________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૨૪
www.kobatirth.org
તત્ત્વજ્ઞાન
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(સંસ્કૃતમાં સ્ત્રીઓના પાલકાને ચાટી કહે તેમ સન્યાસીના વસ્ત્રને પણ શાટી કહે) તુ શુભ્ર સ્વચ્છ છે. નગતિ ોિરી એટલે હિમાલયની કરી છે. આવી રીતની તું, તેનું અમે સતત ભજન કરીએ છીએ, નમસ્કાર કરીએ છીએ.
શકરાચાય બેઠા છે, ચારે બાજુ અંધારૂં છે, વાદળિયાંઓની પછવાડે આવી રીતને શણગાર કરેલી જગદંબાના તેજસ્વી રૂપનું દર્શન થાય છે. અધે અંધારૂ છે તેમાં આ તેજસ્વી મા તેમને દેખાય છે. તેને શણગાર જોઈને શંકરાચાય ગાંડા-ઘેલા થયા છે, આનંદીત થયા છે. ભગવતી આ શણગાર ભકતોની અનુભૂતિ પણ હોય અને એ શણગાર સૂચક પણ હાય.
મુલે તે તાંવ્રહ–ભગવતીના હાઠ લાલ થયા છે. તાંમૂહ ની રક્તિમા દેખાય છે. શું પાન ખાઈને ભગવતીના હાઠ લાલ થયા છે? ભગવતીએ પાન ખાધું પણ હશે. પણ શંકરાચાય ને જીદુ' જ કહેવાનુ છે. કાના હેાઠ લાલ થાય? જેના હાટમાંથી તેજસ્વી શબ્દ નીકળે તેનાં હેઠ લાલ હાય. તેના મેઢામાંથી નબળા, દૂબળા, ક્ષુદ્ર શબ્દો નીકળે જ નહિ. મેં આટલું સુંદર જગત મનાવ્યું પણુ કાઈને કદર (appreciation) નહિ આમ એ કહે નહિ. તમે જગતને ખાટું ઠરાવવાનુ હોય તા ઠરાવેા તેના એને વાંધા નહિ. સૃષ્ટિ નિર્માણ કરીને જગદંબાને પસ્તાવા નહિ. પસ્તાવાના નખળા શબ્દે એના માઢે નીકળે જ નહિ.
શકરાચાય જ્યોતિષાં વા રત્તાત્—જગદંબાને જુએ છે. એમને આ જોઈને નૈસગિક લાગે છે કે બાએ પાન ખાધું હશે. પરંતુ શ ંકરાચાર્યની સુસૂક્ષ્મદ્રષ્ટિ હેાય તેથી આ રતિમા—લાલ રંગ સૂચક છે. જે મેાઢામાંથી નીકળવાનું છે કે “આ મારા ભકત છે—y Man” તે માઢું લાલ જ ડાવું જોઇએ. ભગવતી! તું પાન ખાય શા માટે? તું તે પૂર્ણકામ છે; તને ઇચ્છા જ નથી, તેા તું પાન ખાય શા માટે? તું મેહુ લાલ કરે છે તેનુ શું કારણ? તેમાં જે તિમા છે તે સૂચક છે. ચૂના અને કાથા ભેગા કરીને લાલાશ આવે. કેવળ ચૂના કે કેવળ કાથાથી લાલાશ નહિ સ્વતંત્ર જીવમાં લાલાશ નહિ, તેમાં કાળાશ હૈાય. સ્વતંત્ર જીવના માઢા કે ગાલ ઉપર લાલાશ ન હાય, કારણ તે પોતાને સ્વતંત્ર સમજે
For Private and Personal Use Only