________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૮૬
તત્વજ્ઞાન
તરફ દયાની દષ્ટિથી જ જુએ છે અને ચાતકને મધુર પાણી આપે છે. જે મેઘ આવું કરતા હોય તે પછી મને ખાત્રી છે કે હું તારી શ્રેષ્ઠ ભકિત ન કરી શકું તે પણ તું મારા ઉપર દયા કરશે જ. શંકરાચાર્ય કહે છે કે બા! ક્યા રસ્તેથી મારી બુદ્ધિ તારી તરફ વાળું તે ખબર પડતી નથી. તારી પાસે કઈ વિધિથી આવી શકું તે સતત વિચાર્યા કરું છું.
ભગવાનમાં માણસનું મન સ્થિર થવું જોઈએ, પણ માણસનું મન ચંચલ હેવાથી તે પ્રભુ પાસે જતું નથી. માણસનું મન બધે ઠેકાણે સ્થિર થાય, પરંતુ ભગવાનમાં એકાગ્ર થતું નથી. માખી જગતમાં બધે ઠેકાણે ફરે, તે વિષ્ટા ઉપર જઈને પણ બેસે; પરંતું કેઈ દિવસ તે અગ્નિ ઉપર બેસતી નથી, કારણ તેને ખબર છે કે અગ્નિ ઉપર બેસીશ તે હું ખલાસ થઈ જઈશ–મનનું પણ તેવું જ છે. તેને ખબર છે કે હું ભગવાન પાસે જઈશ તે ખલાસ થઈ જઈશ'-તેથી તે ભગવાનમાં સ્થિર થતું નથી. તેથી જ શંકરાચાર્ય ભગવતીને કહે છે કે “પ્રભુ! તું અંત:કરણમાં દયા રાખીને મારી તરફ જો, તે જ મારા ચંચલ મનમાં સ્થિરતા આવશે.
ખરી વાત એ છે કે બચ્ચું ચંચલ રહે તેમાં જ એની શેભા છે. નાનું બચ્ચું જે પલાંઠી મારીને સ્થિતપ્રજ્ઞની માફક એક જગાએ બેસી રહે તે એમાં આપણને દોષ લાગે. નાનું બચ્ચું સ્થિર બેસી શકતું નથી તેમાં જ એની શેભા છે. બચ્ચે જે સ્થિર બેસે તે તેમાં દોષ છે. આ પ્લાકમાં મનની ચંચલતાનું ગુણવર્ણન છે.
બા! મને સતત એમ લાગ્યા કરે છે કે “હું ભગવાનનું ખૂબ કામ કરીશ તે ભગવાન મારા ઉપર પ્રસન્ન થશે, તેથી જોરશોરથી તારું કામ કરવા લાગું છું. થોડા દહાડા પછી એમ લાગવા લાગે-કામ કરીને ભગવાન પ્રસન્ન થતા નથી, મારે જ્ઞાન મેળવવું જોઈએ. જે હું જ્ઞાન મેળવીશ તે મારા ઉપર બા પ્રસન્ન થશે, તેથી હું જ્ઞાન મેળવવા પ્રયત્ન કરું છું. થોડા જ દહાડામાં એમ લાગવા લાગે કે તું ભકતે ઉપર જલદી પ્રસન્ન થાય છે તેથી હું ભકિત કરવા લાગું, કેટલાક દહાડા જપ કરું, તપ કરૂં–આવી રીતે હું સતત રસ્તા બદલાવ્યા કરું છું. ઘડીકમાં હું
For Private and Personal Use Only
