dariyA bharelA che; ame saMyamamAM zUravIra hovAthI te duHkhanA samudrane tarI gayelA chIe. ra7 tame kuTuMba-kabIlAne vaLagI rahyA che, ame tene tajI dIdhela che. 28 ame jUThI mAyAne tajI daIne mokSane pathe cAlIe chIe, tame hajI tene vaLagI rahIne saMsAramAM ja bhame che. 29 tame mithyAtvamAM phasAIne mehamAyAmAM lIna thaI gayA che, ame mithyAtvane nAza karIne prabhunA mArge cAlavA mAMDayuM che. 30 tame nArInA phaMdamAM pharyA che, ame tene narakanI bArI jANIne tajI dIdhI che. 31 tame mAyAnA vazavatIpaNAthI aneka sthAnake zira kA cho, ame paramAtmA sivAya bIjA pAse mastaka namAvatA nathI. 3ra tamArA hRdaya pApathI bharelA che, tethI tyAM dharma samAne nathI; ame hRdaya nirmaLa kareluM hovAthI tyAM dhameM nivAsa karyo che. 33 tame koI paNa jAtanA vrataniyama lIdhA nathI ane ame to jainamuninA pAMca mukhya niyama pALIe chIe. 34 tame mAtA, pitA, strI, putrAdinA mehamAM nimagna cho, ame tene moha tajI daIne tyAgIne bhekha svIkAryo che. A mukAbale vAMcI, vicAra, bemAMthI je lAIna aMgIkAra karavA yogya lAge tene mATe yathAzakti prayatna karavAnI bhalAmaNa che. kuMvarajI For Private And Personal Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paNa kuza zrI nema-rAjulanA vivAha ane virahanI vAta koNa nathI jANatuM ? paNa e sanAtana prema-kathAmAM jaina kavioe Adarza, maryAdA, surUcI vigerenuM kevuM jatana karyuM che, ane bIjA premaprasaMgo karatAM, A sanAtana prema-kathAmAM zI vizeSatA che te zrI nAgakumAra makAtI, A lekhamAM sarasa pRthakkaraNa sAthe samajAve che. - ghaNA jUnA kALathI "kRSNa ane rAdhA" nI joDalIe gujarAtI sAhityamAM jenetara kavione kavitAnuM vastu pUruM pADyuM che. te eTale sudhI ke taddana arvAcIna kALanAM kAvyone choDI daIe te bAkI rahelA gurjara kAvyasAhityane moTo bhAga kRSNa ane rAdhikAnA jIvanamAMthI vINI kADhelA premaprasaMgethI bharapUra che. A joDIe kavione jabaradasta preraNA ApI che ane pariNAme prema ane bhaktibharyA zRMgAranAM kAvya cekabaMdha racAyAM che. lagabhaga A jAtanI ja preraNA jaina kavione tema-rAjula" nI joDIe pAI che. jema-rAjulanA prema, viraha ane upAlaMmAMthI vastu laI ghaNAM suMdara kAvyo lakhAyAM che. jena gRhasthAe ane tyAgI kavioe A yugalamAMthI ekasarakhI preraNA lIdhI che ane temAMthI nipajelo phAla hRdayaMgama, rasika, zRMgArayukta, bhaktipradhAna ane gujarAtI sAhityamAM agrasthAne ubhe hoya te che. keTalAMka kAvyo hiMdI ane vrajabhASAmAM paNa che. alabata, kRSNa-rAdhikA" ane "nema-rAjula" nI preraNAmAM eka mahatvane taphAvata che. kRSNa-rAdhikAnuM vastu laI nIpajelAM kAvya For Private And Personal Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza mane ghaNo bhAga bAhya zRMgArathI lacI paData, kavacit bibhatsamAM paNa pariName che ane rasikatAno atireka thatAM suracibhaMga kare che. tema- rAjulanA vastumAMthI prakaTelAM kAvya AnAthI taddana ulaTa prakAranAM che. maryAdita zRMgAra ane vRttionA nikhAlasa AlekhanathI A kAvyo surUcimAM vadhAre kare che ane uMcA prakAranI rasavRtti pradarzita kare che. moTA bhAganAM kAvya saMsArathI virakta tyAgI purUSanA hAthe lakhAyelAM hAI bhaktipradhAna ja rahelAM che. nema-rAjulanA premaprasaMgo upara ALekhAyelAM kAvyomAM uMcA prakAranuM kavitva ane umividhya bhareluM che. nAjuka prasaMgenuM Alekhana taddana nAjukAIthI thayuM che. tema-rAjulane premaprasaMga adhure aTakI gayelo eTale pariNItAvasthA ane saMga pachInI virahadazAno temAM taddana abhAva che. dehalAlasA sivAyane temano prema mAtra sAtvika che. nema sAthe pratyakSa milana nahi thavA chatAM rAjula eka sAcI Arya ramaNIne zele tevA premanuM nidarzana karAve che. jayA-jayantamAM kavi nhAnAlAle raju karela Adarza ghaNAne kRtrima, kalpanAmaya ane AcaraNamAM na mUkI zakAya tevo lAge che; paraMtu e bhavya Adarza rAjule jIvanamAM utArI batAvyo che. manathI varI cUkI eTale tanathI paNa varI cUkI e sRjanajUnI Arya bhAvanAne te pratyakSa karI batAve che, tethI rAjula parama premamUrti chatAM naiSThika brahmacAriNI che ane tenAmAM A be vidhAbhAsI tattvone sumeLa saMdhAyo che. premanI jaladatA tene patine rAhe cAlI AtmasAdhanA karavA tarapha dere che ane aMtamAM kSAdhikAriNI banAve che. - kavionAM hRdaya halamalAvato ane temanAmAM preraNA prakaTAvato nemajIvanane prathama prasaMga zrIkRSNanI patnIo ane nemajInI bhAbhIo, brahmacArI jIvana gALavAnI AkAMkSA sevI rahelA nemajIne lagna karavAnuM samajAve che tyAre Ave che. pariNuta jIvananA phAyadA, kuMvArA jIvananA geraphAyadA ane jIvanamAM patnInI jarUrIyAta varNavatAM dunyavI DahApaNa ane samAjajIvanane paNa kavioe accho khyAla Ave che. rAdhikA ane bIjI kRSNanI bhAryAone majIne lagna karavA samajAve che - vivAha mAne nemajI, devara merA che, mane karavAnA bahu kaDa, e guNa tArA che. For Private And Personal Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: nArI vinAnuM AMgaNuM, devara merA , jema alUNe dhAna, e guNa tArA che. nArI je gharamAM vase, devara merA che, te pAme paNa mAna, e guNa tArA jI. nArI vinA nara hAlI jisa, devara mArA jI, valI vAMDhA kaheze leka, e guNa tArA che. ( zrI rUpacaMda) nArI vinAnuM AMgaNuM mIThA vinAnA khorAka jevuM che. jyAM strI hoya che te ghera ja mahemAnonuM sAruM svAgata thAya che. nArI vinAne purUSa hAlI (mavalI) je gaNAya che ane loko tene vaDhe kahe che, paraMtu nemajI samajatA nathI. bhAbhIo bI vilakSaNa upAya kare che. neNakaTAkSa, aMgamaroDa, vedhaka vacane, veNI uchAlana, aMgulIthI galIpacI ane kucaprahAra jevAM anekavidha strItinAM sabaLa ane sacoTa hathiyAranAM upaga kare che. tenuM rasika varNana karatAM vAcaka mAnavijayajI lakhe che ke: kaIka tAkI mUkatI. ati tIkhAM kaTAkSanAM bANa re; vedhaka valaNa baMdhUka goLI, je lAge jAye prANa re. aMgulI kaTArI decatI, uchAlata veNI pANa re; sitho bhAlA ugAmatI, siMgI jala bhare kAka bANa re. kuladaDA gaLA nAme je satva gaDhe kare ceTa re; kuyuga kariyuMbha le, praharatI hRdaya kapATa re. te paNa nemajIne kAMI asara thatI nathI ane mohasubhaTa daze dizAmAM bhAgI jAya che. zIla sanAha unnata satve, ari zastrane geLA na lAgyA re; sera karI mithyA save, meha subhaTa dase dise bhAgyA re. bhAbhIo diyara sAthe nirdoSa bhAve keTalI hada sudhI chuTa laI zakatI ane dhIMgAmastI karI zakatI tene paNa A kAvyathI suMdara khyAla Ave che. kadAca A yuganA ziSNavargamAM A jAtanuM tephAna vadhu paDatu ane nirlajaja gaNAI jAya. samajAvaTa AgaLa cAle che. aho he herI calo sakhI, nema vyAha manAya, aha0 hukuma bhayo re aba meralIdhara, bhara ho gulAlakI jerI; kaMcana mATa bhare kezara, mRgamada aMbara gherI. aha0 For Private And Personal Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org bharI bharI le ! kanaka picakArI, gajagAminI milI gArI; hacatala tAla mRdaMga bhaye dhvani, rAgaraga citta cerI. madhuanasemilI gvAla bAla kSa, khelata nava rasa hArI; karAra bharI khaMDA khalI jhIlata, charake phUlela se| bherI. khecAye hIMDAravA jhulAvatI, kara grahI kaMcana DerI; gAvata phAga same mila geApta, anasake hasata muhu gArI. aMgI bAri urAja dikhAvatI, vinati karatI karajorI; cUMTakI deve hase kahe kareA, rAjula byAha kisArI. X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza X X x cuA cu caMdana mRgamada kezara, lAla gulAba abhira; bhara picakArI gulAbakI hA, chAMTe prabhune vinIra. X hA X For Private And Personal Use Only ahA hA . . ahA ( zrI uttamasAgara ) 6 ( zrI gAtama ) manAvanaAi; sAhI. pAlava sareAvara tIre dhUma macA, gopI saba byAha sthApI. Asane tema prabhu', kahe gherI bhAnumArI devara tehane, paraNo tume eka atrIrA sahasa lugAI; kumArI kanyA, je saMsAre sukhadAi. bhara picakArI kaeNsara raMga chAMTe, gulAlase dharatI chAi; chUTA kema have sAMkaDe AvyA, mAnyA vinA kahe bhAnnai. ( zrI dharamacaMda ) zrIkRSNune khatrIza hAra raganI picakArI mAre che bhAbhIe kahe che ke tamArA bhAi strIo che. tame eka tA paraNeA. ema karI ane kahe che ke have sapaDAyA che. vivAha mAnyA vinA chUTAze nahi. bhara picakArI tema mukha para DAre, zira para gAgara DhArI, hasa gaye tema prabhu mukhase na le, mAnyA vyAha karorI; lagna lIe saba mUta kalyANake, rAjula rUpa raMga gorI. ( zrIcidAna'4 ) raMgaDhaMga joi tema chatAM nemajI mAna rahe che, paraMtu bhAbhIenA nAthI hasI paDAya che. hAsya ane mAnane vivAha karavAnI saMmati che ema bhAbhIe mAnI le che. vivAha nakkI thAya che. lagnanA varaghoDA Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvaNa mahAtsava apha HH caDhe che. temajI rathamAM besI kanyAne mAMDave tAraNa sudhI Ave che. gaiArava devA bhegAM karelAM haraNIyAM ane pazuenA karUNa AkraMdathI temanA hRdayamAM dayAnA phuvArA prakaTe che. temane AtmA dhAra hiMsA sAme maLavA uDAve che. pazuone ba Mdhanamukta karAvI hiMsA upara racAyelA lagnane ThAkara mArI tema rathane pAchA vALe che. giranAra parvata upara jai saMsAranA tyAga karI AhiMsA paramo dharma'nI mAMga pUkAre che. (6 khALA khIjI bAju vAgmAnanA pitane ja manathI varI cUkelI A rAjulane A banAvanI khakhara paDatAM sakhta AghAta thAya che. te eNphATa rUve che ane viyeAgamAM jhUre che. A prasaMga upara ghaNA kavionI lekhinIe camakI che ane premIlasUfInu amara sAhitya racAyu che. prathama teA rAjula upAlaMbha Ape che: caMdra kalakI jethI re hAM, rAmane sItA viyeAga; tevu kuraMgane vayaDe re hAM, pata Ave kuNu lega ? utArI huM cittathI re hAM, mukti dhUtArI heta; siddha anaMte bhogavI re hAM, tehazu` kavaNa saMketa ? prIta kara`tAM sAhIlI re hAM, niravahetAM jaMjALa; jeDavA vyAla khelAvavA re hAM, jehavI agananI jhALa. rere ( zrIyoAvijayajI upAdhyAya ) jenAthI caMdra kalakita gaNAya che ane jenAthI rAma ne sItAnA viyeAga thayeA che evA haraNanA vacanathI tame jatA raheA che! ethI kayA leAkane ( mANasane ) tamArI pratIti ( pata ) Ave ? kAraNa ke kharekhara tema nathI paraMtu anaMta sidhdhAe bhAgavelI tArI mukti ( ahIM aneka purUSAe bhAgavelI guNakAnI sAthe muktine sarakhAvI che )nI sAthenA saMketathI mane tame cittamAMthI dUra karI che. prIta karavI sahelI che; paraMtu nihavI-TakAvavI e sarpanI sAthe ane agninI jvALA sAthe khelAvA jevu muzkela kArya che. rAjIla upAlaMbhamAM AgaLa vadhe che ane kahe che ke tamane pazunI dayA AvI paNa mANasanI dayA na AvI. A te kai jAtanI dayA ? AMgaNa AvI pAchA vaLyA, mArA vahAlA jI, kSatrIyakuLamAM lagAvI lAja, hAtha na jhAlyuMA jI, For Private And Personal Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra X www.kobatirth.org X Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " zrI jaina dhama prakAza tame padyutaNI karUNA karI, mArA vahAlA jI; tamane mANasanI nahIM haeNra, hAya na jhAlyo cha. X X zivavae' evuM rUpa re, muja mukIne cittamAM dharI jina bhRpa. mArA prItamajI. ( zrIpadmavijayajI ) zivavadhUnu evuM te kevuM rUpa che ke mane mUkIne ene cittamAM dharI X X rAjula kahe che. zAmaLA ! kema pAchA vaLiyA ? mujane mukI nAthajI. kAnAthI haLiyA ? pazu-dayA manamAM vasI, kema mhArI na ANe strIne du:khI karI prabhu ! haH phogaTa tANA. lagna na karavAM je hatAM, kema AMhI AvyA ? potAnI marajI vinA, zuM khInna lAvyA ? RSabhAdika tIrthaMkarA, gRhavAme vasiyA; tenAthI zuM tame jJAnI ke, AvI krUre khasiyA ? zukana jotAM na AvaDayA, kahevAtA trijJAnI; banavAnu ema je hatuM, vAta pahelA na jANI. jAdavakuLanI rItaDI, khela khelI na pALe; AraMbhI paDatuM mUke, te zuM anuvALe ? kALA kAmaNagAraDA, bhIru thai zu vaLiyA ? hukamathI pazu dayA, ANu mAnata aLiyA. virAgI te mana hatuM, kema tAraNa AvyA ? A bhavAnI prItaDI, leza manamAM na lAvyA. mArI dayA karI niha jarA, kema anyanI karaze ? nirdaya thane vAlhamA, kema kAme karaze ? viraha vyathAnI agnimAM, baLatI mane mUkI; kALAthI karI prItaDI, are ! pote huM cUkI. ( zrIrUpacaMda ) For Private And Personal Use Only ( zrIbuddhisAgara ) RSabhadevAdi tIrthaMkarA gRhavAse vasyA che. tenA karatAM paNa tame zu' vadhu jJAnI thai gayA ? trikALajJAnI kahevAe che teA zukana jotAM Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 101 suvarNa mahotsava aMka. : paNa na AvaDyA? are ! pahelAMthI khabara sarakhI na paDI ? vairAgI mana hatuM to taraNa sudhI AvavAnI zuM jarUra hatI ? mArI upara dayA na karI te bIjAnI zuM karavAnA che? kharekhara kALAthI (ke jenuM hRdaya paNa kALuM ja hoya che evo AkSepa che) prIta karavAmAM meM ja bhUla karI. rAjula sakhIone kahe che: jAo re sahiyara nema manAvo, jimatima karIne pAchI lAve; kAraNa ehanuM kahetAM jAya, evaDA rUsIyA sthAne thAya ? maMdira mAhare re nAvyA, koIe dIse che bharamAvyA; rAjA hoye kAnanA kAcA, e ukhANuM jaganA sAcA. ( zrIdIpaviye) rAjAe kAnanA kAcA hoya che e kahevata sAcI lAge che, paraMtu nema pAchA vaLe ema hatuM ja nahi. virahAgni sateja thAya che ane rAjula zeka kare che. meM kUDA kalaMka caDhAviyAM, merA vahAlA che; nAkhyAM aNadIThAM ALa, hAtha na jhAlyo che. meM paMkhI ghAlyA pAMjare, mArA vahAlA jI; vaLI jaLamAM nAkhI jALa, hAthe na jhAlyo jI. meM sAdhune saMtApIyA, mArA vahAlA che; meM mAya vichoDyA bALa, hAtha na jhAlyo che. meM kIDI dara ughADIA, merA vahAlA che; vaLI maramanI bolI bola, hAtha na jhAlyo che. aNagaLa pANI meM bharyA, mArA vahAlA che; meM gurUne dIdhI gALa, hAtha na jhAlyo che. ( zrI rUpacaMda) A vilApa uttarAnA vilApane barAbara maLato Ave che. A prasaMga upara ghaNuM suMdara kavitvamaya bAra mAsIo racAI che. keTalIka ati pracalita che. A bAra mAsIe jatu varNana ane nisarga varNanathI bharapUra che. keTalIkamAM kavioe rAjulanI virahadazA upara vAstavikatAne korANe mUkI sAmAnya kakSAnI pariNItA viyegI strIo kAmavarathI pIDAtI hoya ane je varNano ApavAmAM Ave tevAM varNane ApyAM che. A vastu aucitya bhaMga karanArI che ane rAjula jevI kuMvArI, parama For Private And Personal Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir he ca hota to teo AvIne virahiNI strIne jI 102 :: zrI jaina dharma prakAza sAdhvI ane sahaja saMnyAsa mArganI adhikAriNI mATe aNachAjatI hoI hRdayamAM khaTake tevI che. kavioe jarAka saMyama ane vivekadraSTine upayoga karyo hota to teo AvI gaMbhIra bhUlanA bhaMga na thaI paData, paraMtu kAvya racI nAkhavAnI tamannAmAM ane virahiNI strInuM AbehUba citra doravAnI lAlacamAM teo rAjulanI jevA niSkalaMka cAritravALI strIne mATe anyAya karI beThA che. premAnaMda je mahAkAva paNa virahiNa damayaMtInuM citra ALekhatAM vAstavikatA ane Acitya visarI jAya che te ApaNuM kavie e bAbatamAM gothuM khAI jAya temAM navAI nathI; tathApi kAvyadraSTie emAMnA keTalAka namUnA uttama hoI jovA jevA che. keTalAkamAM te te vakhatanA samAjanuM pratibiMba tAdazya paDeluM che. sakhi ! kyA re kahuM avadata, viyegI duHkhItaNA, duniyAmAM durjana leke, hAMsI kare ghaNa; mIThI lAge paranI vAta, agana paga na lahe, kanA mebha cUrva kenA neva, te mukha nA kahe. sakhi ! vaizAkha vanamAMhe re, haLe hIMcatA, kadalI ghara phula bIchAya, khuzIthI nAcatA; saravara jala kamale kela, karaMtA rAjavI, muja sarakhI chabIlI nAra, lagana laI lAjavI. sakhi ! Avi mAsa ASADha, bhare jaLa vAdaLI, garave Tahuke mera, jhabUke vIjaLI; varasAte vasudhA nava-pallava harIyAM dhare, nadI nALe bharIyAM nIra, be pIu pIu kare. (zrI vIravijya) Avaze bhAdrava mAsa, mehulA mAtA re, AMsuDe mAMDayo vAda, vira he rAtA re; virahAnala tihAM vIja, khIja karAve re, e duHkha sahu miTI jAya, je pIyu ghara Ave re. For Private And Personal Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvaNaeN mahAtsava ka. 3 www.kobatirth.org hAM re kArtika kAtI ta vi hu NI echA jaLamAM A rAjula sUnI seja, te hAM re mAgazara mAse mujha, jema, kALA kApe re, vyApe re; vi ra he jape re, vilape re. na Ave re, ama abalA avatAra, te kima ve re ? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAra, mIna, te jima tima niMda X kahIye re ? divasa te jima tima jAya, viraha sahIye re, rasaNI kema vihAya, kehane AbhyA mAhu ja mAsa, tema kASTa dUtI lAgI kAna, teNe na X X X X AvyA re, bharamAvyA re. X guMje re; caitra ja mAse akha, mAyA raMge kAli kare re kallola, madhukara phulI nava navarga, sahu vana rAjI re, OMMta vinA na suhAya, virahe dAjhI re. vaizAkhe pAkI zAkha, kAkha ja nIlI re, huM tabelInA pAna, tima thai pIlI re; sUDalA kaheje jAI, sahasA vanamAM re, mArI dehataNI gatie, dhAre| manamAM re. ( zrI kaviyaNa ) AmAMnuM ghaNuM varNana avAstavika ane anugatuM lAge che, paraMtu vAstavikatAnuM khUna kavione hAthe thatuM haze teTaluM bIjA koIne hAthe bhAgye ja thatu haze. eTale akSatanya chatAM nibhAvI levAnuM ja rahe che. 103 vasaMta vananuM nIcenuM kAvya ati suMdara che: yA Rtu khelanI akSa AI, vanarAi vikasata, ala jAuM, ali ali gujIta kAkIla kalarava, khelata kheAla anaMta; krisekara vAlima bina rahu. hA, ahA mere, khala na", lAgyA che temazu neha, virahakI vedana karyuM sahu. he. For Private And Personal Use Only aba kLe vana ketakI phUle, kale bakula palAsa khasa jA, me mana phUlita teA mana vikasita, je hAthe prItama pAsa; kisekara. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza. malaya samIra abIra aragana, aMtara agara ghanasAra, bala jAuM. mRgamada kuMkuma kasara ghoLI, kyA karuM binu bharatAra. kisekara. bhajana bhajana bhUSaNa jana, aMjana maMjana cIra, bala (uM. kayAla kare sAjana manaraMjana, ghare nahI naNadIke vIra. kisekara. ( zrI uttamasAgara ) neme na jANe merI pIra pIra bAI re bAI bAI, neme na jANe teraNathI ratha pheravI cAlyA, dAjhayo haiDA ke hIra hIra, carararararara. neme. caMdadanI mRgaloyaNI re, premano mAryo ane tIre tIra, kharararararara. neme AMsuDAM jharatI dharaNI TalI re, jeNe asADhe nIra nIra, jararararararara. neme zivarAja kahe nema rAjula dave, kamarUpIA phADyA cIra cIra, cararararararara. neme (zrI zIvarAja) mahArA pIyujInI vAta re, huM jene pUchuM ? jene pUchuM te to dUra batAve, sabahIM re lAlA sabahIM dhUtArA leka re. huM kane0 dAdura mera eyiAre bole, koyala re lAlA kAyala zabda suNAve che. huM kane jharamara jharamara mehulA re varase, muMda paDe lAla baMda paDe raMga cale re. huM ane AMbo re me ne kesuDA phulyo, Avyo re vAlA Avyo mAsa vasaMta che. huM ke kaTake re kAgaLa lakhI lakhI meluM, kaI sahasA re lIlA sahasAvanamAM jAya re. huM kane nemajIne jaIne eTaluM kaheje, rANI rAjula re rANI rAjula dhAnane khAya re. huM kaneka (zrI mohanavijyajI) ghera Ave manaDAnA cera, nipaTa na thAo nAtha kaThora. ghera Avo padmAkSI pazu vacane chAMDavI, ne ghaTe pIyu cakora. nipaTa saba vanarAjI vasaMtamAM khIlI, bhamarA bhame cihuM kara. nipaTava soLa zaNagAra karI rAbe bALA, vasaMta khele Thera Thera. nipaTava koyala TahUke AMbA DALe, kaLA karI nAce mera. nipaTava avasara jANa thaI mata cUkA, zuM kahIe ghaNA karI sera. nipaTava ( zrI dhamacaMda) * zAma nemajIse kahI merI, kahI merI re, zAma e kahIo marI, taraNa Aye kIne bharamAe cheDa cale abhimAnI, hari hari lAlA, pazuvanake zira doSa caDhA, tArI prIta pUrAnI, dayA nahi dilameM ANI, zAmaLa choDa zAma0 For Private And Personal Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 38 2 ................................................................................................................................................ ? www.kobatirth.org 3---- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir su va Nu vizeSAM ke nA le khaTako : : suzIla, 3. 5.................................................................................................................................................................................................................................................................. For Private And Personal Use Only 5mm Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. ?? cUka paDI te muhase kahIo, asI nA karIe rAdhAnI heriTa ATha bhoMkI prIta baMdhANI, navame cale kayuM choDI, zAma terI surata nA dekhI. zAma (zrIragavijya) AvA asahya hRdayamaMthana pachI rAjulanI sthala uparanI premamUcho utarI jAya che. tene vairAgya upaje che. saMsAra akAre bhAse che. patine tyAgamAge anusaravAne potAno dharma mAne che. mahAvrata laI nemajInI pAchaLa AtmakalyANa karavA mATe brahmacAriNI veSe mahAniniSkramaNa kare che. garavA giranAra upara rAjula jAya che, jyAM potAno priyatama satya dharmane sAkSAtkAra karavA maLe che. piyunI pAchaLa jogaNa banI sahasAvanamAM jaI saMjama le che. gRhakuM choDI karamakuM maraDI, pIyA pAse jaI jaI re kuMvArI, sAvana jaI saMjama lIne, moharAya choDI. piyA binA re kaMse kheluM hArI che rAjImatI nija zaka milana, jinake Age deDI, nema rAjula doe mukata sadhAI, kalyANa rUpa bhAI DI. ( pIyA binA re kese khele horI ? Ama rAjula muktirUpI pitAnI zakyane sAmano karavA jAya che ane potAnA priyatama sAthe haLI khele che. saMsAramAM khelAtI hoLI karatAM A jUdA ja prakAranI che - rAjula suMdara nAra, zAma saMga khelata horI. rAjulA gyAno uData gulAla, zIlakI kesara ghorI, tapa japa saMjama bharI picakArI, kAma krodhakuM torI re mAI. rAjulA dAnako abIra maMgAya kere, bhAva zuddha bharake jhorI, paMca mahAvrata caMdana chAMTa, agA samarasa gherI re mAI rAjula0 A vidhi ramI phAga, zAmaNuM mana sudha horI, caturakuzaLa tere bhava bhava sevaka, vaMdu be kara jore mAI. rAjula0 ( zrIcatrakuzaLa) Ama nema-rAjulanI jeDIe aneka kavionAM hadaya bahalAvI seMkaDe amara paMktionuM sarjana karAvyuM che. sanAtana premanI A sRjanajAnI kathA hajIye aneka AtmAone preraNA ApI temane anaMtAnaMdamAM lIna kare e ja abhyarthanA. zrI nAgakumAra makAtI. For Private And Personal Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI goviMdabhAI hAthIbhAI desAI pite A lekhamAM prAraMbhamAM ja kahe che ke te pote jaina dharmanA khAsa abhyAsI hovAno dave nathI dharAvatA, eTaluM chatAM dIkSA-prakaraNane aMge emane je kaMI jANavAnuM-sAMbhaLavAnuM ane vicAravAnuM maLyuM. tenA pariNAme temanA dila upara je asaro aMkAI te ahIM TUMkAmAM-muddAsara raju karI che. 1. huM kaMI jaina dharmane khAsa abhyAsI nathI. jena dharma saMbaMdhI je kaMI mArA jANavAmAM AvyuM che te vaDedarA rAjya taraphathI bALadikSAne pratibaMdha kare ke kema? e viSe nimAelI samitinA adhyakSa tarIke ja jANavAmAM AvyuM che, to paNa mArA jevA jainetarane "zrI jaina dharma prakAza" jevA mAnavantA ane ghaNAM varSathI jena baMdhuonI sevA karatA mAsikanA suvarNa mahotsava vizeSAMkanA zubha prasaMge tenA saMpAdake taraphathI kaMI lakhI mokalavAne AmaMtraNa maLe e huM moTuM mAna samajuM chuM ane tethI ja A lekha lakhI mokalavAne prerA chuM. 2. hindu, jaina ane bIjA keTalAka dharmamAM evI mAnyatA che ke karyA karma bhegavavAnAM che ane jyAM sudhI karmane kSaya thaI jIvAtmA para mAtmA sAthe maLI jaI mokSa na pAme tyAM sudhI karelAM karma pramANe punajanma levA paDe che. je karmanAM phaLa vartamAna jIvanamAM pUrepUrAM bhegavI levAtAM nathI te mRtyu pachI paNa AtmAne vaLagI rahe che ane navA bhavanuM kAraNa bane che. te prasaMga bane teTale theDe Ave ane karmane For Private And Personal Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aka 107 kSaya thai mukti maLe eTalA mATe sAMsAranA bhautika prayAseAne asAra mAnI tene tyAga karI dhArmika dhyAna dharavA ane tapa karavA hinduomAM sanyAsa ane jeneAmAM dIkSA levAmAM Ave che. islAma ane khrIstI dharmImAM sanyAsa levA jevuM kaMi nathI paNa kadAca kAIne duniyAdArI upara (virakti) vairAgya Ave teA te ekAnta jIvana gALe che. keTalAka dharma gurUe gharabArI paNa heAya che. isvIsananA seALamA saikAmAM khrIstI dharmamAM sudhArA (pharmezana) thayA te pahelAM maTha ane temAM rahenAra sAdhu-sAdhvIonI ghaNI dhamAla e dharma mAM hatI, paNa te pachI preTesTaTa sapradAyamAM te taddana nIkaLI gai che ane mAtra rAmana ketheAlika saMpradAya ke je jUnA rivAjane vaLagI rahyo che temAM ja rahelI che. paNa sAdhu-sAdhvI lAyaka ummaranA thayAM hAya, svecchAthI duniyAnI upAdhiethI dUra rahevA mAgatA hAya te ja sAdhu-sAdhvI ane che. sAdhu thavA icchanAra sAdhu thatI vakhate avivAhita hAvA joie ane teNe echAmAM ochAM 7-8 varSa sAdhuonI cAlatI kAlejamAM abhyAsa karI parIkSAmAM pasAra thavu joie. 3. hindu ane jaina dharma judA che te paNa e khannemAM keTalIka mAkhatAmAM ghaNI sAmyatA che te paikInI eka sanyAsa saMbadhI che. jene hindumAM sanyAsa levA kahe che tene jainemAM dIkSA levI kahe che. saMsAranI ghaTamALamAMthI chUTI nirvANu meLavavA e ja sanyAsa ke dIkSA levAnA tattvajJAnanu ante dharmamAM madhyabindu che. parantu sanyAsa-dIkSA levAnI lAgaNI hinduo karatAM jaineAmAM ghaNI tIvra hAya che; ane jaina dharma paNa tenA anuyAyIone banatI