________________
૧૨૫
૨. રૌદ્રધ્યાન-રૌદ્ર એટલે ભયંકર ક્રુર પરિણામનું ચિંતવન. તેના ચાર પાયા છે.
૧. હિંસાનુધી રૌદ્ર-પાતે જીવ હિંસા કરીને રાજ થાય. અન્યને હિંસા કરતા દેખી પ્રમેાદ પામે. યુદ્ધ વિગેરેની અનુમેાદના કરે. હિંસામાં જ આનંદ માને.
૨. મૃષાનુબંધી રૌદ્ર-બીજાને ઠંગી, વાંચી, ખાટું એલી, મનમાં આનંદ માને કે મેં કેવા અમૂકને છેતર્યા ! ઈત્યાદિ રૌદ્ર પરિણામ વાલો હાય.
૩. ચાર્યોનુખશ્રી રૌદ્ર-પારકું દ્રવ્ય હરણ કરી–ચારી કરી મનમાં આનંદ માને. ચારીના ઉપદેશ કરે.
૪. સંરક્ષણાનુબંધી રૌદ્ર-ધન, ધાન્યાદિ પરિગ્રહ મેળવવા--સંચય કરવાની તીવ્ર ઉત્કંઠા રાખે. લાલચ ઘણી હાય.. કુટુંબીના માટે ભયંકર પાપ કરે. મણુ શેઠ, સાગર શેઠના જેમ અત્યંત સંચયશીલ હાય. જેમ જેમ પરિગ્રહ વધે તેમ તેમ આનંદીત થાય. એ ચાર ભેદ રૌદ્રધ્યાનના કહ્યા. એ ધ્યાન મહા અશુભ કર્મબંધનું કારણ છે. નરક ગતિને દૈનાર છે. એ પાંચમા ગુણુઠાણા સુધી હેાય. છઠે ગુણુઠાણું પણ એક હિંસાનુબંધી રૌદ્રધ્યાન કાઇક જીવને હાય. તે ધ્યાન અંતર્મુહૂર્ત સુધી હાય. “ છઠ્ઠું ગુણુઠાણું રૌદ્રધ્યાન વધારે વખત ટકે નહિ.. અને જો ટકે તેા ગુણુઠાણાને ઘાત કરે. તે પહેલા ગુણુઠાણાના રૌદ્રધ્યાનની અપેક્ષાએ મદપૂરતા વાલા હાય. ત્યાં સુધી લેશ્યા પણ હેાય છે. ધ્યાનાંતરીકાએ વર્તેતાં લેશ્યા હાય પણ ધ્યાન ન હાય. યદ્યપિ ધ્યાન અને વૈશ્યા બન્ને