Book Title: Karm Prakruti Part 02
Author(s): Abhayshekharsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Sangh Kolhapur
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004978/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmagIrI vinA pedAzo bhAga-2 ATT * * EittE zathiI zILInA Ni * A G Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Namo'tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa ////////////////////////////////////// bhAga - 2 kartA : mULAkAra zrIzivazarmasUri mahArAja cUrNikAra : thI .... vRttikAra : zI malayagirisUri mahArAja vRttikAra : zrI yazovijayajI upAdhyAya TIppaNakAra : zrI munisuri mahArAja padArtha saMgrAhaka : munirAja zrI abhayazekharavijaya mahArAja saMzodhaka : pUjyapAda A.bhaga. zI jayopari mahArAja saMpAdaka : munirAja zrI ajitazekhara vijya mahArAja prakAzaka:zrI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha jada joDabhAvI peTa solApura 41302. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama prakAzana : vi. saM. 2048 - mata : 1000 mUlya : 50 rU. (c) noMdha: zrI zANapradhAna janasaMgha A pustaka vananidhimAMthI prakAzita thayuM che. guhasthoe enI mAlika karavI hoya to pustakanI kiMmata vAnakhAte cUkavavI. prAptisthAna : (1) prakAzaka (2) divyadarzana karyAlaya, 36 kalikuMDa sosAyaTI, dhoLakA 4410 (3) divyadarzana kAryAlaya, kALuzInI poLa, kALupura, amadAvAda-380001 4&5 : Hansa Compugraphics, Bangalore - 560 001 & Trishul Offsets, Bangalore - 560 020. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAzakIya .......... Aje amArA AnaMdanI avadhi nathI. jenazAsananA karmasAhityanA ziramora anyomAMnA eka mahAna zI kammapayaDI granthanA gujarAtI saMklana bhAga- 2 nuM prakAzana kAvatAM ame dhanyatA anubhavIe chIe. cArasAnA kAraNe vizvaprasiddha baneluM solApura daNi mahArASTranuM eka mahatvanuM audyogika nagara che. rAjasthAna, gujarAta ane kacchanA judAM judAM gAmothI aneka jaina kuTuMbo vyavasAyArthe ahIM sthAyI thayelA che. paramakRpALu paramAtmAzrI AdIzvaradAdAnI chatrachAyAmAM saMghamAM sumeLa-saMpa jaLavAi rahyA che, temaja sukhazAMti vagere dina-pratidina vadhI rahyA che. vihArakSetra hovAthI aneka mahAtmAono cAturmAsamAM tathA zeSakALamAM yoga sAMpaDato rahe che jethI zrIsaMghamAM dharmanI lAgaNI saMdara rIte prasarelI che. dhArmika saMskaraNamAM pAThazALAnA adhyApaka zrI kanubhAi zAhano paNa suMdara phALo che. vi.saM. 2047nA vaizAkha mahInAmAM mumukSu latA kumArI ne pravajyA pradAna karavA mATe zrIsUripatra paMcaprasthAnArAdhaka pUjyapAda A.bha.zrImad vijaya jayazekhara .ma.sA. amArA nagaramAM padhAryA ne lagabhaga ghea mahino rokAyA. teozrInI saraLatA ane pUjyapAda munirAja zrI abhayazekhara vijaya ma.sA.nAM pravacano vagerethI saMgha sAthe prabhAvita thayo. teozrInI punita preraNAthI ja, pUjyapAda upakArI sAdhu-sAdhvIjInA tathA anya jijJAsuonA upayoga mATenA AvA anupama graMthanAM prakAzanano amane amUlya lAbha sAMpaDyo che. amArA vAnakhAtAnA dravyamAMthI prakAzita thayelA A grantha dvArA je je mahAtmAo tathA jillAo samyakakSAnanuM adhyayana- adhyApana vagere karaze, tenAthI amArA zrIsaMghanuM puNya vadhaze jenA prabhAve zAsanasevAnAM- zAsanazobhAnAM zAsanaprabhAvanAnAM anekagaNAM kAryo amArA zrI saMghadvArA bhaviSyamAM paNa thayA kare evI paramakRpALu paramAtmAne prArthanA sAthe.. zrI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha solApura. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : desAiUArazaUo. karyaprakRtisaMgrahaNI. sarvata vItarAga zI jinezvaradevanA zAsanamAM vartamAnakALe upalabdha karmaviSayaka granthomAno eka mUrdhanya grantha A graMthamAM pratipAdita baMdhanakaraNa, saMkamakaraNa, udvartanAkaraNa ane apavartanAkaraNanAM padArthonI saMkalanA prathama bhAgamAM prakAzita thayA bAda, avaziSTa udIraNAkaraNa, upazamanAkaraNa, nitikaraNa, nikAcanAkaraNa, udaya ane sanA.... A pratipALa padArthonI saMkalanA A bIjAbhAgamAM prakAzita thai rahI che. temaja pariziSTa tarIke apakaNinuM bahu vistRta nahIM ne bahu saMkSipta nahIM evuM nirUpaNa mukhyatayA kayAyAbhutacUrNinA AdhAre lIdhuM che. A samagra saMklanAne siddhAntadivAkara karmamarmavid pUjyapAda AcArya deveza zrImad vijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAja sAhebe khuba ja sumemikAthI tapAsI che. aneka kSatione dUra karI che temaja aneka suMdara sUcano sUcavyAM che, je, teo zrImaddhI mArA uparanI upakArazaMkhalAnI eka vadhu mahatvapUrNa karI che. mULAkAra zrI zivazarmasari mahArAja, cUrNikAra bhagavata, TIkAkAro zrI malayagirisari mahArAja tathA zrI yazovijayajI upAdhyAya temaja TIppaNakAra zrI municandrasUri mahArAjanA siMhaphALA sAthe karma sAhityaniSNAta, saccAritracUDAmaNi sidhAnta mahodadhi sva.AcAryadeva zrImad vijaya premasurIzvarajI mahArAja, vardhamAnataponidhi, nyAyavizArada, gacchAdhipati AcAryadeva zrImad vijaya bhavanabhAnurIzvarajI mahArAja, Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIsuriyansaparaprasthAnArAdhaka, karyasAhityaniSNAta, adhyAtmarasika sava. AcAryadeva zrImad vijaya dharmajitasUrIzvarajI mahArAja, tathA zrIsUrimaMtrapaMcaprasthAnanI cAravAra ArAdhanA karanArA AcAryadeva zrImad vijaya jayazekharasUrIzvarajI mahArAja. A AkhI suvihita guruparaMparAno dazya-adazya anugrahano phALo paNa, A padArthasaMkalanAmAM nAnosUno nathI. A prakAzananuM suMdara-sughaDa saMpAdana karanAra munirAjazrI divyaratna vijayajI ane munirAjazI atizekhara vijayajI tathA sahAyaguNa saMpana sahavartI pratyeka mahAtmAo paNa, atra smaraNIya che. solApuranA zrIzvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha A bIjA bhAgano saMpUrNa lAbha potAnA jJAnanidhimAMthI lai eka anumodanIya ane anukaraNIya sukta karyuM che. prastuta saMkalananA trIjA vibhAgamAM, be vibhAgamAM AvelA padArtho saMbaMdhI aneka UMDANabharyA prazno uThAvI enAM uttaro ApavAno prayAsa karyo che je A viSayanAM aneka rahasyo kholI ApI jijJAsuonI zrutasaMpattimAM suMdara vRddhi karaze evI zraddhApUrNa AzA che. A mahAna granthanA dareka adhyApakaadhyetAone e trIjo bhAga paNa bhaNavA mATe huM namra bhalAmaNa karuM chuM. prAne, sarvajJakathita padArthothI je kAMi viparita nirUpaNa A saMkalanamAM, anAbhoga, pramAda vagere kAraNe thai gayuM hoya tenuM micchAmi dukakaDama. gItArtha mahAtmAone. AmAM je kAMi padArthabhUla jaNAya enuM saMzodhana karavA temaja mane jaNAvavA mATe vinamra vinaMtI che. temaja A saMkalanAno vadhumAM vadhu svAdhyAya karI mArA parizramane saphaLatA batAvAmAM potAno phALo noMdhAvavA pratyeka jivAsuone huM hArdika prArthanA karuM chuM. muni abhayazekharavijaya" 00000 borIvalI, muMbaI, vi.saM.2048 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarpaNa 6 ale : sakalasaMghahitevI anekAntavAda marmala pUjyapAda A.zrImavijaya bhuvanabhAnuM su.ma.sA.nAM vairAgyabhInAM pravacano sAMbhaLI je be mahAtmAo lagabhaga samakALe prajita banyA.. ane adhyayanAdi aneka sAdhanA kSetramAM lagabhaga haMmezA sahavartI rahyA, siddhAnta mahodadhi, mahAcaryamUrti sva.A.zrImavijaya premasUrIzvarajI ma.nA pAvana sAnidhyamAM je be e karyasAhityanuM Thosa adhyayana-parizIlana karyuM tathA mULa-vRtti ubhayasamaveta "baMdhavidhAna' mahAna granthanA racayitA mahAtmAone e mahAna kArya mATe, adhyayanAdi dvArA taiyAra karyA temaja e mahAna granthanA padArthonA saMgraha, saMzodhana vageremAM potAno siMhaphALo noMdhAvyo, * karmasAhitya, Agamagrantho, chedagrantho, prakaraNagro vagerenI TocakakSAnI vidutA hovA chatAM je bane mahAtmAo atyaMta vinamra banI rahyA, * karmagranya, kammapayaDI, chedagranyo vagerenuM adhyayana karAvIne temaja mArA saMyamajIvananAM anekavidha pAsAMomAM suMdara preraNA-mArgadarzana ApIne jeoe mArA para anahada upakAra karyo che. te be mahAtmAo, simbannadivAkara pU.A.zrImad vijaya jayaghoSasa.ma.sA., tathA sahajAnaMdI sva.A.zrImad vijaya dharmajita su.ma.sA. ne prastuta pustaka puSpa samarpita karatAM anerI dhanyatA anubhavuM chuM muni abhayazekhara vijaya Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukama ... udIraNAkaraNa 5. 1thI 25 prakRti udIraNA svAmitva prarUpaNA prakRtisthAna udIraNA guNaThANe mohanIyanA udIraNAsthAno nAmakarmanA udIraNAsthAno-bhAMgA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno sthiti udIraNA sAdi-anAdi prarUpaNA alAskeda-svAmitva jasthitiudIraNAsvAmitva anubhAga udIraNA saMzA prarUpaNA vipAka prarUpaNA pratyaya prarUpaNA sAdi anAdi prarUpaNA utkRSTa anubhAgodaraNA svAmitva jaghanya anubhAgodaraNA svAmitva pradezodaraNA-sAthAdi utkRSTa pradezodaraNA svAmitva jaghanya pradezodaraNA svAmitva | upazamanAkaraNa 5. 36 thI 85 lakaNa-bheda prathamasotpAdanA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yathApravRttikaraNa apUrvakaraNa anivRttikaraNa asatkalpanAthI ani.nI samajaNa thato aMge 8 bhAMgA deza-sarvavirati lAbhaprarUpaNA anatA, visaMyojanA anaMtA, upazamanA darzana moha paNA darzana moha upazamanA cAritra moha upazamanA sthitibaMdhonuM alpabahu dezaNAtI baMdha atarakaraNajyiA sAta adhikAro kamaza: vaiopazamanA saMjavatrika upazamanA azvakarNakaraNALA kijhIkaraNAtA kidinaala (10 muM guNaThANu) upazamazreNi pratipAta sAmasaMparAya guNaThANuM navamuM guNaThANuM acAnya sthitibaMdho apUrvakaraNa anya kayAya-1dADha jIvanI vizeSatA 99olanuM alpAhula dezopazamanA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nidhati-nikAcanAkaraNa udaya adhikAra 5. 87 - 99 prati-sthiti udaya pakezodaya 11 guNazreNio utkRSTa pradezo ya svAmitva janya pradezodayazvAmitva sattAvidhi 5. 100 - 123 10 103 14 15 zvAmitradvAra pratisthAna sattA sthiti sattA u sthitisattA svAmitva jAnya sthitisarA vAmitva anubhAgasarA pradezasattA u0 pradezasattA svAmitva jaya pradezasattA svAmitva pradezasattA sthAnavikalpo 100 110 112 114 pariziSTa: kSapakazreNi 124 - 174 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI arha namaH tasmai zrI gurave namaH | namaH zrI karmaprakRti saMgrahaNI-padArtho - 2 15 III - udIraNAkaraNa willer * * * (6 kAro..) lakSaNa, bheda, sAdi-anAdi prarUpaNA, svAmitva, prakRtisthAna samutkIrtana ane tenuM svAmitva. 1. bhojANI- udayavatI prakRtinA, udayAvalikAnI bahAra rahelA nikomAMthI dalikono je sakaSAya ke akaSAya (saMkilaSTa ke vizuddha) vIryavizeSathI udayasamayamAM nikSepa thAya che te udIraNAkaraNa kahevAya che. sAmAnyathI, 41 prakRtinI amuka avasthA choDIne, jeno vipAkodaya hoya tenI udIraNA hoya che. 2. 6- 4 bheda - prakutiudIraNA, sthitiudIraNA, rasodIraNA, pradezodaraNA... A cAreya bhede udIraNA eka sAthe ja thAya che, kAraNa ke upara rahelA dalikonA prati vagere cAre udIraNA karIne bhogavAya che. - - - A cArenA babbe bheda.. mULaprakRtiudIraNA ane uttaraprakRti udIraNA. AnA anukrame 8 ane 158 bheda jANI levA. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karSapratipadArtho bhAga-2 ( prakRti udIraNA ) sAthanAdi prarUpANA vedanIya-] cAreya prakAre chAnI upara jaIne paDanArane sAdi. ma mohanIya- cAreya prakAre. 10mAnI caramAvalikAmAM mULa pravezyA bAda paDanArane sAdi. Ayu-] sAdi-sAna be prakAre. dareka AyunI prakRti caramAvalikAmAM temaja chAnI upara AnI udIraNAno abhAva hoya che. ja zeSa 5-J sAtri sivAya 3prakAre. zAnA darzanA aMtarAya.-] 12 mAnI ciramAvalikA sudhI hoya che. nAma-gotra-] 13mAnA caramasamaya sudhI hoya che. 14 me karaNavIryana hovAthI udIraNA hotI nathI. uttara pravRtimAM-1 ja 110 adhuvodayInI- | sAdi-sAnta mithyAtva- cAre prakAre. prathamasthitinI hicarama : AvalikA sudhI 1le guNaThANe hoya. lAnA14, varNAdi 20, tejasa-7, sthirAsthira, 147 dhruvodayInA sAdi sivAya 3 prakAra zubhAzubha, aguru nirmANa Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa svAmitvaprarUpaNA - mULaprakRtimAM jJAnadarzanA aMtarAya- caramAvalikA nyUna 12 mA sudhI... chavasyo. caramAvalikAnsUna 10 mA sudhInA jIvo... sarAgIo. chaThThAguNa sudhInA pramatto. mohanIya * vedanIya-Ayu (te te AyunI caramAvalikA paNa choDavI.) 13 guNaThANA sudhInA jIvo- sayogIo - G * nAma-gotra uttaraprakRtimAM * jJAnA014- caramAvalikA nyUna 12 mA sudhInA chAsyo. * nidrA-pracalA- indriyaparyAptie paryAptA jIvo apakazreNi sivAya 11 mA guNa0 sudhI.' zarIra paryAptinI pUrNatAthI indriyaparyAptinI pUrNatA sudhI A be no udaya hoya che paNa udIraNA hotI nathI. (zarIraparyApti pUrve udaya- udIraNA banne hotA nathI.) * thINiitraka- nidrA pramANe, paNa apramattone-vaiyizarIrIone AhArakazarIrIne, deva-nArakIone temaja yugalikone paNa AnA udaya-udIraNA hotA nathI. * zAtA-azAtA- saghaLA pramatto jeno udaya hoya tene uldI. * nAmanI dhruvodayI 33 ... sayogI jIvo. * upaghAta....- AhArI jIvo. (audA thai AhA A 3 mAMthI koipaNa eka zarIranAmakarmanA udayathI te te zarIravargaNAnA pudgalone grahaNakaranAra) zarIratha jIvo. tethI vigraha gatimAM ke kevalI samu mAM 3/4/5 mA samaye kAryaNakAyayogIne temaja 14me AnA udaya-udIraNA hotA nathI. - 1 karmastava vagere mAM Apakane 12 mA sudhI A beno udaya mAnyo che, tethI mAnI caramAvalikA zeSa rahe tyAM sudhI teonA mate udIraNA jANavI. 2 paMcasaMgrahamAM zarIraparyAptie paryAptA jIvone AnA udIraka kahyA che. ane tethI kammapayaDInA TIkAkAroe zarIratho tarIke zarIraparyAptithI paryAptA jIvo evo artha karyo che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 * sakSma kiItalobha- caramAlikA sivAyanA 10 mAnA jIvo. * bAdaralobha- 9 mA sudhInA jIvo. trasatrika-sthAvaratrika, 3 veda, 4 Ayu0, 4 gati, 5 jAti, mithyAtvAdi 3 dRSTi 25 te te karmanA udayavALA sayogI jIvo * pratyeka... pratyeka nAmakarmanA udayavALA zarIrastha jIvo. (utpattikALathI ja jIva zarIrano prAraMbha karI de che, ane tyArathI ja e zarIrasya kahevAya che.) - 0800 viSNurvatA sattI ** sAdhAraNa sAdhA nAmakarmanA udayavALA zarIrastha jIvo. audA0 6..... AhAvaikiya zarIrI sivAyanA dareka AhArI jIvo. audAupAMga.... eke sivAyanA uparokta jIvo. *vaikriya 6.... zarIrastha deva-nArako, uttarave manuSya-tiryaMco-bA paryAvAukAya. * vaikriya upAMga- vAukAya sivAyanA uparokta jIvo. * AhA 7- AhAraka zarIranA vikarvaka pramattasayato 6 saMgha 6 saMsthAna.... te tenA udayavALA labdhiparyA zarIrastha paMce tiryaMca-manuSyo, devo, uttaravaivALA tiryaMca-manuSyo, AhArakazarIrI ane yugaliko samacatunI ja udIraNA kare che. ApakazreNivALA jIvo prathama saMghanA ja udIraka hoya che. e, vikale, nArakI ane labdhi aparcA paMcetiryaMca-manuSyo huDaka sasthAnane ja udIre che. temaja eke, nArakI sivAyanA A jIvo sevArnasaMghane ja ura che. 2 paMcasaMgrahamAM zarIraparyAptie paryAptA jIvone AnA udIraka kahyA che. ane tethI kammapayaDInA TIkAkAroe zarIrarUjIvo tarIke zarIraparyAptithI paryAptAjIvo evo artha karyo che. 3 audA. zarIranI apekSAe labdhi-karaNa paryAptA hovA chatAM ArabdhaveksizarIranI apekSAe haju karaNaaparyA ja hoya ane mRtyu pAmI zake che. karaNa aparyA avasthAmAM mRtyu na ja thAya evo niyama bhavapratyayika zarIra sabaMdhI karaNaaparcA mATe che. labdhipratyayika zarIra mATe nahIM. 4 tiryaMca-manuSyo uttaravaiyikALe vizuddhivALA hovAthI, game tevuM zarIra banAve toya samacatu no ja udaya-udIraNA kahevAya che. A ja rIte susvara-zubhakhagati mATe jANavuM. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA kiraNa A AnupUrvI-ja - vasva gati nAmanA udayavALA jIvo vigrahagatimAM. A parAghAta - paryAnAmakarmodayavALA zarIraparyAptie paryAptA jIvo. zaAta5 - sUryavimAnanI nIce rahelA khara bAparyA. pathvIkAyanA zarIraparyAptie paryAptA jIvo. A udyota - teu. vAu, sivAyanA zarIra paryAptie paryApyA bAdara paryAptA tiryo. uttarakiyazarIrI deva-muni, AhAraka zarIrI. A zubhakhagati - zarIraparyAptie paryAptA devo, yugaliko, uttarazarIrI, temaja keTalAka paryApaMce. tiryaca-manuSyo. susvara - keTalAka paryA. vikla sahitanA bhASAparyAptie paryAptA uparokta jIvo. ja kukhagati - zarIraparyAptie paryA. nArako, vile. temaja keTalAka paryA. paMce tiryaca-manuSyo. ja kuzvara - bhASAparyAptie paryA. nArako temaja keTalAka paryA. vile paMce. tiryaMco-manuSyo. ja: ucchavAsa - zvAsoparyAptie paryAjIvo." ja yazakIrti - nArakI, teu. vAu, aparyA. temaja sUkSama sivAyanA keTalAka jIvo. ja subhaga-adeya - keTalAka devo-saMtI tiryaca-manuSyo. ja ucca gotra - sarva devo, keTalAka manuSyo, sarva vratadhArI manuSyo deza sarvaviratidhara manuSyo) nIcotra - sarva nArako- sarvatiryaMco. keTalAka manuSpo durlaga-anAdeya - sarva nArakIo samUha (asaMtI) jIvo temaja keTalAka devo-manuSyo-paMce tiryo. 5 jyAM sudhI zvAso. ane bhASAno virodha karyo nathI tyAM sudhI kevaLIone zvAso susvacakuvaranA udaya-udIraNA hoya che. 6 nIcakulotpana manu paNa jyAre deza ke sarva viratidhara bane che tyArathI ene uccagotranA ja udaya-udIraNA hoya che. tiryaMcamAM dezaviratidhara hoya to paNa nIcotra ja hoya. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaphati-padArtho bhAga-1 na apayaza - sarvatArakIo, sUkamajIvo, aparyAvo . teu. vAu, jIvo temaja keTalAka zeSa jIvo. jinanAma - 13 guNaThANe rahelA zrI tIrthakara devo. asahmalobha sivAyanA kSAyo - jayAM sudhI baMdhodaya hoya tyAM sudhInA jIvo. hAsyAdi6... 8mAnA carama samaya sudhInA badhA jIvo. devo utpattinA prathama aMtarmuhUrtamAM niyamA hAya-rati ane zAtAnA udIraka hoya che, tyArabAda zokadi sAthe parAvartamAnabhAve. nArakIo prathama aMtarma mAM niyamA zoka-arati-azAtAnA udIraka hoya che, tyArabAda parAvartamAnabhAve. keTalAka tIvrapApI nArakIo saMpUrNabhava daramyAna zekAdinA ja udIraka rahe che. kRtikALanA uThIthANA sAmAnyathI chA karmathamAM ja udayasthAno ane tenA bhAgA kahA che te mujaba prastutamAM paNa jANavuM je samApamAM nIce mujaba che. 9)- bhAvanI acaramAvalikAmAM rahelA sarvapramato / (7)- bhavanI caramAvalikAmAM rahelA sarva pramo AyuvinA.. (mULa prakRtimAMK-6)- 7thI 10 guNaThANAvALA jIvo. AyuvedanIya vinA Y5 - 10 mAnI caramAvalikAthI 1ramAnI ciramAvalikA sudhInA jIvo, mohanIya vinA. 2)- 12 mAnI caramAvalikAthI 13mAnA caramasamaya sudhInA jIvo. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa te da. Peon s | umikazAnA aMtarAya -5-5 pravRtionuM 1 udIraNA sthAna... >> vedanIya Ayu gotra -je udayavALI hoya te prakRti ja udIra... pra D & darzanAvaraNIya | -be udI.sthAno 4-5. nidrApaMcakamAMthI 1 nI udIraNA hoya tyAre 5 nuM udIraNAsthAna 5 bhAMgA, e sivAya nuM udI.sthAna 1bhAMgo. mAM - mohanIya - 9 udIraNAsthAno.... 1,2,45,68,910. sAmAnyathI koipaNa jIvane kodhAdi ja mAthI 1 kayAya, 3 vedamAthI 1 veda ane be yugalamAMthI 1 yugalano ekasamaye udaya-udIraNA hoya che. tethI A 3nA kAraNe kula 4342 = 24 bhAMgA thAya che jene covIzI kahe che. (1le guNaThANe)- 4 udIraNAsthAno - 109,8,7. anaMtAnubaMdhI vagere janmavedamithyAtvanayugala (2) bhayajugupsA = 10. AmAMthI, anaMtA, visaMyojakane prathamAvalikAmAM anaMtA nA udaya-udIraNA hotA nathI. temaja bhaya-jugu. paNa darekane bhajanAe hoya che. zeSa 0 dareka mithyAtvIne avazya hoya che. tethI nIce mujaba udaya-udIraNAsthAnonI covIzIo jANavI. 7 - 1covIzI 8 - + anaMtA ke bhaya ke juguTa = 3 covIzI 9 - anatA bhaya ke bhayajuga ke jugu anatA = 3covIzI. 10 - anaMtA + bhaya jugu = 1covIzI kula 8covIzI. (guNaThANe) - 3 udIraNAsthAno - 780 7 - anaMtA vagere 4+1 veda +1 yugala = 1covIzI. 8 - 7+ bhaya ke jugu = 2 covIzI. 9 - 7 + bhayajugu = 1covIzI. kula 4covIzI. (3je guNaThANe) - 3 udIraNAsthAno - 89 7 - apratyaka vagere 3+mizra +1 veda +1 yugala = 1covIzI. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chI karmakSati-paThAbhAga-2 8 - 7+ bhaya ke jugu = 2covIzI - 9 - 7+ bhaya jugu =1covIzI. kula jacovIzI. (jaguNaThANe) 6 - apatyA vagere 3 + 1da +1 yugala =1covIzI 7 - 6+ sabhya ke bhaya ke jugaTa = 3covIzI 8 - 6+ sabhya-bhaya ke bhaya- juguke jaga saca0 = covIzI 9 - 6+ sabhya + bhaya + jugu = 1covIzI kula 8covIzI. pa e guNaThANe) - 4thA guNaThANAnA cAreya udI.sthAnomAMthI apratyA bAda " karavAthI 5678, e ja udIraNAsthAno-8covIzI. (che-kame)- pratyA bAda karIne 45,67 e ja udIraNAsthAno covIzI. 8 me - 4 - saMjava 1+1 veda +1 yugala = 1covIzI 5 - 4 bhaya ke jugu 2 covIzI 6 - 4+ bhaya + juga = 1covIzI. kula 4 covIzI. - 2 udIraNAsthAno. 2 ane 1. 2 - sajaja mAthI 1+1 veda = 12 bhAMgA. - 1 - saMjaya ja mAthI 1=ja bhAMgA. (10 me - 1sUmalobhanI udIraNA hoya. Ama, 10,98,765 ane 4 A udIraNAsthAnomAM kamaza: 1611,10, 74, ane 1covIzIo che. kula 40 covIzInA ha60 bhAMgA. 8mAnI covIzIo judI gaNI nathI.) kula bhAMgA 60 + 12 +5 +1= 977. (sUmalobhane jo judo na gaNIe to ha76 bhAMgA jANavA). 7 opazakike pAyika sapatnIne sabhya nA udaya-udIraNA hotA nathI. 8 che-e sabhya vinAnI jovIzIo che te ja A ja che, mAtra gaNaThANAno phera che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa nAmakarma- 41,42,50,51,52,53,54,55,56 ane 27 Ama 10 udIraNAsthAno che. tai0 7, varNAdi 20, aguru, sthira-asthira-zubha-azubha ane nirmANa A 33nI dhruvodaraNA hoya che. ekendriyanA udIraNAsthAno-bhAMgA- 2, 50, 51, para, 53. (42)> 33 + tira, sthA, eke, durbhaga, anAdeya, sUbAmAMthI 1 paryAaparyAmAMthI 1 yazAyazamAMthI 1 bAparyAne yazAyaza 2 bhAMgA, bhAiaparyAne ayaza 1 bhAgo, sUma paryA. aparyAne Ayaza sAthe 2 bhAMgA - kula 5 bhAMgA. (50) 4ra - ti. Anu + dA. 6 (upAMga vinA) + huMDaka + upaghAta + pratyeka/sAdhA0mAMthI 1 uparokta 5-5 bhAMgA pratyakAsAdhAsAthe 10 bhAMgA. temaja bAparyA vAune u. vekiyamAM veda sAthe ayazano 1 ja bhAMgo. kula 11 bhAMgA (51)= 50 + parAghAta.... uparokta 11mAMthI aparyAnA ja kADhI nAMkhavAthI 7 bhAMgA. nAmakarmanI 103 prakRtinI gaNatarIe A sthAnane jANavA 27 nI gaNatarIe laIe to A sthAno anukame 20124,25,26278 29 30 ane 31 ema jANavA. 8 ane 9nuM udayathAna 1me gaNaThANe hovAthI e be udIrANA sthAna tarIke maLatA nathI. AnI prakriyA A pramANe che. vigrahagatimAM jara hoya che. utpattisthAne jIva zarIrazya thAya che. tethI zarIra saMbaMdhI odA 7 ke 17, pratyeka ke sAdhA, upaNAta, 1 saMsthAna ane 1 saMghayaNa Ama 11 prakatio vadhavAthI temaja AnupUrvI javAthI para pratio thAya che. ekane upAMga ane saMzao na hovAthI A sthAne 50 hoya che ane viDiyamAM saM0 na hovAthI pa1 hoya che. (u.ve. ke AhAraka prAraMbhe pANa pa1 hoya che.) zarIraparyAptie paryA. thavA para eka pragati ane parAgata umerAvAthI paja thAya che. (eka ne khagati nahIM, tethI pa1, vaiAhAne pa3) tyArabAda Atapa ke uota no udaya thavAthI ke zvAsozvaryA pUrNa thavAthI 1 prati vadhavAthI pa5 (para ke paja) thAya che. tyArabAda Ata5 ke uotano udaya thavAthI ke bhASA paryApA thavAthI 1 prakRti vadhavAthI pa653 kepa5) thAya che. tyArabAda uotano udaya thavAthI (57 ke pa6) prati thAya che. (Atapa uotamAMthI 1jIvane 1no ja udaya hoya. e udaya zvAso. ane svarano udaya thayA pahelAM ke pachI paNa thai zake che, mATe ahIM A rIte lakhyuM che.) Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprati-padArtho bhAga-2 para - pa1 + uccha. uparokta 7bhAMga pa1 + Atapa. paryAbAdara pratyekane ja hovAthI yazAyazanA 2 bhAMgA. 51 + udyota. paryAbAne hovAthI pratyekasIdhA- yazAyaza....4 bhAMgA. kula 13 bhAMgA. pa3 - 51+970+ Ata5 2 bhAMgA. pa1 + uccha udyota ja bhAgA.. kula 6 bhAMgA tethI ekene kula 5 + 11 *7 + 13 + 6 = jara bhAMgA hoya. beindriya - jara, para, 54, 55, , 57. 42 - 33 + tira,bei., rasa, bA, durbhaga, anAya, paryA/aparyAmAMthI 1, yazAyazamAMthI 1, paryA. sAthe yazAyaza 2 bhAMgA, aparyAne ayazano 1 kula 3 bhAMgA. para - 42-Anu + audA7+ huMDaka + cheva + upaghAta + pratyeka. uparokta 3bhAMgA. para + parAghAta + kukhagati... paryAne yazAyazanA 2 bhAMgA 54 + uccha. uparokta 2 bhAMgA 54 + udyota uparokta 2 bhAMgA....kula 4 bhAMgA pa9 - 54 + uccha0 + susvara ke dura 4 bhAMgA 54 + ucchaudyota 2 bhAMgA. kula 6 bhAMgA. 57 - 54 uccha0 + udyota + susvara ke duzvara 4 bhAMgA beIjha nA kula rara bhAMga.. A pramANe tenA rara ane caunA rara bhAMgA. vilejiyanA kula 66 bhAMgA. tiryacapaMcendriya - 42, 51, para, 53, 54, 55, 56 57. 4ra 33 + tira, paMce, rasa, bA, paryA-aparyA. mAMthI 1 subhagAdeya ke durbhagAnAdeyamAMthI 1 yugala, yazAyazamAMthI 1, paryAne 4 bhAMgA, aparyA. ne durbhagAdi ja hovAthI 1 bhAMgo kula 5 bhAMgA." 10 durbhaganI sAthe anAya ja hoya ane subhaga sAthe Adeya ja hoya evo granthakArano mata che. anya mata evo che ke durbhaga sAthe Adeya paNa ane subhaga sAthe anAdeya paNa hoI zake che. tethI anyamate subhaga-durbhaga, adeya-anAdeya, yazAyazanA 8 bhAMgA thAya che jyAre pratyakAranA mate 4 bhAMgA thAya che. A ja kAraNasara AgaLa-AgaLa paNa bhAMgAnI saMkhyAmAM phera jANavo. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karANa 1 para - jara-Anu + audA7 + chamAMthI 1 saMgha. 1 saMsthAna + upaghAta + pratyeka paryAnA 6464 = 144 bhAMga, aparyAne 1= 145 bhAMgA -> para + parAghAta bemAMthI 1khagati.... 142 = 288 bhAMgA. papa - 54 + uccha. 288 bhAMgA. 54 + udyota 288, kula 576 bhAMgA. 56 54 + uccha0+ 1 svara. pa76 bhAMgA. 54 + uccha0+ udyota 288 bhAMgA, kula 864 bhAMgA. 57 - 54 + uccha0 +1 svara + udyota 576 bhAMgA.. A svAbhAvika 2454 bhAMgA thayA. have uttarakicanA bhAMgA - pa1 pa3, 24, pa, pada 51 4ra-Anu 10 7 + samacatu. + upaghAta + pratyeka. paryA. ja hoya. 1 yugala sAthe thazAyazanA 4 bhAMgA. - 51 + parAghAta + zubhakhagati - 4 bhAMgA ' - 53+ uccha, ja bhAMgA 53 + udyota 4 bhAMgA. kula 8 bhAMgA. papa - 53 + uccha0 + suvara 4 bhAMgA. 53+ uccha0 + udyota 4 bhAMgA....kula 8 bhAMga. 56 - 53+ uccha + suvara + udyota 4 bhAMgA Ama ujiyanA kula 28 bhAgA.... parotiryaMcanA kula 2482 bhAMgA thayA. manuSya - 41, 42, 51, para, 53, 24, 25, 26, 57. svAbhAvika manune jara, para, pa4, 55, ane pada A pAMca udIraNA sthAno hoya che. jenA bhAga svAbhAvika tipaMcejevA (udyota vinAnA-tinA sthAne manu) tethI anukrame 1, 145, 28, 288 ane pa76 bhAMgA thavAthI kula... 13 bhAMgA. ukriyamAM paNa tiryaMca mujaba. pAMca udIraNAsthAno, bhAMgA paNa e ja mujaba. paNa uththata mAtra sAdhuone ja hovAthI subhaga adeya yazano eka eka ja bhAgo tenI sAthe hoya. kulabhAMga..19, Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra ja hovAthI kula 7 bhAMgA kevalI- 41, 42, 52, 53, 54, 55, 56, 57. 41 - 42-AnupUrvI subhaga ATheya yazano 1 bhAMgo - sAmAnyadevaLI ne valIsamu.mAM kAryaNakAyayogamA 42 - 41 + jinanAma tIrthaMkakaivalIne 1 bhAgo para - 41 + oThA7 + prathama saMgha + chamAMthI 1 saMsthAna + upaghAta pratyeka, 6 bhAgA. oThA mizakAyayogamAM. 53 - para + jinanAma. samagratu hovAthI 1 bhAMgo. 56 - para + pAna uccha+ 1 khagatinA svara... 24 bhAgA svabhAvastha kevaLIne 57 - 56 + jinanAma.. 1 bhAgo svabhAvasya tIrthaMkarane. svara... 1 bhAgo. vacanayoga rUMdhyuM. 56 - 57 55 - 56 - uccha... 1 bhAgo uccha ruSNe. 55 - sAmAnyathaLInA 56-1ra.... 12 bhAgA 54 - sAmAnyakevaLInA 55 uccha..... 12 bhAgA 51 karmaprakRti-padArtho bhAga-2 AhArakamAM utve mujaba 5 udIraNAsthAno... badhe subhaga-ATheya-yaza kevaLInA kula 60 bhAgA.... (AmA sAmAnyakevalIno 41 nA udIraNAsthAnano 1 bhAgo temaja tIrthaMkarakevalInA 42, 57, 57, 56, 55 udIraNAsthAnonA 5 bhAgA.... A 6 bhAgA navA che. zeSa bhAgA sAmAnyamanuSyanA bhAgAmAM AvI gayA hovAthI pharIthI gaNAtA nathI.) tethI manuSyanA kula 1302 + 19 + 7 + 6 = 1334 bhAMgA jANavA. deva - 42, 51, 53, 54, 55, 56. jya 54 - 000 B CON 33 + devaddhika + paMce, trasa, bAdara, paryAM, subhagAdeya ke durbhAga-anAdeyamAMthI 1, yazAyazamAMthI 1, kula 4 bhAgA. 42-devAnu - vai07, samacatu, upaghAta, pratyeka - 4 bhAMgA 51 + zubhakhati + parAghAta - 4 bhAMgA 53 + ucca- 4 bhAgA 53 + udyota- 4 bhAga...... kula 8 bhAMgA. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA kaNa papa - 53 + uSNa + susvara - 4 bhAMgA. 53+ uccha0 + uota - 4 bhAMgA. kula 8 bhAMgA. 56 - 53 + uccha+ suvara uota- 4 bhAMgA devanA kula 32 bhAMga. naraka - 42, 51, 23, 54, 55, 42 - 33 *narakaki + paMce, rasa, bA, paryA, durbaga, anAdeya, ayaza - 1bhAMgo - 42 - narakAnu 7, huDaka, upathAta. pratyeka - 1bhAgo. 53 - 51 + parAghAta + kukhagati - 1 bhAgo. 54 - 53 + uccha. - 1 bhAgo. 55 - 54 duzvara - 1bhAMgo kula 5 bhAMga. nAmakarmanA udIraNAsthAno ane tenA bhAMgA. haThIra eka vikaTa patirmaya. nArI lo |Ana sAmA. | va | sAmA che AhAo sAmA tIra kevalI K - 42 | 5 | 9 | 5 | ja | 1 pa0 | pA ja | 1 para pa6 13 ( 145 ! 15 ja | 1 4 | 1 | ra1| 54. 288 | 8 | | 288 5 | 2 601 55 | | 10 | pahae | 8 | 288 | 5 | 2 | 2) | 1 | 8 | 1 | hA 18 ! 864 | ja | 5 | 1 | 1 (ra) 1 (14) [57 | | 10 | pa | | | | | | | pa8e| | kula | 2 | 66 2454 / 28 130219 | 7 | 1 | 5 | | 5 | 301 2482 : | - 1334 nodha :- vartuLamAM lakhelA sAmA. kevaLInA bhAMgAo sAmA. sana. mAM gANAi gayA hovAthI jugha gAyA nathI. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zI ? zA karmapratipadArtho bhAga-1 guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno 1 luM guNaThANuM- ekendriyAdi badhA jIvomAM A guNa hovAthI mAtra kevalIne je 41nuM hoya che te sivAyanA 9 udIraNAsthAno A mithyAtvIone hoya che.. sAsvAdana- jara - nAthvI sivAya vigrahagatimAM 50 - zarIrastha bhA. ekene dezonA cha AvalikA. 51 - zarIradevone kaIka nyUna 6 AvalikA - zarIrastha vile. paMceti, manune dezona 6 AvalikA - paryAthayelA deva-nArakane 6 avalikA sudhI - paMceti, manu, devane 6 AvalikA. pa7 - paMce tine 6 Avalika. mizna - 55 - nAraka, devane 56 - paMce. ti, manudevane 57 - pace ti ne. ' aviratasamyakatvI -jara-54-55- cAreya gatinA jIvone. pa1-53- vekiyazarIrI samyaktIone. para paMce ti. manune 56- deva, manune, ti. 57 - tine dezavirati - pa153,5455 - kicazarIrI ti, manane 56 - svAbhAvikati mana temaja u. vai. tiryaMcane 57 - tiryaMcone. pramanasayata - 51,53,54,55,56 - vekiya-AhArakazarIrIone pa6 - svAbhAvika pramAyatane Apamata - 56 - svAbhAvika pa5, 56 - u. vaDiya - AhArazarIrIne caramaka 8 thI 12 guNaThANAM- 56 13 muM guNaThANuM - kevalImAM kahyA mubaja 41, 42, 12, 13, 54 14 me guNaThANe - udIraNA hotI nathI. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa sthitiudIraNA 5 dvAro- lakSaNa, bheda, sAdi-anAdi, addhAcheda, svAmitva. (1) bhANadgAra - udayAvalikAnI upara rahela udayaaprAptasthitione vIryavizeSe kheMcIne udayaprApta sthiti sAthe veThavI te sthitiudIraNA kahevAya che. (2) bheThAra baMdhAvalikA ane udayAvalikA ema 2 AvalikAncana utkRSTasthiti udIraNA yogya hoya che. AnA jeTalA samayo hoya che eTalA udIraNAnA bheda paDe che. jenA vikalpo thaI zake evI sthitione secikA kahe che. te be prakAranI hoya che. udIraNA prAyogya ane aprAyogya. udIraNA prAyogya utkRSTasthiti udayabaMdhotkRSTa * udayasakramotkRSTa 2 AvalikAnsUna utkru sthitibaMdha 3 AvalikAnsUna utkru sthitibaMdha anudaya baMdhotkRSTa - sUrNikAra- Atapa- aMtarmu nyUna utkru sthitibaMdha zeSa 2 AvalikAncana utkR. sthitibaMdha TIkAkAra- badhAmAM aMtarmu nyUna utkru sthitibaMdha - anudayasakramotkRSTa - aMtarmu nyUna utkR.sthitibaMdha (3) sAdi-anAdi prarUpaNA - - mULaprakRti mohanIya hoya che. * 15 ajaya 4 bheThe... 10 mAnI samAdhika AvalikA zeSa jatha jJAnA darzanA aMtarAya samayAdhika AvalikAzeSa hoya che. ajagha sAdi sivAya 3 bheThe jatha.... 12 mAnI * nAma-gotra - ajaya sAdi sivAya 3 bhede... jagha0 13 mAnA caramasamaye. A 6 nA anukta tathA vedanIya-Ayu nA badhA bhAgA sAdi sAnta hoya. vedanIyanI jagha sarvAlpasthitivALA ekene ane AyunI ja samAdhikAvalikAzeSa hoya che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga-2 Ayu sivAya 7 - u. saMkleze utkRsthitibaMdha karI baMdhAvalikA bAda utkRsthitine udAra... utka. saMklezano jeTalo kaLa hoya teTalA kaLa mATe upasthitiudIraNA cAle che. tethI anukTanA sAdi-sAna bheda ja maLe che. uttaraprakRtija mithyA - ajagha ja bhede. prathamasthiti samayAdhikAvali ze ja zAnA 14, vai7 | 47. ajaze. sAdi sivAya 3. potapotAnI varNAdi 20, sthirAsthira, | caramodIraNA jaze. hoya che. zubhAzubha, aguru nirmANa A ja8 nA bAkInA 3 temaja zeSa 110 prakRtionA cAreya prakAra sAdisAna ja maLe che. (4) a ccheda (5) svAmitvadvAra... A bane sAmAnyathI sthitisaMkrama pramANe jANavA. phira eTalo che ke saMkama te te prakRtinA avedakane paNa kahyo che jyAre udIraNA phakta vipAkodayavALA jIvone ja hoya che. udIraNAne aprAyogya sthiti alAccheda kahevAya che. utka.sthitimAMthI abAccheda bAda karavAthI udIryamANasthiti Ave che ane e udIryamaNasthitimAM udayAvalikA umeravAthI yasthiti Ave che. AvuM sarvatra jANavuM udayabaMdhotkRSTA 86 vAnA. 14, sthira-zubha sivAyanI nAmanI dhruvodayI 31, mithyA, 16 kavAya, trasa catu, durbhaga catu, vai. 7, paMce, huDaka, uccha, upaghAta-parAdhdhata, udyota, kukhagati, nIcagotra, azAtA. avAccheda = baMdhAva. * udayA = 2 AvalikA sthiti = ulka sthiti - baMdhAva A udayasaMkramotkRSTA 29. manu, gati, zAtA, zubhakhagati, ucca, hAsyAdi 6 sthirAdi 6 acaramasaMgha-saMsthAna 10, vedatrikA avAccheda = baMdhAva. + saMkamAva0 + udayAva0 = 3 AvalikA catusthiti = upasthiti - 2 AvalikA. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa simya * mizra AhA 7 jinanAma 4 Ayu mithyAtve 70 ko.ko. bAMdhyA pachI aMtarmu.mAM 4the AvI saMkramAve. saMkramAvalikA pachI udIra... aMtaryuM + saMkramAva0 + udayAva samya pramANe 4the mizrA paNa utkR.sthiti saMkramAve. 4the aMtarmu rahI trIje Ave tyAre udIre. addhAccheda = be aMtarmu + udayA = (moDhuM) aMtarmu accheda aAccheda aAccheda = = 17 = 7me baMdhakALe sattAgata pratyuttaranI adhika sattA (aMta: ko.ko.) A 7 mA saMkramAve. aMtarmu pachI che AvI AhAraka vibhurve tyAre prathama samaye utkR sthitidIraka bane. utkRsthitiudIraNA aMta:ko.ko. maLe. aMtarmu + udayA 13mA guNaThaNe Ano udaya thAya che. tyAre enI sattA P/a ja hoya che. eTale utkR.sthitiudIraNA P/a-udayA jeTalI 13mAnA prathamasamaye thAya che. aMta: ko.ko. - P/a uttta. baMdhAyA pachI bhAtaraprathamasamaye utkR. sthitiudIraNA maLe. u. avAccheda-1/3 pUrvakoDa + udayA utkR. sthitiudIraNA deva- narakAyumAM AvalikA nyUna 33 sAgaro. ane manutimA AvalikA nyUna 3 palyopama maLe che. devaddhika, manu Anu0, s03, vikala 3. aMtarmu + udayA * anudaya saMkramotkRSTA 9 aAccheda" = 11 sAmAnyathI marIne je gatimAM javAnuM hoya tatvAyogya baMdha garama aMtarmu mAM hoya che. eTale devagatimAM nArAne garama aMtarmu mAM devaprAyogya baMdha ja hoya che je urdU, hoto nathI. e pUrve bAMdhelI narati vagerenI utkR.sthitine baMdhAvalikA bAda devagatimAM samAve che ane devagatinA prathamasamaye udIre che. tyAM sudhImAM naragatinI utkR. sthitimAMthI nIcenA aMtarmu pramANa niSeko eTalo kALa pasAra thai javAthI kSINa thaI gayA hoya che. mATe aMtarmu bAda karavuM paDe che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padA bhAga-2 anudayabaMdho 19- audA07, sthA, eke, naraka-2, tira, cheva, nidrApaMcaka. adAccheda = baMdhAva0 + udayA, Apa. advAccheda = aMtarmu, udayA jAnyasthitiudIraNA svAmitva anatA vagere 12 kapAya, eka jIva AkarmonI sarvajaghA sthitisarA bhaya-jugu-nidrA 5 - karIne pachI jyAre navo tulya ke adhika baMdha kare Ata5 - udyota. 21 enI baMdhAva. vItyA bAda (baMdhAvanA aMtasamaye) jaLa sthitiudIraka bane." 12 pati ke mana, naraddhika utka. bAMdhI narakagatimAM jAya. enI baMdhAva. vItyA bAda narakagatinI 1 Avali sudhI ane narakAnunI vigrahagatimAM 3 samaya sudhI u. sthitiudIraNA maLe che. A utka. sthitinA baMdha prAyogya saMkleza kaNasthAmAM ja hoya che. ane kalezyAvALo jIva chellI 3narakamAM jAya che. mATe 5,67 mI narakanA jIvo ja AnA utka sthityudIraka maLe che. TIkAkAroe A prakationo udaya, usthitibaMdha thayA bAda aMtamuharta mAnyo che. tethI teoe accheda= aMtarma + udayAva ko che. 13 izAnA deva utka. saMkaleze Atapano 20 ko.ke. pramANa ulka sthitibaMdha kare che. tyAMthI sUryavimAnamAM bA.paryA.paLIkAya tarIke utpanna thayA bAda atarmuhUrta zarIra paryAptie paryApta thAya tyAre AtapanA udaya-udIraNA thAya che. tethI anudAyabaMdhoSTa hovAmAM audAlka vagerene tulya hovA chatAM AmAM accheda = aMtartha udayA jeTalo choDayo che. 14 A 21 mAMthI 19 yuvabaMdhI che ane Ata5 uotanI pratipakSI pravRtio che nahIM. tethI ekeka vageremAM jema pratipakI prakRtiono baMdha vagere dvArA vadhAre ochI sthitinI udIraNA maLe che tema A pravRtiomAM maLatuM nathI. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa 19 eke sthAsUsAdhA4. jaghasthitisattAka eke pratipakSI pravRtio bAMdhyA bAda A pravRtio bAMdhe tyAre baMdhAvalikAnA caramasamaye jai. udI. viklanika... ... ja. sthitisattAka eke jIva, beivagere te te jAtimAM jaine vabhina ja jAtione bAMdhyA bAda svakIya baMdha kare tenI baMdhAvalikAnA caramasamaye jaghaDa sthityudIraNA.... sthAvaranI jaze. sthitiudIraNA ekendriyajIve karelI sthAvaranI ja sattAnuM vyasano badhALa. pasAra thavAthI eTalA niko khAlI thayA. udayAlika. sthAvarano] punaHbaMdha sA . L ( jaya sthitiuTa - samaya na baMdhAvalika A niSonI odhAva. vItI vItAthI eTalA niko baMdhAvalikAnA nahovAthI udIraNA patInapI. khAlI thayA.. caramasamaye pachInA samaye vItI javAthI ja. sthitiudIraNA.. e pANa udara... tethI ja. na maLe. 15 eke jIva ja. sthitisanA karIne zakaya eTalA dIrdhakALa sudhI bei. vagere pratipakSIprationo baMdha kare che. tethI e vagere vivalita prationI sthiti upara tarapha vadhatI nathI ane jema jema A beiDa vagereno aMdhakALa pasAra thAya che tema tema eke nI sattAmAMthI nIcenA niSeze mINa thatA jAya che. pratipakSI prationo A rIte baMdha thayA bAda vivAmita prati puna: baMdhAya che, ane tethI enI upara taraphanI sthitisarA vadhI jAya che. paNa A vadhArAnA nikonI baMdhAvaLa vItI na hovAthI udIraNA thai zaktI nathI, e vItI gayA bAda e niSekonI paNa udIraNA thavAthI jA. sthiti udIraNA maLe nahIM. tethI baMdhAvalikAno carama samaya hato. tyAM sudhImAM e AvalikAnA samayagUna AvalikA jeTalA niSeko paNa nIcethI khapI javAthI jasthiti udIraNA maLe che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSmati-padArtho bhAga- zAtA-azAtA, hAsyacatu. eke mAM jaI sattA karIne saMtI paMcamAM aprathama saMgha05, nIca.. gayelo jIva dIrdhakALa mATe pratipakSI bAMdhI, aparyA, ayaza, durlaga pachI zvabaMdha kare enI baMdhAvalikAnA anAdeya. 