________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૫૬
તત્વજ્ઞાન
વેપારીને છે. તે કંઈ સત્કર્મો કરે છે અને ભગવાન પાસે માગે છે. આ બન્ને પ્રકારના કહેવાતા (so called) ભકત છે.
ભકતની ન્યાત જ જુદી છે. કેવળ મંદિરમાં જવા લાગીને ભકત થવાતું નથી. મંદિરમાં જવાવાળે માણસ વેપાર માટે પણ જાય, કાં તે મંદિરની બાજુમાં બંગડીની દુકાન હોય તેથી તે જતે હેય; પણ એને તે ગયે જ છૂટકો છે. આમ શ્રાવણ મહિનામાં મંદિરે દેડવાવાળા બધા ભાત છે એમ માનવાનું કંઈ જ કારણ નથી; તે કાં તે ભિખારી હેય, કાં તે વેપારી હેય. ભકતની એક ત્રીજી વાત છે, તે ભગવાન ઉપર ખર પ્રેમ કરે છે.
સાધકને ડરવાનું કારણ શું ? જે લુચ્ચાઈ કરતું નથી, શાક્ય કરતે નથી તે સાધક તે પ્રભુ પ્રેમને અધિકારી થાય ને? આ સાધક તે ભગવાનનો પ્રેમનો વિષય છે ને ? ના.
પ્રભુની કારુણ્યવૃત્તિ શંકરાચાર્યને ગમી છે. તે કહે છે કે, ગંગા ડરી ગઈ અને આદિમશકિત શિવજીના માથામાં છુપાઈ ગઈ. તેમને પાર્વતીનું સંદર્ય નિરતિશય લાગે છે. આદિમશકિતના હૃદયમાં બેઠેલી કારુણ્યશકિત શંકરાચાર્યને ગમી છે.
સામાન્ય માણસની વાત છેડી દે, પણ જે સાધક હોય તેને તે ભગવાન ઉપર પ્રેમ હોય ને? ના, તે પણ ભગવાન ઉપર પ્રેમ કરતે નથી. પ્રેમની પરીક્ષા કરીએ તે સાધક આ પરીક્ષામાં પાસ થશે નહિ; તેથી સાધકને પણ અંદરથી અકળામણ હેય છે, સાધક શુદ્ધ દિલને અને પ્રયત્નશીલ યતિ હોય છે. તે યત્નશીલ હોય છે પણ તે પ્રેમની પરીક્ષા (test) માં નાપાસ થશે. આ સાધક પણ વેપારી છે. તે યત્નશીલ હોય છે તે છતાં આવા સાધકના દીલમાં કંઈક ડંખતું હોય છે. મારે માલ વધારે કિંમતે ખપે એવી તેને આકાંક્ષા હોય છે. તે કહે, “મારી બુદ્ધિ ક્ષુદ્ર છે તે મને ખબર છે, તે મારે ભગવાનને વેચી નાખવી છે. મારો માલ કરે છે, પણ ઉત્કૃષ્ટ સેલ્સમેન થઈ વેચી નાખવે છે. કચરાને સારે ભાવ લાવે તે ઉત્કૃષ્ટ દલાલ” આમ લેકે કહે છે. આ હું કંઈ અર્થશાસ્ત્ર નથી કહેતે, પણ લેકેની માન્યતા છે તે કહું છું
For Private and Personal Use Only
