________________
ગાથા - एगांगी पासत्थो, सच्छंदो गणवासी आसनो डुग्गमाइसंयोगा, जहबहुया तह गुरुहुँति. ॥ १ ॥ આ અર્થ–૧. એકાકી, ૨. પાસë, ૩. સ્વચ્છદ, ૪. પઠાણવાસી એટલે હમેશાં એકજ સ્થાનકે વસનાર. ૫. આસને એટલે શિથિલાચારી, બધામાં ભલી જનારે. એમાં કઈમાં એક દેષ, કેઈમાં બે, એમ કેઈમાં પાંચ દોષ હોય તેના દ્વિસંગી ૧૦. ત્રિસંયેગી ૧૦, ચતુઃસંયેગી ૫. અને પંચરંગી ૧. એ સર્વ મલી ૨૬ ભાંગા થાય છે. તેમાં જેમ જેમ ઘણું દેષ તેમ તેમ કર્મ ભારી જાણ.
ગાથા – गच्छगओ अणुओगी, गुरु सेवी अनीयवासी आउत्तो; संजोएण पयाणं, संजम आराहगा भणिआ. १
અર્થ:–૧. ગચ્છમાં રહેલા, ૨. જ્ઞાનાદિના સેવનારા, ૩. ગુરૂની સેવા કરનાર, ૪. માસ કલ્પાદિકે વિહાર કરનારા, ૫. પ્રતિક્રમણુદિ ક્રિયામાં સાવધાન. એ પાંચ પદના પણ દ્વિક સંયેગાદિ ૨૬ ભાંગા થાય છે. એ ઉત્તમ છે. સંયમના આરાધક છે. જેમાં સંગ વધુ તેમ ગુણ વધુ જાણવા. એ સર્વે ભાગાદિનું સ્વરૂપ ઉપદેશમાલામાં છે.
સંયમના આરાધક નિગ્રંથના પાંચ ભેદ કહે છે.
૧ પુલાક, ૨ નિગ્રંથ, ૩ સ્નાતક. એ ત્રણ જંબુસ્વામીથી વિચ્છેદ ગયા છે. હાલ તે ૪–બકુશ અને પ–કષાયકુશીલ એ બને નિગ્રંથથી તીર્થ ચાલે છે. ચારિત્રની શુદ્ધિ, પિંડ વિશુદ્ધિથી છે.