tvarAe dIkSA lai karmanA khadhanamAMthI mukta thai meAkSa meLavavA AgrahapUrvaka medha kare che. 4. hindu ane jaina ane dharma pramANe sanyAsa lIdhela sAdhune sarva prakAranI dhana sapattinA tyAga karavA paDe che ane ghaNuM sAduM jIvana gALavuM paDe che, paNa hindu sAdhuemAM e dheAraNamAM eTalI badhI zithilatA thaI che ke temAMnA ghaNAkharA ghaNeA vaibhava rAkhe che ane saMsArIo karatAM paNa vadhAre sukhacenamAM rahe che. temane mukAbale jaina sAdhue ghaNA tyAga rAkhe che. te mAtra eka paheravAnuM ane eka eDhavAnuM e pramANe e vasra ja rAkhe che, peAtAnA huMmezanA upayeAga mATe lAkDAnAM ( dhAtunAM nahI ) jaLapAtra ane AhArapAtra, tathA vAyunA jaMtunI hiMsA na thAya eTalA mATe meDhe bAMdhavAnI For Private And Personal Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 :: zrI jaina dhama prakAza athavA hAthamAM rAkhavAnI mukhapaTTI ane besatA pahelAM sthAna vALavAne rasteharaNa ane eka IMDa eTalI ja vastue rAkhI zake che. tene khullI jamIna upara agara khIjI kaThaNa pathArI upara suvuM paDe che. raseAi rAMdhI zakAtI nathI paNa bhikSA mAgI lAvIne khAvu paDe che. page cAlIne musApharI karavI paDe che ane eka sthaLamAM ghaNA vakhata rahI zakAtu nathI. temane mATe zrAvakAe bAMdhelA upAzrayamAM ja rahevu paDe che. A uparAMta sAdhu-sAdhvIe potAnA jIvanamAM pALavAnA bIjA ghaNA sajja niyama jaina zAstramAM TharAvelA che. ane e badhAnA hetu azuddhatAnu ane sAMsArika bhAvAnu nivAraNa karavAnA ane dIkSita jIvanane ceAgya abhyAsanI ane tapanI anukULatA karavAnA che. pu. yatitrata pALavu e ghaNuM kaThaNa kAma che. sayamaneA bhAra vahana karavA, brahmacarya pALavuM, TADha taDakA sahana karavA, jJAnanA abhyAsa karavA ane tapa AdaravuM e vagere viSama kAryo yatine karavAM paDe che, mATe tevA padane lAyaka hAya te ja te pada grahaNa kare evA uddezathI dIkSA levAne kANa lAyaka che ? e jaina zAstramAM vigatavAra rIte TharAveluM che. jemake dIkSA levAnI icchA rAkhanAra nirmaLa buddhivALA, sa'sAranI asAratA samajavAvALA, vinayanta, dIkSA letAM pahelAM gAmanA leAkeAmAM pratiSThA pAmele!, kASThAvanta ane sthiratAvALA hAveA joie ane AtmasamarpaNa karavA ( dIkSA levA ) potAnI svecchAthI gurU samIpa Avele hAvA joie. dIkSA ApatAM pahelAM gurue dIkSA levAnI icchA rAkhanAramAM upara jaNAvyA pramANenI lAyakAta heAvA viSe khAtrI karI levI joie. dIkSA levAne peAtAnI samIpa AvelAne gurUe prathama prazna pUchave joie ke tu kANu che ? ane zA mATe dIkSA grahaNa kare che? ane e sivAya khIjA paNa prazno pUchavAnA che ane jo te uparathI tenI khAtrI thAya ke dIkSA levAnI umeda rAkhanAra dIkSAnuM mahatva samajIne dIkSA levA AvyeA che te| pachI tene dIkSA ApavAnI che. parIkSA karavAnA samaya sAmAnya rIte cha mAsanA kahyo che paNa pAtranI ceAgyatA hAya tA tethI thoDA samayamAM 'Nu dIkSA ApI zakAya che ane umedavArane vadhAre jJAna ApavAnI tathA tenI vadhAre kaseATI karavAnI jarUra che ema lAge teA tethI vadhAre vakhata paNa lai zakAya che. 6. ummaranA saMbaMdhamAM jaina zAstromAM ATha varSanA ullekha karelA che tenuM kAraNa e che ke khIjI badhI lAyakAtA hoya chatAM mAtra ummaranA For Private And Personal Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka H 109 kAraNe koi tIvra vairAgya prApta thayele athavA atizaya buddhizALI mahAtmA dIkSAmAMthI mAtala thAya nahI. dIkSA eTale zuM ? te levAnA uddeza ze ? tenuM pariNAma zu thaze ? e sAmAnya prakAranAM prazno kumaLI vayanAM bALaka samajI zake nahI, dIkSA ApavAnA kAmamAM mAtra ummara nahI paNa samaja paNa jovAnI hAya che. manuSyapaNu durlabha che, janma e maraNanu nimitta che, sa'patti caMcaLa che, indriyAnA viSaya du:khanA kAraNabhUta che, sacegamAM viye!ga rahelA che ane maraNu kSaNe kSaNe thayA ja kare che--ema samajI zake tene dIkSA ApI zakAya, paNa A tattvajJAna kumaLI vayanAM khALaka samajI zake nahI, evI samaja lAyaka ummaravALAmAM paNa thADAne hAya che te! pachI bALakamAM tA cAMthI ja heAya ? dIkSA ApavAne lAyaka gaNavAmAM je 16 guNa TharAvyA che te paikI keTalAka evA che ke jyAMsudhI manuSya lAyaka ummaranA thai sAMsAranA anubhava le nahIM tyAMsudhI tenAmAM te Ave nahIM; jemake mehanIya vagere karma kSaya thayAnA guNa; rAga dveSa vagere kamI thai jJAnabuddhi nirmALa thayelI hovAnA guNa; saMsAranI asAratA anubhavelI hAvAnA guNa; vairAgya utpanna thayeaA heAvAnA guNa; krodha, mAna, mAyA, lAbha vagere kamI thaelA heAvAnA guNa; AraMbheluM kArya mUkI nahI devAnA guNa; sthiratAnA guNu. A badhI lAyakI tapAsIne dIkSA apAyA bhAgye ja kAi nAnI ummaranAne te ApavAnA prasaMga Ave. ghaNIvAra ema ane che ke mANasane saMsAramAM anatA keTalAka saMjogAne lIdhe tAtkAlika vairAgya Ave che paNa evA vairAgya kSaNika hAya che ane je sajogAmAM te utpanna thayA hAya che te sajagA nAza pAmatAM evA vairAgya paNa adRzya thaI jAya che, sAMcama eDIrUpa bhAse che ane te hADI ghera AvavA mana thAya che teA paNa zarama agara khAenA dabANane lIdhe tevI du:khamaya sthitimAM jArI rahevu paDe che. evuM piraNAma na Ave eTalA mATe nAnI ummaranAM dIkSA levA AvyAM hoya tyAre tenA vairAgya kSaNika ke sthira che e bAbatanI dIkSA ApanAre tapAsa karavI joie ane utAvaLe dIkSA ApI devI na joie. 7. sagIra vayanA mALaka teA peAtAnI dIkSA ApavAnI saMmati ApavAne nAlAyaka che, paNa meATI ummarane pAte saMmati ApavAne lAyaka hAya tenA rAbaMdhamAM paNa sabaMdhI varga, eTale mAtA, pitA, Arata vagere svajananI anumati meLavIne ja dIkSA levAnuM zAstramAM kaheluM che. temanI anumati na heAya te dIkSA levI na joie tema keAI gurUe For Private And Personal Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 110 : zrI jaina dharma prakAza te ApavI na joIe. je dIkSA mAtApitA, paraNelI orata vagerene uga karanArI hoya te nyAyayukta gaNAya nahI. eTalA ja mATe jenonA paramapUjya covIzAmAM tIrthakara mahAvIrasvAmIe dIkSA levAthI mAtApitAne duHkha thaze evA bhayathI jyAM sudhI te jIvatAM rahyAM tyAM sudhI dIkSA levAno eka zabda paNa uccAryo nahoto ane mAtApitAne maraNa pachI pitAnA bhAInI rajA mAgI tyAre bhAIe kahyuM ke "mAtApitAno viyoga tAjo ja che ne tethI huM duHkhI chuM to te duHkhamAM tamArA vigathI umero thaze mATe hAla dIkSA levAno vicAra mAMDI vALo. tyAre vaDIla baMdhunI AjJA pALavAne bIjI be varSa gRhasthAzramamAM rahyA hatA. moTA purUSe je raste cAle, te raste cAlavAne bIjAo dorAya evA hetuthI mahAvIrasvAmIe potAnA AcArathI lokone daSTAnta ApyuM hatuM ke mAtApitA tathA svajananI anumatithI ja dIkSA levI. anumati levAnA saMbaMdhamAM te vakhate samAjano vicAra eTale badhe majabUta hato ke mahAvIrasvAmI pachI sumAre chaso varSa pachI thayelA Arya rakSita nAmanA bAvIsa varSanA yuvakane telIputra nAmanA AcArye dIkSA ApI hatI, temAM tenI mAtuzrInI saMmati hatI paNa temanA pitAnI saMmati lIdhI nahatI ane pitAne, nagaranA rAjAne tathA nAgarikone khabara na paDe eTalA mATe gAmabahAra koI dUra ThekANe laI jaIne dIkSA ApI hatI teTalA uparathI e dIkSAne "ziSyaniSphaTIkA eTale ammata athavA corInI dIkSA kahevAmAM AvI hatI. e ja pramANe puruSasiMha nAmanA rAjaputrane dIkSA levAnI IcchA thaI ane vinayanaMdana nAmanA sUri pAse jaI te ApavA vinaMti karI tyAre sUrie kahyuM hatuM ke -"he rAjakumAra! tamAro A manoratha ghaNe zreSTha che mATe te ane pUro karIzuM paNa prathama tame nagaramAM jaI tamArAM mAtApitAnI raja laIne Ave; kAraNa ke jagatamAM prANune pahelA gurU mAtApitA che." muninAM e vacana sAMbhaLI puruSasiMha nagaramAM gaye ane mAbApa pAse jaI paravAnagI ApavA vinaMti karI ane temaNe jyAre rAjIkhuzIthI paravAnagI ApI tyAre ja sUrie tene dIkSA ApI hatI. cheka hAlanA samayamAM jyAre jaina dharmanI, jaina saMpradAyanI ane jenA sAhityanI bhAre sevA karanAra sadagata AcArya zrI vijyadharmasuri jemanuM mULa nAma mULacaMda hatuM te bhAvanagaramAM, pitAnI 19 varSanI ummare dIkSA levA mATe munirAjazrI vRddhicaMdrajI pAse gayA tyAre temaNe kahyuM hatuM ke "je ke tame avivAhita cho te paNa tamArAM mAbApa hayAta che, mATe For Private And Personal Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka. 111 temane teDI lAvA eTale te sammati Apaze ane tamArAmAM kharA jIgarathI vairAgya utpanna thayA che evI mArI khAtrI thaze teA pachI dIkSA ApIza.' mULacaMda vIle mADhe ghera pAchA gayA ane banelI hakIkata peAtAnAM mAbApane kahI. peAtAnu che.karU game tevu' mUkha, abhaNa agara kuchadI hAya tA paNa mAbApanA pyAra tenI uparathI kaMi aeka ja naSTa thatA nathI tethI mULacaMdane dIkSA levAnI rajA ApavA temaNe nA pADI, paNa tenA atyaMta AgrahathI Akhare anumati ApI ane tene sAthe lai muni pAse gayA temaNe saMmati ApI tyAre ja mahArAje tene dIkSA ApI hatI. 8. jaina dIkSA ApavAnI rIta AvI uttama che tethI dIkSA levAne ceAgya hAya temane dIkSA apAya che ane tene lIdhe jaina dharma mAM atyAra sudhImAM ghaNA pavitra, vidvAna, AcArya padane dIpAve ane dharma upara zraddhA vadhAre evA uttama keATInA sAdhue thayA che ane hAla paNa vidyamAna che. keTalAka vakhatathI A namunedAra saMsthAmAM paNa bIgADa dAkhala thaye che ane tene lIdhe celA cApaTanA leAbhI evA keTalAka AcAryAM game tene dIkSA ApI hai che, kumaLI vayanAM bALakone temanA bheLapaNanA lAbha laI gupta rIte ane utAvaLe muDI nAkhe che ane A kAmamAM keTalAka dharma ghelA zrAvake paNa gupta agara ughADI rIte madada kare che. mA-bApa, strI vagere taraphathI ghaNA kakaLATa thAya che ane vartamAnapatrAmAM paNa kharA dharma premIne gussA Ave evAM lakhANa prasiddha thavA lAgyAM che. keTaleka ThekANe tA mArAmArI thavAnA ane kATe caDhavAnA paNa prasaMga anyA che. peAtAnA dharmanuM kharUM hita cAhanAra zrAvakA ane sAdhue jyAre Ama gerarIte varttavA lAgyA tyAre temanI upara paNa gALAnA varasAda varasavA lAgyA. mAmale eTaleA dheA vadhI gayeA ke vaDAdarA rAjyamAM tA kharI hakIkata zI rIte che? ane gerazIraste kAma thatu hAya tA te baMdha karavAne zA upAya levA ? te nakkI karavA eka samiti nImavAmAM AvI. 9. samitie tapAsa karI nivedana karyuM' temAM jaNAvyuM ke ' keTalAka sAdhuoe ajJAna vayanAM bALakone gupta rIte dIkSA ApavA mATe temane nasADI-bhagADI laI javAnA dAkhalA banelA che, dIkSAnu rahasya na samaje evA ajJAna vayanAM bALakAne temanAM mAbApanI saMmati lIdhA vagara dIkSA apAyAnA dAkhalA banyA che. saMgha taraphathI je pagalAM levAvAM joie te levAyAM nathI ane tethI rAjya taraphathI daramyAnagIrI karI, asasativALI ane sagIra dIkSA dha karavAne kAyadA thavAnI jarUra che.' For Private And Personal Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11ra :: zrI jaina dharma prakAza 10. te uparathI vaDodarA rAjyamAM kAyado karI 18 varSathI kamI ummaranAne dIkSA ApavI e gunho TharAvavAmAM AvyA, tene pariNAme mAtra vaDedarAmAM ja nahI paNa vaDedarA rAjya bahAra paNa sArI asara thaI che. vaDedarAnA kAyadAne samaju ane dharmanuM kharuM hita IcchanAra zrAvake taraphathI anumodana maLyuM che ane je ke tenI virUddha bolanAra tathA lakhanAra keTalAka loko taraphathI kaIka uhApoha karavAmAM Avyo hato, to paNa amadAvAdamAM sAdhu samelana bharAI temAM khUba carcA thayA pachI kharA vidyAn, zAstrajJa ane zAsananuM kharuM hita IcchanAra keTalAka moTA moTA AcAryonA sArA abhiprAyathI AvI dIkSA yAne asaMmata dIkSA nApasaMda thaI che. ane have jene samAja paNa eka avAje vaDodarA rAjya lIdhelA pagalAM gya che ema mAnato jaNAya che, tethI mArA jevA e kAryamAM kaMI bhAga lenArane temaja zrImanta gAyakavADa sarakArane saMtoSa thAya e svAbhAvika che. 11 sadbhAgye kAyadAno amala karI koIne zikSA karavAno hajI sudhI prasaMga Avyo nathI. kAyado karavAno uddeza aghaTita thatuM hoya to te zikSA karIne aTakAvavAno hato, paNa kAyadAthI jaina samAja upara evI chApa paDI che ke te thavAthI evuM agya kArya mAtra vaDedarA rAjyamAM ja nahI paNa vaDodarA rAjya bahAra paNa ghaNe bhAge baMdha thaI gayela che. banavAjoga che ke hajI paNa koI potAne aMgata uddeza pAra pADavAne pI rIte kAyadAno bhaMga karatA haze paNa tevA prakAra thoDA ja banatA hovA joIe ane je kaI tevo prakAra pUrAvA sAthe bahAra Avaze to gunhegArane dAkhalA rUpa zikSA thayA vagara raheze ja nahI, paraMtu evI AzA rahe che ke tema karavAno prasaMga bhAgye ja Avaze. jene samAjanA moTA bhAgane kAyade vAjabI lAge che, tenA virUddha je caLavaLa karatA hatA te paNa have pitAnI bhUla samajatA thayA che ane tethI evI AzA rahe che ke kAyadAne kaMI paNa amala karavAnI jarUra na rahetAM badhA leke potAnI meLe ja te pramANe vartatA thaze ane kAyado mAtra kAgaLa upara ja raheze. dIkSA jevI mahatvanI bAbatamAM je malInatA dAkhala thaI hatI te ghaNe bhAge dUra thaI che ane kaI rahI gaI haze to te dUra thaze ane tene pariNAme jaina dharmane dIkSita varga potAnI pUrvanI zuddhatA meLavI dayA ane dharmapracAranuM je uttama kAma bajAvI rahyo che te AgaLa upara vadhAre zuddha ane sArI rIte karato raheze. vaDodarA : tA. 22-3-35. goviMdabhAI hAthIbhAI desAI, For Private And Personal Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ke mArA jIvanamAM" kArA nuM sthAna ( ( [ | / /. 3 janmasthAna ane pAlavaka mAtApitA bhinna hovA chatAM prakAza patra ane huM umaranI daSTie nAnA-moTA bhAMDarU jevA chIechatAM enI sAthe mAro prAthamika paricaya to moTI umare ja thayo. vizeSAMkamAM lakhavA ghaNA viSayo ryA chatAM meM atyAre prastuta viSe ja sahetuka pasaMda karyo che. varSo thayAM zrI jaina dharma prakAza meM vAMcyuM nathI. Aje ene jUne ke na eke ya aMka mArI sAme nathI. jyAre vAMceluM tyAre paNa satata ema te nahi ja. acAnaka AvI gayuM ane bIjuM kAma te vakhate na hoya to e je javAnuM, paraMtu sauthI pahelAM e patra sAMbhaLavA jayAre prasaMga Avyo te vakhatanI mArI sthiti ajaba hatI. cakSunA pUrva prakAzayugamAM to meM chApAM jevI varatu jANelI ja nahiM. e yuga choDI dhUla aMdhakAra yugamAM duHkhapUrvaka dAkhala thayA pachI eka varSa prakAzanuM nAma kAne paDyuM. prakAza eTale mUrtipUjaka ane temAMya tapAgacchanuM mukhya patra. ene praveza sthAnakavAsI gAmamAM to saMbhavita ja na hatA, paNa jANe mArA bhAgyabaLe ja (anyanA bhAgyanI te khabara nathI) e nAnakaDAzA vidyAsaMskAravihIna gAmaDAmAM eka mUrtipUjaka bhAI vasatA hatA. ene lIdhe ane khAsa karI vihAranA mArganuM sthAna hovAne lIdhe avAranavAra saMvegI sAdhu AvatA. koI eka saMvagI sAdhuo e bhAine gaLe prakAza patra vaLagADayuM ane keTalAMka prasAraka sabhAnA bhASAMtara tema ja kathA pustako parANe kharIdAvyAM. e grAhaka thanAra mArA mitra ane prakAzamAMthI avAranavAra lekho saMbhaLAvatA. huM atirasa ane ekAgratApUrvaka e sAMbhaLo. mAtApitA, kuTuMba ane samAjanA vArasAgata dharmasaMskAra sthAnakavAsI hatA. rAta-divasanA satata sthAnakavAsI sAdhu-sAdhvInA zraddhApUrNa paricaye e saMskAromAM jijJAsAnA bIjanuM AropaNa karyuM hatuM, paNa sAthe sAthe ajANapaNe paNa e saMskAra mAtra ekataraphI pIvAI granthIrUpa banI gayA hatA. mane yAda che tyAM sudhI huM kahI zakuM ke koI paNa sthA0 sAdhu-sAdhavI Ave tyAre huM temane viSe ema ja dhAro ke A kharekhara mahAvIranA sAkSAta zikhyo jevA che. vAstavika truTio temanAmAM jauM chatAM eka yogInI peThe mUDha bhAve, temanAmAM guNadarzana ja karate ane mAnatA ke temanA A AcAravicAra, bhASA, vyavahAra e badhuM sAkSAta mahAvIramAMthI ja AveluM hoI niHzaMka zaheya che. eka bAju A For Private And Personal Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114 :: zrI jaina dharma prakAza sabIja granthInI sthiti ane bIjI bAju prakAza patranuM taddana vidhI vAcana. emAM mUrtipUjAnI, tIrthonI, aSTaprakArI ane anyonya prakArI pUjAnI, dhUpa, phala vigerenI carcA Ave. batrIzane badale kayAreka pIstAlIza Agamana ane TabAne badale paMcAMgane ullekha Ave. prAkRtane badale ghaNIvAra saMskRta leke sAMbhaLavA maLe. muhapatti bAMdhavA viruddhanI carcA ane pILA kapaDAnAM samarthana paNa emAM Ave. mAre mana A badhuM te vakhate eka dhatIMga hatuM. vArasAgata ane pachIthI poSAyela saMskAra prakAza patramAM AvatI ghaNIkharI bAbatone miyA mAnavA prere, paNa pelA mitranuM anusaraNa ane kAMika apaSTa jijJAsAbhAva e virUddha bolavA nA pADe. Ama kuLagata saMskAro upara prakAzapatranA vAcanadvArA taddana virodhI bIjA saMskArane thara manamAM baMdhAyo. jANe A tharanA bhAra ucako kaThaNa hoya ane temAMthI kAMIka mArga zodhavA mathatuM hoya tema te vakhatanuM mAruM mana tarkavitarka karavA lAgyuM. chapananA duSkALathI aThAvananI sAla sudhInA gALAmAM mana krAMti dizAmAM hatuM. prakAza patramAMnA ane prasAraka sabhAnA keTalAka pustakomAMthI seMkaDe saMskRta leke yAda thaI gayelA, ane hare kaMThastha prAkRta padyonA manamAM pratiSThA chatAM saMskRta tarapha AkarSaNa pUravegathI vadhavA mAMDayuM. e AkarSaNe kuLagata saMskArone zithila karyA, chatAM kuTuMba ane kuLagurUono mAnasika bhaya tema ja jaDatAnuM gADha AvaraNa eTaluM badhuM ke zaMkAo vyakata karavA sAda ja na thAya. chatAM prakAzanA te vakhatanA eka mAtra skUla vAcanathI paNa mana judI ja rIte ghaDAvA maMDayuM. kayAreka kautuka buddhie maMdiramAM javAnuM mana thAya, kevA ke TIkAdaSTie ane devapakadaSTie saMvegI sAdhuo pAse javA mana lalacAya. A badhuM thAya paNa kuLasaMskAronI granthI manane chUTathI vicAravA ja na de, vaLI prakAza patranA navanave aMkanA vAcanathI manamAM ema thaI Ave ke A pIstAlIza Agama, A saMskRta sAhitya, A vyAkaraNa, nyAya vagere badhuM jaNavuM te joIe. kadAca te mithyA haze to bhale tema che, paNa mAtra batrIza Agama ne thokaDAomAM to racyApacyA rahI na zakAya. A rIte aThAvananI sAla sudhImAM mane eka prabaLa baLa karyo. cokkasa samaya yAda nathI paNa lagabhaga e ja gALAmAM prakAza patramAM vIra ane purUSArthI zrImAn dharmavijayajI mahArAjanA kAzImAM saMskRta abhyAsa mATe thanAra prayANanA samAcAra vAMcyA. prakAza patranA A samAcAre mArA bubhUSita manane vadhAre uzkeryuM ane sAthe sAthe e aMdhakArayugIne jIvanakramamAM eka AzAnuM kiraNa mArI sAme pheMkayuM. te pachI khAnagI vividha prayatnane pariNAme chevaTe huM 1960 mAM navajIvana pravezaka ane zika zrImAn dharmavijya mahArAjanA caraNamAM kAzI sthaLe Avyo. A vakhatanI ane tyArapachInA atyAra lagInA lagabhaga ekatrIsa varSanI AtmakathA kahevAnuM A sthAna nathI tema ja eTale samaya paNa atyAre nathI. huM jANuM chuM ke e AtmakathAmAM zAstramaMthana, zAstra For Private And Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka H 115 vicAraNA, dharma -ciMtana, dharmAMmAMthana, samAja paricaya, sAmAjika praznone uhApAta, phrikAnA sthAnamAM samAjanu ane samAjanA sthAnamAM rASTra tema ja vizvadaSTinu sthAna ityAdi je viSayeA anubhavagata che te te mokaLA mane pUre vakhata lai carcuM te ghaNA jaNa e vAMcI potAnA anubhavAte enI sAthe sarakhAvI sAmya anubhavI zake ane tenA patana-utpatanamAMthI teo potAnA viSe paNa kAMka vicArI ke; paraMtu ahiM mArA uddeza parimita che ane te eTale ja ke prakAza patranu mArA jIvanamAM zuM sthAna che e darzAvavuM zrIyuta paramAnaMda kApaDiyAnA prakAza putra sAthenA saMbaMdha pachI je kAMi temAM vizALatA ane udAratAnI dizAmAM theADe pheraphAra thayA che. tene ane khIjA ati thoDA pheraphArane bAda karIe te e patra viSe A kSaNe mArA mana upara ceAgya patratvanI sArI chApa nathI. mArA mana upara evI chApa paDI che ke e patra tAttvika rIte abhyAsapUrNa ane taddana niSpakSapaNe sAmAnya dharmane paNa vicAra nathI karatuM teA pachI jainadharmane vicAra karavAnI ane te upara prakAza pheMkavAnI vAta to bAjue ja rahI. paraMtu jo mArI A dhAraNA AMzika paNa sAcI hoya teya te te atyAranI mAnasika bhUmikAnI che. mArUM mana ghaNA nAnA-moTA vADA vaTAvI AgaLanA alakSita medAnamAM kUdakA bhUsakA mAratuM heAya ane judI judI dizAe sparzavA bhaTakatuM heAya te e enA guNa doSathI prakAza patrane viSe ema ka2e e sahaja che; chatAM jyAre huM mArA aMdhakArayugIna bhUtajIvananI jaTila graMthIe viSe vicAra karU chuM tyAre mane lAge che ke e patre eka nAnA bhAinI peThe mane muMjhavaNanA aMdhakAramAM prakArA ane rUpe madada ApI che. eka vAra taddana nagaNya lAgatI vastu paNa kAreka keTalI jIvanaprada ane poSaka ane che ene A prakAza mArA vanamAM eka saceTa dAkhalo che. vyAkaraNa, kAvya, alaMkAra, tarka, bhinnabhinna darzana, Agama, piTaka, veda, upaniSada, purANa, dha zAstra AdinA hajAreA pAcA pheMdI nAkhanAra asthira ane lagabhaga eka ja sthAne eka ja dizAmAM vicAra karanArA sthira. mana vacce dhIredhIre karatAM kALakrame meTuM aMtara paDI jAya te e svAbhAvika che, paNa tema chatAM e prakAzanA ati alpa vAcanamAMnA keTalAka lekhe teA atyAre paNa mArI najara sAme tAdRza khaDA thAya che. zrIyuta anupaca MdabhAe kayAreka brahmacarya viSe ane kadAca tevA khIjA eka vanasparzI viSaya viSe prakAzamAM lekhe lakhelAM. tene prabhAva Aja paNa mArA jIvanamAM baLa prerI rahyo che. mane ghaNI vAra ema teA lAgyuM ja che ke e patra bhale paMtha ane gaccha temaja gurUvizeSanI bhAvanAmAMthI jammu hAya chatAM jo eto vikAsa vartamAna saMyeAge ane sAdhanA pramANe pUrepUrA thayeA hata athavA hajI paNa thAya te e patra adha vaye pahoMcIne ghaDapaNamAM praveza karavAne badale ulaTu navajIvanamAM praveza kare. je kArya vyakti jIvananI kaLA jANatI thAya te| e jema jema umare vadhe tema tema ghaDapaNane badale vadhAre navajIvana For Private And Personal Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 116 :: zrI jaina dharma prakAza. ja mahAtmAnI peThe anubhave tema patranI bAbatamAM paNa che. enI umara jema jema vadhe tema tema enuM jIvana vadhAre sabaLa ane tAjuM thavuM oe. anubhave, kAryadizAo ane bhAvanAe vadhavA ane badalAvAnA yuganI sAthe ja kAi paNa patra yogya rIte parivartana svIkAravu ja tee ane te ja te vikasita bhUmikAmAM sthAna~mAna pAmI zake ane upayogI thai zake. vasaMtamAM jUnA parNo jAya che te navInate mATe ja mANasa, sasthA ane dhae badhAe vAsa Mtika jIvana jIvavuM joie. patra e to ukata vastuonu pratinidhi che tethI ane kharI rIte e badhAnuM dAranAra che tethI eNe te vicAra, abhyAsa ane nirbhayatApUrvaka vAsaMtika jIvana sarva prathama dhAraNa karavu joe. mArA vAMcavAmAM AvatuM nathI eTale atyAranI prakArA patranI sthiti viSe huM ajJAna chuM. subhava che ke ene janmagata vADA palaTA paNa gayA hoya, chatAM enA vyApaka vikAsane atyAre paNa puSkaLa avakAza che e bAbata te dIvA jevI che. jo emAM zuSka kriyAkAMDI vAtA ane ekataraphI dharmAMvidhAneAnI carcA Aje paNa alpAMze thatI haro te A yugamAM have eNe zrI jaina dharma prakAza e nAma badalI anya ja sArthaka nAma dhAraNa karavuM yogya che ena kAi paNa taTastha vicAraka kahI rAkaro. have emAM kASTa kA vicArapradhAna ane udAtta lekhanI je mALA viSe me sAMbhaLyu che tene badale te Akhu putra ja tathAvidha thaSTa javAnI AzA huM se chuM. kAraNa e enA saMcAlake ane sahAyakA paNa na jANe evI rIte mArA saMkacita jIvanamAM ane aMdhakAramaya bhAvanAmAM eka kiMmatI kiraNa pheMkI sAce ja prakAzaka siddha thayuM che. ane tethI jema kAI potAnA jUnA sAthI viSe unnata bhAvanAe sele tema huM e patranA vikAsa viSe ane sAthe sAthe e patranI pASaka tathA e patramAMthI janmatI badhI pravRtti viSe unnata AzA sevuM chuM. huM samajuM chuM tyAM sudhI prakAza e sabhAnuM mukhapatra che. mULa, anuvAda ane sArAtmaka DhagalAmadha pustako pragaTa karI e sabhAe sAhitya pracAramAM viziSTa kALA ApyA che chatAM have yuga badalAyo che. evI natanA sAhitya pracAranI sAthe sAthe eNe gabhAra. vizALa ane taddana nizpakSa evuM jaina sAhitya saMzodhananuM kAma paNa hAtha dharavuM bhedae. paisAnI gaNatarI ane khAdya vaibhavanA AkarSaNathI mukta rahI eNe zuddha sAhityopAsanA zarU karavI joIe. je sabhA e pravRtti svIkAre te eNe viziSTa vidvatAne yAkti saMgraha karavo ja paDaze. eNe pustakAlayanI vyApakatA vadhAravI paDaze. sAmAnya va uparAMta viziSTa vidvAno lAyaka pravRtti zarU thatAM e evuM dhAma banaze ke deza-pradezanA viziSTa vidvAne AvI rahevA lalacAro. bhAvanagara khIja rIte paNa hu anukULa sthAna che, A vidyAvyAsaMgamAMthI uMDA ciMtane ane saMgharSo janmatAM ApeApa prakAzanI kAyA palaTAro ne te sAMpradAyika chatAM sarvagrAhya mAnya thavAnI dizAmAM prAna karaze. sukhalAlajI For Private And Personal Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A sAta kudaratanI dareka vastu potAnA jIvanamAM vividha prakAranA pheraphAra karIne AgaLa vadhavA ane pUrNatA prApta karavA prayatna karI rahI hoya ema vicAra karanArane mAluma paDyA vagara raheze nahIM. AgaLa pragati karanArane pUrata parizrama karavo paDe che ane te sAthe cAlu sthiti ke AkRtino paNa bhoga Apavo paDe che. bALapaNAnA saMbaMdha ane saMbaMdhIone palaTAvI navA saMbaMdho