________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૦
તવજ્ઞાન
તેજમાં ચમકારે છે, સાથે સાથે તેમાં હુંફ આપવાની શક્તિ છે. માણસ પોતાના કર્મનું ખાતે રહ્યો છે. ભગવાન કેઈને કંઈ આપતે નથી. ભગવાન પોતે જ કહે છે કે, ના તે નિત્પાપં ભગવાન કશું આપતો નથી; આપણે આપણું જ ભાતું ખાતા રહ્યા છીએ. આપણે અહીં આવ્યા તે ભાતામાં રોટલે અને મરચું લઈ આવ્યા છીએ તે ખાઈએ છીએ. જગતમાં પ્રત્યેક માણસ પિતાપિતાનું ભાતું લાવ્યું છે તે ખાય છે અને ચાલતે થાય છે. માણસને હુંફની જરૂર છે. ખરી હુંફ તેજમાંથી મળે છે. તેમાં ભગવાન હુંફ આપે છે.
વાયુને વૈરગતિ છે, તેના લીધે તેમાં સ્વચ્છતા છે, અને આકાશમાં અનિર્વચનીય વ્યાપકતા છે. આ વૈરગતિ અને વ્યાપકતા ભગવાનની છે. બા! તારૂં પ્રતિબિંબ પંચમહાભૂતમાં દેખાય છે.
શંકરાચાર્ય આવું વર્ણન કરે છે, અને અર્થ શંકરાચાર્યને રત્નને મહેલ જોવા મળે હશે. ભગવાનના બધા રને જગતમાં પડયા છે. છગનલાલ દર્શન કરવા આવે તે ભગવાન કહે, “આ મારૂં રતન (!)' આ રત્નના બે અર્થ છે-કટાક્ષથી ભગવાન કહે છે કે, “આ મારું રતન!”
શંકરાચાર્ય કહે છે કે, બા! તારૂં પ્રતિબિંબ દિવાલમાં પડે છે તેમાં રહસ્ય છે. ભગવતીના જગતની દિવાલે છે તેમાં તેમને ભગવતીનું પ્રતિબિંબિ દેખાય છે. બા! આ દિવાલમાં તારે સિકકે, તારી છાપ દેખાય છે.
કેઈના ઘરે સ્ત્રીનું ચલણ હોય તે તે ઘરમાં પ્રત્યેક ઠેકાણે તેની છાપ દેખાય. આમ આ જગતમાં તારૂં ચલણ છે, તેથી પ્રત્યેક ઠેકાણે તારી છાપ દેખાય છે. “નજર નાખું ત્યાં હે નારાયણ! વિધવિધરૂપે ભાળું પ્રત્યેક ઠેકાણે ભગવતીનું પ્રતિબિંબ દેખાય છે.
શંકરાચાર્ય કયા જગતની દિવાલની વાત કરે છે? શંકરાચાર્યને કહેવાનું છે કે, જીવનની દિવાલમાં ભગવતીનું પ્રતિબિંબ પડે છે. જીવનની બે દિવાલ છે; ભાવ અને લોગઆ બે દિવાલે છે. જીવ આ બે દિવાલમાં ભરાઈને બેઠો છે. જીવનમાં ભાવ હવે જોઈએ;
For Private and Personal Use Only
