________________ 6 છેદસૂત્ર તરીકે જેની ગણના થાય છે તેવા મહાનિશીથ સૂત્રના બોલની ગદ્ય રચના કરવાનું સાહસ કર્યું છે. છેદ સૂત્ર ગોપનીય અને આચાર્ય કે પદવીધર મુનિ ભગવંતો યોગ વહન કરીને યોગ્યતા પ્રાપ્ત થતાં અધ્યયન કરવાના અધિકારી બને છે. આ સૂત્રનો પ્રાથમિક પરિચય આપવાનો એમને પ્રયત કર્યો છે. શાસ્ત્ર આજ્ઞા અને પરંપરા અનુસાર કવિનું આ કાર્ય ઉચિત ન લેખાય તેમ માનવામાં આવે છે. છતાં જ્ઞાન માર્ગની રચના તરીકે એમની આ ગદ્ય રચના ભાષા શૈલીને મિતાક્ષરી અભિવ્યક્તિનું ઉદાહરણ છે. જૈન સાધુઓ ત્યાગના માર્ગને વરેલા છે. અને આત્મ સ્વરૂપને પામવા માટે પ્રવૃત્ત હોય છે. ત્યારે આવું સન્માન મળે કે ન મળે તો પણ એમની ધર્મોપદેશની પ્રવૃત્તિની સાથે નૈસર્ગિક રીતે રહેલી સર્જન શક્તિ આવી કૃતિઓની રચના દ્વારા ધર્મ અને સાહિત્યમાં ચિરસ્મરણીય રહેશે. ઐતિહાસિક મૂલ્યવાળી રચનાઓ તરીકે સૌ કોઈ ગૌરવપૂર્વક સ્વીકાર કરીને ધન્ય બને છે. સાહિત્ય પ્રેમી ધર્મ ભાવનાવાળા વર્ગને માટે તો કવિની સર્જનાત્મક પ્રવૃત્તિ જીવનમાં નવું ચૈતન્ય પ્રગટાવીને સાહિત્યના સંસ્કારોનું સિંચન, સેવા ધર્મ ને સંરક્ષણ કરવામાં મોટી ગરજ સારે છે. તે દ્રષ્ટિએ કવિની સમગ્ર કૃતિઓનું મૂલ્ય લેશ માત્ર ઓછું આંકી શકાય તેમ નથી. ધાર્મિક સાહિત્ય સાંપ્રદાયિકતાનાં લક્ષણો ધરાવતું હોવાં છતાં તેમાં ભારતીય સંસ્કૃતિના ભવ્ય વારસાનું આલેખન થયેલું છે. તેનો સ્વીકાર કરવો જ પડશે. આ પ્રકારના સાહિત્યમાં કલ્પનાના રંગ ઓછા હોય તેમ છતાં વર્ણન, ચિત્રાત્મક, નિરૂપણ, અલંકાર, છંદ, લય વગેરે દ્વારા કવિતાની સાથે સમાન રીતે સ્થાન પામી શકે તેમ છે. સંસ્કૃતિનાં લક્ષણોમાં ધર્મ પ્રેરક ને પોષક બળ છે. ધર્મ દ્વારા કુટુંબ, સમાજ ને રાજ્યમાં શાંતિ ને સુવ્યવસ્થા સ્થાપી શકાય છે. તેનું નમૂનેદાર ઉદાહરણ 331
