________________
૪૬૬ઃ આજે પ્રામાણિકતા વકરી ગઈ છે !
દાર થવાય છે અને પુરા આ પેઢીએ જે વસ્તુ દલમીયા કંપનીએ આજે કરી તે આપે છે. લેભ જ્યારે માઝા મુકે ત્યારે વસ્તુ આવતી કાલે આપણે નથી કરવાના જાણવું કે કળિયુગ ઘૂસવા માંડ્યો છે. વેપાર એવી ખાતરી છે? આ પ્રસંગે જીસસ ઈસુધંધામાં જ લેભ હોય છે એવું નથી. ખ્રીસ્તને એક ચાબખે મને યાદ આવે છે. રાજકીય સત્તાને લેભ પણ મનુષ્યને અંધ એક સ્ત્રીએ વ્યભિચાર કર્યો હતો તેને બધાએ કરે છે. ખુરશી ટકાવવા માટે જે કાર્યો પથરા મારવા માંડ્યા. કરૂણાના સાગર ઈસુ કરવામાં આવે છે તે પણ કળિયુગને જ પ્રભાવ ખ્રિસ્ત બધાને બોલાવી કહ્યું. “તમારામાંથી છે. અગાઉ સ્વેચ્છાથી રાજગાદીઓ છોડવામાં જે નિર્દોષ હોય તે આગળ આવે અને આ આવતી ત્યારે કે એવું ન હતું માનતું સ્ત્રીને પથ્થર મારે, લે, આ પથ્થર મારા કે “અરર હું જઈશ તે શું થશે!” મનુને હાથમાં છે.” જીસસના શબ્દની અસર એટલે થના દિલમાં વસેલો લેભ એને મોહમાં પૂછવું જ શું ! કેઈ આગળ આવ્યું નહિં. નાખે છે અને એને દેરા એ પિતે માલવીયાને છુટા કેમ કરતા નથી? કળિયુગની વિકરાળ દાઢમાં આવી જાય છે. માલવીયા ભારત સરકારમાં પ્રધાન છે. સત્તાના મેહમાં બધા જ પડી ગયા છે એમણે પિતાની ખુરસીને દુરૂપયોગ કર્યો
શા માટે આત્મવંચના કરી રહ્યા છે એવો આક્ષેપ છે. એક વેપારીની છીએ? શા માટે મિથ્યા પ્રલાપ કરીએ પેઢીમાં તેમણે પિતાના કેઈ નેહીને ચૂંટણી છીએ? આજે જવાહરલાલજીથી માંડીને લઢવા માટે રૂપીઆ દસ હજાર અપાવ્યાની નાનામાં નાના કાર્યકર સુધી સહ સત્તાના વાત બહાર આવી છે. માલવીયાએ આવું મોહમાં સરી પડયા છીએ. બીજાને જે ઈચ્છા કર્યું તે જાહેર જીવનની દષ્ટિએ અનૈતિક છે થાય તે લેભ અને મહ અને હું તે એ વસ્તુ પંડિત જવાહરલાલ જાણે છે. રાજા પિતે એમાં રોષ રહે તેનું નામ રામે તે જાનકી જેવી જાનકીને પણ પ્રજાના સેવા એવી જાતની માન્યતાથી આજે આપણે અંતઃકરણની શાંતિ વાસ્તે ત્યાગ કર્યો હતો સહુને વહેવાર ચાલે છે.
પણ જવાહરલાલમાં એવી પ્રબળ ત્યાગ જીસસે મારેલે ચાબખ
આ વૃત્તિ દેખાતી નથી. મેનન અને માલવીયા દાલમીયા કંપનીએ જે કાંઈ કર્યું તે
- બંને અણિશુદ્ધ સીતાઓ છે. એવું માનીએ વકરી ગએલા લેભ અને મેહનું જ દ્રષ્ટાંત
તે પણ જાહેર જીવનની અગ્નિશુદ્ધિ ખાતર છે. પૈસાને લેભ માણસનું પતન કરે છે
જવાહરલાલે એમને સ્વેચ્છાથી ત્યાગ કરે તે સત્તાને લેભ શું તેવું પતન નથી *
યેગ્ય હતે. કરતે? દ્રષ્ટાંતની પાછળ સત્ય તે એક જ અગ્ય વ્યવહાર નભાવી ન લેવાય , છે. દાલમીયાને દેષ આપણે જોઈ શકીએ માલવીયા પ્રકરણ આપણું જાહેર જીવછીએ. અને આપણે જોઈ શક્તા નથી. વળી નની દુખદ પરિસ્થિતિ ઉપર પ્રકાશ નાખે