16 - caramasamaye ekeDamAM udaya-udIraNA hovA chatAM sarI paMce. eTalA mATe lIdho ke ene pratipakSIno vadhu moTo baMdhakALa maLavAthI eTalA vadhu niSeka nIcethI bINa thaI jAya che. tina - bA. teukAya ke vAlAyano jIva vizuddhi vaDe hatasamutpattika karma karIne saMnI paMce. timAM utpana thAya. tyAM prAraMbhathI dIrdhakALa mATe manuddhika bAdhI pachI tigati bAMdhe tenI baMdhAvanA caramasamaye tigatinI ane virahagatimAM trIjA samaye tiAnunI jA. udIraNA maLe. sthitisatAne haNI haNIne svAyogya sarva jaNa je karI che teNe hatasamutpattika karma kahevAya che. devanarakagati, upAMga...3 -jaghA sthitisarAvALo jIva asalI pareDamAM saMbhavita ja sthitibaMdha karI saMbhavita dIrdhAyuvALA deva-naraka bhavamAM jAya, tyAM bhavacaramasamaye. madevanarakAnupUrva- uparokta jIva vigrahagatimAM trIjA samaye. manuSyAnuga jA. sthitisarAka ke manuSyagatimAM jatAM virahagatinA trIjA samaye. miththA sagA veda, prathamasthitinI samayAyika AvalikAze 1 ja saMjava , 9- | samayanI ja sthityudIraNA. saMjavalobha ane sabhyanI avacaramaudIraNA paNa jaya0 hoya che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa mizramoha Pio..... EUR AhAha eke prAyogya jatha sthitisattA (1 sAgaro P/a) vALo jIva sattImAM AvIne AnA udaya-udIraNAvALo banI zake che. velanA dvArA AnAthI paNa ochI sattAvALA thayelA jIvane AnA udaya-udIraNA thaI zaktA nathI. tethI yogya jatha. sthitisattAvALo eke. jIva sattImAM AvI mizraguNaThANuM pAme tyAre tenA caramasamaye jai sthiti uThIraka bane. minI velanA jo trasamAM karavAmAM Ave to sAgaropRthakksathI hIna thAya tyArathI ja e udaya-udIraNAne ayogya banI jAya che. tethI ja na maLe. mATe emAM kahyuM che. bA. vAukAya jIva vAraMvAra vaikriya viSNurve. emA caramavikurvaNAnA carama samaye jagha.sthiti udIraka ane. A vakhate enI sthitisattA svaprAyogya ja. hoya che. tyArabAda uddelanA dvArA AnAthI paNa ochI sthitisattA maLI zake che, paNa e vakhate enA udaya-udIraNA thai zakatA nathI. mohano 4 vAra upazama karyA pachI sAyika samya pAme. pachI devalokamAM 33 sAgaro pasAra karI manuSyamAM dezonapUrvakoDa saMyama pALe. aMte AhAraka zarIra viSurve. tenA caramasamaye jagha.sthityudIraka bane. '' zAnA 14 12 mAnI samayAdhikAvalikA zeSe 1 samayanI udIraNA. 17 jo ke devalokamAM 33 sAgaro vItAve eTale AhAnI jUnI sattA to uvelAi ja jAya che. tema chatAM 4 vAra upazamazreNi ane kSAyika samya prApti eTalA mATe kahyA che ke e karavAmAM zeSa nAmakarmonI sthitisattA paNa ochI thai jAya che. tethI pachInA mAnavabhavamAM saMyamaprAptie me guNaThaNe AhA je bAMdhe tenI anya nAmakarmonA saMkramathI paNa pUrve upazamazreNi na mAMDanAra sAdhunI apekSAe ochI sthitisattA maLe. saMyamanI hAjarImAM, sattAgata sthiti karatAM adhika baMdha to thavAno ja na hovAthI upara sattA vadhatI nathI. ane nIcethI dezona pUrvoDa jeTalA niSeko eTalo kALa pasAra thaye kSINa thai gayA. tethI aMtabhAge AhAnI viSurvaNA ane tenA caramasamaye jA. udIraNA kahyA. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati-padArtho bhAga-2 dhruvodathI 33, audA7 --- 5. yogInA caramasamaye 6 saMsthAna, 1luM saMgha0 2 khagati, aMtamuM pramANa jaghasthiti khazeSatrasAdi8, managati, paMce, parA, udIraNA kare. upa0, uccha jina, ucca, guruvAra 4 Ayu sava-vanI samayAyikAlikaze... anubhAga udIraNA - 6 arthAdhikAra (1) sattAprarUpaNA (2) zubhAzubhaprarUpaNA (3) vipAkarUpaNA (4) pratyayaprarUpaNA (5) sAdi-anAdiprarUpaNA (6) svAmitva. (1) saMjJAprarUpaNA - ghAtI- sarvAtI dezaghAtI, athAtI sattA sthAnasaMa - ekaThANIyo, be kaNIyo, 3 kaNIyo ane 4 ThaNIyo pravRtio zatIsaMtA sthAnasA baMdha | udIraNAM | baMdha | udIraNA mizramoha | sarvAtI sabhya moha dezaNAtI 2-1 pa aMtarAya, avakSa...6 sarva deza deza -3-2-12-1 napuM. veda | sarva | sarva desa 4-ka-2 | -3-2-1 nIveda sarva | sarvadeza 4-3-2. 2-1 pu.veda- cabura sarvadeza sarvadeza 4-3-2-1ra-1 jjaiza-guru...2 AvatI | sarvAtIsadaza 4-3-2 mAtra manubatiprAyogya 30, 4 Ana...34 aNAtI| sarvAtIsadaza 4-3-2 mati-zruta-avadhiphika-saMja...8 sarvadezI sarvadeza 4-3-2-1|4-3-2-1 | mana:paryavAvAna | sarvadezI sarvadeza 4-3-2-1 4-3-2 kevaladdhika-nidrA 5-mithyA, 12 kyAya..20 sarva | sarva 4-7-2 |4-3-2 hAsyAdi. 6 sarva | sarva.deza 4-3- 2 4 -3-2 zeSa 75. azatI | sarvajJAtIsadaza 4-3-2 4-3-2 18 sthira zubha vodayImAM gaNAi gayela che. 19 jene eka akSaranuM paNa vivAna hoya tene 1 kANIyo ja rasa udIraNAmAM hoya. anya AcAryonA mate je avagata sarvaparyAyothI 1 akSarane paNa jANe tene 1 prANIyo ja rasa udIraNAmAM hoya. - -- Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa * 23 manuAyu, tiAyu manubUti, tigati. jAticatu, audAccha madhya saMsthAna 4, saMgha0 6 Atapa, sU0, aparyA, sAdhA, ane sthAvara... A 30 mAtra manuti. prAyogya che. 2 vedanIya, narakAyu, devAyu, narakagati, devagati, paMce, te7, 17, AhA7, prathama caramasaMsthAna, karkaza-guru vinA varNAdi 18, AtaSa vinA 7 pratyeka traNa-10, asthira-6 ane gotra-2 A 7pa "zeSa 75' tarIka abhipreta che. (2) zubhAzubhaprarUpaNA - baMdhazataka mAM kahyA pramANe jANI levuM. samiza mohano rasa paNa azubha hoya che. (3) vipAka prarUpaNA - baMdhazatakavat pudgala, loTa, bhava ane jIvavipAka jANI levo. vizeSa :- te te prakRtino sattAmAM sthAnapatita rasa dharAvanArA jIvo paNa uSTa anubhAgane udIrI zake che. AvuM eTalA mATe che ke utkRSTapaNe paNa sAgata rasa karatAM anaMtamA bhAgano rasa ja udaya-udIraNAmAM hoya che. 28 mohanIya, 5 ghAnA, | 35 - saMpUrNa jIvadravyamAM paNa asarva kevaladarzanA, vIryaMtarAya paryAyomAM vipAka hoya che. cakSudarzanA gurulaghu sparzavALA anaMtapradezika skayo vi vipAka hoya che. avadhidarzanA rUpI dravyo vize. 20 dhAro ke sattAgata utka. rasa 1 abaja che. 10 sudhI sakhyAtuM ane 100 sudhI asaMkhyAtuM che. 25000 sudhI udaya-udIraNA thai zake che. to 1 abaja nI apekSAe. (1 abaja1abajaWOanaMta)F) 9,50,00000 nI (anaMtabhAgIna) satAvALo. (1 abaja - 1abajakza00 (asaM.) =) 9 karoDanI (asaMbhAvahIna) satAvALo. (1abaja - 1abaja10 (saMkhyAd)F) 90 karoDanI saMkhyAtabhAgahIna) satAvALo, abaja10 = 10karoDanI saMkhyAtaguNahIna) satAvALo, 1abaja100 = 1 karoDanI (asaMgarahIna) sattAvALo temaja 1abajara00 = 50 lAkhanI (anaMtagArAhIna) satAvALo.. A badhA jIvo sAnI apekSAe paraspara sthAnapatita hovA chatAM haju paNa ra5000 pramANa rasane udarI zake che. 21 jema gADhavAdaLo saMpUrNa sUryane DhAMkI devA chatAM enI prajAne sapArNatayA AvarI zakatAM nathI. tema A 35 patio saMpUrNa jIvadravyane AvarI letI hevA chatAM enA saMpUrNa paryAyane AvarI zakatI nathI. jemake akSaranA anaMtamA bhAga jeTalA vAnasvarUpa paryAya te khullo ja rahe che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 zeSa ja aMtarAya (4) pratyayaprarUpaNA:- jene hetu (nimitta-kAraNa) tarIke pAmIne anubhAganA udaya-udIraNA thAya che tenI vicAraNA e pratyayaprarUpaNA, sAmAnyathI sakyAya ke ayAya evuM cogasaMjJaka vIrya e udIraNAmA kAraNa che. chatAM e vIrya bhavata che ke pariNAmata (guNAdi avasthAvizeSata) che teno ahIM vicAra karavAno che. grahaNa-dhAraNayogya tho vize... zeSa prakRtiono jevo pudgalavipAka vagere aMdhazatakamAM kahyo che e pramANe jANavo. je prakRtionA udaya-udIraNA sAmAnyathI te te bhavamA rahelA sarvajIvone hoya che temaja te te jIvone te bhavamAM avasthA badalAye paNa sAmAnyathI badalAtA nathI. te prakRtionI anubhAgaudIraNA bhavapratyaya kahevAya che. zeSanI udIraNA pariNAma pratyaya kahevAya che. 35... vai7, te7, mRdu karkazagurulaghu sivAyanA varNAdi 16, sthirAsthira, zubhAzubha, aguru.... laghu, parA, samayanuM, udyota, zubhakhagati, susvara pratyeka, AhAjI.... * subhaga-ATheya-yaza uccagotra.... karmaprakRti-padArtho bhAga-2 15... ja... timnu.ne guNapariNAmapratyaya.... avasthAvizeSamAM tenI matAnA kAraNe jaTharAgni maMda thAya che. ityAdi jANavuM. uttara ve ke AhA banAve temAM tinmanune A prakRtio pariNAmapratyacika hoya che. cAlu odA zarIramAM aprathama saMsthAna hoya to paNa A be zarIramA samacatu thAya che. mATe pariNAmapratyaya.... A pramANe roSa mATe jANavuM.... durbhagAdinA udayavALA paNa mAnavo dezavirati-sarvavirati pAme to subhagAdino udaya thai jAya che. mATe emane A prakRtio pariNAmapratyaya.... Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karAra nokavAya. deza- sarvaviratine prAraMbhanA eka asaMgAtha bhAganA spardhakonA jaje udaya-udIraNA hoya che te pariNAmapratyaya. mohanI zeSa 19 39. manutine pariNAma pratyaya. manu tiryaMcane zAnA. 19 jina...] jema jema umarAdi vadhe che tema tema bAnAvaraNAdinA bAyopa0 mAM phera paDato jAya che. enAthI jaNAya che ke te karmonA udayaudIraNA avasthA pramANe badalAyA kare che... badhA manuSyone kevalavAnA. jinanAmano udaya hoto nathI. tethI jeone hoya che te pariNAmapatyaya. badhAne yathAyogya bhavapratyaya.... uparokatamAMthI paNa anukata jIvone devanArakAdine) je hoya te badhI bhavapratyaya jANavI. (5) sAdi-anAdi prarUpaNA - * mULaprakRtimohanIya- ajaya sAdhAki 4prakAre. japa -Apakane caramaudI.. 11 me udIraNA hotI nathI. paDanArane sAdi. zeSa 3nA sAdi-sAna banne bhAMgA kula.... 10 vidanIya anubhU0 sAvAdija prakAre. utka. upazamaNimA 10mA gaNaThANe bAMdhI sarvArthasidamAM udIre te.. pachI pAchI anunI sAdi anAdikALathI asarvaviratane anAdi, abhavyAdine anaMta. zeSa 3nA sAdi-sAna banne bhAMgA. kula...10 rara pathasaMgrahamAM anaMtamo bhAga kayo che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaphati-padArtho bhAga-2 llAnA darzanA, ajapa sAdi sivAya 3. aMtarAya, 12mAnI samayApikAvalikA ze ja, zeSa 3nA babbe..kula 27 nAma-gotra anunA sAdi sivAya 3. 13mAnA caramasamaye ujju zeSa 3nA baLe.. kula 8 AyuTa.. cAreyanA baLe, kula...8 mULaprakRtinA kula 73 uttaraprakRti-(sarvatra anuktanA sAdi-sAna ema be bhAMgA jANavA) mUTha-17... anu0 ja prakAre... AvA zarIrane urdU hoya che. kula 20 bhAMgA. mithAta... ajai ja prakAre... sasaMyamasakatva pAmanArane mithyAtvanA caramasamaye jaya0 hoya che. kula 10 bhAMgA. gura-rkaza. ajapa 4 kevaliyamunA 5 mA samaye ja kula 20 bhAMgA te 7 roSa zubha varNAdi 9, 20... anuksAdi sivAya 3. aguru, sthira, zubhanirmANa sayogI kevalInA caramasamaye u hoya che. kula 180 bhAMgA. vAnA. 14, zeSakuvarNAdi 7 23. ajaya sAdi sivAya 3. asthira-azubha... vAnA.14- 12 me caramaudIraNA ja. hoya. zeSa 9-13 me caramaudIraNA ja hoya. kula 207 zeSa 110nA badhA bhAMgA sAdi-sAna.... tethI kula 880 uttaraprakRtinA kula bhAMgA = 137. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karANa (6) sthAbiddhAra = utkRSTa anubhAgodIraNA svAmitva pa aMtarAya-acasu... sauthI hanalabdhiyukta ekane bhavaprathamasamaye. cakSudarzanA. sarvaparyAptie paryA. tene paryAtinA caramasamaye. vilita ladhine aprApta jIvomAMthI je labdhiprAptinI vadhu najadIka hovA chatAM pAmI zakto nathI te moTA doSavALo hovo joIe e nyAye Ane ullu anubhAgodaraka kahyo che. nidrApaMcako.... sarvaparyAptie paryApta madhyamapariNAmI taprAyo saMzavALA) jIvone. atyaMta vizuddha ke saliSTa avasthAmAM AnA udaya-udIraNA hotA nathI. arati, zoka, bhaya-jugu, 15. sarvaparyAptie paryApta sarvasaMkliSTa napuM, azAtA. narakagati, utkR sthitika nArakI... huMDaka upa0 kukhagati, durbhaga-4, nIcagotra | vasatrika paMce zAtA. 15. sarvaparyAptie paryApta sarvavizu susvara, devagati, vai7 u sthitikadeva. uccha.. e sabhya mizra... te tenA udayavALo sarvasaMliSTa jIva mithyAtva prAptinA pUrvasamaye. hAsya-rati sarvaparyAtithI paryA. sahastrAradeva saMkalezakALe. A be prakRtio azubha hovA chatAM AjubAjunI sAmagrI para AnA udayano AdhAra che. tethI sahajhAradeva AnI utka.anubhAgodaraNAno svAmI maLe che. enAthI uparanA devone sAmagrI vadhu hovA chatAM pramANamAM saMkleza ekadama ocho hoya che. nIcenA devone saMkleza vadhu saMbhavita hovA chatAM sAmagrI ochI hoya che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmANati-padArtho bhAga ja aparyA caramasamaye rahela sarvasaMliSTa aparyA. satI manane Ane aparyA. sanI tirmaya karatAM paNa adhika kaleza hoya che. karkaza guru, aprathamasaMgha05, 14. saMtI paryA. paMca0 8 varSIya madhyama ja saMsthAna, tiryava8 mA varSe sarvasaMkalezamAM trI-puveda, tiryaMcagati...., para oDha7 managati, ha... sarvaparyAptie paryA, 3palyopamAyaNa vajualAbha.. sarvavizuddha manuSya. narakAya utka sthitikanArakI sarvasakalezamAM AziSa 3 Ayu usthitivALo vizutimAM sthAsAdhAeka... ja. Ayuddha bApa eka saMkalezamAM sUma - jaNa0 AyuSka sU 50 saMkalezamAM viklatrika.. ja AyuSya paryA. vikalA saMkalezamAM samacatu, madu-lag 13. AhArakazarIramAM paryApta thayela pratyeka zubhakhagati. sAdhune sarvavilimAM... parA, AhA7... | A udhota. uttarakiyamAM paryApta thayela sAdhune sarvavizutimAM khara bA. paryA. pRthvIkAya u.Ayu vALo sarvavizuddhimAM AnupUrvI ja virahagatimAM trIjA samaye deva-mana- vizuddhimAM, tivanA - saMkalezamAM ja zeSa zubha ra5 7, sayogI caramasamaye thira, zubha, jina, zubhavarNAdi 9, aguru nirmANa, ucca, subhaga, Adeya, yaza) Apa." Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karU 29. A avadhiphika. avapilabdhica tIvrasaliSTa mithyAtvI salI jIvo. ja zeSa azubha 31(4 vAnA, cAreyagatinA tIvasaMkliSTa salI kevaLadarzanA mithyAtva mithyAtvI jaze. 16 kavAya, azubhavarNAdi 7. asthira, azubha....) jAnthAonuM bhALa mokAzI bilva - sAmAnyathI, ghAtakarmomAM udIraNAvicchede caramaudIraNA e jaLa hoya che. ja mati, tAlu,acalasa jja zrutakevalIne caramaudIraNA. mana:paryava.. sarvotkRSTa vipulamatimana:paryavavAnIne carama udIraNA... ja avayitika. paramAvadhivALAne caramaudIraNA.. kevalahika, 5 aMtarAya.. kSINakapAyane samayAyikAvalikAze. ja saMva no pAya.. potapotAnI caramaudIraNAe hAsya 5ka. savizuddha kApakane 8me carama udIraNA. nidrA-pracalA. 11 me sarvavizuddha hovAthI jA. anubhAgaudIraNA. thINadvitrika apramAbhimukha amarane vilimAM. 23 cUrNikAre sAmAnyathI ja ja saMjavALa, 3 venI carama udIraNA hamA gAgaThANe karI che. bAkI saMjavalobhanI caramaudIraNA 10 me hovAthI e ja japa anubhAgodarANA tarIke maLe. tema chatAM, oNathI cUrNikAre kahela vacanane pakaDIne sajAva.lobhanI jaAudIraNA pANa ja levI hoya to TIpyANakAre khulAso karyo che ke kIDInA rasa eka ThArIyA karatAM paNa atyaMta tuccha hovAthI avyavavArya gaNIne 9 me thatI carama uThIrANA jANavI. bAkI cUrNikArane paNa 10 me thatI caramaudIraNA ja abhipreta che e ulUmazedaraNA svAmitva adhikAra parathI jaNAya che. tyAM ja anubhAgodaraNA thavAmIno tI mATe atideza karyo che. enA vizleSaNamAM saMjavalobha mATe cUrNikAre samayAyika AvalikAzeva samAyane ko che, caramasamayabAdarAyane nahIM. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 samyaktva mizra . mithyA, anaMtA 4 4 apratyA yuculo... ... * narakAsu zeSa 3 Ayu. karmaprakRti-padArtho bhAga-2 sAyikasamya pAmatAM caramadIraNA. cAre gatinA jIyone.. audA aMgo vaaMgo samyaktvAbhimukhane caramasamaye,ja sasaMyama samya pAmanArane mithyAnA caramasamaye. saMcama pAmanArane aviratinA caramasamaye. saMcama pAmanArane dezaviratinA caramasamaye. puddagalavipAkI prakRtionI jaya0 anubhAga udIraNA sAmAnyathI bhavAisamaye maLe che. 2.7, zubhavarNAdi 9, aguru, sthira, zubha, nirmANa... AA07 jagha. AyuvALAne vizuddhimAM. ja. AyuvALAne saMklezamA audA SaTka, pratyeka - alpAyukayU.aparyA vAukAya bhavaprathamasamaye. vaiSaTka alpAyuSka bA. paryA vAukAyane vidhurvaNAnA prathamasamaye... alpAyuSya bei bhavaprathamasamaye. vai7 nI uvelanA karIne asajJImAM alpakALa mATe thai bAMdhI zakya dIrghAyuSya narakamAM jAya tyAM prathamasamaye sakliSTane. vigrahagatimA sakliSTa mithyAtvIne 20... alpakALamATe AhAraka vikruryanAra tatvAyogya saMlezayukta sAdhune AhArakanA prathama samaye.. 24 mizraguNaThANe rahelo jIva eTalA vizuddha pariNAmavALo na hovAthI saMyamasahita samya pAmI zakato nathI. tethI mAtra samya prApti karI che. 25 pratyeka mATe oThAnI jema' evo atideza karyA bAda, cUrNikAre ema jaNAvyuM che kezIghraparyApta thanAra sUkSma jIvane AhAraprathamasamaye..... Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karaNa ane prathama saMghansasthAna- zIghaparyApta thanAra alpAyuSka asaMtIne AhAra prathamasamaye saMkalezamAM... 4madhya saMsthAna - dIrdhAyuSka asarIne AhAraprayamasamaye vizuddhi mAM... ja saMthayANa - pUrvakoDa AyuSyavALo AhArI mana bhavaprathamasamaye vizuddhimAM, paMce. ti karatAM manuSyo alpabaLI hovAthI manune lIdhA huMDaka upazAta, sAdhA- dIrdhAyuSya paryAnsa ekene vizuddhimAM | chevaE 12 varSIyuSka beIDane AhAra-bhava prathamasamaye. mUdu-lag - anAhArI sadIne taprAyogya vizuddhimAM A parAghAta zIghaparyA. thanAra alpAyuSka sU ekene paryApta thavAnA prathama samaye aMkalezamAM... Atapa-uota- zIghaparyApta thanAra ghara jIva zarIra paryApti pUrNa thavAnA prathama samaye aMkalezamAM A jinanAma AyojikAkaraNa pUrvanA caramasamaye A karkaza-guru kevalI samuddha mAMthI pAchA pharatAM maLyAna samaye... pamA samaye... azubhavarNAdi 7 sayogIcaramasamaye. asthira, azubha|ra6 aMtarakaraNabAda ghAtakarmono rasa bhapakane %i Adi karatAM anatamo bhAga hoya che, paNa zeSa azubhano to pachI paNa asatI Adine ja anatamo bhAga hoya che. tethI ahIM sayogIcaramasamaya na Ave. 27 kevalidaSTa maryAdAnusAre atizubhayogono eka viziSTa vyApAra e AyojikAraNa che. savekevalI bhagavaMtone A avazya karavAnuM hoya che. emAMthI jeone 3 karmonI sthiti alpa karavA mATe kevalisamuThThAta karavAno hoya che teone jyAre e karavAno avasara hoya e pUrve ja A AyojikAraNano avasara hoya che. kevalisamudrakAta nahIM karanArA kevalIone paNa A AyojikAraNa to hoya ja che. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karSaNati-padArtho bhAga-2 zaSa- 4 - parAvartamAna prakRtinA bayaka madhyamapariNAmI cAre gatinA jIvo. (4 gati, jaAna 5 jAti. 2 khagati. uccha, trasatrika sthAvaratrika, subhagaca0, durbhagacata gotraphika, zAtA-aspatA - A ja) sAmAnyathI pariNAmapatyayAtinI rasodaraNA utva hoya che. bhavapratyayaprakRtinI ALasamaye ja hoya che. zubhanI saklezamAM ja hoya. vizutimAM haju hoya, azubhamAM AnAthI viparIta hoya. pudgalavipAkI pravRtionI anubhAgodaraNA pagalAdi sAmagrI utkRSTa hoya to utkRSTa, apakuSTa hoya to ja hoya, ItyAdi vicArIne anubhAgodaraNA avAmitvano vicAra karavo. pradezeThIrANA - 2 arthAdhikAra :- sAthAdi kavAmitva. (1) sAthAdi... mULa kRtividanIya - anuSTa ja prakAre. apramatAbhimukha sarvavizuLa pradhAne u mohanIya- anu. 4 prakAre. caramaudIraNA utna hoya. 11me thI paDanArane anuno sAdi. Ayu cAretha bhAMgA sAdi-sAna. zeSa pa anusAdi sivAya 3 caramaudIraNA u. hoya. anukta badhA prakAranA sAdi-sAna bane bhAMgA kula 10 + 10+8+ 5 = 73 bhAMgA. uttaraprakRtimithyA anula04 prakAre 10 prathamasthitinI samayAyikAvaliza utka Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 u udIraNya karaNa pravedI 47- ana sAdi sivAya 3 kula 9x 47 = jara3 ziva 10 sAdi-sAtta bane bhAMga.... 880 uttaraprakRtinA kula 1313 bhAMgA.... (2) svAmitvadvAra - dIraNAzvAmitva - sAmAnyathI je je jIvo vivAdita prakRtinA udIraka hoya temAMthI sarvavizuddha guNitakarmAzajIva utkRSTapakezodaraNAno 2vAmI hoya.... 47 thatIkarmanI ja anubhAga udIraNAno je svAmI hoya te ja ahIM u0 pradezodaraNAnA svAmI jANavA. emAM zrutakevalI vagere viroSaNonI paNa jarUra nahIM. avayiddhikanI utkR0 pradezodaraNA avaviladhi rahita jIvane jANavI. sabhya moha- bAyika pAmatI vakhate samayAvika AvalikA zere zAtA, AzAtA- apramattAbhimukha pramAne. aprathamasagha0 5, 20 sarvavizuddha apramatta (pAca saMghayANa mATe 17, AhA7, uota tAyogya vizuddhivALo.) ja devAyu 10000 varSAyuka tIvra azAtAvALo devA ja nakANu - 33 sAgaro AyuSyavALo tIvraazAtAvALo nArakI. tIThu:kha vakhate ghaNA muddagalo vedAya mATe.... tima Ayu - 8 varSAyuvALA 8mA varSe tIvra azAtAvALA ti manuSyo A akasyA - vizuddha bhA. paryA. jIva ja Ata5 - sarvavizuddha khara bA. 5thvI sama pratyeka spa ryA. sarvavizu. A sAdhA vikalatrika- te tenA sarvavizuddha paryA. jIva. 4 aparyA - samUha manu caramasamaye sarvavizutimAM Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaphati-padA bhAga-2 tiryaMcagati- dezavirata sarvavizuddha paryA, paMce ti narakA, tiryaMcAnu - kAyikasamyakatvI vigrahagatimAM 3jA samaye. ja devAnuM mana Ana- sabhyatvI vigrahagatimAM 3jA samaye. devagati-naragati- sarvavizuddha samyakatrI. saMcamAbhimukha sarvaviza samyaphavI ayaza-nIragotra. ja svaratika-uccha- va-nirodha kevaLIne.. ja zeva - sayogI kevalIne caramaudIraNA... nAmanI dhruvodayI 33, audA 7 6 saMsthAna, manu gati, paMce. jAti, prathama saMgha upa0, parA, 2 khagati. traNacaturka, subhaga, Adeya, yaza, jina, ucca A pravRtio zeSa da2 che. jAntha kenkIzaanamdhitva tawAyogya saMkliSTapariNAmI pitakarmAza jIvo sAmAnyathI jA. pradezothIraka hoya che. avavikika avalibdhiyukta sarvasaMkliSTa jIvo. ja nikApacaka tAyogyasaMkliSTa saLI paryA. mithyAdaSTi. sa, mizra - anaMtarasamaye mithyAtve janAra saMliSTa jIva. nA AhALa 7 ta~AyogyasaMklezavALo AhArakazarIrI. e A04 tawAyogyasaMklezayukta te tenA udayavALo jIva AtaSa - atisaMzliSTa khara bA. pathvIkAya. A ekeDa sthA. sAdhA- atisaMliSTa bAparyAeke * sanma - atisaMzliSTa sU. paryAeka a aparyA - atisaMzliSTa asarI manu caramasamaye. viklatrika atisaMkliSTa paryAvile. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNA karNa ja ni - narAyuM - ja zeSa 3 Aya - ja zeSa 24 kevalajJAnotpattithI mAMDIne AyojikakaNa na kare tyAM sudhInA thI tIrthakara devo. alpAyuSya sukhI naraka dIrdhAyuSya sukhI jIvo. sarvasakliSTa paryA. sanI mithyAdRSTio. udIraNAkaraNa samApta Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti-padA bhAga-2 zrI arhanamaH tasmai zrI gukhe namaH aiM namaH (upazamanAkaraNa sattAmAM rahelA karmalikone evI avasthAvALA karavA ke jethI enA udaya-udIraNA -niti-nikAcanA thai na zake. Ane upazamanA kahe che. je karaNavIryathI AvI upazamanA thAya che ene upazamanAkaraNa kahe che. upazamanA be rIte thAya che. karaNakatA ane akaraNata. ahIM karaNa eTale yathApravRttakaraNa vagere samajavA, paNa karaNavIrya nahIM. eTale ke akaraNakta upazamanA yathApravRttakaraNa vagere kAraNo vinA thaI jAya che. evo artha samajavo. bAkI vIrya to emAM paNa karaNavIrya ja hoya che, akaraNavIrya nahIM. girinadIpASANa jAye saMsAra jIvane vedanA vagere kAraNe dalikonI je upazAMtatA thAya che. ene aNaupazamanA kahe che. Ane anudANapazamanA paNa kahe che. A akaraNakata upazamanA mAtra dezopazamanA ja hoya che. sarvopazamanA to karaNakta ja hoya che. nyakAranA kALe paNa akaraNaupazamanAnA vAtAono abhAva hovAthI anuyoga vicchinna hato. tethI enA jANakAra 14 pUrvI vagerene thakAre namaskAra karyA che. upazamanAnA be prakAra che - (1) dezopazamanA - satAgata sarvadaliko uparAMta thatA nathI, kintu teno eka deza = eka bhAga upazAMta thAya che, mATe dezopazamanA kahevAya che. AnA bIjA be nAmo - aguNopazamanA ane apazopazamanA che. A sarvakarmanI thAya che. (2) sarvopazamanA - satAgata saghaLAM daliko upazAMta thAya che. AmAM uttarotara samaye asaM guNa-asaMgaNa daliko upazAMta thatA hovAthI Ane guNopazamanA paNa kahe che, tema ja te te karmathI chAyela AtmaguNa, A upazamanA thavAthI saMpUrNatayA prakaTa thAya che, mATe Ane propazamanA Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAsanA karaNa paNa kahe che, dezopazamanAmAM AvuM na hovAthI enA be nAmo AnAthI viparIta che. sarvopazamanA mAtra mohanIyakarmanI ja hoya che. upazamanANamAM 8 adhikAro che. prathamasamyakatva utpAdanA, dezaviratilAbha, sarvaviratilAbha, anaMtAnubaMdhIvisaMyojanA, darzanamohApaNA. darzanamohaupazamanA cAritramoha upazamanA. sabheda dezopazamanA. (1) prathamasamyakatvotyAnA AnI prApti darzanamohanIyanA sarvaupazamathI ja thAya che. darzanamohanI sarvopazamanA yogya koNa? A sarvaparyAptiothI paryApta satI paMce caturgatika jIva 3 labdhithI yukta.. paMpaNuM, satIpaNuM ane paryAptapaNuM. A 3 labdhiothI yukta athavA, upazamalabdhi- upazamAvavAnI yogyatA upazalabdhi-guruupadeza pAmavAnI yogyatA prAyocalabdhi- aMtaraMgakAraNabhUta anukaMpA- akAmanirjarA vagerenI prApti. ja karaNakALapUrvenA aMtargathI anaMtagaNa-anaMtagaNa vizudhdhamAna hoya, temaja rasthideze rahelA abhathathI anaMtaguNavizuddha hoya. * mativAna, thataAzAnake vibhagavAna. A 3 mAMthI eka sAkAra upayogamAM hoya. gaNamAMthI eka yogamAM hoya. traNamAMthI eka vizullezyAmAM hoya. ja 7 karmonI sthiti aMta: ko.ka. sAgaro hoya ja sAgata azubharasanA 4 .no 2 ThA karato jAya zubharasanA 2 ThA. no ja ThA. karato jAya. 1 pratisatA - sabhya mizraAhA7 ane jina... A 10 vinA ja hoya. 4 Ayu, mAMthI yathAsaMbhava hoya. pradezanA aja, anuSTa hoya. udaya thAsaMbhava hoya paNa 5 nidrA jAtigatu ja Ana, sthAvara catuja Atapa, AdhAraka, jinA sabhya ane mizra aTalAno udaya to hato ja nathI. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati-padArtho bhAga-2 ja pratibaMdha-yuvationo baMdha hoya. parAvartamAnamAMthI bhavaprAyogya zubha badha. AyuSya na bAMdhe. manuSyatiryaMco devaprAyogya bAMdhe. devanArako manuSya prAyogya bAMdha. 7mI nArakIno jIva tiryaMcaprAyogya che. uota vikalpa baMdha. sthitibaMdha- aMta:ko.ko. navA navA sthitibaMdhakALe sthitibaMdha P/s jUna thAya. ja rasabaMdha- azubha 2 kANiyo samaye samaye anaMtaguNahIna-anaMtaguNahIne zubha ja ThA. samaye samaye anaMtagaNa anaMtagaNa. pradezabaMdha- yogAnusAre ja madhyama ke u hoya. A kame aMtarma pasAra karyA bAda yathApravRttikaraNa pAme. thanneNa nikANA- Ane pUrvapravRttakaraNa paNa kahe che. A traNe karaNo temaja cothI upazAMta aA aMta aMta kALanA hoya che. cAreyano bhego kALa paNa moTuM aMtarNa hoya che. ja A karaNanA te te vivaNita samaye rahelA jIvo ekasarakhA adhyavasAyavALA ja hoya evuM hotuM nathI. paNa paraspara sthAnapatita hoya zake che, kAraNa ke AnA pratyeka samaye asaM.loka jeTalA adhyavasAyasthAnomAMthI koipaNa sthAna hovuM zakaya che. A adhyavasAyasthAnonI saMkhyA uttarottarasamaye vizeSAdhika-vizeSAdhika hoya che. pUrva-pUrvasamayabhAvI sthAnomAMthI uttarasamaye nIce taraphanA keTalAka sthAno chUTI jAya che ane upara tarapha enA karatAM vadhu sthAnono eka khaMDa umerAya che. tethI sthAnonI tAnya anukaSTi maLe che. A anukaSTi kaMDaka pramANa sthAnomAM cAle che. A yathApravRttikaraNakAla kaDaka = - - = dhAro ke) to, tIvratAmaMdatA - 110 2 jaa0 3 jaya0, 4 jaNa0, 11, 5 jaya0, 2 u0, 6 0 ... A pramANe jANavuM. chevaTe chellA kaMDaka pramANa samayonuM ullu kahevuM. A badhuM uttarottara anaMtagaNa anaMtagaNa Avaze. * sthitighAta, rasAta, gaNazoNi hotA nathI. no navo sthitibaMdha PVs nyUna hoya che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA kara sAmAnyathI je avasthA evI viziSTa hoya che jethI pUrve nahIM pravartela evI pAMca cIjo - aparvasthitizAta, apUrvarasathAta, sthitibadheka AbA, guNazreNi ane guNasaMkama. A pAMca apUrva prakriyAo pravartavA mADa tene apUrvakaraNa kahe che. prastuta apUrvakaraNamAM prathamasamayathI ja guNasaMkrama sivAyanA ja apUrvo hoya che. A apUrvakaraNanA paNa pratyeka samaye asaMtoka jeTalA adhyavasAyo saMbhavita hoya che, paraMtu uttarottara samaye adhyavasAyonI anukaSTi hotI nathI. eTale ke dareka samaye navA navA ja adhyavasAe hoya che. tethI tIvratAmaMdatA nIce mujaba hoya che - 1 jaLa, 19, 2 jauo, 29. Ama yAvat caramasamayanA japa0 karatAM enuM ullaM uttarottara anataguNa anaMtaguNa jANavuM yathApravRtakaraNanA caramasamayabhAvI adhyasthAna karatAM apUrvakaraNanA prathama samayabhAvI jAadhyasthAna paNa anaMtaguNa hoya che. ja apUrvasthitivAta- sAgata sthitione uparathI pADavAno prAraMbha kare che. zAtyamAna prathama khaMDa jayajI P/s jeTalo hoya che ane u. thI aneka sAgaro pramANa (sAgaro zata patha pramANa) hoya che. pachInA khaMDo P/s jeTalA hoya che. te te khaMDano zata karatAM aMtaryu kALa lAge che. te te khaMDane khAlI karavA mATe prathamasamaye jeTaluM dalika upADe tenA karatAM bIjA samaye asaM guNa upADe che. Ama caramasamaya sudhI jANavuM. apUrvakaraNanA kALa daramyAna AvA hajAro sthitizata thaI jAya che jenA pariNAme apUrvakaraNanA prAraMbhe je sthitisatA hatI tenA karatAM aMte saMkhyAtaguNahIna sthitisatA rahe che. zalyamAnanikonuM dalika e zAtyamAna khaMDanI nIcenA nikomAM nAMkhavAmAM Ave che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga-2 ja apUrva rasAta - savAgata ujja taraphanA anaMtabahubhAga rasanA khaMDano aMtarmu kALamAM vAta karI nAMkhe che. tethI eka eka rasaghAtane aMte uttarottara anaMtamo anaMtamo bhAga rasa zeSa rahe che. A 1-1 rasathAnuM aMta" eTaluM nAnuM hoya che ke jethI 1-1 sthitizAta thAya tyAM sudhImAM hajAro rasaghAta thai jAya che. ja apUrvasthitibaMdha - apUrvakaraNanA prathama samayathI navo sthitibaMdha zaru thAya che. eTalo sthitibaMdha sthitighAtanA kALa jeTalA aMtarmu sudhI cAle che. pachInA samayathI nave sthitibaMdha P/s nyUna thAya che. sthitizAta, sthitibaMdha ane rasathAta A traNe ya ekIsAthe zaru thAya che. hajAro rasathAmAno caramarasathAta jyAre pUrNa thAya e ja samaye zeSa 2 paNa parNa thAya che. pachInA samayathI pAchA e traNeyano prAraMbha thAya che. A apUrvakaraNe ane AgaLa paNa sarvatra jyAM jyAM koI navuM karaNa-navI prakriyA zaru thatI hoya tyAM tyAM A gaNa paNa navA zaru thAya che e khyAlamAM rAkhavuM. A guNazreNi - uparanI sthitiomAMthI upADelA dalikane udayasamayathI aMtarmu. sudhInA nikomAM asaguNa-asaMhaguNa nAMkhe che. A aMtarmuno kALa ke je gaNaNino AyAma kahevAya che te eTalo hoya che ke jethI e apUrvakaraNa ane anivRttikaraNane oLaMgI upara vizeSAdhika hoya che. A aMtarmu. kALano caramaniSeka e guNaNinuM zIrSa kahevAya che. e sthira hoya che, tethI jeTalA nikamAM A asaguNanI zeNithI daliko naMkhAya che te nikALa (AyAma) uttarottara samaya vItatAM vItatAM nIcethI eka eka samaya kapAto jAya che. apUrvakaraNanA prathama samaye guNoNirUpe jeTaluM dalika goThavAya che enA karatAM bIjA samaye asaM guNa goThavAya che. Ama uttarottara jANavuM. jyAM sudhI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA kaNa sthitighAta-rasaghAta cAlu hoya che tyAM sudhI A guNazreNirUpe dalikone goThavavAnuM paNa cAlu rahe che.* * anivRttikaraNa AnA pratyeka samaye eka-eka ja adhya.sthAna hoya che. tethI tulyakALa sarvajIvone samAna vizuddhi hoya che. mATe AnI jo sthApanA karavAmAM Ave to e sIdhI mALA-muktAvali jevo AkAra grahaNa kare che. samAnakALe rahelA jIvonI vizuddhimAM nivRtti vikalpa na hovAnA kAraNe Ane anivRttikaraNa kahe che. tethI AnA jeTalA samaya hoya che eTalA ja vizudisthAno hoya che. je uttarottara anaMtaguNa-anaMtaguNa vizuddha hoya che. apUrvakaraNanI jema ahIM paNa sthitighAta vagere 4 cAle che. (1) anivRttikaraNano sakhyAtabahubhAgakALa ane hajAro sthitighAta pasAra thaI gayA che, 1 saMkhyAtamo bhAga kALa bAkI che tyAre... (2) navo sthitighAta zaru thavAnI sAthe mithyAtvanI sthitimAM aMtara (gADuM) pADavAnI zaruAta kare. Ane aMtarakaraNakiyA kahe che. (3) AmAM, udayasamayathI mAMDIne aMtarma. jeTalA kALamAM je udayamAM AvavAnA hoya tevA nikone choDI pachInA aMtarmu-kALabhAvI niSekone sarvathA khAlI karI nAMkhavAno prAraMbha kare che. (4) umerAtA nikomAM guNazreNino zIrSataraphano uparano saMkhyAtamo bhAga paNa bhego khAlI thavA mAMDe che. (5) udayasamayathI mAMDIne aMtarma pramANa je niSeko khAlI thatAM nathI ene prathama sthiti kahe che, khAlI thatAM nikone aMtara ke aMtarakaraNa) kahe che, ane enI upara zeSa rahelI mithyAtvanI sthitine bIjI sthiti kahe che. 2 dhAroke apUrvakaraNano prathamasamaya e 19001 mo samaya che. 19001 thI 20000 sudhI apUrvakaraNa cAlavAnuM che, ra0001 thI rara000 sudhI anivanikaraNa cAlavAnuM che. to prathama (16001mA) samaye 16001 thI 22050 samaya sudhImAM rahelA nikomAM asaMgara-asaguNa lika nAMkhaze. rara050 mo niSeka gaNaNi zIrSa banaze. bIjA (1902 mA) samaye 19001 mo niSeka to mINa thaI gayo che, eTale 1600 thI ra050 mA nikamAM lika prakSepa karaze je prathamasamaya prakSipta lika karatAM asaMgANa hoya che. trIja samaye enA karatAM paNa asaMgaNa dalika 19003 thI 22050 mA nikomAM nAMkhaze. Ama uttarotara samaye nIcethI nikanI saMkhyA 1-1 kapAtI jAya che. ane tethI guNazreNino AyAma prathamasamaye 6050 samaya, bIjAsamaye 6049 samaya, trIjA samaye 6048 samaya.. ema uttarottara ghaTato jAya che. AyuSya sivAyanA sAgata dareka karmomAM A guNoNi thAya che. emAM udayavatI pravRtionI udayasamayathI ane anudayavatI pravRtionI udayAvalikA bahAra gaNaNi thAya che. (mAMtare banenI udayAvalikA bahAra ja thAya che.) Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 karmaprati-padArtho bhAga-2 prathamasthiti karatAM aMtara saMkhyAtaguNa moTuM hoya che. (7) aMtarakaraNa kiyAnA prathamasamaye ukerAtAM nikomAMthI asaMmA bhAganAM dalikone upADI mithyAtvanI prathama temaja dvitIya sthitimAM nAMkhe che. bIjA samaye enA karatAM asaM guNa dalika upADI upara nIce nAMkhe che. A rIte aMtarkha jeTalA kALamAM e niko saMpUrNatayA khAlI thaI javAthI mithyAtvanI sthiti vacalA aMtaranA kAraNe be vibhAgamAM prathama-dvitIya sthitimA) vaheMcAI jAya che. 8) A aMtarakaraNakriyA pUrNa thavA sAthe ja, cAlu sthitighAta pUrNa thAya che. eTale ke aMtarakaraNakiyAkALa A eka sthitighAtanA kALa jeTalo hoya che. (9) A vakhate paNa prathamasthiti aMtarmu, jeTalI zeSa hoya che. ene kamaza: bhogavato jAya che ane bIjI sthitimAM rahela mithyAtvanA dalikone asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa kame upazamAvato jAya che. (10) prathama sthitimAMthI je udIraNA thAya che ene udIraNA ja kahe che ane bIjI sthitimAMthI dalikonuM AvavuM e AgAla kahevAya che. (11) A prathama sthitinI 2 AvalikA zeSa hoya tyArathI AgAlaviccheda thAya che temaja mithyAtvanI guNazreNi racanA aTakI jAya che. zeSakarmonI guNazreNi cAlu hoya che. (12) prathamasthitinI 1 AvalikA zeSa rahe tyArathI mithyAtvanA sthitighAta, rasAta temaja udIraNA baMdha paDe che. (13) zeSa 1 AlikAne kamaza: udayathI bhogave che. emAM enA caramasamaye ke jenA pachInA samaye have upa.sabhya pAmavAno che) bIjI sthitimAM rahelA mithyAtvanA anubhAgane traNa vibhAgamAM vibhAjita karI de che. (14) zuddha thayelA pujane samatvamohanIya kahe che je dezaghAtI hoya che, ardhazuddha puMjane mizramohanIya kahe che, A sarvaghAtI hoya che ane avizuddha rahelA pujane mithyAtvamohanIya kahe che. A paNa sarvaghAtI hoya che. (15) prathamasthitinA caramasamayasudhImAM dvitIyasthitigata dalika paNa badhuM upazAMta thaI gayuM hoya che. paNa caramasamayagUna be AvalikAmAM baMdhAyeluM dalika haju anupAta hoya che. jene upazamasakhyatvanA eTalA ja kALamAM upazamAvaze. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa A (16) pachInA samaye aMtaramAM praveza kare che. tyAM mithyAtvanA dalio na hovAthI udaya hoto nathI. tethI alabdhapUrva Atmahita avarUpa samatvanI prApti thAya che. (17) enA prathamasamayathI ja 7 karmomAM navA sthitighAta-rasathAta-guNazreNi cAlu thAya che, temaja pUrvasamaye ja samya. mizra svarUpa be patazraho UbhA karyA che temAM mithyAtvanA dalikono guNasaMkrama zaru kare che. daliwopa - prathama samaye sa.mAM alpa mizramAM A bIjA samaye samyamAM miznamAM A Ama uttarottara asaMguNa-asaM guNa dalika aMtarmu. sudhI nAMkhe che. (8) tyArabAda vidhyAtasakama pravarte che. (19) jyAM sudhI guNasaMhama pravarte che tyAM sudhI Ayu sivAyanA 7 karmomAM sthitizata-rasAta ane guNazreNi cAle che, pachI aTakI jAya che. (20) koka jIva prabaLavizukliA prabhAve prathamasanI sAthe ja dezavirati ke sarvavirati paNa pAme che. (21) aMtaryu kALa sudhI jIva upazamasamyakatvI rahe che. A aMtarma prathamasthiti karatAM ghaNuM moTuM hoya che. (22) aMtaramAM AgaLa vadhatAM vadhatAM jIva jyAre upazAMtaala sAdhikaAvalikA zeSa rahe tevA sthAne pahoMce che tyAre dvitIya sthitimAM rahelA 3 puMjamAMthI dalika uThAvI aMtaranI upalI zeSa AvalikAmAM goThave che. emAM e AvalikAnA prathama samayanA niSekamAM ghaNuM kalika nAMkhe che, bIjA samayamAM alpa. Ama yAvat enA carama samaya sudhI alpa-alpa. A rIte dalio nAMkhavAne gopucchAkAra kahe che. (23) jyAre e AvalikAno prathamasamaya Ave che tyAre jIvanA adhyavasAyane anurUpa eka puMjano udaya thAya che, vizuddha adhya hoya to samya. pujano,madhyama adhya hoya to mizapujano ane avizuddha artha hoya to mithyAtvano udaya thAya che, ane ene anusarIne jIva anukrame Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 mAyopathamika sapatnI, mizadaSTi ke mithyAtvI bane che. AnA pUrvanA samaya sudhI e aupazamika sakhyatvI hato. (24) A upazama sa ttvanA kALa daramyAna ja (eTale ke bIjI sthitimAM rahelA 3 puMjane aMtaramAM pravezAve ane eno udaya thAya e pahelAM ja) jagha0 thI 1 samaya ane utkR0 thI 6 AvalikA jeTalo kALa zeSa hoya tyAre koka jIvo anaMtAnubaMdhIno udaya thavAthI sAsvAdanasatva pAme che. e zeSakALa pUrNa thayA bAda e jIva avazya mithyA jAya che. (25) sASTijIva upadiSTa pravacananI avazya zabA kare che. kayAreka guruniyogAdi kAraNe ajANapaNe asatyapadArthonI paNa calA kare che. (26) mithyAtvI jIva upadiSTapravacananI zraddhA avazya karato nathI. asadbhUtapadArtha upadiSTa ho yA na hoya to paNa zraddhA kare che. (2) mizra jIva sAkAra ke anAkAra upayogamAM hoya che. jo sAkAra upayogamAM hoya to ene vyaMjanAvagraha hoya che. arthAvagraha hoto nathI, kemake saMzayajJAnI paNa avyakta zAnI hoya che. 3 TIppaNakAre AvI samajaNa ApI che. karmacacikI paribhASA AvI che je A sAkAropayoga hoya che te be prakAre hoya che. vyaMjanAvagraha ane arthAvagraha. saMdhyAveLA vagerenA kAraNe, jemAM saMdeha paDI zake che tevA sthANa-puruSAdi padArtho vize te padArthonA UMcAi vagere rUpa samAnadharma mAtranI jANakArI maLI hovAthI bemAMthI eke thanA nivayarUpe na pariNamato evo ja bodhavizeSa hoya che te vyaMjanAvagraha che. arthamAtranuM prakaTIkaraNa (be) nA hetubhUta UMcAi vagere mAtra rUpa vyaMjananuM avagahANa = avabodhana e vyaMjanAvagraha AvI ahIM vyutpatti jANavI. saMzaya-viparyayano viSaya na banela ane tethI ja vivikta (anya padArthathI bhina) svarUpavALA sthANu vagere arthano A sthANu che evo athavA "A puruSa che evo ullekhapUrvaka je avagraha thAya che te arthAvagraha. zaMkA- silanamAM to vyaMjanAvagrahanI sAva judI ja vyAkhyA Ave che, e vyAkhyA mujabanA vyaMjanAvagrahamAM to UrdhvatAkAra vagerenuM paNa rahANa hotuM nathI, to tame AvI vyAkhyA kayAMthI zodhI lAvyA? samAdhAna- cUrNikAranA vacanathI AvI vyAkhyA jaNAya che, kemake teoe kahyuM che ke lagna siMcanA adhyattanA puNyati arthAta kemake saMzayavAnI avyakatAnI kahevAya che. Ama kahIne carNikAre mizna dRSTino ullekha karyo che je mizamahodayanA kAraNe saMzayAnI Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa 5 cAritramohopazamanA prAraMbhaka- Ayopazamika samyaktvayukta avirata, dezavirata ke sarvavirata. A jIvonI be aA hoya che. vizodhiaA, saMklezaaA. vizodhiaAvALo prAraMbha kare. - jevo hoya che. vaLI e ja mizrardaSTine sAkAra upayogamAM vyaMjanAvagraha hoya che evuM kahyuM che. mATe jaNAya che ke saMzaya vyaMjanAvagraharUpa hoya che. indriya ane arthano saMbaMdha thavA mAtrathI svarUpa-nAma- vagerenI kalpanA zUnya sAmAnyamAtraviSayaka je bodhavizeSa thAya che te anAkAropayoga che. asalpanAthI anivRttikaraNAdinI samajaNa- dhAroke 10001 samayathI 19000 samaya sudhI yathApravRttakaraNa che, 16001 thI 20000 sudhI apUrvakaraNa che, 20001 thI 22000 sudhI anivRttiNa che. 22050 mo niSeka e guNazreNizIrSa che. 2001 thI 23000 e uparAMta aNNa che. 8 samayanI AvalikA che. game te kALe 20001 mA samaye rahelA koipaNa jIvano adhya0 eka sarakho ja hoya che. ema game te kALe 20002 mA samaye (anivRttinA bIjA samaye) rahelA jIvano adhyavasAya tulya ja hoya che paNa 20001 mA samaye rahelA jIva karatAM anaMtaguNa vizuddha hoya che. Ama 22000 mA samaya sudhI jANavuM. tethI anivRttikaraNanA jeTalA (2000) samayo che eTalA ja adhyavasAyasthAno maLaze. A rIte sthitijJAta vagere karatAM karatAM mAnI lyo ke jIva 21800 mA samaye pahoMcyo. je sthitighAta vagere cAlu hatA te A ja samaye pUrA thayA che. 21801 mA samaye e navo sthitiAta vagere cAlu kare che. temaja 22001 mA niSethI mAMDIne 23000 sudhInA niSekomAM rahelA dalikone khAlI karavAno prAraMbha kare che. A 21801 mA samaye, A 22001 thI 23000 sudhInA niSekomAMthI zeDa dalika upADe che ane ene 21801 thI 22000 sudhInA niSekomAM (prathamasthitimAM) ane 23001 thI uparanA niSekomAM (bIjI sthitimA) nAMkhe che. 22001 thI 23000 sudhInA niSakomAMthI daliko upADatI veLA, 22001 thI 22050 sudhInA niSeko, ke jemAM guNazreNi no zIrSabhAga Avyo che, emAMthI paNa daliko upaDavAthI e paNa khAlI thavA mAMDe che. eTale ke guNazreNinA uparanA 50 niSeko paNa khAlI thavA mAMDe che. eTale have 22000 mo samaya guNazreNizIrkha banaze, temaja tyAM sudhI ja guNazreNithI navuM dalika goThavAze. 