________________
હોય? ગુરૂ શિષ્યને સંબંધ, અનુષ્ઠાન, ક્રિયા વિગેરે જે વ્યવહાર માર્ગ છે તે ધર્મને ટકાવી રાખે છે. જેમ છૂટાં મોતી ન ટકી શકે, પણ તેને સૂત્રમાં પરેવી માળા ગુંથી હોય તે તે ટકે અને શોભાને પામે. તેમ નિશ્ચય માર્ગ પણ વ્યવહારથી જ ટકે છે અને શોભે છે. માટે આત્માથીએ જ્ઞાનગ અને ક્રિયા ચેગ બને સાધવા. શ્રી હરિભદ્રસૂરિએ પણ લલિત વિસ્તરા ટીકામાં બે પેગો લખ્યા છે. વર્તમાન કાળમાં તેવા મહાગી શ્રી આનંદઘનજી તથા કપૂરચંદ્રજી (ચિદાનંદજી) થઈ ગયા છે. વલી જેનેતર અન્ય દર્શનીઓમાં પણ કઈ કઈ તત્ત્વજ્ઞાની થઈ ગયા છે. યદ્યપિ તેઓને યથાર્થ જ્ઞાન હેતું નથી, તથાપિ પાર્વજળી વિગેરેને માર્ગાનુસારી તરીકે શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરે ગણ્યા છે. વલી અન્ય દર્શનીઓમાં પણ કર્મ અને વિકર્મ કહ્યા છે. તેમાં અનાર્ય લેકેનાં કર્તવ્ય તે વિકર્મ અને તેનું ફળ નરક છે. આર્ય લેકનાં કર્તવ્ય તે કર્મ તે દયા, દાન, સત્ય, સંતેષ, વૈરાગ્ય, વિનય વિગેરે. તેમાં પણ સકામ ને નિષ્કામ કર્મ. તેમાં સકામ તે સ્વગદિની વાંચ્છા. ને નિષ્કામ તે સ્વર્ગાદિની વાંચ્છા રહિત. નિષ્કામ કર્મથી પરંપરાએ મેક્ષ સધાય.
... यदुक्तम् अयमेवक्रियायोगो, शानयोगस्यसाधक; રમયો વિનાશા, રેવ . ૨ शास्त्रद्रष्णुिरोवाक्य, तृतियश्चात्मनिश्चय; .
विधैव योविजानातिसमुक्तोनात्रसंशय. २. ... सर्वभूतस्यमात्मानं, सर्वभूतानिचात्मनि;
ચોવાયુમંત્મા,.. સર્વત્ર મનાવું. ૩ .
