________________
પ્રવૃત્તિમાં જ વ્યસ્ત રહી શકે છે. જે કોઈ આત્મા ખોટી રીતે કલ્પનાઓ કે ખોટા વિચારો શુભ સ્થળે કરવા પ્રેરાય છે. તે શારીરિક, માનસિક, આધ્યાત્મિક રીતે નુકસાન નોતરે-નિમંત્રે છે. રાગ-દ્વેષાદિના કારણે અનેકાનેક વિના કારણની સમસ્યાઓ ઊભી કરે છે અને તેથી જ શઠ (માયાવી) પ્રકૃતિવાળા જીવે ધર્મસ્થાનકોમાં અયોગ્ય આચરણ ત્યજવાની કે ન કરવાની ભાવનાથી જવું હિતાવહ છે.).
(ધર્મસ્થાનકોમાં નોકર, ચાકર, કાર્યકર કે આયોજનની બાબતમાં શઠ હંમેશાં ભૂલો કાઢવાઓં કે અધિકારીઓને વગોવવામાં મસ્ત હોય છેજંગલમાં દ્રાક્ષ ખાવા ગયેલા શિયાળને દ્રાક્ષ ખાવા ન મળી તે માટે તે ખાટી છે તે ખોટો આક્ષેપ આપી સંતોષ માનવો પડે છે. તેમ અહિં બને છે. તેથી પુણ્યના સ્થાને એ જીવ વધુ પાપ બાંધે છે.
જાદુગર જ્યારે જાદુ કરવાનો શરૂ કરે છે ત્યારે બધા જ જાણે છે કે, આ બધું ખોટું છે. ક્યારેક જાદુગર પણ પોતે પ્રેક્ષકોને કહે છે કે, આ બધું જ ખોટું છે. જનરંજન, મનરંજન, વાક્યતુરાઈ, સાધનોની બોલબાલા અને હાથસફાઈના કારણે તમે આશ્ચર્યમાં પડી જાઓ તે સ્વાભાવિક છે. પરંતુ બધીજ માયાજાળ છે. ટીવી કે સિનેમાના પડદા ઉપર પણ અકલ્પનીય દ્રશ્યો આપણે બધા જોઈ ષડરસમાંથી ગમે તે રસનું આસ્વાદન કરતાં હોઈએ છીએ. પણ જ્યારે સમય પૂરો થાય ત્યારે બધું જ વિલીન થાય છે. તેમ વિના કારણે આ જીવ શઠપણા દ્વારા કર્મ બાંધી બેસે છે.
એક વાત સ્પષ્ટ છે કે, આ આત્મા અયોગ્ય આચારમાંથી જેમ યોગ્ય આચાર કરવા પ્રેરાય છે. અજ્ઞાનતાથી થયેલી ભૂલો સુધારી જીવનનું નવનીત પ્રાપ્ત કરવા પ્રયત્ન કરે છે, તેમ શઠ માનવી કાયમી શઠ રહેવાનો નથી. રાંડ્યા પછી ડહાપણ આવે અથવા પુણ્યનો ઉદય જાગે તો ટીકા-ટીપ્પણ કરાનર ક્રમશઃ જીવનના આદર્શ સુધારી લેવા પ્રયત્ન કરે છે. માત્ર દ્રષ્ટિ બદલવાની જરૂર છે. - ઇતિહાસમાં દેવાનંદા અને ત્રિશલામાતા વચ્ચે પૂર્વભવે આવો જ માયાનો પ્રસંગ ઊભો થયો હતો. મલ્લિકુમારી કે બ્રાહ્મીસુંદરીએ પૂર્વ ભવે માયા કરી સાચી વસ્તુ છપાવી હતી. પરિણામે સ્ત્રી વૈદ (અવતાર) પ્રાપ્ત કર્યું હતું. મમ્મણશેઠે ખાવાની લાલચે મુનિ પાસે મોદક પાછો માગવા જઈ બાંધેલા પુણ્યને દુષિત કર્યું હતું.
રાજા સિદ્ધરાજને કર્ણ ઉપકર્ષે ખબર પડી કે, દંડનાયક સાજનદેએ ગિરનાર તીર્થનો ૧૨ કરોડ સુવર્ણ મુદ્રા ખર્ચે જિર્ણોદ્ધાર કર્યો. રાજાના કાન ભંભેરનારને ખબર નહિ કે સાજનદેએ તીર્થભક્તિમાં એ દ્રવ્ય વાપર્યું છે. છતાં રાજા દ્વારા ધન મોકલવા કહેણ મોકલ્યું. સાજનદેએ જવાબ આપ્યો કે અમારી પાવન ભૂમિને આપના ચરણથી પવિત્ર કરો એટલે ધન આપના ચરણે ધરી દઈશ.
રાજા શુભ દિવસે ગિરનાર પહોંચી ગયા. સાજનદેને પણ સમાચાર અપાઈ ગયા કે ધન તૈયાર રાખો હું આવું છું. સમજદાર સાજનદેએ રાજાના આગમનને •મધુર, ખાટો, ખારો, તિલણ, કષાય, કટુ. ૪૦ .