2802 mo samaya- kerAtA 1000 niSekomAMthI prathamasamaya karatA asaguNa dalika upADI ene 21802 thI 22000 mA niSekomAM ane 23001 thI upara nAMkhaze. guNazreNi racanA 21802 thI 22000 sudhI karaze.... Ama uttarottara jANavuM. ema karatAM karatAM dhAro ke 21825 mo samaya Avyo. A samaye 22001 thI 23000 sudhInA niSekomAM rahela zeSa saghaLuM dalika upADIne nIce 21825 thI 22000 mAM ane 23001 thI upara nAMkhI deze. A ja samaye, 21801 mA samaye je sthitiprata zaru thayela e pUro thAya che. aMtarakaraNakiyA paNa pUrNa thAya che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga-2 grahaNa = = ba vrato ane 8 bhAMgAnaMbara | vizeSa jJAna mithyAtvI | mithyAtvI mithyAtvI mithyAtvI samyakTrI samaklI samyakTrI sarvI pAlana vizeSa avatI, sarvaloka atI. pAsatyo avatI bALa tapasvI | atI, agItArtha avatI, zreNikadi atI, saMvima pAkSika avatI, anuttara deva vratadhara 2 2 << << * * <> <> * 0 1 ra18ra6 mo samaya- rara001 thI 23000 sudhInA nikomAM ekeya dalika rahyuM nathI. aMtara paDI gayuM che. ra00ra6 thI rara000 prathama sthiti che, 23001 thI uparanI dvitIya sthiti... ra00ra6 thI 2833 niSeka sudhInI udayAvalikA che. 20034 thI rara000 sudhInA nikomAthI je dalika ra00ra6 mA samayamAM AvI udaya pAme che tene udIraNA kahe che, 230 vagere nilemAMthI je Ave che ane AgAla kahe che. 23001 vagere nikamAM rahela mithyAtvanA dalikane upazamAvavA cAlu kare che... ra185 mo samaya- A samayathI mithyAtvanI guNazreNi temaja AgAla have thatA nathI.. 21993 mo samaya- have sthitighAta-saghAta ke udIraNA paNa thatA nathI. rara000 mo samaya- A mithyAtvano caramasamaya che (anivRttikaNano pANa). 2301 vagere nikomAM rahela mithyAtvanA pujanA 3 bhAga kare che. rara0 mo samaya- aMtaramAM praveza, samyakatvaprApti, 7 karmonA sthitighAtAdi, mithyAtvano-sabhya mizamAM asaM guNa-asaM guNa guNasaMkama. ra2031 mo samaya- mithyAtvano havethI vidhyAtasaMkrama.... 7 karmonA sthitivAtAdi baMdha... rara990 mo samaya- 23001 vagere niSekamAM rahelA 3 pujanA dalikone rara993, rara994- yAvat ra3000 mA niSekamAM gopucchAkAre goThave che. eTale ke rara993 mA niSekamAM vadhAre, rara94 mA nikamAM vizeSahIna... ema yAvata 23000 mA nikamAM vizeSahIna. eTale have rara990, 2291, racalara A 3nika ja khAlI rahyA che. rara993 mo samaya- jIvanA adhyavasAyane anusarIne traNamAMthI 1 pujano udaya thavAthI jIva lAyopa, samyaka svI, mizra ke mizrAdaSTi bane che. rara953 thI 23000 (carama da AvalikA) sudhImAMnA koIpaNa samaye anatAno udaya thavAthI jIva sAsvAdane jai zake che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa vratone jANato nathI, svIkArato nathI ane pALato nathI- A prathama bhAgo. vratone jANe che, svIkAre che ane pALe che.. A chello bhAgo.. zeSa AnA parathI jANI levA 47 avagha eTale pApa, enAthI virata hoya te vratI. 5 aNuvratamAthI koipaNa eka ne cha mAMthI koipaNa eka bhAge svIkAre te ekannatI. tyArathI mADI be vratI vagerenA bhAMgA karavA yAvat chelle anumati Ave. anumati 3 prakAre... *pratisevanAnumati... kRta ke parata pApane prazaMse, athavA to sAva AraMbhathI banela azanAdine Aroge te. * pratizravaNAnumati... putrAdi pApone sAbhaLe, sAMbhaLIne anurmoThe, paNa niSedha na kare. * saMvAsAnumati... putrAdinI sAthe rahevA mAtra rUpa.. AmAM paNa sAtha-sakliSTa putrAdi para mamatvabhAva che e A anumatti che. utkRSTa zrAvaka saMvAsAnumatine choDIne zeSapApothI virata hoya che. A badhA dezivaratanA bhedo che. jIva jyAre A carama saMvAsAnumatithI paNa virata thAya tyAre te sarvavirata bane che. dezaviratilAbhaprarUpaNA (1) dezaviratinI prAptinI prakriyAmAM yathApravRtti ane apUrvakaraNa A be hoya che. anivRttikaraNa hotuM nathI. apUrvakaraNamAM paNa guNazreNi hotI nathI. (2) apUrvakaraNa pUrNa thayA pachInA samaye dezaviratino lAbha thaI jAya che. tyAre apUrva sthitighAta-rasaghAta-sthitibaMdha hoya che. (3) temaja e ja samayathI guNazreNino prAraMbha thAya che. jyA sudhI A guNa TakAvI rAkhe che tyA sudhI pratyekasamaye udayAvalikAnI uparanA samayathI aMtarmu sudhInA niSakomAM guNazreNi racanA cAlu rahe che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja. karyaprakati-padArtho bhAga-2 (4) emAM prathama samaye guNazreNiniSekakALa (AyAma) jeTalo hoya eTalo ja sarvatra rahe che. eTale ke samaye samaye guNazreNizIrSa upara upara jatuM jAya che. tethI guNazreNi kALanI apekSAe avasthita hoya che. (5) vizuddhi vadhe tema dalikanilepa vadhe che ane ghaTe tema ghaTe che, avasthita pariNAmamAM avasthita rahe che. Ama dalikanI apekSAe guNazreNi pariNAmAnusAre catuHsthAnapatita ke avasthita rahe che. paNa dezaviratiguNa prApti samayathI aMtarmu. sudhI uttarottara anaMtaguNa vizudhdhamAna hoya che. ane tethI tyAM sudhI uttarottara samaye asaM guNa-asaM.guNa dalikothI guNazreNi kare che. temaja tyAM sudhI sthitighAta vagere cAlu rahe che. (6) tyArabAda e svabhAvastha dezavirata ke sarvavirata bane che, pachI teNe pariNAmapratyayika sthitighAta-rasaghAta hotA nathI. (7) pariNAma hrAsa thavAthI AbhogazUnya banIne jeo deza-sarvaviratithI paDe che teo be karaNa karyA vagara ja pAchA deza-sarvavirati pAmI zake che. paNa AbhogapUrvaka paDIne mithyAtve jaIne je pAcho Ave che te puna: be kAraNo karIne ja deza-sarvavirati pAmI zake che. pachI bhale ne e aMtarmu kALamAM ja pAcho pAmI rahyo hoya ke lAMbA kALe. anAbhogathI paDanAro paNa jo aMtarmamAM pAcho phare to ja be karaNanI AvazyakatA rahetI nathI, anyathA be karaNo karavA ja paDe. 3) sarvaviratilAbha... dezaviratinI jema be karaNa vagere jANI levuM. (4) anaMtAnubaMdhI visaMyojanA(1) cAritramohane upazamAvavAne icchuka jIva jo lAyopathamika samastrI hoya te pahelAM anatA nI avazya visaMyojanA kare che. ja dhAro ke 97 mA samaye dezavirati lAbha thayo. (4 samayanI AvalikA che) e vakhate je 101 thI 200 samaya sudhI guNoNi thI dalio goThavaze.. to hameza mATe guNoNi nika kALa (AyAma) 100 samaya thaze. 8 mA samaye 1 thI ra01 niSekamAM, ulamA samaye 103 thI ra0 niveka sudhImAM. Ama uttarottara guNazreNizIrSa upara upara jatuM jANavuM. dezavirati ke sarvaviratinI prAptimAM apratyA ke pratyAno sarvathA upazama ke kSaya karavAno hoto nathI. mATe anivRttikaraNa hotuM nathI. sarvathA bhaya ke upazama karavAno hoya to ja anivRtti karavuM paDe che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa 49 (2) zreNi na mAMDavAnA hoya to paNa keTalAka cAre gatinA mAyopathamika samyakatvI jIvo paNa A visaMyojanA kare che. tethI visaMyojaka jIva - catutika saMjJI. paryApaMce. jIva. deva-nAraka - aviratasampallI tiryaMca - aviratasamya ke dezavirata manuSya - aviratasamya, deza ke sarvavirata. (3) A visaMyojanA mATe kamaza: traNeya karaNa kare che, paNa aMtarakaraNa ke upazama hoto nathI. (4) apUrvakaraNanA prathamasamayathI anaMtAnu no guNasaMkrama paNa cAlu thai jAya che. temaja enI guNazreNi udayAvalikAnI upara racAya che. (5) anivRttikaraNe anaMtAno udgalanAsakama paNa pravarte che, enA dvArA saMpUrNa ukelAI jAya che. (6) anivRttikaraNa bAda 24 nI sattAvALo bane che. tyArapachI paNa 7 karmomAM sthitighAta-rasaghAta-guNazreNi aMtarmu. sudhI cAle che. tyArabAda svabhAvastha bane che. (mAtara) anaMtAnubaMdhI upazamanA keTalAka AcAryo evuM mAne che ke, anaMtAne upazamAvIne paNa upazamazreNi mAMDI zakAya che. eTale teonA mate A upazamanA vidhi jANavo. 3 karaNa kare. anivRttikaraNanA saMkhyAtabahubhAga vItyA bAda anaMtAnuM aMtarakaraNa kare. prathamasthitimAtra 1 AvalikA choDe, aMtarmu pramANa aMtara, sthitibaMdhakALane samAna aMtarmamAM kare. ukerAtA dalikane cAritramohanI badhyamAna anya pravRtiomAM nAMkhe. aMtarakaraNakiyA pUrNa thavAnI sAthe ja bIjI sthitimAM rahela anaMtAne uttarottara asaM guNa-asaM guNa. upazamAvavAnuM cAlu kare. aMtarmuDamAM saMpUrNatayA upazamI jAya che. (5) darzanAthonA tANI(1) 4 thI 7 mAMnA koipaNa guNaThANe rahelo, 8 varSathI adhika uMmaravALo prathamasaMghayaNI zuklalezyAvALo (matAMtare 3 zubhalezyAvALo) mAyopathamika sakhyatvI jinakAlIna manuSya A kApaNAno prAraMbhaka hoya che. samApti cAre gatimAM thai zake che. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 karmaprakRti-padArtho bhAga-2 (2) 3 karaNa kare.. aMtarakaraNa hotuM nathI. (3) apUrvakaraNathI darzanaddhikano guNasakrama cAlu thAya che. temaja uddalanA paNa cAlu thAya che. eno prathamakhaMDa sauthI moTo hoya che. pachI uttarottara vizeSahIna-vizeSahIna.. ema yAvat apUrvakaraNanA aMta sudhI. (4) apUrvakaraNanA prAraMbhe je sthitisattA hoya te aMte saMkhyAtaguNahIna hoya che. A ja rIta sthitibadha mATe jANavuM. (5) anivRttikaraNa praveze... apUrva sthitikhaMDa sthitighAta- rasaghAtaguNazreNi cAlu thAya che. prathama samayathI darzanamohanI dezopazamanA nitti ane nikAcanA sthagita thAya che. (6) hajAro sthitighAta pachI darzanamohanI sthitisattA asaMjJI paMce tulya thAya che. (7) ema kramaza: hajAro hajAro sthitighAta pachI cau tei bei ane eke prAyogya sthitisattA thAya che. (8) pachI hajAro sthitighAta bAda sthiti 1 palyopama thAya che. (paMcasaMgrahanA mate P/s thAya che.) atyAra sudhI ghAtyamAna sthitikhaMDo P/s nA hatA. havethI darzanamohanA navA-navA sthitikhaMDa evA hoya ke jethI saMkhyAtabahubhAgasattAne khADI nAMkhe, eka saMkhyAtamo bhAga bAkI rahe. eTale ke sakhyAta guNahIna saMkhyAtaguNahIna sattA uttarottara thAya che. pachI darzanamohanI sthitisattA P/s rahe che. (9) e bahu ja nAno P/s sattA bAkI rahe, tyArabAda hajAro gayA pachI eka sthitighAta evo Ave che jemA mithyAtvanA asa bahubhAga khaMDAi jAya che. zeSa 2 nA saMkhyAtabahubhAga ja khaMDAya che. (10) AvA hajAro gayA bAda mithyAtvanI 1 AvalikA sthitizeSa rahe che jene pachI stibusakramathI khapAvI de che. jaA sAmAnyathI sarvatra anivRttikaraNe uddalanA hoya che. paNa darzanamoha kSapaNAnA adhikAramAM kammapayaDI ane paMcasaMgrahamAM bannemAM apUrvakaraNe paNa ulanA hI che eTalI vizeSatA jANavI. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa 51 (11) A vakhate zeSa 2nI sattA P/a hoya che. temaja havethI te te sthitivAte asaM.bahubhAgane khADe che. A prakriyA daramyAna ghAlyamAna mithyAtva zeSa 2 mAM paDe che. mizrA mohanIya sabhyomAM paDe che ane sakhya vasthAnamAM nIce paDe che. (12) saMkhyAtA sthitighAto bAda mizranI paNa 1 Alika zeSa rahe che. ane e vakhate samayanI sattA 8 varSa hoya che. (13) havethI e darzanamohano nizcayathI sapaka kahevAya che. (14) havethI samyanA aMtarmu-aMtarmu pramANa sthitighAta kare che. (15) e ghAtyamAna sthitionA dalikane udayasamayathI guNazreNizIrSa sudhI asaM guNa-asaM0 guNa nAMkhe ane pachI vizeSahIna-vizeSahIna gopucchAkAre nAMkhe che. A rIte samayanA khaMDono ghAta thAya che. emAM dvicaramakhaMDa karatAM caramakhaMDa saMkhyAtaguNa moTo hoya che. (16) A caramakhaMDamAM guNazreNino upalo saMkhyAtamo bhAga ane enA karatAM paNa uparanI anya saMkhyAtaguNasthitio khaMDAi jAya che. A khaMDita thatuM dalika udayasamayathI caramakhaMDanI pUrvanA caramaniSeka sudhI asaM guNa-asaguNa nAkhe che. e caramaniSeka have guNazreNi zIrSa bane che. (17) A caramakhaMDa khaMDAi jAya eTale jIva kutakaraNa kahevAya che. kAraNa ke badhA karaNo samApta thai gayA che. A pachI no kALa kuktakaraNakALa kahevAya che. emAM mRtyu pAmIne jIva cAre gatimAM jaI zake che. atyAra sudhI zukla lezyA hatI, have koipaNa hoya zake che. (8) saganI zeSasthitine bhogavIne khapAve che. tyArabAda bhAyika sakhyatvI bane che. jo parabhavAyu ke jinanAma nikAcita karyuM na hoya to e pachI aMtarmaya bAda avazya pakazreNi mAMDe che. koka baddhadevAyu jIva upazamazreNi mAMDe che... (6) darzanamohaupazamanA upazamazreNi mAMDanAra jIva jo lAyopathamika samyakatvI hoya to pUrve avazya darzanamohane upazamAve che. 6/7 me guNaThANe vartamAna jIva Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 prathamasamyaktvotpAThavat 3 karaNa kare che. apUrvakaraNe mithyA mizrano guNasaMkrama paNa hoya che. anivRttikaraNano saMkhyAtamo bhAga zeSa hoya tyAre darzanatrikanI aMtarakaraNakriyA kare che. mithyAmizranI prathamasthiti 1 AvRlikA kare che ane samyanI aMtarmupramANa kare che. ukerAtA dalikane samyanI prathamasthitimAM nAMkhe che. aMtarakaraNakriyA pUrNa thayA pachInA samayathI darzanamohane upazamAvavAnuM cAlu kare che. prathamasthitinA caramasamaya sudhImAM bIjI sthitinuM badhuM dalika upazAMta thaI jAya che. aMtaramA praveze tyArathI upazamasamyaktva hoya. ane tyArabAda aMtarmu sudhI 7 karmomAM sthitighAtAdi ane mithyA-mizrano guNasaMkrama cAle che. tyArabAda vidhyAtasakrama jANavo. tyArabAda saMkleza-vizodhi AvI zake che. hajArovAra huM-sAtamuM parAvartane pAmI pachI upazamazreNi mAMDe. prathama upazama samyamAM anatAno mayopa hoya che. AmAM = zreNinA upazama samyamAM visayojanA hoya che. (matAtare upazama paNa cAle) paNa thayopa hoto nathI. te jANavuM. cAritramoha upazamanA (1) AnA mATe 3 karaNo kare........ ra 7 me guNaThaNe yathApravRttakaraNa hoya 8 me guNaThANe apUrvakaraNa hoya ane 9 me guNaThANe anivRttikaraNa hoya che. (2) apUrvakaraNathI sAteya karmomAM sthitighAtAdi pAMceya cAlu thaI jAya che. emA guNasaMkrama azubha abadhyamAnano thAya che. anivRttikaraNa (3) prathama samaya- sthitisattA aMta: ko.ko. sthitibaMdha .. aMta: kroDa sAgaro (sAgaro lakSa pratha) navA navA baMdha (hrAsa.. P/s paMcasaMgrahamAM baMdha paNa aMta: ko.ko. kahyo che.) thAtyamAna sthitikhaMDa-jayao P/s, utkRSTa P/s (4) alpabahutva- nAmagotra zInA 4 cAritramoha - alpa V V (5) anivRttinA prathama samayathI 7 karmomA dezopazamanA -nitti-nikAcanA aTake che. anAdikALathI sthitibaMdhamAM A ja alpabahutva ahIM sudhI hoya che. D Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNe hajAro sthitighAta pachI, sthitibaMdha sAgaro sahasratha thAya che. alpabahutva pUrvavat hoya che. (6) anivRttinA saMkhyAta bahubhAga vItyA pachI, sthitibaMdha asattI prAyogya thAya che. tyArabAda hajAro hajAro sthitighAta nA AMtare kramaza: cau tei bei ane ekendriya prAyogya sthitibaMdha thAya che. (7) e pachI hajAro sthitibaMdha pachI, nAma-gotra 1 palyo. doDha palyo jJAnA4 moha - - Ons 2 palyo (8) jeno sthitibaMdha 1 palyo thAya, eTale pachIthI navA sthitibaMdho sakhyAtaguNahIna-saMkhyAtaguNahIna thavA mAMDe che. eTale e navA sthitibaMdha alpabahutva - nAma-gotra alpa jJAnAja S mohanIya V (9) hajAro bAda, jJAnA04no sthitibaMdha 1 palyo thAya che, e vakhate mohanIyano 3/2 palyo hoya che (kyAya prAbhUtasUrNi mate 4/7 palyo). pachI jJAnA0 no saMkhyAtaguNahIna -saMkhyAtaguNahIna thavA mAMDe che. (10) pachI, alpabahutva- nAmagotra InA 4 moha - alpa S S (11) hajAro bAda, mohanIyano paNa 1 palyo thAya che... navo navo baMdha saMkhyAtaguNahIna thAya... jJAnA4 mohanIya " sattA sAtenI aMta:ko.ko. hoya che. (12) tyArabAda nAma-gotramAM navo navo baMdha asa.guNahIna thavA mAMDe che. eTale ke nAma-gotrano sthitibaMdha P/a thAya che, zeSano P/s alpabahutvanAma-gotra alpa www - a S Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmala-padArtho bhAga-2 (13) hajAra pachI, vAnAjamAM paNa navana baMdha asaguNahIna... alpAhatva- nAma gotra - alpa ALL167 - a mohanIya - a (1) hajAro bAda ekI sAthe evo pheraphAra thai jAya che ke mohanIyano navo baMdha pUrva karatAM asaguNahIna thavA mAMDe che, temaja vAnAja karatAM paNa asaMmA bhAge thavA mAMDe che. alpabAha1 nAma gotra - alpa moha - 2 zAnAja - a mohanIyano baMdha ghAnAvaraNAdine tulya ke saMkhyAtaguNahIna ke evo koi vikalpa maLato nathI. (15) hajAro pachI nAma-gotranI paNa nIce mehanIya AvI jAya che. alpAhatva-mohanIya - alpa nAmagotra - 2 vAnAja - a (16) hajAro pachI vedanIya, vAnAvaraNAdithI alaga paDI jAya che. alpabaha0 mo. - alpa nAma gotra - a zAnA 3 - vadanIya - a (17) hajAze pachI, nAma-gotra, vanAnI upara AvI jAya che, temaja vedanIya e bethI V rahe che. alpalAhamoha - alpa hAnA 3 - 2 nAma gotra - vedanIya - 4 A vakhate badhAnI sattA aMtaH koko hoya che, paNa yathAkrama hIna-hIna jANavI. (vartamAna sthitibaMdhanA kare nahIM, paNa sAmAnya sthitibaMdhanA kAme sthitisatA jANavI. eTale ke nAma-gotra alpa... ItyAdi Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA kaNa 55 (18) vaLI jyArathI sthitibaMdha mAM AvuM alpabadutva thAya che, tyArathI asaM.samayabaddha dalikonI udIraNA hoya che, arthAt madhyamAnasthiti (P/a) karatAM uparanA nikomAMthI udIraNA thatI nathI. (19) hajAro bAda dezaghAtIbaMdha zaru thAya che. te A kame sau prathama- dAnAMtarAya, mana:paryavano hajAro bAda- lAbhAMtarAya, avayiddikano hajAze bAda- bhoLAMtarAya, cuta acaluno hajAze bAda- cakSudarzanAthano hajAze bAda- upabhogatarANa, mahilAnA no hajAro bAda- vIryaMtarAyano... A sthAna prApta jIvo A pravRtiono sarvazatI rasabAMdhe che. (20) hajAro bAda 21 prakRtionuM aMtara kare che. udayaprApta 1 veda ane 1 sajava nI prathama sthiti aMtarNa kare che, zeSa 19 nI 1 AvalikA. udayavatInI prathama sthiti vodayakALane anusarIne kare che. (21) udayakALanuM alpabadutva strI-napuM. veda alpa (tulya5) pu.vada... v (saMkhyAtabhAga 1) saMvarodha.... saMvamAna." saMva mAyA.. saMjuva lobha. #B athavA asaM. samayabaddha udIraNAno Ave paNa artha thAya che ke vivaNita eka samaye ilino je jo baMdhAya che te samayaprabaLa kahevAya che. AvA asaM. samayomAM baMdhAyelAM dalikano jo e asaM. samayapradalika kahevAya. pratisamaya ATalA jaththAmAM dalikonI udIraNA thavI e asaM. samayapabaudIraNA kahevAya che. 5 nI napuM. teno udayakALa tulya zI rIte? je ke " manasthiI vecachAM ja phariye ja li. A bhASya gA128) mujaba napuMsaka trIveda, sAmAnyathI kamaza: upazAMta thatA hovAthI prathama sthitinuM alpAhula paNa maLavuM joie, chatAM eka vizeSatAnA kAraNe tulyakALa maLe che. te A rIta Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga-2 (22) kodhodayAraNyane apratyA pratyA-dhanI upazamanAla jyAM sudhI hoya tenA karatAM eka AvalikA adhika sudhInI prathama sthiti hoya che. A ja pramANe mAnodayAzya vageremAM jANavuM. lobhAskane be lobhanI upazamanAbAthI eka AvalikA adhika sudhI prathamasthiti hoya, tyArabAda sUmasaparAyA hoya che. (23) A prathamathitinI bhinnatAnA kAraNe aMtara nIcethI viSama ane uparathI samasthitika hoya che. prathama sthiti karatAM saMkhyAtaguNa sthitio ukerAIne aMtara bane che. aMtarakaraNakiyA prAraMbhe je navo sthitighAta zaru thayo hoya te sthitighAta ane aMtarakaraNakiyA ekI sAthe pUrNa thAya che. - pAvedAra3jIva- A banenI prathama sthiti AvalikA kare che. * trIvedAra3 jIva- trIvedanI 1 aMtarma. zeSa benI 1 AvalikA kare. napuMvedADha jIva - napuM. vedanI 1 aMtima zeSa benI Avalika kare. zarIvedodayADha jIva nIvedanI jeTalI prathama sthiti kare che, eTalI ja napuM. vodayAjIva napuM. vedanI kare che. aMtarakaNakiyA pUrNa thaye napuM. vekane upazamAvavAnuM zaru kare che. jemake anyavedAra3 jIva kare che tema) paNa anyadAsajIva kyAM napuM. vedane sarvathA upazAMta karI lIvebe upazamAvavAnuM cAlu kare che, tyAM pahoMcavA chatAM A jIva napuM. vedano udaya hovAnA kAraNe, eno napuMvida zeSa bene sattAmAM rahela napuM. veda karatAM nibiDa hovAthI, napuMvedane sarvathA upazAMta karI zakayo hoto nathI. vaLI tema chatAM e sthAne pahoMcIne e nIvedane paNa upazamAvavAnuM cAlu to karI ja de che, eTale ke havethI e banene bhegA upazamAve che. ane anya dADha jIvo jyAM ravIvekane upazAMta karI de che, tyAM A jIva napuM. ane rAtrI ane vedane ekasAthe upazAMta karI de che. tethI baneno udayakALa samAna ko che. TUMkamAM vi.A.bhAthamAM puveda ke vIveda thI A3 jIvane lakSamAM rAkhI kama kahe che, napuMvedAraNyanI A vizeSatAnA kAraNe ahIM -napuM. no udayakALa tulya ko che ema jANavuM 6 dhAro ke 10011 mA samaye aMtarakaraNakiyA pUrNa thAya che ane je samayanI AvalikA che. to anudayavALI 19 prakRtinI prathama sthiti 1011 thI 1914 samaya rUpa 1 AvalikA jeTalI thaze. have jIve yuveda ane saMdhinA udaye upazamaNi mAMDI che, e jIva dhAro ke, napuMvedane ba40 mA samaye, trIvekane 10300 mA samaye 5.vekane 10747 mA samaye, saMdhane 108ra mA samaye, saMmAnane 101ra mA samaye, saM.mAyAne 10437 mA samaye saMpUrNatayA upazamAvI de che ane 10455 mo samaya 9 mA guNaThANAno garama samaya che. to napuM. ke strI vedodayADha jIva, vasvavedanI prathama sthiti 10700 mA samaya sudhInI rAkhI 1030 thI 12500 sudhInA nivekene khAlI karI aMtara pADaze. ema, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa (2) utkIryamAANa likanikSepavidhiprakRtinA baMdha uThaya bane toya... ane sthitimAM nAMkhe padAe pu. veda) prathamasthitimAM nAMkhe (trIvedArUTane trIveda) dvitIya sthitimAM nAMkhe (gIdArIne puveda) x x anyapratimAM nAMkhe evedArae trIveda) - pu.vedAra3 - 1030 sudhI prathamasthiti, 10 thI 12500 nuM aMtara saM. koya - 10379 sudhI prathama sthiti, 1080 thI 1250 nuM aMtara saM mAna - 1949 sudhI prathama sthiti, 1010 thI 1rapa00 nuM aMtara saMgamAyA - 1944 sudhI prathama sthiti, 15 thI ra500 nuM aMtara saM.lobha-1059 sudhI prathamathiti, 1040 thI 12500 nuM aMtara (samayajUna 2 AlikA = 7 samaya che. pu.vedanA baMdha, udaya tathA prathama sthitino viccheda ekIsAthe thAya che, ane tyAra pachI e 7 samaye upazame che. tethI 1037 mA samaya sudhI prathamasthiti na letAM 10340 sudhI lIdhI. saMjodhAdimAM baMdhaudayavida uda 1 AvalikAe prathama sthiti viccheda thAya che je Avalika tikasaMkamathI bhogavAya cheane tyArabAda samayagUna AvalikAe (samaya) e sarvathA uparAMta paya che. tethI enI prathama sthiti sarvathA upazama thavAnA samaya karatAM 3 samaya ochI lIdhI che. 9 mAnA aMtasamaya bAda bhAra lobhanI 1 Avalika prathama sthiti zeSa hoya che. mATe enI prathamasthiti samaya adhika lIdhI) Ama napuM veda-bhatrIveda puveda sodha, mAna, mAyA, bATalobhanI prathama sthiti anukaze (1001 thI 10300 vagere) 290, 330, 319 399 jaraja, jala samayanI che enA parathI enuM alpabahu jANI zakAya che. vaLI A badhAnuM aMtara uparanA bhAge 12500, mA niSeka sadhI hovAthI sama che jyAre nIce tarapha anukrame 107 103 1080 10410, 145 ane 1000 mA niSeka thI prAraMbha thato hovAthI viSama che. 10mara mA samayathI napuM. vedane upazamAvavAnuM cAlu thai jAya che, ane 1240 mA samaya sudhImAM e saMpUrNa upazAMta thai jAya che. pANI napuM. vaDodayAparajIvane napuMbo udaya hovAnA kAraNe 1ba40 mo samaya AvavA chatAM e upauta thaI gayuM hotuM nathI, eTale ene upazamAvavAnI prakriyA haju cAlu ja hoya che, ane 1901 mA samayathI sAthe sAthe trIveda upazamAvavAnuM paNa cAlu thai jAya che. 10300 mA samaye bane eka sAthe upazAMta thaI jAya che, ane tyAM sudhI ja najno udaya paNa hoya che. thavIvedodayAparane paNa tyAM sudhI ja strIvedano udaya hoya che (nIveDodayArUne napuM. veda puvedArajIvanI jema 140 mA samaye ja upazAMta thai jAya che, tethI napuMsarIvedanI prathama sthiti tulya hoya che. A be veda ane 10000 mA samaye 40 vodaya Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 pahelA traNa vilpomAM paNa saMjavalobha sivAyanI pravRtionuM dalika badhdhamAna para prakRtinI utkIryamANa sivAyanI sthitiomAM yathAsaMbhava nAMkhe che.. (25) aMtara paDI gayA pachInA samayathI yugapa7 adhikAro pravarte che1) mohanIyano AnupUrvI saMkrama (2) saMjavalobhano asaMkama (3) 7 karmomAM badhAyA bAda 6 Avalika pachI udIraNA thAya. (eTale ke udIraNA mATe bhAvalikA 1nA badale 9 choDavAnI) (4) mohanIyano 1ThANIyo badha ane udaya. (5) napuM. veda upazamanA prAraMbha. (6) mohanIyano saMkhyAtavarSa bahe, eTalI udIraNA. (7) mohanIyano navo navo badha saMkhyAtaguNahIna ane zeSakarmomAM asaM guNahIna. | viccheda thayA pachI pu.vedano udaya thato nathI, tethI e 107La mA samayathI ja avedI banI jAya che, temaja A jIvone pu.vedano baMdhaviccheda pANa 10700 mA samaye caramabaddha thavA sAthe) thaI jAya che, kAraNa ke avedIne veno aMdha hoto nathI. jyAre puruSavedodayApta jIvane 10nA samaya sudhI 5.vedano udaya hovAthI yuvedano caramabaMdha 1930 mA samaye thAya che. 1030 mA samaye je vizuddhi hoya enA karatAM 100 mA samaye anaMtagaNa vizuti hovAthI A caramaidha vadhu ocho hoya che. tethI pa.vedano garamabaMdha zeSadADha jIva karatAM pu. vedodayADha jIvane ochuM hoya che e jANavuM napuM. vebA udayaviccheda bAda vI.kepu. verano udaya thato nathI, paNa kayAyanI bAbatamAM evuM nathI. saMjaya.jeno udayaviccheda thaye jIva akAyI banI jato nathI. sAdhano 1035 mA samaye carama udaya che to, 1037 mA samaye bIjI sthitimAMthI 1037 thI 100 sudhInA nikomAM guNaNikame saMmAnanI prathama sthiti karI eno udaya thAya che je 10405 samaya sudhI Take che. pachI e rIte uttarottara saMmAyA-lobhanI prathamasthiti thai e kayAyonA paNa udaya thAya che. Ama ledhAka jIvane kramazaH cAreyano udaya thAya che. paNa mAnArUDhane to pahele thI ja saMgamAnanI 10409 sudhI prathamasthiti hovAthI 1005 sudhI eno udaya rahe che ane pachI kamaza: mAyA-lobhano udaya thAya che. eTale ene ledhano udaya to thato ja nathI. ema mAyAphTane mAtra mAyA-lobhano udaya thAya che jyAre lobhAskane mAtra saMlobhano udaya ja rahe che. paNa A badhA jIvone saMvedhAdino upazama to te te 1082 vagere cokkasa samaye ja thAya che, napu.venI jema bhinna bhinna samaye nahIM. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA kacarA (26) napuMveda upazamana prakriyAkoipaNa prakRtine vizeSa prakAre upazamAvavAno prAraMbha thAya tyArathI, uttarottara asaM. guNa-asaM. guNa upazamAve che. temAM dalikonI apekSAe udIraNA vagere nIce mujaba hoya che. udIraNA - alpa - a upazame anyamAM saMkrama - a A pramANe upazamanAnA ciramasamaya sudhI jANavuM. caramasamaye, saMkagamANa karatAM upazamyamAna dalika asaMguNa hoya che. (2) saMkhyAtA hajAro sthitisthAta thAya tyAM sudhImAM napu. veda upazAna thaI jAya che, eTale ke jema pANI chAMTIne rolara pheravIne dabAvI dIdhelI dhULa uDI STha-do 1 - navuM. bI. koma. mAyANa. 9pano aMta jA jA ra0 7 najara 1250 5 5. 1782 rana ja 5 Voo anubhavatI nuM atara... *-naLInuM AMtara. 50. na paMcakara prathama sthiti... 10774 1. minuM aMtara | | | | | | | dvitIya sthiti.. na khAnanuM aMtara kAja 18. mAyAnuM aMtara ame, -aa . lobhanuM aMtara. kanyA : aMtara uparathI sama- nIcethI viSama Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati-padArthI bhAgazakatI nathI ane herAna karatI nathI ema karmarajakaNo have udayamAM AvIne herAna karI zakatI nathI. ' (28) strIvedopazamanA- napuM, veda upazamI gayA pachInA samayathI bIvedanI upazamanA napuMvedanI jema hajAro sthitizatanA kALamAM kare che. (29) A strIvedopazamanAvAno sakhyAtamo bhAga pasAra thayo hoya che tyArathI zAnA. 3 no saMkhyAtavarSano zitibaMdha thAya che temaja navo navo baMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. vaLI kevalablika sivAyanI 12 desAtIno 1 ThANIyo rasabaMdha thAya che. e vakhate sthitibaMdhanuM alpabadutva mohanIya - alpa zAnA 3 - s nAma-gotra - 2 vedanIya - 4 (30) hajAze sthitizAte bIveda sarvathA upazAMta thayA pachInA samayathI hAsyaSaTraka ane pu.veda A 7ne upazamAvavAnuM cAlu kare che. (31) enI upazamanAvAno saMkhyAtamo bhAga gaye. nAma-gotrano sakhyAtavarSano badha kare che. uttarottara saMkhyAtaguNahIna kare che ane vedanIyano asaMvarSano baMdha hoya che. e pachInA ja baMdha vedanIyano paNa saMkhyAtavarSano badha hoya che, eTale ke sarvakarmonI saMkhyAnA varSono baMdha hoya che. uttarotara baMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. (32) 5. vedanI prathama sthitinI 2 Avalika roSe AgAlaviccheda thAya che. tyArapachIthI hAsyaSaka pu.vedamAM saMmituM nathI. kintu saMjayakomAM saMme che. prathama sthitinI 1AvalikAze udIraNAviccheda thAya che. (33) hajAro sthitizata bAda hAsyaka saMpUrNa upazAMta bane che. ane puvedamAM udayasthiti samayajUna 2 AvalikA bhadalika anupazAMta hoya che. zeSa saghaLuM upazAMta hoya che. A vakhate, puveda baMdha - 16 varSa saMjIva kapAya baMdha - 3ra varSa zaSa karmo - saMkhyAtA hajAra varSo Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA kaNa viSahIna (34) samayagUna 2 AvalikA bala latAone paNa teTalA bIjA kALamAM avedaka jIva pratisamaya asaM guNa - asaMhaguNa krame upazamAve che. temaja paraprakRtimAM yathApravRtasaMkrama vaDe saMkamAve che. (35) avedIne prathama samaye puvedano saMkama ghaNo bIjA samaye vizeSahIna trIjA samaye thAvat caramasamaye vizeSahIna (36) prathamasamaya adakane saMjavabaMdha..aMtarma nyUna 3ra varSa zeSa karmono - saMkhyAtA hajAra varSo (37) adakanA prathamasamayathI 3 phodhane upazamAvavAno prAraMbha kare. A vakhate uttarottara sthitibaMdha saMjava mAM saMkhyAtabhAgahIna, zeSamAM saMkhyAtaguNahIna jANavA. (38) jyAre saMjIva.kodhanI prathama sthiti samayajUna 3 AvalikA zeSa hoya che tyArathI be koya saMjava.kodhamAM saMkamatA nathI paNa saMjava. mAnAdimAM saMkrame che. jyAre prathama sthiti 2 AvalikA zeSa rahe che. (udayA + pratiAvalikA. udayAvalikAnI pachInI AvalikA pratiAvalikA kahevAya che.) tyAre AgAlaviccheda thAya che. ane jyAre pratiAvalikAno 1 samaya bAkI hoya che (eTale ke prathama sthiti = udayA + 1 samaya = samayAdhika AvalikA zeSa hoya che, tyAre carama 1 samayanI ja sthiti udIraNA thAya che, pachI udIraNAviccheda thAya che. A carama udIraNA vakhate.... saMjavabaMdha... 4 mahinA zeSakarmono.. saMkhyAtA hajAra varSo (39) pachInA samaye. eTale ke pratiAvalikA viccheda thAya tyAre, saMvadhano badhodayaviccheda, be kola sarvathA upazAMta.saMvadhanI prathama sthitinI 1 AvalikA + bIjI sthitimAM samayapUna be AvalikA baha kalika anupazAMta hoya che. zeSa sathaLe upazAMta.... A anupAtane samayacUna kavAyakhAtacaNinA mate.... prathamasthitinI samayagUna AvalikA+bIjI sthitimAM be samayapUna be AvalikAmAM baLa dalika anupakSAMta hoya che. A pramANe anyatra paNa jANavuM Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga-2 2 AvalikA jeTalA kALamAM asaM guNa asaM guNa kame upazamAve che temaja yathApravRttasakama vaDe saMjavalamAnAdimAM saMkramAve che. prathama sthitinI 1 AvalikAne tibukasaMkrama vaDe khapAve che. - saMjodhanA baMdhodayavicchedakALe ja saMjavamAnanI bIjI sthitimAMthI daliko lai AvodayALa karatAM 1AvalikA vadhu prathama sthiti banAve che. emAM udayaniSekamAM daliko alpa pachInA nikamAM daliko a pachInA niSekamAM daliko a... ema prathama sthitinA caramaniSeka sudhI jANavuM. (1) vaLI tyArathI ja traNe ya mAnane upazamAvavAnA cAlu kare che. e vakhate saMjavabaMdha- aMtaryuM nyUna 4 mAsa X zeSa karmono - sakhyAtA hajAra varSo prathama sthiti samayajUna 3 AvalikA zeSa hoya tyArathI be mAna saMjavAmAnamAM saMDamatA nathI, mAyAdimAM saMkrame che. ItyAdi saMva.kodhanI jema jANavuM (42) saMvamAna baMdhodayavicchede... sajuvAno baMdha 2 mAsa zeSa saMkhyAnA varSo (43) saMva. mAyAnI prathama sthiti kare che ItyAdi pUrvavat saMvamAyAnA badhodayavide, sarva mAyA-lobhano baMdha... 1 mAsa saMkhyAtA varSa (ja) pachInA samaye saMjavalobhanA udayakALanA 23 bhAga jeTalI (bAdara lobhanA udayakALa karatAMAvalikA ayika) saMjaya0 lobhanI prathama sthiti kare che. eTale ke ApaNI asalpanAmAM 10459 mA niSeka sudhInI prathamasthiti kare.) emAM prathama bhAga azvakarNakaraNaaA hoya che. bIjo bhAga kiraNa aLA hoya che. A vRttikAroe ahIM paNa 4mAsa baMdha karI che. zaSa.. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa (45) azvakarNakaraNA-jema azvakarNa mULamAM vistRta hoya che ane pachI pachI ghaTato jAya che, tema AmAM racAtA apUrvaspardhakonA anubhAganI je sthApanA karavAmAM Ave to evo AkAra bane che, mATe Ane azvakarNakaraNakALa kahe che. AnA prAraMbhakALe badha saMjaya - aMtarmu. nyUna 1 mahino zaSa karmo- saMkhyAtA varSa... (46) 3 lobhanI upazamanA paNa sAthe ja cAlu thai jAya che. sAthe sAthe saMjavalobhanA pUrva spardhakomAMthI samaye samaye apUrva spardhako banAve che. je spardhako badha dvArA cAreya bAdhI zakAtA nathI eTalA hIna rasavALA A navA spardhakone vizukniA baLe kare che, mATe e apUrvaspardhaka kahevAya che. hajAro sthitighAte A azvakarNakaraNakALa pUrNa thAya che. (4) kriIkaraNAddha- prathamasamaye saMjavadhi - divasaputva zaSa karmo - varSasahasAthattva A sthAna pUrve badho anubhAga sparmaka (pUrva ke apUrva) rUpe hato. have emAMthI kioi kare che. anubhAgabaMdhokta rUpathI viparItasavarUpavALo anubhAga banAvavo te kinIkaraNa kahevAya che. tAtparya- jaghanya ke ajaghanya je kAi anubhAga badhAya che te badho baMdhanakaraNamAM kahela spardhaka svarUpe ja badhAya che. have emAthI kioi kare che. spardhakamAM ekottaraddhivALI anaMtI vargaNAo hoya che. A vaNAomAM rahelA rasane evo apavartita kare che ke jethI navA rasamAM ekottaraddhivALI vargaNA javuM to rahetuM nathI ke jethI spaka banI zake) paNa eka eka vargaNAo anaMtaguNa-anaMtaguNa rasavALI hoya che ane tema chatAM A badhI vargaNAomAMnI utkRSTano rasa paNa jaze. apUrva spardhakanA jatha0 rasa karatAM paNa anaMtamA bhAge hoya che. A svataMtra chUTIchavAyelI vargaNAone kiSi kahe che. (48) eka spardhakamAM jeTalI vargaNAo hoya tenA anaMtamA bhAga pramANa kioi prathamasamaye kare che, ane pachI uttarottara samaye asaM.guNahIna asaMkhya guNahIna kioi kare che, thAva caramasamaya sudhI. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kati-padA bhAga-2 (49) azvakarNakaraNAlamAM karela jathabasaspIkamAM je ja rasa hoya tenA karatAM paNa anaMtamA bhAganA rasavALI A kioi hoya che. prathamasamaye zciIta dalika - alpa bIjA samaye kIkta dalika - a trIjA samaye dhita dalika - a thAvat caramasamaye kikIta lika - a (50) prathamasamayAkioimAM kita rasa dalika A cirama jAha ricarama jA. thAvat u10 sarvabahu vizeSahIna vizeSahIna vizeSahIna A ja pramANe dvitIyAdi samayakuta kioi ane jANavuM (51) prathama samayakta ja0 kiImAM dalika alpa dvitIya samayakta jatha0 kiImAM dalika a tRtIya samayakta jaNa kimiAM lika . ema caramasamaya sudhI. (52) prathamasamayakata utka. kriI mAM rasa sarvabahu prathamasamayakata jatha0 ki0 mAM rasa anamo bhAga dvitIyasamayakata utka. kiI mAM rasa anaMtamo bhAga dvitIyasamayakata jA kika mAM rasa anaMtamo bhAga ema thAvat caramasamayakta utka kiI mAM rasa anamo bhAga caramasamayakRtajatha0 ki mAM rasa anaMtamo bhAga (53) kriIkaraNa alAnA saMkhyAtA bahubhAga vI. sthitibaMdha- saMjavalobha - aMtarmu. nAnA3 - divasapatharva nAma-gotra-vedanIya - saMkhyAtA hajAra varSo A pramANe kriIkaraNaAtanA dvicarama sudhI... Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa (5) camabaMdha- saMjavalobha - aMtarmu. 