ane saMbaMdhIone meLavavA paDe che ane tyAre ja te cAlu sthitimAMthI AgaLa vadhI zake che. eka bIjAne pUrNa vikAsa keTalA parizrame ane keTalI sthiti palaTAyA pachI thAya che, te eka jaMgalamAM ke khetaramAM ugelA choDavAne bArIkAIthI nihALavAthI samajI zakAya tema che. prathama bIja mATImAM dabAya che, jamInanI garamI ane pANInI madadathI te picuM paDe che, pachI te phUle che, phATe che ane temAMthI aMkuro phUTI bahAra Ave che, tyArabAda pAMdaDAM nIkaLI uMcuM vadhe che. A vakhate bahAranI havA, garamI, TADha ke vAyarAnA jhapATA vigeremAMthI potAno bacAva karavA tene teonI sAme Takkara jhIlavI paDe che. vaLI temAM koI pazu ke manuSya AvIne khAI jAya ke kheMcI kADhe to A vikAsa ahiM ja aTakI paDe che. Ama aneka vize vacce mArga pasAra karatAM te cheDe meTe thAya che. pachI tene phUla ane phaLa Ave che. A pramANe pitAnA vikAsakramanI pravRttinI pUrNAhutI kare che. AtmAno vikAsa paNa AvI aneka paristhitio ane vidgone oLaMgIne thaI zake che. mULamAM je bIja hatuM te jema Toce pragaTa thatAM tene vikAsa thayo gaNAya che tema sattAmAM rahelA AtmAnA avyakta svarUpane vyakta eTale pUrNa svarUpe pragaTa karavuM te ja AtmAne vikAsa thayo gaNAya che. vizvano niyama eTale kudarata manuSyone Takera mArI mArI pakArIne ema ja kahe che ke tame tamArA unnatikramamAM AgaLa For Private And Personal Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vadho ane vadhavA mATe prabaLa purUSArtha pheravIne AvI paDatAM viDyo ane kone sahana karavAne tatpara thAo-vairyavAna bane. jema gADImAM joDelA ghaDAnuM kAma gADI kheMcIne tene AgaLa vadhavAnuM che, temAM te aTakI paDe to tene cAbUkane prahAra sahana karavo paDe che tema vyaktio, jAtio ane dhArmika samAjanI paNa AvI ja dazA thAya che. je vyakti, jAti ke samAja pitAnA vicAro ane vartanane badalAvavAnI ke AgaLa vadhavAnI nA pADe che tene prakRtine niyama phaTakA mAre che ane cAlavAne badale anicchAe doDavAnI pharaja pADe che. A niyama aTaLa che. AthI ema samajAya che ke pitAnI halakI sthiti badalAvavAnI nA pADavI e ja jaDatA che, ajJAna che temaja potAnuM nirmAlyapaNuM che. kALacaka cakkara pherave ja jAya che. tenI sAthe pitAnA vikAsakamanA anusaMdhAna joDe deDanAra ja sahIsalAmatIthI bacI zake che; nahIMtara tenI sAthe dabAIne avanatie pahoMcavuM-gabaDI paDavuM ke maravuM ja paDe che. jema gADI pATAne mUkI Amatema jaI zakatI nathI, tema jIvanuM nizcita thayeluM bhAgya paNa jIvane te pramANe dore che. tema chatAM jema gADI cAlavAmAM svataMtra che tema jIva paNa puruSArtha karavAmAM svataMtra che. A bhAgyanA pATA jIvanA AgaLanA purUSArtha anusAre banAvavAmAM AvyA che. eTale te pATA upara daDavAno prayatna jIve potAnA bhAvI purUSArtha sAthe karavAno che. A prayatnathI ja AtmA pitAnA pUrNa svarUpa paryantano vikAsa karI zake che. vizva anaMta jIvAtmAothI bharapUra che. temAMthI ochAmAM ochI vikAsavALI bhUmikAvALe eka iva purUSArthabaLathI AgaLa vadhatAM AtmAnA pUrNa vikAsa lagabhaganI bhUmikAe kevI rIte AgaLa vadhe che ane AgaLa vadhavAmAM viznarUpa mahAmeDAdikanA samudAya sAthe vAraMvAra yuddhamAM utaravuM paDe che. temAM koI vakhata pitAnI hAra to kaI vakhate mahAmahanA parivAranI hAra thayA kare che ane pariNAme sadAgama, sadha, samyagdarzana ane cAritradharmarAjanI madadathI mahAmahanA parivArano nAza karI potAnA satya svarUpane anubhava kare che. AvA satya anubhavA For Private And Personal Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka H tmaka ullekhavaDe--satya dizAsUcanavaDe kaIka haLukI bhavyAtmAenA uddhAra thai zake che. mananI aMdara kSaNe kSaNe utpanna thatI vRttie AtmAne hitakArI che ke ahitakArI che ? cAritra-dharmanA gharanI che ke mahAmeAhanA parivAramAMnI che ? teneA nizcaya karIne mahAmAyAda saMdhI vRttione nAza karavA, cAritradharmanI vRttione poSaNa ApavuM ane tema karIne manane caMdranI jevuM nirmaLa banAvavuM. pachI e nirmaLa thayelA manadvArA AtmAe peAtAnA pUrNa vikAsa sAdhavA e A TUMka prastAva lakhavAnA uddeza che. satpurUSanA samAgamathI ane temanA taraphathI maLelA sadmadhathI sa'sArI jIva jyAre peAtAnA satya svarUpane ane tAttvika kanyane samaje che tyAre cAritradharma tarapha pakSapAta karIne tenA piravArarUpa sadguNeAne poSaNa Ape che, ane mahAmahanA piravArarUpa durguNAne nAza kare che. tema karIne aneka janmeAnA a Mte te peAtAnA satya svarUpane pragaTa kare che-anubhave che. A sarva guNa-doSa saMbaMdhI rahasya samaja potAnuM kalyANa IcchanArA ane tAttvika jJAna meLavavAnI icchAvALA satyazodhaka bhavyAtmAe A mAkhata vadhAre spaSTa ane saraLatAthI samajAve evA upamitibhavaprapaMca jevA AdhyAtmika graMtha vAMcI-vicArI satya ane hita mAne anusaravA khAsa lakSa rAkhe. saguNAnurAgI kapUravijayajI. ( 2 ) Atman ! tuM anaMta zaktine svAmI che; chatAM gheTAnA ToLA vacce vasI bhAnabhUlelA sihanA bALakanI jema tuM tArA svarUpanA, sAdhanA, sAdhyanA kema kaMi vicAra nathI karatA ? jyAM lagI Atamatattva ciMtyA nahIM, tyAM lagI sAdhanA sarva jyUDI ! enI te keTakeTalI punarAvRttie karI paNa ekalI AvRtti karavAthI zuM lAbha che ? tArA aMtaraga zatru tArI upara kevA chupAM AkramaNeA kare che te te di tapAsI joyuM che ? di Atma For Private And Personal Use Only 119 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120 :: zrI jaina dharma prakAza nirIkSaNa karyuM che? tArI svAbhAvika mULa siMhazakti pAse e duzmane magatarA jevAM che ema tane lAgyuM che ? zraddhA ane vartanane paNa keTaluM cheTuM paDI gayuM che? keTalIka vAra tane je see so TakA sAcuM lAgatuM hoya tene paNa vartanamAM mUkatAM te pAchA pagalAM bhare che ! A kAyaratA tane kadi du:khadAyaka bhAsI che? kahevuM jUdu, zraddhavuM jUThuM ane karavuM jUduM, evI vicitratA vacce tuM thoDo ja bhavasAgara taravAno hato? e vicitratA, e nivAryatA to tArA nAvane taLIye tANa jaze. A pravAsI ! tuM kyAM javA mAge che? te Aje je mArga svIkAryo che te tane kaI dizAmAM ghasaDI jAya che ? tane ema nathI lAgatuM ke tuM ughADI AMkhe uMDAM bhayaMkara vamaLa tarapha kheMcAI rahyuM che? paNa have nakAme zeca karavAthI kaMI nahIM vaLe. tAruM sukAna hAtha dhara ! tuM pote ja nAvika che-tuM pite ja karNadhAra che ! tArI zaktione kurAva! tArI zraddhAne tArA vartanamAM mUka ! eTaluM karaze te tArA sahane, nahIM hoya tyAMthI anukULa vAyu AvIne bheTaze ane tene kinArA tarapha laI jaze. tane ghaNu mAyAvI sADha pUkArI pUkArIne bolAvatA haze, bAhya vilAsa-AnaMdanAM AkarSaNa tane muMjhavatA haze; paNa e to tArI zraddhAne koTI kALa che. tuM tArA zuddha svabhAva, zuddha cAritrathI jarA paNa DagIza mA ! mAvaThAnI vRSTi jevo A mAnavajanma tane pharI pharI thaDe ja maLavAno hato? je kaMI prApta thayuM che tene sadupayega karI le. purUSArtha vaDe tArI zaktiono kaMika para batAva. kadAca bhUla thaze to? ema vicArI nAsIpAsa na thA. tArA aMtaramAM zraddhAne je dIpaka baLI rahyo che te tArI bhUla sudhAraze. eka vAra vartanazALI thaIza eTale prakAza pite AvI tAre rAha ajavALaze ! kuMvarajI mULacaMda zAha For Private And Personal Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvarNa vizeSAMkanA lekhako : H ||ll.i.od.nihil Z............ zrIyuta meAtIcaMdna giradharalAla solIsITa PS3ZWWW **99#paayaa3397" 109099925257 MWE vakIla nyAlacaMda lakSmIcaMda ::3 zrI mahedaya prInTIMga presa, dANApITha-bhAvanagara. For Private And Personal Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir darzanazAstrano abhyAsI, jyAre itihAsanuM avalokana kare che ane itihAsa tathA darzanano paraspara saMbaMdha vicAre che tyAre tenI daSTi era prakAza nihALe che. eTale ja Aje ItihAsanA abhyAsa tathA aitihAsika saMzodhana upara khUba bhAra mUkavAmAM Ave che. " AnuM mULa kayAM ? AmAM kalpanA keTalI ane vAstavikatA keTalI ? A kathAnakemAM karyo ke bole che ? " AvA AvA aneka prazno ApaNA kAna sAthe athaDAya che. munizrI nyAyavijyajI, A lekhamAM jANe ke jaina itihAsarUpI bhAgIrathInA mULa pAse pahoMcI, pachI itihAsanA kAMThe kAMThe cAlatA, lagabhaga vartamAna sudhI AvatA jaNAya che. e lAMbe pravAsa paNa emaNe TUMkAmAM saMbhaLAvavA A lekhamAM prayatna karyo che. jaina dharmanuM sAhitya to vipula pramANamAM upalabdha thAya che. jagatanA kaI paNa viSayamAM jaina sAhityanI apUrNatA ke truTI nathI. jesalamera, pATaNa, khaMbhAta, lIMbaDI, jAmanagara, amadAvAda, surata ane kaccha AdinA aneka sthAnanA bhaMDAromAM raheluM e sAhitya Aje ya jagatanA vidvAnonuM AkarSaNa karI rahela che. tenA apUrva graMtha, jagatanA sAhitya-sAgaramAM aNamUla suMdara maktikanuM sthAna pAmela che. tattvajJAnanA apUrva khajAnAsamA AgamazAstra, Aje ya jagatanA keI paNa tattvajJAnanA sAhitya sAme gauravapUrvaka ubhAM rahI zake tema che, tema ja karmaNiI , nyAyasiddhAMta, kathAnuga, vyAkaraNa, sAhitya, tim, vijJAna ane upadezaka sAhityamAM paNa jaina sAhityano khajAne bharapUra che. AvI rIte aitihAsika sAhityathI paNa jena sAhitya suMdara rIte alaMkRta che. pAzcAtya vidvAna paNa muktakaThe eka vAta kabUla kare che ke jainAcAryo etihAsika sAlavADIomAM barAbara cesa che? arthAt jenAcAryoe potAnA sAhityamAM jyAM jyAM aitihAsika ghaTanAo rajI karI che tyAM tyAM te samaya barAbara jALavyuM che. For Private And Personal Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dhama prakAza AgamasAhityamAM aitihAsika sAmagrI che, paraMtu emAM khAsa zrI tIrtha - karadevAnAM citra ane te vakhatanA samakAlIna vyaktionA paricaya che; ahiM tA AgamasAhitya sivAyanA aitihAsika gra thAnA ja paricaya ApavA dhArco che. Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 122 www.kobatirth.org AvI rItanA aitihAsika sAhityamAM sauthI prAcIna ane pramANika graMtha Avazyakaniyukti che, jenA kartA mahAn jainAcArya zrutakevalI zrImad bhadrabAhusvAmI che. temanA samaya i. sa. pUrve cAthI zatAbdinA che. e mahAna vidvAn AcAryazrIe vataeNmAna tIrthaMkara zrI AdinAthajIthI laine cAvIze tIkarA, vacamAM thayelA cakravattIA, vAsudeva, prativAsudeva, maLadevanA TUMkA chatAM saMcATa ane sAcA itihAsa emAM raju karyA che. va mAna itihAsanuM e Adipustaka che ema kahIe te cAle. temaNe rajuAta evI sarasa rIte karI che ke vata mAna zAsananAyaka tIrthaMkara zrI mahAvIradevanA saMkhyakRtkSaprAptinA bhavathI zarUAta thAya che. pachI trIjo bhava nAbhIkulakaranA prAtrarUpe thAya che. temAM yugalika samayanI zarUAta ane nAbhikulakaranI utpatti ratu thAya che ane pachI teA dhArAvAhI aitihAsa kramaza: raju thAya che. vAcakane ema lAge che ke huM eka aitihAsika pustaka vAMcI rahyo chuM. bhASA suMdara ane rasaprada che, temaja mULa vastu kAi paNa natanI atizayAkti ke alaMkAra vinAnI che. itihAsanA viSayane zaiAbhI bhASA che. AmAM niyuktikAra mahAtmAnuM bhASA uparanu adbhuta prabhutva ane jJAna jhaLake che. sudara geya-padya-kAvyarUpe saraLa bhASAmAM AkhI vastu raju karI che. niryuktinI mULa prAkRta gAthAomAM dareka vastu yathArtharUpe parantu TUMkamAM ApI che ane tenA upara prasiddha prakhara vidvAna AcArya zrI harnibhadrasUrijIe moTI TIkA karI vastunu vistArathI pratipAdana karyuM che, jemake niyuktikAra mahAtmAe eka vastu mUkI ke dharmacakranI sthApanA, Asa have dharmacakra zuM che? kayAre ? kayAM ane kema banyuM ? tenI adhI vigata zrI haribhadrasUrilae ApI che. TIkAmAM madadarUpe bhASya ane vasudevahiDIne sthAna ApyuM che eTale mULa vastu yathArtha rUpe pramANikapaNe sthAna pAmI che. cAkanI mahattarAthI vAdamAM parAbhava pAmI zrI haribhadrasUrijIne pratiedha pamADanArI gAthA paNa AvazyakaniyuktinI ja che. juo A rahI te gAthA cakidugaM haripaNagaM, paNagaM cakkiNa kesavo cakki / kesa ki kesava, du cakkI kelI a cakki a // For Private And Personal Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 123 suvarNa mahotsava aMka. 4 A lekanI sarasa vyAkhyA zrI haribhadrasUrijIe ja ApI che. AvI arthagaMbhIra Dha bhASAmAM jainadharmane prAcIna ItihAsa A pustakamAM raju thayela che. vartamAna covIzInA tIrthakaranA je je caritra tyArapachInA AcArya mahArAjee racyAM che te badhAnuM mULa Avazyaka-niryukti che. khUda bhagavAna mahAvIra devanuM je rocaka, sarasa ane suMdara bhAvavAhI saMpUrNa caritra AvazyakaniryuktimAM ApyuM che tevuM anyatra mArA jevAmAM AvyuM nathI. A pachI bhagavAna mahAvIra devanA agiyAra gaNadharanA saMpUrNa caritra che, jemAM janmanakSatrathI laIne janmasthaLa, pitAmAtA, pUrva paristhiti, gaNadharavAda, dIkSA, temanAM kAryo, nivaNanakSatra vigere TUMkamAM chatAM sarasa rIte Apela che. pachI vikamanI prathama zatAbdinA mahAna prabhAvaka zrI vajAsvAmInuM caritra ApyuM che. sAthe ja mahAna kRtadhara zrI AryarakSitasUrijI ke jemaNe vartamAna yuganA hitane mATe ane AgamanA rakSaNathe avibhakta Agamane cAra anugamAM vibhakta karyuM temano saMpUrNa paricaya Ape che. juo tenI eka gAthA deviMdavaMdiehiM mahANubhAgehi rakkhiyaajehiM / jugamAsaja vibhatto aNuogo to kao cauhA // devatAothI vaMdita Arya rakSita AcAye te samaya joIne pravacananA hitane mATe cAra anuyoga judA karyA. tyArapachI te vakhatanA samakAlIna AcAryane TUMke chatAM ya sarasa paricaya Apyo che. sAthe ja dazapuranagaranI utpatti, pradyota rAjA ane rANI prabhAvatIne saMpUrNa ItihAsa Ape che. A pachI zrI vIrazAsanamAM atyAra sudhI thayelA ItihAsaprasiddha ninhane saMpUrNa paricaya-ItihAsa ApavAmAM Avyo che. badhAnuM janma (1) agIAra aMgano caraNakaraNAnuyogamAM samAveza karyo, RSibhASita, uttarAdhyayanAdine dharmakathAnuyogamAM samAveza karyo, sUrya prajJapti, caMdraprajJapti vigerene gaNitAnugamAM samAveza karyo ane daSTivAdane dravyAnuyegamAM samAveza karyo arthAta AgamazAstrane cAra bhAgamAM vaheMcI nAkhyAM. AvazyakaniyaMti pR. 39 (2) ninTenA nAma ane temane mata-siddhAMta A pramANe che. 1 jamAlIthI bahurata, ra tiSyaguptathI jIvapradeza, 3 aSADhathI avyakata, 4 avamitrathI samuccheda 5 gaMgathI be kriyAvAdI, 6 ghaDulukathI gaeNrAzika, cha goSTamAhilathI spaSTaabaddhakarma, 8 zivabhUti boTikathI digaMbara matanI utpatti. pR. 311 ane AgaLa A badhAne pramANasara ulekha karyo che-virata itihAsa Ape che. For Private And Personal Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 124 :: zrI jaina dharma prakAza sthAna, dIkSA, navIna mata utpanna thavAnAM kAraNe, temano siddhAMta, temane vAdamAM jItanAra jaina sAdhu-AcArya, mata utpattinuM sthAna, kayA samayamAM mata kADhyo ? vagere vagereno sAlavArI sahita saMpUrNa itihAsa A che; tema ja digaMbara matanI utpattine ItihAsa paNa jaNAvyA che. A pachI vacamAM bhagavAn mahAvIrasvAmIne samayanA ane tyArapachInA rAjAone rasika ItihAsa Apyo che. haihayavaMzIya ceDA mahArAja, zreNika, keNika, ceDArAjA ane keNikarAjanuM mahAyuddha, caMpAna dadhivAhana ane tenI rANI prabhAvatI, udAyI ane pATalIputranI utpatti, gajAgrapada tIrthanI sthApanA-utpatti, ujajacinImAM zrI jIvaMtasvAmInI pratimA, avanti-sukumALa, ujjayinIne pradyota, kSitipratiSThita nagarane rAjA jitazatru ane kezAbIne ajitasena vagerene ItihAsa che. tyArapachI naMdavaMzanI utpatti, naMdavaMzanA rAjAo, kalpakavaMzIya suprasiddha zakatAla maMtrI, zrI bhadrabAhavAmI, zrI sthUlabhadrajI, naMdavaMzano vinAza ane tenAM kAraNa, vararUci, cANakya, caMdragupta, bidusAra, azoka, saMprati, zrI Arya suhastisUrijI, AryamahAgirijI, saMpratine pratibodha, cANakaya ane caMdraguptanI jainadharma upara zraddhA-A badhAne sAlavArI sahita suMdara jIvanaparicaya Ape che. ujajayinInA pradyotanA be putra pAlaka ane gopAlaka, pAlakanA be putre avantivardhana ane rASTravardhana. A banne ItihAsa prasiddha vyaktio che, jemanA sikakA paNa maLe che. A AkhuMya prakaraNa khAsa vAMcavA jevuM che. gukacchane nahvAhana-nahapAna jene navAhana paNa kahe che, je mahAna aitihAsika samrATa che, jene mATe paTaNAnA prasiddha purAtattvavidda zrImAna ke. pI. jayasvAla mahodaya mahAna parizrama karI rahyA che. temane paNa A samrATanuM caritra AvazyakaniryuktimAMthI ja pUjya gurUdeva zrI darzanavijayajI mahArAjazrIe ApyuM hatuM. te samrATano ItihAsa bIje sthaLe bhAgye ja maLe che. temano paricaya A pustakamAM che, tema ja tenA samakAlIna pratiSThAnapuranA rAjA zAlivAhanane paNa paricaya Ape che. . (3) jema Arya mahAgirijI jinakalpanI tulanA karatA hatA tema zrI sthUlabhadrajanA samayamAM pratiSThAnanagaranA nAgazrI ane nAgavesu zeThano putra sAdhu thayA pachI jinaka95nI tulanA karavA udyakta thAya che, temAM te bahu ja bimAra paDe che. pachI viraka9pI sAdhuo tene samajAvI rithara karI auSadhi Adino upacAra karI nirogI banAve che. pachI te sthavirakapIpaNuM pALe che. A vastu te vakhatane itihAsa jANavAmAM sarasa madada kare che. te vakhatanuM vAtAvaraNa ane sAdhusaMsthAnI paristhiti jANavA A prakaraNa jarUra vAMcavuM joIe. (4) navAhana rAjAnA zikAo uparathI ra. ke. pI. jayasavAla mahodaya For Private And Personal Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 125 suvarNa mahotsava aMka. :: A badhA rAjAo, temane samaya, te vakhatanI paristhiti, prajAprema, rAjyAdhikAra Adi tema ja jainAcAryone uddeza A badhuM khAsa jhINavaTathI A pustakamAM jaNAveluM che. meM Apela nAma tema ja vyaktiono paricaya kamaza: nathI. samaye samaye paricaya Apela che. A te ratnAkaramAM rahelA-verAelA maktikonI mAska AvazyakaniryuktirUpI mahAsAgaramAM yatratatra puSkaLa pramANamAM etihAsika vyaktio rUpI mAktika vikharAelAM che. keI ItihAsa vidvAn prayatna karI tene ekatra karavAnuM kArya hAtha dhare to bhAratanA ItihAsanA aneka aitihAsika suvarNa prakaraNe ughADavAnuM mahApuNya upArjana karaze. AvI rIte aitihAsika jaina sAhityanA Adya graMthano paricaya TUMkamAM Apyo che. vistRta paricaya ApatAM to eka svataMtra lekha ja taiyAra thAya tema che. A graMthane je jene ItihAsane mahAsAgara kahIe te paNa cAle. A mahA graMtha, Agamedaya samiti taraphathI cAra bhAgamAM prakAzita thayela che. A pachI kalpasUtrastha sthavirAvali mULa kapasUtranA racayitA zrI bhadrabAhusvAmIjI che. sthavirAvalimAM bhagavAna mahAvIradevanA agyAre gaNadharono paricaya che ane tyArapachI kramazaH zrI devadvigaNi kSamAzramaNa sudhInA AcAryona-paTTadharane paricaya che. temAM khAsa nAmanirdezapUrvaka paricaya che, tema ja TUMka jIvanaparicaya paNa maLe che. A pustaka de. lA. pu. phaMDa taraphathI ane AtmAnaMda sabhA taraphathI chapAyela che. disUtra gurnAvalImAM paNa zrI devavAcaka gaNie vAcaka vaMzanI paTTA valI ApI che, je aitihAsika daSTie bahu mahatvanI che. vikramanI dazamI zatAbdine A graMtha che. A pustaka de lA. pu. phaMDa taraphathI prakAzita thayela che. vasudevahiDi jenA kartA mahAna AgamadhuraMdhara, mahAna pUrvavidda zrI saMghadAsa gaNi ane dharmasena gaNi mahattara che. temane astitva samaya hajI nirNita nathI thaye, chatAM anumAnathI vIranivaNa saMvat pAMcamI zatAdi ane AThamI zatAbdinI vaccene jaNAya che. eka pustaka taiyAra karI rahyA che. tenA nAmano nirNaya ane TUMka paricaya A pustakamAMthI ja temane maLela che. teo A pustaka bahAra pADI bhAratanA itihAsanuM eka aNaukhaLyuM pAnuM ukheLavA dhAre che. (5) A pustakamAM aitihAsika vyaktiono paricaya khAsa haribhadrasUrijIta AvazyakabUvRttimAM che. eTale pustakanI racanAne samayanirNaya te A pustakanA khAsa vizeSa paricaya vakhate Apa dhAryo che. For Private And Personal Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 126 :: zrI jaina dharma prakAra A graMtha mahAna prAcIna kathAgraMtha che. temAM aneka mahApuruSonAM rasika caritre AvyAM che. temAMnA keTalAMka caritra aitihAsika daSTie paNa mahatvanAM che. AmAM aneka suMdara kathAro che, te paikI keTalAMka ApaNa ItihAsa prasiddha puruSonAM caritra che, te A pramANe che jaMbusvAmI, jayapuranarezanA putra, prabhavasvAmI, zreNika, kuNika, ceTaka, cillaNa, prasannacaMdra rAjarSi, kasAbIne rAjA jitazatru, A sivAya prAcIna caritramAM yaduvaMzakuLatilaka bALabrahmacArI zrI neminAthaprabhujI, samudravijaya, kRSNa, baLabhadra, kaMsa, jarAsaMdha, pradyusa, zaurIpuranI utpatti, takSazilAmAM dharmacakra sthApanano itihAsa, zrI AdIzvaraprabhunuM saMpUrNa caritra, bharatabAhubalInA yuddhanuM karaNa vRtAMta, masiri, sagara cakravartI, sanakumAra cakI, subhUma cakavattI, jamadagni, parazurAma, rAma, lakSmaNa, daMDakAraNyanI utpattine itihAsa, zrI zAntinAthajI, zrI kuMthunAthajI zrI aranAthajI, harivaMzakuLanI utpatti vagere vagere. A sivAyabIjAM paNa ghaNAM aitihAsika caritra che. prAcIna jaina kathAenuM mULa A mahAgraMtha che. aitihAsika daSTie A kathAonuM mUlya ghaNuM che. zodhakane temAMthI vastu vipula pramANamAM maLe tema che. A graMtha hamaNAM ja be vibhAgamAM AtmAnaMda sabhA taraphathI prakAzita thayela che, have trIjo bhAga prakAzita thavAnuM che. kula 28000 lekapramANa A mahAn graMtha che. AnI pachI zrI kalikALasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryajIkRta triSaSTizalAke purUSacaritra parva daza, A daze parvanI mULa vastu Avazayaneyukti ane vasudevohaDimAM che. AmAM prAcIna kALanA tresaTha mahApurUSonAM suMdara kAvyarUpe caritra che. temAM chelluM dazamuM parva vartamAnaprasiddha aitihAsika mahApurUnAM jIvanavananI daSTie mahatvanuM che. temAM bhagavAna zrI mahAvIra devanuM vistRta jIvanacaritra che. sAthe ja te vakhatanA bhAratanA prasiddha prasiddha rAjAonAM caritra paNa mahatvanAM che. rAjagRhIne zreNika, vizAlAno ceTaka, avantine prota, caMpAno dadhivAhana, A sivAya paTTaNA-pATaliputranI utpatti, caMpAnI sthApanA, nava svecchIka, nava lIskIvIone paricaya tema ja A sivAyanI ghaNI ghaTanAo ItihAsamAM atyupAgI che. pAMtrIza hajAra kalAkamAM A daza parva rahyAM che. A daze parva zrI jaina dharma prasAraka sabhA taraphathI prakAzita thayela che. tyArapachI pariziSTaparvatriSaSTizalAkA purUSa caritranA dazamA parvanI pUrtirUpe A graMtha che. dazamA parvamAM zrI sudhamosvAmI sudhInA AcAryo ane te vakhatanA rAjavaMzono paricaya che, jyAre pariziSTa parvamAM zrI sudharmAsvAmInA ziSya jaMbusvAmIthI laIne vikramanI dvitIya zatAbdinA mahAna For Private And Personal Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahatsava aMka. :: 127 AcAryazrI vAsvAmI sudhInA AcAryo ane rAjAone paricaya ApavAmAM Avyo che. AmAM zrI jaMbusvAmInA pUrvajonI sAthe ja chellA bhavamAM janma; dIkSA prabhavasvAmIne pratibadha; temanuM jIvana; dIkSA, zayyabhavasUri dazavaikAlika sUtranI racanA ane manakanI dIkSA zrIyazobhadrasUri; zrI bhadrabAhusvAmI; udAyI pATalIputranI sthApanA naMdavaMzanI utpatti naMdavaMzanA vinAzanAM kAraNe kapakavaMzanuM zakapAla maMtrI; vararUci, zrIyaka, cANakaya caMdragupta; maryavaMzanI sthApana) bindusAra; samrATa azoka kuNAla mahArAjA saMprati; zrI sthUlabhadrasvAmI; AryamahAgiri, AryasuhastisUri, avaMtisukumAla; vAsvAmI; te vakhatane bhISaNa duSkALa; AryarakSita-A badhAnuM aitihAsika daSTie jIvanavRttAMta ApyuM che. badhI ghaTanAone kALanirdeza karavA sAthe aitihAsika vastune barAbara nyAya Apyo che. dazamuM parva ane pariziSTa parva A bannemAM I. sa. pUrve pAMcamI zatAbdithI laIne I. sa.nI bIjI zatAbdi sudhIno pramANika ItihAsa ApavAmAM AvyA che. A graMthanI mULavatuM Avazyaka niryukti ane vasudevahiMDImAM che. A mahAna gra zrI jaina dharma prasAraka sabhAe prakAzita karela che. dvayAzraya-saMskRta ane prAkRta banne. jemAM solaMkI vaMzanI utpattithI laIne TheTha kumArapAla sudhI pramANika ItihAsa saMgRhIta che. eTale ke gujarAtane pAMca so varSane pramANika ItihAsa A pustakamAM suMdara rIte saMgRhIta che. gujarAtanA itihAsanuM sauthI prAcIna ane pramANika sAdhana A ja pustaka che. AmAM te vakhatanI gujarAtanI paristhiti, bhaugolika parisImA, samAjavyavasthA, gujarAtane pratApa ane sainyabaLa, dharmabhAvanA ane zraddhA, gujarAtanA mahAmutsaddI ane pratApI jena maMtrIo, rAjavyavasthA, gujarAtanA rAjavIoe meLavelA vijaya, janasvabhAva ane mahAmA, jenAcAryone gurjarezvaro upara padezika prabhAva vagere vagerene saMpUrNa kAvyarUpe paricaya che. A banne kAvya che chatAM kayAMya atizakti ke mithyA kalpanA nathI karI ane eka paNa pramANika aitihAsika ghaTanA sthAna pAmyA sivAya rahI nathI e khabI che. kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArye A graMthanI racanA karI che. gujarAtanA A suputra pitAnI rasabharI madhura vANumAM gujarAtanA ItihAsanI kula guMthaNI karI kharekhara gujarAtane amara karyo che. gujarAtanA samasta etihAsika vAlmayamAM A banne pustakanuM sthAna sarvazreSTha che. jenAcAryoe bhUtaLamAM ughADe mAthe ane khulle page vicarI jenadharma ja nahi, amuka dezanuM ja nahi, kintu mAnavajAtanA upakArArtho kevA kevA