Shubh Sangraha Part 05

Author(s): Bhikshu Akhandanand
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay

Page 376

૩૬૦
શુભસંગ્રહ-ભાગ પાંચમો યહી ક્યિા. મને સે ચુસ્કી લગાયી ઔર ઉઠ ખડે હુયે. અબ દૂર કી સૂઝને લગી. આપ યહ ગુમાન હુઆ કિ હમ અપના નગર પીછે છોડ આયે ઔર યેહ કેઈ દૂસરા નગર હે જિસકે ઇસ બાગમેં હમ સો ગયે થે. કહને લગે, અવશ્ય યહી બાત હૈ. મુઝે ઘર સે ચલના અચ્છી તરહ યાદ છે. બડી દૂર ચલને પર યહ બાગ મિલા થા. યહીં સ કર અબ ઉઠે હૈં. અચ્છા, દિન આજ કૌન હૈ? હાં લો, યહ ભી યાદ હૈ. સનીચર કે સબેરે ચલે થે. ઔર ઉસી દિન-નહીં નહીં ઉસી દિન ઉસે ઇતની દર ચલ સકતે છે ?–આજ જરૂર તવાર હૈ. અરે બાહરે મેં ! બીબી કહતી થી તમસે ચલા નહીં જાતા, ઔર યહ દેખો મેં દિનરાત મેં ન જાને કિ સૌ મીલ ચલ કર ઈસ બાગ મેં આ પહુંચા ! અચ્છા અબ શહર મેં ચલ કર દેખના ચાહિયે કંસા શહર હૈ, ક્યા નામ હે? કોઈ અફીમચી યાર મિલે તો ઉસકે ઘર ઠહર કર રાત કાઢું. ચલે મિયાં પોસ્તીનખાં શહર મેં. એકસે પૂછી “
કજી, ઇસ નગર કા ક્યા નામ છે?” જવાબ મિલા-“અકીમગઢ.”
“મિયાં ! ! ! અફીમગઢ ! અરે ! યહ નામ તો હમારે શહર કા ભી હૈ. લે ઇતની ઉમર મેં હમકે કભી યહ માલુમ હી ન હુઆ, કિ દો અફીમગઢ હું. અચ્છી બાત હૈ. ખૂબ કટગી.
મિયાંજ બાજાર કે દેખતે ચલે. કહને લગે, બડે તાજુબ કી બાત હૈ! જૈસે હમારે શહર કે ગલી કૂચે ઔર મકાન હૈ ઠીક વૈસે હી ઇસ શહર કે ભી હૈ. અવશ્ય કિસી દિલગી “પસંદ બાદશાહ ને એક હી નમૂને ઔર નામ કે યે દે શહર બસાયે હોંગે.
ચલતે ચલતે થકી ગયે. કિસી અફીમચી કા ઘર ઢંઢને લગે. એક દુકાનદાર સે પૂછી. ઉસને કહા -હાં, ઇસ બગલ કી ગલી મેં એક પુરાને અફીમચી રહતે હૈં-ક્યા જાને કૌન ખાં-આપ ઉન્હીં કે ઘર ચલે જાઇયે.
મિયાંછને પૂછી-ગલી કા નામ કયા હૈ ? દુકાનદારને કહા, ચુસ્કી ગલી..
“અરે ! ચુસ્કી ગલી ! વાહવા ! યહી તો હમારી ગલી કા ભી નામ હૈ! ભઈ વાહ ! અજીબ શહર હૈ ! નામ એક, નકશા એક, ગલી ભી એક હી નામ કી ઔર યહ તે દેખો. મેરે નામ કી તરહ ઉસ અફીમચી કે નામ કે અંત મેં ભી “ખાં” લગા હુઆ હૈ. ભઈ વાહ!
તબ તક રાત હો ગયી થી. મિયાં અફીમચી ગિરતે પડતે અપને હી ઘર કે દ્વાર પર પહુંચ કર દ્વાર ખટખટાને લગે.
બીબીને બાંદી (દાસી) સે કહા–દેખિયે તો યહ કૌન દ્વાર ખટખટાતા છે? બાંદી દીયા લે કર નીચે ઉતરી ઔર બંદ દ્વાર કે પીછે સે પૂછા–“કૌન હૈ?”
મિયાં પિસ્તીન ખાં બેલેમેં દૂ એક મુસાફિર. ઇસ ઘર કે માલિક કા મહમાના હોના ચાહતા દૂ. સબેરે ચલા જાઉંગા. મકાન માલીક કા નામ યા હૈ ઔર વે કહાં હૈ ? જરા ઉનક ખબર કર દે.
લીંડી ને કહા-મકાનમાલિક કા નામ હૈ પિસ્તીનખાં– મિયાં અકીમચી-“અરે ! અરે !! ” લીંડી–વે નૌકરી કી તલાશ મેં બાહર ગયે હૈ–
મિયાં અકીમચી–અરે ! અરે ! અબ તો હદ હો ગયી ! મેરે શહર કા સા નામ, વૈસા હી શહર, ઉસી નામ કી ગલી મેરે હી નામ કા-પુરાના અફીમચી ઔર ઇસ પર ભી યહ આચર્ય કિ વહ ભી મેરી તરહ નૌકરી કી તલાશ મેં ગયા હૈ ! ! !
લીંડી કે કુછ સંદેહ હુઆ. ઉસને ઉપર ખિડકી મેં સે ઝાંક કર દેખા ઔર રસી રોક કર બીબી કે પાસ દૌડી ગયી. બીબી ને પૂછી “અરી કૌન આયા હૈ?”
લીંડી ખિલખિલા કર હંસ પડી. બેલી-બીબી ! જરા તુમ ચલ કર દે. મિયાં સાહબ લૌટ આયે હૈ ઔર દસરે કા ઘર સમઝ કર મુઝસે કહતે હૈં ‘મ મુસાફિર ૬. રાતભર ઠેહર કર સબેરે ચલા જાઉંગા."
બીબી જલ કર ભસ્મ હો ગયી. વહાં સે તીર કી તરહ ચલી. ઉધર દ્વાર પર ઉતર કે ઇંતજાર