3 thAtI - dezona ahorAtra nAma-gotra-vanIya - dezona 2 varSa (55) saMjavalobha mATenI karelI prathama sthitinI samayajUna 3 AvalikA zeSa 2 lobhasaMjavalobhamAM saMkamatA nathI, kintu avasthAne ja upazAMta thAya che. AvalikA zere (udayA pratiAvalikA ze) AgAlaviccheda... paDiAvalino samaya zeSe ja samayanI sthitiudIraNA. (56) pachInA samaye eTale ke 1 udayAvalikA zere, saMjavalobha baMdhaviccheda, bALalobha udayaviccheda tathA 9 mA guNaThANAno aMta thAya che. saM.lobhanuM, samayajUna 2 AvalikAba dalika, prathamasthitinI 1 udayAvalikA + kikatadalika ATaluM anupazAMta hoya che, zeSa saghaLuM upazAMta thai gayuM hoya che. (57) lobhadaka aLAno je trIjo bhAga bAkI hato. te sUmasarAga sUmasaparAya guNaThANArUpa hoya che. kitidalikomAMthI e ala jeTalI prathama sthiti kare che. ene bhogavatAM bhogavatAM bAdaralobhanI zeSa 1 AlikAne nibukasaMkamathI bhogave che temaja samayajUna 2 AvalikAbana dalikane teTalA ja kALamAM upazamAve che. temaja bIjI sthitimAM rahela kirIta dalikane upazamAvavA paNa zaru kare che. A kALane kiveidanaaLA kahe che. (58) AnA prathamasamaye (a) aprathama-acaramasamayakta dareka kioimAMthI temaja (ba) prathama samayakata tiomAthI u 2sa taraphanI ane carama samayakata kitiomAMthI ja rasa taraphanI asaMmAbhAganI kioine choDIne zakioimAMthI, keTaluMka dalika udayamAM Ave che. prathama samaye asaMmAbhAganI kioine vaide che (kayAyakhAtacarNimAM asaMbahubhAganuM vema kahyuM che.) (59) bIjA samaye, prathama samaye uThayaprAptano uparano (u taraphano) asaMmo bhAga udayamAMthI chUTI jAya che, ane jaghao tarapha eka navo asaMmo bhAga udayamAM umerAya che. A rIte 10mAnA caramasamaya sudhI asaMmA bhAganI ghaTa-vadha jANavI. A kALa daramyAna anupazAMta dalikone uttarottara samaye asaguNa - asaMgANa upazamAve che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karSapratipadArtho bhAga- (60) caramasamaye sthitibaMdha - vAnA.3- aMtarmu. nAmagotra- 16 mahUrta vedanIya - 24 muhUrta... (11) pachInA samaye saghaLuM dalika upazAna hoya che. e 11 mA guNaThANAnA kALane upazAMtaahA kahe che. e aMtamuhUrtakAlIna hoya che tenA saMkhyAmAbhAga jeTalA nikomAM guNazreNi racanA pratisamaya kare che. AkhA 11mA guNaThANAnA kALa daramyAna A guNazreNiracanA kaLa ane dalikanI apekSAe tulya ja rahe che, kAraNa ke avasthita pariNAma hoya che. (2) upazAtamohanI pravRtione saMkramaNa, udvartanA, apavartanA, udIraNA, niti, nikAcanA karaNa lAgatA nathI. mAtra darzanamohamAM saMkrama ane apavartanA hoya che. ukhANA zoNiAtipAtI bhavAye. AyuSya pUrNa thavAthI.. upazamaalAye... jema pANIthI dhULane dabAvelI hoya te amuka kaLa bAda pAchI UDavA mAMDe che e rIte ukta 3 karaNAdi rUpa zuddha adhyavasAyothI upazAMta thayela karmaja amuka kALa sudhI ja dabAyelI rahI zake che. A kALane upazamALA kahe che. e kALa pUrNa thaye, bAIne rahelI saMjavalobhAdinI karmaja pAchI udayAdi pAmavA mAMDe che. eTale jIva guNaThaNAmAM nIce utare che. A upazama annakSaye thayela pratipAta kahevAya che. bhavakSaye paDanAra sIdho ja thA guNaThANe pahoMcI jAya che kema ke devalokamAM jAya che. ene eka ja samayamAM badhA karaNa cAlu thai jAya cheje karmo udayamAM Ave te udayasamaya sudhI paDe che. zeSa karmo udayAlikAnI bahAra goThavAya. che. A daliko gopucchAkAre (uttarottara niSekamAM vizeSahIna-vizeSahIna kame) goThavAya che. upazamaaAthe paDanAra je vidhie caDayo hato te ja vidhie pazcAnupUrvI kame chA guNaThANA sudhI avazya paDe che. emAM bIjasthitimAMthI lobhAdi udayaprApta karmonA dalikone lai prathama sthiti banAve che. udayAvalikAmAM Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa gopucchAkAre goThave che, enI bahAra guNazreNi zIrSa sudhI guNazreNika ane pachI gopucchAkAre goThave che. anudayavALI prakRtionI udayAvalikA bahAra guNazreNithI prathama sthiti guNazreNizIrSa sudhI banAve che, pachI vizeSa-vizeSahIna ka gopucchAkAre. caDatI vakhate je je sthaLathI je kAi baMdha-udaya-karaNa vagere baMdha paDelA te te sthaLathI, paDatI vakhate te te dezopazamanA , niddhati, nikAcanA, baMdhana, udIraNA, udvartanA, apavartanA, saMkramaNa e ATheya kANo temaja udaya vagere zaru thAya che. mAtra "AnupUrvI saMkrama ja thAya evuM hotuM nathI. temaja 6 AvalikA bAda udIraNA thAya evuM paNa hotuM nathI. badhAvalikA bAda thai zake che. koipaNa kaSAyodayArUDha jIva paDatI vakhate jyAre 10 me Ave che tyAre sUmalobhano udaya thAya che. 9 me guNaThANe kamaza: lobha, mAyA, mAna, kodhano udaya kAMdhArUDha jIvane thAya che. emAM lobha vagereno udaya thAya tyAre sava-21 udayakALa karatA kaMika ayika AyAmavALI gaNazreNi 3 lobha vagerenI thAya che. ane jJAnAvaraNIyAdi zeSakarmonI guNazreNi anivRtti ane apUrvakaraNa karatAM vizeSAdhika thAya che. enuM zIrSa sthira hoya che. je kaSAyodayathI ArUDha thayo hoya te kavAyodaya thAya tyArathI te kayAyanI guNazreNi paNa zeSakarmonI guNazreNi jeTalI thAya che. zreNithI paDelo jIva kamaza: chA guNaThaNe Ave che. pachI chesAtame guNaThANe hajAro vAra parAvartita thai koi jIva 5, 4, 2 ke 1le guNakapaNe paNa jAya che. upazamAtamAM kALa karelo jIva avazya deva bane che, kemake zeSa 3 Ayu bAMdhyA hoya to upazamaNi mAMDI zakAtI nathI, mATe sAvAdanasudhI paDelo jIva paNa devalokamAM jAya che. zreNinA puruSavedano baviccheda vagere svarUpa te te sthAne, kApakane je sthitimAM hoya che (8 varSa) tenA karatAM, upazamazreNimAM caDanArane dviguNa (16 varSa) sthitimAM hoya che, ane upazamazreNithI paDanArane enA karatAM paNa dviguNa (3ra varSa) sthitibaMdha hoya che. A ja kame anubhAga badhe azubhamAM anaMtagaNaanaMtagaNa ane zubhamAM anaMtamo bhAga anaMtamo bhAga jANavo. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati-padArtho bhAga eka bhavamAM upazamoNi vadhumAM vadhu 2 vAra mAMDI zakAya che, ane AkhA bhavacakamAM ja vAra mAMDI zakAya che. pikaNi to ja vAra mAMDavAnI hoya che. 1 bhavamAM 1upazamoNi ane apakaNi paNa mAMDI zakAya che. siddhAntAbhiprAya mujaba 1bhavamAM koipaNa eka ja zoNi mAMDI zakAya che.) upazamaNinI A prarUpaNA puruSavedodayArUDha jIva mATe karI.. strIvedodayADha jIva nIvedanI prathama sthiti aMtarma kare. enA caramasamaye trIvedanI 1 udayasthiti sivAyanuM saghaLuM dalika upazAMta hoya. tyArabAda adaka banIne puruSaveda + 6 hAsyAdine eka sAthe tulyakALamAM upazamAve che. zeSa prakriyA puruSavedavata napuMsakaThodayADha jIva napuM. vedanI prathama sthiti aMtarmu (nIvedodayArUDha jIva lIvedanI kare eTalI) kare. AMtarakaraNakriyA pUrNa thayA bAda tUrta napu. vine upazamAvavAnuM zaru kare. anyadADha jIva jyAM tene saMpUrNa upazamAvI de che tyAM paNa A jIva ane saMpUrNa upazAMta karI zakyo hoto nathI. eTale tyAM AvyA pachI paNa AnI upazamanA to cAlu ja hoya che ane trIvedane paNa upazamAvavAnuM cAlu karI de che. vedodayanA caramasamaye trIveda saMpUrNa upazAMta hoya che, ane napuMvedano 1 udayasamaya sivAya zeSa saghaLuM dalika upazAMta thaI gayuM hoya che. e pachI avedakajIva 7nokavAyone upazamAvavA cAlu kare che. zeSa puruSavedava... upAzAthIauzi tiANItI A karmapraticUrNine AzrIne upazAmakoNino pratipAta vidhi vagere saMkSepamAM kahA. kavAyakAtacUrNimAM kaMIka vistArathI Apela e pratipAtavidhi Avo che. sAmAnyathI te te pratyeka prakriyAno upazAmakane jeTalo kALa hoya che tenA karatAM pratipAtamAM kaMIka nyUna hoya che. (1) sU saMpAyanA prathama samaye traNa lobhanI apavartana karI guNazoNi race che. emAM saMjavalobhanI guNazreNi udayasamayathI kare che jyAre zeSa be lobhanI guNazreNi udayAvalikAbahAra kare che. kiliobhavedanALa jeTalo hoya tenA karatAM kaMIka adhika AyAmavALI e guNazreNi hoya che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa (2) AyuSya sivAyanA zeSa karmonI guNazreNino AyAma anivanikaraNa ane apUrva karaNaadA karatAM paNa kaMIka adhika kare che. enuM zIrSa sthira hoya che. eTale uttarottara samaye nIca-nIcethI eka-eka niSeka kSINa thatAM zeSa-zeSa mAM guNazreNi nipa thAya che. arthAt jema-jema samaya pasAra thAya che tema-tema eno AyAma eka-eka samaya hato jAya che. 3) paNa trividha lobhanI guNazreNino AyAma to eTalo ja rahe che. tethI uttarottara samaye zIrSa upara upara jAya che. (4) caDatI vakhate trividha lobhamAM ja sarvaupazAMtatA pariNAma pedA karelo te, paDatI vakhate sU saMpAyanA prathama samaye eka ja samayamAM nAbuda thaI jAya che. ane trividhalobha anupAta thaI jAya che. (5) e vakhate sthitibaMdha - zAnA- aMtarma nAma-gotra- 32 muhUrta vedanIya - 48 muhUrta (6) pachInA samaye (10 mAnA bIjA samaye) dalikonI apekSAe guNoNi asa guNahIna hoya che. (eTale ke prathamasamaye jeTaluM dalika gaNazoNi racanAthI goThavAyeluM hoya tenA asamA bhAganuM ja dalika bIjA samaye goThavAya che. ema uttarottara jANavuM) e samaye sthitibaMdha pUrvasamaya jeTalo ja hoya che, rasabaMdha azubhamAM anaMtagaNa ane zubhamAM anaMtamo bhAga hoya che. (7) saMjaya lobhanA udayakALanA trIjAbhAgamAM sUmalobhano udaya hoya che. emAM asaMbahubhAga kioi udaya pAme che. emAM paNa 10 mAnA prathama samaye udaya pAmelI kioi alpa hoya che. uttarottara samaye vizeSAdhika hoya che. sUma kiveidanaaLA pUrNa thAya eTale 10 muM guNaThANuM pUrNa thAya che. bAdaralobhano udaya thAya che. navamA guNaThANAnA A prathama samayathI ja mohanIyakarmano anAnupUrvI saMkrama zaru thAya che. be lobhano saMjavalobhamAM saMkema thAya che. 9) udayAvalikAnI bahAra rahela sarva kioi nAza pAme che. udayAvalikAmAM rahelI kioi nibuka saMkamathI bhogavAI jAya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyaprakRti-padArtho bhAga - Do (1) spardhasvarUpa lobhano udaya ane saMjavalobhano baMdha zaru thAya che. (11) A vakhate sthitibaMdha A pramANe hoya che saMjavalobha - aMtarma zAnA03 - dezona be ahorAtra vedanIya, nAma, gotra - dezona 4 varSa (12) A prathamasthitibaMdha pUrNa thayA pachI je bIje sthitibaMdha thAya che te A pramANe hoya che - saMjavalobha - pUrvabaMdha karatAM v zAnA 3 - divasapatharva vedanIya, nAma-gotra - saMkhyAtA hajAra varSa (13) lobhavedanALAnA bIjA tribhAgano sakhyAtamo bhAga vIte tyAre, sthitibaMdha - saMjavalobha - muhUrta patharva zAnA 3 - varSasahastra patha nAma-gotra, vedanIya- saMkhyAtA hajAravarSo (1) A rIte hajAro sthitibaMdha gayA pachI lobhadaka akA pUrNa thAya che. (15) pachInA samaye apratyA pratyA ane saMjaya mAyAne apavatIne guNaNi racanA kare che. emAM saMjaya0 mAyAnI udayasamayathI ane zeSa be mAyA ane 3 lobhanI udayAvalikA bahAra dalika racanA kare che. traNalobha ane gaNamAyA A cha e prakRtionuM guNoNizIrSa eka hoya che je mAyA vedakALa karatAM kaIka ayika hoya che. mAyA vedananA saMpUrNakALa daramyAna eTalA ja AyAma vALI guNazreNi uttarotara samaye racAyA kare che. eTale ke guNoNizIrSa eka-eka samaya upara jatuM jAya che. zeSakarmono guNaNinipi to pUrvavat zIrvane sthirarAkhI zera-zeSa AyAmamAM thAya che. (16) A mAyAdanakALe 3 lobha ane 2 mAyA saMjamAyAmAM saMkame che temaja 3mAyA ane be lobha saMjavalobhamAM saMkrame che. (17) mAyAvadananA prathama samaye sthitibaMdha saMjamAyA-lobha - 2 mahinA zeSa zAnA 6 - saMkhyAtA hajAravarSo Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA kaNa (8) navo navo sthitibaMdha mohanIyamAM vizeSAdhika hoya che, zelakamamAM saMkhyAtaguNa hoya che. (19) A rIte hajAro sthitibaMdha bAda sava0mAyAnA vedanano caramasamaya Ave che. tyAre sthitibaMdha - saM0 - aMtarmu-nyUna 4 mahinA zeSa 6 - saMkhyAtA hajAra varSo (20) pachInA samaye trividha mAnane apakarSe che. saMjavamAnanI udayasamayathI ane zeSa be mAnanI udayAvalikA bahAra guNazreNi kare che. pratipatamAna A jIvane mAnodayakALa jeTalo hoya enA karatAM kaMIka adhika A guNazreNi kyuM che. havethI trividha mAyA ane trividha lobhanI paNa eTalI ja guNazreNi udayAvalikAnI bahAra kare che. zALA vagere 6 karmonI . paDatA jIve sUsamasaparAyanA prathama samaye je guNazreNi karI hoya tenA zIrSane ja zIrSa tarIke rAkhI zeSa-zeSamAM nipa karavA dvArA guNazreNi kare che. (21) nave karAyo sajava mAna, mAyA, lobhamAM sAme che. (rara) mAnodayaprathamasamaye sthitibaMdha - saMjava - 4 mahinA zeSa 6 - saMkhyAtA hajAra varSo (23) hajAro sthitibaMdha bAda mAnodayano caramasamaya Ave tyAre sthitibaMdha - saMja. - aMtaryuM nyUna 8 mahinA zeSa 6 - saMkhyAtA hajAra varSe (24) pachInA samaye 3 krodhane apakarSe che. saMjuvakonI udaya samayathI ane zeSa be krodhanI temaja anya 9 kayAyonI udayAvalikA bahAra gaNazeNi kare che. bAreya kayAyono guNoNi nipa ghAnA, Adi zeSakarmone tulya thAya che. ane tethI mAre kaSAyono zeSakarmonI jema zeSa-zeSamAM nilepa thAya che. (prathama samaye karelI guNaNinuM zIrSa sthira rahe ane pachInA samayomAM e ja zIrSane zIrSa tarIke rAkhI nIcethI 1-1 samaya kapAto jato hovAthI zeSa-zeSa AyAmamAM gaNaNi nikSepa thAya ene zeSa-zeSamAM nikSepa thayo kahevAya che.) Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmakati-padArtho bhAga (25) prathamasamayako vedakane bhAre kyAyono ja saMjavAmAM saMkrama hoya che. (26) tyAre sthitibaMdha- saMjavaja - 8 mahInA zeSa 6 - saMkhyAtA hajAravarSo (27) saMkhyAtA hajAro sthitibaMdha pachI mohanIyanA caturvidhabaMdhano carama samaya Ave che. e vakhate sthitibaMdha- saMjaya04- aMtarma nyUna 24 varSa zeSa6 - saMkhyAtA hajAravarSo (28) pachInA samaye pu. vedanA baMdha- udayano prAraMbha thAya che. (29) e ja samaye sAte nokaSAyono sarvopazama pariNAma naSTa thaI jAya che. ane apavartanAthI puvedanI udaya samayathI ane zeSa 6 nI udayAvalikA bahAra guNachoNi thAya che. bAra kaSAyo ane zAnA vagere 6 karmonI guNazreNi jeTalI ja A 7 nI paNa guNazreNi thAya che. temaja zeSa-zeSamAM nikSepa thAya che. (30) sadInA prathama samaye sthitibaMdha- pu.veda - 3ra varSa ja saMjava - 24 varSa zeSa 6 - saMkhyAtA hajAra varSo (31) A prathama samayathI puveda anupazAMta che. trIveda haju upazAta che. e paNa anupazAMta thAya e samayathI pUrvanA samaya sudhInA savedIpaNAnA kALanA saMkhyAtA bahubhAga pasAra thAya tyAre nAma, gotra ane vidanIyakarmano asaMtuM varSa sthitibaMdha thAya che. (32) tyAre alpabadutva- mohanIya - alpa zAnA 3 - s nAma-gotra - a vidanIya - 4 (33) hajAze sthitibaMdha bAda eka ja samayamAM trIveda anupazAta thaI jAya che. ane tenI udayAvalikA bahAra sevakane tulya guNazoNi thAya che, zeSa-zeSamAM nikSepa thAya che. (34) veda je samaye anupazAta thayo te samayathI, napuMsakaveda anupazAMta thavAnA samaya sudhInA vacalA kALanA saMkhyAta bahubhAga pasAra thAya tyAre Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa zAnA 3no asaMvarSa sthitibaMdha thAya che. e vakhate sthitibaMdhanuM alpabadutva mohanIya - alpa zAnA 3 - a nAma-gotra - 2 vedanIya - v (35) je samayathI zAnA 3no asaMvarSa sthitibaMdha thAya che e ja samayathI kevalakrika vinAnI zAnA 1ra no dezaghAtI) be kapa rasa baMdhAvo zaru thAya (36) saMkhyAtA hajAro sthitibaMdha pachI napuM veda anupazAMta thAya che. udayAvalikAnI bahAra sevakane tulya guNazreNi thAya che. (37) napuMveda anupazAMta thavAnA samayathI mAMDIne aMtarakaraNakiyAno kALa na Ave tyAM sudhInA kALanA saMkhyAtA bahubhAga gaye mohanIyano paNa asaMvarSa no baMdha thAya che. tyArathI ja mohanIyanA 2 ThA. rasanA baMdha-udaya pravarte che. A vakhate sthitibaMdhamAM alpabadutva mohanIya - alpa zAnA 3 - a nAma-gotra - a vedanIya - 4 (8) pratipatamAna badhA jIvone udIraNA mATe 6 AvalikAno niyama hoto nathI. baMdhAvalikA vItye udIraNA thAya che. 9 mA guNaThANAthI mohanIyano anAnupUrvI saMyama hovAthI lobhano paNa saMkamA hoya che. (39) hajAro sthitibaMdha pachI vIryAntarAyano sarvAtI rasa baMdhAya che. sthitimAM patha pachI mati - upabhogAsarvAtI baMdhAya sthitimAM pathargha pachI cakSu sarvavyApI baMdhAya sthitibaMdha pathikya pachI zruta-acazna- bhogA sarvaghAtI baMdhAya sthitibaMdha patni pachI avadhiblika- lAbhA. sarvacchatI baMdhAya sthitibaMdha patni pachI mana:paryava - dAnA sarvacchatI baMdhAya che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 (40) hajAro sthitibaMdha pachI asansamayaprabanI udIraNA aTake che ane samayaprabanA asalokamA bhAga jeTalI udIraNA pravarte che. (arthAt atyAra sudhI pratyeka samaye, asa samayomAM jeTaluM dalika baMdhAya eTalI udIraNA thatI hatI-havethI, eka samayamAM baMdhAyela dalikarAzine asaloka pradeza pramANa rAzithI bhAgavAthI je Ave eTalA dalikonI eka eka samayamAM udIraNA thAya che.) A vakhate sthitibaMdhanuM alpabahutva pUrvavat hoya che. 74 (41) A pramANe hajAro sthitibaMdha gayA bAda, eka ja jhATake sthitibaMdhanuM alpabahutva AvuM thaI jAya che - mohanIya alpa nAma-gotra a V V (42) saMkhyAtA hajAro sthitibaMdha A rIte gayA pachI eka jhATake, alA zInA vedanIya B - jJAnA4 mohanIya - mohanIya nAma-gotra jJAnA03, vedanIya (43) saMkhyAtA hajAra sthitibaMdha pachI eka sAthe, alpa mohanIya nAma-gotra V dInAja V (44) hajAro sthitibaMdha pachI ekI kalame nAma-gotra alpa V V (45) patamAna jIvanA sthitibaMdhonI A prakriyAmAM jyArathI asavarSano baMdha zaru thAya che tyArathI navo navo baMdha asaguNa jANavo. (46) uparokta krame sthitibaMdha thatA eka sthitibaMdha evo thAya che ke jethI sAte 2 karmono sthitibaMdha P/a thI sIdho P/s thaI jAya che. HOU B - and S a v (paraspara tulya) Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa (47) havethI navo-navo sthitibaMdha saMkhyAtaguNa thAya che. A darekamAM sthitibaMdhanI apUrva vRddhi P/s pramANa hoya che. (48) AvA saMkhyAta hajAze sthitibaMdha P/s vRddhi vALA pasAra thayA pachI eka sthitibaMdha evo thAya che ke jethI mohanIyamAM sthitibaMdha nI apUrva vali palyopamanA saMkhyAtabahubhAga pramANa thAya che zAnA vagere ja mAM dezona 3/4 palyo. jeTalI ane nAma-gotramAM dezona (saMkhyAtamo bhAga hIna) Vra palyo. jeTalI vRddhi thAya che. A vRddhi thavAnA kAraNe thato mohanIyano yasthitibaMdha - 1 palyo. zAnA 4 - 3/4 palyo nAma-gotra - 1Vra palyo hoya che. (49) havethI anivRttikaraNanA zeSa kALa ane apUrvakaraNanA sapUrNakALa daramyAna navA navA baMdhamAM P/s vRddhi hoya che. (50) hajAro sthitibaMdha bAda eke ne tulya sthitibaMdha thAya che. e ja rIte hajAro sthitibaMdhonA AMtare Atare kramaza: beI, taii. cau ane asaMtI pace tulyasthitibaMdha thAya che. (51) tyArabAda hajAro sthitibaMdha gaye anivRttikaraNano caramasamaya Ave che. e vakhate sthitibaMdha aMta: koTi sAgaro (sAgaropama lakSapathakatva) hoya che. (pratyantaramAM aMta:koDanA sthAne aMta:ko.ko.sAgaro che.) (pa) pachInA samaye apUrvakaraNamAM praveza thatAMnI sAthe dezopazamanA, niti ane nikAcanA karaNa cAlu thaI jAya che. (53) e ja vakhatathI mohanIyano navavidha baMdhaka bane che, hAsya-rati ke arati zokamAMthI eka yugalanI udaya-udIraNA thAya che, bhaya-jugupsAno udaya udIraNA bhajanAe thAya che. (54) apUrvakaraNakALano saMkhyAtamo bhAga vItye parabhavasaMbaMdhI devaprAyogya) nAma pravRtiono baMdha zaru thAya che. (55) hajAro sthitibaMdha pachI ke jyAre apUrvakaraNanA saMkhyAtabahubhAga pasAra thaI gayA che tyArathI nidrAdikano baMdha zaru thAya che. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 (56) saMkhyAtA hajAro sthitibaMdha gayA pachI apUrvakaraNano caramasamaya Ave che. atyAra sudhI guNazreNi nikSepa zeSa-zeSamAM hato. (57) have pachInA samaye, eTale ke yathApravRttakaraNanA prathama samaye, pUrvasamaye thayelI guNazreNinA AyAma karatA saMkhyAtaguNa AyAmavALI guNazreNi race che. (cathApravRttakaraNe zreNinimittaka guNazreNi hotI nathI. paNa saMcatanI yathApravRttasaMcata guNazreNi hoya che. upazamazreNi nimittaka guNazreNi karatAM eno AyAma saMkhyAtaguNa hoya che.) havethI aMtarmu sudhI eTalA ja AyAma vALI guNazreNi uttarottara samaye kare che.(kAraNake AThame guNaThANethI sAtame AvyA bAda aMtarmu.to sacamapariNAma hoya che. ane saMcatanI yathApravRttasayataguNazreNino AyAma avasthita hoya che.) tyArabAda e AyAma vadhe che, ghaTe che ke avasthita rahe che. (jo nIce paDe to guNazreNi AyAma vadhe che. mAyika samya pAmavA vagerenI prakriyA kare to AyAmamAM hAni thAya che, anyathA AyAma avasthita rahe che.) (58) yathApravRtakaraNanA prathamasamayathI guNasaMkramano viccheda thaI jAya che. ane yathA yogya yathApravRttasakrama ke vidhyAtasakrama thAya che. (59) upazamazreNimAM caDato jIva upazAmaka kahevAya che, paDato jIva pratipatamAna kahevAya che. upazAmakanA apUrvakaraNanA prathamasamayathI pratipatamAnanA apUrvakaraNanA carama samaya sudhImAM jeTalo kALa (8-9-10-11-10-9-8 guNaThANA sudhImAM jeTalo kALa) pasAra thAya che. tenA karatA paNa saMkhyAtaguNakALa sudhI haju upazama samyaktva Take che. 8 (60) A upazamasamyaktvanA kALamAM koI jIva avirati, dezavirati ke e banne paNa pAmI zake che. (61) A upazamasamyaktvakALanI 6 AvalikA zeSa hoya tyAre sAsvAdana guNaThaNu paNa pAmI zake che. (kaSAyaprAbhUtacUrNikAranA mate paNa anatA visaMyojaka jIva ja upazamaNi mAMDe che. eTale paDatA jIvane paNa anatAnI sattA hotI to nathI ja. tema chatAM bIjuM guNaThaNuM pAmI zakavAnuM je jaNAvyuM che tenAthI sUcita thAya che ke anya kyAyonA tIvra udayathI paNa bIjuM guNaThANuM pAmI zakAya che. e vAta kAyaprAbhUta cUrNikArane paNa mAnya che. karmaprakRti TIppaNamAM e rIte khulAso paNa che.) Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upamanA karaNa (2) sAsvAdane jaI mRtyu pAmanAra jIva paNa niyamA devagatimAM jAya che, kAraNa ke e pahelAM jo koI anya AyuSya bAMdhI dIdhuM hoya to jIva upazama zreNi mAMDI zakto ja nathI. A badhI prarUpaNA puruSaveda ane koInA udayathI zreNimAMDanAra jIvane AzrIne kahI. puruSaveda ane mAnanA udaye maMDAtI zreNimAM nIce mujaba pheraphAra hoya che - ' upazamaka jIva 7 nokavAyone upazamAve tyAM sudhImAM koI pharaka hoto nathI. tyArabAda saMjavamAnane ja vedato jIva saMjavakodhane upazamAve che. e vakhate saMjaya koMdhanI prathama sthiti hotI nathI. kodhodayArUDhajIva jeTalA kALamAM saMjodhane upazamAve che eTalA ja kALamAM A jIva paNa ene upazamAvI de che. kodhodayArUDha jIvane jyAM saMjavamAnanA baMdhodayaviccheda thAya che, tyAM ja mAnodayArUDha jIvane paNa e viccheda thAya che. ane tyAra bAda paNa 1 AvalikA jeTalI saMjavamAnanI prathama sthiti, hoya che. eTale ke saMjavamAnanI prathamasthiti, kodhodayArUDha jIva komanI prathama sthiti ane pachI mAnanI prathamasthiti jeTalI kare che e bane bhegI jeTalI kare che. tyAra pachI upazAmakanI vidhimAM koI pharka hoto nathI. pachI paDatA jIvano vidhi paNa saMjava0mAyAne vide tyAM sudhI tulya ja hoya che. mAnavedaka aba mAM phera paDe che. 3 lobha, 3 mAyA ane 3 mAnano guNazreNi nilepa zeSakarmone tulya kare che ane zeSa-zeSamAM nikSepa kare che. krodhodaye zreNimAMDIne paDanAra jIvane jeTalo mAnodayakALa hoya eTalo mAnodayArUDha jIvane kALa pasAra thAya tyAre trividhakone eka ja samayamAM anupazAMta karI zeSakarmo jeTalI guNazreNi udayAvalikAnI bahAra kare che, zeSa-zeSamAM nilepa kare che. bAkInuM badhuM kodhodayADhavat Ama mAnodayArUDhajIvane caDatI vakhate yathApravRttakaraNathI puruSave carama udaya sudhI koI pharka hoto nathI. avedI prathamasamayathI kodhanA upazamanA kALa sudhI taphAvata hoya che. tyAra bAda mAna-mAyA-lobhanI upazamaaAmAM, upazAMta guNaThANe, ane paDatI vakhate lobha-mAyA vedanakALamAM koI taphAvata hoto nathI. pachI mAnavedanakALamAM jyAM sudhI koi anupazAMta nathI thato tyAM sudhI bhinnatA hoya che (zeSakarmatulya guNazreNi thAya che e taphAvata jANavo.) pachI koInI udayasamayathI guNazreNi hotI nathI, kAraNake mAnodaya ja cAlu hoya che.) kintu udayAvalikA bahAra hoya che. tyArapachI koI taphAvata hoto nathI. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprati-padArtho bhAga 5. vedasAthe mAyodayArUDhajIvanA vidhimAM taphAvata kodhodayArUDha jIvane kamaza: phodha, mAna ane mAyAnI jeTalI prathama sthiti thAya eTalI mAyodayArUDhajIvane pahelethI ja mAyAnI thAya. mAyAne bhogavatAM ja krodha, mAna ane mAyAne upazamAve che. pachI lobhane upazamAvavAmAM koI taphAvata nathI paDatI vakhate lobhAvenakALamAM koI bhinnatA hotI nathI. mAyAno udaya thAya tyArathI ja zeSakarmone tulya guNazreNi kare ane zeSa-zeSamAM nikSepa kare . mAyAne bhogavatAM bhogavatAM ja yathAkrama mAna, krodhane vajanakALe apavartI udayAvalikA bahAra guNazreNi kare zeSa koMdhADhavat bhathI zreNimAMDanAra jIvanA vidhimAM taphAvata kamaza: krodha, mAna, mAyA ane bAdaralobhanI jeTalI prathama sthiti hoya eTalI asarakaraNa kare tyArathIja saMjavalobhanI prathamasthiti kare. ene bhogavatA kamaza: kodha, mAna,mAyAne upazamAve. pachI paDatI vakhate 9 me Ave tyAM sudhI koI taphAvata hoto nathI. mAnA prathamasamayathI ja traNa lobhanI zeSakarmone tulya guNazreNi kare che. lobhane vedatAM vedatAM ja yathAkame zeSa kayAyane anupazAMta karI apavarte che ane zeSakarmone tulya udayAvalikA bahAra guNazreNi kare che. trIveda-napuM. vedathI zreNi mAMDanAranI prakriyAmAM je bhinnatA hoya che te AgaLa AvI gaI che. puveda ane koMdhanA udaye upazamaNi mAMDanAra jIvane apUrvakaraNanA prathama samayathI laIne paDatI vakhate apUrvakaraNanA caramasamaye Ave tyAM sudhImAM kALa sAthe saMbaMdha dharAvanAra je bAbo hoya che tenuM kapAyakhAbhutacurNimAM Apela 99 bolanuM alpabahu A pramANe che. u50 = upazAmaka (NimAM caDo jIva) prati = pratipatamAna (paDo jIva) anubhAgakhaMDane ukeravAno jagha, kALa alpa anubhAgakhaMDane ukeravAno utna kALa jaze. sthitibaMdha addhA ane sthitikhaMDane ukeravAno ja.kALa (paraspara tulya) (4) pratipatamAnane ja sthitibaMdhakaa 5) aMtarakaraNakiyAkALa (9) ulUsthitibaMdhakaalA ane sthitikhaMDane ukeravAno utka.kALa (paraspara tulya) Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA kaNa 7) sU saMparAmanA caramasamaye guNazreNi AyAma s (8) upazAMta kapAyano guNazreNi AyAma pratipatamAnano sUsaparAyakALa (10) pratipatamAnanI sU saMparAye thatI lobhanI guNazreNino AyAma v (11) upazAmakano sU. saparAyakALa, kikione upazamAva- v vAnakALa ane susaMpa rAyanI prathamasthiti (paraspara tulya) (12) upazAmakanI kriIkaraNaallA (13) prati ne bhAdara sAMparAyika lobhAvedaala (14) teno ja trividhalobha guNoNi AyAma (15) upa0 bhA.saMparAya lobhadaka adA (16) upa0 bA.lobhanI prathama sthiti (17) prati lobhadaka adA (18) prati mAyAvedaka adA 8. apUrvakaraNanA prathamasamaye sAte karmonI gaNaNi karelI teno AyAma apUrvakaraNa ane anivRtti paNa karatAM vizeSAdhika kahela che. sUbasaparAyakALa ane tenA caramasamaye thatI gaNaNi nuM zIrSa e benA saravALA jeTale e vizeSAdhika hoya che. eTale ke A sUsamasaparAyanA caramasamaye guNazreNinuM ja zIrSa hoya che e ja apUrvakanA prathama samaye thayela gaNaNinuM zIrSa hoya che. apUrvaNa vageremAM jema jema AgaLa vadhato jAya che tema tema gaNaNino AyAma nIcethI 1-1 samaya kapALe jAya che ane zeSa-zeSamAM nikSepa thAya che. Ama AyAma ghaTatAM ghaTatAM sU. saMparAyanA caramasamaye jaTalo rahe che teno A 7 mA belamAM ullekha che. Ane ja gaNaNizIrNa kahe che. (mohanIyakarmamAM aMtara pADatI vakhate A zIrSa paNa umerAya jAya che.) upazamakanI guNaNino A jA. AyAma che. apUrvaraNe prathamasamaye eno ja. AyAma hoya che te ullu hoya che. guNoNinI prarUpaNAmAM upazAmakano guNazeNi AyAma upazAMtanI gaNaNinA AyAma karatAM saMkhyAlagaNa je karela che te upazAmakanI gaNaNinA utka AyAmanI apekSAe jANavuM A AyAmano ullekha AgaLa 45 mA bolamAM che. upazAmakanI gaNaNinA ja AyAmanI apekSAe uparAMtanI gaNaNino AyAma saMkhyAta guNa hoya che jeno ullekha8 mA holamAM che. 9 lobhavedanakALanA prathamasamaye bAlabhanI jeTalI prathama sthiti kare che tenA karatAM kadinaalA (10 mA guNaThANAno kALa) kaIka nyUna aDadhA jeTalI hoya che evo ka.mA. cUrNino mata che. tethI kriIkaraNaaA v hoya che, tulya nahIM. 10 udayaviccheda pachI paNa prathamasthiti 1 AvalikA jeTalI zeSa rahetI hovAthI. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga-2 (19) prati mAyAvadakane 6 kaSAyono guNazreNi AyAma (20) pratika mAnavedaka aNa (21) prati mAnavedakane 9 kyAyono guNoNi AyAma (22) upa0 mAyAvadaka aA (23) mAyAnI prathama sthiti (24) mAyAnI upazamanA (25) upa0 mAnadaka ala (26) mAnanI prathamasthiti (27) mAnanI upazamanA (28) koInI upazamanALA (29) hAsyAdi 6 upazamanA (30) puveda upazamanA (31) strIveda upazamanAtA (32) napuMveda upazamanALa 33) sulakabhavagrahaNa (3) upazAtaaLA (11 mA guNaThANAnakALa) dviguNa (35) pu. veda prathamasthiti (36) saMjIvako prathama sthiti (37) mohanIyakarmane upazamAvavAno kALa (8) prati. asaM samayaprabaLa udIraNA kyAM sudhI cAle che te kALa 11 udayaviccheda pachI 1 Avalika prathama sthiti hoya che ane te pachI paNa samayajUna AvalikA sudhI haju upazamAvavAnuM cAlu rahe che. tethI. 12 aMtarakaNakiyA pUrNa thayA pachInA samayathI upazamAvavAnuM cAlu thAya che. saMjavalanI prathama sthiti pUrNa thAya tyAM sudhImAM napuM veda nIvedavANyAdi 6, 5. veda ane lagabhaga saMjavalledha upazamI jAya che. tyArabAda paNa mAna,mAyA ane lobhane upazamAve che jemAM 10 mA gaNaThANAnA carama samaya sudhI jIva pahoMcI jAya che. eTale ke aMtarakaraNakiyA pUrNa thAya tyAMthI 10mAnA caramasamaya sudhI no kALa e mohanIyane upazamAvavAno kALa che je saMjodhanI prathama sthitithI vche. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa (45). (39) upa0 ne asaMsamayaprabaLa udIraNA cAlavAno kALa (40) prati anivRttikALa (41) upa anivRttikALa (42) prati apUrvakALa (43) upa0 apUrvakALa (4) prati u0 guNazreNiAyAma upa apUrvakaraNe prathamasamayakta guNaNi AyAma (upano u0) (42) upakoIvedaka avA (47) yathApravRtta sayatano guNazreNi AyAma (8) darzanamohanI upazAMta aA (49) cAritramoha upazamanAmAM aMtara mATe umerAtI sthitio (aMtara) (50) darzanamohanIyanuM aMtara (51) jA. abAdhA (52) uAbAdhA (53) u50 mohanIyano ja sthitimAM (54) prati mohanIyano ja sthitibaMdha 55) upa vAnA 3jA sthitibaMdha (56) prati zAnA 3 jaze. sthitibaMdha (57) aMtamuhUrta (utkRaMtarmu) (58) upa. nAma-gotra kathA nibaMdha (59) upa0 vedanIya jazesthitibaMdha (90) prati nAma-gotra ja sthitibaMdha (21) prati vedanIya ja sthitimAM (2) upa saMjamAyA jatha0 sthitimAM (3) prati. saMjamAyA jagha0 sthitimAM s 160 v 24 muo v 32muo v 48 mu. s 1 mahino dviguNa, 2 mahinA Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmakati-padArtho bhAga-2 (6) upa0 saMjamAna ja sthitibaMdha tulya (5) prati sajava0 mAna jaze. sthitibaMdha dviguNa, 4 mahinA (66) upa0 saMjavakoi ja sthitibaMdha tulya (7) prati saMjavA jai sthitibaMdha dvigaNa,8mahinA (8) upa0 puveda jaze. sthitibaMdha s 16 varSa (69) upa0 puvedanAcaramabadhe saMjavalano baMdha dviguNa, 3ra varSa (70) prati puveda ja sthitibaMdha tulya (71) e vakhate ja saMjavAbaMdha dvigaNa, 4 varSa (72) upa mohanIyano saMkhyAtavArSika prathamabaMdha (73) prati mohanIyano sAtavArSikacaramabaya (74) upa ghAnA 3 no saMkhyAtavArSika prathamabaMdha (75) prati jJAnA.3 no saMkhyAtavArSika caramabaMdha (76) upa0 nAma-gotra-10 saMkhyAtavArSika prathamabaMdha (77) prati nAma-gotra-ve. saMkhyAtavArSika caramabaMdha(%) upa mohanIyano asaMvArSikacaramabaMdha (79) prati mohanIyano asaMvArSika prathamabaMdha (80) upa0 zAnA 3 asaMvArSika caramabaMdha (81) prati zAnA 3 asaMvArSika prathamabaMdha (82) upanAma-gotra-ve. asaMvArSika caramabaMdha (83) prati nAma-gotra-ve. asaMvArSika prathamabaMdha (84) upanAma-gotrano P/s pramANaprathamabaMdha zAnA03 no P/s pramANaprathamabaMdha mohanIyano P/s pramANa prathamabaMdha thAtyamAna caramasthitikhaMDa. (88). je sthitione nyUna karIne palyopramANa baMdha thAya che te sthitio (89) palyopama (0) anivRtti prathamasamaye sthitibaMdha 86) Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa (91) prati anivRtti caramasamaye sthitibaMdha (2) upa apUrva prathamasamaye sthitibaMdha (93) prati apUrva caramasamaye sthitibaMdha (9) prati apUrva caramasamaye sthitisanA (95) prati apUrva prathamasamaye sthitisatA 96) prati anivRtti. prathamasamaye sthitisanA (7) upa0 anivRtti. prathamasamaye sthitisattA (8) upa apUrva caramasamaye sthitisarA 9) upa0 apUrva prathamasamaye sthitisattA - savyavasamANA samatA - zopazamanA adhyavasAyarUpa karaNane anusarIne ochAvatAM pagalo upazame che, paNa saghaLAM daliko upazamatA nathI. mATe A dezakaraNopazamanA che. urtanA- apavartanA ane anya prakRtisaMkramaNa sivAyanA kAraNo na lAge evI yogyatA dalikomAM UbhI karanAra karaNa e dezopazamanAkaraNa che. zeSa karaNo A dalikone lAgatA nathI. cAra bheda- prakati-sthiti- rasa- pradeza dezopazamanA cAreyanA be bheda mULa prakRti, uttaraprakRti apUrvakaraNasudhInA ekendriyAdi sarva jIvo badhI mULa-uttara prakationI dezopazamanA kare che. anivRttikaraNathI dezopazamanA hotI nathI. prathamasamyakSya ke sAyika samparke upazamaNi mATenuM Apa.sabhya. pAmato jIva anivRttikaraNe Ave tyArathI darzanamohanI dezopazamanA karato nathI. anaMtAnu visaMyojaka ke upazAmaka) jIva enA anivanikaraNanA prAraMbhathI anatAnI dezopazamanA karato nathI. zeSakarmonI sarvopazamanA che nahIM. paNa cAritramohanI kApaNA ke upazamanA mATe abhyathita thayelo jIva anivanikaraNaprAraMbhathI zeSakarmonI paNa dezopazamanA karato nathI. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 sAdi anAdi prarUpaNA je mULa-uttara prakRtionI sattA anAdi-sAta hoya che teonI dezopazamanA 4 prakAre maLaprakRtio ATheyanA cAra prakAra... anAdi mithyAtvIne abhayane bhayane sAnta sAhi 9 me jai paDanArane uttaraprakRtio- ulyamAna 23 + jinanAma 14 Ayu zeSa 130 dhruvasattAka prakRtionI cAre prakAre.... mithyA anaMtA-potapotAnA apUrvakaraNanI upara jai paDanArane sAdi hoya, zeSa sugama 9 me jai paDanArane sAdi zeSa karmonIprakRtisthAnadezopazamanA- sAmAnyathI je sattAsthAna hoya te badhA maLe. mohanIya karma- 24, 25, 26, 27, 28, 21 zeSa sattAsthAno anivRttikaraNe hovAthI dezopazamanA hotI nathI. nAmakarma karmaprakRtipadArtho bhAga-2 anAdi anaMta adhruvasattAka hovAthI sAhi-sAna ja prakRtisthAnasakramamAM je sthAno kA hatA te yazanAma sAthe ahIM samajyA. mATe 103, 102, 96, 95, 93, 84, 82 AmAMnA prathama 4 sAmAnyathI 8 mAnA aMta sudhI hoya. chellA 3 ekendriyAdine hoya, paNa zreNimAM na hoya. jJAnAvaraNa, darzanA, vedanIya ane aMtarAyamAM anukrame 5, 7, 2 ane 5 prakRtionuM 1-1 prakRtisthAna jANavuM. zeSa sattAsthAno 7 me ke upara hovAthI dezopazamanA hotI nathI. AyuSyamAM bhavAMtara Ayu baMdhAyA pachI be prakRtio sattAmAM hovAthI (bannemAM dezopazamanA cAlu hovAthI) benuM prakRtisthAna ane e pUrve 1 nuM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazamanA karaNa gotramAM 2 nI sattAvALAne 2 nuM, 1 nI sattAvALAne 1 nuM. Ama Ayu-gotramAM banne prakRtisthAna che. sthitiupazamanA- ulka sthitisakamanA je svAmI kahA te ja utkRsthiti dezopazamanAnA mULa-uttaraprakRtimAM svAmI jANavA. paNa jaghaDa sthitidezopazamanA abhavyaprAyogya jaLasthiti ke je ekeDamAM hoya che, tyAM te jANavI. kintu udvalyamAna 23 mAM caramakhaMDa je P/a zeSa hoya tyAre enA caramasamaye jaghasthitizopazamanA kare. jinanAmanI ja sthitizopazamanA apUrvakaraNanA caramasamaye jANavI. anubhAgadezopazamanA- anubhAgasaMkramavat eTale kenarAya tiryaMcAyu ane Atapa A 3no sattAmAM ja ThaNIyo rasa hovA chatAM udva, apavitra ane anyaprakRtinayana saMkramaNa jema mAtra 2 ThA. rasanAM ja thAya che tema dezopazamanA paNa (ane tethI niti-nikAcanA paNa) 2 ThaNIyA rasanI ja jANavI. zubhaprakRtionI u0 anubhAgadezopaapUrvakaraNe levI. azubhaprakRtionI utkaTa anubhAga dezopa mithyAtvIne jANavI. jaghaA zAnAvaraNIyAdimAM abhavyasiddhi prAyogya ja rasanI jArasazopa. jANavI. pradezadezopazamanA- pradezasaMkramava jyAM pradezasaMkrama anivRttikaraNAdimAM maLato hoya tyAM ja pradeza dezopazamanA apUrvakaraNe jANavI. upANInIphizaNI zALApito Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprati-padArtho bhAga-2 niti-nikAcanA karANe udgha ane apa0 sivAyanuM koi karaNa sAgata dalikone lAgI na zake evI avasthAvALA karavA te nidhanikaraNa che. ekeya karaNa lAgI na zake evA karavA te nikAcanA karaNa che. zeSa bheda svAmI vagere prarUpaNA dezopazamanA tulya jANavI. jyAM guNazoNi hoya che, tyAM sAmAnyathI dezopa, nidhari, nikAcanA ane yathApravRtasaMkrama paNa hoya che. tethI have tenA pradezonuM alpabadutva guNazreNithI racAtuM dalika - alpa dezopazamanA pAmatuM dalika - a nidhana thatuM dalika - a nikAcita thatuM dalika - a yathApravRtasaMkramathI saMkamatuM dalika ATha karaNonA adhyavasAyo sthitibaMdha artha sthAno udIraNAnA adhyasthAno - a saMkramaNa, udva, apava adhyasthAno - upazamanA adhya sthAno - a nidhati adhyasthAno nikAcanA adhyA sthAno - a - a zaSTha samAna Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udayAdhikAra zrI arhanamaH tasmai zrI garave namaH nama: atha udayAdhikAraH udayAdhikAra mukhyatayA udIraNAne tulya che. prakRtiudaya, sthitiudaya, anubhAgodaya, pradezaudaya ema ja nA mULaprati-uttaraprakRti bhede babbe bheda, svAmitva, sAdi-anAdi prarUpaNA vagere badhuM udIraNA pramANe jANI levuM. kAraNa ke jyAM udaya hoya che tyAM sAmAnyathI udIraNA paNa hoya che, jyAM udIraNA hoya che tyAM udaya hoya che. tema chatAM pratiudaya vageremAM je thoDI ghaNI vizeSatA che te nIce mujaba pakatiudaya - 41 pravRtiomAM kyAreka udIraNA vinA ja udaya hovo paNa saMbhava che. llAnA 14, saMjavalobha vasva sattAviccheda pUrvenI AvalikA samayadya0 udIraNA na hoya, mAtra udaya hoya che. mithyA, 3 veda - prathamasthitinI AvalikA zeSa hoya tyAre. 4 AyuTa - sva svanI carama AvalikA manu AyamAM apramatAdine paNa mAtra udaya. zAta-azAta - apramatAdine mAtra udaya. 5 nidrA - zarIraparyApta thayAnA pachInA samayathI iMdriyaparyA. thavA sudhI mAtra udaya.