bhagIratha prayatno kyAM che enI khAtrI A pustaka Ape che. zrI hemacaMdrAcAryane astitva samaya bAramI zatAbdinA madhyAnha kALathI te teramI zatAbdine For Private And Personal Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 128 :: zrI jaina dhama prakAza pUrva kALa che eTale te samaya daramyAnamAM ja A pustakAnI racanA thayelI che. A banne pustaka khee gavamenTa chapAvyAM che. kathAvalI--to zrI bhadrezvarasUri khAramI zatAbdimAM thayA hoya ema anumAna thAya che. prAkRta bhASAnA A mahAgraMthamAM aneka aitihAsika kathAo, prama dhA, ghaTanAonA ullekha thayA che. A graMtha hajI amudrita che. A graMtha aitihAsika daSTie ghaNA mahatvanA che. te chapAtAM aneka aitihAsika ghaTanAo ne prama dheA prakAzamAM Avaze. prabaMdhacintAmaNi--kartA zrI merUtu MgAcAya saMvata 1361 mAM vaDhavANa zaheramAM phAgaNa zudi pUrNimAe A graMtha samApta thayA che. kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryajInA pariziSTa parva pachI aitihAsika rAjAonAM caritrAnI dRSTie prakha`dhacintAmaNinuM sthAna prathama Ave tema che. yadyapi pAzraya che kharUM paraMtu temAM gujarAtanA ja rAjavIonAM caritra che; jyAre prazna dhacintAmaNimAM prAcIna rAjavaMzanu ane guja raizvarA sivAya bIjA rAjakartAonu paNa varNana maLe che. A dRSTie pariziSTa parva pachI prabaMdhacintAmaNinuM sthAna che ema mane lAge che, temaja bhagavAna mahAvIradeva pachInA rAjAone upadeza ApanAra keTalAka jaina AcAryane Traka paricaya paNa temAM che. bhArataprasiddha vIra vikramanA citrathI AmAM zarUAta thAya che, sAthe bhagavAna zrI mahAvIradeva pachI thayelA rAjavaMzanI sAlavArI sahita gaNunA ApI A prakaraNanI mahattA vadhArI che; sAthe vikramanA samayanA prasiddha jainAcArya zrI siddhasenadivAkara ane zrI vRddhavAdisUrinA saMpUrNa paricayaitihAsa ApyA che. vikramane pratibodha, jainadharmanA svIkAra, jainadharma ane jainAcArya uparanI tenI zraddhA badhuM TUkamAM chatAM ya vigatavAra Apyu che. pachI zAlivAhana prAdha ApyA che. AmAM zaka sa Mvat pravartaka mahAn rAjA zAlivAhanane vistRta paricaya ApyA che, temaja murU rAja pratiedhaka mahAna jainAcArya zrI pAdaliptasUri ( taragalAlA-taraMgavatI mahAkAvyaprAkRta jemaNe banAvyuM che te) ane mahAyogI nAgArjunanA paNa suMdara piracaya che. pachI vanarAja Adi gujarAtanA narapatinuM varNana maLe che. vanarAja gujarAtanI gAdInA sthApaka temaja zIlagusUri ane cAMpA maMtrInI hAyathI te gurjarezvara ane che. tenA ane pATaNanI sthApanA vagerenA savistara itihAsa ApyA che. tyArapachI yAgarAja, kSemarAja, bhUvaDa, vairIsiMha, ratnAditya, sAmatasiMha ane tenI pachI sAla kI vaMzanI sthApanA, utpatti ane mULarAjane itihAsa ApyA che. te vakhatanA samakAlIna rAjA, jemake sapAdalakSa, kacchanA lAkhA phulANI, tenI utpatti temaja tyArapachInA rAjAne paNa TUMka paricaya ApyA che. For Private And Personal Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 129 suvarNa mahotsava aMka. :: pachI temAM cAmuMDarAja, vallabharAja, durlabharAja, te vakhatanA mALavAdhIza muMja ane bhejanuM rasika varNana ApavA sAthe mALavA ane gujarAtanA virodhanuM-vaimanasyanuM kAraNa ane yuddha. lejanA prabaMdhamAM te vakhatanA udAra mahAkavio-vidvAnene paNa accha paricaya graMthakAre Ape che, jemAM mahAkavi mAgha, mayUra, bANabhaTTa, kAlidAsa, dhanapAla, zobhana, vardhamAnasUri, mAnatuMgasUri, kapUra ane nAcirAja jevA samartha vidvAne mukhya che. jenAcAyone pratApa ane prabhAva, temanI upadezaka zakti A badhAnuM rasika varNana ApyuM che. tyArapachI bhIma bANAvaLI, karNarAja, siddharAja jayasiMha, kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryajI, te vakhatanA mahAmutsaddI jena maMtrIo, muMjAla, zAtu, udAyana, sajana, tribhavanapAla, mInaladevI, rA kheMgAra ane rANakadevI, junAgaDhane parAjaya, siddharAjane vijaya, mALavAne yazovarmA, mALavAne bhaMga, rAmacaMdra, bAlacaMdra ane zrIpAla kavi, zrI vAdIdevasUri ane kumudacaMdra ( digaMbarI) ne vAdavivAda, vetAMbaracAryone vijaya, mallikArjuna (rAjapitAmaha birUdavArI, ane jene bAhaDe harAvyo hato.) AMbaDa, bAhaDa ane cAhaDa temaja gurjarezvara paramAt zrI kumArapAladevane hemacaMdrAcArye karelA pratibodha, kumArapAlanuM jainadharma svIkAravuM, teNe karelAM zubhakAryo. aNarAja, soraThana sAMbara Adi. AvI aneka ItihAsaprasiddha-aprasiddha vyaktiono sarasa paricaya Ape che. tyArapachI ajayapALa, vastupALa-tejapALa, lavaNaprasAda vigerene paNa paricaya Ape che. pachI prakIrNaka prabaMdhamAM paNa keTalAka mahatvanA prabaMdhe che jemAM zilAdityane prabaMdha vistArathI che. tenuM je thavuM, vallabhIpuranI mahattA, bauddha-jenane vAdavivAda, jenene jaya, zatruMjaya mahAtIrthane kabajo, kAku, vaThThabhIne vinAza. tyArapachI jayacaMdra prabaMdha. AvI rIte aneka aitihAsika jIvaMta vyakitao ane ghaTanAone paricaya A pustakamAM upalabdha thAya che. lagabhaga eka hajArathI vadhu varSone bhAratane pramANika zRMkhalAbaddha itihAsa ApaNane merUtuMgAcAryo pUro pADyo che. AvI ja rIte merUtuMgAcAryavRta vicArazreNI paNa itihAsane mahatvane graMtha che. A jemAM rAjavaMzane ane jenAcAyona sAlavArI sahita TUMke paricaya che. jenakALagaNanAne TUMka chatAM mahattvanA aitihAsika graMtha che. zrImAna jinavijayajIe prabaMdhaciMtAmaNi mULa suMdara rIte hAlamAM ja chapAvela che. prabhAvaka caritra--ka. sa. AcArya zrI hemacaMdrAcAryasUrIzvarajIkRta pariziSTa parvamAM vAsvAmI sudhInA mahAna jainAcAryone paricaya che, jyAre For Private And Personal Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 130 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza prabhAvakarAritramAM zrI vAsvAmIthI laine De hemacaMdrAcArya sudhInA jaina zAsananA mahAna prabhAvaka jainAcAryanA aitihAsika ghaTanApUrvaka jIvanaparicaya ApyA che. yadyapi graMthakAra mahAtmAnA uddeza ciratravaNuM - nanA che, paraMtu temAM aitihAsika sAmagrI sArI rIte Apela che, temaja dareka AcAryonA paricaya sAthe samakAlIna mahAna AcAryAM, temanAM mahAna kAryo, te te samayamAM vidyamAna rAjA-mahArAjAone Apele pratidha, temanA jIvanaparicaya vigere vigere ApI aitihAsika ghaTanAone sudara saMgraha karyA che. te badhAnA ullekha na ApatAM mAtra mULa prabaMdhanAM ja nAma ApuM chuM. zrI vajAsvAmI, Arya rakSita, Aryana dila, kAlikAcArya, pAdaliptasUri, vijayasiMhasUri, jIvadevasUri, vRddhavAdIsUri, haribhadrasUri, mahuvAdIsUri, khapATTisUri, mAnatu gasUri, mAnadevasUri, siddhaSi, vIrasUri, zAntisUri (vAdIvetALa), mahedrasUri, sUrAcAya, abhayadevasUri, vIrAcArya, vAdIdevasUri, kalikAlasarva jJa zrI hemacadrAcArya che temaja muDarAja, vikramarAja, aLamitra, bhAnumitra, zAlivAhana, zilAditya, bhImadeva, bheAjadeva, karNa deva, siddharAja, kumArapALa Adi aneka rAjane, aneka vidyAnAnA ane aneka kaviAnA paNa paricaya ApelA che. AvI rIte aneka aitihAsika mahattvanA traNa dhanA saMgraha che. terA ne AgaNacAlIsamAM caitra zudghi sAtame prabhAcaMdrasUrijIe A mahatvane aitihAsika graMtha manAvyA che. lagabhaga sADApAMca hantarathI vadhu leAka pramANa cya graMtha de.prabhAvakacaritra kAvya suMdara che ane tenI bhASA paNa recaka che. vidvAna prakAre dareka paLa dhana pratihAsa khAsa cAkasAithI sagRhIta karI graMthane khUba ja upayegI banAvela che. caudamI sadInA A mahAn aitihAsika graMtha che. lagabhaga eka hajAra varSathI vadhu samayanA jainazAsananA prabhAvakAnAM caritrAne emAM samAveza karela che. A graMtha mULa niyasAgara prese pALyeA che, paNa azuddha che. tenu bhASAMtara AtmAnada sabhAe chapAvyuM che ane tenu saMpAdana kArya vidvAn itihAsana munirAja kalyANavijayajIe karyuM che. tItha kepa-vividhatI kalpo zrI jinaprabhasUrijI. saM. 1989 mAM dilhImAM A gaMdha pUrNa karyA che. jo ke A graMthamAM aneka jainatIrthonA itihAsa che, parantu tIrthonA itihAsa sAthe te te pradezanI paristhiti, bhAgeAlika varNana, kathA rAjAnA samayamAM kANe kANe tIrthoddhAra karAvyA te, upadezaka AcArya, tInA bhakto vagere aneka aitihAsika sAmagrI AmAM bharI che. bhAratanA khUNe khUNAmAM ane sthAne sthAnamAM rahelAM prasiddha-aprasiddha, prAcIna-arvAcIna aneka tIthAnA vistRta itihAsa graMthakAre AmAM saMgRhIta karyA che. AmAM nIcenA mukhya mukhya tIrthAnuM varNana For Private And Personal Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNu mahatsava aMkaH che. zatruMjaya, ujjayaMta ( giranAra ), sthaMbhana pArzvanAtha, ahicchatA, ALa, mathurA, azcAvabAdha ( bharUca ), vaibhArigara ( rAjagRhI ), kaiAzAMkhI, ayeAdhyA, pAvApurI, kalikuDa, hastinApura, rAtyapura ( sAcAra ), aSTApada, mithilA, ratnapurI, kanyAnayanIya mahAvIra, pratiSThAnapura, nandIzvara, kAMpilyapura, zaMkhapura, nAsikayapura (nAsika), harikakhIpArzva, zuddhada tipArzva, abhinaMdana, caMpApura, pATalIpura (paTaNA), zrAvasti, vArANasI, kAkA pArzvanAtha (pATaNa), keATizilA, calaNApArzva (dvipurI), kuDu gezvara, ujjayinI, mANikayadeva (kuppAka tI), aMtarikSapArzvanAtha, lAdhIpArzvanAtha vagere jaina tIrthAtu varNana che. bhagavAna mahAvIradevanA gaNadharo, maMtrIzvara vastupALa-tejapALa Adi aneka aitihAsika vyaktionA-mahApurUSonA sArA paricaya ApyA che. aitihAsika jaina sAhityamAM A graMthanu sthAna bahu mahatvanuM che. sAthe ja graMthakAranA samayanA bhAratanu varNana, te te sthAneA ane prAMtAnu varNana paNa AmAM maLe che je khAsa aitihAsika ane bhAgelika daSTie vAMcavA ceAgya che. graMthakAra sUrijI zrI jinaprabhasUrijInA sattAsamaya teramI zatAbdinA uttarAddha che ane cAdanI zatAbdine pUrvAdha che. baMgALa eziyATika sosAyaTIe theADuMka chapAvyuM che. hAlamAM zrImAn jinavijayajIe chapAvIne bahAra pADela che. 131 caturvi'zatiprama'dha--kartA maladhArI zrI abhayadevasUrijI satAnIya zrI rAjazekharasUrijI che. saM. 1405 jeDa zudi pAMcame A graMtha dilhImAM pUrNa thayA che. graMdhanA nAma uparathI ja spaSTa jaNAya che ke AmAM cAvI za prAdhAnA saMgraha che. jemAM zrI bhadrabAhusvAmI, A na dila, jIvadevasUri, A puTAcAya, pAdaliptasUri, vRddhavAdIsUri, siddhasenadIvAkara, mahuvAdIsUri, haribhadrasUri, khappalaTTisUri, hemacaMdrAcArya ATalAM prasiddha jainAcAryonAM jIvanacaritra che. AmAM prabhAvakatra ane prazna dhaciMtAmaNi karatAM TUMkamAM caritrA ApyA che. tyArapachI hakava, hariharakiye, amaravi, manakIrti, sAtavAhana, vaMkacUla, vikramAditya, nAgArjuna, vatsarAja ane udayana, lakSaNusena, madanavarsa, ratnazrAvaka, AbhaDama trI ane mahAmatrI vastupALa-teja pALa. A pramANe kavie, rAnta, zrAvakA ane maMtrIzvarAnAM caritrA varNavyAM che. prazna dhaciMtAmaNinI jema A pustaka paNa aitihAsika dRSTie bahu mahattvanuM sthAna lAgave che. A pusta kamAM vaNu vela vienAM caritra AvI rIte anyatra bhAgye ja maLe che; keTalAka te maLatAM nathI ema kahIe teA cAle. A pustaka pATaNa zrI hemacaMdrAcAya praMcamALA taraphathI prakAzita thayela che, paraMtu tene aitihAsika dRSTie anyeSaNapUrvaka chapAvavAnI jarUra che. hamaNAM jema suMdara paddhatipUrNAMka prama dha For Private And Personal Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * trI jana vana prasAra ciMtAmaNi ane vividhatIrthakalpa jinavijayajI taraphathI prakAzita thayA che ane AtmAnaMda sabhA taraphathI prabhAvaka caritra bhASAMtara prakAzita thayela che tema A pustakanuM mULa, anuvAda ane temAMnI aitihAsika ghaTanAonuM vileSaNa thavAnI jarUra che. gurnAvali -katta sahastrAvadhAnIya mahAna jainAcArya zrI munimuMdarasUrIzvarajI-saM. 1466 mAM lagabhaga pAMca se lekapramANa A graMtha banAvyuM che. graMthanI saMskRta-padyamayI madhurI bhASA che. bhagavAna mahAvIra devathI laIne TheTha paMdaramI zatAbdi sudhAnA mahAna jainAcAryone TUMka jIvanaparicaya, jenadharmanA pracAra mATe prayatna, temanI upadezazakita, rAjA-mahArAjAone pratibodha, temanA samakAlIna AcAryo vagerene suMdara paricaya A guvAvalimAM che. TheTha pitAsuddhAM bAvana paTTadharonAM jIvanacaritra che. bhagavAna mahAvIra svAmIthI laIne TheTha kumazA zaMkhalAbaddha AcAryonAM jIvanane paricaya Apato A graMtha pahelo ja banyo che. tyArapachI aneka paTTAvalio banI che. jo ke A pahelAM chUTaka chUTaka paricaya ApatA aneka graMtho che, parantu barAbara saLaMga bAvana paTTaparaMparA sudhInA AcAryonA jIvanane paricaya Apato A graMtha pahelo ja che. yadyapi gurnAvali pahelAM kiyAratnasamuccayamAM gurUparvamamAM 63 komAM AcAryonI nAmAvali che. paraMtu jIvanaparicaya-vistRta varNana te gurnAvalimAM ja che eTale meM tene ja prathama sthAna ApyuM che. kumArapALa baMdhA-kartA mahopAdhyAya jinamaMDanagaNi. saM. 142 mAM A graMthanI racanA thaI che. A pustakamAM vanarAja cAvaDAthI laIne TheTha ajayapALa sudhInA rAjAone paricaya ApavAmAM AvyA che. temAM cAvaDAvaMzanI vaMzAvaLIne mAtra nAma ane sAlavArIno paricaya che ane solaMkI vaMzana paNa mULarAjathI karNadeva sudhInA rAjavaMzano sAmAnya paricaya che. siddharAja jayasiMhane sAmAnya vistArathI paricaya che. bAkI kumArapALa ane hemacaMdrAcArya mahArAjano saMpUrNa vistArathI paricaya Apyo che. kumArapALanA pUrvajonI utpatti, kumArapALane janma, siddharAjanuM putraprApti mATe taraphaDavuM, kumArapALane mArI nAkhavAnuM vicAra, kumArapALanuM nAsI chUTavuM, khaMbhAtamAM hemacaMdrasUri mahArAja taraphathI apAyeluM rakSaNa, udayana maMtrInI sevA, zrI hemacaMdrAcAryajInuM bhaviSyakathana, kumArapALanuM dezATana, ujajacinImAM zilAlekha vAMcana, kumArapAlanI rAjaprApti, te vakhatane aMdara-aMdarano virodha, vidroha, zAkaMbharInA arNarAja, dakSiNanA rAjapitAmahabiradadhArI mallikArjuna, ane caMdrAvatInA vikramarAja vigerene yuddhamAM jItavA, sapAdalakSanA kRSNarAjane jIta, gujarAta ane For Private And Personal Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 133 suvaNu mahatsava aMka. : gujarAta bahAra tene prabhAva, tenA divijaya, kurUdeza, kuzAvatA, pAMcALa, videha, dazA, magadha, kAzmira, jAla dhara, sapAdalakSa, lATa, mahArASTra, sArASTra, sindhu, sAvIra-A badhe gurjarezvaranI ANA pharatI hatI. temaja sindhu dezanA padmatha rAjAnI putrI prabhAvatI je rUpalAvaNyAdi guNasaMpanna hatI tene kumArapALa paraNyA hatA. temaja AcArya zrI hemacaMdrAcAnA upadezathI ahAre dezamAM amArI-paDatu vagaDAvyA hatA ane bIjA cAda dezanA rAjAo sAthe maitrI bAMdhIne ahiMsAnA vijayagdUbhI vagaDAvyA hatA. temaNe jainadharma nA svIkAra karI bAra vrata svIkAryA hatA. 1444 navIna jinamaMdira upara kaLaza caDhAvyA hatA. vaLI temaNe seALa hajAra madirAnA jarNoddhAra karAvI kaLaza caDhAvyA, sAta vAra meATI yAtrAe karI, ekavIza jJAnamaMdira karAvyA, mahetara lAkhanA zrAvaka uparane kara mApha karyAM, garIba zrAvakane-svadhIbandhune darekane eka hajAra seAnAmahArAnuM dAna ApyuM ane A sivAya bIjA aneka zAsanasevAnAMprabhAvanAnAM kAryo karyA tenI vistRta noMdha A pustakamAM che, tema ja temAM zrI hemaca`drAcAryajI mahArAjanuM paNuM saMpUrNa vistRta jIvanacaritra che. .janma, dIkSA,gra cenI racanA, siddharAjapratibAdha prayatna, apUrva vyAkaraNanI racanA, kumArapALane upadeza, meharAjaparAjaya ane kRpAsu darInuM kumArapALa sAthenuM lagna, temanI upadezaka zakti, cAritranA prabhAva, jainazAsananI prabhAvanA Adi aneka kAryonI pramANika noMdha prazna dhamAM che. jo ke A sivAya kumArapALa ane hemacaMdrAcAryajI mahArAjanA jIvanane lagatA aneka aitihAsika putakA che; jemake: teramI sadInA ma MtrIzvara yazapAlakRta meharAjaparAjaya nATaka AmAM kumArapALe karelA ahiMsAnA pracAra, meharAjanA parAjaya, dharma rAjaputrI kRpAsu darInu lagna ane hemacaMdrAcAryajInuM purahitapaNu vagere che; parantu aitihAsika sAmagrI ehI che. AmAM kumArapALa rAjAnI dharmabhAvanA ane zraddhAnuM suMdara varNana che. somaprabhAcArya kRta kumArapALa-pratibodha, A pustakamAM upadeza ane Ara vratanI kathAo Adi vadhAre che. aitihAsika sAmagrI gheADI che. somatilakasUriSkRta kumArapALa caritra. jo ke AmAM aitihAsika sAmagrI che parantu kumArapALaprabaMdha jevI nahi. jayasiMharikRta kumArapALa mahAkAvya je hamaNAM ja muMbai gADIjI mamaMdiranA vyavasthApako taraphathI prakAzata dhyu che, paraMtu temAM itihAsa karatAM kAvya dhAre che. lakhANanA bhayathI A badhAnA paricaya nathI ApatA, For Private And Personal Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 134 :: zrI jaina dharma prakAza parantu kumArapALa prabaMdhamAM aitihAsika sAmagrI vizeSa pramANamAM che. jo ke prabhAvakacaritra, prakha'dhaciMtAmaNi ane caturvizati prazna dhamAM ApelI ghaTanAo karatAM A mahAkAvyamAM vizeSatA nathI chatAM ApaNe pustakamAM rahelI aitihAsika ghaTanAonA nirdezAne mATe lakSya ApavAnI jarUra che. gujarAtanA itihAsamAM A putAnu sthAna mahattvanuM che emAM te lagAre zakA nathI. A Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org upadezasatikA ane upadezatara'giNI-A banne graMthA seALamI zatAbdimAM banyA che. prathama graMthanA kartA paMDitapravara zrI sAmadhama gaNivara che ane paMdara seA traNa (1503) mAM A pustaka banAvyuM che. bIjA graMthanA kartA ratnamAdara gaNi che. kai sAlamAM e graMtha banAvyA tene ullekha nathI maLatA. banne graMthakAronA viSaya sarakhA che, banne grathAmAM aiti hAsika sAmagrI pracura pramANamAM che jethI bannenA sAthe ja ullekha karyo che. bannemAM zatruMjaya, giranAra, maLyu, zakunikAvihAra, jIrAvalA pArzvanAtha, kalikuMDa pArzvanAtha, leAdhI pArzvanAtha, ArAsaNa, sthaMbhanapArzvanAtha Adi tIrthonA itihAsa temaja madirA baMdhAvanAra ane jarNoddhAra karAvanArane vistArathI paricaya che. pachI zreNikarAja, abhayakumAra, saMpratirAja, vikrama ane siddhasenadivAkarasUri, vajasvAmI, appaTTi ane AmarAjA, jagaDuMzAha, kumArapALa, hemacadrasUri, vastupALa, tejapALa, vimaLamatrI, samarA zAha, jAvaDazAha, bhAvagazAha, pethaDakumAra, jhIMjhaNa kumAra, aNNarAja, AMgaDa, cAhaDa, rAmaca MdrasUri, bheAja, mujarAja. dhanapAla, siddharAja jayasiMha, lavaNuprasAda, vIradhavala, udayasiMha, pAdaliptasUri, nAgArjuna, vRddhadevasUri, AbhUmatrI, paramAra pAlheNudeva, dilhInA zeDa sAjaNasiMha vagere vagere aneka itihAsaprasiddha vyaktionA TUkamAM paNa sArA paricaya ApyA che. graMthakartAnA uddeza dharma upadeza sAthe caritra varNananA che, chatAM ya itihAsane kharAkhara nyAya ApyA che, kayAMya vikRti thavA dIdhI nathI. upadezasatikA karatAM upadezatara gaNImAM itihAsa vadhAre sthAna pAmela che. temAM aitihAsika prakha`dhA vadhAre che. upadezasasatiyA AtmAnada sabhAe prakAzita karela che ane upadezatara'giNI banArasa AvijayajI jaina graMthamALAe prakAzita karela che. itihAsapremIe khAsa vAMcavA ceAgya pustaka che. bhAjaprama'dha ratnama diNanA banAvela che. rAjA seAjanA samayanA itihAsa sAthe rasika kathAo, buddhivardhaka kathAe paNa puSkaLa che. bhAja, suja, bhIma, mAgha, kAlidAsa, bANa, mayura, mAnatu gasUri Adine paNa TUMkamAM paricaya che. zrI jaina dharma prasAraka sabhA taraphathI tenu bhASAMtara bahAra paDela che. lakhANunA bhayathI vizeSa paricaya ApyA nathI. For Private And Personal Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN maheAtsava aMka H 135 jagaDuzAha caritra--kattA zrI sarvAnaMdasUrijI. sAta sa ane 388 eAkapramANu A caritra kAvya che. kartA AcArya ne samaya nakkI ApyA nathI parantu pa MdaramI zatAbdinA uttara bhAga ane seALamI zatAbdinA pUrvArdhamAM graMthakAra thayA che. A dAnavIra purUSane soMpUrNa itihAsa-jIvanaparicaya AmAM ApavAmAM Avela che. sa. 1315 mAM hiMdustAnamAM paDelA bhISaNa duSkALa vakhate A dAnavIra ane dharmavIra purUSe samasta bhAratane anAja maphata pUrU pADayu hatu. pazuone ghAsa paNa ApyuM hatuM. jagaDuMzAhe garIba pazuone ghAsa ane anAtha mAnavIone te anAja ApyuM hatuM paraMtu sIMdhanA rAjA hamIrajIne, gu rezvara lavaNuprasAda ane vIradhavaLane, avantinAtha madanavarmAne, pArakaranA narapati pIThadevane, kAzInareza pratApasiMhane ane dilhInareza mAnrInane suddhAM anAja ApyuM hatuM. kulle 999000 mu'DA anAja maphata Apyu hatu. jagaDuzAhane duSkALanI khabara jainAcAryathI paDI hatI. teNe anAja saMgrahI khUba upakAra karyA hatA. jagaDuzAhanI dharmabhAvanA ane dAnazUratA temaja te vakhatanA rAjAonA mAnasaRRNuvA mATe A graMtha ghaNA upayogI che. A graMtha zuddha bhASAMtara sahita chapAyA che. prakAzaka maganalAla dalapatarAma khakhkhara che. i. sa 1896 mAM chapAyA che. mukRtasAgara-kartA tima`DanaNu, seALamI sadInA pUrvArdhamAM A graMtha anyA che. mAMDavagaDhanA mahAmatrI pethaDakumAranuM suMdara saMpUrNa jIvana caritra A pustakamAM che. cAkramI zatAbdinA mahAna zAsanaprabhAvaka A maMtrInuM rasika jIvana khAsa vAMcavA ceAgya che. ane tenI pUrva paristhiti vAMcanArane raDAve tevI che. pachI e ja gurUkRpAthI caDhe che ane maMtrIpada pAme che. tyArapachI je dharma kArya kare che, tenI je dhazraddhA vadhe che te badhuM vAMcavA jevuM che. tenA putra jhaNakumAranuM citra, mALavAdhipati jayasiMha ane dharma ghASasUrijInuM jIvanacaritra madhuM vAMcavA yAgya che. pitA-putranI dharma zraddhA, dAnavIratA, paropakAritA, leAkeApakAritA ApaNe vAMcIne jIvanamAM utAravA ceAgya che. cAdamI zatAbdinA A gRhastha-sAdhunuM caritra aitihAsika dRSTie vAMcavA jevuM che. zrI jaina AtmAnada sabhAe te graMtha pragaTa karela che. sAmasAbhAgya kAvya-karnA pati pratiSThAseAma che. sa. 1524 mAM A kAvya banAvyu che. temAM 5 daramI sadInA tapagacchanA AcArya sAmasuMdarasUrinuM suMdara kAvyamaya bhASAmAM varNana che. AmAM trIjo saga ke jemAM paTTAli che temAM bhagavAna mahAvIradeva pachInA sAmasuMdarasUri sudhInA AcAryAMnAM jIvanacaritra che. ekAvana paTTadharonAM TUkamAM jIvanacaritra ApelA che te vAMcavA ceAgya che. zrI jJAna prasAraka maMDaLa-muMbaivALAe bhASAMtara sAthe chapAvela che. For Private And Personal Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 136 : zrI jaina dharma prakAza guruguNaratnAkara kAvya-kattA samacAritragaNi. saM. 1451mAM banAvyuM che. AmAM semasuMdarasUri, munisuMdarasUri, lakSmIsuMdarasUri, jayAnandasUri, jinItisUri, vizAlarAjasUri, razekharasUri, udayanaMdisUri ane somadevasUrine sAmAnya paricaya che. khAsa te ratnazekharasUrijI ane lakSmIsAgarasUrijInuM varNana che, temaja te vakhatanA vAcakavaryo ane vidvAna sAdhuonuM paNa rasika varNana che, IhaMsa, guNasema, anaMtahaMsa, mahimasamudra, amaranaMda, jinamANijya, dharmahasa, rAjatilaka, abhayatilaka, zivatilaka, lakSmIratna, sumatiratna vagere vagerene jIvana paricaya TUMkamAM che. . te vakhatanA dAnavIra ane dharmavIreno paNa jIvana paricaya Ape che. devagirine zAha mahAdeva, mAMDavagaDhane caMdrazAha, amadAvAdano gadarAja maMtrI, devagirino dhanarAja, mALavAnA sUrazAha ane vIrAzAha, karmacaMda, khImAzeTha, harizcandra, devasIzAha-A badhAno ullekha etihAsika daSTie vAMcavA gya che. A pustaka banArasa yazovijayajI graMthamALA taraphathI prakAzita thayela che. A pachI jagaddagurU kAvya-padyasAgara gaNijIe 1646 mAM zrI hIravijaya sUrijInI vidyamAnatAmAM ja A rasika kAvya banAvyuM che. TUMkamAM zrI hIravijayasUrinuM caritra che. akabarapratibodha, tenAthI thayelAM dharmakAryo, amArI paDaha, zatruMjayanA paTTA, jajIAkaramacana vagere vagere khAsa vAMcavA yogya che. banArasa yazovijayajI graMthamALA taraphathI prakAzita thayela che. tapagaccha paTTAvalikattA zrI dharmasAgara upAdhyAya.saM. 1948mAM A paTTAvali banAvI che-pUrNa karI che. mULa prAkRta ane svapajJa saMskRta TIkA vivaraNa yukata che. bhagavAna zrI sudharmAsvAmIthI laIne 59mA paTTadhara zrI vijayasenasUri sudhInA paTTadharanuM vistArathI jIvanacaritra che. aitihAsika dareka ghaTanAone nirdeza karavAmAM AvyuM che. je je AcAryanA samayamAM ga7, mata, pustakaracanA, rAjA, maMtrI Adi je je thayA tene ullekha karyo che. jainAcAryono prabhAva, upadezaka zakti, temanI paMDitAI badhuM A paTTAvalimAM che. temaja samakAlIna AcAryone yugaprabhAvakane paNa paricaya Apyo che. lagabhaga doDha hajArathI be hajAra varasane vIrazAsanane zaMkhalAbapaddha itihAsa A paTTAvalimAM che. prabhAvaka caritra ane guvAvali pachI A pustakanuM sthAna ghaNuM mahattvanuM che. A paTTAvali hamaNAM ja paTTAvalisamuccaya prathama bhAgamAM prakAzita thayela che. hIrabhAgya-vijaya prazasti ane vijayadevamahAbhya. mogala yuganA mahAna samrATenA jIvana upara asAdhAraNa prabhAva pADanAra, temanI dvArA aneka prajAhitanAM kAryo karAvanAra ane temanA jIvanamAM paNa parivartana karanAra mahAna jainAcAryone A traNemAM caritra che. For Private And Personal Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvarNa vizeSAMkanA lekhako : : Ca..................................................................................................................... zrI yogamAr nAthAbhAI makAti. *********................................................................................................................................................................................. lITa. mohanalAla dalIcaMda dezAI. Cammm.