Shubh Sangraha Part 05

Author(s): Bhikshu Akhandanand
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay

Page 303

* * * *
*
*
* * *
* *
* * * *
* * *
* wwwwwwwwwwww
ઉન્નત દેશ કે દેહાતી કેસે રહતે હૈ? ११२-उन्नत देश के देहाती कैसे रहते हैं ?
યૂરોપ મેં ડેનમાર્ક એક છોટા સા દેશ હૈ. ઇસકા ક્ષેત્રફલ ૧૪૮૨૯ વર્ગમીલ ઔર જનસંખ્યા તીસ લાખ કે લગભગ હૈ. ભારતવર્ષ મેં લખનૌ કમિશ્નરી કા જિતના ક્ષેત્રફલ હૈ ઉસસે સવાયા ડેનમાર્ક કા હૈ. જનસંખ્યા મેં લખનૌ કમિનરી ઈસસે બઢી હુઈ હૈ, ક્યાં કિ ૧૯૧૧ કી મનુષ્યગણના કે અનુસાર ઈસકી જનસંખ્યા સાઠ લાખ હૈ. ડેનમાર્ક કે મનુષ્ય અધિકતર ખેતી કરતે હૈં, પરંતુ યહાં કે ખેતીહર નિરે ગંવાર નહીં હોતે, વરન ઈસ પ્રકાર અપના જીવન બિતાતે હૈ કિ ભારતવર્ષ કે બહુત સે નગર કે રહનેવાલે ભી વૈસા નહીં કરતે. યહ ખેતીહર ગ રહતે હુએ ઔર ખેતી કરતે હુએ ભી પઢને—લિખને સે ઇતના સંબંધ રખતે હૈ કિ અપને દેશ મેં તથા અન્ય દેશ મેં કયા હો રહા હૈ, ઇસકી વહ પૂરી જાનકારી રખતે હૈં. અપને દેશ કે પાલમેંટ મેં કૌન સદસ્ય પ્રજા કે હિત કા કિતના ધ્યાન રખતા હૈ, યહ ઉનસે છિપા નહીં રહતા. ઇસી ડેનમાર્ક કે ગાંવ-નિવાસિયે કે રહન-સહન કે સંબંધ મેં કાર્નેહિલ મેગેઝિન મેં એડિથ સેલર નામ કે સજજન લિખતે હૈ–
જિન જિન દેશે કે મેં જાનતા હૂં ઉન મેં ડેનમાર્ક હી અકેલા ઐસા દેશ હૈ જિસને યહ દિખા દિયા હૈ કિ દેહાત કે રહનેવાલો કે કિસ પ્રકાર જીવન વ્યતીત કરના ચાહિયે. યહાં કે દેહાતી બડે હી ચતુર હેતે હૈં. ઉનકે યહ જાનને કી ઉતની હી ઈચછા રહતી હૈ કિ દેશ મેં ઔર સંસાર મેં ક્યા હો રહા હૈ જિતની કિ પઢે લિખે નગરનિવાસિયોં કે હોતી હૈ. યહાં કી ભાષા મેં જબ પહલે પહલ વિજ્ઞાન કી પ્રારંભિક પુસ્તકૅ સરતી સસ્તી છપ તબ નગરનિવાસિયાં સે અધક દેવાતિયાં ને હી ઇનકે ખરીદા. પાલમેંટ મેં સ્થાન ચાહનેવાલે સદસ્યો સે દેહાત મેં હી ભાંતિ ભાંતિ કે રહસ્ય કે પ્રશ્ન પૂછે જાતે હૈ ઔર યહી કે રહનેવાલે ઇનકે કામેં કે બડી સાવધાની સે દેખતે રહતે હૈ ઔર કિસી અનુચિત કામ પર આલોચના કરતે હૈ.
ડેનમાર્ક કે ગાંવ મેં ઐસા કાઈ ઘર નહીં હૈ જહાં સમાચારપત્ર ઔર પુસ્તકે ન મિલતી
ઔર એસા કોઈ કિસાન નહીં જે ઈંગ્લેંડ ઔર ઉપનિવેશ કે સંબંધ મેં બ્રિટિશ મજૂરોં સે અધિક જાનકારી ન રખતા હો. બોઅર-યુદ્ધ કે સમય મેં ડેનમાર્ક મેં થા. ઉસ સમય મુઝસે માલૂમ નહીં કિતની બાર યહ પૂછો ગયા કિ ઇસ યુદ્ધ કા કયા કારણ હૈ. એક બૂઢી સ્ત્રી કે મુંહ સે યહ સુન કર મુઝે બડા આશ્ચર્ય હુઆ કિ યદિ ઓલિવર ટ્વેલ જીવિત હોતે તો યહ યુદ્ધ ન છિડને પાતા. વિજ્ઞાન ઔર રાજનીતિ મેં હી યહાં કે કિસાન કેમ નહીં દિખાતે, વરન ઇતિહાસ, સાહિત્ય ઔર જનકૃતિ મેં ભી નગરનિવાસિ સે અધિક રુચિ દિખાતે હૈં. ઇન દેહાતિય કી ઇસ જિજ્ઞાસા–ત્તિ કે લિયે આશ્ચર્યા કરને કી કોઈ બાત નહીં હૈ; ક્યાંકિ ઇનકે ભી પઢને લિખને ઔર અધ્યયન કરને કા ઉતના હી અવસર મિલતા હૈ જિતના કિસી નગરનિવાસી કે મિલ સકતા હૈ. વરન નગરનિવાસિયોં સે દેવાતિય કા પઢને—લિખને કા અધિક સમય મિલતા હૈ.
ડેનમાર્ક કે દેહાતિયાં કી યહ અનુપમ દશા કયાં હૈ યહ જાનને કે લિયે ઉસ સંસ્થા કે વિષય મેં કુછ જાનના જરૂરી હૈ, જિસસે યહાં કે દેહાતી અપની સામાજિક, આર્થિક ઔર રાજનીતિક ઉન્નતિ કરને મેં સમર્થ હુએ હૈ. ડેનમાકક પ્રાય: પ્રત્યેક ગાંવ મેં એક મિલનમદિર (મિટિંગ હાઉસ) હોતા હૈ, જિસકો
* પ્રાયઃ પ્રત્યેક ગાંવ મેં એક મિલનમદિર ઉસ ગાંવ કે નિવાસી અપને ખર્ચ સે બનાતે હૈં ઔર જિસકે પ્રબંધ કે લિયે અપનેમેંસે
: હી. કુછ સદસ્ય કી સમિતિ નિયુક્ત કરતે હૈ. યહ મંદિર સારે ગાંવ કા સામાજિક કેંદ્ર હેતા હૈ, જહાં પુરુષ ઔર સ્ત્રી સભી દિલ બહલાને, પઢને—લિખને ઔર ગપશપ કરને કે ઇક હેતે હૈ. ગાંવ કી સમૃદ્ધિ કે અનુસાર મિલન મંદિર કા આકાર ભી હોતા હૈ, કહીં કહીં તો યહ દેખને લાયક એક રમણીક ભવન હોતા હૈ ઔર કહીં પુરાની ઝાંપડી સે હી કામ લિયા જાતા હૈ, ચાહે મિલનમંદિર છટા હે ચાહે બડા, પ્રત્યેક મેં એક સભાભવન (હલ) હેતા હૈ, જિસમેં પ્રકાશ કા
D