* manu gati, paMce, trasatrika, 14 me guNaThANe mAtra udaya..... subhaga-adeya-yaza ucca jina -. sthitiudaya - be prakAresthiti ane prayogathI. kALa pasAra thatAM thatAM svAbhAvika rIte jenI sthiti mINa thavAthI ja sthiti * zarIraparyAti pUrve nidrAtinA udaya-udIraNA bane hotA nathI. A mukhyamata che. matAMtare zarIraparyApti pUrve A bane hoya che, mAtra zarIra paryA. ane IdriyaparyAnI vayamAM ja ekalo udaya hoya che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 bhogavAya che te sthitimaye thanAra svabhAvaudaya che. svAbhAvika rIte sthiti haju bINa thai na hovA chatAM udIraNAkaraNarUpa prayogathI dalikono udayAvalikAmAM prakSepa karIne je bhogavAya che te prayoga udaya athavA udIraNA udaya kahevAya che. Ama je nikomAMthI udIraNA thAya che te badhI sthitionA daliko paNa udaya pAmatA hovAthI e sthitio paNa udayayogya sthitio kahevAya che. udayasamaya udayayogya hovA chatAM udIraNAyogyahotA nathI. tethI udIraNAyogya sthitio karatAM udayayogya sthitio karatAM udayayogya sthitio niSeka jeTalI adhika hoya che. tethI utka. sthiti udaya utkRSTa sthiti udIraNA karatAM 1 samaya adhika hoya che. jaghanyasthiti udaya - je 41 prakRtiomAM udIraNA vinA paNa udayanI saMbhAvanA che temAMnI nidrApaMcaka sivAyanI 36 prakRtiono jaghA sthiti udaya 1 samayamAtrano carama udayAvalikAvageremAM maLe che. nidrApaMcakamAM udIraNA vinA paNa jyAre udaya hoya che tyAre paNa apavartanAthI uparanA niSekonuM dalika udayasamaya sudhI AvI bhogavAtuM hovAthI e nikono paNa sthitiudaya hovAthI 1 samayamAtrano sthitiudaya maLato nathI. - zeSa pravRtiomAM je jaghasthitiudIraNA che tenA karatAM 1 samaya adhika ja. sthiti udaya jANavo. anubhAgaudaya - AnI prarUpaNA paNa anubhAgodaraNA jevI jANavI. mAtra jJAnA14, 3 veda, saMjavalobha ane sabhya mohanIya A 19 prakRtiomAM caramasamaye jaghaDa anubhAgaudaya hoya che. caramaudIraNAe je udaya hoya che enA karatAM paNa caramaudaye jagha anubhAga udaya hoya che. pradezodaya-2 dvAra sAdyAdiprarUpaNA ane svAmitva. (1) sAdyAdiprarUpaNAmULaprakRti - mohanIya-Ayu vinA 6 karmo ajagha pradezodaya sArAdi ja prakAre 2 lapatikamaNa deva saMklezamAM utka. sthiti bAdhavI zuru kare tyAre utkR dalikonI udvartanA thavAthI nIcenA niko vadhu khAlI thAya che. badhAne kALa karIne ekendriyamAM utpana thAya tyAre Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udayAdhikAra prathama samaye eka samaya mATe jA. pradezodaya hoya che. bIjA vagere samayomAM uttarottara asaM guNa-asaM.guNa yoga hovAthI udIraNA karaNathI pracura daliko AvavAnA kAraNe jagha. pradezo ya maLato nathI. tethI 64 = 24 bhAMgA.... A dano anuccha pradezodaya sAdi vinA 3 prakAre. guNazreNinA zIrSe vartamAna guNitakarmAza jIvane caramaudaye 1 samaya mATe u. pradezodaya hoya che. e pachI kyAreka udaya na thavAthI anunI sAdi maLatI nathI. tethI 6 4 3 = 18 bhAMgA. A 6 jA. ullu vikalpo sAdi-sAnta banne prakAre. tethI 6 2 2 = 24 bhAMgA.. kula 24 + 18 + 24 = 66 bhAMgA. mohanIyakarma- ajaze. ane anu cAre prakAre maLe che. upazAMtamoha guNaThANethI paDatA pitakarmAzajIvane e paDavAnI prathamAvalikAnA caramasamaye jagha pradezodaya hoya che. kAraNake A AvalikA aMtarakaraNanI aMdara samAviSTa hovAthI jyAre paDe che tyAre emAM, bIjI sthitimAMthI sumati dalikone kheMcI prathama sthiti je banAve che enI prathama AvalikAmAM gopucchAkAre dalika racanA karato hovAthI AvalikanA caramasamaye sarvAlpa daliko hoya che. e pachInA samayathI guNazreNikane daliko goThavAyA hovAthI jagha0 maLe nahIM. tethI ajaghano sAdi bhAMgo maLe che. athavA upazamazreNimAM udayaviccheda thayA bAda puna: udaya sAdi bhAMgo maLe che. guNitakarmAza jIvane kApakazeNimAM 10 mAnA caramasamaye utkRSTa pradezodaya hoya che, e sivAyano badho anutva hoya che. tethI 11 methI paDanArane puna: je udaya thAya te anuSTanA sAdi tarIke maLe che. - tethI mohanIyanA 4 + 4 + 2 + 2 = 1ra bhAMgA, AyuSyanA cAreya vilponA sAdi-sAna banne bhAMgA....kula 8 bhAMgA mULaprakRtinA kula 69 + 12 + 8 = 86 bhAMgA.... utIra kRtimithyAtva- ajA. anu nA cAra cAra bhAMgA. aMtarakaraNa karIne prathama samyakatva pAmelo pitakarmAza jIva mithyAtve Ave ane aMtarane pUravA je niSekaracanA gopucchAkAre kare che tenA caramasamaye jazeEodaya hoya che, e sivAyano badho aja. hovAthI cAre bhAgA maLe che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati-padArtho bhAga-2 - guNitakarmAza dezavirata jIva sarvavirati pAmIne enI guNazoNi evI rIte kare che jethI pUrve dezaviratinI adhika AyAmavALI karelI guNoNinuM jyAM zIrSa hoya tyAM ja A sarvaviratinI alpa AyAmavALI gaNaNinuM zIrSa Ave. tyAra bAda mithyAtve jAya ane A zIrSa utka prodaya hoya che A sivAyano badho anuku hovAthI cAre bhAgA maLe che. mithyAtvano tethI mithyAtvanA 12 bhAMgA utka pradezodaya dezaviratigaNaNi ByA"sarva gANi - raNiI - AyAma sarvaviratinI gaNoNiI goDAyeluM adhika kalika viti guNorinuM mULa dezaviratinI guNazreNikI goThavAyeluM adhika dalipa bhAvika Ciiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii kiracanAnuM kalika mAM - nika A niSakanA sarvavirati gaNaNinuM udayakALe u. mULa prodaya heya zeSa dhruvothI 7 nA dAnAvaraNAdinI jema jema ajanA 4-4 bhAMgA hoya che. lapitakarmAza saMkliSTa deva utkRSTasthiti bAMdhavAno prAraMbha karela eTale ghaNA dalikonI uvarNanA thAya che. badhAne kALa karI ekeDa mAM jAya. tyAM prathamasamaye jApradezodaya hoya che. vizeSamAM avadhiphika e ja saMkliSTa devane devabhavamAM ja baMdhAvalikAnA caramasamaye jA. pradezodaya hoya che. A jano utka pradezodaya gaNitakaza jIvane sva va carama udaya hoya che. tethI tyAMthI puna: paDavAnuM na hovAthI anu. no sAdi bhAgo maLato nathI. mATe 3-3 bhAgA... eTale 47 prakRtinA pratyekanA 4 +3+2+2 = 11 bhAMgA maLavAthI kula 474 11 = 517 bhAMgA maLaze. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha udayAdhikAra - zeSa 110 adhuvodayI prakRtinA sAdi-zAna baLe ja bhAMgA maLavAthI 110 42 = 880 bhAMgA.... tethI uttara prakRtinA kula 12 + 17 + 880 = 1409 bhAMgA. svAmitvadurajI be prakAre-utkaTa pradezodaya svAmitva ( jA. prodaya svAmitva utkRSTapradezodaya svAmitva- A mATe sau prathama 11 gaNaNinI prarUpaNA karAya che. badhekALe je svAbhAvika niSeka racanA thAya che te gopacchAkAre hoya che. eTale ke prathama niSekamAM dhANuM dalika goThavAya che. pachI uttarottara nikomAM vizeSahIna-vizeSahIna (asaMbhAvahIna) dalika goThavAya che yAvata caramaniSeka sudhI. jIvanA pariNAmonI vizeSa prakAranI vizukliA prabhAve guNazreNiracanA thAya che. udayavatI prakRtimAM udaya niSekathI ane anudayavatI prakRtimAM udaya niSekathI ane anudayavatI prakRtimAM udayAvalikA pachInA niSekathI A racanA thAya che. emAM prathama niSeka ke je mULa che tenA karatAM bIjA niSekamAM asaMgAga dalika goThavAya che. bIjA niSeka karatAM trIjA niSekamAM asaM guNa dalika goThavAya che. ema uttarottara asaguNa-asaM guNa dalika aMtarmuhUrtanA samayapramANa niSeko sudhI goThavAya che. mULathI zIrSa sudhInA A nikonI saMkhyAneguNazreNino AyAma' kahevAya che. emAMnA caramaniSekane guNazreNIzIrSa kahe che. e pachInA nikomAM svAbhAvika rIte je daliko gopucchAkAre goThavAyelA hatA te ja pramANe rahe che. A guNazreNinI racanAnI hetubhUta vizuoi mukhyatayA 11 prakAranI hovAthI guNazoNi paNa 11 prakAranI thAya che. emAM vizuddhi jema jema vadhu hoya che tema tema guNazreNino AyAma hInahIna hoya che ane daliko adhika-adhika goThavAya che. kamaza: kALa pasAra thatAM thatAM guNazreNigata te te nikano udaya thavAthI uttarottara asaMkhyaguNa asaMkhyaguNa karmalikonI nirjarA thatI jAya che. prathama samyatva prAptikALe apUrvakaraNanI guNazoNino prAraMbha thAya che. Ane satnaprApti nimittaka guNazreNi kahe che. sakhyatvamApti bAda paNa aMtarmu. sudhI guNaNi racanA sakhyatva nimitte cAlu rahe che. mithyAtva avasthAmAM racAyelA daliko karatAM AmAM asaMkhyaguNa daliko goThavAtA hovA chatAM AyAma eTalo ja hovAthI A guNazreNine pathad gaNavAmAM AvatI nathI. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hara karmapratipadArtho bhAga-2 dezaviratinI prApti ja guNaThANethI kare to apUrvakaraNamAM sthiti thAta, rasaghAta, ane apUrvasthitibadhe thAya che, paNa guNaNi ekeya karmanI thatI nathI, guNasaMkrama paNa thato nathI.) apUrvakaraNa pUrNa thaye dezavirati guNaThANuM pAme che. te samayathI dezaviratinimittaka guNazreNino prAraMbha thAya che ane jyAM sudhI A guNaThaNuM jaLavAya tyAM sudhI e cAlu rahe che. (Ayu sivAyanA zubhAzubha badhA karmomAM A guNazreNio thAya che.) dezaviratithI jyAre sarvavirati pAmavA mATe yathApravRtta ane apUrva karaNa kare tyAre paNa dezaviratinimitaka ja guNazreNi hoya che. mAtra vizuddhi vadhI hovAnA kAraNe eTalA ja AyAmamAM dalikanilepa asaM guNa thato hoya che.je samaye sarvavirati pAme te samayathI sAteya karmomAM sarvaviratinimittaka guNazreNi cAlu thAya che ane jyAM sudhI sarvavirati TakI rahe tyAM sudhI A cAlu rahe che. emAM AyAma badhe sarakho rahe che, daliko vizuddhi-saMkalezane anusarIne vadhaghaTa thayA kare che. dezavirati mATe paNa A vAta samAna jANavI.) anaMtA janI visaMyojanAmAM paNa apUrvakaraNathI sAteya karmomAM guNazreNi sthitizata-rasaghAta thAya che. guNasaMkrama mAtra anaMtAno ja thAya che. visayojanA thai gayA pachI paNa ataryu sudhI 7 karmomAM guNazreNi vagere hoya che, pachI hotA nathI. darzanamoha lapaNAmAM paNa apUrvakaraNathI sAteya karmomAM sthiti-rasaghAta ane guNazreNi thAya che, "ktakaraNa thayA bAda aMtarmusudhI e cAle che, pachI baMdha paDe che. 8, 9 ane 10 mA guNaThANe upazAmaNimAM upazAmakanI ane kApakoNimAM kApakanI guNaNi sAteya karmomAM hoya che. 11 me guNaThANe upazAMtamohanI ane 1ra e guNaThANe mINamohanI guNazreNi hoya che. 13 mAM guNaThANAnA prathamasamayathI sogikevalinimitaka guNazreNi cAlu thAya che ane AyojikAkaraNa sudhI cAle che. AyojikAraNathI ayogI nimittaka guNazreNi thAya che. 14mAM guNaThaNe karaNavIrya-yoga na hovAthI sthitighAta-rasaghAtaguNazoNi ke karaNa vageremAMnuM kAI hotuM nathI, mAtra je rIte (guNaNi krame) Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha dayAdhikAra daliko goThavAyelA hoya che ene bhogavavAnuM hoya che. (anuyavatI prakRtiono stibusakrama hoya che.) guNazreNi samyaktvotpAda (1) (2) dezivarati (3) sarvavirati (4) anatA visayojanA (5) (6) (7) (8) (9) (10) darzanamohakSapaNA cAritramohopazAmaka upazAtamoha cAritramohakSapaka kSINamoha sayo kavalI (11) ayoga kavalI AyAma sarvAdhika saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna saMkhyAtaguNahIna dalika. sarvAlpa a a Co cha cha cha cha cha cha cha cha 97 prathama traNa guNazreNi racanAro jIva zIghra paDIne mithyAtve jAya ane aprazasta mRtyu dvArA narakAdi gatimAM jAya to tyAM paNa zeSa rahelA guNazreNi dalikane bhogave che. eTale prathama 3 guNazreNionuM astitva cAreya gatimA saMbhave che, jyAre zeSa 8 mAtra manuSyajanmamAM temaja yathAsabhava devabhavamAM ja hoya che, kAraNake A zreNio kSINa thayA pUrve azubha pariNAma AvI zakto nathI. (anaMtA4visayojanA narakAdimAM ja karI hoya to enI guNazreNi narakAdimAM paNa maLe che.) sAmAnyathI, guNazreNizIrSe vartato guNitakarmAMza jIva u+. pradezodayano svAmI hoya che. vizeSatA nIce pramANe--- * jJAnA14- 8 varSe saMcama pAmI aMtarmukALamAM zIghrakSapaka thanAra guNita karyAMza jIva 12 mAnA caramasamaye urdU, pradezodayano svAmI hoya che. AmA, avadhiCikamATe avadhilabdhirahitano Apaka levo, anyathA adhi utpattikALe ghaNA dalikonI nirjarA thatI hovAthI utku pradezodaya maLe nahIM, ema Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga cirakALa bAda zapaka thanArane paNa cirakALamAM ghaNAM daliko khapI javAthI uka. na maLe, tethI zIghApaka levo. A pramANe AgaLa paNa yathAyogya jANavuM * samya, saMjava04, 3 veda- zIkAkSApaka guNatikaza sva-svacaraNodaye. *| audA7 nAmanI dhruvodayI 33 para zIdhyApaka guNitakaza sayogI 6 saMsthAnA prathamasaMgha, pratyeka | carama samaye. upathAta, parAghAta, 2 khagati.] * zvAso. 2 avara 3 svanirodhakALe zIza kApaka guNitakarmAza kevaLIne. | zA-azAtA. manu gati, 12 zIdhyApaka guNitakaza ayogIne paMce jAti, rasa-3, subhaga caramasamaye. Adeya, yaza, jina, ucca * nidrA-pracalA 11 mA guNaThANe prathama samaye thayela gaNaNinA zIrSa vartamAna jIva. 11 mA guNaThANe avasthita pariNAma hovAthI dalika ane AyAmanI apekSAe sarva samaye eka sarakhI guNazreNi racAya che. eTale e rIte to prathama ke anya samayanI guNazoNi laIe to paNa koI vizeSa zera paDato nathI. tema chatAM svAbhAvika nikaracanAthI goThavAyela dalika uttarottara samaye hIna-hIna hovAthI prathama samayanI guNoNi kahI che. * vi devadika- 9. 11 me guNaThANe kALa karI devalokamAM gayela guNitakaza jIvane 11 mAnA prathamasamayanI guNazoNinA zIrSa * mithyAmi, anaMtA04-6 dezavirati bAda sarvavirati pAmI e banenI guNaNionuM zIrSa maLe e pahelAM mithyAtve ke mize jAya... zIrSaprAptasamaye u. pradezodaya.... Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aA udayAdhikAra * jAticatuthI 44 * thINaddhi-3. * 8 madhyamakavAya, hAsyAdi da.. * devAya-nAyu uparokta jIva mithyAtva pAmI te te gatimAM jAya tyAre guNoNi zIrSa. deza-sarvaviratinA bhegA thayelA guNazreNi zIrSe. (AmAM mithyAtva pAmyo na hoya to paNa cAle, kemake chaThe guNaThANe paNa Ano udaya saMbhave che.) 14. upazamaNimAM aMtarakaraNakiyAnA pUrvasamaye kALa karIne deva thayela guNitakarmAzajIvane aMtarma bAda guNaNizIrSa udaya pAme tyAre. aMtarakaraNakiyA je cAlu thai jAya to guNazreNino uparano bhAga kheDAvAno cAlu thaI javAnI utsukezodaya maLe nahI. dIrghakALa sudhI utsuyoge jaghaDa Ayu bAdhI marIne deva ke naraka thayela guNitakarmAzane bhavaprathamasamaye. jaya. Ayu eTalA mATe ke niko ochA thavAthI prathamAdi dareka nikamAM dalidhe vadhu maLe. dIrghakALa sudhI u.yoge yugalikonuM 3 palyo. pramANa manu ke tiryaMcanuM Ayu bAdhI tyAM utpana thai sarva alpa jIvita samAna aMtarma choDIne zeSa saghaLuM apavarte. je samaye apavarcamAnaM apavartita nyAye apavartita thai jAya che e samaye utka pradezodaya maLe. 9. prathama darzanamohakApaNA nimitte guNizreNi racI pachI kamaza: dezavirati ane sarvavirati pAmI tatanimittaka guNazreNi * manuSAyu, tiryaMcAya ke durlaga-anAdaya-ayaza gatidrika, AnupUrvI -3, nIcagotra. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga evI rIte banAve che jethI e traNeyanuM zIrSa eka sthAne Ave pachI saMleza pariNAme paDe. A zIrSasthAne te teno u. pradezodaya maLe. AmAthIdurbhaga-anAdiya-ayaza-nIcagotrano avirata thaye manuSyabhavamAM paNa ulka pradezodaya saMbhave che. narakamAM janArane narakakino, tiryaMcamAM janArane tivarano ane manuSyamAM janArane manuSyAnupUrvIno utkR0 udaya saMbhave che. * aprathama 5 saMgha - guNitakamazajIva kamaza: vizudhdhamAna dezaviratinI-sarvaviratinI ane anaMtA visaMyojanAnI guNazreNi e rIte kare che jethI zIrSa eka thAya. e zIrSanA udaye utkR0 pradezodaya hoya. * AhATa 7, udyota -- uttaratanu karIne apramatta thayela guNitakarmAza jIva apramatAnA prathama samaye karela guNaNinA zIrSe. * Ata5 - guNitakarmAza paMce. jIva, beijha thai ta~Ayogya sthiti karI eke mAM jai eprAyogya sthitisanA karI zIvra zarIraparyAptie paryApta thavAnA prathama samaye khara bAdara pathvIkAyanA jIvane bei. prayogya sthitine jIva zIza eke prAyogya karI zake che. mATe bei. kA che. sthitine eka prAyogya karavAthI niko ghaTI javAnA kAraNe puSTa banavAthI u0 pradezodaya maLe che. janyapradezodayasvAmitva- (sarvatra zApitakaza jIva jANavo.) * adhiphrika- avadhijJAnI sAdhu carama samaya sudhI saMyama pALI avadhijJAnasahita devalokamAM utpana thai amuM. bAda mithyAtve jai ubhu saMkalezamAM utkRsthitibaMdha zaru kare. tethI ghaNuM dalika udvartita thAya.) e baMdhAvalikAnA carama samaye jA. pradezodaya hoya. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha uThayAdhikAra ja jJAnA03 darzanAba- ja0 AyuSya deva tarIke utpanna thaI aMtarmu. bAda sabhya pAme. carama aMtarmu, ze mithyAtve jaI utkR0 saMklezamAM utkR sthitibaMdha kare. tyAMthI evI eka mAM jAya tyAM prathama samaye utkaTa saMkalezamAM anubhAga udIraNA adhika hovAthI pradezodIraNA alpa hoya che. temaja udavartanA ghaNI thAya che. mATe jaze. prodaya maLe. * napuM, veda tigati 7. matijJAnAvaraNAdivaTa thINavitrikamAM sthA, nIca, thINaddhi 3| indriyaparyAtinA prathama samaye. tyArabAda udIraNA paNa cAlu thai javAthI jazepradezodaya na maLe. 5 aMtarAya, arati, 10. avadhivit zoka, zAtA azAtA-ucca* nidrAdika avayidvivat paNa, u0 sthitibaMdha aTakacA pachI jyAre eno udaya cAlu thAya tyAre jagha pradezodaya. ulphansalezamAM nidrAdino udaya hoto nathI. * darzanatrika upazamasagathI paDatA bIjI sthitimAMthI prathama sthiti banAvavA aMtaramAM eka AvalikAmAM gopucchAkAre ja daliko goThave che tenA udayane udIraNAudaya kahe che. A AvalikAnA carama samaye te tenA udaye.. anaMtA vinA 12 17. A badhAne upazamAvI devalokamAM gayelAne kavAya, 5. veda, hA. udIraNA udayanI AvalikAnA caramasamaye. rati, bhaya, jugu upazamaNimAMthI deva banelAne 2nI, napuM. veda, anaMtA arati-zokano udaya na hovAthI e lIdhA nathI. --- Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * anAja * strIveda 4 4 ANa karmaprakRti-padArtho bhAga-2 javAra upazamAzoNithI zeSamohanIyanA daliko paNa ghaNAM ochA karI nAMkhe. pachI aMtargata mATe anatA. bAMdhe tyAre anya daliko paNa ochA saMme) tyAra bAda samyakSya pAmI sAyika 13ra sAgaro- sudhI TakAve. pachI mithyAtve jAya tyAM prathamAvalikAnA caramasamaye. tyArabAda prathamasamayabAnI udIraNA thavAthI ja na maLe. dezonapUrvakoDa saMyama pALI chellA saMbhavita nAnA aMtarma mATe mithyAtve jai devI tarIke utpana thai zIgha paryApta zIdhra saMkalaza pAmI strIvedanI utkR0 sthiti bAdhI ghaNI uddavartanA kare. e baMdhAvalikAnA caramasamaye ja pradezodaya. saMbhavita alpakALamAM saMbhavita alpayoge uttha0 Ayu baMdha. pachI te te bhavamAM yathA saMbhava dIrdhakALa sudhI tIvra azAtAne bhogave jethI ghaNA pudgalo nitI jAya). sava-va AyunA caramasamaye ja pradezodaya hoya. pitakarmANanI prakriyAmAM 10000 varSIyuSka devamAM utpanna thayo. tyAM sakhya pAmI anaMtA. visaMyojanA kare. ane nAnA aMtarma mATe mithyAtve jaI utkRsaMkalezamAM utkRsthiti bAMdhato kALa kare. eka mA utpana thayo. aMtarmubAda asaMjJI paMcamAM jAya. zIgha kALa karI narakamAM jAya. tyAM sarvaprayAti e paryApta thavAnA prathamasamaye ja pradezodaya. je paryApta thayA pUrve laie to svara vagereno AmAM ptibuka saMkrama thavAthI jA. pradezodaya na maLe. -vagatinAmakarmavata, bhavathasamaye vigrahagatimAM. avadhivi, vizeSamAM, tyAre uotano paNa vedaka levo jethI enuM dalika tibakarUMkamathI na Ave. * narakagati * 4 AnupUrvIdevagati Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSa udayAdhikAra * AhI... dezonapUrvakoDa saMyama pAlananA aMtabhAge udyotodaya-sahita AhAnA udaye. manu gati, paMce jAti, vikala-3, acarama 5 | ra5..matiSAnA vana vizeSamAM, ekamAM Ano saMsthAna, 6 saMghayaNa. | udaya na hovAthI jyAM jyAM jano jeno udaya hoya auda le. aMgopAMga | tyAM tyAM te jIva zIza paryApta thavAnA prathama samaye. khagati 2, rasa, zubhaga. savaprAyogya vadhumAMvadhu prakRti bhogavato hoya tyAre. avara-2, adeya- * | * eka, oja veda ta7, huDaka, varNAdi 20 jinavinA 7 pratyeka- | da2. mahilAnA va ... A badhIno eka mAM udaya sthAvara ane kuvara | saMbhave che. eTale tyAM ja japa pradezodaya maLe. vinAnI sthAvarAdi, bAdara, paryApratyeka sthira, zubha-ca, * tIrthakaranAmakarma pitakamIzane 13 mAnA prathamasamaye. pachI guNazoNinA kAraNe bahu pagalo hoya. Aja Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati-padArtho bhAga-2 zrI arha namaH tasmai zrI gurave namaH aiM namaH sattAvidhi 3 arthAdhikAra- bheda, sAdi-anAdi prarUpaNA ane svAmitva | bhedadvAra - mukhya be bheda mULapratisAkarma ane uttarapratisAkarma - bannenA pratisAkarma vagere 4-4 bheda che. emAM mULaprakRtisatAkarma jJAnAvaraNIyAdi8 prakAre che ane uttarapratisatAkarma AbhiniboyikalAnAvaraNIyAdi 158 prakAre che. sthiti, anubhAga ane pradezono bheda avasthAne kahevAze. AtmA para karyape vidyamAna dalika sattAkarma kahevAya che. | sAdi-anAdiparUpANA - mULa prakRti - ATheya karmo dhruvasatAka hovAthI "sAdi bhAgo hoto nathI, anAdi, dhruva, apruva bhAMgA maLe che. uttaraprakRti -sagava, mizramohanIya, 4 Ayu, narakalika, manu, devadvika 17, AhA-7, jina, uccagotra A 28 prakRtio adhuvasatAka hovAthI sAdi-zAna ja hoya che. anaMtA 4 sAdi-zAna, anAdi-anaMta cAre bhAge hoya che. visaMyojakane mithAle gayA bAda sAdi. rai 120 pratiAone anAdi anaMta tathA sAnta hoya che. A svAmitvadura -ekeka pratisAvAmitva ane pratisthAnasAsvAmitva. ekeka pratisattAsvAmitva nA014 - 12 mAnA caramasamaya sudhI nidrA 2 - 12 mAnA ciramasamaya sudhI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 Ayu, - te te bhavanA caramasamaya sudhI mithyAtva - 1lA 3 guNaThANe niyamA, pachI 11 sudhI bhajanAe. mizra - 2 jA-trIjA guNaThANe niyamo, 14thI 11 bhajanA.. samya0 - 2je avazya. 1,3thI 11 bhajanA anaMtA.4 - 19-raje avazya, 3 thI 7 bhajanA. jeo anaMtA nI paNa upazamanA mAne che teonA mate 3 thI 11 bhajanA) madhyama 8 kaSAya, sthAvarAdi 13 + thINali 3 (16), napuM veda, strIveda, hAsyaSaka, puveda, saMyodha, mAna, mAyA, kamaza: 9 mA guNaThANAnA te te bhAga sudhI. saMjavalobha - 10mAnA caramasamaya sudhI. upazamaNimAM A prakRtio 11 me paNa hoya che. manu gati, paMce, trasa, bA, paryA, subhaga adeya, yaza, [ 12. 14 mAnA caramasamaya sudhI. jina, anyatara vedanIya, ucca, manuAyu. - zeSa 83 - 14 mAnA kicaramasamaya sudhI. jinanAma - bIje-trIje na ja hoya. AhA 7 - sarvaguNaThANe bhajanAe. AhA 7 ane jina-AnI bhegI satA 1le guNaThANe hotI nathI. prakRtisthAnasattA* jJAnAvaraNa-aMtarAya eka 5-5 prakRtinuM satAsthAna * darzanAvaraNa 9 - umA ke 11 mA guNaThANA sudhI. (2) 6-9 mAthI 12 mAnA vicaramasamaya sudhI 4 - 12 mAnA caramasamaye * vedanIya - (1) 2 - 14 mAnA dvicaramasamaya sudhI (2) 1- 14 mAnA caramasamaye * gotra - (1) 2 - 14 mAnA phicaramasamaya sudhI (2) 1- ucca uvelAyA pachI 1le, nIca gayA pachI 14 mAnA caramasamaye. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 karmapati-padyArthI bhAga2 di 2 ja che ke (c) * Aya. - (1) 2- navuM AyuSya baMdhAyA bAda (2) 1- navA AyuSyanA baMdha pUrva * mohanIya - (1) 28 - bIja avazya 13 thI bhajanA 27- 1le ane trIje bhajanAe 29 - 1le bhajanAe (4) 24 - 3 thI 11 bhajanAe 23- 4 thI 7 bhajanAe. 22 - 4thI 7 bhajanAe. 21- 4 thI 11 bhajanAe (8) 13(9) 12 - (10) 11- kapakoNimAM ubhA (11) 5 - guNaThaNAnA te te bhAge (12) 4 - A sattAsthAna hoya che. (13) 3 - (14) 2 - (15) 1- 10 mA guNaThANe. tene guNaThANe mohanIyanA sattAsthAno 19 - 28, 27, 26; 2 - 28; trIje - 28, 27 24;4thI 7 me - 28, 24, 23, 22, 21;8 me - 28, 24, 21, 8 me - 28, 24, 21, 13, 12, 11, 5, 4 3, 2; 10 me - 28, 24, 21, 1; 11 me - 28, 24, 21, 12 thI 14 - 0 keTalAka AcAryo danatrikano prathama kSaya thAya ema mAnI 25nuM satAsthAna paNa mAne che. A ja AcAryonA mate anaMtAnI upazamanA mAnI che. nAmakarma- 103, 1ba, ka6 5, 93, 90, 89, 4, 83 2, 9 ane 8 Ama nAmakarmanA kula 1ra sattAsthAno sugama che. 1le guNaThANe- 102, 5, 3, 4, 8, A 6 sattAsthAno hoya che. bIje-trIja - 192, ja thI 8 me - 103, 12, 6, 95 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvidhi 193 9 10 me - 103, 1, 96 95, 90, 89, 83, 82 (chellA 4 lapakazeNimAM ja hoya che.). 11me - 103, 102, 6, 5 12-13me - 10, 89, 83, 82 14 me - 0, 89,83, 82, 9, 8 (chellA 2 sthAno caramasamaye hoya che.) sthitisarA-bhedadvAra - prakRtisatAvat sAdi-anAdi prarUpaNAmaLaprakati- ATheya karmonI ajaghanya sAdi sivAya 3 prakAre. sattAviccheda ATheya dharmonI aAga hi kALe jaze. 1 samayanI sthitisatA hoya che, pachI puna: sattA na hovAthI sAdi nahIM. tethI 24 bhAMga. zeSa anukU, utkR0, jagha0 nA sAdi-sAtta banne bhAMgA.... tethI 48 bhAMgA, mULaprakRtinA kula 2 bhAMgA. - uttaraprakRti* anaMtA4- ajagha0 ja prakAre. visaMyojakane ulanAthI caramakhaMDa uvelAyA bAda pahelI 1 AvalikA pramANa sattA tibakarUMkamathI bhogavAtI bhogavAtI jyAre be samayasthitivALI 1 sthitisarA ciramasamaye zeSa rahe che e enI ja sthitisattA che. visayojaka pAcho mithyAtve jAya tyAre puna: anaMtA. badha che e ajaze. sthitisatAno sAdi bhAMgo che. zeSa utkR0, anu, jaghaTanA sAdi sAtta banne bhAMgA. kula 40 bhAMgA. * jina, 23 uvelAtI - 28- ajaghavagere cAreyanA sAdi-sAnta prakRtio AyuSya | babbe bhAMgA. kula rara4 bhAMgA. * zeSa 1ra6- ajagha.nA sAdi sivAya 3-3 bhAMgA... potapotAnA sattAviccheda vakhate eka niSekanI sthitisatA ja tarIki maLyA bAda puna: sattA na hovAthI ajaghano sAdi bhAgo maLato nathI. A jaya sthitisarA tarIke maLato 1 nika sattAvicchedakALe udayavatI prakRtimAM 1 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 karmapratipadArtho bhAga-2 samayanI sattAvALo hoya che ane anudayavatI prakRtimAM 2 samayanI sattAvALo hoya che. zeSa 3nA sAdi-sAna banne bhAMgA" kula 1134 bhAMga... tethI uttaraprakRtinA kula 40 + 224 + 1134 = 1398 bhAMgA. udRzciAlisAnItibiA* udayabadhokTA 89 prakRtinI utkR sthitisarA utkRsthitibaMdha tulya hoya che, kAraNake udayasamayathI abAdhA sudhImAM paNa pUrvabaLa dalinI sattA to hoya ja che. - jJAnA14, azAtA, mithyA, 16 kavAya, paMce jAti, vai07, 7, huMDaka, varNAdi-20, aguru, upaghAta parA, uccha, udyota, kukhagati, traNacatuSka, asthira paTaka, nirmANa, nIcagotra, A 86 prakRtio udayabaMdhosTA che. (TIkAkAronA mate zubhavarNAdi 11 tathA nIla-kaTuka udayasaMkosTA che.) * anudayadhoSTA 20 prakRtinI utkR0 sthitisanA samayagUna ulka sthitibaMdha tulya hoya che, kemake udayasamayano niSeka stibukasaMkamathI udayavatI prakRtimAM saMkamI gayo hovAthI anudayavatIno sattA tarIke hoto nathI. tema chatAM pasthiti u0 sthitibaMdha jeTalI jANavI, kemake daliTarahitano paNa e samaya to vidyamAna hoya che ja. nidrAcika, narakalika, tiki, ekeDa, audA 7, chevaTaThuM, Atapa ane sthAvara A 20 anudayabaMdhokTA che. udayasaMkramo 30 prakRtinI usthitisatA AvalikAnUna usthiti baMdhatulya hoya che. baMdhAvalikA vItI gai hovAthI AvalikA nyUna karavI paDe che. zAtA, sabhya 9 nokaSAya, managati, prathama pAMca saMgha - saMsthAna, zubhakhagati, sthiraSaka, uccagotra, A 30 udayasaMkramotkRSTA che. - sabhya mohanIya paNa udayasaMkramotkRSTA hovA chatAM emAM mithyAno saMkhama utkR sthitibaMdha bAda aMtarmuhurta thato hovAthI enI utkRsthiti satA aMtaryuM nyUna utkRsthitibaMdha jeTalI maLe che. anudayasaMkotkRSTA 18 samayAdhika AvalikA nyUna u0 sthitibaMdha tulya utkRsthitisarA jANavI. AmAM baMdhAvalikA + udayasamaya upara mujaba bAda karavA paDe che. utkR0 sthitibaMdha pachI aMtarmuhUrve 4 the Ave tyAre mizranI utkRsthitisanA saMkramathI maLe che. eTale mikSamATe utkRsthitibaMdhamAMthI aMtarma + udayasamaya bAda karavA. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvidhi 105 mizra, devadvika, viklatrika, AhA-7, manuAnuva, sUkSatrika ane jinA A 18 anudayasaMkocchA che. utkR sthitibaMdhathI paDyA pachI tarata ja A pravRtio baMdhAya che, paNa udaya hoto nathI. mATe udayasamaya paNa bAda karavo paDe che. yasthiti to udaya ke anudayavatinI tulya ja hoya che. jathI kSithati sAran@ALabilva saMjava, kodha, mAna, mAyA, 10. jagha sthitisaMkrama tulya ja sthitisarA puveda, hAsya vaka hoya che. A 10 prakRtiono caramasaMkama aMtaramAM rahelo jIva kare che. eTale udayAvalikA to sattAmAM paNa hotI ja nathI. bIjI sthitimAM jeTalI sthitisatA hoya te badhI saMkrame che, mATe jagha0 sthitisaMkrama tulya jaghasthitisarA jANavI. * zeSa pravRtiomAM 1niSaka rUpa 1 sthiti jaghasthitisarA tarIke maLe che, vizeSa e ke e vakhate udayavatI pravRtiomAM tenI sthiti 1 samaya hoya che ane anadayavatImAM 2 samayanI hoya che.' dhAro ke 100 mo samaya e 14 mA guNaThANAno caramasamaya che. e vakhate manuSyagati e udayavatI prati che, paNa devagati e udayavatI prakRti nathIanudayavati che. 100mAM samaye manuSyagatino udaya hovAthI enI sattA ke jenI sthiti 100 mA samayapa 1 samayanI che te to mAnavI ja paDe che, kemake sattA vinA udaya hoya na zake. eTale manuSyagatinI A jaa. sthitisatA 100 mA samaye 1 samaya sthitinI maLe che. paNa 100 mA samaye devagatino udaya na hovAthI e manu gativageremAM nibuksakamathI saMkamI gai hoya che. tethI e samaye enI sattA mAnI zakAtI nathI. ulamA samaye A 100mAM samaye udayamAM AvavAnI yogyatAvALA niSekagati dalikono timuksakama thayo hoto nathI, eTale enI sattA devagati rUpe hoya che jenI sthiti 99 ane 100mA samayarUpa be samayanI che. vaLI A 99 mA samaye ja udaya pAmavAnI yogyatAvALA nikagata daliko to udayavatImAM saMkramI cUkyA hovAthI e niSekanI devagatipe sattA hotI nathI. tethI himA samaye anudayavatI evI devagatinI paNa eka ja (100mA) niSekarUpe eka sthitinI sattA hoya che jeno sthitikALa 9 ane 100 mA samayapa be samaya che. Ama anudAyavatInI ja sthitisatA AgaLA samaye be samayasthitika sthitinI hoya che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 jJAnA14, samya, saMjavalobha, 4Ayu, napuM, strIveda, zAtA-azAtA, ucca, manugati, paMce, trasatrika, subhaga, ATheya, yaza ane jina ema 34 prakRtio udayavati jANavI ane zeSa 114 prakRtio anudayavatI jANavI. sAmAnyathI ja sthitisattAno svAmI 106 * darzanasaptaka - x 4Ayu - 8 kaSAya, nAmanI 13, thINaddhigika, 9 no kaSAya, saMjayakrodha, mAna, mAyA *saMjaya lobha - * jJAnA14, nidrAddhika - * zeSa 94 - - 4 thI 7 guNaDhaNAvALo jIva. potapotAnA caramasamaye 9 mA guNaThaNAvALo jIva. 10 mA guNaThANAvALo 12 mA guNaThaNAvALo ayogI guNaThaNAvALo sthitiviklpo - utkR.sthiti sattAmAM hovI te eka sattA sthAna che. samayanyUna utkaMsthiti e bIjuM sattAsthAna, be samayansUna utkRsthiti e trIjuM sattAsthAna.... Ama 1-1 samayansUna karatA karatA ekenI jagha sthitisattA sudhI javuM.... tyAM sudhInA sattAsthAno niratara maLe che. enI nIce kSapaNA-uddelanA karavAmA sAtara paNa maLe che niratara paNa maLe che. ekenI jaghasthiti pachI navo P/s pramANa sthitikhaMDa aMtarmumAM khAMDe che. e aMtarmunA samaye samaye nIcethI 1-1 niSeka kSINa thato hovAthI aMtarmu nA samaya pramANa niraMtara sattAsthAno maLe che. tyArabAda ekI jhATake P/s pramANa sthitikhaMDa (TIkAmAM P/a pramANasthitikhaMDa) ukhaDI javAthI vacalA sthitisthAno maLatA nathI. tyArabAda navo khaMDa kerAtI vakhate pAchA aMtarmu sudhI niraMtara sthitisthAno maLe che. ema karatAM karatAM caramakhaMDa uzkerAye 1 ra 2. dhAro ke eke.nI ja sthitisattA 10000 samaya che. P/s pramANa sthitikhaMDa 100 samayano che. ene ukeratAM 10 samaya lAge che. ene ukeravAnI prakriyAnA prathamasamaye sthitisattA 9999 samayanI haze, bIjA samaye 99 samayanI, trIjA samaye 9997 samayanI..... ema 10 mA samaye 9990 samayanI haze, kAraNake nIcethI 1-1 samaya hIna hIna thato jAya che 11 mA samaye nIcethI 1 samaya jaze. ane uparathI ekI sAthe 100 samaya cAlI gayA hovAthI 9889 samayanI sthitisattA haze, paNa 989 samayanI nahIM. eTale jaNAya che ke 10000 samayanI sattA thayA bAda 9999 thI 9990 sudhInA 10 (aMtarmu0 nA samayapramANa) sthitisthAno niraMtara maLe che. pachI vacce aMtara paDI jAya che... pAchA 9880 10 sthAno niraMtara maLyA bAda pAchuM aMtara paDaze... ema cAvat carama AvalikA sudhI jANavuM. ahIM aMtaryu. mATe 10 nI je kcchanA dekhADI e sarvatra niyata rahe che evo nizcaya AnA parathI na karavo. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satAvidhi 107 AvalikA zeSa rahe che. enA samaya jeTalA sattAsthAno niraMtara maLe che yAvat chelle 1 sthiti zeSa rahe che, je jaghanya sthitisattAsthAna hoya che. anubhAgasarA sthAna, pratyaya, vipAka, zubha-azubha, bheda sAdi-anAdi kavAmitva vagere badhuM anubhAgasaMkrama pramANe jANI levuM. vizeSatA e che ke - mati- zruta - avadhijJAnA, cakSu-acakSu-avadhidarzanA, saMjavA, veda, 5 aMtarAya- A 18 karmonI jagha0 anubhAgasarA eka ThANIyo rasa dezaghAtI maLe che. sabhya mohanIyanI jagha anubhAgasarA paNa 1ThArasadezaghAtI hoya che. mana:paryava jJAnAnI jaghaDa anubhAgasarA sthiAnika dezaghAtI maLe che. 3 zAnA 3 darzanA. 5 aMtarAya - A 11 no jagha, anubhAgasaMkrama be ThaNIyo sarvaghAtI hoya che. tema chatAM caramasamaye bIjA koi niSekanuM dalika sattAmAM nathI, ane carama niSekanuM vadhAre rasavALuM dalika udayane samAna anubhAgavALuM thaIne udayamAM Ave che, udaya 1 ThA. rasano hoya che. mATe caramasamaye anubhAgasarA 1ThArasanI maLe che. (paNa tyAre saMkhama hoto nathI) strIveda ane napuMveda mATe paNa A ja vAta jANavI. bIjI sthitinuM dalika saMkagamANe sakAnta nyAye saMkamI gayuM che. ane udayasamayanuM dalika udayasamAna 1 ThA anubhAgavALuM thaIne Ave che, mATe 1ThA. rasanI sattA caramasamaye hoya che. mana:paryava jJAnAvaraNamAM tathAsvabhAve ja mana:paryavajJAnIne paNa caramasamaye paNa be ThA. dezaghAtI rasano ja udaya hoya che. tethI e niSekamAM rahela vadhAre rasavALuM dalika paNa eTalA anubhAgavALuM thaIne udayamAM AvavAthI 1 ThA. rasanI sattA maLatI nathI. samya, puveda,saMjava A cha no to ja. anubhAgasaMkrama paNa 1ThA. dezaghAtI hoya che. ahIM e paNa noMdhanIya che ke anubhAgasarA anubhAgasaMkamavat jANI levI" evo sAmAnya atideza hovAchatAM ane banmanuSAyu, tiryaMcAyu ane Atapa A 3 no tathAsvabhAve kristhAnika rasasaMkrama ja hoya che ema saMkamAdhikAramAM kahyuM hovA chatAM, paNa sattA to risthAnika-catusthAnika rasanI paNa jANavI, kemake eno baMdha baMdhazatakamAM ko che. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 karmapratipadArtho bhAga-2 jagha anubhAgasarA svAmitva - * samya, zAnA 14 nidrAddhika 21... - potapotAnA udayanA aMte saMjavalobha, 3 veda vartamAna jIva AmAM vizeSatAmati, dhRta, caluM acakSu - utkR. zrutalabdhivALo jIva. avadhiddhika - paramAvadhiyukta jIva. mana:paryava. vipulamati mana:paryavasAnI. A A labdhivALA jIvane enI prAptikALe ghaNo anubhAga khapI gayo hoya che. zeSa pravRtiomAM je jagha anubhAgasaMkramano svAmI hoya che e ja jagha. anubhAgasarAno svAmI hoya che. anubhAgAsattAsthAno je anubhAga sthAno baMdhathI upaje che te baMdhotpattika kahevAya che, e asaMlokAkAzapradezapramANa hoya che, kAraNa ke anubhAgabaMdhaadhyavasAyasthAno eTalA che. baMdhAvalikA vItyA bAda, udvartanA-apavartanA dvArA, sarAgata rasano hata=Ata karIne upajatAM navA 2sasthAno hatotpattika kahevAya che. A sthAno baMdhotpattika karatAM asaMguNa hoya che, kemake baMdhathI thanArA eka eka anaMtaguNa sthAnanI vacce vacce A sthAno aneka jIvApekSAyA asaM guNa - asaM guNa hoya che. rasathAta-sthitighAta dvArA nIpajatAM navA sthAno hatahotpattika kahevAya che. anubhAgaghAtanA kAraNabhUta saMkleza-vizuddhi samaye samaye acAnya hovAthI hata hatotpanika sthAno hatotpattika karatAM paNa asaM guNa hoya che. Ama to udayaudIraNAthI paNa anubhAgaghAta thAya che. tema chatAM e vakhate badha, uva. apava, sthitighAta ke rasaghAtamAMthI eka to niyamA hoya ja che. eTale enA dvArA thatA sthAnomAM ja enI gaNatarI thai javAthI judA anubhAgasarAsthAno tarIke enI gaNanA nathI. prazAsatA dvAra - bheda, sAdi-anAdi, svAmitva Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvidhi 10 bhedadvAra - prakRtisatAvat sAdi - anAdidvAra) mULaprakRti- + Ayu - utkR0 tathA jaLa pradezasatA mithyAtvIne maLatI hovAthI cAreyanA sAdi-sAna banne prakAra... 8 bhAgA * 7 karmo- pitakarmAzajIvane svasattAcaramasamaye jagha pradezasattA hoya che. puna: sattA hotI nathI. tethI ajaghaTanA sAdi sivAya 3-3 bhAMgA.... zeSanA . sAdi-sAna babbe bhAgA.... tethI 749= 63 bhAMgA kula 71 bhAMgA. uttaraprakRti* zAtA, 4 saMva, pu. veda, paMce, te 7, prathamasaMgha saMsthAna, zubhavarNAdi11, agurula, parA, uccha, zubhakhagati, trasa10, nirmANa- 42 - anubhU0 nA 4 bhAMgA. (7 mI narakamAM rahela guNitakarmAza samyatrI ke je pachInA samaye mithyAtva pAmanAra che tene prathama saMgha nI utka. pradezasattA hoya che. tyArabAda pachI anutyu thavAthI sAdi maLe. e sthAna aprAptane anAdi. bhavyane sAna. abhavyane anaMta. zeSa 41 nI utka pradezasattA guNitakarmANa kApakane avazva caramabaMdha hoya che, tyArabAda anutyuno sAdi bhAMgo. zeSa sugama.... saMjavalobha ane yaza sivAyanI A 40 nA ajagha0 nA sAdi sivAya 3-3 bhAMgA. lapitakarmAza jIvane sava-va sattAviccheda samaye A pravRtionI jaghaoudezasattA hoya che, puna:sattA na hovAthI sAdi bhAMgo maLato nathI. saMjavalobhayaza ajaghaTanA sAdi vagere 4-4 bhAMgA. kapitakarmAza jIvane kSapakazreNipUrve yathApravRttakaraNanA caramasamaye ja hoya che. tyArabAda guNasaMkamathI anya pravRtio AvavA mAMDavAthI aja.noM sAdi bhAMga. A jaranA jathao-utkR- nA sAdi-sAtta banne bhAMgA. kula 464 bhAMgA. * anatA 4- ajaja prakAre, pitakarmAza ulakane 1 sthiti zeSa rahe tyAre jagha, puna: mithyAtve jai bAMdhe tyAre ajaze... sAdi... zeSa 3 nA sAdi-sAnta banne bhAMgA kula 40 bhAMgA.... Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmakati-padArtho bhAga-2 zeva 84- dhruvasatAkanA ajazesAdi sivAya-3. jaLa uparokta 40. prakRti samAna hoya che bAkInA ana Adi 3nA sAdi-sAna babbe bhAga hoya che... kula 756 bhAMgA. * 28 aThThavasattAkanA badhA prakAro sAdi-sAna babbe bhAge 224 bhAMga. uttaraprakRtinA kula 464 + 40 + 7pa6 rara4 = 1484 bhAMgA. utkaMThezasAtALasthAbilva = lagabhaga badhI pravRtionI utkR0 pradezasattAno svAmI 7 mI narakano atyasamaye vartamAna guNitakaza jIva hoya che. AmAM vizeSatAkamizra - 7 mI narakamAMthI aMtarmu.mATe tiryaMca thaI manuSyamAM AvI sabhya pAmI zIgha lapaNA kare. emAM je samaye mithyAtva sarvasaMkramathI saMkame e samaye mizranI u0 pradezasattA hoya. sabhya -| uparokta jIvane je samaye mi. sarvasaMkramathI sama.mAM saMkrame e samaye. guNitakarmAza jIva sarva Avazyaka prakriyA karI IzAna deva thayo. tyAM saMkalezathI vAraMvAra napuM. veda ja bAMdhe che. caramasamaye u0 pradeza sattA hoya. * strIveda- uparokta jIva IzAna mAthI eka bhava karI zIgha yugalika thayo. tyAM saMkalezathI P/a kALa sudhI strIvedane pUre e vakhate u. pradezasattA * pu. veda- utkapradeza saMkhama svAmIne je samaye strIveda sarvasaMmathI pu.vedamAM saMkramI jAya te samaye. 