________________
મુક્ત થાય છે તે નરકથી મુક્ત થાય છે. જે નરકથી મુક્ત. થાય છે તે તિર્યંચથી મુક્ત થાય છે. જે તિર્યંચથી મુકત થાય છે તે દુખેથી મૂક્ત થાય છે એમ તત્ત્વદશી આપણું આત્માને મોક્ષ કહે છે. વળી જે પુરૂષને યથાર્થ જ્ઞાન હોય. તે પુરૂષ ઉત્સર્ગ તથા અપવાદના સ્વરૂપને સમજે. -
ગાથા – जावइआहुतिउस्सग्गा, तावइआ हुँतिअववाया; जावइआहुतिअववाया, तावइआहुतिउस्सग्गा. ॥१॥
અર્થ:–જેટલાં જિન વચન છે તે સર્વ ઉત્સર્ગ અપ-- વાદ સહિત છે. “વિચT કરતા મવવાદ વ્યા” ઈતિ મહાનિશિ. ઉત્સર્ગ માર્ગમાં દ્રષ્ટિ રાખીને અપવાદમાર્ગે પ્રવર્તાવું ત્યાં ગુપ્તિ તે ઉત્સર્ગ માર્ગ અને સમિતિ. તે અપવાદ માર્ગ છે. - ૧. હવે મન ગુપ્તિના ત્રણ ભેદ કહે છે -
૧, અસત્કલ્પના વિયેજની–તે આર્ત અને રૈદ્ર ધ્યાનરૂપ. માઠી કલપનાને રોધ કરવા તે.
૨. વસ્તુ સ્વરૂપ ચિત્તની–તે આગમને અનુસરે વસ્તુના. સ્વરૂપનું ચિંતન કરનારી અને ધર્મધ્યાનના અનુબંધવાલી તે..
૩. વૃત્તિનિધિની તે સમસ્ત શુભાશુભ ચિત્તવૃત્તિને રાધા કરી આત્મારામમાં જે રમણ કરનારી છે. આ મનગુપ્તિ. ચાગનિ અવસ્થામાં કેવલીને હોય છે.
૨. હવે વચન ગુક્તિ તેના બે ભેદ કહે છે.
૨. વાચ નિયમની. ૨. મીનાવલંબિની. તેમાં પ્રથમ જે બોલવું તે વાણુને કાબુમાં રાખીને શાસ્ત્રાનુસારે બેલડું
