________________
આરાધના મનોબળ, વચનબળ કે કાયબળથી અથવા સંકલ્પબળથી થાય છે. ઉચ્ચ આદર્શ કે સંકલ્પ કરવા માટે સ્વભાવ અનુકૂળ જોઈએ. કુર પરિણામે અનેક વખત ક્રિયા કરી તો તે ઈચ્છીત ફળ ન અપાવે. જ્યારે અકુર (શુદ્ધ) પરિણામે અલ્પ પણ ક્રિયા કરવામાં આવે તો તે અમરકુમારની જેમ મહાન ફળ આપનાર બને છે.
ટૂંકમાં ઘર્મ કરતાં કરતાં જો સમજણના ઘરમાં વાસ કરી સ્વભાવ બદલો તો જ કુરમાંથી અદ્ભર થવાશે, એ નિશ્ચિત છે. | સુવાક્યો : * પાપ કરતાં પહેલા આત્માને પૂછો, પછી આગળ વધો.
(ધર્મરૂપી) નાવ તમને તારશે પણ અડપલાં કરો તો ડૂબાડશે.
જ્ઞાનનો ઉપયોગ વિષયો તરફ નહિ વૈરાગ્ય તરફ કરો. * ઘર્મ પાળનારા અનેક છતાં લક્ષ એક :
સંસારી – અહિંસા પરમો ધર્મ સાધુ – આણાએ ઘમ્મો શ્રાવક – જયણાએ ધમ્મો
અપ્રમત્ત – ઉપયોગે ઘમ્મો
કેવલી – વસ્તુ સહાવો ઘમો. * ઘર્મ પામેલાએ ભૂતકાળને ભૂલી વર્તમાન સુધારવો.
*
*
પE
* ચિત્ત પ્રસન્ન રે પૂજન ફળ કહ્યું, પૂજા અખંડિત એહ.
તુજ સ્વભાવથી અળગા મારા, ચરિત્ર સકળ જગે જાણ્યા, એહવા અવગુણ મુજ અતિ ભારી, ન ઘટે તુજ મુખ આયા.
પ્રભુજી ! મુજ અવગુણ મત દેખો. ચિંતન |
મન... નિર્મળ-મલીના અકુર–દયાળુનું હૃદય કરુણાથી ભરેલું હોય છે. આંખમાં અમી, વિચારમાં નિર્મળતા, આચારમાં પવિત્રતા બધે કરુણાની જ ઝાંખી થાય. હૃદય કોમળ હોય.
કુર માનવી તેનાથી વિપરીત હોય. ભાષા કટુ હોય, વિચાર કષાયી હોય, કાયા પાપ કરવા થનગનતી હોય, અયોગ્ય આચરણ કરવા ટેવાયેલી હોય. હૃદય મલીન હોય.
સામાન્ય રીતે જીવ જન્મે ત્યારે નિર્વિકારી, નિર્દોષી અને નિખાલસ હોય છે. જેમ જેમ સમય વ્યતીત થતો જાય તેમ તેમ તેના મન, વચન, કાયામાં પૂર્વજન્મકૃત કર્મના સંસ્કારો સંસારી પરિવારના માધ્યમથી પ્રવેશતા જાય.
૨૬