Abhidhan Rajendra Kosh Part 01 Shabdarth Vivechan - Shabdona Shikhar

Author(s): Rajendrasuri, Vaibhavratnavijay
Publisher: Raj Rajendra Prakashan Trust

Page 627

૩પ્રારંભ - અત્પામ (ત્રિ.)(કથ્યાદિ વડે પૃથ્વીકાય આદિ મળીયે -- આત્મીર (ત્રિ.)(આત્મપ્રદેશ સાથે મિશ્ર થયેલજીવોનો આરંભ સમારંભ કરનાર) એકીભાવ પામેલ) સાવા - ઝવૃત્ત(વિ.)(આચ્છાદન વગરનું, નહીંઢાંકેલ, 3gટ્ટા () - મોસ્થયિન (ત્રિ.)(પ્રયોજન પડ્યું છતે બંધ કર્યા વગરનું-ઉઘાડું) પણ જેનો વારંવાર ઊઠ-બેસ કરવાનો સ્વભાવ નથી તે) મMાવથકુવાર - પ્રવૃતાર (કું.)(દઢ સમ્યત્વી શ્રાવક કે મgfTTTTTTrrrrrrhસંતાન - જેણે પોતાના ઘરનું દ્વાર માંગણને આપવા માટે કે વાદીને ઉત્તર અન્યત્તનો વૃત્તિમત્તાન (ત્રિ.)(કીડીના આપવા માટે ખુલ્લું મૂકેલું છે, દેઢ સમ્યક્રવી) નગરા-નીલફુલ વનસ્પતિ-ભીની માટી-કરોળિયાના જાળા ખાદ-વિથા)(વાત કરવી, સંદેશ આપવો, સમાચાર આટલી વસ્તુઓથી રહિત-સ્થાનાદિ) કહેવા). પુત્ય - 3 (વિ.)(જળ વગરનું, પાણી રહિતઅખાદUT - HTધા()(અપ્રાધાન્ય, મુખ્ય નહીં તે) અંતરિક્ષ) મMદિર - મવાર (પુ.)(અલ્પ આહાર, મિતાહાર, થોડો ખુલ્ક - આત્મીય(ત્રિ.)(આત્મામાં ઉત્પન્ન થયેલ, આત્મીય) ખોરાક, સ્વલ્પાહાર) પુસુય- અન્વેસુવા(જિ.)(ઑફુક્ય વગરનું, અનુત્સુક, Mદિર - અન્યાયવર (કું.)(સ્વપક્ષ પરપક્ષ વિષયક ઉછાંછળાપણા રહિત, અવિમનસ્ક) અધિકરણના અભાવવાળો, કલહ રહિત, ક્લેશ વગરનો) (રેશ)(પિતા, જનક, બાપ) uછે- અપેસ્ટ(ત્રિ.)(ધપકરણ સિવાય અન્ય વસ્તુની ૩પ્પોનૅમ-તોપત્નિમ(કું.)(અવિધિએ ચાલનારા શિષ્યને ઈચ્છા ન રાખનાર, અહારી કે આહારના ત્યાગી-સાધુ, મણિ ઠેકાણે લાવવા ગુરુ દ્વારા અપાયેલ ઠપકો, યુક્તિ અને ઓળંભા કનકાદિના અપરિગ્રહી) સાથે શિષ્યને અપાતી શિખામણ). પ્રિય - 33 (વ્ય.)(અપ્રિયતા, અપ્રીતિ, અપ્રીતિકર ૩uો(રેશ)(પોલ વગરનું, ઠોસ, નક્કર) 2. મનનું દુ:ખ 3. મનની શંકા) મuોવITRUTHધારણ - સભ્યો પક્ષRUIRચાર (૨)(અલ્પ કર્ષિત (ત્રિ.)(આપેલ, ભેટ કરેલ ર, વિવક્ષા પ્રાપ્ત, ઉપકરણ ધારણ કરવા તે, અલ્પોધિ રાખવી તે) પ્રતિપાદન કરવા માટે ઈષ્ટ, 3. પર્યાયાર્થિક નય) મuોવર - ધવ(ર.)(અનુલ્બણ ઉપધિ વગરનું, ન્વિત(a.)(થોડું કરેલ, હલકું કરેલ 2. સમ્માનની દૃષ્ટિએ થોડા ધર્મોપકરણ રાખવા તે) નીચું, તિરસ્કૃત) ' ખો - અાવા (ત્રિ.)(ઉપર કે નીચે ઠાર-ઓસ નથી પિયરિ - પ્રિયો (ત્રી.)(સાંભળનારને તે, ઝાકળ બિંદુ રહિત) અપ્રિય લાગે તેવી ભાષા, કોઈના મૃત્યુના સમાચારવાળી ભાષા, અપ્પસરપંઘ ધમન્નધિત્વ (ત્રિ.)(અલ્પ અનિષ્ટ સમાચાર) ઔષધિમંત્રબળ જેને છે તે, અલ્પૌષધિ મંત્રબળવાળો) વિથ - પતન (કું.)(વિશેષને મુખ્ય કરનારો નય- માત્રા - માનસ (ન.)(હાથથી થાપડવું - ઉત્તેજિત : પર્યાયાર્થિક નય, જે વિશેષને માને છે. સામાન્યને નહીં તેવો કરવું તે, વાઘને હાથથી થાપોટા મારવા તે) સમયપ્રસિદ્ધ નય) મચ્છાત્નિનંત - માન્યમાન(ત્રિ.)(હાથથી તાડન પામતું, કપ્રિયતા - પ્રિયતિ (સ્ત્ર.)(અપ્રેમનો હેતુ, અપ્રિયતા) હાથના થાપોટા મરાતું-વાઘ) પ્રિયવહાર - પંતવ્યવહાર (પુ.)(‘આ જ્ઞાતા અને આ પ્રશ્ના (1) નય - ઝાત્રિત (ત્રિ.)(હાથથી તાંડન તેનું જ્ઞાન” એમ બોલનારે વચનથી સ્થાપિત કરેલ વ્યવહાર) કરાયેલ, હાથથી આહત પામેલ 2. વૃદ્ધિ પ્રાપ્ત, ઉન્નત) પ્રિયવદ - પ્રિયવઘ(ત્રિ.) દુ:ખના હેતુનું નિવારક, દુઃખ પદ - ૩પૃદ(ત્રિ.)(સ્પૃહા રહિત, નિસ્પૃહી). કે મરણ જેને અપ્રિય છે તે) મદિર -- કટિત (નિ.)(અજર્જરિત, અખંડ, અકબંધ મપ્રિયર - પ્રિયવર (નિ.)(જેનો સ્વર અપ્રિય હોય તે, 2. સર્વ પ્રકારની વિરાધનાથી રહિત હોઈ અતિચારશૂન્ય થયેલ) જેનો અવાજ અણગમતો હોય તે) મહિયવંત - કુટિતત્ત(ત્રિ.)(અસ્કુટ-અજર્જરિત-જરા યાબિટ - મર્પિતાનર્પિત (૨)(દ્રવ્ય સામાન્ય અને રહિત દાંત છે જેના તે, મજબૂત દાંતવાળો, વેખા વગરના વિશેષ એમ ઉભય રૂપ છે તેમ પ્રતિપાદન કરવું તે, દ્રવ્યાનુયોગનો દાંતવાળો) એક પ્રકાર) 98