________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૦
તત્વજ્ઞાન
જીવે “બા ની કેડ છેડી તેથી જીવ ક્ષુદ્ર થયે. મારે મારી શોભા વધારવી હોય તે મારા સ્થાને, “બા” ની કેડ ઉપર જ બેસવું જોઈએ. બા! ઘણું લેકે તારી કેડ ઉપર બેઠા છે પણ તે છતાં મને ત્યાં જગા મળશે. મારા માટે ચોક્કસ જગા છે કારણ તારે કટીભાગ વિશાળ છે. બા! મારે તારી કેડ ઉપર બેસવું છે. લેકે સંસારમાં ચાલતાં ચાલતાં થાકી જાય. વૃદ્ધ મનથી પણ થાકે, કારણ તે પિતે ચાલે છે. માની કેડ ઉપર બેઠેલા થાકતા નથી. ચૈત્ર મહિનો હોય, સખત તાપ લાગતું હોય. મા છોકરાને કેડ ઉપર લઈને ચાલે તે બચ્ચું થાકતું નથી. થાક લાગ્યો હશે તે તે માને, બચ્ચાને નહિ. યાજ્ઞવલ્કયને બે પત્ની પણ તે સંસારથી થાકે નહિ, કારણું તે માની કેટ ઉપર બેઠા છે. આપણે બધા કર્મનું ખાઈએ તેથી આપણને સંસારમાં થાક લાગે. માની કેડ ઉપર ન બેઠા તેમને થાક લાગે અને જીવનની કથા થઈ જાય. જે તારી કેડ ઉપર બેસે તેમનું જીવન જીવન રહે. તારી કેડ ઉપર તેથી જ મારી દષ્ટિ છે.
સંસારમાં લેકે થાકી જાય, કારણ વિરૂદ્ધ વિચારની પત્ની હેય, છોકરાઓ સાંભળતા નથી, માબાપ તરફ છોકરા જોતા નથી. આ અનભવ આવ્યા વગર રહે નહિ. તે ટાઈમે માબાપનું શું થતું હશે? સંસારમાં અર્થ નથી એમ લાગે. કેઈને કદર નથી, સૌ પોતપોતાનું જુએ છે, મારું કઈ નથી એમ લાગે. બીજું સંસારમાં બાંધીને સાચવવા પડે. વયે પંડ્યા રીતે–સગાવહાલાંઓ બધા ભયાનક લાગે. હું તે સંસાર કરતાં થાકી ગયે. સગાસંબંધીઓ બધા કેવા? તેમની જોડે તમે નવાણું વખત સારું વર્તન રાખે પણ એક વખત ભૂલ થવા દે, તે તેઓ તમને કાગડાની માફક ચાંચ મારે. આ કટ્સત્ય છે. કૂતરાની પૂછડી વાંકી જ રહે. તેમનું મનેરાધન કરતાં કરતાં, બીજાઓનાં અંત:કરણ સાચવતાં જીવન ગાળ્યું પણ કોઈએ વિચાર કર્યો નહિ કે મને શું લાગશે?
શાસ્ત્રકારે કહે “તારા બાંધીને કંટાળે આવે તે તું સત્કર્મ તરફ વળ. હું સત્કર્મ તરફ વળું, મેટા લેકેની માફક જન્મ માગું, કારણ મારે તારૂં કામ, સત્કર્મ કરવું છે. પણ બા! તારું કામ કોઈને જોઈતું નથી. કેઈ ઠેકાણે તારા કામને આવકાર (response) નથી. જગત સત્કર્મ સમજતું નથી; સ્વાર્થથી અને લુચ્ચાઈથી ભરેલું જગત
For Private and Personal Use Only