________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૦
તત્વજ્ઞાન
વિચારીએ તે ખબર પડે કે બ્રહ્મ સત્યે નરિમથ્થા ની દ્રૌવ નાર:તેથી રડવાનું કારણ નહિ. આ બધું નવલકથામાંનું દુ:ખ છે. આ જગત એક નવલકથા જ છે. બધું છાપેલું છે તે સત્ય ડું જ છે? તેમ આ જગત સત્ય થોડું જ છે કે તેના માટે રડવાનું! હે સૃષ્ટિ વુ तुम्हाला, ठेवितसे देव पाहावयाला ।।
શ્રાવણ મહિનામાં વરસાદ પડ હોય ત્યારે પર્વત જુઓ, નદી જુઓ. સૃષ્ટિસૌદર્ય જોઇને આંખ તૃપ્ત થાય. પરંતુ તેને માટે મન ખાલી હોવું જોઈએ. મન ખાલી કરીને જાવ તે સૌદર્ય લૂંટી શકાય. શેરબજારને વેપારી નિસર્ગ પાસે જઈ આવે. તે નિસર્ગ જેવા જાય પણ લોકોને કહેવા થાય એ માટે જોવા જાય. તેથી આજે જાય અને કાલે પાછો આવે. કારણ તેનું મગજ, હૃદય ખાલી જ નથી. તેની પાસે દષ્ટિ નથી. તેથી તે જુએ પણ બધું નકામું. પથ્થરથી ભરેલું અંતઃકરણ છે તેથી કંઈ જોઈ શકતે નથી. તે જુએ એટલા માટે કે “અમે જોઇ આવ્યા” એમ ફેકટલાલને કહેવા થાય. તેને સૌંદર્ય ક્યાંથી ખબર પડે? આપણું હૃદય, મગજ ખાલી થતું જ નથી. આપણું અંતઃકરણ પથ્થરોથી ભરેલું હોય પણ ભાવભકિતથી ભરેલું નહિં, તેથી એવા ઘરડા થયેલા લેકે જગતથી કંટાળી જાય.
ભગવાનનું જગત મંગલ છે. હું મંગલ છું, મારું જીવન મંગલ છે એમ કહી હસતા રહેવું જોઈએ. હું પામર તરીકે નથી જન્મે. મારે જન્મ મંગલ છે. ભગવાનને સૃષ્ટિ તરફ જેવા આંખ નથી. તે ભગવાનને કહે કે “ભગવાન! મારી આંખ વડે તું સૃષ્ટિનું સૌંદર્ય જો.” તવવેત્તા, જ્ઞાની અને ભકત કેણ તે લેકેને ખબર ન પડે, કારણ કે લેકે જાહેરાત ન કરે. અંદર થતું રહેલે ફરક બહારના લોકોને ખબર ન પડે. કેને એરડો (મન, બુદ્ધિ અને હૃદય) ખાલી છે તે ખબર ન પડે. આ ભાષા ભગવાન જ વાંચી શકે.જેની શિવદષ્ટિ થઈ એ કે હસતા હોય.
બટન કહે કે “હસતે માણસ અને રડતી સ્ત્રી ભંયકર છે. (Laughing man and weeping woman are always dangerous)' આવું વાંચેલું છે. પરંતુ બટનાને એ ખબર ન પડે. ગીતા જેનું વર્ણન કરે એ તુન્ત જ રમન્તિ -એ હસતા–નાચતા લેક હોય. આત્મહાસ્યથી લોકોને હસતા ભગવાન જ ઓળખી શકે.
હું મંગલ છું. વેદાંત કહે કે અહંકાર ખરાબ છે. તે કહે કે હું' કાઢ પણ તેણે કહ્યું કે અહંકાર ખરાબ છે? અહંકાર ઉપર તે
For Private and Personal Use Only