________________
a
આરાધના માર્ગમાં ઉદ્દબેધક તથા પ્રેરક બને તેવું સદ્વિચારોનું ભવ્ય પાથેય નવનીત'ના શિર્ષક તળે અહિ રજૂ થાય છે. દુકા છતાં સટ શબ્દ તથા શૈલી દ્વારા વાચકવર્ગને અહિં ઘણું જાણવા-સમજવાનું જરૂર મળશે.
= =
|
પુણ્યનો ઉદય જાગે છે ત્યારે ઘરમાં , રાખ, નિધાનને સેનામહોરરૂપે જોઈ રહ્યા છે, બને ધૂળ જેવી ચીજ ભરેલી હોય તે ય એના ભાવ મુનિએ શેઠના ઘરમાં ગોચરી માટે દાખલ થયા. વધી જાય છે ને ધનનો ઢગલો થાય છે,
શેઠને ત્યાં ઘેંસ રાંધેલી હતી. સેમચંદ્ર મુનિ બીજા - જે ઘરમાં પેઢીઓ સુધી રહેનારાઓએ દરિદ્ર- મુનિને કહે છે:-“ આના આંગણામાં સોનામહોરોને નારાયણ જેવું જીવન પસાર કર્યું હોય છે, તે જ ઢગલા પડયો છે છતાં ભેજનમાં ઘેંસ ખાય છે! ઘરમાં બીજો કોઈ ભાડુઆત રહેવા આવે છે. કેવી કૃપણ !' આ વાત પેલા શેઠે સાંભળી. એ ઘરનું સામાન્ય રીપેરીંગ કરવા જતાં પુણ્યોદયે એના ઘરના આંગણુ તરફ દેડથી જોયું તે સેનામહોહાથમાં ધનના ચરૂ, સેનાની પાર્ટી કે દાગીના
રનો ચળકતે ઢગલો ! શેઠનાં હૈયામાં આનંદ આવે છે. હાથમાં રહેલું ઝુંટવી શકાય છે, ભાગ્યમાં સમાતો નથી, ગુરુને વિનંતિ કરી સેમચંદ્ર મુનિને રહેલું કોઈ ઝુંટવી શકતું નથી. ' આચાર્યપદ અપાવ્યું, એમની પવિત્ર દૃષ્ટિથી
રાજા વીરધવલ અને મંત્રી વસ્તુપાલ નગર નિધાન હેમરૂપે બન્યું તેથી “હેમચંદ્રસૂરિ' એવું બહાર ફરવા ગયા. પથરાળ ભૂમિ હતી. રાજાએ નામ સ્થાપવામાં આવ્યું તે જ જીવદયા પ્રતિપાળ કહ્યું: “વસ્તુપાલ ! તમે જ્યાં હાથ નાંખે છે. રાજા કુમારપાળના પ્રતિબંધક કલિકાલસર્વજ્ઞ ત્યાંથી ધન નીકળે છે, એમ સાંભળ્યું છે. તો સમર્થ શાસ્ત્રપ્રણેતા આચાર્ય ભગવાન હેમચંદ્રસૂરિ અહિં ખોદે અને ધન કાઢી બતાવો.” વસ્તુપાળે
મહારાજ! !! બધું, નીલમને કિંમતી હાર નીકળ્યો. રાજા વિવેક ચૂકીને ધર્મ આચરનારાઓ બીજા વીરધવલ અને બીજા સાથીદારે એને ભયંકર બાળછાને ધર્મ પ્રત્યે અણગમે પેદા કરે છે. ભોરીંગ જુવે છે, ને તેઓ ઉભી પૂછડીએ ભાગી બાળછા ધમ" આચરનારના બાહ્ય આચરણ છૂટે છે, વસ્તુપાલની પુષ્ય નજરે એ નીલમનો હાર ઉપરથી જ ધર્મનું માપ કાઢવા ટેવાયેલા હોય છે. દેખાય છે. ગળામાં પહેરી એ નગર ભણી ચાલા ઉંચી ધર્મક્રિયાઓ કરનારા ધર્માત્માઓમાં જીવન જાય છે.
શુદ્ધિની, વ્યવહાર શુદ્ધિની, વિવેકની ખામી જોઈ - પાટણના એક શાહ સોદાગરે વર્ષો પૂર્વે દાટેલું બાળજી ધર્મથી વિમુખ બને છે. નિધાન એકવાર કારણ-પ્રસંગે ખેદીને બહાર કાઢ્યું. ધર્મ એટલે ક્રિયાકાંડ. ધર્મની આવી વ્યાખ્યા શેઠને તે કેલસારૂપ બની ગયેલું દેખાયું તેથી ન બાંધશે પણ ધર્મ એટલે વિવેકી આત્માઓ દ્વારા ઘરના આંગણે નાખી દીધું.
કરાતી સુવિશુદ્ધ ક્રિયાઓ અને તે થતી ચિત્તશુદ્ધિમધ્યાન્હ સમયે નગરમાં ગેરરી માટે ફરી આત્મશુદ્ધિ. સમ્યજ્ઞાન અને જિનાજ્ઞાના બહુમાન રહેલા બે મુનિઓમાંથી સેમચંદ્ર નામના મુનિ આ પૂર્વક થતો ધર્મ આહારાદિ સંજ્ઞાઓને મંદ પાડી
TESાણા ની SS, પર્યુષણાર્ચE