4 saMjaya0 - uparokta jIvane pu.vedavagere rUpa pUrva-pUrvanI prakRti sarvasaMkamathI jyAre saMkame tyAre te tenI utsu pradeza sattA hoya. jemake pu. veda saMkame tyAre saMjayaosodhanI, saMjava kodhano sarvasaMkrama thAya tyAre saMjava0 mAnanI ItyAdi. napuveda - maja saMjaya - kolI Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvAra 111 * zatA, yaza, ucca - 4 vAra upazamazreNi mAMDI zIgha kApaka thanArane 10 mAnA caramasamaye devAyu.narakAyu - utsuyoge dIrdha baMdhakaadhyA sudhI A Ayuka badhi. caramabaMdhasamayathI te te bhavanA prathamasamaya sudhI utkrapradeza sattA hoya. * manu Ayu, tiryaMcAyu- utkaTa yoge dIrghakALa sudhI vikSita Ayu pUrvakanuM bAMdhI tyAM zAtAbahula avasthAmAM utpanna thAya. (sukhI avasthAmAM AyunA daliko ochA nijare che) aMtarma bAda maravAne sanmukha thayelo te parabhavAyu paNa sajAtIya ja dIrdhakALamATe utsu yoge bAMdhe. jyAM sudhImAM cAlu bhavanuM AyuSya apavartavAnuM zaru na thAya tyAM sudhImAM parabhavAyu baMdhanA caramasamaye vivakSita AyunI utka. pradezasattA maLe, kAraNa ke bane bhavanA AyunuM kaIka nyUna dalika vidyamAna hoya che. narakaki - pUrvakoDanuM AyuvALA 7 bhAvomAM pUrvakoDa sudhI A bene saMklezabahulatAe bAMdhe. pachI 8mA bhave narakamAM javAne tatpara tene 7mA bhavanA caramasamaye utka. pradeza sattA hoya. 7 pUrvakoDa sudhI A ane puSTa karI 3 palyo. Ayu vALo yugalika thAya. tyAM paNa A pravRtione puSTa kare. e bhavanA caramasamaye u.pradezasattA hoya. * manuddhika, vajuSabhao - 7mI narakamAM aMtarma bAda zIghasabhya pAmI caramaaMtarmusudhI TakAvI A 3 bAMdhe. samyakatvanA caramasamaye A 3nI utkaMpradezasattA hoya. *| paMce, prathama saMsthA, parA, 12 - sAyika 132 sAgarosamyakta pALe, uccha, zubhakhagati, ja vAra upazamaNi karI zaa Hpaka thanArane traNacatu, suvara, subhaga, | potapotAnA bovicchedakALe ulUpradezasattA hoya. * , devaddhika - | Aya Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 * dhruvabadhI zubha 20 (te7, zubhavarNAdi 11, guru, nirmANa) * sthira zubha - jina - *AhA07 - * ekasthAva, Atapa, " udyota - * viklatrika, s. trika * anaMtA 4 jAnyA pradezasAhityiA - - * samiA - karmaprakRti-padArtho bhAga-2 4 thAra upazamazreNi mAMDI zIghrakSapaka thanArane svastha baMdhavicchedasamaye. sAmAnyathI kSapitakarmAMza jIvane potapotAnI sattAnA caramasamaye..... (vizeSatA) * saMjayatrika, pu.vaida uparokta 20 mujaba dezone 2 pUrvakoDa + 33 sAgaro sudhI baMdha karI sapaka thanArane baMdhavicchedasamaye. dezona pUrvakakroDa pRthakksa kALamAM vAraMvAra bAMdhIne kSapaka thanArane baMdhavicchedasamaye. napuM. veThanI jema IzAnadevanA caramasamaye pUrvakoDa pRthakksa sudhI manu.tiryaMca bhavomAM bAMdhIne pachI svastha prAyogyabhavamAM javAnA pUrvasamaye ulku pradezasattA hoya. kSapitakarmAMza visayojaka pAcho mithyAtve aMtamu mATe jai A prakRtio bAMdhI samyaktva pAmI 132 sAgaro bAda kSapaNA kare temA eka sthiti zeSa hoya tyAre jayapradezasattA hoya. 132 sAgaro samya pALe, mithyAtve jai cira velanA kare. potapotAnI zeSa rahelI udayAvalikA kSINa thatA thatA eka sthiti zeSa hoya (ciramasamaye) tyAre jagha. pradezasattA hoya. saMbhavita jagha yoge te teno caramabaMdha karanAra jIvane sattAnA caramasamaye. mAtra A caramabaMdhanuM asa.mAbhAganuM dalika sattAmAM hoya che te. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvidhi 113 trIveda, napuMveda - * hAsyAdi * saMjavalobha, yaza-] * manuSTa, ucca - va-sva udaye zreNi mAMDanAra sahitakamazane avasattAnA carama samaye mAtra udayasamayanuM dalika sattAmAM hoya che te. pitakarmANanI prakriyAmAM sabhya vagere vAraMvAra pAmI ja vAra kapAyone upazamAvI, trInapuM. vedane puSTa karI manu thayo. dIrghakALa saMyama pALI kSapaNAmAM abhyata thayo. caramakhaMDano caramaprakSepa haju karyo nathI. tyAre jaze.pradezasattA hoya. upazamaNi mAMDavA sivAyanI lapitanI prakriyA karI bhapaka thanArane yathApravRttakaraNanA caramasamaye (AnA pachI temaja jo upazama zreNi mADe to guNasaMkamathI puSTa thavAthI jagha na maLe). Ane ukelIne sUkSama nigodamAM alpa aMtarma bAMdhI pAcho teuvAumAM jai cira uvelanA kare. be samayasthitika ekasthiti zeze ja. hoya patikarmAza ta~Ayogya jaghavyonI prathamasamaye je baMdha te.... (matAMtare-alpakALa = 84000 varSa sudhI jinanAma bAMdhI kevalI thAya. dezonapUrvakoDa kevalIparyAya pALI ayogInA caramasamaye jA. hoya) alpakALamATe saMbhavita alpayoge bAMdhI mithyAtve jai cira uvelanA kare. eka sthitizeSa... nAmanI 84nI sattAvALo alpakALa mATe A prakRtio bAMdhI 33 sAgaro. naraka bhogavI paMceti mAM jAya. tyAM paNa A 11 bAMdhyA vinA ja ekeDamAM jai cira uvelanA kare tyAre ekasthitizeSe jagha pradezasatA hoya. AhA.7 - 11 - Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 karmaprakati-padArtho bhAga-2 pradezasattAsthAnavikalpo je karmonI guNazreNi aMtima AvalikAmAM praviSTa hoya ane e vakhate eno udaya na hoya te karmonA 1 AvalikAnA samaya jeTalA pradezapaddhako hoya che. AvA karmo thINaddhi trika, mithyAtva, Adya 12 kayAya, 13 nAmaprakRti ema 29 che. abhaprAyogya jagha. sattA karIne trasamAM vAMvAra dezavirati-sarvavirati pAmI ja vAra upazamaNi mADa. pAcho eke mAM P/a rahI trasamAM AvI kapaNA kare. caramasthitikhaMDa saMkamyamArNa saMkAnuM e nyAye uvelAya tyAre eka udayAvalikA zeSa rahI hoya che je nIcethI 1-1 samaya tINa thatI jAya che. enA dvicaramasamaye be samaya sthitika 1 sthiti je zeSa rahe che tenuM dalika e sarvajaghao pradezasattA che. A ja samaye anyajIvane A sarvajagha0 pradezasattAsthAna karatAM 1 karmaSTha sattAmAM adhika hoya to bIje pradezasattA sthAna. ema 1-1 skaMdha vadhatAM vadhatAM anaMtA sattAsthAno kahevAM, yAvat chevaTe guNitakarmAza jIvane e eka niSekamAM utkR0 saMkhyAnA pulonuM utkRsattAsthAna Ave. ahIM sudhI uttarottara 1-1 ska vadhAre hoya evA dareka sattAsthAno maLe che. mATe A badhA pudgalanI ekottaraddhivALA sattAsthAnono samUha e prathama spardhaka che. - ukta pitakamazajIvane zeSa udayAvalikA tricaramasamaye, ciramasamayabhAvI niSeka ane caramasamayabhAvI niSeka ema be nikomAM raheluM dalika sattAmAM hoya che. A eka navuM sattAsthAna hoya che. anya jIvane AnA karatAM eka pudgalasko adhika hoya tenuM bIjuM sattAsthAna... ema uttarottara 1-1 ska vadhatAM guNitakaza jIvane A tricaramasamaye be nikonuM ja bheguM dalika sattAmAM hoya che tyAM sudhI niratarasattAsthAno maLe che. A sattAsthAnono samUha e bIjuM smaka che. e ja pitakamazane catuzcaramasamaye, tricaramasamabhAvI, phicaramasamayabhAvI ane caramasamayabhAvI ema traNa nikomAM raheluM je dalika sattAmAM hoya che te eka navuM sattAsthAna che. enA karatAM eka skave vadhAre hoya evuM bIjuM sattAsthAna... ema 1-1 vadhatAM niraMtara anaMtA sattAsthAno maLe che yAvat guNitakarmAza jIvane A samaye raheluM u. sattAsthAna. A badhA sattAsthAnono samUha e trIjuM spardhaka che. Ama yAvatu e carama AlikAnA prathamasamaye te prathamasamaya svarUpa eka) samayagUna AvalikAnA samaya pramANa nikomAM raheluM je dalika Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satAvidhi 115 lapitakamazane sattAmAM hoya che te paNa eka navuM sattAsthAna hoya che, emAM 1-1 ska umeratAM yAvat A samaye guNitakarmAzane rahelAM dalikanA uttha sattAsthAna sudhI pahoMcI zakAya che. A badhA niraMtara sattAsthAnono samUha e AvalikAnA samaya nyUna1 jeTalAmuM spardhaka hoya che. AmAM 1 samaya ocho eTalA mATe karyo ke enuM dalika tibuka saMkramathI saMkAnta thai gayuM che. Ama caramaAvalikAnA 1 samayagUna AvalikAnA samaya' jeTalA spardhako thayA. e caramAvalikAnA pUrvasamaye A carama AvalikAbhAvI nikonuM temaja ulanAnA caramakhaMDagatanikonuM avaziSTa dalika paNa sattAmAM hoya che. lapitakarmAzajIvane A samaye jeTaluM dalika sattAmAM hoya che te satAsthAna nathI laIne 1-1 ye vadhatAM vadhatAM yAvat te te prakRtinuM trikALamAM saMbhavita je sarvotkRSTa pradezasattAsthAna hoya tyAM sudhInuM AkhuM eka spardhaka hoya che. eTale A 29 prakRtionA pradezasattA saMbaMdhI spardhako samayajUna AvalikA +1 = 1AvalikAnA samaya jeTalA hoya che.' 3 sapakanI A prarUpaNAne kalpanA dvArA samajIe - dhAro ke AvalikAnA ja samaya che. 100 samaye 1 lapitakarmANa ane gaNitakarmANa jIva mithyAtvanA caramakhaDamAM avaziSTa dalikane dhAro ke 10 abaja rakkone) sarvasaMkrama vaDe samyaka ane mizamAM saMDamAve che. eTale saMgamANa saMkAna e nyAye 100 mA samaye mithyAtvanI sattAmAMthI 104 thI 1000 mA niSekarUpa caramakhaMDa dUra thai gayo che, vaLI 100 mA samaye ja udaya pAmanAra je 100 mo niSeka hato te to tibuka saMkamadvArA sabhya. rUpe udayamAM Ave che, eTale enI paNa mithyAtvarUpe sattA hotI nathI. tethI 100 mA samaye mAtra 101, 12, 103 mA nibhAvI dalika sattAmAM hoya che. ema 101 mA samaye mAtra 10, 103 mA niSekabhAvI dalika sattAmAM hoya che, 12 mA samaye mAtra 103 mA nibhAvI dalika sattAmAM hoya che. 103 mA samaye 103 mA nibhAvI dalika to tibuksakamathI samya. rUpe udayamAM AvatuM hovAthI mithyA rUpe sattAmAM hotuM nathI. eTale A samaye mithyAtvanI biskula satA hotI nathI. 1 mA samaye lapitakarmAzane je 103 mA niSekasvarUpa 1 sthitimAtranI satA hoya che te ja pradezasatA che. A prathamasatAsthAna che. dhAro ke emAM 1 abaja kko che. enA karatAM 1 casko vadhAre hoya evuM paNa sattAsthAna (1 abaja + 1 skavALu) lapitakarmAza sivAyanA koi anyajIvane A, zeSa uthAvalikAnAddhicarasamaye saMbhave che. ema enA karatAM paNa 1 adhika dha vadhu Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 karmaprati-padArtho bhAga-2 hoya evuM (1 abaja ne 2 varkavALa) satAsthAna A samaye kekane saMbhave che. Ama niraMtara 1-1ddhadha vadhu vadhu hoya evA ehtaravahivALA satAsthAno yAvatu A ja samaye gaNitakarmAzajIvane jeTalA lidhe hoya (1 abaja 1 karoDa) tyAM sudhI maLe che. A 1abaja thI 1karoDa sudhInA sattAsthAnono samUha e prathama spardhaka che. vaLI dhAro ke 12 mA nikamAM pitaIzane 10 karoDa ane gaNitakarbhAzane 10 karoDa 20 lAkha daliko rahelAM che. (A carama AvalikAbhAvI nikomAM paNa pUrve gaNazoNithI dalika racanA thayelI che. mATe 103 mA nikamAM jeTalA dalio hoya tenA karatAM asaMnmA bhAganAM daliko 102 mA nikamAM hoya ItyAdi jANavuM mATe ahIM AvI saMkhyAnI, kalpanA karI che.) tethI 101 mA samaye pitakamazane 1 abaja ne 10 karoDa dali sattAmAM che. e ja pramANe koka koka jIvane A ja samaye 1 abaja 10 karoDane 11 abaja 10 karoDa ne 2 ityAdi sko sattAmAM saMbhave che. yAvat guNitakamazane A samaye je (1 abaja 1 karoDa + 10 karoDane 20 lAkha) 1 abaja 11 karoDa 20 lAkhanuM sattAsthAna hoya che. tyAM sudhI A samaye ekottaravRddhivALA satAsthAno maLe che. A bIje spardhaka che. A pramANe 100 mA samaye trIjuM partaka maLaze. Ama chellI AvalikAnA samayagUna AvalikA pramANa (3) spardhako maLyA. have 99 mA samaye 100 thI 103 mA nikonuM dalika tathA 104 thI 1000 mA niveka svarUpa caramakhaMDanuM viziSTa dalika (10 abaja) sattAmAM che. (99mAM niSonuM to sibuka saMkramathI sabhya. rUpe udayamAM AvyuM che.) eTale ke lapita karbhAzane kula 11,11,10,00000 dalika sattAmAM che. A eka sattAsthAna... AnA pachI 11, 11,10,00001; 11,11,10,0002; 11,11,10,00003... ema uttarottara ekotaravRtivALA sthAno tyAM sudhI maLe che ke je u. pradezasatAnA svAmI guNitakarmAzajIvanuM sarvotkRSTa sattAsthAna hoya. (A satAsthAna, tarIke guNitakarmAzajIvanuM 9mA samayabhAvI sattAsthAna nathI levAnuM, paNa mithyAtvanI sarvotkRSTa pradezasatA je hoya te sattAsthAna levAnuM che e dhyAnamAM rAkhavuM. A ekotaravakviALA sattAsthAnonuM A eka navuM spardhaka che. pahelAM samaya nyUna AvalikA pramANa je spIko kalA ane A eka navuM spardhakoi paNa kALe koipaNa jIvane mithyAtvanI je pradezasattA hoya tenuM sthAna A spomAM ja AvI jatuM hoya che, A spardhakamAM jeno samAveza na thato hoya evuM koI sattAsthAna koipaNa jIvane kayAreya hotuM nathI. mATe mithyAtvanA pradezasatAsthAnonA eka AvalikAnA samaya pramANa spardhake kalA che. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvidhi 17 saMjavatrika-saMjava.kodha, mAna, mAyA). dhAroke prathamasthitino caramasamaya 100 mo samaya che, ane AvalikA ja samayanI che.) to ha7 mo samaya e prathama sthitinI caramAvalikAno prathama samaya thaze vaLI 99 mA samaye baMdha-udaya-udIraNA viccheda (caramabaMdha vagere) thayo hovAthI 97 mo samaya e baMdhaudayaviccheda pachI tibuka saMkamathI bhogavAtI 1 AvalikAno prathama samaya che. e samaye e AvalikAnAM, 1 samaya nyUna AvalikApramANa niSekonuM prathamasthitimAM rahela dalika ane bIjI sthitimAM chellA 2 samayajUna 2 AvalikAmAM baMdhAyeluM dalika sattAmAM che. 90 mA samaye baMdhAyela dalika mATe 90, 91, 9ra, ane 93 mo samaya baMdhAvalikA che je vItyA bAda 94, 5, 6, ane 97 mA samayarUpa 1 AvalikAmAM e saMkamArA kSINa thavAnuM che. emAM 97 mA samaye saMkakhyamaNa saMkAna nyAye e kSINa thai gayuM hovAthI 90 mA samayabaddha Telika mA samaye sattAmAM hotuM nathI. 11 mA samaye baLadalika 91, 2, 3, 94 samaya svarUpa baMdhAvalikA vItyA bAda 95, 96 97, 98mA samayasvarUpa 1 AvalikAmAM kSINa thavAnuM che. eTale 7mA samaye e vidyamAna hoya che. eTale ke udayaviccheda pachI zeSa rahelI 1 AvalikAnA prathamasamaye, be samayajUna 2 AvalikAmAM (91 thI 99 samaya = 6 samayamAM) baMdhAyeluM dalika sattAmAM hoya che. jema jema 1-1 samaya vItatI jAya che tema tema 91 9ra vagere svarUpa pUrva pUrva samayamAM baMdhAyeluM dalika kSINa thAya che, yAvat 103 mA samaye caramasamaya (16 mA samaya) baddha dalika paNa bINa thai jAya che. (6, 97 98, 99 mo samaya baMdhAvalikA pachInI 100, 101, 102, 103 mA samaya gaNitanA nika naMbara sahitanA dakSike samaya spardhaka mapitane satA gaNitane dakSiNe 105 mo 107 12 11 1abaja 10 karoDa 1karoDa 10 lAkha 10 abaja 1abajazeDa 10 karoDa 20lAkha 1karoDa 5 rAkha ainaet 1ba che 11 10 mo pa0,000 1100 510,00000 11110 pa100000000 200000 12,25,00000 umezA hasatA 11,00,00,00000 11,00,00,000 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 karmapratipadArtho bhAga-2 svarUpa AvalikAno 103 mo samaya e carama che. Ano artha e thayo ke baMdhaviccheda bAda samayajUna 2 AvalikAmAM badhuM dalika anyatra saMkramI jAya che, ane 2 samayajUna 2 AvalikA (6 samaya) sudhI sattAmAM hoya che. A 2 samayajUna 2 AvalikA pramANa kALanI prathamasthitinI caramaAvalikA (97 thI 100 mA samaya) svarUpa je 1 AvalikAkALa che ke jenA niko tibuka saMkramathI bhogavAine khAlI thAya che tenA spardhako pUrvokta 29 prakRtionI jema AvalikAnA samaya pramANa che. eTale 2 samayajUna 1 Avalika pramANa kALa eka samayanUna bhAvI sattAsthAnono vicAra karavAno rahyo. A kALa daramyAna prathama sthiti che nahIM, bIjI sthitimAM mAtra navuM baMdhAyeluM dalika che, prAcIna koI dalika nathI. eTale A sattAsthAnomAM thanAra hInAdhicamAM guNitakaza ke pitakarmANanI koi apekSA hotI nathI. paNa te te baMdhasamaye yogasthAnomAM je vividhatA hoya tenI apekSA hoya che. sattAnA carama 102 mA samaye mAtra 99 mA samaye baMdhAyelu (caramabaMdhanuM) dalika hoya che. eTale ka6 mA samaye jagha0 thI utka. sudhImAM jeTalA yogasthAno saMbhavita hoya eTalA 102 mA samaye sattAsthAno maLe che. ema 95-6 mA samaye jeTalA yogasthanonI saMbhAvanA hoya eTalA sattAsthAno 101 mA samaye maLe che. A rIte be samaya na eka AvalikAnA pratyeka samaye saMbhavita yoga sthAnonI saMkhyA jeTalA sattAsthAno maLe che. eTale ke kula be samayajUna 1 AlikAnA samayothI yogasthanonI saMkhyAne guNavAthI je guNAkAra Ave teTalA sattAsthAno A prathama sthiti pUrNa thayA pachInA kALamAM maLe che. vaLI jaze. pachInuM taratanuM je yoga sthAna hoya tenA dvArA upArjita daliko jagha. yogasthAna dvArA upArjita daliko karatAM mAtra 1 pudgalaska jeTalAM ja vadhAre hoya evuM nathI. kintu ghaNAM adhika hoya che. tethI sattAsthAno niratara na maLatAM sAntara maLe che. eTale "ekottara vRddhivALA sattAsthAnono samUha e spaka evI vyAkhyA mujabanA spardhako ahIM maLI zakatA nathI. eTale ema kahI zakAya ke saMjavatrikamAM, 1 AvalikA pramANaspardhako maLe che, ane taduparAMta be samayagUna AvalikAnA samayathI yogasthAnone guNavAthI je Ave eTalA chUTAchavAyA sattAsthAno adhika maLe che. ja ahIM upalakSANathI A caramAvalikAnI pUrvanuM ulka pradezasattA sthAna sudhInuM eka anya spardhaka paNa jANavuM. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvidhi 119 jyAre sattAsthAno vacce ekotaravRtniA badale AMtaruM paDe che tyAre pUrvaka badalAya che. eTale ke spardhako atarAthI vibhAjita hoya che. tethI "AtarAthI vibhAkti sattAsthAno e spanka evI aupacArika vyAkhyA laIe to. A vadhArAnA kahelA badhA sattAsthAno paraspara AtarAthI vibhAjita hovAthI upacArathI e badhAM sattAsthAno 1-1 svataMtra spaSka banI jAya che, tethI eTalA spardhako adhika maLe che ema paNa kahI zakAya che. cUrNikAre A pramANe kahyuM che. athavA 12 mA samaye je je sattAsthAno saMbhavita hoya tenuM 15rka ema 101 vageremA samaya mATe jANavuM. eTale be samayagUna AvalikAnA jeTalA samaya hoya eTalA adhika spardhako maLe. A pramANe vRttikAre kahyuM che. A badhA samayanA sattAsthAno sAntara hovAthI e upacarita spardhako jANavA. vaLI caramabaMdha jene jagha. yogasthAna hoya ane dvicarama vagere baMdhakALe paNa jaze. yogasthAna ja hoya ema kalpIne kahyuM che. paNa vastuta: evuM hotuM nathI. yogasthAna badalAyA kare che. tethI ahIM be samayagUna AvalikAnA samayo ane yogasthAnono je guNAkAra kahyo che e sthUlathI jANavo. eka jIvane kadamA samaye jA. yogasthAna che, paNa 95 mA vagere samaya nathI. to ene 101 vagere samayomAM je sattAsthAno UbhAM thaze te ukta karatAM judA ja haze. eTale be samayajUna AvalikAnA samayomAM yogasthAnonA saMvedhathI jeTalA bhAMgA Ave tadanusAra sattAsthAna Ave e jANavuM. * strIveda-napuMsakaveda- babbe spardhako hoya che. abhathaprAyogya jaze. satA karIne trasakAyamAM jAya. vAraMvAra deza-sarva virati pAme. 4 vAra upazamaNi mADa, sAyika 13ra sAgaro. samyatva pALe. mithyAtve gayA vagara napuM.vedathI pakazeNi mADa. emAM napuMvedanI prathama sthitinA caramasamaye bIjI sthitimAM caramakhaMDanA caramaprakSepanuM dalika saMkhyamANa saMkAnta nyAye napuMveda rUpe rahyuM na hovAthI mAtra e eka udayasamayanA niSekanI sattA hoya che. lapitakarmAza jIvane A samaye je sattAsthAna hoya tyArathI laIne 1-1 ska vadhatA vadhatA niraMtara satAsthAno maLe che je yAvata guNitakarmAza jIvane A samaye je sattAsthAna hoya tyAM sudhI maLe che. A badhA sattAsthAnono samUha e eka spardhaka che. ukta pitakarmAza jIvane prathama sthitinA Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 karmapratipadArtho bhAga-2 cirama samaye, bIjI sthitimAM rahela caramakhaMDanA dalika sahita je sattAsthAna hoya che tyArathI mAMDI 1-1 spardhaka vadhatAM vadhatAM yAvat napuMvedanA utthapradeza sattAsthAna sudhI ekotaravRddhivALAM sattAsthAno maLe che. A bIjuM spardhaka che. A ja pramANe strIveda mATe paNa be spardhako jANavA. emAM lapakazreNi strIvedathI maDilI jANavI. * puruSaveda- purupade zreNi mAMDanArane upara mujaba be spardhako maLe che temaja be samaya na be AvalikAnA samaya ane yogasthAnonA guNAkAra jeTalA spardhako adhika maLe che. caramasamayadakane lapitakarmAzathI guNitakarmAsa sudhI ekottaravRddhivALA je niraMtara sattAsthAno maLe che tenuM eka spardhaka, pitakamAMza ciramasamavedanA caramakhaMDa sahitanA sattAsthAnathI u. pradezasattAsthAna sudhI je niraMtara ekottaraddhivALA sattAsthAna maLe che tenuM bIjuM spaka-paMvedanA baMdha-udaya vicchedasamaye, samayajUna 2 AvalikAmAM baMdhAyela ane enA pachI eTalA ja samayamAM khapI janAruM dalika sattAmAM hoya che. tethI, adakanA prathamasamaye, 2 samayagUna 2 AvalikAmAM baMdhAyeluM dalika eTalA ja samayo mATe vidyamAna hoya che. A 2 samayajUna 2 AvalikAnA samaya daramyAna maLatA sattAsthAno saMbhavatrikanI jema mAtra yogasthAnone sApekSa hoya che. vaLI saMjavatrikamAM to e vakhate 1 AvalikA prathamasthiti zeSa hatI jenA kAraNe eka AvalikAnA spardhako pUrvokta 29 prakRtinI jema maLyA. jyAre pu. vedamAM prathama sthiti che nahIM. tethI saMjava.trikamAM 2 samaya nyUna 1 AlikAnI jema ahIM 2 samayajUna 2 AvalikAnA samayo ane yogasthAnonA guNAkAra jeTalA sattAsthAno (upacarita spardhako) adhika maLe che. (ahIM paNa judA judA samaye saMbhavita yogasthAnothI thatA saMvedhanA bhAMgA anusAra sattAsthAno jANavA.) * udvalyamAna 23 prakRtio- | eka spardhaka sagA- sUnigodamAM karmasthiti pALIne trasakAyamAM jAya. vAraMvAra samyakva, deza-sarvavirati pAmIne 4 vAra kaSAyone upazamAvI sAyika 13ra. sAgaro. pALI mithyAtve jAya. dIrgha ulanAkALe uvelIne jayAre caramakhaMDa Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satAvidhi 121 anyatra saMkampamANa saMtAna nyAye saMkamI jAya, ane udayAvalikA tibuka saMkamathI bhogavAtI jAya tyAre ciramasamaye besamaya sthitika 1 sthiti je zeSa hoya e ja. pradezasattA hoya che. tyArathI 1-1 raska vadhAratAM vadhAratAM u.pradezasattAsthAna sudhI niraMtara ekotaravRddhivALAM sthAno maLe che. A badhAnuM eka ja spardhaka hoya che. e ja rIte miksa mATe paNa jANavuM. udvalyamAna anya pravRtio mATe paNa A ja pramANe eka spardhaka hoya che, kintu emAM sabhya prApti AdinI prakriyA levI nahIM. * saMjavalobha, yaza- | 1-1 spaka abhaprAyogya jagha0 karI trasamAM upazamazreNi sivAyanI pitakarmAzanI zeSa prakriyA dvArA daliko khapAvI dIrghakALa saMyama pALI kSapaNAI udyata thAya. yathApravRtta karaNanA caramasamaye jagha pradezasatA hoya. (tyArabAda guNasaMkamathI puSTa thavA mAMDe tyArathI mAMDIne upadezasattAsthAna sudhInA ekotaravRddhivALA niraMtara sthAno maLe che. A badhAnuM eka spaka hoya che. * hAsyAdi - saMjavalobha mujaba. paNa 4 vAra upazamazeNi mADe, pachI strI-napuM. vedane puSTa karI manuSya thAya. dIrdhakALa saMyama pALI kSapakazreNi mADa. emAM caramakhaMDanA nilepanano caramasamaya bAkI hoya tyAre jagha pradezasatA maLe che. tyArabAda uttarAra 1-1 raska vadhatAM yAvat ulka pradezasattAsthAna sudhI niraMtara sattAsthAnonuM eka ja spardhaka hoya che. zAnA 14 - 1ramA guNaThANAnA saMkhyAta bahubhAga sudhI AnA sthitighAta vagere cAle che. tyArabAda zeSa eka saMkhyAtamA bhAgamAM te hotA nathI. A kALamAM jeTalA samayo hoya tenA karatAM eka vadhu spardhaka hoya che. te A rIta - A zeSa bhAganA te te pratyeka samaye pitakarmAzathI guNitakarmAza sudhI niraMtara vRddhivALA, sthAnonuM 1-1 spardhaka maLe che. eTale jeTalA samayo che eTalA spardhaka thayA. sthitikhaMDanA caramasamaye pitakarmAza nA sattAsthAnathI lai ulUpradezasattAsthAna sudhInuM eka anya spaka maLe che. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 karmapratipadArtho bhAga-2 nidrablika- jJAnAAdi mujaba paNa, Ano udaya na hovAthI caramasamaye sattA hotI nathI. tethI jJAnAvaraNAdi karatAM 1 sparva ochuM maLe che. | ayogIne udayavALI 13 prakRti- ayogI avasthAnA samaya karatAM eka spardhaka adhika maLe che. ayogInA caramasamaye lapitakamazathI guNitakamaza sudhInA ekottaraddhivALA sattAsthAnonuM 1 spardhaka. e rIte phicarama vagere samayonA 1-1 spardhako ema ayogInA jeTalA samaya hoya eTalA spo. taduparAMta, yogInA caramasamaye pitakamazane je sattAsthAna hoya tyAMthI utkR5 deza sattAsthAna sudhInuM eka sparva. bhinna jIvonI apekSAe zAtA-azAtA baneno udaya zakya hovAthI ahIM 13 prakRtio gaNI che.) * ayogIne anudayavALI nAmagotranI zeSa 82 prakRtio - upara mujaba.... paNa caramasamaye sattA na hovAthI eka sapaka ochuM jANavuM Ama pradezasattAsthAnanI prarUpaNA pUrNa thai. A ja rIte pradezabaMdhasthAna, pradezasaMkramasthAna, pradezodIraNAsthAna, pradezopazamanAsthAna, pradezaniddhatisthAna, pradezanikAcanA sthAna ane pradezodayasthAnanI prarUpaNA anumAnathI karavI. baMdhanakaraNamAM ja.yogAnathI ulka yogasthAna sudhImAM maLatA pradezabaMdhasthAnanA vikalpo jANavA. saMkramaNamAM jA.pradezasaMkramaNathI u. pradezasaMkrama sudhInA sthAno. e pramANe udIraNA vageremAM jANavuM. vaLI, 8 karaNa, udaya ane sattAnA viSayamAM prakRtisthAna, sthitisthAna, anubhAga sthAna ane pradezasthAna saMbaMdhI bhayakAra, alpatara, avasthita ane avaktavya bhedano vicAra karo. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAvidhi 123 A dareka, pUrva samaye je sthAna hoya enA karatAM pachInA vivAmita samaye eka jeTaluM paNa adhika hoya to bhUyaskAra kahevAya. eka jeTaluM paNa hIna hoya to alpatara kahevAya, samAna hoya to avasthita kahevAya che. baMdhavagere vivalita prakriyA pUrvasamaye na hoya ane navI zaru thatI hoya to prathamasamaye avaktavya kahevAya che. A granthamAM 8 karaNa ane udayasattAnuM je svAmitvA kahyuM che te jIvavA (jIvasAmAnya) aMge hovAthI oghasvAmitva che. AnA parathI gati vagere 14 mArgaNAsthAnomAM jyAM je saMbhavita hoya e pramANe pUrvAparanA atyaMta upayogapUrvaka vicAravuM. baMdha, udaya, udIraNAsaMyama ane satA. A pAMcanA prakutisthiti-rasa ane pradezaaMge jaghanya-ajA-uttha-anutyu no paraspara vidya vicAraze. eTale ke jagha pradezabaMdha hoya tyAre sthitibaMdha keTalo hoya, pradezaudaya keTalo hoya, pradezodIraNA keTalI hoya vagereno saMvedha vicAravo. ATha karaNa, udaya ane sattAnA jANakAra temaja A dazanI nirjarA (mINa) karanAra saMyamamAM udyamazIla mahAtmAo e badhAno nAza karIne abhISTa mokSasukhane pAme che. karmaprakRtiprAbhUtamAMthI je pramANe sAMbhaLavA-jANavA maLyuM che te anusAra A 10 dvArone alpabuddhivALA meM (A. zrI zivazarmasUrie) varNavyA che. anAbhogathI AmAM je kAMi vitatha kahyuM hoya tene daSTivAdanA jANakAra maharSio zuddha karIne jaNAve. jemanA zreSThazAsananA aMzothI sparzAvelA ane vikasita thayelA matikiraNa (jJAnaprakAza) karmamalinatAne dUra kare che te zramaNabhagavAna zrI mahAvIra svAmI mAre zaraNabhUta che. kammapayaDI saMgrahaNInA padArthonA gujarAtI bhASAmAM karela A saMgrahamAM ajJAna-anAbhoga-pramAda vagerethI paramapavitra zrI jinAjJA viruddha je kAMI lakhAyuM hoya tenuM trividha trividha micchAmI dukkaDam... che. samApta .. iti zubham Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 karmaprati-padArtho bhAga-2 pariziSTa : kSapakazreNi upazama zreNinuM pratipAdana karyaprakRti-rNimAM ane kapAyAbhUta cUrNimAM kareluM che e joI gayA. kammapayaDImAM lapakazreNinA svarUpanuM vistArathI pratipAdana karavAmAM AvyuM nathI. mATe kapAyakhAbhUtacUrNi temaja anyagranyone anusarIne enuM pratipAdana nIce mujaba jANavuM sau prathama anAja nI visaMyojanA thAya che. jenuM pratipAdana pUrve thaI gayuM che. tyAra bAda darzanamohanI lapaNA thAya che. enuM nirUpaNa paNa pUrve thaI gayuM che. tema chatAM e aMge karAyapAbhUtacUrNimAM je vizeSa vAto jaNAvelI che te nIce mujaba jANavI. (1) darzana mohanI lapaNAno prAraMbha karanAra eka jIvane apUrvakaraNanA prathama samaye 7 karmonI je sthitisatA hoya che. tenA karatAM bIjA jIvane e samaye tulya, vizeSAdhika ke saMkhyAtaguNa sthitisattA saMbhave che. pUrve upazamazreNi mAMDI hoya ane pachI darzanamoha kApaNA kare evA jIvane sthitisattA ochI hoya che. upazamazreNi mAMDyA vinA ja A tApaNA karanAra jIvane enA karatAM saMkhyAtaguNa sthitisatA hoya che. eTale ja A jIva pelA jIva karatAM saMkhyAtaguNa-saMkhyAtaguNa AyAma vALA sthitikhaMDano ghAta kare che. tethI ekajIvanI apekSAe anyajIvanA ghAtyamAna sthitikhaMDano AyAma tulya, vizeSAdhika ke sakhyAta guNa saMbhave che. je jIva pahelA darzana mohanI lApaNA karIne pachI kavAyone upazamAve che, ane je jIva darzana mohanI tApaNA karyA vagara ja kaSAyone upazamAve che, e bane jIvanI kavAyone upazamAvyA bAda tulya kALa vyatIta thayo hoya tyAre samAna sthitisatA hoya che. (eTale ke upazamaNi evI prakriyA che ke enA prAraMbhe sthitisattA bhale ochI-vatI hoya, paNa anivRttikaraNe prathama sthitighAta thayA bAda badhA jIvone sthitisatA Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-kApaka zreNi 125 tulya ja hoya che. jyAM sudhI sa rva vidyamAna hoya che tyAM sudhI sattA karatAM adhika sthitibaMdha thato nathI. eTale sthitisarAnI A tulyatA sagarghabhaSTa na thAya tyAM sudhInI hovI joie. vaLI samyakTrabhaSTa thayA vinA jo bIjIvAra upazamaNi mADa to ene sthitisattA ora saMkhyAtaguNahIna thAya che. mATe to AhArakanI jagha.sthitiudIraNAmAM 4 vAra upazamazreNi mAMDavAnuM kahyuM che.) 3) tethI je jIva pahelAM kyAyone upazamAvI pachI darzanamohanI lapaNA kare che tene darzanamoha tINa thayAbAda je sthitisatA hoya che tenA karatAM je jIva pahelAM darzanamohApaNA karIne pachI kaSAyone upazamAve che tene karAyo upazamyA bAda je sthitisatA hoya che te saMkhyAtaguNa hoya che. (kAraNa spaSTa che ke upazamazreNi bAda to bannenI sthitisarA tulya hoya che. te pachI je darzanamohApaNA kare che tene te prakriyA dvArA sattAno bIjo paNa ghaNo ghAta thai jAya che.) (4) apUrvakaraNanA prathama samaye, jaghasthitisattAvALAne prathama sthitikhaMDa P/s hoya che. utkRsthitisattAvALAne sAgaropamaputha hoya che. navo navo sthitibaMdha PVs nyUna hoya che. guNaNi udayAvalikAnI bahAra thAya che. (karmaprakRtinA mate sabhya mohanI guNazreNi udaya samayathI thAya che. "guNazreNiracanA, sAmAnyathI sarvatra udayavatI prakRtinI udayasamayathI ane anudayavati prakRtinI udayAvalikA bahAra thAya che" evo karmaprakRtino mata che, jyAre kapAyakhAbhUtacUNinA mate udayavatI ke anudayavatI banenI guNazreNi udayAvalikAnI bahAra thAya che.) (A guNazreNino AyAma apUrva-anivRtti karaNanI addhA karatA vizeSAdhika hoya che. zIrSa sthira hovAthI zeSa zeSamAM nikSepa thAya che.) zIrSa sudhI dalika nilepa asaMkhyaguNa-asaMkhyaguNa thAya che. pachInA niSekamAM asaMmA bhAganuM dalika niSipta thAya che. ane pachInA uttarotara nikomAM vizeSahIna-vizeSahIna nipti thAya che. (5) anivRttikaraNanA prathamasamayathI darzanamohanIya karmamAMthI dezopazamanA, niti ane nikAcanA) nAbuda thAya che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti-padArtho bhAga-2 (6) anivRttinA prathamasamaye darzanamohanI sattA sAgaro lakSapRtha (aMta: kroDasAgaro) ane zeSa karmonI sAgaro lAkoDa pRthakksa (aMta: ko.ko.) hoya che. 126 (7) anivRttinA saMkhyAta bahubhAga pasAra thayA pachI kramaza: sthitikhaMDa pRthakkSanA AMtare AMtare darzanamohanIya sattA asajJI paMce, cau, tei, bei, ane etulya thAya che. tyAra bAda 1 palyo. jeTalI sattA thAya che. havethI eka eka sthitighAtamAM saMkhyAta bahubhAga sthitio khaMDAya che. (8) hajAro sthitighAta bAda 'dvApaSTi' Ave che. A vakhate sthitisattA P/s je je hoya te eTalI badhI ochI hoya che ke jethI have navA navA sthitighAtamAM asa.bahubhAga khaMDAvA mAMDe che. ane pachI sthitisattA P/a rahe che. (9) AvA hajAro sthitighAta bAda samya mohanI asa samaya prabaddha udIraNA thAya che. zeSa pUrve thai gayelI prarUpaNAvat jANavuM. (10) jyAre mizramohano caramasaMkrama thai jAya che tyAra sabhya.nI sthitisattA 8 varSa hoya che. mAtare saMkhyAtA hajAra varSa hoya che. paNa 8 varSano mata pracalita che. havethI sthitikhaMDano AyAma aMtarmu pramANa hoya che, samya nA anubhAganI samaye samaye apavarjhanA thAya che. havethI udayasamayathI lai guNazreNi zIrSa sudhI uttarottara asa.guNa dalika nAMkhe che. (atyAra sudhI udayAvalikA bahAra guNazreNi hatI. have udayasamayathI e racAya che.) zIrSanI pachInA uparanA eka niSekamAM paNa asa.guNa dalika nAMkhe che." tyArabAda vizeSahIna vizeSahIna nAMkhe che. dvicaramasthitighAta sudhI A pramANe jANavuM. prazna... guNazreNizIrSanI uparanA eka niSemAM paNa asaMkhyaguNadalika nAMkhe che, eTale eno artha evo thai zake ke have e uparano niSeka zIrSa banI gayo. vaLI pachInA samaye e zIrSanI uparanA eka niSekamAM paNa asa guNa dalika nAMkhavAthI e vakhate e guNazreNi zIrSa banaze. Ama zIrSa upara upara jatuM hovAthI, have galitazeSa guNazreNi hotI nathI, kintu avasthita guNazreNi hoya che. evuM phalita karI zakAya? uttara..... nA, guNazreNizIrSa sthira hovAthI galitazeSa guNazreNi ja che. arthAt samya.nI 8 varSa sthitisattA thayA bAda prathamasamaye dhAroke 100 mo niSeka jo guNazreNizIrSa che to bIjA, trIjA vagere samaye paNa e ja zIrSa tarIke rahe che. ane pahelA samaye 100 mA niSekamAM jeTaluM dalika nAkhe che enA karatA 101 mAM niSekamAM asaMkhyaguNa dalika Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-lapaka zreNi 127 (11) caramasthitighAta karatI vakhate bhegA guNazreNinA uparanA saMkhyAta bahubhAgane paNa khAMDI nAMkhe che. karmapraticUrNi mate uparanA saMkhyAmAM bhAgane khADe che.) guNazreNino jeTalo bhAga khaMDAya che enA karatAM paNa saMkhyAtaguNa anyasthitio A caramakhaMDamAM bhegI khaMDAya che. caramakhaMDano ghAta thaI gayA pachI zeSa rahenArI samyanI sthitio alpa hoya che. enA karatAM ciramakhaMDa saMkhyAtaguNa hoya che. ane enA karatAM paNa caramakhaMDa saMkhyAtaguNa hoya che. (13) caramakhaMDane ukeravAnA prathamasamaye apavarcamAna dalikamAnuM thoDuM dalika udayasamayamAM nAMkhe che, enA karatAM asaM.guNa dalika pachInA niSekamAM nAMkhe che. ema uttarottara caramakhaMDamAM prathamaniSekanI pUrvanA niSeka sudhI nAMkhe che. A ja have guNazreNizIrNa bane che. tyAra pachInA niSekamAM (eTale ke caramakhaMDanA prathamaniSekamAM) asaM guNahIna dalika nAMkhe che. pachI pUrve je guNazreNizIrSa hatuM tyAM sudhI uttarottara vizeSahIna nAMkhe che. te pachInA niSekamAM asa.guNahIna nAMkhe che. ane te pachInA nAMkhe che. A ja pramANe bIjA-trIjA vagere samayoe jANavuM. pahelA, bIjA vagere samayoe 101 mA niSekamAM jeTaluM dalika nAMkhe che. enA karatAM 1lTa mA nikamAM vizeSahIna dalika nAMkhe che. pachInA dareka nikomAM vizeSahIna-vizeSahIna dalika jANavuM. prazna. zIrSanI uparanA eka niSekamAM zA mATe asaMkhyaguNa dalika nAMkhe che? uttara- guNazreNi rUpe racAtA dalikono bhAgahAra P/2 che. arthAta ukerAtA khaMDa vageremAMthI jeTaluM dalika upaDe che emAMthI mAtra asaMkhyAtamA (palyopamanA asaMmA bhAga jeTalA asaMkhyAtamA) bhAganuM dalika ja guNazreNi rUpe goThavAya che. eTale avaziSTa asaMbahubhAga lika gaNoNinI uparanA vidyamAna niSemAM nAMkhavuM paDe che. have.. guNazreNi rUpe jeTaluM dalika nAMkhyuM che tenuM paNa asaMbahubhAga dalika te zIrSamAM ja nAkhyuM che. kAraNa ke nIce nIcenA nikomAM to mAtra asaMmAbhAganuM dalika ja nAkhyuM che.) eTale zIrSamAM jeTaluM dalika nAMkhyuM che eTaluM eTaluM dalika paNa jo, uparanA pratyeka nikomAM nAMkhavAnuM hoya to paNa avaziSTa asaMhabhAga dalikane ke je zIrSamAM nAMkhela dalika karatAM P/a jeTalA asaMkhya guNa che tene) nAMkhavA mATe P/a jeTalA nile jae. atyAra sudhI AnA karatAM paNa adhika niSele vidyamAna hovAthI zIrSamAM nAMkhelA dalika karatAM, tenI uparanA niSemAM vizeSahIna-hIna kame dalika nAMkhavAmAM koI vAMdho Avato nahoto. paNa have to ATha varSanI ja sthiti vidhamAna hovAthI pataharUpa niko asaMmA bhAganA ja maLe che. mATe viziSTa badhuM dalika goThavAi jAya e mATe, zIrSanI uparanA eka nikamAM zIrSa karatAM asaMgaNadalika ane enI uparanA nikomAM vizeSahIna - vizeSahIna dalika tethI zIrSa karatAM asaMgaNa asaM.guNa lika, nAMkhavuM paDe che. