________________
આ કર્મબંધની પદ્ધતિમાં લખેલા અક્ષરવાળા કપડાને પીલવાથી અક્ષર પીસાઈ જાય છે. તેથી જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બંધાય છે. ચિત્રવાલા વસ્ત્રો ધોતી વખતે તેના ઉપર જો ધોકા મરાય, વસ્ત્રને પત્થર પર ઘસાય, પછાડાય તો ચિત્ર જે જીવનું હોય તે જીવને માર્યો, કિલામણા આપી તેમ માનવું પડે. તેથી આ બકરા દ્વારા દુબુદ્ધિવાળો વિદ્યાર્થી જૂદો તરી જશે.
- સવાર થઈ, પંડિતજીએ ધર્મપુત્ર નારદને પાસે બોલાવ્યો. સામાન્ય વાત કરી છેલ્લે લાખના બનાવેલા બકરાને આપી કહ્યું.. “ગામ બહાર જઈ જ્યાં કોઈ ન જૂએ ત્યાં આ બકરાનો વધ કરી મારી નાખી) પાછો આશ્રમે આવજે.'
નારદ પંડિતજીની વાત સાંભળી વિચારમાં પડ્યો. ફરી પૂછાય નહિં, કારણ સમજાય નહિં, આજ્ઞા ઉત્થાપાય નહિ. એવી પરિસ્થિતિમાં ગુરુને ચરણે પ્રણામ કરી એ નગરીની બહાર ગયો. માર્ગમાં એક એક ડગલે નારદ ગુરુની આજ્ઞા ઉપર મનન ચિંતન કરવા લાગ્યો. “મારવાનું કહ્યું પણ જ્યાં કોઈ ન જુએ ત્યાં એનો અર્થ શું?
જિજ્ઞાસુ નારદે અભ્યાસ કાળમાં ચર્ચાયેલા અનેકાનેક પ્રસંગોને સ્વાધ્યાય રૂપે યાદ કર્યા. “મારવું એ પાપ છે તેમાંથી એ તારવી શક્યો. અને ન જુએ ત્યાં મારવાની પ્રવૃત્તિ માયાસહિત મિથ્યાત્વ છે. આમ આજ્ઞા પાળું તો હિંસા અને માયા વિ. પાપનું સેવન થાય અને આજ્ઞા પાળ્યા વગર પાછો જાઉં તો મારી વિવેક દ્રષ્ટિની પરીક્ષા થાય. મારે શું કરવું? શુદ્ર વ્યક્તિ તેવો લાંબો વિચાર જ ન કરે. - છેવટે નારદે નિશ્ચય કરી એ બકરાને માર્યા વગર પાછો આશ્રમ જઈ ગુરુજીને આપ્યો. તરત ગુરુજીએ પૂછ્યું, આજ્ઞાનું પાલન ન કર્યું?
નારદને ખબર જ હતી કે આવો પ્રશ્ન આવશે. વિનયપૂર્વક ગુરુજીને જવાબ આપતાં કહ્યું, ગુરુદેવ ! ચૈતન્ય રહિત બકરાને મારવો એટલે જીવંત બકરાનો વધ કરવા જેટલું પાપ થાય તેમ મને લાગ્યું. તેમજ કોઈ ન જૂએ ત્યાં આ કુકર્મ કરવાનું હતું પણ સંસારમાં એવી જગ્યા જ ન મળી. દરેક સ્થળે હું તો જોનારો હાજરા હજુર હતો જ એટલે આપની આજ્ઞા ન પાળી ક્ષમા કરો. - ક્ષીરકદંબક પંડિતે નારદની જેમ રાજપુત્ર વસુ અને પોતાના પુત્ર પ્રવર્તકને પણ બકરો આપેલો. તેમાં વસુ તો ક્ષત્રિય હતો, રાજપુત્ર હતો. કોઈપણ વિચાર કર્યા વગર હિંસા કરવી, લડાઈ ઝઘડા કરવા એના લોહીમાં વણાયું હતું એટલે ગામ બહાર જઈ આ કુકર્મ કરી ગુરુદેવની આજ્ઞા પાળી ગુરુદેવને સમાચાર આપ્યા.
- હવે રહ્યો પ્રવર્તક. થોડો મંદબુદ્ધિવાળો હતો. બુદ્ધિનો ઉપયોગ કર્યા વગર પિતાએ કહ્યું છે એટલે કાર્ય કરવું એમ માની જંગલમાં એક ગુફામાં જ્યાં કોઈ ના દેખાય ત્યાં કુકર્મ કરી પાછો ફર્યો. ન વિચાર કર્યો જીવહિંસાનો કે ન વિચાર કર્યો બ્રાહ્મણ જાતિનો !
