________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૪૨
www.kobatirth.org
તત્ત્વજ્ઞાન
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પેટમાં એમ હોય કે છેકરા ત્રાગુ કરે, તેને છેકરાની હઠ ગમતી હોય, આ વાત્સલ્યના રંગ છે. તેથી જ શકરાચાય કહે છે કે મા! તુ નતાળી છે. દુનિયાને નમાવવાવાળી તુ કોઇની સામે નમે છે.
પછી કહે ‘મા! તું માતઙૂની' છે, મા!તને હાથણ જેવી મદ અને મનેર ગતિ છે. જગદંબા મદદ કરવા માટે આવે પણ પ્રાણ કંઠ પાસે આવ્યા પછી આવે. 'મા! અમે હૂખીએ ત્યાં સુધી તું આવતી નથી. તને ઉતાવળ છે જ નહિ, મા! ચૌદ ચૌદ વર્ષ આવા દુ:ખના કાઢયા કહી માણુસ રડે. જેટલા વધારે રડે તેટલી તેની ગતિ મંદ છે. મા મદદ કરે પણ તેની ગતિ માં છે. આ મગતિ કેવળ ભૌતિક વિષયેા માટે જ છે એમ નહિં, ભકતેાની પાસે જવામાં, તેમને ભેટવામાં પણ માની ગતિ મંદ હેય.
' આમ
T
ચિત્તએકાગ્રતા વધારીને ભકત પૂર્ણતાની અનુભૂતિ સુધી જાય, પણ આ પૂર્ણતાની અનુભૂતિ રાજ મળે નહિ; કારણ તેને ઉતાવળ છે જ નહિ. મા તે હળવે હળવે મ≠ગતિથી આવે. આમ છતાં શંકરાચાય કહે છે કે મા! તું મંદતથી આવે છે પણ તારી ગતિ ખ્રિતિમઠ્ઠી મળવતીમનેાહર છે. તુ હળવે હળવે આવે છે–તારી ગતિ મંદ છે પણ તે છતાંયે તે ગતિ મનેાહારી છે. હું ઉતાવળ કરૂ છું કે આ આનંદ ફરી કયારે મળે? પરંતુ તું મદગતિથી જ આવે છે.' આ આનદ સાધક અવસ્થામાં જ લૂટવાના છે; તે આનંદ સિદ્ધ અવસ્થામાં નથી.
For Private and Personal Use Only
સામાન્ય માણસને કેટલા ફટકા પડે તેથી તે થાકી જાય. તે કહે ૧૪-૧૫ વર્ષ તમારી ગીતા વાંચી તે છતાંયે મારી આ સ્થિતિ? તેના પ્રાણ કંઠ પાસે આવે પણ જગદમની ગતિ મંદ છે. જેટલી તે ઉતાવળ કરશે તેટલી માની ગતિ મંદ છે. આવી જ રીતે ભકતની જેટલી ઉતાળ હાય તેટલા ભગવાન મદ ગતિએ આવે. ત્યાર પછી ભકત્તની ઉતાવળ જાય અને ભગવાનને ઉતાવળ થાય. શક્ત ઉતાવળ છેડી દે એટલે ભગવાનને દોડતા આવવું પડે. ભગવાનનું અને ભકતનું આ માનસશાસ્ત્ર છે. જગદંબા મંદ ગતિએ આવે છે તેથી કહે છે કે મા તું માતદ્દી છે. મળવતી-એશ્વર્યાં સંપન્ન–મા! તું અશ્વ સંપન્ન છે. માણસ પાસે પૈસા ન હોય. તે અશક્ત હોય તે ઇચ્છા ડાવા છતાં કોઇને મદદ કરી શકતા નથી, મદદ કરવા માટે તેની ગતિ મંદ હોય તે સમજી શકાય. પરંતુ મા! તુ
ન
