________________
સુખની જડ તાત્વિક સમજમાં છે” શ્રી ધીરજલાલ વીલદાસ
- બગડીયા-બોટાદ. મહાગ્રસ્ત માનવજગતુ સુખ મેળવવાના સ બ ધથી ઉત્પન્ન વિનાશવાળાં છે, છતાં દેડાપ્રયાસમાં ચોમેર ફાંફાં દેઇ રહ્યું છે. એને ધ્યાસીપણના કારણે, સસ્વરૂપી આત્માને
- સાચી રીતે ન ઓળખી દેડને જ પ્રધાનતા તેનું પરિણામ. અવળું મળવા છતાં, શાંતિથી સાચ વિચાર કરવા અટકતું પણ નથી, પરંતુ તે
આપવી અને કૃત્રિમ નામ માટે તેમજ જુઠાં પ્રત્યે વિચાર કરતાં સુખની પ્રાપ્તિ નહિ થવાના
શાન્તિ, સુખ, આનદ માટે, કષાય તથા વિષ
યને આશ્રય લે, તે વસ્તુસ્થિતિનું અણજાણ પાયાના કારણો પૈકીમાંનું એક કારણ એ
પણું સુચવે છે. અને માટે જ માનવજગત શ્રી રહેલું છે જે જ્ઞાન ચક્ષુહીન અજ્ઞાની ની
વીતરાગના સિદ્ધાંત પ્રમાણે પિતાની સાચી ઓળખ, ક્ષણિક સુખ માટેની કૃત્રિમ વસ્તુની ઓળખ મેળવી શકેલ નથી. જે વસ્તુ ત્રણ કત્રિમ ઓળખ જ થયેલી છે, અને તેથી જ કાળમાં વિદ્યમાન રહે તે જ સત્-સાચી કહેસાચી વસ્તુની પ્રાપ્તિથી વંચિત રહેલ છે. વાય અને જે પ્રત્યેક ક્ષણે બદલાય તે તાત્વિક પ્રથમ તે માનવીને પોતાની જ સાચી ઓળખ દષ્ટિથી સાચી ન કહેવાય. જે સાચી વસ્તુ છે થયેલ નથી, અને જે પિતાને સારી રીતે તે ઉત્પન્ન થતી નથી અને વિનાશ પણ પામતી ઓળખે છે તે જ જગતને સાચી રીતે ઓળખે નથી, અને જે સુખ-શાંતિ આનંદ થતાં છે અને જે જગતને સાચી રીતે ઓળખે છે નથી તે વિનાશ પણ પામતાં નથી, તે જ પિતાને સાચી રીતે ઓળખી શકે છે, માટે તે જ સત–સાચાં છે, અને તે જ અને તેથી જ પિતાની સાચી ઓળખ પામીને, આનંદ સ્વરૂપ છે. અને જે ઉત્પત્તિ અને પૂર્વના સમ્યજ્ઞાની મહાપુરુષ, સ્વપરના વિનાશવાળાં છે અને જેની ઉત્પત્તિ વિનાશમાં આત્માને વિકાસ કરી, શાશ્વત સુખ, શાંતિ, બીજા દ્રવ્યની અપેક્ષા રહે છે તે સ-સાચા આનંદ પ્રાપ્ત કરવાવાળા બન્યા છે. નથી. પગલિક વસ્તુથી ઉત્પન્ન થવાવાળાં
માનવજગત ક્ષણિક જગતની વિમવિક સુખ, આનંદ બનાવટી છે, કૃત્રિમ છે, કારણ વસ્તુને પ્રધાનતા આપી, પ્રકૃતિ સ્વરૂપ સાચી કે તે જડ વસ્તુના સંસર્ગથી ઉત્પન્ન થવાસ્વભાવિક વસ્તુને ઓળખી આદર ન કરનાર, વાળાં છે અને વિયેગથી વિનાશ થવાવાળા શ્રી વીતરાગદેવના સિદ્ધાંતથી વિમુખ હોય છે છે. વળી પ્રત્યેક ક્ષણે તેમાં પરિવર્તન થયા
કરે છે અને એને નષ્ટ થઈ જાય છે માટે તે અને શ્રી સર્વજ્ઞદેવના સિદ્ધાંતની દિશામાં
અસત્ છે જ્યારે આ ત્મ સ્વરૂપ સુખ આનંદ નિરંતર ગમન કર્યા સિવાય સુખ-શાંતિ સાચાં છે અને તે જ સત્ છે. આ પ્રમાણે આનંદની દરિદ્રતા દૂર થઈ શકતી નથી. પાંચે વસ્તુ સ્વરૂપની સાચી ઓળખ મેહના ક્ષઇન્દ્રિયેનો વિષયમાં આસક્ત રહીને વિષને પશમ-ઉપશમ કે લય વગર થઈ શકતી નથી. પાપીને કૃત્રિમ સંતેષ સુખ અનુભવનાર, સુખ અને મની ઓળખાવેલ બધી વસ્તુ જુઠી શક્તિ આનંદ સ્વરૂ ૫ આત્માને ઓળખી છે, માટેજ મેહનું દાસ જગત અને તાકાળ શકેલ નથી. મનુષ્યદેહ તથા મનુષ્યજીવન, પસાર થવા છતાં શાશ્વત સુખને મેળવી શકેલ સકર્મક આત્માને વિભાવ પર્યાય છે અને તે નથી. શ્રી વીતરાગદેવના સિધ્ધાંતો દ્વારા વસ્તુ દેહ તથા જીવન અને કર્મ સ્વરૂપ હોવાથી સ્વરૂપની સાચી ઓળખ મેળવી આત્માનાં જડાત્મક છે, અને ક્ષણે વિનશ્વર વસ્તુઓ શાશ્વત સુખ, આનંદ મેળવવા સર્વ કઈ સાથે સંબંધ ધરાવે છે અર્થાત્ ક્ષણિક વસ્તુઓ પ્રયત્નશીલ બને એ જ અભિલાષા.
