________________
૧૯૪: કાકાશને સંક્ષિપ્ત પરિચય
પહેલા દેવલોકને પ્રથમ પ્રતરની ઘણે નીચે સુધી, ચાર એમ બીજા ૮૦ શાશ્વતા દેરા છે. એમાં
જ્યોતિષીના વિમાનના ઉપરના તળીયા સુધી ૨૦ માં ૧૨૦ પ્રતિમાજી અને ૬૦ માં ૧૨૪ ઉર્વીલોક કહેવાય, એ, ઉવ્વલોકની ઉંચાઈ સાત પ્રતિમાજી છે. સવ મળી ૯૭૪૦ પ્રતિમાજી છે, રાજથી કાંઇક એ છી છે. ઉદ્ઘલકની ઉંચાઈથી તિછલકમાં બત્રીશે ને ઓગણસાઠ, શાશ્વતા મંદિર નીચે, અઢારસો યોજન ઉંચાઈમાં તિછલક. તેના અને ત્રણ લાખ એકાણું હજાર ત્રણશે ને વીશ શાશ્વત ઉપરના ભાગમાં, એકસો દશ યોજનની ઉંચાઈમાં પ્રતિમાજી છે. મનુષ્ય ક્ષેત્રમાં. ૧૨ ચંદ્ર અને એક રાજ પ્રમાણ લંબાઈ પહોળાઈમાં જ્યોતિષી ૧૩૨ સૂર્ય, ૧૧૬ ૧૬ ગ્રહ, ૩૬૯૬ નક્ષત્ર, અને દેવના અસંખ્યાતા વિમાને.
૮૮,૪૦,૭૦૦ કડાકડી તારા પ્રકાશે છે. એ બધા
જ્યોતિષી દેવોનાં વિમાન છે. કાયમ ફરતા રહે છે. અઢારસો યોજનાની ઉચ્ચતા, અને એક રાજની મનષ્યક્ષેત્રની બહાર અસંખ્ય ચંદ્ર, સૂર્ય વગેરે છે લંબાઈ પહોળાઈ તિછલકની છે. એમાં, ઉપરના એ વિમાન કરતા નથી, એથી સ્થિર જ્યોતિષી ૧૧૦ એજનની ઉંચાઈનાં, જ્યોતિષી દેવનાં કહેવાય છે. જે જમીન ઉપર આપણે છીએ, તે વિમાને છે. તોછલકમાં, મધ્યમાં, નવ જન
રત્નપ્રભા પૃથ્વીનું ઉપરનું તળીયું છે. આ જમીનમાં ઉપરના અને નવસો જન નીચેના રહે, એ
અંદર નવસો યજન નીચે જઈએ, ત્યાં સુધી તિછવચ્ચેના સ્થાનમાં અસંખ્યાતા દીપ સમુદ્ર છે. એની લોક ગણાય છે. એની નીચેનો ભાગ અલોક વચ્ચે અઢી દ્વીપ અને બે સમુદ્ર, એટલું ક્ષેત્ર મનુષ્ય- કહેવાય છે. ક્ષેત્ર છે. એની લંબાઈ પહોળાઈ પીસ્તાલીશ લાખ
બ રત્નપ્રભા પૃથ્વીની જાડાઈ એકલાખ એંશી હજાર જનની છે. એ મનુષ્ય ક્ષેત્રમાં જબૂદીપમાં ત્રણ છે. એમાંથી ઉપરના નવસે યોજન તિર્થાલકમાં, કર્મભૂમિ, છ અકમભૂમિ, એમ નવ ક્ષેત્ર, જંબૂ બાકીના ૧૭૯૧૦૦ એજન અધોલેકમાં છે. એમાં દીપના બે પર્વતની દાઢા ઉપર લવણ સમુદ્રમાં, પહેલી નારકીના તેર પ્રતર એમાં ત્રશલાખ નરકાછપ્પન અંતર દીપ, યુગલીયાના અકમ જામ ક્ષેત્ર. વાસા છે. એ પ્રતરની વચ્ચેના આંતરામાં દેશ વાતી ખંડમાં, છ કર્મભૂમિ બાર અકર્મભૂમિ પ્રકારના ભવનપતિ દેવોનાં સ્થાન છે. એમાં સાત એમ અઢાર ક્ષેત્ર, પુષ્કરવરદીપના અધ ભાગમાં
કરોડ અને બહોતેર લાખ ભુવન છે. દરેક ભુવનમાં
રે છ કર્મભૂમિ બાર અકર્મભૂમિ મળી અઢાર ક્ષેત્ર,
એક એક શાશ્વત જિન મંદિર તે દરેકમાં ૧૮૦
, એમ સવ મળી અઢી દીપમાં પંદર કર્મભૂમિ ત્રીશ જિન પ્રતિમાજી છે.' અકર્મભૂમિ અને છપ્પન અંતરીપ મળી એકસે પ્રથમ નરકની પૃથ્વીના તળીયા નીચે, વીશ એક મનુષ્યના ક્ષેત્ર છે. મનુષ્યક્ષેત્રમાં પહાડો, હજાર એજનની જાડાઈમાં ધદધિ છે. એની નીચે નદી, કહે, કુડ, વિજય, તીર્થો, કોણિઓ વગેરે અસંખ્યાતા જન સુધી ઘનવાત છે. એની નીચે ઘણી ઘણી વસ્તુઓ છે. જંબૂદીપમાં શાશ્વત જિન અસંખ્યાતા જન પ્રમાણુ તનુવાત છે. એની મંદિર ૬૩૫, ઘાતકીખંડમાં ૧૨૭ર અને પુષ્કર નીચે ખાલી આકાશ છે. એ આકાશમાં અસંખ્યાતા, અઈમાં ૧૨૭૨ મળી ૩૧૭૯ શાશ્વતા જિન મંદિર જન ગયા પછી, ચૌદ રાજલકનું મધ્યબિંદુ છે. એ દરેકમાં, ૧૨૦ શાશ્વતા પ્રતિમાજી છે. એથી આવે છે. ત્યાં સુધી, આ સાતમું રાજ ગણાય છે. મનષ્ય લોકમાં શાશ્વતા પ્રતિમાજી, ૩૮૧૪૮૦ છે. ૮. ઉપરથી આઠમું રાજ, લોકના મધ્યબિંદુથી મનુષ્યક્ષેત્રની બહાર, માનુષેતર પર્વત ઉપર ચાર, બીજી નરક પૃથ્વીને ઉપર તળ સુધી છે, એમાં નંદીશ્વર દ્વીપના બાવન પૂર્વત ઉપર બાવન, નંદીશ્વર ખાલી આકાશ છે. દ્વીપમાં આવેલ સોળ રાજધાનીમાં સોળ મલી-૬૮ ૯. ઉપરથી નવમું રાજ, બીજી નરક પૃથ્વીના કંડલ પર્વત ઉપર ચાર, અને રૂચક પર્વત ઉપર ઉપરના તળીયાથી, ત્રીજી નરક પૃથ્વીના ઉપરના તળ