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. zrI. mahAdazya. prInTIMga presa-bhAvanagara, For Private And Personal Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa maha|tsava ka. : : 137 temAM prathama hIrasAbhAgyamAM jagadgurU zrI hIrasUrijInuM vistArathI ane cADuM. zrI vijayasenasUrisTanu citra che. hIrasAbhAgyanA kartA devavimala gaNi che ane sa.1656mAM A graMthanI pUrNAhuti thai che. samrATa akabaranuM sarvAMga saMpUrNa caritra graMthakAre potAnI kAvyamayI bhASAmAM AmAM varNavyu che, temaja zrI hIravijayasUrinuM paNa saMpUrNa vistRta jIvanacaritra che. cothA samAM bhagavAna mahAvIrasvAmIthI hIravijayasUri sudhInA AcAryanA suMdara itihAsa ApyuM che. seALamI sadInA itihAsa mATe A pustaka ghaNu Mja upayAgI che. ni yasAgara presamAM A mahAkAvya chapAyuM che. vijayaprazastinA purrA hemavijaya paNa che. sataramI zatAbdimAM banyu che, jemAM jagadgurU zrI hIrasUrijInA ziSya vijayasenasUrijInu saMpUrNa jIvanacaritra che. emaNe akabara tathA jahAMgIrane dharmopadeza ApI jaina tattvajJAnanA rasika banAvyA hatA. sattaramI sadInA A AcArya nuM jIvana vAMcavA ceAgya che. temaja zAhajahAnanA itihAsa paNa TUMkamAM Apela che. AmAM hIrasUri, vijayasenasUri ane vijayadevasUrinA vana paricaya che. A graMtha banArasa yazAvijaya graMthamAlA taraphathI prakAzita thayela che. vijayadeva mahAtmya aDhAramI zatAbdinA maha!n AcAryanuM; kharataragacchIya zrI vallabha pAThaka-upAdhyAye A mahAkAvya banAvyu che. ogaNIza saCmAM A kAvya pUruM thayu che. hIravijayasUrijIe akabarane ApelA dharmaedha, akabare karelAM mahAna kAryA, hIrasUrine ApeluM jagadgurUnu birUda, pachI vijayasenasUrijInuM TUMka jIvanacaritra, temaNe akArane ApelA pratikheAdha, pachI vijayadevasUrijInuM saMpUrNa jIvanacaritra, jahAMgIrane upadeza, jahAMgIre Apela mahAtapA ziMda, aneka rAjA mahArAjane pratieSa vigere mATe khAsa vAMcavA ceAgya che. sattaramI ane aDhAramI sadInA bhAratanA itihAsa AmAM che. A kAvyanu' sa'pAdanakArya jinavijayajIe karyu. che. mogalayuganA madhyAnha yugane ane jainAcAryanA upadezanA prabhAva vAMcavA jANavA mATe A traNe graMtha atyupayogI che. vastupAla caritra-aDhAramI sadImAM jina gaNie A pustaka khana.vyuM che. gujarAtanA A dharmavIra, dAnavIra ane karmavIranuM suMdara aitihAsika dRSTie jIvanacaritra AmAM AlekhyuM che. A prastAvamAM A caritra che. vastupAlanA janmapUrvenI gujarAtanI paristhiti, tenA rAjakartAo, gujarAtanI bhAgeAlika sImA, vastupAla-tejapAlanu ma'trI ane senAdhipatipazu, vIradhavala, seArASTranA rAjA sAMgaNu ane cAmuMDa, temanu abhimAna, vastupAla sAthe yuddhamAM temanA parAjaya, kacchanA bhImasiMhanA vastupAlathI parAjaya, vastupAla-tejapAlanI dharmavIratA ane karmavIratA, gAdharAnA For Private And Personal Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Saa che. 138 :: zrI jaina dharma prakAza. ghughulanI udaMDatA, tene dabAvavA tejapAlanuM gamana ane vijaya, jainadharmanA parama upAsaka maMtrIzvaranI A vIratA kharekhara ApaNane mugdha kare tema che. temaja bhayaMkara raNakSetramAM paNa maMtrIzvaranI jaina dharma pratyenI aTala zraddhA ane daDhatA, A badhuM khAsa vAMravA cogya che. sAthe ja potAnA svadhAmIAnI bhakti, temane mATe karoDo dAmano vyaca, sAcora, DAI, pAvAgaDha, khaMbhAta, pATaNa, dhoLakA, bhUgukaccha, prabhAsapATaNa, Aba, giranAra, zatruMjaya Adi aneka sthAnoe navIna baMdhAvelA jinamaMdira ane karAvelA jIrNoddhAra, Abu upara baMdhAvelA maMdire, tenI pAchaLa karelo karaDe rUpiyAno kharca, tenI udAratA, rAjA-prajAno prema ane saMgha kADhIne karelI 1rA tIrthayAtrAonuM varNana che. - haribhadrAcArya, nAgendrasUri, naracaMdrasUri, vijayasenasUri Adi aneka samartha jainAcAryonA prabhAva, cAritra, vidvattA, vastupAlanuM kacacAturya, kavipaNuM, kavio ane vidvAnono AzrayadAtA, gujarAtanI kaLA ane mahattA vadhAranAra teramI sadInA A gujarAtanA mahAna tirdharanuM jIvana dareka gujarAtIe vAMcavA gya che. vastupAla caritramAM gujarAtano bAramI sadInA uttarArdhano ane teramI sadIno saMpUrNa itihAsa ullekhAyo che. A caritranuM bhASAMtara zrI jaina dharma prasAraka sabhAe prakAzita karela che. A sivAya arisiMhakRta sukRta saMkirtana, je AtmAnaMda sabhA taraphathI chapAyela che te ane dharmAlyudaya Adi zamAM vastupAla tejapAlanuM varNana maLe che, paraMtu temAM kAvyamayatA vadhAre che. gujarAtI sAhitya, vimalaprabaMdha -gujarAtI bhASAnuM A suMdara aitihAsika kAvya pustaka che. kata soLamI sadInA mahAkavi paMDita pravara lAvaNyasamaya che. gujarAtanA mahArAjA bhImadeva (pahelA) nA A maMtrIzvara ane jemaNe 1088mAM AbU uparanAM jagaprasiddha maMdira baMdhAvyA che, temaja caMdrAvatInA rAja samA gujarAtanA A pratApI purUSanuM jIvanacaritra aitihAsika daSTie vAMcavA jevuM che. jo ke vimala maMtrIzvaranuM caritra aneka graMthomAM chuTaka chuTaka Ave che, paraMtu vimalaprabaMdhamAM to gujarAtane te samayano saMpUrNa ItihAsa ApavA sAthe vimalamaMtrIvaranuM saMpUrNa jIvanacaritra che. vikamanI dasamI ane agIyAramI sadIno ItihAsa jANavA IcchanAre A prabaMdha jarUra vAMcavA yogya che. maNilAla bakorabhAI vyAse chapAvela che. kumArapAla rAsa ane hIrasUrirAsa-kartA mahAkavi RSabhadAsajI sattaramI sadInA A mahAkavie kumArapAla rAsamAM gujarAtane te vakhatano For Private And Personal Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 139 itihAsa, kumArapAla ane hemacaMdrAcAryajI mahArAjane saMpUrNa ItihAsa raju karyo che. bIjA rasamAM mogala samrATa akabara ane hIrasUrijI ane senasUrijIne saMpUrNa itihAsa tathA devasUrijIno TuMkamAM paricaya ApyA che. paMdaramI ane seLamI sadIne bhAratano saMpUrNa ItihAsa vAMcavA yogya che. zatrutIrNoddhAra rAsa-sattaramI sadInA kavi nayasuMdarajIe zatru jyatIrthanA uddhAraka etihAsika vyaktiono paricaya sAre Ave che. zatruMjayarAsa-aDhAramI sadInA mahAkavi jina zatruMjaya mahAbhya dhanezvarasUrijIvALA uparathI A rAsanI guMthaNI karI che. aneka aitihAsika vyaktiono AmAM paricaya che. A sivAya kecara vyavahArane rAsa, ema hAlIA rAsa, yazobhadrasUri rAsa, khImaRSi rAsa, vinayadevasUri rAsa, lAledaya rAsa, vidyAsAgarasUri rAsa, karmacaMdravaMzAvaLI, ANaMdavimalasUri rAsa, zAntidAsa zeThane rAsa vagere vagere aneka rAso, jene suMdara saMgraha ANaMda kAvya mahodadhi mauktika ATha, aitihAsika rAsa saMgraha bhAga traNa, aitihAsika sajhAyamALA, jena rAsamALA vageremAM che. temAM aneka aitihAsika ghaTanAono nirdeza che, aneka etihAsika vyaktiono paricaya che. jo ke A sivAya keTalAya prAcIna graMthe je mane nathI maLyA paraMtu temAM aitihAsika ghaTanAono ullekha che te badhA jovA joIe. bhadrezvarasUrinI kathAvaLI, pradyumnasUrinuM vicArasAraprakaraNa, kulamaMDana gaNino vicArAmRtasaMgraha ane samayasuMdaranI gAthAsahasI, zatruMjaya mahAo, nAbhinaMdanaddhAraprabaMdha vagere vagere. A sivAya vartamAnamAM bahAra paDatA aitihAsika sAhityamAM paTTAvalIsamuccaya, ANaMda kAvya mahodadhi mauktika ATha, jaina aitihAsika rAsamAlA bhAga 1-2-3, jenA aitihAsika sajhAyamAlA, jena rAsamAlA, jena sAhi. tyane saMkSipta itihAsa, jaina gurjara kavio bhAga 1-2, sUrIzvara ne samrATa, konpharansa heraDano ane jaina yugane ItihAsa sAhitya aMka, jenapatrane suMdara ropyAM, jenA patranI aitihAsika bheTe, jaina zAsanano dIvALI aMka, kharataragaccha paTTAvelI saMgraha, upakezagacchanI paTTAvalI, osavAla jJAtikA ItihAsa, gujarAtI gadya saMdarbha, jaina lekha saMgraha bhAga 1-2-3 jinavijayajIvALA, jenasAhityasaMzodhakanI phAIla, jenA prAcIna lekha saMgraha bhAga 1-2-3 pUraNacaMdrajI nahAranA, siddharAja jayasiha-lekhaka paMDita lAlacaMda bhagavAnadAsa vagere vagere aneka sAhitya che jemAM aitihAsika sAmagrI vipula pramANamAM saMgRhIta che. temaja aneka graMthonI prazastio, zilAlekho, tAmrapatra, prAcIna For Private And Personal Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dhama prakAza 140 mUrtio, tIrthAvalIo, upadezaka dhArmika graMthA jemake upadezapada saTIka, upadezaprAsAda sthaMbha 24 jevA graMtha jemAM paNa aneka aitihAsika ghaTanAe Ave che te; badhA pragaTa ke apragaTa puSkaLa aitihAsika sAhitya graMthA jemAM ApaNe itihAsa sagRhIta che temAMnI badhI aitihAsika ghaTanAone prakAzamAM lAvavAnI jarUra che. sarasvatInu' pIyara jenAne tyAM che. A leAkeAkti A aitihAsika viSayanA sAhitya graMthA jotAM taddana satya ja lAge che. kanyA jema piyaramAM uchare che ane aneka ala kArothI vibhUSita bane che tema jaineAe, jainAcAryoe vividha kSetrAmAM sAhitya vikAsa karI sarasvatIne zezabhAvI che. atima upasa'hAra A lAMbA lekha purA karU ta pahelAM itihAsanA thADA vibhAga jaNAvI dauM ke jemAM mahatvanI ghaTanAone ullekha che. Avazyakati yukti jemAM aitihAsika daSTie i. sa. pUrve pAMcamI sadIthI i. sa.nI pAMcamI sadI sudhInA zRMkhalAbaddha itihAsa raju thayeA che. bhAratano keTalAya prasiddha aprasiddha vyaktionA AmAM itihAsa maLe che. tyArapachI haiyuga jemAM pariziSTa parva, dveyAzraya, prazna dhaciMtAmaNi ane prabhAvaka caritra jevA graMthA Ave che. temAM gujarAtaneA navamI sadIthI laine padyaramI sadI sudhInA itihAsa che ane bhAratanA doDha hajAra varSa nA itihAsa maLe che temaja vastupAla yugamAM paNa A ja sAhitya prakAza Ape che. hIyuga--jemAM hIrasAbhAgya, kRpArasakAza, vijayaprazasti, vijayadeva mahAtmya, megala sAmrAjyanA vijayanA, udayanA ane madhyAnhanA sa'pUrNa itihAsa A yuganA A graMthamAM maLe che. emAM akabara, jahAMgIra ane zAhajahAMnA itihAsa che. temaja dAnasUri, hIrasUri, senasUrijI, upAdhyAyajI zAMticaMdrajI, bhAnucaMdrajI, vijayadevasUrijI Adi aneka yugaprabhAvako ane vidvAnAnA AmAM paricaya maLe che. bhAratIya itihAsane jene sarvAMga sa pUrNa abhyAsa karavA hAya temaNe A aitihAsika jaina sAhityane jarUra abhyAsa karavA paDaze. te sivAya bhAratIya itihAsanuM jJAna apUrNa ane adhurU ja rahevAnuM. jaina vidvAne potAnA aitihAsika sAhityanA abhyAsa karI jaina dharmanA prabhAvaka, zAsanadIpaka ane bhAratane dIpAvanArA A mahApurUSonAM caritranA abhyAsa karI bhAratIya itihAsanuM apUrNa ane truTIta prakaraNa pUrNa kare e ja zubhecchA. OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH muni-nyAyavijaya For Private And Personal Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org anuSTuH-- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anAthI puni magadharAja zreNika eka vAra maMDikSa nAmanA vanamAM jaI caDe che, tyAM eka vRkSanI chAyA nIce bahu sukeAmaLa kAyAvALA, tejasvI munine dhyAnamAM beThelA jue che. je munino kAyaklerA teI magadhapatinu dila ve che. emane je kAMi sAdhana ke sanAthatA joItI hAya tA pe|te ApavA taiyAra che ema vinave che. "tuM pe te ja anAtha che-tArI pAse evu` zu` che ke je tu' amane ApI zake ? '' e vAta anAthI mukti magadha mahArAjane samantrave che, A savAdamAM aAraNa bhAvanAnA dhvani guMje che. * rAga te dveSa jItyo che, evA zrI arihaMtanA-- pAda padma grahI kheAlu', jaya ho nAtha anAthanA. 1 zArdUlavikrIDitaH-- A sa`sAra asAra che, priya jatA, zeAdhA chatAM nA maLe, bhUle che| bhramaNA mahIM, jaga are ! svAmitva-bhAse bhame; nAme zreNika rAja je magadhane, tenI kathA A suNe, lejo meSa anupa bhA-bhaginI ! sahune pAmo. 2 thasa tatilakA: bhe ahA ! sumana suMdara maDisUkSe, AkAzamAM lalita bhAskara bhAta pADe; For Private And Personal Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 :: zrI jaina dharma prakAza saMgItanA rasika sUra aneka Ave, haiyuM zame jagata tApa sadA prabhAte. 3 hiMsAtaNa malina vRtti alopa thAtAM, tyAM vAgha ne surabhi mitra banI rahetAM; jaMtaLano akatha thAka nivAravAne, zreNika e magadharAja vane pravaze. 4 harigIta - ramya vana saMdarya nirakhI, bhUpa ura nAcI rame, jaganAM sacetana kaNa badhAM, nija vaira visarI ne hase; dhIme vadhI staMbhI gaye, taru snigdha chIe ke hatuM ? dhyAnastha muni jJAnI mahA, e dazya addabhuta dIsatuM. 5 zikhariNI - "aho ! kevI kAnti, muni zarIranI bhavya dasatI, khare rUDI kAyA, muja eNvanamAM Aja nirakhI; bhalA A te zobhe, muja nagaranA rAjagRhamAM, akALe kAM vede jagata taphaeNne tApa vanamAM." 6 anurupa - jada pAse jarA dUra, rAjA caNe DhaLI paDyo, dharmalAbha" sunI zabdo, ure harSa mahA thayo. 7 maMdAkrAntA - "oho ! rAjA ! vadana para A, sAvarekhA paDI che, dhyAne jotAM, hRdayaramAM rUpa mAruM rame che; zAne kAje muja zarIra soMdarya citte nihALe ? UMcAM UMcAM vibhava sukhaDAM, ApavAM kAM vicAre?" 8 zikhariNI: prabho ! sAcuM bhADuM, tvarita gatithI bhAva parakhI, ane aMjA chuM, vadana madhuruM divya nirakhI; padhAro protathI, muja jIvananA mitra banavA, badhI sattA sepuM, sakaLa pura ne pATa karamAM." 9 "saMsArInAM, calita sukhamAM, huM anAthI te re UMDe UMDe, dhvani pharakato, huM anAthI hato te; hRdayuM TUMkuM, priya jagata A, nAtha nAhIM maLyo kyAM? aMte zodhyuM, zaraNa prabhunuM, nAthane nAtha cAvA." 1* For Private And Personal Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 143 suvarNa mahotsava aMka : khiriNI - hasI rAjA mIThuM, vacana suNatAM zAMta muninuM, chaTa lAvI bolyo, "nava samajate leza jarI huM; veda zAne vANI ? tama jIvanamAM nAtha na maLe, mane lAge che ke raja kathanamAM satya nava che ! 11 kRpA huM vAMchuM chuM, muja zaraNa svIkAra karaje, prabhe ! A IchA che, tama jIMvanano nAtha karaje, suMvALI A kAyA, mRdu kusumanA puMja sarakhI, tape te jovAlAmAM, kama sahI zakuM dazya nirakhI ?" 12 maMdAkrAntA "bhoLA rAjA ! kathana suNatAM uddabhave hAsya vRtti, zuM Icche che ? tara nirakhavA bIjanI nA pravRtti; jANI leje, muja kathana A, nAtha tAre ja kyAM che? mAro svAmI kAma thaI zake je anAthI ja tuM che ? 13 zAne bhAkhe ? "magadha sarakhA deza mAre ghare che, Rddhi siddhi sahita saghaLA mujha pAye paDe che; AjJAdhArI, rasa bhavanamAM ramya rANI birAje, sAcuM kahuM to jagatabharamAM, nAthane nAtha jANe." 14 rA lavikrIDitA " kAdavathI dhavAya pAda kara zuM? dhaLA bane keyalA ? saMsArI sukha pAmaze duHkhathakI ? svAmItva sAcuM natyAM; nAthAnA vicArabheda saghaLA, e kaNa zodhI zake ? rAja ! sAMbhaLa Aja karma-kathanI keje pachI vAtane. 15 harigIta - "kauzAMbI nAme eka nagarI svarga sama sahAmaNI. saddhi ane siddhi bharI jANe dise amarAvatI; muja tAta dhanasaMcaya hatA te nagarazeTha purItaNA, nija dharma jIvana gALatA duHkha dInanAM bahu kApatA. 16 mAlinI: "varasa vipaLa sarakhAM, jAya che sAhyabInAM, priya jana bahu cAhe, mAta ne tAta bhrAtA; praNaya-kalaha pAThA, patnI prIte paDhAve, akatha vibhava sukhaDAM, dakine nacAve. 17 For Private And Personal Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 :H zrI jaina dharma prakAza lalita: " nave pharI zake karma pUrvanAM, kadi TaLe nahi duHkha dehalA; darada eka di AMkhamAM thayuM, maraNa jIndagIthI bhaluM gaNuM. 18 mundrAkAntA: mArI patnI kamala-karathI sparza zILo karAve. mArI mAtA nayanadrayamAM zekanAM AMsu sAre; duHkhI thAtAM svajana saghaLAM lAgaNI dAkhave che, pIDA bhAre, sahana thatI ne, kema chavAya tyAre ? 19 dharA sohantI eka rAtrI, zazisaha gamana, AtmazAMti prasAre, sUtI tyAM rUpa raMbhA, raDI raDI zayane, zaka niHzvAsa nAMkhe; mIMcAI AMkha sarvane, saravara parathI, divya saMgIta Ave, dIThA meM bhavya AtmA, muja para nayana, TheravI Ama bele- 20 zArdUlavikrIDita - re bhoLA ! gabharAya Ama dade Ave dayA A same, nAhI le priya A ja mAnasamAM tApe badhA tyAM me; jANI le jagajaLa A bhramaNanI che. bhUla bhUlAmaNI, leke tyAM aTavAya che paLa paLe e vATa bIhAmaNuM. 21 ze zuM zaraNuM anAtha! jagamAM che jhAMjhavA nIra e, dhelAM paDa duHkha dUra karavA nuM saMsArane; tAruM koI na che ja A avanImAM tuM koIno nA ja che, mATe sAmya ja sAMdhe sarva jIvathI siddhAMta sAco ja e. 22 AtmAne nava Adi aMta gaNaje jyAM jJAna kaivalya che, te AtmAtaNI zodha khUba karavA ekAnta tuM sevaje; je bALI ari rAgadveSa saghaLA pAmyA mahA-sthAnane, enuM zarNa svIkAratAM badhuM maLe hA nAtha tyAM tuM bane." 23 mAlinI: "madhura madhura paMkhI, gIta gAtAM prabhAte, priya jaga hita arthe, sUrya para prasAre; jhabaka jhabaka kiraNa, AMkhamAM hAsya reDe, mRdu priya kara sparza, nAsatuM darda vege. For Private And Personal Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 145 suvarNa mahotsava aMka: 4 maMdAkrAntA: " jAgyA jAgyA sahu svajananI mAnatAo phaLI che, ne ane A abhya thaIne svama vAto karI meM; re saMsArI ! sahaja duHkhanAM rodaNAM roI leje, nirmAye huM prabhu chevana paMtha svIkAravAne. 25 "bhoLA rAja! vividha vana ne pahADa pahADe pharyo chuM, cUke nA chuM amara padanuM dhyeya ne dhyAna UMcuM; Aje meM to tuja samIpamAM bhUta khokhAM utAryA, leje kAMI zravaNa karIne bedha mArI kathAmAM." 26, dhanya ho ! dhanya puNyAtmA! mane mApha karo prabho ! dAsane dAsa huM te zuM " kahI rAjA saMcaryo. 27 zIkhaze suNa gAze enuM zreya jage thaze; addhi siddhi yaza jAme uttama zAnti pAmaze. 28 maganalAla dalIcaMda dezAI. 1:1pu||| ||| | ||III 1 01) || |III IIImA A0 ( 51!! !Twhy | eka namra sUcanA jaina dharma prakAzanA suvarNa mahotsavane prasaMge enA A suvarNa mahe- 6 sava tathA AgAmI maNimahotsava vaccenA dasakAmAM eNe tathA bIjA chuM 3 jaina patroe karavAnA eka mahatvanA kAma pratye e sarvenuM dhyAna kheMcavAnI IE dhRSTatA karUM chuM. Bii jaina sAhityanA saMskRta, prAkRta tathA gujarAtI bhASAnA aneka grantha hajI hastalekharUpe paDayA che, emAMthI eka eka para eka grantha pasaMda PS 3 karI, ke sArA vidvAna AgaLa enuM saMzodhana karAvIne kramaza: chApe, | U eka grantha pUre thaye bIjo chApe ane Ama be-cAra pAnAM ke kaeNlama 6 aprakaTa sAhityane prakaTa karI nAkhavAnA kAmamAM satata je. Ama thAya te eka pAInuM kharca karyA vinA paNa jaina sAhityanI tema ja dezanI bhAre sevA bajAvAya ema che, ane amuka samaya pachI ema kahevAne avasara { Ave ke have eke granthane hastalekharUpe ja lepa thavAne Dara nathI rahyuM. meM 9 ApaNuM jemAM navI racanA karavAnI zakti jAge te divasanI vAta te # divase. Aja te ApaNA pratApI pUrvajone akSaradeha kIDAne na khavarA vatAM tathA gAMdhInAM paDIkAM vALavAmAM na vaparAvA detAM surakSita rAkhIe, au te saMbhava che ke koka divasa mRtaka paNa ALasa maraDIne beThAM thAya, - dezAi vAlajI geviMdajI Dhill millimfillinwilli7limfilhilliiiiiiiiiiiiiiiiiI For Private And Personal Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ja hAM gI 2 philhAvo vAlIzvara vA-dilhInA mogala zahenazAhanA pratApa ane vibhavanuM smaraNa ApavA e eka ja vAkya basa che. samrATa akabaranA rAjadarabAramAM jaina gRha ane munio sArUM sanmAna pAmatA. jahAMgIra bAdazAhanA samayamAM jene kevI R . (ra) jahAMgIre tapagacchanA zrI vijayadevasUrine Apela "mahAtapa" pada, [ saM. 1dalmAM pUrNa thayela kharataragacchanA zrI vallabhapAdhyAyakRta zrI vijayadeva mAhAomAM vijyadevasUrine jahAMgIra bAdazAhe mAMDavagaDhamAM "jahAMgIrI mahAtapA' e nAmanuM birUda ApyuM te saMbaMdhI stara sarga Akho kele che, tene sAra nIce pramANe che A avasare sarva saMpadavALuM pattana maMDapa hatuM ane nAma pramANe utsavane maMDapa hatuM. tyAM pati-s silemlaahiruttmH| hindU-turuSkabhUpAla nAyakastatra zobhate // pAtazAha jahAMgIra salImazAha hindu musalamAnane nAyakabhUpALa zobhatA hatA. pAtazAhanI sabhAmAM aneka vidvAne hatA ne chae darzananI dharmavArtA asparasa karatA hatA. jevI rIte ke sarva darzanamAM jaina darzana uttama che, kAraNa ke temAM dAna, tapa, AkarI kriyA, zIla, zreya rahelAM ' , IT.Ltd di For Private And Personal Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ne je no paristhiti vaccethI pasAra thatA hatA, te A aitihAsika saMkalanamAM bhAizrI mehanalAla da. dezAIe varNavyuM che. sthaLasaMkocane lIdhe ame e Akho lekha ahIM ApI zakyA nathI. mAtra chellA traNa prakaraNe ja namunArUpe raju karyA che. che. temAM paNa sAMpratakALe vijyadeva nAmanA sadgurU birAje che ke je ugrakiyA karatA sAkSAt kiyAnI mUrti che. sarva kriyApAtra yatiomAM tenA tapanuM ugrapaNuM sAMbhaLI pAtisAhirjahAMgIro'nyadeti prtypatti | jahAMgIra pAtazAha anyadA bolyA: "he saMghapati caMdu (caMdrapAla) ! hamaNAM tArA dharmocArya vijayadevasUri kayAM che ? te kadi amane maLela nathI." tyAre caMdule hAtha joDI pAtazAhane kahyuM - mArA gurU te sUrIndra staMbhatIrtha( khaMbhAta )mAM che. ' pAtazAha te sAMbhaLI caM? pratye be: "vijayadevasUrIne mArI AjJAthI bolAva." pachI sarine bolAvavArUpanuM pharamAna lakhI pAtazAha caMdu saMghapatinA hAthamAM harSapUrvaka ApyuM ne mukhathI kahyuM eka mAre sAre ahadI-khepIo. sUrine belAvavA mekala." eTale caMdrae tevA eka sArA khepIyAne ekadama bolAvI tenA hAthamAM pharamAna ApI meka. teNe zIdya jaI staMbhatIrthamAM sUrine pharamAna ApyuM. te vAMcyuM-vAMcIne gurUe ane sAMbhaLIne sarva saMghe AnaMdanI prApti karI. Avela mANasane saMghe prItidAna ApyuM. A vakhate jitu For Private And Personal Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 148 :: zrI jaina dharma prakAza cAturmAsa hatuM, temAM sAdhue vihAra kara na kape paNa evuM kAraNa upasthita thAya te vihAra kare ema AhatI ukti che. 'bihAro nocitaH sAdhozcaturmAle kadApi hi / tathApi kAraNe kArya uktirastyAhatIti ca // ' e zAstrArthane avadhArI zrIsaMghane nivedana karI mahAlAbha jANuM sUri tyAMthI cAlyA. mArgamAM aneka janane zreyaprApti karAvI, gAmaDAMone suvahune lAbha vyApArI piThe ApI, sUrijI divya mahotsavavaDe pATaNa zaheramAM saM. 1973nA zAzvAtaMrAta divase huM gayo Aso zudi 13 ne dine pahoMcyA. eTale caMdue prasannAtmA thaI pAtazAhane nivedana karyuM ke ApanA bAlAvelA vijayadevasUri AvI pahoMcyA che. A sAMbhaLI pAtazAha pitAnA cittamAM saMtuSTa thaI caMdane pitAnI pAse sUrine dharma, goSTI arthe lAvavA kahyuM Adhina zudi 14 ne dine madhyAnha sUri tasabIkhAnAmAM gayA eTale pAtazAhe ubhA thaI, traNa pagalAM sAmA cAlI sarinA caraNakamalane puNyane vaMdana karyuM. sUrine tapathI tejasvI jeI ati viramIta thayo. ho dhanya che AvA sAkSAt tapamUrtine! AvI jyotivALa zarIrane sadA dhArI rAkhavuM kema bane? AvuM tapa karI zarIramAM puSTi rAkhavI kema bane ? pAtazAhe tathA gurUe badhu paDe nehathI svAgatAdi vAto punaH puna: arasparasa pUchI ane zrI sUri sAthe pAtazAhe sAdhu gya dharmagaNI karI. rAtribhojananA parityAgarUpa sAdhunA AhAranI vidhi tema ja sAdhano anya sAdhvAcAra saddagurUne pUcho. zrI gurUe rAtri bhejananA parityAganA vidhAnathI thatuM phaLa vigere tene jaNAvyuM. dharmanI goSThI karI pAtazAha prasanna thayo ane ene dharma sadA zreyaskara che ema kahI addabhUta vacana bolyo ke - tapA viruda ityasti bhavatAM prAktanassadA / sadAtatvaM madukto'si 'jahAMgIramahAtapAH' / vijayadevasUrIndramanvanye sUrayo bhuvi / tapasvino'pi vidvAMsaH kriyAvantazca sarvadA // ApanuM pUrvakALanuM "tapA" e sadAnuM birUda che, paNa tuM sadA "jahAMgIra mahAtapA" che ema huM jaNAvuM chuM. jagatamAM anya AcAryo, tapasvIo, vidvAno ane kriyAvAna che paNa te sarvadA vijayadevasUrithI heThA che. tenA prativAdIo je usUtrabhASI hatA te sarvenuM sarvathA nirAkaraNa karyuM -tucchakAryo. mahAtapA e zabdanuM sArthakapaNuM tArAmAM ja che. bIjA keInAmAM nathI, Ama pAtazAhe premathI kahI svamukhe birUda ApyuM ane te For Private And Personal Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 149 mATe mahotsava karavA caMda saMghapatine jaNAvyuM -mArA badhAM vAdyo che te laI vajADatA vajADatA A sthAnethI huM tene upAzraye laI jA." udArabuddhi caMdae "kRpAthI A lenavALA pAtazAhane jovA gya utsava karUM chuM" ema kahyuM. pAtazAhanAM samasta vAdyono samUha ekaThA karI mahAjanane bolAvI moTA utsava pura:sara gAmamAM beThelA pAtazAha nirakhe che ane ghaNuM leke jovA maLyAM che e pramANe vijayadevasUrinA maMDapadurgamAM AvelA upAzrayamAM temane laI gaye ane e rIte te sUrinA dveSa karanAra durjanane jItI lIdhA. pAtisAhi-jahAMgIra-mahAtapA ayaM guruH| vijayadevasUrIndra iti khyAto'bhavad bhuvi // A vijayadevasUri "pAtazAha jahAMgIra mahAtapA" birUdavALA gurU che evI khyAti jagamAM thaI. AthI jinazAsanane, tapAgacchane ane zrI pUjyane me mahimA dhruvapaNe thayo. pachI pAtazAhe gesalakhAnAmAM rahI saMghanAyaka caMdrane pUchyuM: are candra ! tuM saMtuSTa thaye ke nahi te jaNAva !" teNe kahyuM huM "saMtuSTa thayo chuM" teNe pAtazAha prati kuTa jaNAvyuM ke - pAtasAhe ! ciraM jIva dhurya nyAyavatAM sadA / rAmarAja iva nyAyaM tvaM vyadhA vivudhAgraNIH // ahaM kathamatuSyaM no samatupyaM vishesstH| dharmanyAyavidhAnAdyat sarvastupyati sajanaH / pAtazAha te lokanAyaka pAse chelyoH "sarvane gurU A sarvadA sarvane svAmI che. