________________
૧૨૮
જ્ઞાને પગ અને અપ્રવિચાર તે વિકલ્પ રહિત જે દયાન તે એકત્વ વિતર્ક અપ્રવિચાર. એ ધ્યાન શ્રુતજ્ઞાનના આલંબનથી નહિ. એ પાયે બારમાં ગુણઠાણે ધ્યાવે, એથી ઘનઘાતી ચાર કર્મ નાશ થાય, કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય, પછી તેરમા ગુણઠાણે ધ્યાનાંતરીકાએ વર્ત. “તેરમાને અંતે અને ચૌદમે ગુણઠાણે બે પાયા ધ્યાવે.” તે કહે છે – - ૩. સૂમક્રિયા અપ્રતિપાતી–તે સૂક્ષમ મન, વચન, કાયાના યેગને રૂંધે, શેલેશી કરણ કરી અગી થાય, ત્યારે કર્મપ્રકૃતિ પહેલાં ૮૫ હતી તેમાંથી ૭ર ખપાવે, બાકી ૧૩ રહે.
૪. સમુચ્છિન્ન ક્રિયાનુવૃત્તિ – વેગ નિરોધ કીધા પછી જે શેષ ૧૩ કર્મ પ્રકૃતિ હતી તેને ખપાવી અકર્મા, ક્રિયા રહિત થાય. એ ધ્યાનના બળે અવગાહના “દેહમાન” માંથી ત્રીજો ભાગ ઘટાડી શરીર મૂકી એક સમયમાં લોકાંતે જાય. સિદ્ધ, બુદ્ધ, થાય. ઈતિ ધ્યાનનું સ્વરૂપ પૂર્ણમ. હવે પાંચ આચાર નિશ્ચય, વ્યવહારથી કહે છે.
૧-જ્ઞાનાચાર. ૨-દર્શનાચાર. ૩–ચારિત્રાચાર. ૪–તપાચાર. પ–વિર્યાચાર.
૧. નિશ્ચયજ્ઞાન-તે આત્માન સમવાઈ જાણપણું રૂપ લક્ષણ ગુણ તે આત્માથી અભેદ છે, તે વસ્તુ સ્વરૂપે છે. ૨. અને વ્યવહારીક જ્ઞાનના બે ભેદ. એક લૌકિક તે અન્યમતિના શાસ્ત્રનું જ્ઞાન, અને બીજે લોકેત્તર તે જૈન મતના સમસ્ત શાસ્ત્રનું જ્ઞાન તે વ્યવહારીક જ્ઞાન. તે નિશ્ચય લક્ષમાં રાખી વ્યવહારમાં કાળ, વિનયાદિ જ્ઞાનના અષ્ટ આચારનું પાલન
