________________ આ તપનો જયજયકાર વર્તે છે. અનેકવિધ લોકો વર્ષીતપ કરીને કર્મની નિર્જરા કરે છે. આ પૂજા વર્ણનાત્મક અને માહિતી પ્રધાન છે. રૂષભદેવ ભગવાનનું ચરિત્ર, તપ - પારણું વગેરેની વિગતો સ્થાન પામેલી છે. ચોથી પૂજાની ૧૩મી કડીમાં કવિએ પ્રભુના કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક, મરૂદેવી માતાને પ્રાપ્ત થયેલ કેવળજ્ઞાન, ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના, નિર્વાણ કલ્યાણકવિ. ની માહિતી ગૂંથી લેવામાં આવી છે. પ્રભુ વિહાર કરીને વિનીતા નગરીમાં આવ્યા અને ચાર ઘનઘાતી કર્મનો ક્ષય કરીને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. ને વર્યા. વદ આઠમ ફાગણ માસે રે છે જ. આ જ ધ્યાન શુકલ ઉજાશે રે તાજા ચી ઘાતી કર્મ ખપાવે રે છે જ. દોય કેવલ પદ નિપજાવે રે મજા મરૂદેવી માતા દેવવાણી સાંભળીને રૂષભદેવને વંદન કરવા હાથી પર બેસીને ભરત સાથે જાય છે. પુત્ર વિયોગના કરૂણ રૂદનથી નેત્રની દ્રષ્ટિ ગુમાવી અંધ બનેલી માતાને પુત્રની પર્ષદા જોતાં જ આંખનાં અંધારા દૂર થયાં. ઝળહળ જયોતિના પ્રકાશમાં પુત્રના મુખારવિંદનું દર્શન કરી કૃતકૃત્ય બને છે, પછી મરૂદેવી માતાને કેવળજ્ઞાન થાય છે. આ પ્રસંગનું વિવિધ રીતે સ્તવન ને સક્ઝાયમાં નિરૂપણ થયેલું જોવા મળે છે. મરૂદેવી માતાને દૃષ્ટિ પ્રાપ્ત થાય છે તે સમગ્ર પ્રસંગમાં ચમત્કાર દૈવી તત્વનો સંદર્ભ છે. એટલે અદ્ભુત રસની અનુભૂતિ થાય છે. 175
