________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનંદલહરી
૭૧
આ ખોટી વાત છે. ધર્મના નિયમો કે વ્યક્તિએ બનાવેલા નથી, તે પરબ્રહ્મ જ છે.
રાજ્ય કેણ કરે છે? આના બુદ્ધિથી જવાબ આપ કઠણ છે. રાજ્ય રાષ્ટ્રપતિ કરે છે? ના. રાજ્યબંધારણ (Constitution) કરે છે? ના. બંધારણ (Constitution) મુજબ રાજ્ય થાય છે. બંધારણ (Constitution) પાર્લામેન્ટ બનાવે છે અને પાર્લામેન્ટ બંધારણ (Constitution) મુજબ થાય છે. આને શું અર્થ થાય તે તક (logic) થી વિચાર કરે. આને જ અમે અનિર્વચનીય વાત કહીએ. આ જગતના કાયદાઓને પીઠબળ (sanction) આવે છે તે અનિર્વચનીય સત્તાનું છે, નહિ તે બંધારણુ પાર્લામેન્ટ બનાવે છે અને પાર્લામેન્ટ બંધારણ મુજબ થાય છે; આને તર્કથી શું અર્થ કરશે? આ ગોટાળે છે, પણ તે ટાળે છે તે બુદ્ધિશાળી લોકોએ ઊભે કર્યો છે. બ્રાહ્મણોએ કેસનાતની લોકેએ કર્યો નથી, તેથી તે ચાલે. આમ જગતના કાયદાઓની સત્તા બંધારણ નક્કી કરે છે; લાકે નથી કરતા. આવી જ રીતે ધર્મના નિયમનું છે, જરુરિયાત મુજબ લેકે નિયમો બનાવતા ગયા તે વાત બરાબર નથી.
ધર્મના મૂલ્ય ચિરંતન અને સનાતન છે. તે જગતની શરૂઆતથી જ છે, તે કેઈએ બનાવેલા નથી. આ નિયમને કઈ જગ્યાએ કેઈએ આભુષણ પહેરાવ્યાં હશે, પણ ધર્મનાં મૂલ્ય સનાતન છે.
બા! જગતમાં કેવી રીતે રહેવાનું તેના ધર્મો છે; તે ધર્મો તે નિર્માણ કર્યા છે. તે કાયદાની પાછળ તારી આંખની ધાક છે. જેમ બે પ્રેમાળ છે તેમ તેની આંખની ધાક પણ છે. આને લીધે બા! તું જે બેલશે તે કાયદો થઈ જાય છે. તારા શબ્દનું પીઠબળ (sanction) શ્રતિની પાછળ છે, તેથી તું બોલે તે ધર્મ-તારી આંખની ધાકને લીધે તું બેલે તે કાયદે થઈ ગયે.
જીવત્વ અને ઈશ્વરત્વ એ ધર્મ છે. જીવની પાસે અપૂર્ણતા, અછત, કામ-ક્રોધાદિ ધર્મો છે, તે ધર્મો તે પૂર્ણ વિચાર કરીને નિર્માણ કર્યા છે. તારી પ્રત્યેક કૃતિની પાછળ કંઈ ને કંઈ વિચાર છે, તેથી જ તે પિ પ્રચ્છન્ન પાપાનામ્ રાસ્તા વૈવામ: અમારા છૂપામાં છપ
For Private and Personal Use Only