________________
રાગ, દ્વેષ ન હોય, મંદ આદર હાય, સમભાવ રાખે. સર્વથા રાગ દ્વેષને અભાવ તો ઉપરના ગુણઠાણે હોય. પણ અહીંયાં મધ્યસ્થ ભાવ હોય. એટલે ઈષ્ટ વસ્તુ ઉપર વિશેષ આશક્તિ ન હોય. તેમજ અવિનિત લેક કે અનિષ્ટ વસ્તુ ઉપર દ્વેષઅણગમે ન હોય. તે એમ જાણે કે એ સર્વ ધન, ભવનાદિક પરભાવ છે, મારી વસ્તુ નથી. જીવ એ સર્વને ત્યાગ કરી પરભવમાં એકલો જશે, માટે એને શે આદર કરવો? તથા વસ્તુના ગુણદોષ અને કર્મ પરિણિતને જાણ હોવાથી દ્વેષ પણ ન કરે. તે ભાવ શ્રાવક એમ ભાવે જે સર્વ અશાશ્વત પદાર્થમાં આગ્રહ શો રાખવો! જ્ઞાન, દર્શનાદિ આત્મગુજ શાશ્વત છે.
૧૪. મધ્યસ્થ ગુણ–એ ગુણવાલો રાગ, દ્વેષમાં (પક્ષપાતમાં) તણાય નહિં. મધ્યસ્થપણું એટલે મધ્યસ્થ બુદ્ધિવડે પરમાર્થને વિચાર કરે કે, મેં મારે મત લીધે તે હવે કેમ મૂકું ? એમ સ્વપક્ષને આગ્રહ ન રાખે, અથવા અમુક મારે મત ખડે છે તો તેનું હું ખંડન કરું, એ દ્રષ ન કરે. તે પ્રાણુ ચદમાં ગુણને બાધા ન આપે. અને હઠ–કદાગ્રહ છોડી ભલા માર્ગને સાધે, પરદેશી રાજાની પેરે. ગીતાર્થ ગુરૂ વચનથી પોતાનો મત છેડી સત્યમાર્ગ અંગીકાર કરે. તેરમા ગુણમાં ધન, ભવનાદિકમાં રાગ દ્વેષ ન હોય, મંદ આદર હોય. અને ચાદમાં ગુણમાં ધર્મમાં ધર્મને નામે કદાગ્રહ ન હોય. એમ અંતર છે.
૩૪ - स्वागमं रागमात्रेण, द्वेषमात्रात् परागमं; . मस्त्यजामोश्रयामोवा, किंतु माध्यस्थ्या दशाः ॥ १ ॥
