________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનન્દલહરી
૧૩૫
-~- ~~-~કલાસ એટલે હિમાલય. ભગવતીનો નિવાસ કૈલાસમાં છે. મા સ્થિર છે, ભગવતીની બેઠક કેલાસ છે. પુરાણોમાં આવું વર્ણન છે કે, એક કાળે પર્વતને પાંખ હતી, તે અસ્થિર હતા અને પાંખ હેવાથી એક જગાએથી બીજી જગાએ પર્વત ઉડતા હતા. એકાદ સુંદર શહેર ઉપર પર્વત ઉડીને બેસી જાય તો આખું શહેર દટાઈ જાય. સમજે હિમાલય ઉડીને મુંબઈ શહેર ઉપર બેસી જાય તો મુંબઈ શહેર ખલાસ થઈ જાય. પરંતુ ઈન્દ્ર પર્વતની પાંખો કાપી નાખી, તેથી પર્વત સ્થિર થયા. આજે પણ આ જ ડર છે કે, લડાઈ થાય તે બે કલાકમાં મુંબઈ શહેર ખલાસ. માણસે ઉભું કરેલું વૈભવ બે કલાકમાં ખલાસ કરવાનું કે? તેથી આ વિચાર કરવા જેવી ઘટના છે. જે સ્થિર હોય તે ભગવાનને ગમે; જેની બેઠક સ્થિર ન હોય તો ભગવાનને ન ગમે.
માનવી જીવનની બેઠક, બદ્ધિક બેઠક સ્થિર હેવી જોઇએ, અસ્થિરતાથી ભગવાનને દુઃખ થાય. આપણા જીવનની બેઠક અને ૌદ્ધિક બેઠક સ્થિર થાય એટલા માટે ઉપનિષદ, ગીતા, વગેરે વાંચવાના. આપણું જીવન એટલે શું? આ શરીરમાં પંચમહાભૂત અને ચિતન્ય છે, તે પછી માણસ શું છે? વાસના આ માણસ છે. મને વાસના છે તેથી હું માણસ છું. માણસ એટલે સ્ત્રી – પુરૂષ બને. હું કચ્છ ગયે હતું ત્યાં એક ભાઈએ કહ્યું કે, “આ માણસોની જગા છે અને આ તરફ બહેનોની જગા છે. મને થયું કે, બહેને આ માણસ નથી? માણસ એટલે માનવ-જીવ, આ અર્થમાં કહું છું.
માણસની જીવનની બેઠક સ્થિર હેવી જોઈએ. જીવન એટલે વાસના. વાસનામાં ધૈર્ય હેવું જોઈએ. અથથી ઇતિ સુધી–જીવન પર્યંત “ભગવાન” આ એક જ વાસના હોવી જોઈએ. આપણી વાસના હંમેશાં બદલાય છે. નાનપણમાં “વિદ્યા ” આ વાસના હોય છે, તેથી વિદ્યા મેળવવા પાછળ પડીએ. આપણે નાનપણમાં વિદ્યાને ફૂગે પુગાવીએ; કારણ આપણને એમ લાગે કે, વિદ્યા આવડશે તે જીવન છે તેથી વિધા મેળવવા ગાંડા થઈએ. વિદ્યા અને જીવનને બહુ સંબંધ છે તેના બારામાં શંકા જ છે; કારણ વિદ્યા વગર પણ ખેત જીવે છે. માણસ વિદ્યા મેળવે પણ પછી થોડા ટાઈમમાં તેને વિદ્યાને કંટાળે આવે. પછી માણસ
For Private and Personal Use Only
