________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનન્દલહરી
૧૬૫
ખલાસ કરે છે. એમ! તે તે જગદંબામાં સાંદર્ય જ નહિ હોય – આવું નથી. ભેગમાં સાંદર્યને નાશ છે. કેઈપણ સુંદર વસ્તુને ભેગ લીધે તે સિંદર્ય ખલાસ થઈ જાય; અને ભકિતમાં સાંદર્યનું સાતત્ય છે. સુંદર શિખંડ ખાશે, પણ પેટ ભરાઈ ગયું તે શિખંડનું સાંદર્ય ખલાસ. ભેગશકિત સંદર્ય ખલાસ કરે છે, પણ ભકિતશકિત ભેગવૃત્તિ ખલાસ કરે છે – પરિણામે ભકિતમાં સૌદર્યનું સાતત્ય ટકે છે, તેથી તારું સૌદર્ય ઉચ્ચ છે.
શંકરાચાર્યની આંખ અપ્સરા ઉપર ગઈ તેનું કારણ શું? થવ વિતવ પ્રત્ આવું કહેવાવાળા શંકરાચાર્યને શું અપ્સરાનું પ્રલેભન – આકર્ષણ લાગ્યું? અસર કરતાં જગદંબાનું સંદર્ય વધારે છે એ કહેવાની એમને શી જરૂર પડી? અપ્સરામાં ભેગવૃત્તિ વધારવાને દુગુણ અને જગદંબામાં ભેગવૃત્તિ ખલાસ કરવાને સદ્ગુણ દેખાય છે – શંકરાચાર્યને આ સમજાવવાનું છે. કેવળ અસર કરતાં જગદંબાનું સૌંદર્ય સારું છે એ કહેવાને તેમનો અભિપ્રાય નથી.
પ્રશ્ન એ છે કે, ભગવાન! તે આ જગત બનાવ્યું છે તેથી તે સુંદર છે. જગતનું સૌંદર્ય અને વિકારી બનાવે છે – આ જીવની સમસ્યા છે. આ સમસ્યાને જવાબ છે? પ્રત્યેક માનવજીવનમાં આ કેયડે છે. ભગવાનનું સંદર્ય નિરતિશય છે તે કબુલ, પણ જેને ભગવાનની ઝાંખી થાય છે તેને બીજું સૌંદર્ય (જગતનું) તુચ્છ લાગે છે, તેથી જગતનું સૌંદર્ય તેને પ્રભિત કરી શકતું નથી. રંભાનું સૌદર્ય શુકદેવને મોહિત કરતું નથી, કારણ તેમને ભગવાનની ઝાંખી થઈ હતી; તેમણે જગદીશના નિરતિશય સિંદર્યની અનુભૂતિ લીધી હતી.
જગદીશ અતિ સુંદર છે. જગત્રિયતા અને જગદીશ જે આટલે સુંદર હશે તે સૃષ્ટિ (તેની દીકરી) કેટલી સુંદર હશે ? બા સુંદર હશે તે તેની દીકરી સુંદર થાય જ; તેનું કારણ મા પિતાને રંગ, પિતાનું લેહી આપે છે. જગતનું ઉપાદાનકારણ અને નિમિત્તકારણ તે જ છે. જગદીશે જગત બનાવતાં મેટ ગોટાળો ઊભો કર્યો છે. જગદીશે પિતે આ સૃષ્ટિ ન બનાવતાં બીજા કોઈને ઓર્ડર આપી દીધું હોત તે, અને
For Private and Personal Use Only
