________________
કલ્યાણ : ઓગષ્ટ ૧૯૬૩ : ૪૭૧
નિયાણુ બાંધ્યું. આના પરિણામે બ્રહ્મદત્તના એસ. એન. ડી. ટી. (માત્ર સ્ત્રીઓના માટેની જીવને અધમમાં અધમ ચેનિ-એટલે સાતમી કોલેજ)માં દાખલ કરાવવાનું મને ઉચિત ન નારકીમાં જવું પડયું. આવી રીતે નિમિત્તો લાગ્યું. તેમ છતાં મારા દિલમાં એક પ્રકારને બહુ બળવાન છે, અને જીવની ઉર્ધ્વગતિ ઉચાટ અને ઉકળાટ ચાલુ જ રહ્યો. મારૂં તેમજ અધોગતિમાં તેનું સ્થાન મહત્વનું છે. વલણ ગેરવાજબી અગર બોટું હોય એમ પણ
સ્ત્રી-પુરૂષ વચ્ચેના સંબંધ બાબતમાં બની શકે, એટલે આ સંબંધમાં મારા નિકલખતાં સદૂગત શ્રી કિશોરલાલ મશરૂવાળા- ટના સંબંધી અને હિતેચ્છુ પંડિત બેચરદાસ એ કહ્યું છે કે, “આધુનિક જીવનમાં બીજા યે- દેશી જેઓ છેલ્લા ૨૫ વરસથી અમદાવાદની ઘણું ભયસ્થાનો વધી ગયાં છે. એ ભયસ્થાન એલ. ડી. આર્ટસ કોલેજના અધ્યાપક છે એકાંતવાસી ઊલટા પ્રકારનાં એટલે અતિ તેઓને મારી મુંઝવણ જણાવી મને માર્ગ– સહવાસનાં હોય છે. અનેક પ્રવૃત્તિઓ અને દર્શન આપવા વિનંતી કરી શહેરી જીવનને અંગે સ્ત્રી પુરૂષને એક એ પછી, પંડિતજીએ મારી પુત્રીને પત્ર બીજાનાં અંગોને સ્પર્શ કઈવાર અજાણતાં લખી માર્ગદર્શન આપ્યું અને પરિણામે કેઈવાર અનિવાર્યપણે, અને કઈવાર જોત– સિદ્ધાર્થ કોલેજ છેડી તે પિતે રાજીખુશીથી જેતામાં થઈ જાય છે. ગાડીઓમાં, મોટરમાં, એસ. એન. ડી. ટી. કેલેજમાં દાખલ થઈ સભાઓમાં, રસ્તામાં એક બીજા જોડે અને એમ એ. સુધીને અભ્યાસ કર્યો ઘણા ભીંસાઈને બેસવું પડે છે, વાર્તાલાપ કરે મારા પિતાની છોકરીઓને આગળ અભ્યાસ પડે છે. શિક્ષકને છોકરીઓ કે બાળાઓને કરાવવામાં મારી જેમ મુંઝવણ અનુભવતાં શીખવવું પડે છે-અને એ સવે બનેને માટે હશે એમ માની, પંડિતજીના પત્રખાં લખેલી ભયસ્થાને છે. આ બધી પરિસ્થિતિમાં જે સૂચનાઓ તેઓને ઉપયોગી થઈ પડશે એ પિતાની પવિત્રતા માટે વધારે પડતું ગુમાન દષ્ટિએ આ પત્ર અક્ષરશઃ નીચે આપવામાં
આવ્યું છે. રાખે છે તે પડે જ છે, જે જાગ્રત રહે છે તે
એ પ્રસંગોને સુખરૂપ નહીં, પણ આપત્તિ. ૧૨, -ભારતીનિવાસ સોસાયટી એલીસબ્રીજ રૂપ સમજે છે, એમાંથી જેમ બને તેમ તસુ અમદાવાદ નં. ૬ તા. ૨-૬-૫૪. ભર પણ દૂર રહેવું પણ નજીક ન આવવું ચી. અરૂણા, એવી મને વૃત્તિથી રહે છે. તે જ ઈશ્વરની શુભ આશીર્વાદ કૃપાથી બચી શકે છે.”
| તારા બાપુજીના પત્રથી જાણ્યું કે તું હું પોતે પણ આવા વિચારોમાં માનું ઘણું સારા ગુણ મેળવીને મેટ્રીકની પરીક્ષામાં છું એટલે મારી પુત્રી સિદ્ધાર્થ કોલેજમાં પાસ થઈ છે. આ જાણીને અમે બંને બહુ જ દાખલ થઈ તે ન ગમ્યું. આ પુત્રીની માતા રાજી થયા છીએ, અને હવે પછી દિનપ્રતિદિન તેમ જ પિતાની બંને જવાબદારી મારા શિર તારો અભ્યદય વધતો રહે એમ પરમેશ્વર પર હતી પણ તેમ છતાં હક્ક, સત્તા અધિ- પાસે પ્રાથના કરીએ છીએ. જે કે મેં તારા કારને ઉપયોગ કરી સિદ્ધાર્થ કોલેજના બદલે પર કદી પત્ર નથી લખે, હા, તને અવાર