________________
-
૩૦
ક્ષમા શ્રમણની જેમ પ્રવચનિક કહેવાય. કારણ આગમના આધારથી જ શાસન રહે છે. તે ચતુર્વિધ સંઘન્તીથને શુભ માર્ગે પ્રવર્તાવે માટે તેને પ્રભાવિક કહીએ.
૨. ધર્મકથક–નંદીષેણ મુનિની જેમ પોતાની વચન લબ્ધિ વડે લોકોને ઉપદેશ આપી સંદેહનું નિરાકરણ કરીને ધર્મમાર્ગમાં જોડે તે.
૩. વાદી–મલ્લવાદીની પેઠે જે તર્ક ગ્રંથના અભ્યાસથી તથા સિદ્ધાંતના બળથી રાજ્યસભામાં અન્ય દર્શનીઓ સાથે વાદ કરીને જયપતાકા મેળવી જિનધર્મની પ્રભાવના કરે તે.
૪. નૈમિત્તિક-જે મુનિ ભદ્રબાહુ સ્વામીની પેઠે અષ્ટાંગ :નિમિત્તના બળથી રાજ્યસભામાં પરમતને જીતવા તથા જિનશાસનની શોભા વધારવા નિમિત્ત પ્રકાશ કરે તે પ્રભાવિક કહેવાય.
૫. તપસ્વી-કનકાવલી, રત્નાવલી વિગેરે અનેક પ્રકારની તપશ્ચર્યા ક્ષમાસહિત જે મુનિ કરે તે મુનિ ઘણુને ધર્મમાર્ગમાં જેડે. લોકે પણ તપસ્વીની પ્રશંસા કરે. વલી તપના બલથી અનેક પ્રકારની લબ્ધિ પણ ઉપજે; જેથી વિષ્ણુકુમાર મુનિની જેમ સંઘને ઉપદ્રવ ટાલી ધર્મની વૃદ્ધિ કરે. . ૬. વિદ્યાપ્રભાવિક–જે મિત્ર, યંત્ર, વિદ્યા વિગેરેથી બલવાન -વજસ્વામીની જેમ હોય તે સંઘ વિગેરેના માટે વિદ્યાને ઉપયોગ કરી ધર્મની પ્રભાવના કરે, પોતાનાં કાર્ય માટે ન કરે.
૭. સિદ્ધ-અંજન, ચૂર્ણ, લેપ વિગેરે સિદ્ધ કરેલા યોગ વડે જે યુક્ત હોય તે સિદ્ધ કહેવાય. તે કાલિકાચાર્યની