________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૫૮
तत्वज्ञान
કહીને તે રડે છે. મૂળ વાત એ છે કે, બચું માથી વિખૂટું પડી ગયું છે, અને વિયેગના દુઃખથી તે રડે છે. મેળામાં મા ને દીકા જાય, અને દીકરે છું પડી જાય પછી તે રડે, તેને લેકે બીસ્કીટ કે પેંડા આપે પણ તેનું રડવાનું બંધ થતું નથી, કારણ બને વિગ છે. આમ જગદંબાને વિગ સાધકને રડાવે છે, પછી ભલે તેની પાસે વિત્ત, કીતિ ઈત્યાદિ ઘણાં રમકડાં હોય.
ભગવાનને વિયેગ સાધકને અસહ્ય લાગે છે. વાસ્તવિક પ્રેમમાં બધું જ મધુર લાગવું જોઈએ. તેનું હોવું મધુર, તેવી રીતે તેનું ન દેવું પણ મધુર લાગવું જોઈએ; પણ સાધકથી આ થતું નથી. તેથી આ સાધક પણ કારુણ્યશક્તિને વિષય છે, પણ પ્રેમશક્તિને વિષય નથી.
મંદસાધકને કારુણ્યશકિત સુંદર લાગતી હશે, પણ શંકરાચાર્ય જેવા તત્ત્વવેત્તાઓને, સિદ્ધને, પ્રેમશકિત સુંદર લાગવી જોઈએ ને? તેમને પણ સાતમે પડદે પ્રેમના બારામાં શંકા છે તેથી એમને પણ કારુણ્યશકિત સારી લાગી સાધકે કદાચ પ્રેમના અધિકારી ન હશે, પરંતુ સિદ્ધ તે પ્રેમના અધિકારી ખરા ને? આ સિદ્ધને પણ પ્રેમને ભાવ નથી. પ્રેમની ઊંચામાં ઊંચી પરીક્ષા (test) પર તેને કસ લગાડાય તે સિદ્ધા પણ સે ટચનું સેનું નથી – એમની પણ ઉજજવળ અને નિર્મળ એકનિષ્ઠા છે કે નહિ તેની શંકા છે.
આ સિદ્ધ લેકેએ રડવાનું કારણ શું? અરે! આ સિદ્ધે તે મહાન લુચ્ચા વેપારી છે. પૈસા આપીને કંઈ લેવું તે ડહાપણ છે, પરંતુ શંકરાચાર્ય જેવા સિદ્ધ પુરૂષે તે કંઈ જ ન આપતાં લેવાવાળા છે. આપણે તે કર્મ આપીએ, પણ આવા લેકે તે બધું ઉધાર (credit) ઉપર જ લાવે. આપણે આપણા કર્મથી મન, બુદ્ધિ શુદ્ધ કરીએ-કર્મ આપીને મન અને બુદ્ધિ સારી લાવીએ; પરંતુ સિદ્ધ લેક એમને એમ કંઈ ન આપતાં સારામાં સારી વસ્તુ ઉપાડી લાવે. વાલમીકી અને વસિષ્ઠને આવી બુદ્ધિ કયાંથી મળી? તેમની બુદ્ધિને પ્રસાદની સાથે સાથે સારભ છે. તેમને બુદ્ધિ મળી નહિ; તેમણે બુદ્ધિ ભગવાનના શો રૂમમાંથી ઉપાડી. એમને વર્ગ જનેત્રી વગરને છે. એમને લૂટારૂ બોલાય નહિ પણ તેમણે ભગવાનના કેપ્યારમાંથી માલ લૂંટ. તુકારામ કહે કે,
-
For Private and Personal Use Only