________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનન્દલહરી
૧૭૫
શંકરાચાર્ય આ શ્લેકમાં વૈશ્વિક સિદ્ધાંત, વૈશ્વિક દૃષ્ટિકોણ સમજાવે છે. સંદર્ય મારક ન બને તે જોવાનું છે. બાધ (Buddhist) લેકેએ શરીર માંસને ગળે છે એમ કહ્યું પણ તે વિચાર પ્રભાવી નથી. શરીર માટે, જગત માટે નફરત નિર્માણ કરવી આ રસ્તે વિકાસની દષ્ટિથી પ્રભાવી નથી, તેથી જ તે “સંસાર ખારે છે કહેનાર ડેસે પિતાના છોકરાને પરણાવે છે. સંસાર ખારે નથી તે હકીકત છે, તે છતાં યે “સંસાર ખારો છે” એમ બોલે છે. આમ કહેનારા આત્મવંચના કરે છે. કેઈ સંસારી જે વાત માનતું નથી તે વાત કથાકાર કહે કે, “સંસાર ખારે છે. તેથી બધા પિતાના દીકરાને ઠાઠમાઠથી પરણાવે છે – આ આત્મવંચના છે અને આત્મવંચનાથી માનવી જીવનને વિકાસ શક્ય નથી.
ઉદાત્તિકરણ અને વિભૂતિકરણ આ બે જ રસ્તા છે, તેમાં વિભૂતિકરણ પૂર્ણ (perfect) (સચેટ) ઉપાય છે.
શંકરાચાર્ય કહે છે કે, “મા! અપ્સરા સુંદર છે, પણ તે તારી ચરણરજથી અને તારા અત્યંગસલિલથી ઉત્પન્ન થઈ છે તેથી તે વંદનીય છે–પૂજનીય છે–આ દષ્ટિકણ લે. શંકરાચાર્ય અપ્સરા ઉપર લટું થયા નથી. આ બ્લેક માર્ગદર્શન કરે છે તેથી બહુ મહત્વનો છે. બધા જ લેકે મહત્વના છે. છેલ્લે પ્લેક આશીર્વાદાત્મક છે, તે આપણે આવતે વખતે જોઈશું.
=
For Private and Personal Use Only