Book Title: Abhidhan Rajendra Kosh Part 01 Shabdarth Vivechan - Shabdona Shikhar
Author(s): Rajendrasuri, Vaibhavratnavijay
Publisher: Raj Rajendra Prakashan Trust
View full book text
________________ ' જ , મg (M) ડિદિયપત્તિ હિસિસંથાર - કેવળદર્શનને ધારણ કરનાર, કેવળજ્ઞાન-દર્શનવાળા જિનેશ્વર મપ્રત્યુવેક્ષિતખ્રત્યુત્તેક્ષિતશાયંતર (કું.)(પૌષધવ્રતમાં દેવ). પાથરવાનો સંથારો ન પડિલેહવાથી કે સારી રીતે ન પડિલેહવાથી મv(v) દયાસUT - ગતિદાતા/ન(ત્રિ.)(જેની આજ્ઞા લાગતો દોષ, અગ્યારમાં વ્રતનો પહેલો અતિચાર) અખંડિતપણે પાળવામાં આવે તે) 5 (ખ) દિને દિપVTV - મwતનેતિપશ્ન (૫)દિય- પ્રતિદારશ્ર(કું.)(તેના માલિકને પાછા (1.)(પડિલેહણ કર્યા વગરના પીંછી, ઘુંટણ અને કોણી નીચે ન આપવા યોગ્ય શા-સંસારકાદિ) રાખવાનો ચાકળો, ઓશીકું, ગાલ મસુરીયું અને આસનક્રિયા- સપ() ડીક્ષાર - પ્રતી (ત્રિ.)(જેનો પ્રતિકાર-ઈલાજ કંબલાદિ આ પાંચેય વસ્તુઓ) ન હોય તે, રક્ષણના ઉપાય વગરનો 2. સૂતિકમદિ રહિત) મા () દિનોમય - ૩wતોમતા (સ્ત્રી.)(અનુકૂળતા) મા (5) કુHUT - પ્રત્યુત્પન્ન (ત્રિ.)(વર્તમાન નથી તે, અપ () દિવાŞ () - પ્રતિપતિમ્ (ત્રિ.)(એકવાર અવિદ્યમાન 2. પ્રતિપત્તિ કરવામાં અકુશળ) આવ્યું પાછું જય નહીં તે, સદાકાળ રહે તે, કેવળજ્ઞાન ગઢમ - મuથs (ત્રિ.)(પ્રથમતા જેમાં નથી તે, શરૂઆત અવધિજ્ઞાન વગેરે) વગરનું, અનાદિ). ૩પ (m) ડિસંત્રી - અતિસંન્જીન (ત્રિ.)(જેણે ઇન્દ્રિયો અપઢવૃક્-પ્રથમવાર(સ્ત્રી.)(અપ્રથમ- બીજા ક્રમનીઅને કષાયોનો નિગ્રહ નથી કર્યો તે, અસંયત) અપ્રશસ્ત યાને અશુભ વિહાયોગતિ-ચાલ) મા () ઉડમુળા - મશ્રિત્ય (મધ્ય)(પ્રતિશ્રવણ ન પદ્ધસમ-માથમિથ(કું.)(પ્રથમ સમય નહીંતે, બીજે કરીને 2. પ્રત્યુત્તર નહીં આપીને) ત્રીજો સમય વગેરે). મદદ - પ્રતિષેધ (કું.)(રોક ટોક નહીં તે, બેરોકટોક, મઢમસમય૩વવાળા - 3 પ્રથમસમયોપપત્ર (પુ.)(જેને પ્રતિષેધ રહિત, રુકાવટ વગરનું). ઉત્પન્ન થયે એકથી વધુ બે-ત્રણ સમય થયો હોય તે, એકાધિકમ સ્સવ () - પ્રતિસ્ત્રાવિન (ત્રિ.)(ટપકવાની કે બે ત્રણ સમયમાં ઉત્પન્ન થયેલ નૈરયિક કે દેવપયતનો જીવ). ઝરવાની ક્રિયા જેમાં ન થતી હોય તેવું, નહીં ટપકનાર) પઢસમયડવ સંતવાણાકીય સંગમ - મા (ખ)f - માહિત્ય (મત્ર.)(અર્પણ નહીં કરીને, પ્રથમસમયપત્તાપ થવીતર સંયમ (ઈ.)(કષાય પાછું નહીં આપીને, પાછું આપ્યા વિના) ઉપશમાવ્યાને જેને એકથી વધારે-બે ત્રણ સમય થયા છે તેવા ૩પ(E)દિviત -૩પ્રતિના(ત્રિ.)(તેના વચનને પ્રતિઘાત ઉપશાન્તકષાયવાળા વીતરાગ સંયમનો ભેદ) ન પમાડતો 2. તે વચનને નહીં પડકારતો). ૩પ૪મસમયવિથ - મwથમસમર્થન્દ્રિય(કું.)(જે જીવને પ(ખ) દય- મતિદત(.)(પ્રતિઘાત રહિત, અખંડિત એકેન્દ્રિયપણું પ્રાપ્ત કર્યે એકથી વધુ સમય થયા હોય તે). 2. અવિસંવાદી 3. અન્ય વડે ઉલ્લંઘન કરવા અશક્ય) પઢસમયે+ ક્રસ વચTY રંગમ અપ()હિયારું-અપ્રતિદતાત(ત્ર.)(અપ્રતિબંધ વિહાર ગપ્રથમસમથક્ષી વિષયવીતરી સંથ(કું.)(કષાય ક્ષય કર્યોકરનાર, પ્રતિબંધ રહિત વિચરનાર-સાધુ) , ક્ષપકશ્રેણીએ ચઢે જેને એકથી વધારે-બે ત્રણ સમય થયા છે સપ (પ) ડિપષ્યRGRપર્વ - તેવું ક્ષીણકષાય વીતરાગ સંયમ, ક્ષીણકષાય-ક્ષપકશ્રેણી પ્રાપ્ત મતદતપ્રત્યાગ્રતપાપન (ત્રિ.)(અતીત અને અનાગત વીતરાગ સંયમ) કાળ સંબંધી પાપકર્મના પચ્ચકખાણ જેણે નથી કર્યા તે, અપઢમસમયનોfમવત્થ - પ્રથમ સમયથfમવર્થ ભૂતભાવીના અનિષિદ્ધ પાપકર્મવાળો) (.)(સયોગિભવસ્થ થયે-તેરમે ગુણઠાણે ચડ્યું જેને એકથી મg (ખ) દિયવન - અતિતવન (ત્રિ.)(જેનું બળ વધારે-બે ત્રણ સમય થયા છે તે, યોગિભવસ્થનો એક ભેદ) કોઈનાથી હણાય નહીં કે કોઈ જેના બળનું ઉલ્લંઘન કરી શકે ૩પદ્ધસમસદ્ધ - પ્રથમ પ્રસિદ્ધ (કું.)(જેણે સિદ્ધપણું નહીં તે, અપ્રતિહત સામર્થ્યવાળો) પ્રાપ્ત કર્યાને એકથી વધારે બે ત્રણ સમય થયા છે તે, પ્રથમ સમય મg(M)દિવUTUવંશાધર - ૩પ્રતિહતવરજ્ઞાનદર્શનધર સિવાય બીજા ત્રીજા સમયના સિદ્ધપણાના પર્યાયમાં વર્તતા સિદ્ધ (g. )(અખ્ખલિત-અપ્રતિહત એવા કેવળજ્ઞાન અને ભગવાન)