________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
__आनन्दलहरी
શોક – ૨૮ स्वदीयं सौन्दर्य निरतिशयमालोक्य परया
भियैवासीद्गगा जलमयतनुः शैलतनये। तदेतस्यास्तस्माद्वदनकमलं वीक्ष्य कृपया
પ્રતિષ્ઠામતન્યસિગરાસવાન શિબિર | ૨૮ રાઈ - હે શિલતને (પર્વતરાજની છોકરી)! તારૂં નિરતિશય સંદર્ય જોઈને અત્યન્ત ડરી ગયેલી ગંગાએ જલમય શરીર ધારણ કર્યું (અર્થાત્ ભયભીત થયા પછી શરીરમાંથી પરસે છૂટે) તે જોઈને ભગવાન શિવજીએ ગંગાના દીન મુખકમલ તરફ કૃપાની દષ્ટિથી જોયું અને પિતાના માથા ઉપર ગંગાને સ્થાન આપીને તેની પ્રતિષ્ઠા વધારી. (પરમપૂજ્ય શાસ્ત્રીજી પાંડુરંગ વૈજનાથ આઠવલેના પ્રવચન ઉપરથી)
દે છે એટલે હે પર્વતરાજ હિમાલયની છોકરી ! તારું નિરતિશય (એટલે જેના કરતાં બીજું અતિશય નહિ તે) સંદર્ય જોઈને ગંગાને બહુ ડર લાગે; અને ડરી ગયેલી ગંગા પાણી પાણી થઈ ગઈ. ભયભીત થયેલી ગંગાના દીન મોઢા તરફ ભગવાન શિવજીએ કૃપાની દષ્ટિથી જોઈને, તેને પિતાના માથા ઉપર જગા આપીને ગંગાની પ્રતિષ્ઠા વધારી. ડરી ગયેલી ગંગાને શિવજીએ પોતાના માથા ઉપર સ્થાન આપ્યું, તેથી ગંગાની પ્રતિષ્ઠા રહી; નહિ તે તારા સાંદર્ય સામે ગંગાની પ્રતિષ્ઠા ન રહેત.
આ લેકમાં શંકરાચાર્યે પાર્વતીના નિરતિશય સાંદર્યનું વર્ણન કર્યું છે. પાર્વતી સુંદર હશે જ એમાં શંકા નહિ, પરંતુ ગંગા પણ સુંદર કેમ ન હશે? આખા જગતને સંદર્ય આપવાવાળા શિવજી (આ નામ આદિમશક્તિને ઉદ્દેશીને વાપરવામાં આવ્યું છે) ના સંસર્ગથી પાર્વતી સુંદર થઈ, તે શિવજીના માથા ઉપર સ્થાન મેળવનાર ગંગા પણ તેટલી જ સુંદર હશે. છતાં શંકરાચાર્યને પાર્વતીનું સાંદર્ય
For Private and Personal Use Only
