________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનંદલહરી
નથી અને હૃદય નથી. કેટલાક કહે કે તુલસીના પાંદડાથી હવા સ્વચ્છ થાય, તેના લીધે પ્રાણવાયુ વધારે મળે. કદાચ તે મળતે પણ હશે પરંતુ તેના લીધે ભાવની કિંમત ખલાસ થઈ જાય. “માના હાથની રસઈ મીઠી લાગે છેઆમાં ભાવ છે પરંતુ જે કઈ કહે કે “મા રસોઈ બનાવે છે તેના લીધે મહારાજને ત્રીસ રૂપિયા પગાર બચશે” આમાં ભાવ ખલાસ થઈ ગયે. આ વ્યવહારુ (Practical) જગતમાં ભાવના ટકાવી રાખવી કઠણ છે, અને ભાવ વગર જીવવું ભારે પડે.
સા એટલે પરિપૂર્ણ પાંદડાથી ભરેલી લતાને બધા આદરથી આશ્રય કરે છે–તેના માટે જુદી જુદી લતાઓને આશ્રય લે, પરંતુ બા! મારી બુદ્ધિ તે ગાઈ ને આશ્રય લે છે. આ શાબ્દિક વિલાસ છે. શપ એટલે પાંદડા વગરની. તેવી જ રીતે એટલે પાર્વતી. શંકરાચાર્ય કહે છે કે, “મારી મતી તારો જ આશ્રય લે છે. તેઓ કહે છે કે, “બધા માણસોએ આ શપ ની સેવા કરવી.”સા માં ગુણે હશે તેમાં શંકા નથી. પરંતુ ગા માં કંઈક જુદું જ સૌદર્ય છે, પણું સૌદર્ય ક્ષણિક છે અને આધારિત છે. પાંદડું દાંડીને ચીટકી રહે તે શેભે પરંતુ નીચે પડે તે પગ નીચે ચગદાઈ જાય. આમ પણ સૌદર્ય બીજાને આધારે છે પરંતુ સંપૂર્ણ નું સૌંદર્ય સ્વયંસિદ્ધ છે. બાકી બીજા પાંદડાં લતાને છેડે તે નીચે પડીને કચરે થાય; કારણ તેનું સૌદર્ય આશ્રિત છે. પરંતુ રવયંસિદ્ધ છે. તે પિતાના જ આધારે ઊભી છે. તેથી બધાએ અપર્ણનું સેવન કરવું. પ ની સેવા કરીને પુરાણ અને સ્થાણું એટલે શિવજી પણ કૈવલ્ય પદવી મેળવે છે. અપ સ્વયંસિદ્ધા હોવાથી તેનું સેવન કરનાર સ્વયંતિ થાય. આવા સ્વયંતિ પથરાને તિલિંગ કહે, અપર્ણનું સેવન કરતાં કરતાં શિવજી સેંકડો લેકેને મુક્ત કરે છે.
આ જગત ચિદાનંદલતિકાનો વિલાસ છે. આ લતિકાને પાંદડાં નથી, પણ તેથી આ લતિક સૂકી પણ નથી, તેનામાં જગતમાંનું પરમેશ્ય ફળ આપવાની શક્તિ છે. પાંદડાં વગર પણ આ લતિકા સૂકી નથી પણ લીલી છે અને બીજાને તે રસ આપનારી છે.
For Private and Personal Use Only
