Book Title: Abhidhan Rajendra Kosh Part 01 Shabdarth Vivechan - Shabdona Shikhar
Author(s): Rajendrasuri, Vaibhavratnavijay
Publisher: Raj Rajendra Prakashan Trust
View full book text
________________ अध (ह) म्मसीलसमुदायार - अधर्मशीलसमुदाचार (त्रि.) (અધર્મરૂપ સ્વભાવ અને આચાર છે જેનો તે, સ્વભાવથી અને ક્રિયાથી અધમચારી) અથ (દ) માપુર - મધમતુકા (ત્રિ.). (અધર્મને અનુસરનાર, શ્રુત-ચારિત્રના અભાવવાળો, અધર્મના આચરણમાં રજામંદી અને અનુમોદન જેને છે તે) મધ () મનોય - અધfથા (પુ.) (નિમિત્ત-વશીકરણાદિ પ્રયોગ કરવા તે) નિમિત્ત, વશીકરણ, જયોતિષ કે મંત્રવિદ્યાનો પ્રયોગ શાસનની રક્ષાના હેતુથી કરવામાં આવે તે ધર્મયોગ બને છે. પરંતુ જે વિદ્યાદિનો પ્રયોગ સ્વાર્થપૂર્તિ અને દ્વેષથી કરવામાં આવે છે તે અધર્મયોગ બને છે. તે અધર્મયોગ જીવને ભવોભવ સુધી રઝળાવનાર બને છે. મથ (2) fટ્ટ - મથક (ત્રિ.). (અધર્મ, ક્રૂર કર્મ કરનાર) અથર્ષદ(કિ.) (અધર્મીઓને જે ઇષ્ટ છે તે, અધર્મીઓને પ્રિય) *મથÊg (ત્રિ.). (અધર્મપ્રેમી પાપ-પ્રિય, અધર્મ જેને ઇષ્ટ પૂજિત છે તે) જેમ સકરને વિષ્કામાં આનંદ આવે છે. તેને ગંદવાડ જ ગમે છે તેમ જે અધર્મપ્રિય હોય તેને ધાર્મિક વાતાવરણ તો દૂરની વાત છે પણ ધર્મ શબ્દ પણ ન ગમે. જેને પાપ પ્રિય લાગે તે જીવ યા તો અભવ્ય સમજવો કાં પછી તે દૂરભવી જીવ જાણવો. (4) મિથ - અથાક્ય (ત્રિ.) (અધર્મી, પાપી, અસંયમી) મથ (4) - અધર (પુ.) (નીચેનો હોઠ) અથ (દ) રામા - મથરામન (જ.) (અધોગતિ ગમનનું કારણ, દુર્ગતિનું કારણ) () - ગરિ (ત્રિ.). (અમુક સમયે કરજ ન લેવા સંબંધી કે વિવાદ ન કરવા સંબંધિત વિશિષ્ટ નિયમવાળું નગર વગેરે) રાજાશાહીના જમાનામાં પોત-પોતાની રીતના કાયદાઓ રહેતાં હતાં. જેમ કે કોઇએ કોઈની પાસેથી ઋણ લેવું નહીં અથવા તો તે સંબંધી કોઈપણ જાતની તકરાર કરવી નહીં તેવો હુકમ ફરમાવવામાં આવ્યો હોય તેવું ગામ કે નગર વગેરે. કઇ () - મથર (સ્ત્રી.) (ઔષધાદિ વાટવા માટેની ખરલ, ખાંડણી) મધ (4) પીનોટ્ટ - અઘરનોઇ (6). (ઔષધાદિ વાટવા માટેનો પથ્થર, દસ્તો) ગધ (4) ઢું - અથરોક (જ.) (ઉપર-નીચેના હોઠ કે નીચેનો હોઠ) ૩પ () (વા) - અથવા ( વ્ય.). (વિકલ્પના અર્થમાં વાપરવામાં આવતો અવ્યય) 425