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA, jinaprAsAda, upAzraya Adine svAmI che. samasta pUrvAcAryonI paraMparAnA kamathI Avelo che jema huM pUrva pAtazAhanA kamathI Avela chuM tema. pRthvI para sarva sUriziromaNi tarIke te varte che-dipe che, hindu-turUSThabhUpAlamailicUDAmaNi tarIke sadA huM jema vartu -dIpuM chuM tema sarve loko A(sUri)ne uttama mAne, jema mane samasta zatruomAM prabhutAthI unnata mAne che tema. pAtazAhe vAraMvAra phuTapaNe kahyuM ke mArAthI paNa adhika tejasvI A suri che ane tene huM vazavatI chuM. je koI pApI kepathI kupita thaI enAthI parAbhUkha thaze te sadA du:khI thaze. A tapatejanA samuccayarUpa kRtapuNyane dhanya che, jenuM darzana se dazanAmAM uttama ne sukhakArI che." AvI rIte aneka bhUpa ane lekanI sabhAmAM beThelA pAtazAha jahAMgIra salImazAha gurUnI prazaMsA karate hate. For Private And Personal Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir raNa :: zrI ghama 20 itthaM prApa ' mahAtapA' birudakaM zrIpAtasAharmukhAt, yaH zrImadvijayAdi devasuguruH so'yaM sadA dIpyatAm / zrIzrIvallabhapAThakena kavinA vyAvaNitaM sarvataH, zrotRzrotrasukhapradaM suvizadaM satyoktitaH sarvadA // tapAgacchanI paTTAvalInA anusaMdhAnamAM viryadevasUri saMbaMdhe guNavijaye je hakIkata umerelI che temAM vijayadevamUrine jahAMgIre "mahAtapA" birUda ApyuM te saMbaMdhamAM evuM jaNAvyuM che ke - tato'nyadA zrImaMDapAcale zrI akabbara pAtizAhaputra jihAMgIra zrI salemazAhiH zrIsUrIn stambhanatIrthataH sabahumAnamAkArya gurUNAM mUrti rUpasphUrti ca vIkSya vacanAgocaraM camatkAramAptavAn / tataH samaye zrIgurubhiH samaM dharmagoSTIkSaNe vicitradharmavAtA pRSdavA sAkSAd gurusvarUpaM nirupama dRSTA ca svapakSIyaiH paraiH prAqa kiMcid vyugrAhito'pi zAhi sadA tatpuNyaprakarSaNa harSitaH san zrIhIrasUrINAM zrIvijayasenasUrINAM ca paTTe eta eva paTTadharAH sarvAdhipatyabhAjo bhavantu, nAparaH ko'pi kUpamaNDUkamAya ityAdi bhUyaH prazaMsA sRjan 'jihAMgIrImahAtapA' virudaM dattavAn anujJApitayAMzca tapAgacchathAvakendra! candrapAlAdIn yadasmadIyadakSiNIya mahAvAdyavAdanapUrvakaM gulana svAzrayaM preSayantu yathA yupmad gurUn vayamapi gavAkSasthA nirIkSya hRSTA bhavAmaH / ityAdi vacanotsAhitaistai rAjamAnyasaMdhaidAkSiNAtyamAlavIyasaMdhaizca tathA mahotsavAH kRtA yathA tapAgacchasaMghamukhe pUrNimA'vatIrNA anyeSAM ca gurudvipAM mukhe'mAvAsyeti / kiM bahunA yathA purA'kavvareNa zrIhIrasUrayastato'pyAdhikyena zrI vijayadevasUrayaH zAhijihAMgIreNa sanmAnitA iti| e ja guNavijaye vijaya prazasti kAvyanI TIkA saM0 1688 mAM pUrI karI tenI prazastinA padyamAM A saMbaMdhI TUMkamAM jaNAvyuM che ke zrI maNDape maNDapAdrau dRSTvA yagRpamadbhutam / zrIakabarabhUzakasU nuH zAhiH salemarAT // tapAgacchazrAvakendracandrapAlAdisAjhikam / 'mahAtapA jihAMgIrI' virudaM dattavAn mudA // pratimA lekhomAM- ArAsaNa tIrthane saM0 1675 nA pratiSThA lekhamAM (ji. 2, naM. ra7) nIradhIvara sibhAgyabhAgyAdi guruguNaraMjita "mahAtapA" birUda dhAraka bhaTTAraka evuM, pAlInA saM0 1677 nA lekhamAM (ji0 2, naM. 438) "jahAMgIra For Private And Personal Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 151 mahAtapA" birUdavikhyAta yugapradhAna samAna sakala suvihita sUrisabhAzRMgAra bhaTTAraka evuM, nADalAInA saM0 1686 nA lekhamAM (ji. 2, 341) "jahAMgIra mahAtapA-birUdadhAraka bhaTTAraka evuM, nADolanA te ja varSanA (ji.2, 367) lekhamAM zrI jahAMgIrapradatta mahAtamA birUda dhAraka evuM ane saM0 1693 nA dhAtupratimA paranA lekhamAM mahAtapA" birUddhadhAraka evuM vizeSaNa vijayadevasUri mATe ApavAmAM Avela che. saM. 1713 nA lekha (ba2, naM. 48) mAM paNa "mahAtapA" birUdane ullekha che. te ja pramANe nA. 1 naM. 750, 772, 837 ane 856 nA lekhamAM paNa che. A sarva parathI e nirvivAdapaNe nizcita che ke jahAMgIre tapAgacchanA vijayadevasUrine mAMDavagaDhamAM saM0 1673 nA Azvina zudi 14 ne dine "jahAMgIrI mahAtapA" e birUda ApyuM hatuM. A saMbaMdhI keTalIka hakIkata nemisAgara upAdhyAyanA rAsamAM Apela lakhANa parathI paNa samarthita thAya che. nemisAgara upAdhyAya prasiddha dharmasAgara upAdhyAyanA ziSya labdhisAgaranA ziSya hatA. tene ane vijayadevasUrine jahAMgIra bAdazAha sAthe eka vakhate ja bheTa thaI hatI. te bAbatamAM te upAdhyAyanA rAsamAM nIcenI vigata Ave che - tiNe avasare akabara nRpati, naMdana sAhasa dhIra; mAMDavagaDha AvI ghaNuM, jaMga kare jahAMgIra. ravi uge ora Athame, tyAM lagI tehanI ANa; vijayadeva sUri teDavA, lakhI melyo pharamANu. zrI guru. vAMcI harakhIA, pAtizAhI pharamANa; saMca kare cAlavA taNe, avasara dekhI sujANa. A samaye eTale vi. saM. 1974 mAM akabarane putra jahAMgIra mAMDavagaDhamAM hato ane teNe vijayadevasUrina kumANa-pharmAne lakhI lAvyA hatA. te guru khaMbhAta hatA tyAM te vAMcI mAMDavagaDha AvavA nIkaLyA. (A pachI ema Ave che ke-) te gurue nemisAgara rAdhanapura hatA tyAMthI mAMDavagaDha AvavA jaNAvyuM. nemisAgare tyAMthI vihAra karI amadAvAda, vaDodarA thaI mAMDavagaDhamAM praveza karyo ne vijayadevasUrine vAMdyA. ahIM bAdazAha sAthe meLApa thayo ane pote bahu khuza thatAM zAhe zrI vijayadevasUrine "savAI mahAtapA" evuM birUda ApyuM. tyArapachI nemisAgara upAdhyAya jahAMgIra bAdazAhane maLyA, tyAM pustaka saMbaMdhI bAda thaye temAM te jItavAthI zAhe nemisAgarane "jagajIpaka' nAmanuM birUda ApyuM-ema ukta rAsamAM nIcenA zabdomAM jaNAvyuM che-- For Private And Personal Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza zAha sugura dekhI karI e pAmyA harakha apAra vacana dazya kahI e, taha paya seve je sahI e; dhanya dhanya tasa avatAra. bIjI tave bolAvI A e, kIdhI jeNe upAdhi; navuM mata mAMDI e, zAha vaida sAcA milyo e TAlI tasa mada vyAdhi. vijayadeva sUri prate, ema bele jahAMgIra; savAI mahAtapAH e, harakhyA mIra hamIra. nemisAgara vAcakavarU e, teDe zrI jahAMgIra naresara nirakhavA e, zrI vijhAya sudhIrapAtazAha pUche tihAM eka pustaka kerI vAta bhaTTa kahI bhaluM e, ANI rAya avarAtapustaka sAcuM che sahI e, DuM ma kahe koI sahu koe vAMciyo e sAcuM phUDa na hoI vAcaka vara jaya jaya lahI e, duzmana paDI jA, mAna mukura gayuM e, vaLatA na zake uThI ke, zrIjinazAsana jaNa, nemisAgara uvajhAya, akabarasuta Age lio. jagadIpaka savAya. AmAM je pustaka" viSe kahyuM che te pustaka dharmasAgara upAdhyAyanuM raceluM jalazaraNa karAyeluM che ane tenAthI je AkhI vetAmbara samAjamAM kalahAgni paThe hatA te TheTha zAhajahAMnanA rAjya sudhI olAye nahoto. vijayadevasUri sAgaranA pakSamAM kanyA hatA ane pitAnA pakSamAM A nemisAgara vagerene lIdhA hatA. (vizeSa mATe juo mArI "jenA aitihAsika rAsamALA. " pra0 adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa pR. 24-253.) A nemisAgara tyAM mAMDavagaDhamAM ja thoDA samayamAM svargastha thayA, saM0 1674 kArtika zudi 10.1 1 A vakhate eTale sana 16 17 mA jahAMgIra mAMDumAM ja lazkara laI gayo ema Do. bANuprasAde tenA itihAsamAM pU. ra77 para jaNAvyuM che ke - After a leisurely Jourvey of more than four months the Imperial Party entered Mazdu on March 6, 1617. jahAMgIranAmAmAM (kujhake jahAMgIramAM) jaNAvyuM che ke mAruM saM. 1673 phAgaNa zudi 7 semamAM bAdazAhe mAMDamAM praveza karyo ne tyAMthI saM0 1674 nA kArtika sudi 5 ne zukrane roja gujarAta tarapha ravAnA thayo-A rIte ATha mAsa te tyAM rahyo. For Private And Personal Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvarNa vizeSAMkanA lekhaka : ? * * * * * * ' * * * * ..* * * * * * * + + * * * * 1 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ." * 3 ', * , * , *** ' ' * mAtha che ? " *" " = * + *** " , * online : 1 . Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * * gAieetest * * yao, ), 010 * 3535, Ki : www.kobatirth.org For Private And Personal Use Only occetto - 95% 7 . COMO Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Do. bhagavAnadAsa manasukhabhAI 1che ' * * * * * * * * * * * * * * * * r t * 0 * : - - - 1 - - * * * ' . ' . * * 'YrI .. ? ha7 * : * * *di jozI - * * ** zrI mahAdaya prInTIMga presa, dANApITha-bhAvanagara. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 153 suvarNa mahotsava aMka. : vijayadevasUrine jahAMgIre "mahAtapA" birUda ApyuM e nirvivAda aitihAsika vAta che chatAM vijayatilakasUrinA rAsamAM tenA kartA darzanavijaya tenA samakAlIna heI kharI vAta jANatA hatA te chatAM mAMDavagaDhamAM jahAMgIra Avela ne te vakhate vijayadevasUri hatA e hakIkata jaNAvavA sAthe temane mahAtapA" birUda ApyuM ene leza mAtra ullekha karyo nathI. ulaTuM vijayadevasUrinI vAta na mAnI ane bhAnudra upAdhyAyanI vAta mAnI ema jaNAvyuM che. A eka-bIjA vaccenA virodhanuM pariNAma che. te rAsamAM e hakIkta jaNAvI che ke - vijayatilakasUrinA AdezathI naMdivijaya upAdhyAya mALavAmAM mAMDavagaDhamAM rahyA te vakhate tyAM jahAMgIra bAdazAha hato. teNe tene bhAnacaMdra upAdhyAya bahu yAda Ave che mATe belAvavA kahyuM. be mevaDAe bAdazAhanuM pharamAna laI amadAvAdamAM makarUbakhAnane ApyuM te khAne vijayatilakasUrine jaNAvyuM. te sUrie bhAnucaMdrajI zIhI hatA tyAMthI lAvyA. makarUbakhAne bhAnacaMdrajIne jahAMgIra bAdazAha mAMDavagaDha zIdhra bolAve che evuM kahetAM te tyAM jaI bAdazAhane maLyA. "milyA bhUpanaI bhUpa AnaMda pAyA, bhalaI tame bhalaI ahIM bhANacaMda AyA tuma pAsithi mohi sukha badata hovaI sahariAra bhaNatAM tuma vATa jovI. paDhAo ahA pUtayuM dharmavAta, jiuM avela suNatA tuha pAsi tAta, bhANacaMda : kadama tume he hamAre, sabakI thakI tuhe he hamehi yAra." bhAnacaMdrajIe kahyuM ke "akabara bAdazAhe jemane "gagurU" birUda ApyuM te hIravijayasUri pachI vijayasenasUri thayA ne temaNe mohavaza thaI vijayadevasUrine AcAryapada ApyuM. teo guruvacananA pI thaI sAgaranI sAthe maLI gayA che ne ghaNo kaleza kare che, meTA gurunAM vacanone mAnatA nathI ane manamAnI calAve che eTale ame temane choDIne bIjA AcArya vijayatilakasUrine sthApyA che. (saM 1673) paraMtu teo pUrvAcAryonI niMdA na kare e Apa prabaMdha karo. bAdazAhe kahyuM- je tamAruM kAma haze te ame karI daIzuM." bhAnacaMdajI zAhajAdA zaharayArane bhaNAvavA lAgyA. bAdazAhe gujarAtamAM amadAvAda, vaDodarA ane sUrata vagere sthaLe patra lakhI mokalyA ne barAbara cAlavA lAgyuM. pachI burAnapuramAM sAgara pakSa sAthe ramakhANa thayuM, tethI bhAtucaMdrajIe bAdazAhane kahetAM gunhegArane sIdhA karavAmAM AvyA. burAnapuranI badhI vAta bhAnucaMdrajI ane temanA ziSya siddhicaMdrajIe jyAre jahAMgIrane jaNAvI tyAre bAdazAhane lAgyuM ke A badhuM 1 gujarAtane saba mArU saM 1673 Aso vadamAM mukabakhAna thaye. For Private And Personal Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 154 : zrI jaina dharma prakAza anucita thAya che to baMne pakSone eka karI devA joIe; tethI bAdazAhe baMne AcAyone bolAvI pUchayuM "tumhArA ApasameM mAmalA kayA che? so kaho" sAgara pakSanA nemisAgare kahyuM: "gurunA mukhya ziSyane A leka mAnatA nathI." bhAnucaMdrajI vacamAM bolI uThayA "je hIrasUrinI paraMparA na mAne, je graMthane (dharmasAgaranA kumatinaMdakuMdAlane) hIravijyajIe apramANa kayo e graMthane mAne te ( vijayadevasUri) guruno mukhya ziSya kema kahevAya?" nemisAgare kahyuM " te graMtha sAce che." bAdazAhe vijayadevasUrine pUchyuM "kayA bAta hai ?" te sUrie kahyuM: "jabaradastIthI graMthane kheTe TharAve che" bAdazAhe kahyuM "yadyapi unhane jabaradasta se bhI jhUThA kiyA hai to bhI tamArA gurune aisA prasiddha kiyA hai. aba agara usa pArake vacanako sAmAnane te graMthako jUThA mAne aura yadi graMthake sAcA mAnate jAoge, to gurubacanameM nahIM raha sakege." eTalAmAM nemisAgare kahyuM "je graMthamAMthI kaMI khoTI vAta batAvI ApavAmAM Ave to tene sudhAravAne mATe ame taiyAra chIe !" eTale bAdazAhe kahyuM "kayA guseM bhI tumhArA jJAna baDha gayA, je graMtho saracA kahete he ? agara gurubacanake nahIM mAge to tamArI kIrti baDhegI nahIM. jAo, apanA apanA kAma kiyA karo, kabI laDanA-jhaghaDanA nahI." bhAnudde vijayatilakasUri sAcA che evA paricaya karAvyo. sAgaro apamAnita thayA. rAjasabhA barakhAsta thaI. vijayatilakasUrinA pakSavALAone vijaya thaye. vijayatilakasUri amadAvAda gayA. sAthe rAjA paNa Avyo, bhAnucaMdra paNa sAthe AvyA. vijayatilakasUri rAsa prathama adhikAra racA saM. 169) eka bAju vijayadevasUrine pakSa te sUrinA vijayanI vAta kare che. bIjI bAju te pakSanI hAra thaI-sAgara pakSanuM apamAna thayuM ema vijayapakSavALA vijayatilakasUrinA rAsavALI vAta kare che to e uparathI anumAna e thAya che ke vijayadevasUrinA pakSanI hAra thaI ke te tarapha bAdazAhanI arUci thaI e vAta saMbhavatI nathI, kAraNa ke temAM je hoya te bAdazAha vijayadevasUrine "mahAtapA" nuM birUda Ape ja kema? vaLI taduparAMta te pachInA ja varSamAM bAdazAhe vijayadevasUri para patra lakhyo che ke jemAM mAMDavagaDhanI temanI sAthenI mulAkAtane havAlo Ape che (ke jene ullekha have pachI karavAmAM Avyo che to te mitrabhAve lakhelo patra lakhAya ja nahI. bIjI bAju bhAnucaMdra ane siddhicaMdra sAthe bAdazAhane saMbaMdha paNa sAro hato 1 jahAMgIra mAMDavagaDhathI khaMbhAta gayo hato ne tyAM dhIme dhIme jatAM be mAsa lIdhA hatA ne tyAM daza divasa rahI amadAvAda Avyo ke jyAM sADAtraNa mAsa pate rahyo. (veNIprasAdanI History of Jahangir) For Private And Personal Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvaNaeN mahAtsava aMka. : 155 eTale khaMne pakSane TADhA pADyA ane phleza na karavA evI bAdazAhe zikhAmaNa ApI tethI mAmaleA tyArapachI e varSa zAMta paNa rahyo hateA. bAkI kha Mne pakSa vacce te vakhate ekatA-saMpa thayA naheAtA e vAta sAcI lAge che. X X (5) jahAMgIranA vijayadevasUri para pA. jahAMgIra bAdazAhe vijayadevasUri upara khIje varase hI. sa'. 1027 mAM eTale sa. 1975 mAM patra lakhyA hatA ke-- x allAhuakabara hakane oLakhanAra, cAgAbhyAsa karanAra vijayadevasUrie amArI khAsa maherakhAnI meLavIne jANavuM ke-tamArI sAthe pattanamAM ( mAMDavagaDhamAM ) mulAkAta thai hatI, tethI kharA mitra tarIke ghaNuM karIne (huM) tamArA samAcAra pUchatA rahuM chuM. ( mane ) khAtrI che ke tame paNa amArI sAthe kharA mitra tarIkenA saMbadha cUkaze niha. A vakhate tamArA ziSya dayAkuzala panyAsa1 amArI pAse hAjara thA che. tamArA samAcAra tenI dvArA jANyA che. ( tethI ) ame khaDu khuzI thayA chIe. tamArA celA paNu bahu anubhavI ane tarkazaktivALA che. tenA upara ame saMpUrNa maheramAnInI najara rAkhIe chIe ane je kaMi te kahe che te mujaba karavAmAM Ave che. ahiMnuM je kaMi kAmakAja hoya te tamArA pAtAnA ziSyane lakhavuM ke ( jethI )handUranA jANavAmAM Ave. jenAthI tenA upara ( ame ) dareka rIte dhyAna daizuM. amArA taraphathI sukhe ( eDDIkara) raheze| ane pUjavA lAyaka jAtanI pUjA karI amArUM rAjya kAyama rahe, evI duA karavAmAM kAme lAgelA raheze. vizeSa kaMi lakhavAnuM nathI. lakhyuM tA. 19 mahinA zAhakhAna sane 1027 sikko ' jahAMgIramurIda zAha navAjakhAna'-e akSareAvALA, 1 yAkurAla te kalyANakuzalanA ziSya. temaNe sa. 1648mAM tImAlA stavana, sa. 1685mAM vijayadevasUri rAsa ane saM. 1649mAM akabara bAdazAha tathA vijayasenasUrinA dhRttAMtavALA aitihAsika lAbhAya rAsa AgrAmAM racyA che. ( jaina gurjara, kavie prathama bhAga pRSTha 296-299). te lAbAdaya rAsanI kavie prAyaH pote svaziSya nayakurAla mATe lakhelI prata saM. 1979nI amadAvAda vidyAzALAnA pustaka saMgrahamAM dAkhaDA 13 prata naM. 30 daza pAnAnI che. te yAkuzalanI lakhelI sa. 1689 nI eka prata ane tenA eka ziSya nAme ravikuzale sa. 1711 mAM lakhelI eka prata bhAvanagaranA zeTha premacaMda ratanajInA pustaka saMgrahamAM che. ra zAhu navAjakhAna e eka zUravIratA mATe jANItA thayela amIra hatA. mULanAma raja tene juvAnImAM khAnAkhAna jai juvAna kahetA. tene jahAMgIre sa 1668 mAM ( hI. sa. 1020) mAM zAhanavAjakhAna te| ilkAba ApyA te traNa hajArI banAvyA ne sAtame varSe pAMcahArI banAvyA hatA. : For Private And Personal Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 156 :: zrI jaina dharma prakAza (A patranA mULane pheTo ane A anuvAda "sUrIzvara ane samrA" nA pariziSTa 7 mAM pR. 390-1mAM Apela che te juo.) (1) jahAMgIranA samayamAM zAMtidAsa zeTha A samayamAM amadAvAdamAM zAMtidAsa zeTha rAjamAnya, vagavasIlAvALA ane agragama zrImaMta zrAvaka hatA. tenA taraphathI tapAgacchanA muktisAgara upAdhyAyane AcAryapada apAyuM (saM. 1686) ane temanuM nAma rAjasAgara sUri paDayuM. te rAjasAgara sUrina rAsa te samayamAM ja racAye temAM te zAMtidAsa saMbaMdhI jaNAvyuM che ke dilIpati darabAri vAraMvAra, jeNi jagi jasa lIdhA re; pAtazAha khuzAla thaI niM, jehani sirapa dIdhA re; hare bhAI gaja ratha ghaDA dIdha re. zAha jihAMgIra pAtazAha pUre, prabaLa pratArSi sUra re, khuzAla thaIniM jehani pirti, dIdhuM pitAnuM nUra re. TheTha saM. 1870mAM kSemavaddhane vakhatacaMda (zAMtidAsa zeThanA prapAtra) zeThane rAsa ra temAM karNopakarNa cAlI AvelI zAMtidAsa zeThanI vAta mUkI che temAM jaNAvyuM che ke zeThano jhaverI tarIkeno vyApAra jAmato gaye ane divasAnadivasa lakSmI vadhatI gaI. A vakhate dilhIpati mahAna akabaranuM rAjya hatuM. temane tyAM potAnI zAhajAdI paraNatI hatI tethI jhaverAtakhAnuM pUruM karavA hakama karyo. zAMtidAsa zeThe ucca javAhara bheTa tarIke mUkayuM. mUlya pUchatAM sAsaravAse gaNavA zeThe kahyuM, AthI bAdazAha bahu AnaMdita thaye. AvA vakhatamAM akabara bAdazAhanI begama potAnA jyeSTha zAhajAdAne laIne kaI kAraNasara kei prakAre nAsIne AvI (?) ane pAtazAhavADImAM utarI. AnI sevA baradAsa zAMtidAsa zeThe bahu ja sArI rIte karI. eTalAmAM akabara bAdazAha maraNa pAmyA. (saM. 1961-2). AthI begama turata ja pitAnA zAhajAdAne laI dilhI gaI ane jahAMgIra salImazAha ( gurUdIna mahammada jahAMgIra ) nAma dhAraNa karI gAdIe beThe. teNe zAMtidAsa zeThane pitAnA mAmA karI rAkhyA ane rAjanagaranI subAgIrI soMpI. tenI chellI kaDIo A pramANe che - akabara maraNanI vAratA, sAMbhaLI deza videza re; rajA leI sutazuM tihAM, begama gai teNe deza re. padavI pAtazAhanI laI, jahAMgIra salIma zAha re; For Private And Personal Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka :: 157 tiNe mAmu e zeThajI, kahyA dharI utsAha re. purave e piNa vAranA, kAraNa deya cAra re; aMtara gaNe nahi zeThethI, tuma upagAre sukha dhAra re. mAmu e kumara taNA, tame AjathI eha re; rAjanagara subAgari, sapi tuma guNa geha re. mAre graMtha "jene aitihAsika rAsamALA" pR. 5-6 akabaranA mRtyu samaye tenI begama ne jahAMgIra hAjara nahotA je pAchaLathI AvyA ema upara jaNAvyuM che te vAta aitihAsika rIte sAcI nathI, tethI tene aMge pachInI vAta paNa tathya jaNAtI nathI. paNa e satya che ke zAMtidAsa zeTha jahAMgIra, zAhajahAM ne raMgajhebanA vakhata sudhI vidyamAna hatA ane temanuM moTuM mAna hatuM. teo saM. 171pamAM svargastha thayA. temanA saMbaMdhamAM sAgaragacchanI paTTAvalImAM (prata naM. 66pa zrI mukti bhaMDAra vaDedarA) jaNAvyuM che ke- zrI zAMtidAsajIe zAha jahAMgIrano kuramAna pAmI bIbIpUra madhye zrI ciMtAmaNi pArzvanAthane prAsAda karAvyA pratiSThAvasare jaladharanI pare sone rUpe varasyA; jIrNoddhAra dIddhAra karAvyA. gurUkRpAthI pAtasyA umarAu mA, prasiddhi deze deze vistarI x x" e vAta sAcI che. A citAmaNi pArzvanAthanA prAsAdanI AzAtanA zAhajahAMne rAjyamAM auraMgajhebanI sUbAgirImAM kevA prakAranI thaI ne zuM pharamAna teNe meLavyAM vagere hakIkata jahAMgIranA rAjya pachInI che tethI atre jaNAvavAnI prastuta nathI. jahAMgIranA mRtyu varSamAM maMdira pratiSThA jahAMgIra saM. 1883mAM mRtyu pAmyA. te ja varSamAM gujarAtanA kayaravADA gAmamAM jaina maMdiramAM pratiSThA thaI teno lekha nIce pramANe che saMvat 1683 varSe phA. vadi 4 zanau sAhi zrI salemarAjye kayaravADA vAstavya lADuAzrImAlIjJAtIya saM. megha bhA, iMdrANIsuta saM0 ThAkaranAmnA svapitAkArita pratiSThAyAM zrI dharmanAthavivaM svazreyase kAritaM pratiSTitaM ca zrItapAgacche bha0 zrI vijayasenasUripaTTAlaMkAra bha0 zrIvijayadevasUri tathA zrIvikatidrasUriddhivAra maha thI vizALa niH (zrI buddhisAgarasUrinA dhAtu pratimA lekha saMgraha bhAga 1 lekha naM. 609 ) eTale A vakhate paNa jahAMgIra te tenA mULa nAma salImathI lokamAM prasiddha hate. For Private And Personal Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 158 : : zrI jaina dharma prakAza A rIte upalabdha sAdhanamAMthI jeTalI hakIkata jahAMgIra ane jeno saMbaMdhI maLI che te ekatrita karI sapramANa mUkI che, zrI bhAnucaMdra caritra aprakaTa che ke je vIkAravALI zeDa agaracaMda bhaMvaracaMdane prApta thayela che temAMthI ghaNI hakIkata jahAMgIra saMbaMdhI maLavAno saMbhava che. je temanI pAsethI sAMpaDaze te prakaTa karavAmAM Avaze, chatAM bIjI koI hakIkta rahI jatI hoya te ItihAsapremI bahAra pADaze evI vijJapti atra karuM chuM. A lekhamAMnI keTalIka hakIkata TUMkamAM vAcakane mArA "jaina sAhityane saMkSipta itihAsa" e nAmanA pustakamAM maLI Avaze. mohanalAla dalIcaMda dezAI. jaina dharma prakAza jayavaMta ho ! jaina dharma prakAza patrane pacAsa varSa nirvina samApta kiyeusakA AnaMda kisa dharmapremI ko na hogA ? yaha patra satata jIvita raha kara jaina dharma prakAza kare aisI merI zuddha bhAvanA hai / isa patrakI dhvanimeM aisA bala ho ki jisako zravaNa kara ke zrotAoM ke hRdaya prabhAvanA aMga ke pAlana ke liye pUrNarUpase utsAhita ho jaave|ve samajheM ki aMtaraMga prabhAvanA vaha srota hai jisake dvArA bAharI prabhAvanA karanekA teja sphurAyamAna hotA hai / merI bhAvanA hai ki isa patrakI dhvani ke pratApa se jaina samAja meM udAratA AveM / ve lAkhoM-karoDoM jIvoM ko samyagjJAna prAptikA avasara deM-dezavidezameM bahu saMkhyAmeM jaina dharmAnuyAyI pAe jAveM-usa patrakI jhaMkAra se jaina dhaniko aura vidvAnoMkI AMkhe khule, ve milakara eka jaina vizva vidyAlaya yA eka bRhat jaina mahAvidyAlaya ( Central Jain College ) ke sthApanameM samartha hoM jisameM vijJAnadvArA jainadharma ke mahatvako prakAza karanevAle aneka sadAcArI dharmopadezaka taiyAra hoM-jo nispRhabhAvase isa vartamAna jagatameM upadeza kare, saMkhyAtIta jIvoMko vIrapatha vatAkara unako sukhazAMti lAbha ke kAraNa mArgameM sthApita kara deveM / zrI brahmacArI zItalaprasAdajI. For Private And Personal Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kara na kAkA -stA nA stuti sAhatyamAM ra parivartana parivartanazIla saMsAramAM evI eka paNa varatu nathI ke je dareke dareka bAbatamAM deza-kALa AdinA parivartana sAthe no avatAra dhAraNa na kare. A aTala niyamathI ApaNuM stuti-stotrAdi viSayaka sAhitya paNa vaMcita nathI rahI zakyuM, arthAt jagatanI ananya vibhUtinuM pitAmAM darzana karanAra ane te ja vastune bIjAne sAkSAtkAra karAvanAra tIrthakara deva Adi jevI mahAvibhUtione lagatuM stuti-stotrAdi sAhitya uparyukta zAzvata niyamathI apRSTa nathI rahI zakayuM, e ApaNe ApaNA samakSa vidyamAna vividha ane vipula stuti-stotrAdi viSayaka sAhityanuM digdarzana karatAM saheje joI zakIe chIe. eka samaya evo hato ke jyAre, atyAre ApaNe najara sAme devapAsanAne lagatuM je citravicitra rati-stotra-stavanAdi viSayaka sAhitya vidyamAna che te leza paNa na hatuM, tema chatAM eka-bIjA darzana, eka-bIjA saMpradAya ane eka-bIjI prajA sAthenA sahavAsane kAraNe janasamAjanI abhirucine te te tarapha DhaLelI joI dharma dhuraMdhara jainAcAryoe e prakAranA sAhityanA nirmANa tarapha potAnI najara deDAvI ane krame krame e jAtanA sAhityane sAgara relAvA lAgyA. For Private And Personal Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 160 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza stuti-stotrAdi sAhityanuM sarjana ane temAM kramika parivarttana Aje ApaNA samakSa vidyamAna sa'gItAlApathI bharapUra stutistAtra-stavanAdine lagatA sAhityarAzine joi ApaNane jarUra e AzakA thaze ke je jamAnAmAM AjanA jevuM stuti-stAtrAdi sAhitya nahi hAya te jamAnAnI janatA Atmadarzana karanAra-karAvanAra mahAvibhUtionI prArthanA kai rIte karatI haze ? paraMtu te yuganI janatAnA jIvana ane mAnasanA vicAra karatAM enA uttara saheje ja maLI rahe che ke te yuganI stuti-upAsanA-bhakti e mAtra atyAranI jema kAvyamAM- kavitAmAM ke jIhlAmAM-vANImAM utAravApa na hatI; kintu te stuti e mahApurUSAnA ciratane ane temanA pAtra upadezane jIvanamAM utAravArUpa hatI. eTale te jamAnAmAM atyAranI jema DhagalAbaMdha ke citravicitra stuti-stAtrAdi sAhityanI prajAne AvazyakatA naheAtI