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 karmapati-padArtho bhAga-2 (caramakhaMDanA caramasamayAdhikAvalikA pramANa niko sivAyanA) uttarottara nikomAM vizeSahIna-vizeSahIna nAMkhe che. ahIM dalika nikSepanA asaguNahIna-vizeSahIna vagere A kramamAM koI bAdhaka ke sAdhaka yukti bhAsatI nathI. mATe e kama Agamasiddha jANavo. (14) carakhaMDane ukeravAna: bIjA samaye apavarcamAna dalikono nikSepavidhi paNa A ja pramANe jANavo. A pramANe yAvat ukeravAnA cirama samaya sudhI jANavuM. (15) caramakhaMDane ukeravAnA caramasamaye dalika nikSepavidhi A pramANe hoya che. udaya samayamAM alpa, pachInA niSekamAM asaM.guNa, enI pachInA niSekamAM asaMkhyaguNa,pachInA nikamAM asaMkhya guNa... ema thAvat guNazreNizIrSa sudhI. emAM guNazreNizIrSa karatAM pUrvanA niSekamAM (guNazreNinA ciramaniSekamAM) jeTaluM dalika nAMkhe che enA karatAM guNazreNizIrSamAM je asaM guNa dalika nAMkhe che teno guNaka palyopamanA asaMkhya prathama vargamULa pramANa jANavo. (16) pachInA samayathI kutakaraNa kahevAya che. have enuM mRtyu paNa thai zake che. aMtarmu.sudhI zukla legyA pariNAma badalAto nathI. tyAra pachI jyAM sudhI kutakaraNa che tyAM sudhI kapota, tejo, pavake zukla lezyA AvI zake che. have jo mRtyu pAme to koipaNa gatimAM jai zake che. legyA pariNAma badalAyA pUrve mRtyu pAme to niyamA deva thAya che. (17) kutakaraNa thayA pachI jINadarzanamoha na thAya tyAMsudhImAM (eTale ke katakaraNakALamAM) saMkSizyamAna hoya ke vizudhdhamAna hoya to paNa samayAdhika AvalikA zeSa hoya tyAM sudhI sagamohanI asaM.guNazreNie asaM.samaya prabannI udIraNA thAya che. tema chatAM caramaudIraNA ke je utkRSTa pradezodIraNA che te paNa udayanA to asaMmA bhAge ja hoya che. (18) apUrvakaraNanA prathamasamayathI mAMDIne jyAM sudhI P/a pramANa caramasthitikhaMDane ukeravAno caramasamaya na Ave tyAM sudhI guNazreNi aMge guNakAra parAvRtti hotI nathI. paraMtu e caramasamaye guNakAra parAvati thAya che. (eTale ke mizramohanA caramasaMkrama samaye A parAvRtti Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-kApaka zreNi 129. thAya che.) tyArabAda e guNakAra sabhya. mohanA caramakhaMDane ukeravAnA ciramasamaya sudhI cAle che. caramasamaye pAchI pUrve jaNAvyA mujaba guNakAra parAvRti thAya che. guNakAra parAvRtti zabdano artha samajIe.. guNazreNi racanAmAM prathama karatAM bIjA nikamAM, bIjA karatAM trIjA niSekamAM ema uttarottara jeTalA gaNuM dalika nAMkhe che e guNaka ahIM guNakAra tarIke abhipreta che. jema ke guNazreNiracanAnA prathama samaye, dhAze ke prathama, dvitIya vagere nikomAM kamaza: 10, 100, 100 jeTaluM dalika nAMkhe che to guNakara 10 che. bIjA samaye,prathamAdinikomAM kamaza: 50, 50, 5000... vagere dalio racAya che. ahIM paNa guNakAra 10 ja che, mATe guNakAra parAvati nathI. A rIte uttarottara nikomAM paDatAM dalikono guNaka ciramasamaya sudhI badalAto nathI. caramasamaye prathamAdi nikomAM paDatuM dalika dhAroke 1000, 50000, 2500000...vagere che, to guNaka 50 thai javAthI guNakAra parAvati thai che. (19) avaziSTa sarvasthiti kSINa thaye kSAyika samyaktI bane che. tyAra bAda jo parabhavAyu ke jinanAma karma bAMdhyuM na hoya to aMtaryu pachI avazya kApaka zreNi mAMDe che. (20) darzanamohakapakane apUrvakaraNanA prathamasamayathI mAMDIne ktakaraNakALanA prathamasamaya sudhInA kALamAM saMbhavita padArthonuM 33 bolanuM alpabadutva anubhAgakhaMDane ukeravAno jaghakALa (2) anubhAgakhaMDane ukeravAno utkRSTa kALa 3) sthitikhaMDane ukeravAno jaghakALa ane jasthitibaMdhaaLA (parasparatulya) () e banneno utkRSTakALa (5) takaraNakALa (6) sabhyatvano paNAkALa 8 varSanI sajA thai tyArathI kutakaraNa thavA vacceno kaLa) (1) alpa Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 karmakSati-padArtho bhAga-2 (7) anivRtti karaNakALa (8) apUrva karaNakALa (9) guNazreNi nikSepa (apUrvakaraNa prathama samaye AyAma) (10) sabhya no dvicaramakhaMDa (11) caramasthitikhaMDa (12) 8 varSanI sajA thayA bAdano prathamakhaMDa (13) jagha0 abAdhA (14) utkaTa abAdhA (15) 8 varSa nI sthitisatA (16) sabhyano asaMvArSika caramakhaMDa (17) mizrano asaMvArSika caramakhaMDa (18) mithyAtva kSINa thayA bAda samya-mizrano prathamakhaMDa (19) mithyAtvanI satA vakhate samyakamiznano caramakhaMDa (20) mithyAtvano caramakhaMDa (21) asaM.guNahAnivALA sthitikhaMDamAMno gaNeyano prathamakhaMDa" sAmAnyathI sagaDha ane mizranA dareka sthitikhaMDo sarakhA hoya che. mizrano jyAre caramakhaMDa Ave che tyAre sabhya no te vakhatano khaMDa 1 AvalikA nyUna 8 varSa jeTalo nAno hoya che. eTale e khaMDa ukezai jAya tyAre mizranI sattA udayAvalikA jeTalI ane sabhyanI 8 varSa pramANa zeSa rahe che. ane e ja rIte mithyAtva jyAre akSINa hoya che tyAre traNeyanA eka sarakhA khaMDo ja ukezatA hoya che. mAtra mithyAtvano caramakhaMDa zeSa benA tatkAlIna khaMDa karatAM asaMhabhAga adhika hoya che. tethI e khaMDa ukerAye mithyAtvanI 1 Avalika zeSa rahe che. ane zeSa benI P/a satA zeSa rahe che. e pachI paNa uttarottara khaMDo asabahubhAga satAne khAMDI eka-eka asaMmAM bhAganI sanA zeSa rahe e rIte pravarte che. mizranA caramakhaMDa sudhI A pramANe thAya che. caramakhaMDa vakhate mizra, AvalikA sivAyanuM badhuM ukerAI jAya che. samyanI 8 varSanI sarAzeSa rahe che. tyArathI aMtarma pramANa sthitikhaDo thAya che. ka A durApaphaSTi pachIno prathama khaMDa che. P/s pramANa je dUApaSTi sthitisarA vizeSa) che tenA asaMbahubhAga pramANa hovAthI A lagabhaga P/s pramANa ja che. tethI AnA pUrvano khaMDa (ke je ukerAye dUrApaNuSTi saMtaka sattA thAya che. ane jeno AnA pachInA rara mA bolamAM ullekha che te enA karatAM asaMkhya guNa hoya che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-kapaka zreNi 131 (22) saMkhyAtaguNa hAnivALA sthitikhaMDomAMno caramakhaMDa (23) palyonI satA pachIno bIjo sthitikhaMDa (2) je sthitighAta thavAthI darzanamohanI palyopramANasatA thaI teno khaMDa (25) apUrvakaraNe prathama sthitikhaMDa (26) palyonI sattA thayA pachIno prathamakhaMDa (27) palyopama (28) apUrvakaraNe utkRSTa prathamasthitikhaMDa ane jagha.prathamasthitikhaMDa vacceno taphAvata (29) anivRttikaraNa prathama samaye darzanamohanI sattA (30) darzanamoha sivAyanA karmono jaghaDa sthitibaMdha (31) darzanamoha sivAyanA karmono udbhUta sthitibaMdha (32) darzanamoha sivAyanA karmonI ja sthitisarA (33) darzanamoha sivAyanA karmo nI utkRSTa sthitisarA darzanamohApaNAdhikAra joyo. have cAritramohakSapaNAdhikAra... AnI vyavasthita samajaNa mATe AkhI prakriyAne nIce mujabanA 45 adhikAromAM vibhakta karI che. A prarUpaNA pu.veda ane saMjavalanA udaye zreNi mAMDanAra jIvane apekSAe jANavI. (1) yathApravRttakaraNa adhikAra (2) apUrvakaraNa prathamasamaya (3) baMdhaviccheda (4) anivRttikaraNa prAraMbha (5) sthitibaMdha alpabadutva (6) sthitisarA (7) 8-16 prakRtisaMkamANa (8) dezaghAtIbaMdha (9) aMtarakaraNakiyA (10) aMtarakaraNakiyAuttarakALa (11) napuMsakavedakSapaNA (12) trIveda lapaNA (13) 7 nokyAya paNA (14) azvakarNakaraNAdA prAraMbha (15) apUrvaspardhaka anubhAga (16) apUrvampaka dalikanikSepa (17) azvakarNakaraNA dvitIya samaya (18) spardhaka alpabadutva(19) azvakarNakaraNA caramasamaya (20) kiDIkaraNAla prAraMbha (ra1) ki0 anubhAga (22) kiaiMtara (23) kioimAM dalikanikSepa (24) kiTIkaraNAdA dvitIya samaya (25) kiDIkaraNAtA tutIyAdi samaya (26) kiraNAtA carama samaya (27) kikivedanAnA prathama samaya (28) ki8 udaya-baMdha (29) kinAza (30) apUrvakizi vidhAna (31) saMgraha kiki dalika saMkama Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13ra karmaphati-padArtho bhAga-2 (32) baddha dalika dazyamAnatA (33) prathamasaMgrahakikivedanaaMtabhAga (3) koya bIjI saMgrahakiki vedana (35) kidivedanAne sthitibaMdhasattA (36) sUmaki vidhAna (37) sUmasaparAya guNasthAnaka (8) acakAyodayArUDhanI vizeSatA (39) anyavedoyAnI vizeSatA (0) kaNakaSAya guNasthAnaka (1) sayogi kevali guNasthAnaka (42) kevalisamudyAta (43) yoganirodha prakriyA (4) ayogikevali guNasthAnaka ane (5) siddhAvasthA. [1] yathApravRtta karaNa adhikAra (1) 7mA guNaThANe yathApravRtta karaNa kare che. (2) koipaNa eka manoyoga-vacanayoga ke audArikakAyayoga hoya che. (3) anyatara hIyamAna kyAya hoya che. (4) zrutapayoga hoya che. matAMtare zruti, mati, calu ke acahyu. upayoga hoya. (5) vardhamAna zuklalezyavALo hoya. 6) anyatara vedodaya hoya. 7) prakRti, sthiti, rasa pradeza bheda baMdha, udaya, satA vagere yathA saMbhava hoya che. apUrvakaraNa prathamasamaya adhikAra(1) 8mA guNaThANe apUrvakaraNa thAya che. (2) sthitighAtavagere pAMca apUrvono prAraMbha thAya che. guNasaMkrama azubha abadhdhamAnano thAya che, rasaghAta azubhaprakRtiono thAya che. ane sthitighAta, apUrvasthitibaMdha temaja guNazreNi sAteya karmomAM thAya che. (3) guNaNi udayAvalikAnI bahAra thAya che, eno AyAma apUrvakaraNa ane anivRttikaraNanA kALa karatAM vizeSAdhika hoya che. zIrSa sthira hovAthI AyAma galitAvazeSa hoya che, uttarottara samaye, pUrva-pUrvasamaye niSipta iliko karatAM asaM guNa dalikono zeSa-zeSamAM nipa kare che. (4) sthitibaMdha ane sthitisarA aMtaHkoko = sAgaroloDa pathargha hoya che. chatAM baMdha karatAM sattA saMkhyAlagaNa hoya che. (5) jA. sthitisarA karatAM utkRSTa sthitisanA saMkhyAta guNa hoya che. tethI jagha0 sattAvALAnA prathama sthitikhaMDa karatA utkRSTa Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-sapaka zreNi 133 sthitivALAno prathama sthitikhaMDa saMkhyAta guNa hoya che. ema bIjA karatAM bIjo sthitikhaMDa trIjA karatAM trIjo sthitikhaMDa saMkhyAtaguNa hoya che. Ama caramakhaMDa sudhI jANavuM prathamasthitikhaMDa jaghaDathI P/s hoya che. ane utkRSTathI paNa P/s hoya che, chatAM jaghaTa karatAM utkRSTa saMkhyAtaguNa hoya che. (darzanamoha upazamanA, darzanamoha lapaNA ane upazama zreNinA apUrvakaraNe prathama sthitikhaMDa jagha0 thI P/s ane utkRSTathI sAgaropamapatharDsa pramANa hoya che.) 7) havethI mohanIya karmamAM udavarcamA dalika alpa apavarcamAna dalika asaM.guNa sarAgata dalika asaguNa 8) navo navo sthitibaMdha P/s pramANa ocho hoya che. 3| baMdhaviccheda adhikAra(1) hajAra sthitibaMdha pachI apUrvakaraNanA 7 mAMno eka bhAga pUrNa thAya che tyAre nidrA ane pracalAno baMdha viccheda thAya che. havethI eno guNasaMkrama pravarte che. (2) bIjA hajAro sthitibaMdha pachI 7 mAMnA 6 bhAga pUrNa thAya tyAre devaddhika vagere 30 nAmaprakRtiono baMdha viccheda thAya che. hajAro sthitibaMdha pachI apUrvakaraNano carama samaya Ave che tyAre hAsya, rati, bhaya, jugupsAno baMdhaviccheda thAya che. A vakhate prathama samayabhAvI sthitibaMdha-sattA karatAM saMkhyAtamA bhAganA sthitibaMdha-sattA rahyA hoya che. anivRttikaraNa prAraMbha adhikAra(1) pachInA samaye 9 mA guNaThaNAno-anivRttikaraNano prAraMbha thAya che. enA prathama samaye, (2) sthitibaMdha aMta:lakSa sAgara. (sAgaro. sahasAtha) ane sattA aMta:koDa sAgaro (sAgarolAputhakva) hoya che. 3) jA. karatAM utkRSTa sattA P/s jeTalI adhika hovAthI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 karmaprati-padArtho bhAga-2 prathamasthitikhaMDa viSama hoya che. jA karatAM utkRSTa sthitikhaMDa evI rIte saMkhyAtamo bhAga adhika hoya che ke jevI e ukerAi gayA bAda badhA jIvonI sthitisarA tulya thai jAya. (4) sarvakamamAMthI dezopazamanA, niti ane nikAcanA vicchinna thAya che. (5) navo-navo sthitibaMdha PVs nyUna thAya che. (6) hajAro sthitibaMdha pachI hajAro sthitibaMdhonA Atare AMtare kamaza: asalI paMce, cau, teDa, beiDa, ane ekendriya tulya sthitibaMdha thAya che. sthitibaMdha alpabadutva adhikAra(1) hajAro sthitibaMdha bAdanI sthitibaMdha, nAmagotra-1po . - alpa zAnAja-3/2 palyo - v mohanIya-2 palyo. - * atyArasudhInA badhA sthitibaMdhomAM A ja alpabadutva hatuM. * A vakhate paNa sthitisarA sAgaro. lApatha hoya che. * te te karmono palyo. pramANa sthitibaMdha thayA bAda navo-navo baMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. e pUrvenA navA-navA baMdho vizeSahIna hoya che. (2) have pachInA sthitibaMdha, nAmagotra - alpa zAnA 4 - s mohanIya - 4 hajArobAda, nAmagotra - P/s- alpa jJAnA4 - 1P - s. mohanIya - jArU palyo. - v (4) pachInA baMdha, nAma-gotra - P/s - alpa jJAnA 4 - P/s - s mohanIya - sAyikapalyo. - s (5) hajArobAda, mohanIyano paNa 1 palyo sthitibaMdha thAya che. alpa bahutva () mujaba jANavuM. tyArabAbA sthitibaMdha sAteya karmono sthitibaMdha P/s thAya che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 pariziSTApaka zreNi (6) hajAro bAda nAma-gotra-alpa- P/a ALLA10% - a - P/s : mohanIya - 6 - P/s * je karmano sthitibaMdha P/a thai jAya che tyArathI eno naze na baMdha asaM guNa hIna thAya che. (7) hajAro bAda, nAmagotra- alpa- P/a ALL-LLOX - a - P/a mohanIya - a - P/s 8) hajAro bAda, nAmagotra - alpa- P/a zAnA 4 - a - P/a mohanIya - a - P/a * A vakhate sthitisattA sAgarosahasAthattva hoya che. (9) hajAze bAda, ekasAthe, nAmagotra - alpa mohanIya - a zAnA 4 - 2 (10) hajAro bAda, ekIsAthe, mohanIya - alpa nAma gotra- a nAnA 4 - a (11) hajAze bAda, ekasAthe, mohanIya - alpa nAmagotra - a nAnA3 - vedanIya - a (12) hajAro bAda, ekIsAthe, mohanIya - alpa zAnA - a nAmagotra - a vedanIya - 4 sthitisarA adhikAra(1) vaLI hajAro sthitibaMdha thayA bAda sthitisatA asarIpaMce. tulya Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 karmapati-padArtho bhAga-2 thAya che. tyAra bAda hajAro hajAro sthitikhaMDanA aMtare Atare cau, teIDa, beIjha, ane eka prAyogya sthitisarA thAya che. (2) have pachI 5 sthitibaMdha alpabadutva adhikAramAM je kame sthitibaMdhanI hAninI vAta karI che e ja kae sthitisattAnI hAninI vAta jANavI. je vAta navA navA sthitibaMdho mATe ane tenA alpabadutva mATe hatI te navA-navA sthitikhaMDano ane enA alpabadutva mATe jANavI. tethI chevaTe sthitisattAnuM alpabadutva 5 nA (12) jevuM thaze. (3) e alpabadutvanA kAme hajAro sthitikhaMDa gayA pachI asaMkhya samayamabaddhanI udIraNA thAya che. sanI pacendriyajIva utkRSTa yoge asaMkhyasamayamAM jeTaluM dalika bAMdhe eTalA dalikonI pratisamaya udIraNA thavI e asaMkhyasamaya prabaddha udIraNA kahevAya che. |8-16 saMkramaNa adhikAra(1) hajAro sthitikhaMDa bAda 8 kaSAyonA saMkAmaka bane che. sthitikhaMDa pathardUmAM ATheya kaSAyo saMkramI jAya che. ane enI mAtra 1 udayAvalikA zeSa rahe che. je tibuksakamathI bhogavAI jAya che. tyArabAda sthAvara, sUkama, tira, naraka dvika, Atapa, udyota, sAdhAraNa, jAticatuSka ane thINahitrika A 16no saMkrAmaka bane che. sthitikhaMDa pRthakva mAM e 16 pravRtione saMpUrNa saMkamAvI de che, mAtra udayAvalikA zeSa rahe che. je tibuka saMkamathI bhogavAi jAya che. dezaghAtIbaMdha adhikAra sthitikhaMDa pRthakva bAda, sthitikhaMDa pRthakvanA AMtare AMtare dezaghAtI pravRtiono nIcenA kame dezaghAtIbaMdha zarU thAya che. arthAta A kramAnusAre te te sthAnathI te te prakRtinA sarvathAti rasaspaddhakono baMdha thato nathI. (1) mana:paryavakSAnA ane dAnAMtarAya (2) avadhiblika ane lAbhAMtarAya (3) zrutajJAnA, acakSudarzanA. ane bhogAMtarAya () cakSudarzanA Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-lapaka zreNi 17 (5) mahilAnA ane upabhogAtarAya (9) vIryAnarAya | aMtarakaraNakSiA adhikAra (1) hajAro sthitighAta bAda navA sthitighAtanI sAthe aMtaranI sthitione ukeravAnuM (aMtara pADavAnuM = aMtarakaraNa kiyA) kare che. (2) ja saMjava ane 9nokAya ema 13 prakationI sthitilatAomAM aMtarmuAyAmavALuM aMtara pADe che. (3) tethI A 13 prakRtionI sthitilatAo prathamasthiti ane dvitIyasthiti ema be vibhAgomAM vaheMcAi jAya che. pu.veda ane saMjava. kodhanA udaye zeNi mAMDanAranI apekSAe A - prarUpaNA che. tethI e beno udaya cAlu hovAnA kAraNe e benI prathama sthiti aMtamuM pramANa kare che. zeSa 11 nI eka AvalikA pramANa kare che. (5) aMtarakaraNakiyAnA prAraMbha vakhate je navo navo sthitighAta tathA sthitibaMdha zarU thayelo e jeTalA aMtarmasudhI cAle che eTalA aMtarmu. mAM aMtaranI badhI sthitione saMpUrNatayA ukerI nAMkhI AMtaruM pADe che. eTale ke e vakhatanA sthitighAta-sthitibaMdhano kALa ane aMtarakaraNakiyAno kALa tulya hoya che. (6) umerAtA dalikano propavidhi i) jeno udaya hoya tenuM prathamasthitimAM, ii) baMdha hoya tenuM bIjI sthitimAM, iii) bane hoya tenuM bane sthitimAM ane bane na hoya tenuM phakta badhyamAna anyaprakRtimAM nAMkhe che. (baMdha ke/ane udayavALInuM paNa badhyamAna anyamAM paNa nAMkhe che. eTale ke mAtra baMdhavALI, mAtra udayavALI ke banevALI pravRtionuM umerAtuM dalika anya prakRtinayanasaMkramaNa dvArA badhdhamAna anya pravRtiomAM paNa jAya che.) (7) badhyamAnanI bIjIsthitigata nikamAM je dalika paDe che te abAdhAnI uparanA niSekomAM paDe che. (ukAtI caramasthiti karatAM paNa abAdhA adhika hoya che) Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2) karmaphati-padArtho bhAga-2 aMtarakaraNakiyA uttarakAlAyikAra mohanIyano saMkhyAta vArSika baMdha, 1 ThA.rasabaMdha, 1 ThA.sodaya, AnupUrvI saMkrama, saMva, lobhano asakama, badhyamAna karmonI 6 AvalikA bAda udIraNA ane napuMsakavedanI lapaNA ema 7 adhikAro pravarte che. AmAM "AnupUrvI saMkrama thAya che. eno artha e ke strI-napuM veda puvedamAM saMkrame che. 7 nokaSAyo saMjaya kodhamAM saMkrame che. (karmaprakRtimate hAsyAdi 6 pu.vedamAM saMkrame che.ane enI padmahatAno nAza thayA pachI sajavodhamAM saMkrame che.) saMjava koI mAnamAM, mAna mAyAmAM ane mAyA lobhamAM saMkrame che. (3) have pachI koi paNa vivalitasamaye mohanIyakarmamAM, rasa | pradeza badhyamAna alpa alpa udaya pAmato | anaMtaguNa | asaMkhya guNa saMmato anaMtagaNa | asaMkhyaguNa AmAM rasanuM je alpa bahutva che te apUrvakaraNathI ja hoya che te jANavuM (4) rasabaMdha ane rasodaya uttarottarasamaye anaMtaguNahIna thatA hoya che. jyAre sasaMmi uttarottara rasadAte anaMtaguNahIna thAya che. uttarottara samaye pradezodaya ane pradezasaMkrama asaguNa hoya che. pradezabaMdha yogAnusAre avasthiti ke asaMhabhAga- saMkhyAtabhAgasaMkhyAtaguNa- asaMkhyaguNa ema ja prakAre vRddhi ke hAnivALo hoya che. (6) vivati samaye rasodaya - ghaNo vivaNita samaye rasabaMdha - anaMtaguNahIna pachInA samaye rasodaya - anaMtaguNahIna rasabaMdha - anaMtaguNahIna. Ama uttarottara samaye jANavuM. 11 napuMsakavedakSapaNAdhikAra aMtarakaraNakiyA pUrNa thayA pachInA samayathI napuMsakavedanI lApaNAno prAraMbha kare che. saMkhyAtA hajAro sthitighAta bAda napuMveda tINa thAya che. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 sattA aA alpa a pariziSTa-paka zreNi 12 strIvedakSapaNAdhikAra (1) pachInA samayathI rAtrIvedane khapAvavAnuM cAlu kare che. (2) enA lapaNA kALano saMkhyAtamo bhAga vItyA bAda zAnA 3no sthitibaMdha saMkhyAtavarSapramANa thAya che. (3) sthitikhaMDapathablyu bAda trIvedanI sajAgata saMpUrNa sthitino ghAta karavAthI e kSINa thai jAya che. zeSakarmonA asaMbahu bhAga khADe che. (4) have mohanIyanI sattA saMkhyAta varSonI rahe che. 7nokyAya paNAdhikAra - (1) pachInA samayathI 7 nodhAyonI tapaNAno prAraMbha kare che. e vakhate sthitibaMdha ane sattAnuM alpabadutvaprati baMdha mohanIya jJAnA3 nAmotra vedanIya * baMdha ke sattA saMkhyAtavarSanA thAya te pachI navA navA khaDe baMdha ke sattA saMkhyAtaguNahIna thAya che. (e pUrve asaM guNahIna thatA hatA.) (2) 7 nokaSAyonA lapaNAkALano saMkhyAtamo bhAga gaye nAmAdi traNano saMkhyAtavArSika baMdha thAya che, ane saMkhyAta bahubhAga gaye jJAnA. 3nI sthitisarA saMkhyAtA varSanI thAya che. 5. vedanI prathamasthiti be AvalikA bAkI hoya tyAre enA AgAla - pratyAgAla vicchinna thAya che. bIjI sthitimAMthI apavartanA-udIraNA dvArA dalikonuM prathama sthitimAM AvavuM e AgAla kahevAya che ane udvartanA dvArA prathama sthitinuM dalika bIjI sthitimAM javuM e pratyAgAla kahevAya che. (4) pu.vedanI samayAdhika AvalikA prathamasthiti zeze pu.vedanI sthiti ane rasanI jaze. udIraNA thAya che. e > (3) Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 karmaprakRti-padArtho bhAga-2 (5) pu.vedanI prathamasthitinA caramasamaye saMkramyamANa saMkAnta' nyAye sAte noSAyono caramakhaMDa kerAi jAya che. e vakhate pu.vedanI 1 udayasthitisamayanyUna be AvalikAmAM baMdhAyeluM dvitIyasthitigata dalika avaziSTa hoya che. (6) e vakhate, prakRti pu.veTha sajaya0 4 sInA 3 nAmAdi 3 sthitibaMdha 8 varSa 16 varSa saMkhyAtahajAravarSa saMkhyAtahajAravarSa sthitisattA uparoktamujaba saMkhyAnAhajAravarSa saMkhyAtahajAravarSa asa.varSa 14 azvakarNakaraNAA prAraMbha adhikAra (1) pachInA samayathI avedIpaNuM ane ambhakarNakaraNAAno prAraMbha thAya che. (2) havethI mohanIyano navo-navo sthitibaMdha aMtarmuhUrtanyUna thAya che. (3) mohanIyano sthitibaMdha aMtarmu nyUna 19 varSa ane sattA saMkhyAtA hajAra varSo hoya che. (4) anubhAganA baMdha ane sattA mAna, krodha, mAyA ane lobhanA krame vizeSAdhika-vizeSAdhika hoya che. (5) ghAtyamAnarasakhaMDa krodha, mAna, mAyA, lobhanA krame vizeSAdhika hoya che. (6) enA ghAta pachI avaziSTaspardhako (sattAgata rasa) lobha, mAyA, mAna, krodhanA krame anaMtaguNa-anataguNa hoya che. ambhakarNakaraNALAnA caramarasaghAta sudhI Aja krama jANavo. (7) aveThIpaNAnA prathamasamayathI mADIne sajavakodhanA bAkI rahelA udayakALanA kaMika adhika trIjA bhAga jeTalA kALamA 4 saMjayanA apUrvaspardhako race che. A kALanA traNa sArthaka nAmo cheazvakarNakaraNAddha, AdolakaraNAvA ane apavartanortanA karaNAtI.. (8) kSapakabhinna jIvone sarvakarmonA dezaghAtI spardhakonI prathamavargaNA tulya hoya che. mithyAtva mohanIya sivAyanI sarvaghAtI prakRtionA spardhakanI prathamavargaNA tulya hoya che. ahIM sudhInA A badhA spardhako pUrvaspardhaka kahevAya che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-paka zreNi (2) (15 apUrvaspardhaka anubhAga adhikAra(1) pUrvaspardhakomAM rahelAM dalikanA eka asaMmA bhAganA dalikane upADI jagha pUrvaspardhakanI nIce anaMtA apUrva spardhake evI rIte banAve che ke jethI eno utkRSTa rasa paNa pUrvaspardhakanA jagha02sa karatAM anaMtaguNahIna hoya. prathamasamaye, dviguNahAninA eka AMtarAmAM jeTalA spardhako hoya tenA karatAM asaMkhyAtamA bhAga pramANa apUrvaspo banAve che. AmAM bhAjaka utkarSaNa-apakarSaNanA bhAgahAra (bhAjaka) karatAM asaguNa ane palyopamanA prathama vargamULanA asaMmA bhAga jeTalo jANavo. (3) prathama =jaze. rasavALA) apUrvaspardhakanI prathamavargaNAmAM jeTalo rasa hoya che tenA karatAM bIjA apUrvaspartakanI prathamavargaNAmAM anaMta anubhAga = anaMta rasANa jeTalo adhika rasa hoya che. ema thAvat utkRSTa apUrvaspardhaka sudhI jANavuM. (4) krodha, mAna, mAyA, lobhanA kame apUrva spardhako vizeSAdhika vizeSAdhika thAya che. tethI utkRSTarasavALuM carama apUrva spardhaka cAreya kaSAyamAM tulya thAya che. (eTale ke cAreya kyAyamAM je carama apUrvaka hoya che tenI prathamavargaNAmAM tulya rasa hoya che.) paNa, saMjava. kodhanuM je prathama apUrvaspardhaka thAya che tyAM sudhI to saMjavamAnanA apUrva spardhako thAya che, paNa tenI nIce paNa keTalAka vadhu apUrva spardhako thAya che. ema mAyA lobhanA paNa vadhu nIce-nIce keTalAMka spardhako jANavA. tethI koThAdinAM prathama apUrvapaddhakanI prathamavargaNAno rasa koI, mAna, mAyA, lobhanA kame vizeSahIna-vizeSahIna thAya che. | (6) dareka kyAyanA prathama apUrvasparvanI prathamavargaNA karatAM enA caramaspakanI prathama vargaNAmAM rasa anataguNa hoya che ane enA karatAM pUrvaspardhakanI prathamavargaNAmAM rasa anataguNa hoya che. 16) apUrvaspardhaka daliphanikSepa ayikAra (1) pUrvaspardhakomAMthI apavartita karelA dalikamAMthI prathama apUrvapakanI Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 karmaprakRti-padArtho bhAga-2 prathama vargaNAmAM jeTaluM dalika nAMkhe che tenA karatAM enI bIjI vargaNAmA vizeSahIna nAMkhe che. ema caramaapUrvaspardhakanI carama vargaNA sudhI vizeSahIna-hIna jANavuM (2) e caramavargaNA karatA prathama pUrvaspardhakanI prathama vargaNAmAM asa guNahIna dalika nAMkhe che ane pachInI vaNAomAM vizeSahInavizeSahIna nAMkhe che. (3) te te vargaNAmAM navuM-jUnuM kula dalika jeTaluM hoya che te dRzyamAna dalika kahevAya che. apUrvaspardhakonI vargaNAomAM jUnuM dalika to hotuM nathI. tethI navu paDatu dalika ja dRzyamAna hoya che. enA karatA pUrvaspardhakanI prathamavargaNAthI carama pUrvaspardhakanI caramavargaNA sudhI dalika gopucchAkAre hoya che. (4) ambhakarNakaraNAtAnA prathamasamaye badhA apUrvaspardhakono ane pUrvaspardhakomAMthI maMdarasa taraphanA anaMtamA bhAganA spardhakono udaya thAya che. baMdha mATe paNa A pramANe ja jANavuM. mAtra udaya karatA baMdha anaMtaguNahIna hoya che. 17 azvakarNakaraNAbA dvitIya samaya adhikAra (1) prathama samaye (pUrvasamaye) upADelA dalika karatA asaguNa dalika pUrvaspardhakomAMthI upADI, prathamasamaye je apUrva spardhako banAvelA enI nIce enA karatA asamA bhAga pramANa navA apUrvaspardhako banAve che. thatA (2) emAMnA sauprathama apUrvaspardhakanI prathamavargaNAmAM sarvAdhika dalika nAMkhe che. enI bIjI vagere vargaNAomAM cAvat A bIjA samaye navA caramaapUrva spardhakanI carama vargaNAmAM vizeSahIna-vizeSahIna dalika nAMkhe che. e pachI prathamasamayakRta (pUrvasamayakRta) jaghanyaspardhakanI prathamavargaNA Ave che jemA asaguNahIna dalika nAMkhe che. enI bIjI vargaNAthI pUrvaspardhakanI caramavargaNAsudhI vizeSahIna krame dalika nAMkhe che, (3) dRzyamAnadalika, bIjAsamayakRta jaghaapUrvaspardhakanI prathamavargaNAmAM sarvAdhika hoya che. pachI pachInIvargaNAmAM gopucchAkAre (vizeSahIna krame) cAvat caramapUrvaspardhakanI caramavargaNA sudhI hoya che. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alpa pariziSTa-sapaka zoNi 143 (jI azvakakaraNAdAnA trIjA vagere samayoe paNa tAni-abhyAni apUrva spardhakonI racanA vagere A pramANe jANavuM spardhaka alpabadutva adhikAraazvakarNakaraNAdAno prathama rasathAta thaye nIce mujabanuM 18 padonuM alpabadutva thAya che.kodhanAM apUrvaspo mAnanAM apUrvaspo mAyAnAM apUrvaspako lobhanAM apUrvaspardhako eka dviguNahAninA AtarAnA spardhako eka spardhakanI vargaNAo krodhanAM sarva apUrvampakanI vargaNAo mAnanAM sarva apUrvapakanI vargaNAo mAyAnAM sarva apUrvArdhakanI vargaNAo lobhanAM sarva apUrvampakanI vargaNAo lobhanAM pUrvaspo enI vargaNAo mAyAnAM pUrva spardhako enI vaNAo mAnanAM pUrva spardhako enI vaNAo kodhanAM pUrvalpo enIvargaNAo 19 azvakarNakaraNAdA caramasamayAyikAra(1) caramasamaye navA apUrvapardhako evI rIte bane che ke jethI lobhanA prathama apUrvaspartakanI prathama vargaNAmAM jeTalA rasANu hoya che enA karatAM dvitIya apUrvaspardhakanI prathamavargaNAmAM dviguNa, tRtIya | aSAmasAmInI vAvaNa* Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ta Wprati-padArtho bhAga-2 apUrvaparvanI prathamavargaNAmAM triguNa ema uttarottara jANavuM. A pramANe mAyA, mAna, kodhamAM paNa jANavuM saMjava0 nI sthitibaMdha 8 varSa zeSakarmonI sthitibaMdha saMkhyAtA hajAravarSo (3) sthitisarA, 4 ghAtakarmo saMkhyAtA hajAra varSo 3 aghAtI-asaM varSa [20 kiraNAtA prAraMbha adhikAra(1) pachInA samayathI kiDIkaraNAtA zuru thAya che. hAsyAdi danA saMkamaviccheda bAda je kodhavedanALA hoya teno prathama trIjobhAga azvakarNakaraNAddhA hoya che, dvitIya trIjo bhAga kiTIkaraNAddhA hoya che ane tRtIya trIjo bhAga kidivedanALA hoya che. ka dhAroke saMjavallobhanA sarvaprathama (jAnya) spartakanI prathamavaNAmAM ja rasANuo che. to bIjA-trIjA-cothA vagere spardhakonI prathama vargaNAmAM kamaza: ra, 3, 4... vagere rasANuo haze. have, saMjava. mAyAnA spardho saMjavalobhanA spardho karatAM ochA thAya che. eTale ke lobhanA jaghao rasa taraphanA thayelA thoDA spo jeTalA rasavALA sparva mAyAnA thayA hotA nathI. eTale ema dhArI zakAya che. ke mAthAnA jAnya5rtakanI prathama vargaNAmAM 11 jeTalA rasANuo haze. ema kamaza: bIjA, trIjA vagere spardhakonI prathama vargaNAomAM kamaza: 12 ka. 13 jA vagere rasANuo haze. A ja rIte mAna ane krodhanA paNa uttarottara ochA ochA apUrva spardho banatA hovAthI ema dhArI zakAya ke, mAnanA prathamAdi sparvanI prathamavANAomAM kamaza: 21 4, 22 ka. 23 4. vagere vasANuo ane krodhanA prathamAdi spardhakonI prathama vaNAomAM kramaza: 31 32 ka. 33 .... vagere rasANuo haze. A dhAraNA parathI jANI zakAya che ke prathama spardhakanI prathamavargaNAmAM jeTalA rasANuo hoya enA karatAM bIjA-trIjA spakonI prathama vargaNAnA rasANuo dviguNa-triguNa vagere hovAe vAta mAtra saMjavalobhamAM ja maLe che. mAyA vageremAM nahIM. mAyA vageremAM rasANuo dviguNa-traNa vagere to ja maLe jo enA prathama spardhakanI prathamavargaNAmAM kA rasANuo hoya, (arthAt saMjava mAyA vagerenA apUrva spardhako paNa saMjavalobha jeTalA ja thatA hoya.) vaLI A kalpanA parathI e paNa jaNAya che ke paMdaramA apUrva5rkaka anubhAga adhikAranA pAMcamA mudAmAM ja kahyuM che ke krodhAdinA prathama apUrvampakonI prathamavargaNAono rasa kodha, mAna, mAyA, lobhanA krame vizeSahIna-vizeSahIna hoya che e paNa apUrva spardhaka racanAnA phicarama samaya sudhI jANavuM caramasamaye krodha, mAna, mAyAmAM e krame rasa maLaze, paNa mAyAnA prathama spakanI prathamavargaNAnA rasaNuo karatAM lobhanA prathama spartakanI prathama vargaNAnA rasANuo vizeSahIna nahIM paNa keTalAka guNahIna (lagabhaga anaMtaguNahIna) maLaze. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-lapaka zreNi 145 (2) spakamAM ekotaravRtivALI vargaNAo hoya che. jyAre sarva jaghanya saMbhavitasparvaka karatAM paNa anaMtaguNahIna rasa thaI jAya che tyAre vargaNAo ekottaravRtnio kama jALavI zakatI nathI. kintu anaMta anaMta rasANanA AMtare ja maLe che. niraMtara na maLI zakatI AvI chUTI chavAyI vargaNAo kiki kahevAya che. (3) kodhanA pUrva-apUrva spardhakomAMthI dalikone apavartI kodhanI kikio kare che. ema mAnanA spardhakomAMthI mAnanI kikio banAve che. ema mAyA-lobhamATe paNa jANavuM. A cAre kavAyanI kikio eka spardhakanI vargaNAonA anaMtamA bhAge hoya che. (4) sarvotkRSTa kikino rasa paNa sarva jaghaspardhakanA rasa karatAM anaMtamAM bhAge hoya che. (5) A kriIkaraNaaAmAM mohanIya badhyamAna hovA chatAM enA sthiti ane rasanI udvartanA thatI nathI. mAtra apavartanA ja thAya che. azvakarNakaraNAdhAnA caramasamaya sudhI udya ane apava bane thatA hatA. 21 kiki anubhAga adhikAra(1) sajava, lobhanI sarvajagha, kikinA rasa karatAM enI bIjI kikino rasa anataguNa hoya che. enA karatAM enI trIjI kiDano rasa anaMtaguNa hoya che... ema cAvat enI sarvautkRSTarasavALI caramakiki sudhI anaMtaguNa-anaMtaguNa rasa jANavo. uttarottara kikiono A je guNaka anaMta hoya che te vacce be sthaLoe anya sthaLo karatAM khuba ja moTo (anaMta guNo) hoya che. eTale A bahu ja vizALa aMtaranA kAraNe saMjava, lobhanI kikio traNa vibhAgamAM vaheMcAI jAya che. A traNa vibhAgone traNa saMgrahakika kahe che. A traNenI aMdara avAMtara kikio anaMta hoya che. A ja pramANe mAyA, mAna, ane koInI traNa-traNa saMgrahakioi ane anaMta-anaMta avAMtara kioi thAya che. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapratipadArtho bhAga (3) lobha prathamasaMgrahakikinI prathama, dvitIya -yAvat carama; lobha bIjI saMgrahakiDanI prathamadvitIyathAvat carama; lobha trIjI saMgrahakitinI prathama, dvitIyathAvat carama; mAyA prathama saMgrahakikinI prathamadvitIya.cAva carama...A kame mAyAnI dvitIyasaMgrahakika, tRtIya saMgrahakika, mAnanI prathama-dvitIya-tRtIya saMgrahakika, ane krodhanI prathama, dvitIya ane tRtIya saMgrahakioi hevI. ane A badhAno uttarottara rasa anaMtaguNa-anaMtaguNa kahevo. (4) kodhodayADha jIva 12, mAnodayADha jIva (kodhanI 3 vinA) 9 mAyodayArUDha 6 ane lobhodayArUDha jIva 3 saMgrahakioi kare che. kiaiMtara adhikAra(1) eka ja saMgrahakitinI uttarottara avAMtarakirionA rasano je anaMta guNaka hoya che tene avAtaMrakiriaMtara ke svasthAnaguNaka) kahe che. eka saMgahakiTinI caramakisi karatAM tenA pachInI saMgrahakidinI prathama kidino je guNaka hoya che te saMgrahakika aMtara ke parasthAnaguNaka) kahevAya che. eTale ke lobhanI pahelI saMgrahakikinI prathamakiki ane dvitIyaki0 vacce je guNaka che te prathama avAMtarakiki aMtara che, dvitIya ane tRtIya vacceno guNaka e dvitIya avAMtara kiaiMtara che. ema enI cirama ane carama vacceno guNaka e enuM carama avAMtara aMtara che. kioinI saMkhyA karatAM aMtaranI saMkhyA eka nyUna hoya che. A ja rIte zeSa 11 saMgrahakizionI kikionA avAMtara aMtaro jANI levA. (3) lobhanI prathamasaMgrahakikinI caramakiIi ane enI bIjI saMgrahakikinI prathamakikivacceno guNaka e lobhanuM prathama saMgrahakiaiMtara che. lobhanI bIjI saMgrahakidinI carama ane trIjI saMgrahakikinI prathama avAMtara kikiono guNaka e lobhanuM bIjuM saMgrahakiaiMtara che. Ama lobhanA be ja saMgrahaphijhiaMtaro maLaze. lobhanI trIjIsaMgrahakikinI carama ane mAyAnI prathamasaMgrahakikanI prathamaki ivacceno guNaka e mAyAnuM prathama saMgraha kiki aMtara che. A kame mAyA-mAna-krodhanA-traNa saMgraha kikimaMto jANI levA. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-paka zreNi (5) avAMtarakriaMtaro karatA saMgrahakika aMtara anataguNa hoya che. (6) alpabahutva 147 alpa A A lobha pra.sa.nuM prathama avAMtara aMtara lobha pra.sa.nuM dvitIya avAMtara aMtara cAvat lobha pra.sa.nuM carama avAMtara aMtara lobha Tvi.sa.nuM prathama avAMtara aMtara lobha Tvi.sa.nuM dvitIya avAMtara aMtara cAvat lobha dui.sa.nuM carama avAMtara aMtara A A A A ja krame uttarottara lobhanI trIjI saMgrahiDhi nA avAMtara aMtaro, pachI mAyAnI kramaza: pahelI, bIjI, trIjI saMgrahiTTanA avAtara aMtaro, pachI mAnanI kramaza: pahelI bIjI, trIjI saMgrahakikaDhanA avAtara aMtaro, ane pachI krodhanI pahelI bIjI ane trIjI saMgrahakiddhinA avAMtara aMtaro A-A kahevA. tyAra bAda lobhanu prathama, dvitIya, mAyAnuM prathama, dvitIya, tRtIya, mAnanuM prathama, dvitIya, tRtIya, krodhanuM prathama, dvitIya ane tRtIya saMgrahakikraaMtara uttarottara A-A kahevA. 23 kikriomAM dalika nikSepa adhikAra (1) prathamasamaye, lobhanI sarva jaghanyarasavALI sarvaprathama kikrimA sarvAdhika dalika nAMkhe che. pachInI uttarottara avAMtara kirdiomAM (anaMtaropaniyAe) anaMtabhAgahInahIna dalika nAMkhe che. ema cAvat krodhanI trIjI saMgrahakikranI caramamiSTi sudhI jANavuM. (2) paraMparopanidhAe lobhanI sarvaprathama kikrinI apekSAe krodhanI sarvacarakiddhi sudhInI dareka kikriomA anaMtabhAgahIna dalika hoya che. (3) dRzyamAna dalika paNa A ja rIte jANavuM (4) saMgrahikiTanA kula dalikanI apekSAe vicArIe to mAnanI pahelI, bIjI, trIjI, krodhanI bIjI, trIjI, mAyAnI pahelI, bIjI, trIjI, lobhanI pahelI, bIjI ane trIjI A kramamAM uttarottara dalika asamobhAga adhika hoya che. sajalobhanI trIjI saMgrahakonA samagrapradezAgra karatAM sajavakodhanI prathamasaMgrahakikramAM saMkhyAtaguNa (13 gaNa) dalika hoya che. A kathana kidvivedanakALanI apekSAe che. kiDhIkaraNakALanI apekSAe paNa A krama che, kintu emAM te te ..... Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 karmapati-padArtho bhAga-2 kavAyanI pahelI kiniA sthAne trIjI ane trIjInA sthAne pahelI saMgrahakiki samajavI. te te saMgrahakikionI avAMtarakitionuM alpabadutva paNa A ja kae kimi ane kiTIkaraNakALanI apekSAe jANavuM 24 kriIkaraNAdhA dvitIyasamayAyikAra(1) bIjA samaye bAre saMgrahakioinI nIce navI apUrvakikio kare che. prathamasamayakta kikio karatAM A navI kioi asamA bhAge hoya che (A ja rIte uttarottara samaye paNa asaM guNahIna-hIna navI kioi thAya che. e jANavuM) dalikanikSepa - bIjA samaye prathamasamaya karatAM asaMkhyaguNa dalika le che. lobhanI je sarvajaghanya navI kioi thAya che, temAM sarvAdhika dalika nAMkhe che. pachI pachInI kikiomAM anaMtabhAvahIna-hIna dalika nAMkhe che. ema thAvat bIjA samaye lobhanI prathamasaMgrahakika nIce je navI karelI caramakizi hoya tyAM sudhI jANavuM. AnA pachI lobhanI prathamasamaye prathamasaMgrahakikinI karela jagha. kiki Ave che. emAM asaM.bhAga hIna dalika nAMkhe che. pachInI prathamasaMgrahakiDanI dvitIyavagere avAMtara kikiomAM ke je prathamasamaye karela che temAM) tenI caramakidi sudhI uttarottara anaMtabhAgahIna-hIna dalika nAkhe che. tyAra bAda lobhanI bIjI saMgrahakikSa nIce bIjA samaye je sarvajaghanya kida karI hoya che teno naMbara Ave che. emAM asaM bhAga adhika dalika nAMkhe che. pachInI navI kikiomAM anaMta bhAgahIna-hIna dalika navI caramaki sudhI nAkhe che. pachI lobhanI bIjI saMgrahakikinI je jaghakiki pUrvasamaye thayela, teno naMbara Ave che. emAM asaM.bhAgahIna dalika nAMkhe che. ane pachInI, bIjIsaMgrahakidinI caramakisidhInI avAMtara kikiomAM anaMtabhAgIna-hIna dalika nAMkhe che. A ja kame lobhanI trIjI, mAyAnI prathama, dvitIya, tRtIya, mAnanI pahelI, bIjI, trIjI kodhanI pahelI, bIjI ane trIjI saMgrahaki saMbadhI dalipakSepa jANavo. TUMkamAM, te te vivaNita samaye te te saMgrahakikinI nIce karela sarvajaghanya navI kizimAM asaMhabhAgaadhika, zeSa navI kikiomAM anaMtabhAgahIna, te saMgrahakikinI pUrvasamayakata jaghakiTimAM asaMhabhAgahIna ane zeSa avAMtarakikiomAM anaMtabhAgahIna dalikanAMkhe che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- --- -- navI kikSio ). janI kio 1) - - bIjA samaye bAtuM ilika navI (2) janI (2) - navI 0) janI () upUphaTo (bAvAo) navA (4) 100 nI ja) navI ) janI), navI (2) janI (2) bIjAsamaye dAyamAna dalika navI 0. janI ) caA karmaprati-padArtho bhAga-2 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 karmakSati-padArtho bhAga-2 * 149 mA pRSTha paranA citramAM nakhAtA dalika ane 4 saMgrahakioi darzAvelI che emAM (02-13) 7 khAMcA paDe che. eTale ke kula bAra saMgrahakioimAM ( 12-19) 23 uSTrakUTa thAya e spaSTa che. ) dazyamAnadalika-lobhanI sarvajakiIimAM sarvAdhika, pachInI uttarottara kioimAM saMjaya koinI trIjIsaMgrahakivinI sarvotkRSTa kizi sudhI anaMtabhAgIna-hIna dalika gopucchAkAre jANavuM (4) prathamasaMgrahakikinI nIce je kioi navI thAya che te paNa pachIthI prathamasaMgrahakirino ja eka aMza banI javAthI prathamasaMgrahakiDanI avAMtarakioi vadhI jAya che. A ja pramANa bAre saMgrahakioimAM potapotAnI nIce thatI navI kioi bhaLI jAya che e jANavuM. 25 kigrIkaraNAdhA tRtIyAdi samayAdhikAra(1) trIjAthI mAMDIne caramasamaya sudhInA pratyeka samayoe paNa A ja pramANe, nakhAtA dalikonA 23 ukUTo (khAMcAo) thAya che ane dazyamAna dalikano gopucchAkAra thAya che e jANavuM. (2) kioimAM naMkhAtuM kula dalika, prathamasamaye alpa bIjA samaye asaM.guNa trIjA samaye asaM.guNa ema yAvata caramasamaya sudhI jANavuM. (3) kikaraNakALamAM jIva pUrva ane apUrvaspardhakone vide che paNa kioine vedato nathI. . 26 kizIkaraNA caramasamayAyikAra(1) sthitibaMdha- saMjaya - atAvika ja mahinA zeSakarmo-sAta hajAra varSa (2) sthitisatA- saMjaya- aMtargata adhika8 varSa 3 ghAtI karmo - sakhyAta hajAra varSa 3 aghAtI - asaMvarSa Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-sapaka zoNi rikiveidanALA prathamasamayAyikAra- (1) mohanIyakarmamAM - sthitibaMdha - 4 mahinA sthitisarA - 8 varSa . rasasarA - udayasamaya na udayAvalikAmAM sarvaghAtI, zeSa sarvatra dezAtI. (2) A prathamasamayathI have kodhodayano jeTalo kALa zeSa hoya tenA lagabhaga traNa bhAga karavA. pahelo bhAga jarAka vadhu hoya che, bIjo ane trIjo uttarottara vizeSahIna hoya che. AmAMno prathama je trIjo bhAga che tenA karatAM eka AvalikAadhika jeTalA aMtamuM pramANa prathama sthiti prathamasaMgrahakizimAMthI kare che. A vakhate, saMjava. kodhanI aMtarakaraNakiyAkALe je prathamasthiti karI hatI tenI eka udayAvalikA avaziSTa rahI hoya che je paNa kamaza: bINa thaI jAya che. (3) prathamasaMgrahakikinI badhI avAMtara kikiomAMthI dalika kheMcIne A prathamasthiti kare che. udaya samayathI prathama sthitinA caramaniSeka sudhI asaguNa zreNie daliko goThave che. bIjI sthitinA prathamaniSekamAM prathama sthitinA caramaniSeka karatAM asaMkhyaguNa daliko hoya che. pachInA nikomAM vizeSahIna vizeSahIna hoya che. (5) atyAra sudhI aMtamUhurta-aMtarmuhUrta eka-eka rasaghAta thaye anubhAga haNAto hato. havethI mohanIyamAM pratisamaya rasa apavartanA -rasaghAta) thAya che. 28 kiki udaya-baMdha adhikAra1) kidinanA prathamasamayathI ja kioino baMdha paNa cAlu thAya che. have je mohanIyakarma baMdhAya che te paNa kirUipe ja baMdhAya che. (2) dhodhanI prathamasaMgrahakiDanI utkRSTarasa taraphanI ane maMdira taraphanI eka -eka asaMmAbhAgapramANa kioine choDI madhyamarasavALI asa bahubhAgapramANa kikiono rasodaya thAya che. eTale udaya samayamAM rahelA tIvra-maMda rasavALAM daliko paNa A udayaprApta Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara karmapati-padArtho bhAga-2 madhyamarasavALAM ja thaI jAya che. tethI udayasamayamAM mAtra madhyamarasavALI kioi ja hoya che. zeSa prathama sthiti ane saghaLI bIjIsthitinA saghaLA nikomAM prathama saMgrahakilinI saghaLI avAMtarakikionuM dalika hoya che. bAkInI 11 saMgrahakioinuM dalika mAtra bIjIsthitinA sarva nikomAM hoya che. (3). udayaprApta madhyama kioinI uparanI ane nIcenI keTalIka kikio choDIne zeSa vizeSahIna kioi baMdhAya che. saMjavamAna, mAyA, lobhanI paNa prathama(ukTarasavALI saMgrahakidinI asaM. bahubhAga pramANa madhyamarasavALI kikio baMdhAya che. Ane baMdha avAMtarakirio kahe che. cAre kaSAyanI bIjI-trIjI saMgrahakikio baMdhAtI nathI. (4) Ama, kodhanI prathama saMgrahakiDanI sauthI uparanI asaMmA bhAga pramANa kikriono udaya ke baMdha hoto nathI. Ane uparanI anubhaya avAMtakiki kahe che. enI nIcenI keTalIka kikiono udaya hoya che, paNa baMdha hoto nathI. Ane uparanI udIrNaki kahe che. e pachInI asaMbahabhAga kitiono udaya-baMdha bane hoya che. Ane ubhayaavAMtarakia kahe che. enI nIcenI keTalIka kioino udaya hoya che, paNa baMdha nahIM. Ane nIcenI udIrNakiIi kahe che ane enI nIcenI kikiono udaya ke baMdha bane hotA nathI. ene nIcenI anubhaya avAMtara kiI kahe che. 5) komanI prathama saMgrahaki0mAM alpamahatva nIcenI anubhaya - alpa nIcenI udIrNa - v. uparanI anubhaya - 4 uparanI udIrNa - v ubhaya avAMtara - a 6) kikidanakALanA uttarottara samaye udaya ane baMdhamAM je utkRSTa avAMtarakriI hoya che tenA raso temaja baMdha ane udayamAM je jaghanya avAMtarakiti hoya che tenA raso gomUtrikA kame anaMtaguNahIna-hIna hoya che. eTale ke, Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama pariziSTa-lapaka zeNi 153 samaya | uSTa kinio rasa | jaghanyaktino rasa udayaprApta ghaNo badhyamAna ghaNo prathama asthamAna | anaMtaguNahIna | udayaprApta anaMtaguNahIna bIjo udayaprApta anataguNahIna bachamAna anaMtaguNahIna bIjo badhyamAna | anaMtaguNahIna | udayaprApta anaMtaguNahIna Ama caramasamaya sudhI jANavuM. 