________________
ભગવાનના દર્શન માત્રથી ઓઘો,. મુહપત્તી ગૌતમસ્વામીને આપી એ જીવ પાછો ચાલ્યો ગયો.
(૪) જ્યાં ધન અને ધર્મ વસે છે તેવી રાજગૃહિ નગરીનું સંતાન. મેઘકુમાર, ધારીણીમાતા અને શ્રેણિકરાજાના વિનયવાન પુત્ર હતા. પ્રભુવીર પાસે અનેકાનેક વખત ત્યાગી, તપસ્વી મુનિની ચરણરજ મસ્તકે ચઢાવી પવિત્ર થનારો આત્મા. પણ, સંયમી થયા પછી પહેલી જ રાત્રે સંથારા ઉપર પડેલી સાધુઓની રજકણે એ આત્માને ચળ-વિચળ કરી નાખ્યો. મહામુશ્કેલીએ આર્તધ્યાનમાં રાત્રિ પસાર કરી. પ્રાતઃકાલે ઓઘો, મુહપત્તી પ્રભુના ચરણે અર્પણ કરવા પહોંચી ગયા.
ત્રિકાળજ્ઞાની પ્રભુએ મેઘકુમારના અંતરની વાતો જ્ઞાનથી જ જાણી હતી. જ્યારે મેઘકુમાર ઓઘો, મુહપત્તીને આપવા પ્રભુ પાસે આવ્યા ત્યારે પ્રભુ એટલું જ બોલ્યા, હે મેઘકુમાર !(તું તારા પૂર્વ ભવને જો, યાદ કર.''
(૫) પ્રભુવીરની કોળાપાકના દ્વારા અખંડ શ્રદ્ધાથી ભક્તિ કરનાર શ્રાવિકા રેવતીનું પણ અમર ઉદાહરણ ઇતિહાસના પાને ચમકે છે. રેવતી શ્રાવિકા સુપાત્રે દાન કેવી શ્રદ્ધાથી આપે છે એની પરીક્ષા કરવા દેવતાઓ તેના ઘરે આવ્યા. કોળાપાકના એક કે બે નહિં, ત્રણ ત્રણ બાટલા ઠોકર વગાડી દેવે ફોડાવી નાખ્યા. છતાં, સુપાત્રનો લાભ લેવામાં તન્મય બનેલી રેવતીએ ન તો આર્તધ્યાન કર્યું કે ન અફસોસ કર્યો. ચોથો બાટલો લાવી લાભ લઈ તીર્થંકર નામકર્મ બાંધી ધન્ય બની ગઈ.
(૬) બદ્દાનતથી મોટા ભાઈનું ખૂન કરનાર નાના ભાઈ મણિરથનું હિત ઈચ્છવા, તેને ક્ષમા આપવા, વૈમનસ્ય ભૂલી જવા ધર્મપત્ની મયણરેહાએ પતિને પ્રેરણા આપી. સમાધિ મરણ કરાવી દુર્ગતિમાંથી પતિને બચાવ્યો. અંત સમયે જો ક્રુરતા જીવનમાં હોત, વૈર લેવાની ભાવના હોત તો પતિનો ભવ બગડત અને પોતાનું જીવન બગડત. છેલ્લી ક્ષણે એ સન્નારીએ શીયળવ્રત પાળવા અને ધર્મપત્નીનું કર્તવ્ય પૂર્ણ કરવા પતિને વેર ભૂલી જવા વિનંતી કરી. ક્ષમા કરાવી સમાધિ મરણ અપાવ્યું.
આ ઉપરાંત જૈન શાસનમાં આ કાળમાં ગુણનો દ્વેષી, સાધ્વાચાનો અભ્યાસ કરાવનાર કુલવાહક મુનિ તેમજ સાધુનો પરમ વિનય કરનારી કુંતલદેવી જેવા અનેક ઉદાહરણો મળે છે.
ચાનો કપ કે દાળની તપેલી હાથમાંથી છટકી જમીન ઉપર પડે તો નુકસાન ૫-૨૫ રૂપિયાનું થાય, તે સહન થાય છે. પણ ધર્મસ્થાનમાં ગયા પછી માનવીનું મગજ છટકી જાય, કષાયો કરી બેસે તો અપરંપાર નુકસાન થાય, ભવભ્રમણ ભોગવવું પડે છે. માટે જ જેના જીવનમાં સમતા, શાંતિ, સમાધિ નથી, તેવા જીવોએ ધર્મસ્થાનકોમાં જતા પહેલા કે પછી સર્વપ્રથમ ક્રુર પરિણામો પવિત્ર સ્થળોમાં ન કરવાની ભાવના ભાવવી જોઈએ.
વ્યવહારમાં કામ પૂરતું કામ કરે તેવા નોકર, ‘નોકરી' કરનારો કહેવાય. પોતાનું
૨૮
