________________
દીક્ષા
૧
ભૂમિકા
જોકે ચાર ગતિઓમાં સ્કૂલ દષ્ટિથી વિચારતાં મનુષ્યગતિ કરતાં દેવગતિનું મૂલ્ય વધુ જણાય છે કેમ કે દેવગતિનાં જન્મ, શરીર અને મૃત્યુ ત્રણેય લગભગ દુઃખ વિનાનાં છે. અને મનુષ્યગતિનાં તે ત્રણેય અનેક પ્રકારનાં દુખેથી ઘેરાયેલાં છે. તે પણ સૂક્ષમદષ્ટિથી વિચાર કરતાં માનવગતિનું મૂલ્ય સૌથી વધુ છે, કેમ કે મનુષ્યગતિમાં જન્મ પીડાઓથી ભરેલું હોવા છતાં તેના દ્વારા જ અજન્મા બનવા માટેની સાધના થઈ શકે છે. વળી મનુષ્યનું શરીર રેગોથી ઘેરાયેલું હોવા છતાં તેના દ્વારા જ અશરીરી બનવાની સાધના થઈ શકે છે અને મનુષ્યનું મોત જ એવું છે કે જે પામતા પહેલાં અમર બનવાની સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
આથી મનુષ્યગતિ દેવગતિથી પણ ચડિયાતી સાબિત થાય છે. આવી મનુષ્યગતિ પામીને પ્રત્યેક આત્માએ દુખમય, પાપમય, સ્વાર્થમય, રાગમય અને અજ્ઞાનમય સંસારને સર્વથા અંત લાવી આપતી અને અનંત, અવ્યાબાધ આત્મસુખની ભેટ કરતી સર્વવિરતિધર્મની આરાધના જ કરવી જોઈએ.