29 kiphanAza adhikAra(1) kidivedananA prathamasamayathI ja bAre saMgrahakioinI uSNa taraphanI asaMmAMbhAga jeTalI kikiono pratisamaya nAza kare che. eTale ke bAre saMgrahakikiomAM uparanI je asaMmAbhAga jeTalI avatarakioi hoya che tenAM saghaLAM dalikomAMthI rasa apavartanA karI nIcenI kikio rUpa karI nAkhe che. eTale eTalI utkRSTa taraphanI kikiono vinAza thai jAya che. vinaSTa thayela kiDanI nIcenI je prathama avinaSTakikio hoya che te have te te saMgrahakiDanI utkRSTakiI bane che. temAMthI zaru karIne nIce tarapha eka asaMmA bhAganI kikione bIjA samaye vinAze che. (2) prathama samaye vinaSTa kioi ghaNI bIjA samaye vinaSTa kikio asaM guNahIna trIjA samaye vinaSTa kioi asaM guNahIna (3) prathamasaMgrahakidinakALanA kicaramasamayasudhI uparokta vAta jANavI. tyAM sudhImAM nAza karAyelI kioi. kidinanA prathamasamaye abadhdhamAna avAMtarakiIonA asaMmA bhAga jeTalI hoya che. 30 apUrvakipividhAna adhikAra (1) kidinanA prathama samayathI ja baMdha prApta dalikAthI ane saMprApta dalikothI keTalIka aparvakioi pratisamaya banAve che. baMdha karatAM saMkramathI banatI kioi asaguNa hoya che. baMdha prApta dalikothI banatI apUrva kioi. cAreya kaSAyonI prathamasaMgrahakiDanI atara kioinA AMtarAmAM bane che. (2) Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 karmaprakRti-padArtho bhAga-2 (3) krodhanI prathamasagrahakidinI badhyamAna prathama avAtakikrinA aMtarathI zaru karI palyopamanA asaMkhya prathamavargamULa jeTalA aMtaromAM eke ya apUrva kiki banatI nathI. tyAra pachInA aMtaramAM prathama arvakika bane che. tyArabAda pAchA palyonA asa prathamavargamULa jeTalA aMtara choDyA pachInA aMtaramA bIjI apUrvaki bane che. Ama ATalA Atare Atare eka eka apUrvaka bane che. (4) badhyamAna prathama pUrvakTimAM ghaNuM dalika nAkhe che. pachInI uttarottara pUrvakikreomAM anatabhAgahIna-hIna dalika nAMkhe che. badhyamAna prathama apUrvakikrimAM anaMtaguNa ane enA pachInI pUrvakrimAM anataguNahIna dalika nAMkhe che. tyAra pachInI pUrvakikrimA anaMtabhAgahIna dalika nAMkhe che. Ama apUrvakikramAM anaMtaguNa, enA pachInI pUrvakrimA anataguNahIna ane zeSa badhyamAna pUrvakiThThiomAM anaMtabhAgahIna daliko anaMtaropanidhAe badhyamAna caramiTTi sudhI nAMkhe che. (5) sakramathI banatI apUrvakikrio kodhanI prathama saMgrahakirdine choDI zeSa 11 sagrahakikrionI nIce temaja enI avAtara kikrionA AMtarAmAM bane che. (6) kiTTIkaraNakALamAM bIjAvagere samayoe e je vidhie apUrvakikrio banAvI hatI te ja vidhithI saMgrahakikrionI nIcenI apUrvakikrio bane che. temaja A adhikAranA cothA peTAvibhAgamAM baMdhathI banatI apUrvakikriomATe je rIta kahI che e ja rIte saMkramathI, avAMtarikrionA AMtarAmAM apUrva kikrio bane che. mAtra ahIM, vargamULa palyopamanA asamA bhAga jeTalA avAMtarikrionA AMtare AMtare A apUrvakikrio bane che. 31 saMgrahakiddhi daliksakamAdhikAra (1) kikrivedanakALamAM saMgrahakikraonA dilakone nIce (rasanI apekSAe hInarasavALImA) saMkramAve che, paNa upara nahIM. vaLI je kyAyanI je saMgrahakiDhimAMthI dalika upADyuM hoya te kaSAyanI pachInA kaSAyanI prathama (utkRSTa rasavALI) saMgrahakirdi sudhImAAM e saMkramAve che. jemake krodhanI prathamasagrahakikranA dalikane krodhanI bIjI, trIjI ane mAnanI prathamasagrahakikrimA sakramAve che. krodhanI bIjI Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-jApaka zreNi 1papa 2). saMgrahakikimAMthI upADelA daline koInI trIjImAM ane mAnanI prathamamAM saMkramAve che......kodhanI trIjI kizimAMthI dalikane mAnanI prathamakitimAM saMkamAve che. je saMgrahakidino udaya cAlu hoya te kikinI pachInI abhyarasavALI saMgrahakidimAM, anyasaMgrahakioi karatAM saMkhyAtaguNa pradezo saMkamAve che. tethI kodhanI prathama saMgrahakidinA udayALe saMkamatA dalikonuM alpabahutva AvuM hoya che.koInI bIjImAMthI mAnanI pahelImAM alpa koinI trIjImAMthI mAnanI pahelImAM V mAnanI pahelImAMthI mAyAnI pahelImAM mAnanI bIjImAMthI mAyAnI pahelImAM mAnanI trIjImAMthI mAyAnI pahelImAM mAyAnI pahelImAMthI lobhanI pahelImAM mAyAnI bIjImAMthI lobhanI pahelImAM mAyAnI trIjImAMthI lobhanI pahelImAM lobhanI pahelImAMthI lobhanI bIjImAM lobhanI pahelImAMthI lobhanI trIjImAM kodhanI pahelImAMthI mAnanI pahelImAM kodhanI pahelImAMthI koinI trIjImAM A koinI pahelImAMthI koInI trIjImAM * koInI bIjI kirimAMthI kodhanI trIjImAM, mAnanI pahelImAMthI mAnanI trIjImAM tathA bIjImAM, mAnanI bIjImAMthI mAnanI trIjImAM saMkamatuM dalika vagerenuM alpabadutva kaSAyaprabhuta cUrNi-khavaraseDhI vageremAM ApyuM nathI. 3rabaddhadalika dazyamAnatA adhikAra(1) kodhanuM navuM dalika mAtra prathamasaMgrahakitimAM ja paDatuM hovAthI baMdhAvalikA sudhI to e emAM ja dazyamAna hoya che. baMdhAvalikA vItye e saMkamathI koInI bIjI, trIjI ane mAnanI prathamasaMgrahakikamAM dazyamAna bane che. (AnupUrvI saMkrama hovAthI e mAyA, lobhamAM saMkramI zakatuM nathI.) eTale bIjI AvalikA < La < < < < < < < Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 karmaprakRti-padArtho bhAga-2 daramyAna e dalika kodhanI traNa ane mAnanI prathama ema ja saMgrahakikriomA dazyamAna hoya che. saMkramAvalikA bAda, mAnanI prathamasagrahakikrimAMthI e dalika mAnanI bIjI, trIjI ane mAyAnI prathamasagrahakikrimA sakrame che. tethI trIjI AvalikAmAM e dalika krodhanI 3, mAnanI 3 ane mAyAnI prathama ema 7 saMgrahakikriomA dRzyamAna hoya che. e AvalikA vItyA bAda e dalika mAyAnI prathamasaMgrahakirdimAMthI mAyAnI bIjI, trIjI ane lobhanI prathama saMgrahiiTTamAM saMkrame che. eTale ke cothI AvalikAmA e 10 saMgrahakikriomAM dRzyamAna hoya che. krodhanuM baMdhAyela dalika, Ama saMkrama pAmatA pAmatA, vadhu eka AvalikA vIte eTale lobhanI prathamamAMthI bIjI-trIjI saMgrahakikrimA sakrame che. eTale baMdhathI pAcamI AvRlikAmA e krodhanuM navu baddhalika bAreya saMgrahakikriomAM dRzyamAna hoya che. (2) A ja rIte yathAsaMbhava mAnanuM baddha dalika cothI AlikAmAM 9 saMgrahakirdiomAM dRzyamAna bane che. (AnupUrvI sakrama hovAthI e krodhanI 3 kiThThiomAM jai zakyuM nathI. tethI eka AvalikA paNa ochI thai.) mAyAnuM baddha dalika trIjI AvalikAmAM 6mAM ane lobhanuM baddha dalika bIjI AvalikAmA 3 sagraha kikriomA dRzyamAna hoya che. 33 prathamasagrahaki ivedana atabhAgAdhikAra (1) prathamasaMgrahakirdinI (udayaprApta saMgrahakidinI) prathamasthiti be AvalikA zeSa hoya tyAre e kidino AgAla viccheda pAme che. (urtanA aTakI ja gai hovAthI pratyAgAla hoto ja nathI.) (2) prathamasthitinI samayAdhika AvalikA zeSe saMjaya kodhano jagha. sthitidIraka bane che. (bIjI sthitimAMthI dalika AvatuM na hovAthI prathamasthitinA caramaniSekarUpa mAtra 1 samayanI jaghasthiti udIraNA maLe che. A ja rIte bIjI ane trIjI kikinI prathamasthiti samAdhika AvalikA zeSa hoya tyAre paNa sajaya krodhanI jatha sthitiudIraNA maLaze. eTale ke 3 vAra jagha sthitiudIraNA maLaze. A pramANe mAna vagere mATe jANavuM) Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-lapaka zreNi 157 prakRti | 3) A ja samaye kodhanI prathama saMgrahakikiono carama udaya hoya che. () A samaye, samayagUna be AvalikAmAM baMdhAyela dalika sivAyanuM prathamasaMgrahakidinuM bIjasthitimAM je koI dalika avaziSTa hoya te badhAne bIjI saMgrahakika rUpa karI nAMkhe che. (5) A caramaudaya samaye, sthitibaMdha sthitisarA saMjaya 4 | aMtarmujUna 100 divasa aMtarmujUna 6 varSane 8 mahinA zAnA 3 | aMtarma nyUna 10 varSa saMkhyAtAvarSa aghAtI 3 | saMkhyAtA varSa asaMvarSa [ 34 koI bIjI saMgrahakikidanAdhikAra(1) pachInA samaye koInI bIjI saMgrahakiThinI saghaLI avAMtara kikiomAMthI dalika kheMcIne svavedanakALa karatAM eka AvalikA adhika jeTalA aMtarma pramANe prathama sthiti banAve che. ane ene anubhavavA mAMDe che. (2) A prathamasthitiracanA, kikiono baMdha, udaya, nAza, saMkama, apUrvakikio banAvavI, avAMtarakirionuM alpabadutva ane saMgrahakioinA pradezanuM alpabadutva kodhanI prathama saMgrahakidina ane je pramANe kahyuM hatuM te pramANe yathAsaMbhava ahIM jANI levuM. (3) vedyamAna kaSAyanI je saMgrahakidino udaya hoya te ja saMgrahakika badhAya che, paNa anya saMgrahakikio baMdhAtI nathI. () A ja rIte koinI trIjI, mAnanI pahelI, bIjI , mAyAnI traNa ane lobhanI prathamakidinA vedanano adhikAra uttarottara jANavo. lobhanI trIjI saMgrahakika ( ki)i no vedakALa alpa lobhanI bIjI saMgrahakidino vedanakALa lobhanI pahelI saMgrahakiDano vedanakALa mAyAnI trIjI saMgrahakidino vedanakALa A rIte yAvat saMjava, kopanI prathama saMgrahakika sudhI darekamAM vidanakALa saMkhyAta bhAga adhika kahevo. di Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 karmapati-padArtho bhAga krodha 3pa kikidanAne sthitibaMdha-sattAdhikAra (1) te te saMgrahakikanA carama udaya samaye mohanIya vagere karmonA sthitibaMdha ane sthitisarA keTalA hoya che tenI vicAraNA(2) saMjava, kodhanI pahelIthI mAMDIne lobhanI trIjI (sUkSama) kirinA vedana sudhI 3 ghAtI karmonI sthitisarA saMkhyAtavarSa ane 3 aghAtInI asaMvarSa hoya che. paNa pahelA karatAM chellI satA ghAtImAM saMkhyAtaguNahIna ane aghAtImAM asaM guNahIna hoya che. saMgraha sthitibaMdha sthitisatA GQ mohanIya 3NAtI 3 aNAtI mohanIya ledha-1 100 divasa aMtarmu. 10 varSa aMtarma | saMkhyAtAjAravarSa | 80 mahinA-ataryu ledha-2 | 80 divasa-aMtarma | varSa patharva | saMkhyAtAjAravarSa | ja mahinA-aMtarma - 60 divasa 8 mahinA mAna-1 | 50 divasa-aMtarma 0 mahinA-aMtarma mAna-2 0 divasa-aMtarma kara mahinA-aMtaryuM mAna-3 30 divasa ra4 mahinA mAyA-1 | 25 divasa-aMtarmuo 20 mahinA-aMtarmumAyA-2 20 divasa aMtarmu 16 mahinA-aMtaryuM mAyA-3 15 divasa mAsapatharDsa saMkhyAtA varSa 12 mahinA lobha-1 | aMtamuMo divasathakya | varSa patharDsa aMtarmuhUrta lobha2 | aMtarma.. dezanA ahorAtrI dena varSa aMtarmuhUrta tribha-3 nAma gotra-8 muhUrta mAtra udayasamaya. aMtarmuhUrta | vidanIya-nara muhUrta sumakiiivadhAnAdhikAra(1) lobhanI prathamakidinA caramadiyasamayanI pachInA samaye lobhanI bIjI saMgrahakirinA dalikone kheMcI enI prathama sthiti banAvI bhogavavA cAlu kare che. ane e ja samayathI lobhanI bIjI ane trIjI saMgrahakioimAMthI dalika upADI sUkamakioi (sUmasaMparAya kioi) banAvavAnI cAlu thAya che. (2) lobhanI trIjI saMgrahakikinI paNa sarvajaghanyakidinA rasa karatAM anaMtaguNahIna rasavALI je kioi bane che e sUsamakikio | sUkioi ) lAbhanI ja banAva Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-kSApaka zreNi 1pa9 kahevAya che, A kikiomAM rasa eTalo badho tuccha thai gayo hoya che. ke jethI eno udaya mohanIyano lobhano) baMdha karAvavAmAM samartha hoto nathI. mATe ene sUmakioi kahe che. eno udaya 10 mA guNaThaNe thavAno che.) ) lobhanI bIjI saMgrahakikamAMthI dalika trIjImAM temaja sUsamakikiomAM saMkame che jyAre trIjImAMthI mAtra sUkamakioimAM ja saMme che. trIjImAMthI sUmakioimAM saMkrama, dalika alpa bIjImAMthI trIjIsaMgrahiiAmAM saMkamatuM dalika S bIjImAMthI sUsamakioimAM saMkamatuM dalika dalika nikSepa- sarvajaghanyarasavALI 1lI sUkipamAM sarvAdhika dalika nAMkhe che. pachInI uttarottara sUkioimAM vizeSahIna-hIna nAkhe che. yAvat carama sUki sudhI. enA karatAM bAdara prathamakikamAM (lobhanI trIjI saMgrahakitinI prathama avAMtarakiIimAM) asaM guNahIna dalika nAMkhe che. ane pachInI kioimAM vizeSahIna-hIna nAMkhe che. bIjAsamaye prathamasamaya karatAM asaguNa dalika upADI, prathamasamaye banAvela sUsamakirio karatAM asaMmA bhAganI kioi banAve che. A rIte uttarottara jANavuM. A apUrvasUmakioimAMnI asaMbahubhAgakikio pUrvamakirionA AMtarAmAM banAve che, ane eka asaMmAbhAga jeTalI kIrio pUrvasUmakioinI nIce banAve che. (7) dalikApa- apUrvasUmakikinI apekSAe anaMtara pUrvasUmakimiAM asaMbhAvahIna dalika nAMkhe. pUrvasUsamaki0nI apekSAe anaMtara apUrva sUkamakipamAM asaM.bhAgaadhika dalika nAkhe. bAkInI sarva pUrva-apUrva kioimAM vizeSahIna-vizeSahIna (anaMbhAvahIna) dalikanAMkhe che. dayamAna- 1lI sUmakithiI chellI samakiTiomAM dazyamAna dalika anaMtabhAgahIna-hIna hoya che. chellI susamakinI apekSAe prathama bAdarakiIimAM asaguNa dalika hoya che. pachI uttarottara anaMtabhAgahIna-hIna hoya che. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 karmapratipadArtho bhAga-2 0 sUkSmakikiomAM, prathamasamayakta kimiAM prathamasamaye dazyamAna dalika karatAM bIjA samaye dazyamAna dalika asaMkhyaguNa hoya che. (10) kikionuM pramANa- sarvatra vizeSAyika saMkhyAtabhAga adhika kodhanI 1lI saMgrahakikinI avAMtara kikio alpa kodhanAzabAda mAnanI 1lI saMgrahakikinI avAMtara kikio V mAnanAza bAda mAyAnI 1lI saMgrahakiDanI avAMtara kioi V mAyAnAza bAda lobhanI 1lI saMgrahakikinI avAMtara kioi v sUmakikiraNanA prathamasamaye sUsamakioi (11) lobhanI bIjI saMgrahakiDanI prathama sthiti 3 AvalikA zeSa hoya, tyAM sudhI ja bIjI saMgrahakikiomAMthI dalika trIjImAM paNa sAme che. tyArabAda e sUmakikiomAM ja saMkrame che. (12) prathamasthiti samayAdhika AvalikAze udayAvalikAmAM rahelA temaja samaya nyUna be AvalikAmAM baMdhAyelA dalikane choDI zeSa bIjI ane trIjI saMgrahakikamAM rahelAM saghaLAM dalikane sUmakioimAM saMkamAvI de che. lobhanI trIjI saMgrahakiki udayathI bhogavAtI nathI. sukSmaparAya guNasthAnakAdhikAra(1) pachInA samaye jIva sUmasaMparAyaguNasthAnaka prApta kare che. e ja vakhate sanmakitiomAMthI pradeza kheMcIne udaya samayathI asaguNazreNika nAkhe che. tema ja bhogavavAnuM cAlu kare che. . (2) sU.saMparAyano jeTalo kALa hoya tenA karatAM vizeSAdhika (saMkhyAtabhAgaadhika) AyAmamAM (vAnAvaraNIyAdi zeSakarmonI guNazreNinA AyAma jeTalA AyAmamAM) guNaNino nikSepa kare che. A pachInA niSekamAM paNa zIrSa karatAM asaM guNadalika nAkhe che. ane te pachInA, AMtarAnA nikomAM vizeSahIna-vizeSahIna dalikone nAMkhI AMtaruM pUrI de che. AMtarAnA caramaniSekamAM je dalinAMkhe che enA karatAM bIjI sthitinA prathamaniSekamAM saMkhyAtaguNahIna daliko nAkhe che. ane enA karatAM vizeSahIna-hIna daliko bIjA vagere niSamAM nAMkhe che. u7. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191 5) pariziSTa-kapaka zoNi (3) udayasamayathI guNazreNizIrSa pachInA eka samaya sudhInA nikomAM asaM guNa-asaM guNa daliko dazyamAna hoya che ane e pachInA aMtaranA caramaniSekasudhInA nikomAM vizeSahIna-hIna daliko dazyamAna hoya che. e caramanika skaratAM bIjI sthitinA prathamaniSekamAM dazyamAna dalika asaM guNa hoya che. ane tyArabAda vizeSahIna-hIna hoya che. samasaparAyanA bIjA-trIjA vagere samayoe paNa yAvat pahelo sthitighAta thAya tyAM sudhI nakhAtA ane dazyamAna dalikono kama uparokta mujaba jANavo. prathamasthitighAta thayA pachI bIjA sthitighAtanA prathamasamayathI mAMDIne jyAM sudhI mohanIyakarmanA sthitighAta cAlu rahe che tyAM sudhIno kama nIce mujaba hoya che. naMkhAtuM dalika- udayasamayathI laI guNazreNizIrSanI pachInA eka niSeka sudhI asaM guNa-asaguNa. tyAra pachInA nikomAM vizeSahIna-hIna. dazyamAnadalika- udayasamayathI lai guNazreNizIrSanI pachInA eka eka nikasudhI asaguNa-asaMguNa. tyAra pachI mohanIya caramaniSeka sudhI vizeSahIna-vizeSahIna. 6) alpabahu-- susaMpa rAyakALa alpa sUsaparAyaprathama samaye mohanIyanI gaNaNino AyAma v aMtaranI sthitio sU saMparAye prathama sthitikhaMDa sU saMparA mohanIya sthitisarA (7) prathama samaye upara-nIce asamA bhAganI sU. kioine choDI zeSa sarvano udaya thAya che. nIcenI anudIrNa alpa uparanI anudIrNa v madhyama udayaprApta (8) sU.saMparAyakALamAM saMkhyAtA hajAze sthitikhaMDa gayA pachI mohanIyano caramasthitikhaMDa Ave che. A vakhate 10 mA guNaThANAno sakhyAtabahubhAga kALa pasAra thaI gayo hoya che. che che Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) 12 karmakati-padArtho bhAga-2 9) mohanIyanA caramasthitikhaMDane ukeratI vakhate bhegA guNazreNinA uparanA saMkhyAmA bhAgane paNa ukerI nAkhe che. have sU saMpAyano jeTalo kALa bAkI hoya eTalI ja guNazreNi bAkI rahe che. bAkInI guNazreNi ane zeSa niSeko chellA sthitikhaMDa tarIke ukerAi jAya che. e sthitikhaMDa ukerAI gayA pachI mohanIya karmano sthitighAta thato nathI. zeSakarmomAM pUrvanI jema cAlu hoya che, sUkasaMpAyanA zeSakALa jeTalI rahelI mohanIyanI sthitine udayadvAra bhogavIne khapAve che. (11) enI samayAdhika AvalikAzeSa hoya tyAre mohanIyakarmanI lobhanI) ja sthiti udIraNA thAya che. (12) sUsaparAyano caramasamaya e mohanIyakarmanA udaya ane sattAno caramasamaya hoya che. te pachInA samaye jIva mINamola chavastha vItarAga bane che. yathAkhyAta cAritra pAme che. (13) Ama, lobhanI trIjI saMgrahakikane choDIne zeSa 11 kitiono vinAza anubhava ane saMkamarA thAya che. A 11 kikionAM be samayagUna be AvalikAmAM baMdhAyelAM dalikono tema ja lobhanI trIjIsaMgrahakidino jaya mAtra saMkamathI thAya che. sUkamakioino bhaya mAtra anubhavathI thAya che. (1) zreNinA prAraMbha pUrve jIvane jo sarvAbhazeno pAyopa. prApta thayo hoya to mohanIyakarmane kikirUpe banAvI dIdhA pachI mati-zrutajJAnAno dezaLatI udaya ja hoya che. kintu jo e jIvane ekAda akSarano bAyopa. paNa prApta thavo bAkI rahyo hoya to 10 mAnA caramasamayasudhI paNa sarvAtIrasano ja udaya hoya che. A ja rIte zreNiparve avadhijJAnAno bhayopa. prApta karela jIvane mohanIyanI kikiavasthAmAM avadhijJAnAno dezaghAtI udaya hoya che, anya jIvone sarvathAtI. TUMkamAM je dezaghAtI karmano labdhirUpa kAyopazama prApta thayo hoya teno dezaghAtI ane e sivAyano sarvAtI udaya hoya che. (15) kevaladdhika ane pAMca aMtarAyakano rasa anaMtaguNahIne -anaMtaguNahIna zreNithI vede che. zeSa dezaghAtI pravRtiono jo sarvaghAti sodaya hoya to uttarottara anaMtaguNahIna jANavo. ane jo dezaghAtI rasodaya hoya to cha e prakAranI vRddhi ke hAni bhajanAe jANavI. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 pariziSTa-pApaka zreNi (16) yazanAma ane uccagotrano rasoya uttarottara anaMtaguNa hoya che. nAmanI asthiravagere pariNAmapracayika azubhaprakationo sodaya anaMtaguNahIna anaMtaguNahIna hoya che. bhavopagAhI nAmakarmapravRtiono rasodAya che e prakAranI vRddhi ke hAnivALo bhajanAe hoya che. acakAyodayADha vizeSatAdhikAra(1) uparokta vAto kodhodayADha jIvanI apekSAe karI. mAnodayADha jIvane paNa aMtarakaraNa sudhI to e ja kama jANo. (2) aMtara thaye krodhanI prathamasthiti mAtra 1 AvalikA hoya che. kodhodayArUDha jIvane kodhanI jeTalI prathama sthiti ane tApaNAdA hoya che eTalI mAnodayArUDhane mAnanI prathama sthiti thAya che. (3) Azaye e che ke, avedIpaNAnA prathama samayathI kamaza: (1) azvakarNakaraNAdA, (2) kikIkaraNAtA. (3) koyalApaNAkALa (4) mAnakapaNA (5) mAyApaNAla ane (6) lobhakSapaNAtA.... A kama dodhodayArUDhajIvane hoya che. A cha prakriyAone kamaza: 1 thI 6 naMbo ApI daIe to mAnavagerenA udayathI zreNi mAMDanAra jIvane kodhodayADha jIvanI te te kamanI prakriyAnA kALamAM nIce mujaba prakiyA thAya che. (4) mAnodayArUDhajIva- (1) phodhakSapaNA (2) azvakarNakaraNAvA (3): kriIkaraNALa (4) mAnApaNA (5) mAyApaNA (6) lobhAmaNA. (5) mAyodayArUDhajIva- (1) jodhalapaNA (2) mAnApaNA (3) azvakarNa karaNAddha (4) kikIkaraNALa (5) mAyApaNA (6) lobhakSapaNA. lobhodayArUDhajIva- (1) krodhakSapaNA (2) mAnApaNA (3) mAyAApaNA (4) azvakarNakaraNAdA (5) kiDIkaraNAtA (2) lobhAmaNA. sthApanA (1) *** azvakarNakaraNALA (2) 00000 kiDIkaraNAdA (3) +++++ phodhaNApaNAkALa (4) xxxx mAnakSapaNAkALa (5) ::::: mAyApaNAkALa (6) lobhApaNAkaLa (sa.bA.bhego) Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 karmaprati-padArtho bhAga-2 kodho. * * 00000 + nood : kAkA prathama sthiti mAno. nma * 00000 on : BEFka - prathama sthiti mAyo nma cx x 7000 :::: kAkA - prathama sthiti lobho. - cooox :::: * 00000 karatA - prathamasthiti noMdha- A sthApanA pramANe prakiyA jANavI. paNa kALano AyAma nahIM. eTale ke prastuta citramAM cha e kALanI laMbAI sarakhI darzAvI che, paNa vastuta: e sarakhI hotI nathI.) 8) judA judA kapAyodayArUDha jIvanI prakriyAnA A kama parathI jaNAtI keTalIka bAbato* jyAM kizIkaraNAdA pUrNa thatI hoya tyAMthI AvalikA adhika jeTalI, je kaSAyanA udaye zreNi mAMDI hoya tenI prathamasthiti thAya tethI koMdhodaye zreNi mAMDanArane thatI kodhanI prathama sthiti karatAM mAnodaye zeNi mAMDanArane thatI mAnanI prathama sthiti vizeSAdhika hoya che. (aMtara paDyA pachI puvedanI prathama sthiti kSINa thAya ane jIva avedI bane tyAM sudhImAM kodhavagere vedyamAnakavAyanI prathama sthiti saMkhyAtabahubhAga kSINa thaI jAya che. pachI je eka saMkhyAtamo bhAga avaziSTa hoya che temAM ja A Adhikya thatuM hovAthI e saMkhyAmabhAga ayika svarUpa hoya che.). * ema mAnanI prathamasthiti karatAM mAyAnI ema mAyAnI prathamasthiti karatAM lobhanI prathama sthiti vizeSAdhika thAya che. * vaLI e paNa joI zakAya che ke mAna, mAyA, lobhanA udaye zreNi mAMDanAra jIvonI kiTIkaraNAtA jyAM pUrNa thAya che tyAM sudhImAM kodhodayArUDha jIvane kamaza: kolApaNAkALa, mAnakapaNAkALa, mAyApaNAkALa pUrNa thayo hoya che. tethI mAnAdinA udaye zreNi Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-kSApaka zreNi 165 mAMDanAranI mAnAdinI prathamasthiti, kodhodaye zreNi mAMDanAranI kodhanI prathama sthiti karatAM kamaza: kAMdhalapaNAkALa krodha ane mAna kSapaNAkaLa, kodha-mAna-mAyA lApaNAkALa jeTalI adhika hoya che. * A prakriyAda parathI eka vAta A jANI zakAya che ke je kavAyodaye zreNi mAMDI hoya tenI pUrvanA kaSAyonA apUrvampaka ke kioi thatI nathI. tethI kodhArUDha ne 12, mAnArUDhane , mAyAphTane 6 ane lobhAskane traNa saMgrahakioi zaru thAya che. * kiDIkaraNAvA pUrNa thayA pachI kiveidanALAno prAraMbha thAya che. tethI uttarottara kapAyodayArUDha jIvane kriIkaraNAla pUrNa thavAnuM sthAna moDuM-moDuM AvatuM hovAnA kAraNe kiveidana paNa moDuM moDuM cAlu thAya che. eTale ke kiveidananA prathamasamaye mohanIyanI sthitisA, kodhArakane 8 varSa mAnArane - 4 varSa mAyArUDhane 2 varSa ane lobhAskane 1 varSa hoya che. 39 anyavedodayADha vizeSatAdhikAra(1) trIvedodayArUDha jIva-aMtarakaraNakiyA na kare tyAM sudhI pu. vedodayArU8 va,pachI pu. vedane trIvedaHpaNAtA jeTalI hoya eTalI A jIva strIvedanI prathamasthiti kare che. napuM. vedane khapAvavAmAM koI pharka hoto nathI. pachI pu.vedI jIva jeTalA kALamAM strIvedane khapAve che eTalA kALamAM A jIva paNa khapAvI de che. sAthe ja vedodaya ane pu. vedo badhuM aTakI jAya che tyAra bAda avedIpaNAmAM sAte no kaSAyone tulyakALamAM khapAvI de che. e pachI koi vizeSatA hotI nathI. napuMsakavedodayArUDha jIva-aMtarakaraNakiyA na kare tyAM sudhI koi bheda nathI. pachI, strIvedI jIva strIvedanI jeTalI prathamasthiti kare che eTalI A jIva napuM. vedanI prathama sthiti kare che. aMtarakaraNakiyA pUrNa thaI gayA pachInA samayathI napuMvarane khapAvavAnu cAlu kare che. pu.vedI jIva jeTalA kALamAM napuM. vedane khapAve che eTalo kALa Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 karmaprati-padArtho bhAga vItavA chatAM A jIvane napurveda saMpUrNa tINa thayo hoto nathI. eTale haju AgaLa paNa ene khapAvavuM cAlu ja hoya che ane bheguM strIvedane khapAvavAnuM paNa cAlu kare che. pu. vedIne jyAM strIveda khapI jAya che tyAM sudhImAM A jIvane paNa A bane khapI jAya che. e pachI avedI thaIne e sAta noSAyone khapAve che. e pachInI prakriyA pu. vedodayArUDha jevI jANavI. 40 kSINakaSAya guNasthAnakAdhikAra(1) sUmakioinI laya thavAnI sAthe susaMpa rAyaguNaThANuM pUrNa thAya che. e pachInA samaye jIva bAramA tINakaSAyachavasthavItarAga guNaThANe yathAkhyAta cAritra pAme che. (2) kavAyodaya na hovAnA kAraNe have sthitibadha ke rasabaMdha thato nathI. mAtra prakRti ane pradezabaMdha thAya che. (kapAyAbhatacUrNimAM pradezabadhano karelo niSedha sakalAyabaMdhanI apekSAe jANavo. mATe ja zAtAdanIya vagereno utkRSTa pradezAba dazamAM guNaThANe kahyo che.) sthiti-rasa vinAnA zAtAdanIyakarmanA A bahene IryApathika karmabo kahe che. (3) 3ghAtI ane 3 aghAtI karmonA sthitizata-rasaghAta ane guNazoNi pUrvavat cAlu hoya che. guNazreNi dalikanI apekSAe sU saMpAya karatAM asaM guNa hoya che.. bAramA guNaThANAno saMkhyAtabahubhAgakALa vItI jAya tyAre aMtima sthitighAta thai jAya che. have A guNaThANAno jeTalo kALa zeSa hoya eTalI sthiti sivAyanI uparanI badhI sthitio A caramasthitighAta dvArA khaMDAi jAya che. (5) have sthitighAta thato nathI. samayAyikAvalikA zere 3 ghAtI karmonI jagha. sthitiudIraNA thAya che. (6) ciramasamaye nidrAddhinA udaya ane sattAno viccheda thAya che. (c) caramasamaye zAnA 5, darzanAja ane aMtarAya 5 ema 14 pravRttionA udaya ane sattA vicchinna thAya che. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-lapaka zreNi 7 41 sayogikevaliguNa sthAnakAyikAra(1) anaMtasamaye jIva teramuM sayogikevaliguNasthAnaka prApta kare che. ghAtI karmono kSaya thayo hovAthI anaMta kevalajJAna, anaMta kevaladarzana ane anaMtavIryanI prApti thAya che. (2) A guNaThANAno jaghakALa aMtarmu ane utkRSTa kALa dezona pUrvoDa varSa hoya che. (3) jyAM sudhI AyojikAkaraNa na kare tyAM sudhI sayogikevalI guNasthAnakanimittaka guNazreNi thAya che je AyAma ane pradeza bannenI apekSAe uttarottara samaye avasthita hoya che. AyuSya jyAre aMtarmu, bAkI hoya tyAre sayogikevalI bhagavAna aMtarmu-kAlapramANa AyojikAraNa kare che. tyArathI ja ayogi kevalI saMbaMdhI guNazreNino nikSepa zaru thai jAya che. AyojikAraNano ja acAnya AcAryo AvazyakakaraNa, avazyakaraNa, AvarjitakaraNa ke AvarjIkaraNa tarIke ukha kare che. tyArabAda jemane vedanIya vagere traNa karmonI sthiti AyuSya karatAM vadhAre hoya che. teo kevalisamughAta kare che. jeone e tulya hoya che teone kevalisamughAta karavAno hoto nathI. AyuSya karatAM vedanIyAdinI sthiti hIna hoya evuM kyAreya banatuM nathI, kapAyakhAbhUtanA mate badhA kevalIone P/a sattA hovAthI badhA ja kevalisamughAta kare che. sara kevalisamudAtaadhikAra(1) 8 samayanI A prakriyAmAM jIva Atmapradezone vistArI prathamasamaye daMDa, bIjAsamaye kapATa, trIjA samaye pratara (manyAna), cothAsamaye lokapUraNa kare che. tyArabAda Atmapradezane saMkocatA pAMcamA samaye pratarastha, chA samaye kapATastha, sAtamA samaye daMDa ane AThamA samaye zarIrastha thAya che. 2) AmAM prathama samaye asaMbahubhAga Atmapradezane zarIramAMthI bahAra kADhI daMDarUpe vistAre che. e vakhate sthitizAtadhvArA asaMha Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 karyaprakRti-padArtho bhAga-2 bahabhAga sthitisarAne ane rasadhAta dvArA (azubhaprakRtinA) anaMtabahubhAga rasane haNI nAkhe che. (3) prathamasamaye je asaMmAbhAga pramANa jIvapradezo zarIramAM rahI gayelA tenA asaM. bahubhAga pradezone bIjA samaye bahAra kADhI vistAra che. sthitighAta-rIvAta pUrvavat kre che. (4) bIjA samaye je asaMmA bhAga pramANa jIvapradezo zarIramAM rahI gayelA tenA asaM. bahubhAga pradezone trIjA samaye bahAra kADhI vistare che. sthitighAta-saghAta prathamasamayanI jema ja thAya che. 5) trIjA samaye paNa bAkI rahI gayelA svapradezone cothA samaye evI rIta vistAre che ke jethI eka eka Atmapradeza lokAkAzanA eka eka AkAza pradeza para goThavAyelo hoya che. sthitighAta-2saghAta prathamasamayavadhu thAya che. (6) A cothA samaye lokapUraNakALa) gaNa karmonI sthitisanA aMtarmuhUrta pramANa hoya che je zeSa AyuSya karatAM saMkhyAtaguNa hoya havethI pUhkama karatAM viparItakame Atmapradezone saMkocI lokapUraNavagerene saMharI le che. pAMcamA samaye prataTastha thayela jIva saMkhyAtabahubhAgapramANa sthitighAta ane anaMtabahubhAga pramANa rasaghAta kare che. 1 thI 5 samaya sudhI pratyeka samaye sthitizAta-saghAta thatA hatA. chA samayathI te aMtarma aMtarmuhUrta thAya che. e bane kamaza: saMkhyAtabahubhAga ane anaMtabahubhAga pramANa thAya che. 9) kevalisamuThThAta daramyAna pahelA ane AThamA samaye audArikakAyayoga, bIjA, chakA ane sAtamA samaye audA mizakAyayoga temaja trIjA-cothA-pAMcamA samaye kAmaNakAyayoga hoya che. 43 yoganirodha prakriyA adhikAra(1) kevalisamudyA pachI ke e na karanAra jIvo AyojikAkaraNa pachI aMtarmuhUrtabAda bAdarakAyayoganA baLathI kamaza: bhAdaravacanayogano nirodha, vizrAma, bAdaramanoyogano nirodha, vizrAma, ucchavAsano nirodha, vizrAma, bAdarakAyayogano nirodha ane vizrAma kare che. A Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-kApaka zreNi 169 dareka nirodha karavAno kALa ane vizrAmakALa aMtarma. aMtamuM pramANa hoya che. (AvazyakaTIkAkAranA mate bA. kAyayogano nirodha sUkAyayoganA baLe kare che.) (2) bA.kAyayoganirodhanA prathama samayathI aMtarmukALa sudhI yoganA apUrva spardhako ane pachI aMtarmukALa sudhI yoganI kioi kare che. kiTIkaraNanA pachInA samayathI (kTiIkaraNa e bAdarakAyayogakAlIna prakriyA che. tyArabAda kidina e sUkAyayogakAlIna prakriyA che. tenA prathama samayathI) sUkAyayoganA baLathI sU vAgyogano nirodha kare che. pachI aMtarmu. vizrAma karI sUTamanoyogano virodha kare che. tyArabAda aMtarma vizrAma karI cUkAyayogano virodha karavAnuM cAlu kare che. enA pahelA samaye yoganI asaMibahubhAga kikiono vinAza kare che. emAM avaziSTa rahela eka asamA bhAganI asaMbahubhAga kikiono bIjA samaye vinAza kare che. ema sayogInA caramasamayasudhI uttarottara samaye jANavuM. yoganirodhanI A prakriyA AvazyakacUrNikAra vagere maharSionA abhiprAya jANavI. yoganirodhanI A prakriyAmAM bAdara-sUma yoganI vyAkhyA tarIke be vyAkhyAonI vivamA che. (1) bAdara jIvono yoga e bAdarayoga ane sUkSama jIvono yoga e sUsama yoga. kaSAyamAtAcUrNikAre AvI vyAkhyAnI vivekSA rAkhI che. ane tethI bAda kAyayoganA nirodha bAda tUrta apUrva spardhakakaraNa vagere na jaNAvatAM sUma manoyoga- sUkamazvAsozvAsa vagerenA nirodha bAda sUsamakAyayogano nirodha jaNAvyo che ane e nirodhavakhate apUrvaspakaraNa vagere jaNAvyA che. (2) bAdarajIvono yoga e bAdarayoga ane sUkSamajIvono yoga e sUramayoga ema nahIM, kintu, dAdara ke sUkama koipaNa jIvono yogaprarUpaNAgata yoga e bAdarayoga ane enAthI paNa alpa (prarUpaNAbAgha) yoga e sUramayoga evI vyAkhyAnI vivimA AvazyakvarNikAra vageree rAkhI che. eTale, sUramajIvono yoga paNa A vyAkhyAnusAre bAdarayoga che. ane enA jaghanyayoga pachI vadhAre nIce to koi prarUpaNAgatayoga (bAdarayoga) na hovAthI Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 karmapratipadArtho bhAga-2 sIdho sUramayoganirodha kahI zakAto nathI. mATe bAdarakAyayoganirodha bAda sUramayoganirodha thaI zake e mATe yogane sUkSamayogamAM parivartita karavo paDe che. tethI bAdarakAyayoganirodhanA prathamasamayathI apUrvaspardhakakaraNa vagere kahyA che. Ama, bane mate, prarUpaNAgatayoganA nirodhanI prakriyAnA che. jo apUrvaspardhaka vagere karavAnuM kaheluM hovAthI mahattvano bheda nathI. . () kaSAyaprAbhUtacUrNikAramata bAdarakAyayoganA AlaMbanathI bA manoyoganirodha. bAvacanayoga nirodha, bA zvAsozvAsanirodha, ane bAkAyayogano nirodha kamaza: aMtarmu aMtarmu kALamAM kare che. pachI aMtarmu. vizrAma kare che. e pachI sUkAyayoganA AlaMbanathI kamaza: sUmanoyoga, sU vacanayoga ane sU zvAso.no nirodha kare. tyArabAda aMtarma vizrAma karI sukAyayogano nirodha karato jIva nIcenI prakriyA kare che - 7 prathamasamaye-prathamapUrvaspankanI nIce yoganAM asaMkhya apUrvasparvo kare che. e mATe pUrva spardhakonI prathamavargaNAmAMthI asaMmA bhAgapramANa viryANuone ane asaM.mA bhAgapramANa jIvapradezone kheMce che. (eTale ke pUrvaspardhakonI prathamavargaNAmAM jeTalA Atmapradezo hoya enA eka asamA bhAganA AtmapradezomAMthI viryANuone evI rIte asaM guNahIna karI nAMkhe ke jethI apUrva spardhako racAya.) bIjAsamaye- prathamasamaye je sarvajaghanya apUrvaspardhaka banyuM hoya enI paNa nIce, prathamasamaye banAvela apUrvaspardhako karatAM asaMmA bhAganA navA apUrvaspardhako banAve che. prathamasamaye khecelA jIvapradezo karatAM asaMhaguNa jIvapradezone A samaye kheMce che. Ama uttarottara apUrvaspardhakonI saMkhyA asaM guNahInanA kare ane jIvapradezo asaMhaguNazreNinA ume jANavA. aMtarma sudhI apUrvaspardhako banAve che. A apUrvaspardhako sUcizreNinA prathama vargamULanA asaMmA bhAga pramANa ane pUrvaspardhakonA paNa asaMmA bhAga pramANa hoya che. kiDhIkaraNa pachI aMtarmu kALasudhI uttarottara asaM guNahInakame, Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-apaka zreNi 171 pUrva-apUrvaspardhakomAMthI apUrvaspardhakonI nIce sUcizreNinA asamA bhAga jeTalI kikrio kare che. e mATe pUrvaapUrvaspardhakomA rahelA sarvAtmapradezonA eka asamA bhAga jeTalI kikrio kare che. e mATe pUrvaapUrvaspardhakomAM rahelA eka asamA bhAga jeTalA AtmapradezonA vIryANuone ghaTADIne eTalA ochA karInAMkhe che ke jethI apUrvaspardhakanI prathamavargaNA karatAM paNa asamA bhAga rahe. uttarottarasamaye kikrionI saMkhyA asaguNahIna thatI jAya che ane jIvapradezo asaguNa thatA jAya che. AmAM kikriguNakAra palyonA asamA bhAga pramANa che. kiTviguNakAra eTale, * uttarasamaye thayela kikrione je guNaka vaDe guNavAthI pUrvasamaye thayela kiDhionI saMkhyA Ave te, athavA * vivakSitakirdimAM rahela eka jIvapradezapara jeTalA vIryANuo hoya tene je guNakavaDe guNavAthI anAMtara kikrimAM rahela eka jIvapradeza para rahelA vIryANuonI saMkhyA Ave te saMkhyA, athavA * vivakSitakiDhimAM rahelA sarvajIvapradezonA kula vIryANuone je guNaka vaDe guNatA anaMtara kikrimA rahelA sarvajIvapradezonA kula vIryANuo Ave te sakhyA. kiTTIkaraNanI samAptinA pachInA samaye sarva pUrva apUrva spardhakono nAza thAya che ane have sayogInA zeSa kALa rUpa aMtarmu mAM kikrizata yoga hoya che. sayogInA caramasamaye aziSTa saghaLI yogikriono nAza thAya che. sUkAyayogano nirodha karanAra jIvane sUkSmayiA apratipAtI nAmanuM trIjuM zukladhyAna hoya che. sacogikevalI guNaThANAnA caramasamaye (1) kikri (2) yoga (3) sthitighAta ane rasaghAta (4) nAma-gotranI udIraNA (5) lezmA (6) baMdha ane (7) sU.kriyA apratipAtI dhyAna A 7 padArtho vicchinna thAya che. vaLI, zAtA ke azAtAmAMthI eka, audA Tvika, vaikA zarIra, 6 saMsthAna, Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 karmapratipadArtho bhAga-2 1luM saghayaNa, varNAdi ja khagatiki aguru upAta, parAghAta, nirmANa, pratyeka sthira, asthira, zubha ane azubha A 27 prakRtiono udayaviccheda thAya che. (suvara, kuvara ane uccha. no to te tenA nirodha vakhate udayaviccheda thaI gayo hoya che.) have nAma-gotra-vedanIyanI sthitisarA avaziSTa AyuSya jeTalI ja rahI hoya che. ja ayogikevaliguNasthAnakAyikAra(1) anaMtara samaye 14 muM ayogikevalI guNaThaNuM prApta thAya che. A vakhate vyavacchinnakiyA apratipAtI nAmanuM cothuM zukla dhyAna hoya che. ane zailezIavasthA hoya che. (2) AyojikakaraNa vakhate ayogI saMbadhI je guNoNi racAyelI hoya che tene alezya ane ayogI banelA kevalI bhagavAna khapAve che. (AyojikAraNathI ja A guNazreNine khapAvavano prAraMbha thaI gayo hoya che). 3) ciramasamaye 6 saMsthAna, 6 saMghayaNa, asthira thaka, aguru, upaghAta, parAghAta, u70, 5 zarIra, 5 saMghAtana, be khagati, devadrika, 15 bahena, varNAdi 20, 3 upAMga, nirmANa, pratyeka sthira, zubha, susvara, aparyApta, nIca gotra ane zAtA athavA azAtA. A anudayavatI 82 prakationo caramanika caramasamaye tibuksakamathI udayavatI prakRtirUpa banI jAya che. eTale caramasamaye enI sattA rahetI na hovAthI hicaramasamaye sattAviccheda kahevAya che. pahelethI eka niSeka jeTalI sthitisattA ochI hovAthI evA kAraNe nahIM. e to badhI pravRtionI sarakhI ja hoya che. (4) caramasamaye manu trika, vasatrika, paMce, yaza, subhaga, Adeya, uccagotra ane zAtA ke azAtA A 12 ane zItIrthakaradevane jinanAma sAthe 13 prakRtiono sattAviccheda temaja manu AnupUrvI sivAyanI A pravRtiono udayaviccheda thAya che. temanuM AnupUrvIno ayogInA caramasamaye nahIM kintu phicaramasamaye satA Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-paka zreNi 173 viccheda thAya che evo paNa keTalAka pUrvAcAryono pradhAna mata che. AnupUrvIno udaya mAtra vigrahagatimAM hovAthI caudame guNaThANe hoto nathI. ane tethI anudayavatI A pravRtiono sattAviccheda ciramasamaye mAnavo ja saMgata che. caramasamaye tera prakRtionA sattAvicchedanI karelI vAtanI saMgati aneka jIvonI apekSAe karavI ucita che. caramasamaye zAtAnA udayavALAne zAtAno ane azAtAnA udayavALAne azAtAno sattAviccheda thato hovAthI aneka jIvApelayA 13 prakRtiono sattAviccheda kahevAya che. A pramANe kammapayaDIcUrNinI TIppaNamAM jaNAveluM che.) siddhAvasthAdhira1) sarvakarmakSaya thaye jIva, samayAMtara ke pradezAMtarane sparzI vinA e ja eka samaye siddha thAya che. (2) siddha thayelA jIvo lokAro rahelI 45lAkha yojanavyAsavALI ISaprAgabhArA nAmanI puthvIpara lokAgane spazani sAdi anaMtakALa mATe rahe che. (3) jJAnAvaraNanA bhayathI anaMta kevalajJAna, darzanAnA bhayathI anaMtakevaladarzana, vedanIyanA kSayathI anaMtasukha, mohanIyanA bhayathI sAyika samyatva-sAyika cAritra, AyuSyanA kSayathI akSayasthiti, nAmagotranA bhayathI amUrta-anaMta avagAhanA ane aMtarAyanA layathI anaMtavIrya A ATha guNo teone prApta thayelA hoya che. kAryakrazvika mate eka bhavamAM bane zreNi mAMDI zakAya che, paNa be vAra upazamaNi mAMDanA kSapakazreNi mAMDI zakto nathI. siddhAntanA mate eka bhavamAM eka ja zreNi maMDAya che, paNa be vAra upazamazreNi mAMDI zake che. kApakazreNi mAMDanAra jIvane kai kai mArgaNAomAM baMdhAyeluM dalika niyamA sattAmAM hoya, kai kai mANAomAM baMdhAyeluM dalika bhajanAe hoya ane koI mArgaNAmAM baLa dalika niyamo hoya ja nahIM enI prarUpaNA, temaja samayaprabaLa bhavabaLa samayaprabazeSaka, (4) Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmapati-padArtho bhAga-2 bhavabazeSaka, nirlepanasthAno vagerenI prarUpaNA kayAyapAtacUrNi, khagaseDhI vagere mAM ApelI che. vizeSa jijJAsuoe tyAMthI joI levI. lapakazreNi dvArA sarvakarmono kSaya karIne siddha thayelA anaMtA siddhAtmAone koTi koTi vaMdanA... W Page #186 -------------------------------------------------------------------------- _