________________ “તા પ્રમાણે સૂત્ર સખે (સાક્ષી) લીપી ભવ્ય પ્રાણી વિચાર કરણોમાં શ્રી કમલગચ્છના પં. શ્રી રતનચંદના હસ્તે સંવત 1911 ચે. સુ. 2 ના રોજ અહીપુર એટલે નાગોરમાં રચના કરી હતી. અહિંસા ધર્મનું પાલન થતું નથી તે વિશે વારંવાર એક જ પ્રકારનાં વાક્યોનો પ્રયોગ થયો છે. ધમો મંગલ મુક્કિડં યાકો પ્રમાણ કહાં રહ્યો” અસંખ્યાતા અપૂકાય જીવ હણાય, આશ્રવ હુઓ દયા રહી નહી. આમેં પ્રત્યક્ષ આશ્રવ હો હિંસા હોતે હૈ. કવિની ભાષા હિન્દી, મારવાડી અને ગુજરાતીના મિશ્રણ વાળી છે. હું હે યો આપ ઉન પિણ કહાં કીનો હોસ્પે” વગેરે પ્રયોગોથી ભાષાની વિશિષ્ટ શક્તિ જોવા મળે છે. તત્ત્વ પામવા માટે આગમનો આચાર મહત્વનો છે. કુતર્કોથી તો માત્ર અહમ્ પોષાય અને ઉત્સુત્ર પ્રરૂપણાનો મોટો દોષ લાગે છે. શાસ્ત્રાર્થમાં હઠવાદને દુર કરીને આગમ વચન એ શાસ્ત્ર વચન છે તેને પ્રમાણભૂત ગણવું જોઈએ. સ્વમત કરતાં આગમનો આધાર જ તત્ત્વજ્ઞાનને સમજવા મૂળભૂત રીતે ઉપકારક, માર્ગદર્શક, ઐતિહાસિક અને દસ્તાવેજ સમાન સાધન છે તેને યથાયોગ્ય ગણવો જોઇએ. કવિએ મારવાડના વિસ્તારને લક્ષમાં રાખીને તે પ્રદેશની લોકબોલીનો પ્રયોગ કરીને શ્વેતાંબર મતના વિચારોનું સમર્થન કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે. ચર્ચાબોલ વિચારના પ્રશ્નો ગૂઢ અને અર્થગંભીર છે. જિનશાસનની પ્રભાવના ને રક્ષણનો સ્તુત્ય પ્રયાસ કર્યો છે. 296