jaNAtI. e ja kAraNa hatu ke te yuganI janatA mATe AcArAMgasUtra AdimAM AvatI upadhAnazrutAdhyayana, vIstutyadhyayana Adi jevI virala chatAM vizada stutie khasa thatI hatI; jemAM tIrthaMkaradevanA jIvaMta ane bhArAbhAra tyAgajIvananuM satya svarUpamAM varNana hatuM. A stutie jIvananA talane sparzanAra temaja bhAvavAhI hAie dvArA ekAMta jIvanavikAsanI Icchuka te yuganI janatA mahAvibhUtionA punIta paMthe vicarI jIvanane vAstavika stutimaya banAvatI hatI. paraMtu kudaratanA aTala niyamane AdhIna jagata ane janatA kacAre paNa sthirasthAyI nathI rahyAM, nathI rahetAM ane raheze paNa nahi. dezakALanA palaTAvA sAthe janasAdhAraNanI abhirUci khadalAi ane stutisAhityanA navIna sarjananI AvazyakatA AgaLa vadhI. piraNAme jaina dharma nA prANasamA gaNAtA AcArya zrI siddhasenadivAkara ane temanI samakakSAmAM ja kadama rAkhanAra svAmI zrI samatabhadrAcArya jevA dharmadhuradhara AcArya - varAne stuti-sAhityanA navasarjananI mAvazyakatA jaNAi ane e AcArya - yugale gaMbhIrAtiga'bhIra, tAttvika jJAnapUrNa stuti-sAhityanA jharA vahAvyA, jenAthI jainadarzana ane jainasAhitya Aje gAravavatu che. uparyukta be mahApurUSanA stutisAhityanI tulanAmAM mUkI zakAya evA stutisAhityane umero karanAra pAchalA samayamAM kalikAlasarvajJa AcArya zrI hemacaMdra ane nyAyavizArada nyAyAcArya mahApAdhyAya zrI For Private And Personal Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra guva '' zrI. maganalAla dalIcaMda mA bI maheda thaya-bhAvanagara. (vaga mAM ke nA HH RAISO }} } le kha ko : : rAma asAravA zrI rAjALa maganalAla vArA fapadeg degdegdegdeg*#03/ For Private And Personal Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 161 yazovijayajI e be mahApuruSo khAsa dhyAna kheMce che, jemaNe gaMbhIra tatvajJAnathI bharapUra vipula stuti-stotra sAhitya sarakyuM che. Azcarya ane dilagIrIne viSaya e che ke uparyukata mahApurUnI gaMbhIra kRtio tarapha ApaNuM lakSya jarA sarakhuM ya jatuM nathI. astu. AcArya zrI siddhasenanI dvArnAizikAo, svAmI zrI samatabhadranuM svayaMbhUstotra, AcAryazrI hemacaMdranI anyagavyavacchedaDhAtrizikA-agavyavachedakAtrizikA ane vItarAgastotra, nyAyAcArya zrI yazeviyepAzcAyakRta vIrastuti, zaMkhezvara pArzvajina stuti, pratimAzataka, paramAtma svarUpa paMcaviMzatikA-A badhI stutionuM sthAna jena sAhityamAM ati geravabharyuM che paraMtu e badhIone carcavAnuM temaja tene paricaya ApavAnuM A sthAna nathI. upara jaNAvela stutio pachI AcAryazrI siddhasenakRta kalyANamaMdira tetra ane AcArya zrImAnatuMgakRta bhaktAmara stotra Adi stotro Ave che. A stotramAM gauravabharyA ane sUkSma buddhigamya tattvajJAnanuM sthAna bhaktirase lIdhuM che. ane A jAtanI abhirUci vadhatAM mahAkavi zrI dhanapAla, mahAkavi bihaNa, kavicakavartI zrIpAla, gurjarezvara mahArAjA zrI kumArapAla, mahAmAtya zrI vastupAla, AcArya zrI jinaprabha, AcArya zrI munisuMdara Adie bASabha paMcAzikA Adi jevI anekAneka bhaktirasabharI kRtio jenadarzanane athavA jenasAhityane arpaNa karI che. A pachI citravicitra stuti-stotra sAhityanuM sthAna Ave che. A vibhAgamAM seMkaDo jenAcArya temaja jainamunioe phALo Ape che, tema chatAM kharataragacchIya AcArya zrI jinaprale vidhavidha bhASAmaya ane vidhavidha chaMdomaya citravicitra stuti-stotra sAhityanA sarjanamAM je vizALa phALo Apyo che e sauthI mokhare Ave che. A AcAryanA jeTaluM vipula ane vidhavidha prakAranuM stuti-stotra sAhitya koIe saranyuM nathI ema kahevAmAM ame jarAya atizayokti thatI nathI. upayu kta stuti-stotrAdine lagatuM samagra sAhitya mATe bhAge saMskRta bhASAmAM guMthAyuM che. jo ke mahAkavi zrI dhanapAla, AcArya zrI jinadattasUri vagere vidvAnoe prAkRta, apabhraMza Adi bhASAmAM keTalAka stuti-stotronI racanA karI che paNa tenuM pramANa saMskRtabhASAbaddha te karatAM bahu ja ochuM che. lagabhaga AcArya jinaprabhasUrinA jamAnA pahelAMthI stuti-statrAdi sAhityamAM bhAvavAhI bhaktirasa ANavAne badale enuM sthAna pAMDityadarzane lIdhe, arthAt vidhavidha bhASA, vidhavidha chaMdo ane vividha For Private And Personal Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 162 :: zrI jaina dharma prakAza yamaka-leSa-citrAlaMkAramaya kRtio guMthAvA lAgI tyArathI e stotramAM kalyANamaMdirastAva, bhaktAmara stotra, RSabhapaMcAzikA, vItarAgastotra, ratnAkarapIsI Adi stotranA jevI bhAvavAhitAe gaNarUpa lIdhuM ane tenuM mukhya sthAna lagabhaga zabdADaMbare lIdhuM. A kahevAno artha e nathI ke uparyukta AlaMkArika kRtiomAM bhaktirasa nathI ja hato, emAM bhaktirasa hoya che to khare ja, paraMtu bAhya zAbdika tema ja Arthika citravicitratA zodhavA jatAM AMtara bhaktirasa DhaMkAI jAya che athavA jhAMkhA paDI jAya che. A pramANe saMskRta, prAkRta, apabhraMza Adi bhASAmAM racAtA stutistotrAdi sAhitye lagabhaga soLamI sadImAM no palaTo khAdhe, jene pariNAme je stuti-stotrAdi sAhitya saMskRta, prAkRtAdi bhASAmAM nirmANa thatuM hatuM te anukrame vadhAre ne vadhAre gujarAtI bhASAmAM zuM thAtuM cAlyuM. AnI asara eTale sudhI thaI ke nyAyAcArya zrImAna yazovijapAdhyAya ane temanA sahAdhyAyI zrImAna vinayavijapAdhyAya jevAne paNa A jAtanuM vipula stuti-stavanAdi sAhitya sarjavAnI AvazyakatA jaNAI athavA ema kahIe ke pharaja paDI. A badhAne pariNAme gujarAtI bhASAnA stuti sAhityamAM DhagalAbaMdha caityavaMdana, stuti, stavana, devavaMdana, pUjAo, bhAsa, gIta, phAga vagere kaMI kaMI prakAranI kRtione umere che. A sivAya bhinna bhinna dezamAM pAdavihArathI vicaratA jainAcAryAdie te te dezanI bhASAmAM keTalIka racanAo karelI che, arthAt gujarAtI, hiMdI, mAravADI, paMjAbI, kacchI, dakSiNI, phArasI vagere aneka bhASAmAM anekAneka kRtio karI che. A badhI kRtio je ke ghaNuM thoDI maLe che tema chatAM te dvArA deza-kALa ane prajAnI asara sAhitya upara kevI ane keTalI thAya che enuM mApa ApaNane maLI rahe che. A badhA kathanano sAra e che ke eka kALe ApaNe stuti sAhityanA viSayamAM kyAM hatA ane tyAMthI khasatA khasatA Aje kayAM AvyA? temaja ene aMge ApaNe kevuM ane keTaluM parivartana anubhavyuM ? eno khyAla AvI zake. eka kALe stutinuM svarUpa tIrthakaradevanA carita ane upadezane zraddhApUrvaka jIvanamAM utAravuM e hatuM. te pachI e mahApurUSane, temanA dharma ane tattvajJAnanI jhINavaTathI parIkSA karI, oLakhavA sudhI ApaNe AvyA, arthAt vizuddha zraddhAbaLathI khasI ApaNe tarkanI zarANe caDhyA. te pachI vaLI kALAMtare ApaNe e mahApurUSanA jIvananI, dharmanI ke temanA tatvajJAnanI tarka dvArA sama parIkSA karavAnuM buddhine kaSTadAyaka For Private And Personal Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 163 kArya dara mUkI bhaktirasamAM bhaLyA. khare ja AthI ApaNe prajJAnI tIvra kaTIthI kaMTALIne buddhinI maMdatAmAM praveza karyo ema nathI lAgatuM ? A pachI anukrame pAchA haThatA haThatA chevaTe ApaNe vidhavidha bhASA, chaMda, alaMkAra Adi sAthe saMbaMdha dharAvatA zabdArDabaramAM AvI chelyA. bhASAnI pasaMdagI mATe paNa ApaNe jabaradasta palaTe khAdhe che. vaidika ane bauddha saMskRtinA prabhAvane lIdhe jainadharmane pitAnI priyatama prAkRtabhASA jatI karI tenA badale saMskRtabhASA apanAvavI paDI che. chaMda, alaMkAra AdinI pasaMdagImAM paNa lagabhaga ema ja banyuM che, arthAt gAthA, vaitAlIya Adi amuka gaNyAgAMThyA chaMda tema ja amuka alaMkAne pasaMda karanAra jaina sarakRti ne vidhavidha chaMda, alaMkAra Adi svIkAravA paDyA che. A badhI vAte mukhyatve karIne sarakRta, prAkRta, apabhraMza Adi bhASAmAM guMthAyela stuti-stotra sAhityane lakSIne thaI. chevaTe A badhAyamAMthI palaTI khAI gujarAtI bhASA ane judA judA prakAranA rAga-rAgi[maya stuti sAhityane sarjavA sudhI ApaNe AvavuM paDayuM che. A rAgarAgiNInI pasaMdagImAM meTe bhAge sahavAsI prajA ane saMpradAyAMtaranI asara ghaNI ja thaI che, e ApaNe te te kRtionA prAraMbhamAM Apela cAla athavA rAha batAvanAra kaDI uparathI samajI zakIe chIe. gurjara tuti-sAhityanA sarjana pachI khAsa parivartana e thayuM ke citravicitra zabdArDabaragarbhita stuti sAhityanA nirmANa samaye osarI gayela bhaktirasa keTaleka aMze pAcho neve avatAre Avyo. upasaMhAra prastuta lekhamAM, ApaNuM vizALa stuti sAhitya upara deza, kALa, dharma, prajAnI saMskRti AdinI keTalI ane kevI asara thaI che e TUMkamAM jaNAvavAmAM AvyuM che. e uparathI e sAhityanA praNetAo upara te te deza-kALa AdinI asara keTalA pramANamAM paDI haze enuM anumAna ApaNe derI zakIzuM. jagatanI mahAnamAM mahAt gaNAtI vibhUtio paNa pitAnA yuganI asarathI mukta rahI zakatI nathI. AcArya siddhasena, AcArya malavAdI, AcArya jinabhadra, AcArya haribhadra, AcArya hemacaMdra, zrI yazovijapAdhyAya Adi jevA samartha purUnA graMthanuM sUkSma nirIkSaNa karIzuM te jaNAze ke e mahApurUSe paNa pitAnA deza-kALanI asarathI mukta rahI zakyA nathI, eTaluM ja nahi paNa prasaMga AvatAM bhinna bhinna prakAranI lAgaNIonA AvezamAM paNa AvI gayA che. puNyavijayajI For Private And Personal Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3555 5* * * ** vari vivaraNa - anuvAdakanI dha-A yogaviMzikAnA mULa kartA zrImAna haribhadrasUri mahArAja che. temaNe A uparAMta rogaviSayaka gabindu, gadaSTisamuccaya, gazataka ane DAka e grantha banAvelA che. A yogaviMzikA upara upAdhyAya zrI yazovijayajI TIkA lakhI che. jenA AgamamAM yoga mATe ghaNe bhAge " dhyAna " zabda viparAyela che. dhyAnanAM lakSaNo, tenA bheda, prabheda, AlaMbana AdinuM varNana aneka jaina AgamAM che. niryuktimAM Agamagata dhyAnanuM spaSTIkaraNa che. tatvArthasUtramAM dhyAnanuM varNana che. kintu temAM Agama ke niyukti karatAM vizeSa vAta nathI. ahIM sudhInA viSayaka jaina vicAromAM Agameta varNanali je pradhAnapada bhogave che. paraMtu te pauline zrI nAna haribhadrasUrie ekadama badalI daI tatkAlIna paristhiti tathA lekaci pramANe navIna paribhASAne Azraya laIne jena yogasAhityamAM navIna yuga dAkhala karyo che tenA TekAmAM ukta che prasiddha che. e prathAmAM teoe phakata jaina-mArgAnusAra yoganuM varNana karIne ja saMtoSa nathI mAne paNa pAtaMjala yogasUtramAM varNavelI yoga-prakriyA tathA tenI khAsa paribhASAo sAthe jaina saMketonuM milana paNa karela che. yogadaSTisamuccayamAM je thavAnI ATha daSTionuM varNana che te upalabdha samasta sAhityamAM navIna dizA che. prastuta vizikAmAM AdhyAtmika vikAsanI prAraMbhika sthitinuM varNana nathI. phakta tenI pura sthitinuM ja varNana che. te ja kAraNathI A graMthamAM mukhya rIte tyAgIne ja mAganA adhikArI mAnela che. yogaviMzikAmAM tyAgaparAyaNa gRhastha ane sAdhunI Avazyaka kriyAne ja yogarUpa batAvela che ane te dvArA AdhyAtmika vikAsanI kAmika adhinuM varNana Apela che, jemAM Avazyaka kriyA dvArA yogane pAMca bhUmiomAM vaheMcavAmAM Avyo che. e pAMca bhUmikAmAM sthAna, varNa, artha, sAlaMbana ane nirAlaMbana nAmathI prasiddha che. e bhUmikAomAM karmaga ane jJAnayoganI ghaTanA karatAM AcArya mahArAje prathamanI e bhUmikAone kamaLa ane pAchaLanI traNa bhUmikAone jJAnAga kahela che. te uparAMta pratyeka bhUmikAmAM IcchA, pravRtti, sthiratA ane siddhirUpe AdhyAtmika vikAsanA taratamabhAvanuM pradarzana karAvela che. ane te pratyeka bhUmikA tathA chA, pravRtti Adi avAMtara sthitionAM lakSaNo ghaNa rUpaSTatAthI batAvelAM che. e rIte ukta pAMca bhUmikAonI aMtargata sthitienuM varNana karI yoganA eMzI bheda karavAmAM AvelA che ane te tamAma bhedonAM lakSaNo batAvelAM che. jene lapUrvaka vicAranAra eTaluM jANI zake che ke huM vikAsanA kyA pagathI upara ubho chuM, e ja garvizikAnI pratipAdya vastu che. For Private And Personal Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvaNaeN mahAtsava aMka. :: www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 165 || OM namaH || mukkheNa joyaNAo, jogo sanco vi dhammavAvAro / parisuddho vinneo, ThANAigao viseseNaM // 1 // atre ke sarva prakAranA vizuddha dharmavyApAra mekSa-prAptimAM upayegI hevAnA kAraNe cega ja kahevAya che, te paNa ahIM vizeSapaNe sthAna Adi saMbaMdhI dharmAM vyApArane ja yAga jANavA. khulAsA:-je dharma-vyApAramAM praNidhAna, pravRtti, vighnajaya, siddhi ane viniyAga--e pAMca bhAvAto saMbaMdha hoya te dharma-vyavahAra vizuddha che. tethI viparIta jemAM ukta bhAvAnA saMbaMdha na heAya te kriyA yAga rUpa nathI. sthAna AdivyA kuvA che ane temAM cega keTalA prakAranA che te darzAve che: ThANunnasthAlavaNa-rahio, tatami paMcahA eso / dugamittha kammajogo, tahA tiyaM nANajogou // 2 // :-sthAna, U, artha, Alabana ane anAla bana--e yoganA pAMca bheda che. temAM prathama e kayAga che ane pAchalA traNa jJAnayeAga che. khulAsA:--( 1 ) kAyAsa padmAsana vagere Asane te sthAna, ( 2 ) kriyA prasaMge sUtronuM pAna te UNuM arthAt va, ( 3 ) sUtramAM rahela bhAva te artha nA jJAnathI jaNAya che, ( 4 ) khAdya padArtha dvArA dhyAna te AlaMbana ane (5) rUpI dravyanA AlaMbana vinA zuddha caitanya mAtranI samAdhi te anAlaMbana. sthAna pote kriyArUpa che ane sUtranuM paNa uccAraNa karavAmAM Ave che tethI te banne karmayoga kahyAM che. upara kahela vyAkhyAthI e spaSTa che ke artha, AlaMbana ane anAlaMbana e traNa jJAnayoga che. yeAganA hetu mekSanA kAraNabhUta Atma-vyApArathI mare che; sthAna Adi Atma-vyApAra meAkSanA kAraNa che tethI tenI yoga-rUpatA siddha che. adhikArIo darzAve che: have sthAna Adi ukta pAMca ceAganA dese sa ya tahA, niyameNeso carintiNo hoi / iyarasta vayamittaM ittu ciya kei icchati // 3 // 1. praNidhAna=paropakArapUrvaka potAnI dhArmika bhUmikAnA kataMtryamAM sAvadhAnatA. 2. pravRtti=dhArmika bhUmikAnA uddezathI karavAmAM AvatA ane tenA upAyane paddhatiyukta, 'caLatArahita tItra prayatna. 3. vighnajaya=ghdhArmika pravRttimAM vipra na Ave tevA pariNAma. 4. sidhdhi=ucca pratye bahumAna, samAnatAvALA tarapha upakAra ane nIcA darajjAvALA pratye dayA, dAna tathA anuka MpAnI bhAvanA thAya tevI dhArmika bhUmikAe pahoMcavuM te. 5. vinayega=prApta thayela siddhi yogya upAyo dvArA anyane prApta karAvavI te. For Private And Personal Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 166 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dhama prakAza a:-dezavirati cAritravALA ane virati cAritravALAne A sthAna Adi cega avazya hoya che. cAritravALAmAM ja yeAganA saMbhava hAvAnA kAraNe je cAritrarahita arthAt apunaba dhaka ane samyagdaSTi heya temanAmAM ukta yAga mAtra khIja rUpe hoya che ema kAI AcArya mAne che. khulAse:--yoga kriyA rUpa hA yA jJAnarUpa paNa te cAritrameAhanIya karmane kSayApazama arthAt zithilatA thavAthI avazya prakaTa thAya che; tethI cAritrI ja yAganA adhikArI che; ane tenuM kAraNa e che ke zrI virabhadrasira mahArAje pote yAgabiMdumAM adhyAtma, bhAvanA, dhyAna, samatA, ane vRttisaMkSaya e pAMca yogeAnI saMpattine cAritramAM ja svIkArI che. ahIM e prazna UDI zake che ke je cAritrImAM ja yAgane saMbhava che teA nizcayadRSTie cAritrahIna paNa vyavahAra mAtrathI zrAvaka athavA sAdhunI kriyA karanArAne ukta kriyAthI zo lAbha ? graMthakAre tene uttara e ApyA che ke vyavahAra mAtrathI je kriyA apuna dhaka yAne samyagdaSTa dvArA karAya che te cega nahIM paNa yAganuM kAraNa heAne ceAganuM khIja mAtra che. para`tu je samR baMdhaka yA dvi dhaka4 vagere che teonI vyAvahArika kriyA yeAga-khIjarUpa nathI paNa yeAgAbhAsa che. " have sthAna Adi yAganA bheda darzAve che-- ikkiko ya caudvA, itthaM puNa tattao muNeyavvo / icchApavittidhirasiddhibheya samayanIIe // 4 // artha:--kta sthAna Adi pratyeka yAga tattvadRSTie cAra cAra prakAranA che, jemake--( 1 ) icchA, ( 2 ) pravrutti, ( 3 ) sthiratA ane (4) siddhi ukta icchA Adi cAra bhedAnu svarUpa darzAve che:-- tajjuttakahApIII, saMgayA vipariNAmiNI icchA / savvatthuvasamasAraM, tappAlaNamo pavatI u // 5 // taha ceva eyavAhaga - ciMtArahiyaM thirattaNaM neyaM / savvaM paratthasAhaga- rUvaM puNa hoi siddhi tti // 6 // bhAvArtha:--dareka yoganI cAra avasthA thAya che; je kramazaH icchA, pravRtti, sthiratA ane siddhiyeAga kahevAya che. ( 1 ) je avasthAmAM dravya, kSetra Adi anukUla sAdhanAnI UNapa hAvA chatAM evA ullAsa prakaTe ke je vaDe zAstrokta vidhi pratye bahu- 1. je pharIthI mehanIya karmanI utkRSTa sthiti bAMdhatA nathI te 'punabaMdhaka ' kahevAya. 2. adhyAtma Adi ukta yegone samAveza A granthamAM varNi ta sthAna Adi yAgamAM thAya che. 3. je mAhanIya kramanI utkRSTa sthiti eka vAra bAMdhanAra hAya te ' samRdbaMdhaka ' kahevAya. 4. je ukta sthiti be vAra bAMdhanAra heAya te dviaMdhaka yA dvirAvartana ' kahevAya: ', For Private And Personal Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka : 17 mAnapUrvaka alpamAtra yogAbhyAsa karavAmAM Ave te iccho; ( 2 ) je avasthAmAM viklAsanI pralatA thaI javAthI zAstrAnusAra sAMgopAMga yogAbhyAsa karavAmAM Ave te pravRttiyoga che. ( 3 ) sthiratAyegamAM aticAra-doSane Dara raheto nathI. (4) siddhiga e avasthAnuM nAma che ke jemAM sthAna Adi yoganA AcaraNa karavAvALA AtmAmAM to zAnti utpanna kare che eTaluM ja nahi paNa te AtmAnA saMsargamAM AvanArA sAdhAraNa prANIo upara paNa zAtinI asara phelAve che. sArAMza e che ke siddhi yogavALAnA sasaMgamAM AvanAra hiMsaka prANa hiMsA karavAnuM choDI de che temaja asatyavAdI asatya bolavAnuM choDI de che. ukta IcchA Adi yogabhedanA hetuo kahe che - ee ya cittarUvA, tahAkhaovasamajogao huMti / tassa u saddhApIyAijogao 'bhavvasattANaM // 7 // bhAvArtha-irachA Adi cAre vega mAMhomAMhe eka bIjAthI bhinna to che ja, paNa te sarvamAM eka eka coganA asaMkhya prakAre che. A vividhatAnuM kAraNa pazama-bheda arthAta yogyatA bheda che. IcchA Adi roganuM kArya aNukaMpA nivveo, saMvego hoi taha ya pasamu tti / eesi aNubhAvA, icchAINaM jahAsaMkhaM // 8 // bhAvArtha-duHkhita prANIonA AtyaMtara ane bAhya duHkhone yathAzakti dUra karavAnI je icchA te anakampA; (2) saMsArarUpa kedakhAnAnI nisAratA jANI tenAthI virakta rahevuM te nirveda, (3) mekSanI abhilASA te saMvega; (4) kAma, krodhanI zAnti te prAma. have sthAna Adi gabhedane dAMtamAM ghaTAvavAnI sUcanA kare che- evaM Thiyammi tatte, nAeNa u joyaNA imA payaDA / ciibaMdaNeNa neyA, navaraM tattaNNuNA sammaM // 9 // bhAvArtha:-A prakAre yoganuM sAmAnya ane vizeSa svarUpa te darzAvAI gayuM paraMtu tene cityavaMdanamAM je rIte vibhAgapUrvaka utArI ghaTAvI zakAya che tenAthI tattvare barAbara samajI levuM joIe. have caityavaMndanamAM vega ghaTAve che - arihaMtaceiANaM, karemi ussagga evamAiyaM / saddhAjuttassa tahA, hoi jahatthaM payannANaM // 10 // 1 ahIM bhavya kahevAno Azaya apunarba dhaka tathA samyagadaSTi Adine mATe samaja. For Private And Personal Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :: zrI jaina dharma prakAza bhAvArtha-vara, saMpadA ane mAtrA AdinA niyamapUrvaka zuddha varNanuM spaSTa uccAraNa karavuM te yathAvidhi uccAraNa arthAta vaNa yoga che; vaNAganuM phaLa yathArtha padajJAna che; aeva caityavaMdana sUtra belatI vakhate varNacoga hoya te sUtronA padonuM jJAna yathArtha thaI zake che. eyaM ca'tthAlaMyaNa-jogavao pAyamavivarIyaM tu / iyaresiM ThANAisu, jattaparANaM paraM seyaM // 11 / / artha -A yathArtha padajJAna artha tathA AlaMbana gavALAne bahudhA aviparIta [ sAkSAt meSa denAra ] bane che ane ardha tathA AlaMbana-gogarahita paNa sthAna ane varNa-gavALAne kevaLa zreyakAraka [ paraMparAe mokSa denAra ] bane che. khulAso:- je anuSThAna mekSa ApanAra hoya te sadanuSThAna che, sadanudAnanA be prakAra che, paheluM zaa (sAkSAta) meSa denAra, bIjuM vilaMbe (paraMparAe ) mekSa ApanAra che. pahelAne "amRtAnukAna" ane bIjAne ' tahetu-anuSAna" kahe che. caityavaMdana e prAraMbhika anuna che; tethI e vicAravuM joIe ke te amRtAnuSThAnanuM rUpa kayAre dhAraNa kare che ane tahetu-anuSAnanuM rUpa kayAre dhAraNa kare che. jyAre vidhi anusAra Asana jamAvI zuddha uccArapUrvaka sUtra belI caityavaMdana karavAmAM Ave ane sAthe ja te sutronA artha [ tAtparya ] tathA AlaMbanamAM upayoga rahe tyAre te caityavaMdana ukta cAre yogothI saMpanna thAya che; evuM caityavaMdana te bhAva-kriyA che ane te amRtAnukAna che. have yathAvidhi Asane rahI zuddha rItie sutra bolI caityavaMdana karAtuM hoya paNa te samaye satranA artha tathA AlaMbanamAM upayoga na hoya te te caityavaMdana jJAna-oga zunya hovAnA kAraNe vyakriyArUpa che. evI dravya-kriyAmAM artha, AlaMbana yogane abhAva hovA chatAM paNa tenI tIvra rUci hoya to te vyakriyA aMte bhAvakriyA dvArA kAI vakhate mekSanI ApanArI mAnavAmAM AvI che tethI AvI kriyAne tahetu-anudAna ane upAdeya kahI che. have sthAna Adi yoganA abhAvamAM karAtuM caityavaMdana kevaLa niSphaLa che eTaluM ja nahi paNa aniSTa phaLadAyaka thAya che, eTalA mATe yogya adhikArIone ja tenuM zikSaNa ApavuM joIe ema varNave che - iharA u kAyavAsiyapAyaM ahavA mhaamusaavaao| tA aNurUvANaM ciya, kAyanvo eyavinAso // 12 // artha:- je vyakita artha, AlaMbana-bane vegothI zUnya thaI sthAna, tathA varNa yogathI paNa zUnya hoya tenuM te anuSThAna kAyika ceSTA mAtra arthAta niSphaLa bane che athavA mRSAvAda hAIne viparIta phaLa ApanAruM che. tethI te asadda 1. asadanukAnanA traNa bheda che -(1) ananuSThAna, (2) garAnuSThAna ane (3) viSAnuSThAna. A sarvanA vistArtha mATe "gadarzana tathA goviMzikA "purataka jue. For Private And Personal Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ su va Na vi za pa ka na le kha ka : ? !i' '); tamanaIDin, jAIindidhdIntailnAnA nAnA -nALa[I = noulfillilllllllllllllllllllllllllll jAnaE PREPARMAR tailhilliiliitililal Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org For Private And Personal Use Only zrI harilAla jIvarAja bhAyANI zrI paramAnaMda kuMvarajI kApaDIyA Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrI mahAdaya paNa bhAvanagara. