________________
જ નથી. તેમ પુણ્યવાન આત્મા ગુણની શોધ કર્યા જ કરે. ગુણની વૃદ્ધિમાં અશાંતિ– અસ્થિરતા મન કે ચિંતાતુર જીવન તેને સ્પર્શ કરતું નથી.
શાસ્ત્રમાં ચિંતામણિ રત્નને કાગડાને ઉડાડવા માટે વાપર્યુ તેવા અર્થગંભીર વિચાર આવે છે. ચિંતામણિ રત્ન મહામુશ્કેલીએ પુણ્યવાન જીવને જ પ્રાપ્ત થાય છે. ચિંતામણિ રત્ન એટલે મનની કોઈ પણ ઈચ્છા-ભાવના પૂર્ણ કરનારું રત્ન. ઈચ્છા માત્રથી એ દુ:ખી હોય તો સુખી થાય. પ્રજ્ઞચક્ષુ હોય તો દેખતો થાય. અપુત્રીઓ કે વૃદ્ધ હોય તો પુત્ર પરિવારવાળો યુવાન થાય. ટૂંકમાં ચિંતામણિ રત્નમાં આટલી શક્તિ હોય તે વાત જે જાણતો નથી એ અજ્ઞાની જીવ બાળચેષ્ટા કરી કાગડાને ઉડાડવા ફેંકી દે તેમાં નવાઈ નથી.
એજ રીતે જે અજ્ઞાની મિથ્યાત્વી, સંસારના રસિયા જીવ પુણ્યના યોગે જો ક્રમશઃ સ્વ–પરના કલ્યાણ માટે ધર્મરત્નને કે ૨૧ ગુણોને પ્રાપ્ત કરે તો તે દુર્લભ મનુષ્ય ભવને સફળ કરે. તે માટે સમકિત–બોધીબીજ દ્રવ્ય શ્રાવકપણું અને ભાવ શ્રાવકપણું આ ગુણ ફળ સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરી ધન્ય બને છે. ટૂંકમાં જીવન સુધરે તો બધું સુધરે.
આ ગુણના આધારે ધર્મારાધના કરનારા આરાધકે ધર્મપ્રાસાદના દરેક પગથિયે ઉંડો વિચાર કરવો પડશે. આ ગુણ તેની દરેક ક્રિયામાં સોનામાં સુગંધરૂપ છે. જે દિવસે આત્મા આ ગુણનિધિથી ધનવાન થશે તે દિવસ તેના માટે ધન્ય હશે. ઇચ્છિત ફળ પ્રાપ્તિનો એ અધિકારી થઈ જશે.
૨૧ ગુણોની ઉપર ઉડતી નજરે જો વિચારણા કરીશું તો સમજાશે કે
મુખ્યત્વે આ ૨૧ ગુણો અનંતકાળથી સંસાર અટવીમાં ભટકતા જીવને સર્વપ્રથમ પોતાના સ્વભાવને, માન્યતાને, અજ્ઞાનતાને દૂર કરવા પ્રેરે છે. જે ક્ષણે એ જીવ થોડા ઘણાં અંશે ગુણનો રાગી થાય છે ત્યારે આચાર, વિચાર, વર્તનને દ્રઢતાથી મન, વચન, કાયાથી શુદ્ધ કરવા માટે એ પ્રયત્ન કરે છે. ગુણની જીવનમાં જેમ જેમ વૃદ્ધિ થાય તેમ તેમ આ ગુણનો બીજાના ભલા માટે, ઉપકાર માટે પ્રયત્ન કરવા ભાવિત થાય અને છેલ્લે આ ગુણોના કારણે ધર્મરત્નની પ્રાપ્તિ તસ્વરૂપે એ હળુકર્મી થયેલા જીવને થાય. અંતે – આ ગુણો જ એ આત્માને પરમપદ–મોક્ષનો અધિકારી બનાવશે એ નિશ્ચિત છે.
જીવનમાં મુખ્ય પાયા સ્વરૂપ આ ગુણો જીવ માત્રને ઈચ્છીત ફળ આપવા સમર્થ બને એજ અભ્યર્થના...
臨
૧૨૬
