________________ 6. અગીયાર ગણધરની ગહેલી ભગવાન મહાવીરના અગીયાર ગણધરનો નામોલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. પર્યુષણ પર્વમાં ગણધરવાદના વ્યાખ્યાનમાં આ ગહુંલી ગાવામાં આવે છે. જૈન કવિઓએ લગભગ દરેક પ્રસંગ પર્વને અનુરૂપ વિચારો વ્યક્ત કરતી ગહુલીઓ રચી છે. તેમાં આ ગહેલીનો સમાવેશ થાય છે. ગણધર એ ભગવાનના પટ્ટધર કહેવાય ગહુલીની આરંભની પંક્તિ નીચે મુજબ છે. “પહેલો ગોયમ ગણધરૂ ઇન્દ્રભૂતિ જેહનું છે નામ” “ગણધર ગચ્છપતિ ગણપતિ તીરથના અવતાર.” દ્વાદશાંગી ધરનાર સહુ, મુનિના શિરદાર, પામ્યા ભવનો પાર” અહીં ગહુલીને અંતે કવિએ શ્રેણિક રાજા અને ચેલણા રાણીનો ઉલ્લેખ કરીને ગહુલી પૂરવામાં આવી છે એમ દર્શાવ્યું છે. માત્ર નામ નિર્દેશ હોવાથી કાવ્યત્વના અંશો અલ્પ છે. એક સામાન્ય રચના તરીકે ગણી શકાય તેમ છે. કવિએ નવ કડીની આ ગહુલીમાં ગુરુ મહિમા ગાયો છે. ગુરુ તરીકે ગૌતમસ્વામીને કેન્દ્રમાં રાખીને એમના પ્રત્યેનો પૂજ્યભાવ પ્રગટ કર્યો છે. આરંભની કડી જોઈએ તો “ચિત્ત સમરૂ સરસતિ પાય રે, વળી વંદુ સદ્ગુરુ પાય રે, ગાઈશ તપગચ્છ રાય રે, ગચ્છ રાયા રે પાપા 7. ગુરુ સંયમમાં ધ્યાન ધરે છે, પંચાચારનું પાલન, આત્મ ધ્યાનમાં મસ્ત, જિન શાસનના શણગાર, જ્ઞાનથી દેશના આપનારા વગેરે દ્વારા ગૌતમસ્વામીનો મહિમા ગાયો છે. ગહુલીના લક્ષણ 135