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka: 169 anuSThAna kahevAya. eTalA mATe yogya adhikArIone ja caityavadana zIkhavavuM joIe. A caityavaMdananA udAharaNathI anya sarva kriyAomAM sadanudAna ane asadanukAnanuM rUpa svayaM dhaTAvI levuM. caityavAnane yogya adhikArI koNa? te darzAve che je desaviraijuttA, jamhA iha vosirAmi kAyaM ti|| subai viraIe imaM, tA samma ciMtiyaba miSaM // 13 // athara-je dezavirati pariNAmavALA che te cityavadananA egya adhikArI che. kemake caityavanasUtramAM "kAya sirAmi' e zabdothI je kAyotsarga karavAnI pratijJA sAMbhaLavAmAM Ave che te viratinA pariNAma rahevA para AdhAra rAkhe che. tethI e barAbara samajI levuM joIe ke dezavirati pariNAmavALA ja caityavandananA yogya adhikArI che. khulA: A pramANe madhyama adhikArInuM khyAna karavAthI tenAthI nIcA ane UMcA adhikArI paNa dhyAnamAM AvI jAya che. AnA phalitArtha e che ke sarva virativALA kuni te caityavandanane tAtvika adhikArI che ane punarba dhaka yA samyagdaSTi vyavahAra mAtrathI tenA adhikArI che. paraMtu je vidhi-bahumAna karavAnuM jANatA nathI te sarvathA caityavandananA adhikArI che tethI AvA AtmAene caityavandana na te zIkhavavuM joie ke na te karAvavuM joIe. jeo evI zaMkA kare ke avidhie paNa caityavandana Adi kiyA karatA rahevAthI bIja phAyadA hoya yA na hoya paNa tIrtha cAlu rahevAne lAbha to avazya che. athavA te vidhino ja khyAla rAkhyo jAya te AvA anuSThAna karanArA gaNavAgAMThayA arthAta be, cAra ja nIkaLaze ane jyAre tevA paNa nahi rahe tyAre kramaza: tIrthano uccheda ja thaI jaze. tethI thoDuM paNa tIrthane kAyama rAkhavA mATe avidhi-anuSThAnano Adara kema na karavAmAM Ave ? teno uttara te kAkAne graMthakAra de che - titthassuccheyAi vi, nAlaMbaNa jaM sasamaemeva / / suttakiriyAi nAso, eso asamaMjasavihANA // 14 // bhAvArtha -avidhinA pakSapAtI pitAnA pakSanI puSTimAM eka dalIla raju kare che ke avidhio thatI kriyAthI bIjuM te kAMI nahi paNa tIrthanI rakSA te thAya che, paraMtu temaNe jANavuM joIe ke mAtra tIrtha janasamudAyanuM nAma nathI 1 caityavadananA adhikAranI A carcAthI anya kriyAonA adhikArane nirNaya paNa vayaM karI le. For Private And Personal Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 170 :: zrI jaina dharma prakAza paNa tIrthane artha te zAstrokta kriyA karanAra caturvidha baMdha che. zAstrajJA nahi mAnanAra janasamudAyane tIrtha nahi paNa hADakAone saMdhAta [ DhagalA ] mAtra kahyo che. A dizAmAM e spaSTa che ke kadI tIrthanI rakSAnA bahAnA nIce avidhinuM sthApana karavAmAM Ave to aMtamAM avidhi mAtra bAkI rahevAthI zAstravihita kriyArUpa vidhine sarvathA lepa ja thaI jaze ane e lopa ja tIrthane nAza che. tethI avidhinA pakSapAtIonA pallAmAM tIrtha-rakSArUpa lAbhane badale tIrthanAzarUpa hAni ja zeSa rahe che, je lAbhanA IcchanArAo mATe mULa pUchanA nAza barAbara che. sUtrokta kriyAne lepa ahitakArI kevI rIte thAya che te darzAve che - so esa baMkao ciya, na ya symymaariyaannmviseso| eyaM pi bhAviyavvaM, iha titthuccheyabhIrUhi // 15 // artha:-avidhinA pakSapAtathI thanArA sutrokata vidhine nAza vakra [ aniSTa pariNAma ApanAra ] ja che. je svayaM mare che ane anya je koI bIjAthI mAryo gayo hoya che te bemAM vizeSatA-aMtara avazya che; e vAta tIrthanA udathI karanArAe vicAravAnI jarUra che. khulAsa-vidhimArga saMbaMdhI niraMtara prayatna karatA rahevAthI kadI koI eka vyakitane paNa zuddha dharma prApta thaI jAya to tenAthI cauda rAjalokamAM amArI paha vagaDAvyA barAbara dharmonnati thaI samajavI. arthAta vidhi pUrvaka dharmakriyA karanAra eka ja vyakita avidhipUrvaka dharma-kriyA karanArA hajAro jevAthI uttama che. vaLI dharmopadezaka guruoe e vAta kadI paNa na bhUlavI joIe ke vidhino upadeza paNa evAone deve ke jeo tenA zaraNathI rasika bane. ayogya pAtrane jJAna devAmAM paNa mahAna anartha thAya che. ethI nIca AzayavALA pAtrane zAstra saMbhaLAvavAmAM upadezaka ja adhika doSane pAtra che. e te niyama che ke pApa karanAranI apekSAe pApa karAvanAra ja adhika bhAgI thAya che. aeva cogya pAtrane zuddha zAstropadeza ApavuM ane svayaM zuddha pravRtti karavI e ja tIrtha rakSA che. ukata carcA sAMbhaLI kaI bahu buddhivALo manuSya ema kahevA lAge che ke AvI bArIka carcAmAM UtaravuM te vRthA che. je moTAoe karyuM hoya te karavuM. tenI puSTi mATe "mahaso na jataH sa gbdha" e ukti prasiddha che. AjakAla bahudhA chatavyavahAranI ja pravRtti jovAmAM Ave che. jyAM sudhI tIrtha raheze tyAM sudhI jIvyavahAra raheze tethI tenuM anusaraNa karavuM te tIrtharakSA che. A kathanane uttara graMthakAra de che ke - muttUNa logasannaM uidaNa ya sAhulamayasambhAvaM / samma payaTTiyavvaM, yuheNamainiuNabuddhIe // 16 // For Private And Personal Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 171 artha:- kAne cheDI ane zAstranA zuddha rahasyane samajI vicArazIla lakoe atyaMta suma buddhithI zuddha pravRtti karavI joIe. khulAse -zAstranI paravA nahi rAkhatAM gatAnugatika lakapravAhane ja pramANabhUta mAnI le te lokasaMjJA che. lokasaMjJA zA mATe choDavI ? mahAjana kone kahe che? ane jItavyavahArane artha zuM che ? e vAtane samajAvavA mATe zrI yazavijayajIe zrI jJAnasAramAM mahattvapUrNa ke ApelA che te jovA. vaLI kahyuM che ke avihikayA varamakayaM ussuttavayaNaM bhaNaMti samvannU / avidhie karyA karatAM na karavuM sAruM ema je kahe che tene sarvattA utsutra vacana kahe che. arthAta kriyA bilakula nahi karavAnI apekSAe kaI ne kAMIka karAtI kriyAne zAstramAM uttama kahI che. enI matalaba e nathI ke AraMbhathI avidhimArgamAM ja pravRtti karavI; paraMtu teno Azaya e che ke vidhamArgamAM pravRtti karatAM chatAM paNa je asAvadhAnIvaza kaI bhUla thaI jAya to te bhUlathI karI vidhimArgane te bilakula nahi choDI detAM bhUla sudhAravAnI kozIza karatAM rahevI. je vyakita vidhinuM bahumAna na rAkhatAM avidhi-kriyA karyA kare che tenI apekSAe to vidhi prati bahumAna rAkhanArA bhale kAMI na karI zakatA hoya te paNa uttama che. mULa vidhyane upasaMhAra kahe che - kayamittha pasaMgaNa, ThANAisu jattasaMgayANaM tu / hiyameyaM cinneyaM sadaguTThANataNeNa tahA // 17 // artha-prastuta viSayamAM ATale prAsaMgika vicAra basa che. sthAna Adi pUrvokata pAMca cogamAM je prayatnazIla hoya tenA caityavaMdana Adi anudAnane sadanudAna samajI levuM. have sadanukAnanA bhedo darzAvatAM tene aMtima bheda arthAt asaMgAnukAnamAM antima ga(anAlambana yoga)ne samAveza kare che eyaM ca pIibhattAgamANugaM taha asaMgayAjuttaM / neyaM caunvihaM khalu, eso caramo havai jogo // 18 // artha -prIti, bhakita, vacana ane asaMganA saMbaMdhathI A anuSThAna cAra prakAranuM samajavuM cAramAMthI asaMgAnukAna ja carama arthAta anAlambana ga che. khulAsA-bhAvazuddhinA tAratamyavaDe eka je anudAnanA cAra bheda thaI jAya che. te upara mujaba che. tenA lakSaNa A prakAre che-(1) anya sarva kAma choDI mAtra te kriyA arthe tIvra prayatna karavAmAM Ave te te kriyA prIti-anuSThAna For Private And Personal Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 17ra :: zrI jaina dharma prakAza che; (2) prIti-anuSThAna ja bhakita-anuSThAna che. paNa e bemAM aMtara eTalo ja che ke prIti-anuSThAnanI apekSAe bhakita-anukAnamAM AlaMbana rUpa viSaya prati Adara-buddhi hovAnA kAraNe pratyeka vyApAra adhika zuddha thAya che. A viSaya patnI ane mAtA bannenAM pAlanamAM rahetA bhAvanA bhedathI samaje; 3) zAstra tarapha daSTi rAkhIne sarva kAryomAM sAdhunI je ucita pravRtti thAya che te vacanAnuSThAna che; (4) caMdanamAM rahelI svAbhAvika sugaMdhanI mAphaka saMskAranI daDhatAnA kAraNe pratyeka dhArmika niyama jIvanamAM ekarasa thaI jAya tyAre asaMgAnukAna thAya che. tenA adhikArI jinapika sAdhu che. vacanAnukAna ane asaMgAnukAnamAM pharaka eTalo ja che ke paheluM to zAstranI preraNA dvArA karavAmAM Ave che ane bIjuM tenI preraNA vinA zAstrajanita saMskAranA baLathI thAya che. asaMgAnu nane anAlana coga eTalA mATe kahyo che ke "saMgano tyAga ja anAlambana che" cAganA kula e paNa bheda darzAvyA te A prakAre - sthAna, UrNa, vidhavA, siddhi ane viniyoga e puvokta pAMca prakAranA yoganA " icchA, pravRtti, sthiratA ane siddhi" ema cAra bheda karavAthI 20 bheda thayA. A vazamAMthI dareka bhedanA prIti-anuSThAna, bhakita-anuSThAna, vacanAnuNAna, ane asaMgAnujAna-e cAra cAra bheda thAya che. aeva vIzane cAre guNavAthI eMzI bheda thAya che. AlambananA varNana dvArA anAlaMbana yoganuM svarUpa darzAve che - AlaMvaNaM pi evaM, tvamasvI ya ittha paramu tti / tagguNapariNailvo, suhumo'NAlaMvaNo nAma // 19 // artha:-AlaMbana paNa rUpI ane arUpI ema be prakAranuM che. parama arthAta mukta AtmA ja arUpI AlaMbana che; te arUpI AlaMbananA guNanI bhAvanArUpa je dhyAna che te sukSma (atIndriya viSayaka) hovAthI anAlaana yoga kahevAya che. khulAse - ganuM bIjuM nAma "dhyAna" che. dhyAnanA mukhyatayA be bheda che. (1) sAlambana ane (2) nirAla bana. Alambana ( eya viSaya) mukhyatayA be prakAranuM havA vaDe dhyAnanA ukata be bheda samajavA. AlambananA rUpI ane arUpI e be prakAra che. Indriyagamya vastune rUpI [ bhUla ] ane indriya-agamya vastune arUpI sima kahe che. sthUla AlaMbananuM dhyAna sAlambana vega ane sukSma AlaMbananuM dhyAna nirAlaMbana yoga che. yadyapi banne dhyAnanA adhikArI chadmastha ja hoya che, paraMtu pahelAnI apekSAe bIjAne adhikArI ucca bhUmikAvALo hoya che. AsanArUDha vItarAga prabhunuM athavA to temanI mUrti vagerenuM je dhyAna karavAmAM Ave che te sAlambana, ane paramAtmAnA jJAna Adi zuddha guNonuM yA. For Private And Personal Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 173 saMsArI AtmAnA auSAdhika rUpane choDI tenA svAbhAvika rUpanuM paramAtmA sAthe tulanA pUrvaka dhyAna karavuM te nirAlambana dhyAna che. ukta rItie sAlaMbana ane nirAlaMbana dhyAnanuM varNana karI have nirAlambana dhyAnathI prApta thatAM phaLane kramazaH darzAve che - eyammi mohasAgarataraNaM seDhI ya kevalaM cev| tatto ajogajogo, kameNa paramaM ca nivvANaM // 20 // bhAvArtha -mehanI rAga-dveSa rUpa vRttio padgalika adhyAsanuM pariNAma che ane nirAlambana dhyAnano viSaya zuddha caitanya che. aeva moha ane nirAlaMbana dhyAna e banne paraspara virodhI tatva che; nirAlakhana dhyAnane AraMbha thayo ke mohanI jaDa kapAvA lAge che jene jaina zAstramAM paNIne AraMbha kahe che. jyAre ukata dhyAna pUrNa avasthAe pahoMce che tyAre mehanuM pAzabaMdhane sarvathA tUTI jAya che e kSapakazreNInI pUrNAhuti che. maharSi pataMjalie je dhyAnane sajJAta kahyuM che tene jene zAstramAM nirAlakhana bAna kahe che. parNadvArA sarvathA vItarAga dazA prakaTa thaI jatAM Atmatatvane pUrNa sAkSAtkAra thAya che, je jaina zAstramAM kevalajJAna ane maharSi pataMjalinI bhASAmAM asamprajJAta yoga kahevAya che; kevalajJAna thayuM eTale mAnasika vRttio naSTa thaI jAya che ane pachI evI eka aga nAmaka cogAvA Ave che ke jethI rahI-sahI vRttinA bIjarUpa sUkSma saMskAra paNa bhasmIbhUta thaI jAya che; e ja videha mukita athavA parama nirvANa che. rUti sumam/ anuvAdaka, bhAyANI harilAla jIvarAjabhAI + A viSaya saMbaMdhI vadhAre upakaraNa zrI haribhadrasUri mahArAje "zika" graMthamAM karela che. te jovAthI ghaNo prakAza paDaze. # A gaviMzikAne hindI anuvAda suprasiddha lekhaka paMDita zrI sukhalAlajIe bahu suMdara karela che. sAmAnya janatAne upayogI samajI teno gujarAtI anuvAda yathAzakti karI atra mUkuM chuM. sthaLa saMkecane lIdhe bhAvArthane kAvavAnI pharaja paDI che to paNa rasamAM kSati na AvavA devAne dekhya lakSa rAkhyuM che. hRdayanA abhinaMdana dIrdhakALa paryata sabhAe mAsika dvArA tema ja pustaka prakAzana dvArA jaina dharmanI je sevA bajAvI che te sevA badala sabhAnA kAryavAhakone A suvarNa mahatsava prasaMge huM hArdika abhinaMdana ApuM chuM. zAnadeva pratye mArI e prArthanA che ke rasabhA dIrghakALa paryata cAlu rahevA sAthe huM mArA aMtaHkaraNathI sabhAnI phateha IcchuM chuM. pArekha jayacaMda nImacaMda For Private And Personal Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina dharma prasAraka sabhAnI che zata sAhityanI ArAnA ) zrI jaina dharma prasAraka sabhAe chellA pacAsa varSonI aMdara je je aprakaTa jaina sAhitya maLa, bhASAMtara tathA vivecana rUpe prasidhdha karyuM che tenI TuMkI nAmamA rUparekhA ahIM ApI che. e uparathI sabhAe Aja sudhImAM karelI prAsAhityanI ArAdhanA saMbaMdhe vAcakane kaIka kalpanA AvI zakaze. - - - - - - - 1-8-0 X X varga 1 le. saMskRta-prAkRta -caritro-TI-mULa. x - zrI triSaSTizalAkA puruSa caritra-parva 1 thI 10 zrI hemacaMdrAcAryavRta-loka 35000 * 1 parva 1 luM zrI AdIzvara caritra xra parva 2 juM zrI ajitanAtha caritra 0-120 * 3 parva 4-5-6 zrIsaMbhavanAthathI zrImunisuvratasvAmI sudhInA caritra ra-00 * 4 parva 7 muM jaina rAmAyaNa, naminAtha caritra vigere 1-8-1 * 5 parva 8-9 muM zrI neminAtha tathA pArzvanAtha caritra. pAMDava caritra. 1-12-0 46 parva 10 muM zrI mahAvIra svAmI caritra 1-1ra-0 7 zrI pariziSTa parva-sthavirAvaLi caritra zrI hemacaMdrAcAryata leka ra0001-0-0 8 zrI laghuhemaprakriyA vyAkaraNa. prAkRta. zrI vinayavijaya upAdhyAyakRta 1-0-0 x 9 zrI abhidhAnaciMtAmaNi nAmamALA-zrI hemacaMdrAcArya kRta mULazabdAnukrama sahita 1-9-. 10-13 zrI upadezaprAsAda graMtha. zrI vijayalakSmIsarita. leka 20000 * 10 bhAga 1 le staMbha 1 thI 6 4 11 bhAga 2 je staMbha 7 thI 12 2-0-0 * 12 bhAga 3 je staMbha 13 thI 18 13 bhAga ja che staMbha 19 thI 24 3-0-0 - 14 zrI vijyacaMdra kevaLI caritra. mAgadhI gAthAbaddha 0-8-0 * 15 zrI haribhadrasurikRta graMthamALA graMtha 3 1 zAstravArtA samuccaya, 2 darzana samuccaya, 3 aSTaka 2-8-0 For Private And Personal Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvaNaeN mahAtmaya ka. :: x 1 x 17 zrI siddhasenadivAkarakRta graMthamALA graMtha 3 1 ekavIza batrIzI, 2. nyAyAvatAra, 7 sammatisUtra mULa zrI yajJAvijayakRta gathamALA. graMtha 10 mULa. (1 adhyAtmasAra, 2 devadharma - parIkSA, 3 adhyAtmapaniSad 4 adhyAtmamataparIkSA saTIka, 5 yatilakSaNasamuccaya, nayarahasya, 7 nayapradIpa, 8 nayeApadeza avasUri sahita, 9 jainatarka paribhASA ane 10 jJAnabiMdu.) 1-0-0 x 18 x 19 0-12-0 x 20 zrI vAsupUjya caritra padyabaMdha. zrI vardhamAnasUriSkRta zloka 55002-8-0 zrI yAgabiMdu mULa tathA TIkA. zrI haribhadrasUriSkRta prAdhaciMtAmaNi. ( meha-vivekanu svarUpa ) zrI jayazekharasUriSkRta 1-0-0 x 21-22 zrI SaTakaCgraMtha. zrI devedrasUriSkRta svopana TIkA yukta. zloka 14000 x 1 bhAga 1 lA kA~graMtha 1 thI 4 9-6-0 x 2 bhAga 2 jo karmagraMtha 5 tathA huM 2-0-0 dvAtriMzadghAtriMzikA. zrI yazovijayakRta saTIka 0-12-0 zrI prazamarati prakaraNa. umAsvAtivAcakakRta TIkA avara sahita 2~~~~ zrI zAMtinAtha, caritra gadyabaMdha. zrI bhAvacaMdrasUriSkRta 2-0-0 zrI pArzvanAtha caritra gadyabaMdha. zrI udayavIragaNiviracita 9-0-0 zrI zAMtinAtha caritra padyabaMdha. zrI ajitaprabhasUriviracita zloka 1000 x 22 x 24 x 25 x 2 x 27 28 x 29 x 30 x 31 x 32 x 33 x 34 x 35 x 3 x 30 www.kobatirth.org x 34 * 3 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 175 zrI dhanezvarasUriSkRta TIkA yukta) zrI upaderAmALA ane ceAgazAstra mULa zrI jakhadrIpaladhusaMgrahaNi saTIka 1-4-0 zrI causaraNa, AupaccakhkhANu. bhattaparikSA. saMthAraga. payannA 4 mULa 0-4-0 zrI pacAzaka graMtha zrI haribhadrasUriSkRta mULa ( 19 paMcAzaka labhya che te ) zrI abhayadevasUriSkRta TIkA yukta. zrI jJAnasAra. (aSTaka) upAdhyAya zrI yarovijayakRta, paMnyAsajI gaMbhIravijayajIkRta TIkA yukta zrI zAMtasudhArasa geyakAvya. zrI vinayavijayajI upAdhyAyakRta paMnyAsajI gaMbhIravijayakRta TIkA yukta zrI adhyAtmasAra. upAdhyAya zrI yaze.vijayajI kRta. panyAsajI gaMbhIravijayakRta TIkA yukta 0-4-2 For Private And Personal Use Only 2-0-0 1-0-0 2-0-0 -4-0 0-14-0 prameyaratnakApa mULa, zrI caMdraprabhasUriviracita nyAya graMtha ka prakRti. zrI malayagiriSkRta TIkA yukta zloka 8000 ka prakRti. zrI yazovijayajIkRta TIkA yukta zloka 13000 zrI paumacariya', prAkRta gAthAbaddha. zrI vimaLasakRita. gAthA 10000 2-8-0 sUkSmAvicArasArAddhAra--sArdhazataka ( jinavallabhagaNikRta mULa. 3-0-0 zrI 1-0-0 1-8-0 0-8-0 -4-1 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 176 :: zrI jaina dharma prakAza 40 zrI upaderAsaNatikA (navyA) kSemarAjamunikRta pa TakA yukta kalAka 17000 41 zrI kapUraprakara-zrIhariviracita achI, zrI jinasAgara riviracita TIkA yukta leka 10000 3-4-0 42 zrI satikA bhA. abhayadevasUrikRta. merUtuMgAcArya kRta TIkA yukta 1-4-0 3 zrI brahakSetrasamAsa zrI jinabhadragaNi mAzramaNakRta, zrI malayagirijIkRta TIkA yukta bleka upa00 3-4-0 44 zabdabhedaprakAza (zabdaAdha koSa) tathA ekAkSara kepa * 45 zrI yogazAstra, hemacaMdrAcAryakRta svapajJa TIkA yukta. saMpUrNa graMtha ( bAra prakAza ) leka 12000 46-47 zrI vardhamAna dezana. prAkRta mULa zubhavardhana gaNita. saMskRta chAyA sAthe 1 bhAga pahele prakAza 3 3-0-0 2 bhAga bIjo prakAza 4 thI 10 2-0-0 48 zrI dharmakalpadruma graMtha mULa zrI udayadharmagaNiviracita padyabaMdha. leka 4500 1-8-0 varga 2 je saMskRta tathA prAkRta graMtha bhASAMtara sahita. 1 zrI lakatattvanirNaya saMskRta-bhASAMtara sahita 2 zrI satika mULa, TIkA tathA bhASAMtara 0-8-0 3 zrI upadezamALA mULa ane teno artha tathA kathAo sahita 4 thI pAkSika sutra vigere artha sahita 0-12-0 * pa- zrI uttarAdhyayana sutra mULa tathA bhASAMtara yukata (bhAga 1-2) pa-0-0 78 zrI jJAtA sUtra mULa tathA mULa ane TIkAnA artha sahita (bhA. 1-2) 8-0-0 9 zrI vipAka sUtra mULa tathA mULa ane TIkAnA artha yukta 2-0-0 10 zrI aMtagaDadazAMga ane anuttaravA mUtra mULa ane mULa tathA TIkAnA artha yukata 11 zrI nirayAvaLi sUtra ( upAMga 8 thI 12 ) mULa ane mULa tathA TIkAnA artha yukata 12 zrI ratnasaMcaya graMtha-mULa, artha ane vivecana yukta 13 zrI guNasthAnakamAroha bhASAMtara yukata - 14 zrI laghukSetrasamAsa artha vivecana yukata 0-4-0 2-8-0 For Private And Personal Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra suvaNaeN mahAtsava a'ka. : 15 x 1 17 x 18 x 19 X zrI bRhatsaMgrahaNi artha vivecana yukata zrI prazamarati graMtha mULa artha sahita zrI kALalokaprakAza mULa bhASAMtara yukata zrI paMcasUtra a sahita zrI gacchAcAra payatro artha-vivecana yukata * www.kobatirth.org * * varga 3 jo mATA bhASAMtara. 1 thI 6 zrI triSaSTizalAkA purUSa caritra zrI hemacaMdrAcArya kRtanu` bhASAMtara 1pa1 lu' zrI AdIzvara caritra * 2-0-0 2 pa2 jI` zrI ajitanAtha caritra 1-4-0 3 patra 3-6 zrI saMbhavanAthathI zrI munisuvratasvAmI caretra 3-4-0 4 pa ! su zrI jaina rAmAyaNa-naminAtha caritra * 1-8-0 8-9 zrI neminAtha, pArzvanAtha caritra ane pAMDava caritra-8-0 * 6 pa 10 muM zrI mahAvIrasvAmI caritra * x 5 pa 51110 7 zrI pariziSTa pa sthavirAvaLa ) bhASAMtara 1-4-0 8 zrI zatrujaya mAhAtmya zrI dhanezvarasUriSkRta padyabaMdhanuM bhASAMtara 28-0 9 thI 13 upadezaprAsAda. staMbha 1 thI 24. zrI vijayalakSmIsUriSkRtanuM bhASAMtara 9 bhAga 1 le! staMbha 1 thI 4 10 bhAga 2 ne staMbha 5 thI 9 * x 11 bhAga 3 je staMbha 10 thI 14 Ju 12 bhAga 4 ce! rastaMbha 15 thI 19 13 bhAga 5 me| staMbha 20 thI 24 X 14 zrI upamitibhavaprapaMcA kathA sakSiptanuM bhASAMtara 15 zrI upamitibhavaprapaMcA kathA pIDabaMdhanuM bhASAMtara 16 thI 18 zrI upamitibhavaprapa cA kathA zrI siddhapiMkRitanu` bhASAMtara * 16 vibhAga 1 lA prastAva 1-2-3 17 vibhAga 2 je prastAva 4-5 18 vibhAga 3 je prastAva ke-7-8 * Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * * 19 zrI yazodhara caritra bhASAMtara 20 zrI gautamakula bhASAMtara kathA sahita 177 For Private And Personal Use Only 1-0-0 0-8-0 3-8-0 -4-0 6-7-2 2-8-0 -0-0 2-4-0 2-8-0 2-8-0 0-92-0 1-0-0 3-2-0 3-0-0 3-8-0 01710 28-0 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 178 :: zrI jaina dharma prakAza. 0-6-0 2-8-0 2-0-0 0-6-0 0-6-0 1-8-0 1-8-0 21 zrI pratikramaNa krama hetu bhASAMtara rara zrI vijayacaMdra kevaLI caritra bhASAMtara * 23 zrI adhyAtmakalpadruma bhASAMtara (AvRtti bIjI) * 24 zrI pradhaciMtAmaNi bhASAMtara 25 zrI adhyAtmasAra mULa ane TakAnuM bhASAMtara 26 zrI bhuvanabhAnu kevaLa caritra bhASAMtara ra7 zrI priyaMkara caritra bhASAMtara 4 28 zrI pArzvanAtha caritra bhASAMtara 4 29 zrI zAMtinAtha caritra bhASAMtara 30 zrI vastupALa caritra bhASAMtara 31 zrI upadezakalpavalI (mahajiNAnI TIkAnuM) bhASAMtara 4 32 zrI dhanyakumAra caritra bhASAMtara 33 zrI vinodakArI kathA saMgrahanuM bhASAMtara 34 zrI bhojaprabaMdha bhASAMtara 35 zrI dhampilakumAra caritra bhASAMtara 36 zrI jayAnaMda kevaLI caritra bhASAMtara 37 zrI dharmakalpadruma bhASAMtara 38 zrI zrAddhadinakRtya bhASAMtara 4 39 zrI kuvalayamALA bhASAMtara 40 zrI yugAdi dezanA bhASAMtara 4 41 zrI malinAtha caritra bhASAMtara 1-8-0 3- 0-0 0-12-0 1-8-0 3-0-0 1-0-00 0-8-0 0-8-0 varga 4 che. 1-4-0 1-4-0 1-4-0 svataMtra lekhe meTo vibhAga, * 1 samati ddhAra * 2 caritAvaLI bhAga 1 le x 3 bhAga 2 je 4 4 , bhAga 3 je * 5 zrI caMdrazekharane rAsa (paMDita zrI vIravijyajIkRta) 4 6 zrI jaMbusvAmIne rAsa ( zrI yazovijayapAdhyAyakta ) 7 zrI hitazikSAnA rAsanuM rahasya 1-4-0 For Private And Personal Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suvarNa mahotsava aMka. :: 1-8-0 1-8-0 0-8-0 0-8-0 0-12-0 0-8-0 1-8-0 2-0-0 1-0-0 1-0-0 1-8-0 2-0-0 1-0-0 0-120 0-8-0 X 8 zrI zrIpALarAjAnA rAsamAMthI nIkaLate sAra X 9 zrI caMdarAjAnA rAsanuM rahasya 410 gapadIpikA samIra 411 zuddha siddhAMta samAcArI X12 praznottara puSpamALA (muni haMsavijyajIkRta) 13 zrI jJAnapaMcamI (jJAnapaMcamI saMbaMdhI sarva saMgraha) 14 zrI AnaMdaghanapadyaratnAvalI. 50 padone saMgraha (maukitaka) 15 yaMtrapUrvaka karmagraMthAdi vicAra (khAsa upagI ) 416 cesaDa prakArI pUjA-artha kathAoyukta 17 zrI AnaMdaghanajIta vIzI arthayukata 18 zrI vIzasthAnaka sarva saMgraha 19 jainadharma (jenIjhamanuM bhASAMtara) 20 zrI kumArapALa rAjAnA rAsanuM rahasya 21 zrI gautamanItidurlabhabodha rara zrI hemacaMdrAcAryacaritra 4ra3 jainadaSTie yoga 424 zrI vIrasena kusumazIna rAsanuM rahasya varga pa . paracUraNa aneka viSayanI nAnI-moTI buke. 41 subhASita stavanAvALI bhAga 1 lo bhAga 2 je 4 3 samakti viSe nibaMdha 4 devadravya viSe nibaMdha * 5 be pratikramaNa zAstrI mULa * 6 , gujarAtI mULa 7 paMcapratikramaNa zAstrI mULa [8 , gujarAtI mULa * 9 sAmAyika caityavaMdana sUtra 410 pUrvadezatIrtha stavanAvALI jai jaityavaMdana covIzI (cAra covIzI) *12 , , (traNa vIzI) 0-6-0 0-6-0 0-3-0 * 0-3-0 * ? * 0-8-0 * ? * 0-8-0 0-6-0 For Private And Personal Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 8 0-3-0 0-3-0 0-3-0 180 :: zrI jaina dharma prakAza 13 zrI pArzvanAthane vivAdale 0-1-0 14 paMcakalyANaka tathA paMca jJAnanI pUjA 15 snAtra, sattara bhedI ne vIza sthAnakanI pUjA 0-2-0. *16 zrI kezarIyAjI tIrthanA vRttAMta 0-2-0 * zrI caMpakaSTi caritra bhASAMtara 0-3-0 18 zrI ratisAra kumAra caritra bhASAMtara 8-3-0 419 zrI vatsarAja kumAra , 0-2-0 420 zrI naLadamayaMtI , 421 zrI sthULabhadra karara zrI surasuMdarI 0-3-0 423 zrI mahIpALI 0-3-0 424 zrI zaMkarAja 0-3-0 * 25 munirAja zrI vRddhicaMdrajI caritra (bIjI AvRtti ) 0-3-0 * 26 saMkSipta jerAmAyaNa. ra7 zrI vardhamAna dhArnAizikA mULa. TIkA. bhASAMtara * 28 zrI ratnazekhara ratnavatI kathA. 0-4-0 ra9 bhAvanagara jaina DIrekaTarI 0-2-0 30 lagna ( hena thI giradhara lagnasmAraka phaMDa maNako 1 le ) 31 zrI jaina dharma prasAraka sabhAne sIlvara jyubIlI aMka 0-12-0 4 ra zrI sItArAmacaritra ( bahena moMghI giradhara lagnasmAraka phaMDa maNake rAje) 0-3-0 33 navANuM yAtrAne anubhava. 0-6-0 34 mAMsAhArathI thatI hAni ane vanaspatinA rAkathI thatA lAbha. 0-2-0 35 zrI gautamasvAmIne rAsa artha sahita. 02-0 4 36 lekanALikA prakaraNa sAthe-samavasaraNa prakaraNa. * 37 prakaraNa saMbaMdhI stavanAdine saMgraha. (bIjI AvRtti) 38 dhanapALa paMcAzikA TIkAyukata. 30 tattvavArtA ane lakSmI sarasvatIne saMvAda. 40 manuSya bhavanI durlabhatAnA daza daSTAMta. 41 aDhAra pApasthAnaka ne bAra bhAvanAnI sarajhoya artha sahita. 0-8-0 kara ATha dRSTinI sajhAya, ardha sahita. * 43 ATha pravacana mAtAnI sajajhAya 0-4-0 * 44 zrI ratnAkara pacIzI anuvAda sAthe. 1-1-0 Po 0-8-0 0-4-0 0-4-0 0-1-0 For Private And Personal Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 0-2-0 0 , 0-6-0 1-0-0 0 ' 0-4-0 0-6-0 o 0-1-0 s suvarNa mahotsava aMka ? 181 45 zrI kSamAlakAdi saMgraha artha sahita. 46 zrI namaskAra mahAsya ne smaputra caritra. 0-ra-0 47 tasvAmRta graMthanuM bhASAMtara 0-2-0 * 48 124 tIrthakaronI nAmAvaLa. ( bIjI AvRtti) 49 zrI zatruMjaya laghukalpa artha sahita. * 50 parvatithinA caityavaMdanAdine saMgraha. 51 keTalAka nahI. para mAbApane. (bena meghI giradhara lagna mAraka phaMDa maNake 3 ) 0-2-0 53 cAre dizAnA tIrthonI tIrthamALA. artha sahita. 54 gujarAtI duhA saMgraha * 55 kariyAvara vadhArA sAthe. (bIjI AvRtti ) 0-6-0 56 zrI gautama kulaka vigereno saMgraha 57 satI ziyaLavatI. 58 sAdA ane sarala praznottara (330 prazno uttara sAthe) 0-pa-0 59 caritAvaLImAMthI kathA ATha. (lekhaka suzIla) 0-3-0 60 jena vivAha vidhi. 0-2-0 61 zrI bhAvalakaprakAza bhASAMtara. dara zrI sumitra caritra bhASAMtara. 0-ra-0 63 zrI sakalacaMdrajI upAdhyAyakRta bAra bhAvanA artha sahita vigere. 64 zrI navapadajI pUjA sAthe tathA navapada oLI vidhi vigere. 0-3-0 65-68 vidattA, kaLAvatI, ratisuMdarI, satI subhadrA, (hena ghI lagna smAraka phaMDa.) (darekane eka Ano) 0-1-0 68 zrI kAmaghaTa kathA bhASAMtara. 4 70 zrI cidAnaMdajIkRta bahetarI. artha sahita. 0-pa-0 71 zrI cidAnaMdajIkRta-savaiyA. artha sahita. 7ra zrI cidAnaMdajIkRta hitazikSAnA duhA. artha sahita. 73 vItarAga mahAdeva tetra bhASAMtara. 74 prAkRta bhASAnI upayogitA. 0-2-0 75 zrI bhImasena nRpa tathA kaMDu rAjAnI kathA. 0-ra-0 76 zrAvakogya AcAravicArAdi saMgraha. 0-ra-0 cha7 kanyA bodhamALA. 0-2-0 78 zrI navapada tathA vizasthAnakAdi tapaguNavarNana o o - 0---0 0-2-0 0-2-0 0-1-0 For Private And Personal Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir w- -o 0-8-0 0-4-0 0-1-0 18ra :: zrI jaina dharma prakAza - ziyaLa viSe sajhAya vigere saMgraha 02-0 80 mauna ekAdazInA devavaMdana tathA gaNaNa vigere 81 zrI upadezasAtika bhASAMtara 82 sabhAnI lAIbrerInuM lIsTa vadhArA sAthe 83 zrI saMbodhisattarI prakaraNa ardhayukta 84 zrI kAmadeva-devakumAra caritra bhASAMtara * 85 vairAgyabhAvanA (paM. bhakitavijayajI ) prathamavRtti 0-4-0 x 86 Ida, stavana, sajhAyAdi saMgraha 8 zrI kumArapALakRta AtmaniTa dvArvizikA sAnuvAda vigere 0-ra-0 * 88 brahmacarya viSe lekhene saMgraha 0-2-0 89 hRdhyapradIpa dvArvizika bhASAMtara varga che. kAyama bheTa tarIke ja ApavAmAM AvatI prata vigere. * 1 sAdhusAdhvI yogya AvakanA sutro tathA vidhio vigere (prata) * 2 sahavidhi * : upadhAnavidhi 4 nava padanI anAnupUrvI 5 pAMca padanI anAnupUrva 6 samakita mULa bAra vatanI saMkSipta TIpa cha cauda niyama dhAravAnI samajaNa * 8 akSayanidhi tapavidhi 9 AyaMbilavardhamAna tapavidhi * 10 punyaprakAzanuM stavana cha varganI ekaMdara ra31 buke ne prata thAya che. temAMthI 35 nI AvRttio betraNa vigere thayela che. ra71 mAMthI 140 maLe che, 91 sIlakamAM nathI. * A nIzAnIvALI prati ke buke sIlakamAM nathI. * A nIzAnIvALI bukAnI ekathI vadhAre AvRttio thaI che. For Private And Personal Use Only