________________
: ૧૦૮ ૩. વ્યવહાર નયે વિદ્યા, લબ્ધિ ગુણે જે સિદ્ધ થયા તે સિદ્ધ. એટલે એ નયે બાહ્ય તપ પ્રમુખ અંગીકાર કર્યા.
૪. ત્રાજુ સૂત્ર નયે–જેણે પિતાની સિદ્ધપણુની સત્તા ઓળખી અને તેનાજ ધ્યાનના ઉપયોગમાં જે જીવ વર્તે છે. તે સમયે તે જીવ સિદ્ધ જાણ. એટલે એ નયે સમકિતી જીિવને સિદ્ધ સમાન ગણ્યા
૫. શબ્દન-જે શુદ્ધ શુક્લ ધ્યાનના પરિણામ, નામાદિક નિક્ષેપે સિદ્ધ. તે સિદ્ધ.
૬. સમભિરૂઢનયે-જે કેવળજ્ઞાન, કેવલદર્શન, યથાખ્યાત ચારિત્ર ગુણે સહિત તે સિદ્ધ. એટલે એ નયે તેરમા, ચોદમાં ગુણઠાણાવાલા કેવલિને સિદ્ધ કહ્યા.
૭. એવંભૂતયે-જેના સર્વ કર્મમળ ભસ્મિભૂત થયા. જે લેકાંતે બીરાજમાન અને અષ્ટ ગુણ સંપન્ન તે સિદ્ધ જાણવા.
હવે સાતે નયે મેક્ષનું સ્વરૂપ કહે છે. ૧. નૈગમનય–જે ગત્યાદિબંધનથી છુટયા તેને મેક્ષ કહે છે.
૨. સંગ્રહનય–પૂર્વકૃત કર્મથી છૂટા થયા અને દેશથી ઉજજવળ થયા તેને મેક્ષ કહે છે.
૩. વ્યવહારનયપરિત સંસારી, તથા સમકિતીને મોક્ષ કહે. ૪. ઋજુ સૂત્રનય-ક્ષપકશ્રેણિ ચડયા તેને મિક્ષ કહે. ૫ શબ્દનયસગી કેવલીને મેક્ષ કહે. ૬. સમભિરૂઢનય–શૈલેસી કરણ ગુણવાલાને મોક્ષ કહે. ૭. એવંભૂતનય-સિદ્ધક્ષેત્રે પહોંચ્યા તેને સિદ્ધ કહે.
એ સાત ન માને તેને સમકિતી કહીએ અને એમાં કિઈ પણ નયને ઉત્થાપે તે મિથ્યાત્વી.
