________________
(૧૦)
૧૨
કર્મકતિ-પદાર્થો ભાગ-૨ ૯) મોહનીયના ચરમસ્થિતિખંડને ઉકેરતી વખતે ભેગા ગુણશ્રેણિના
ઉપરના સંખ્યામા ભાગને પણ ઉકેરી નાખે છે. હવે સૂ સંપાયનો જેટલો કાળ બાકી હોય એટલી જ ગુણશ્રેણિ બાકી રહે છે. બાકીની ગુણશ્રેણિ અને શેષ નિષેકો છેલ્લા સ્થિતિખંડ તરીકે ઉકેરાઇ જાય છે. એ સ્થિતિખંડ ઉકેરાઈ ગયા પછી મોહનીય કર્મનો સ્થિતિઘાત થતો નથી. શેષકર્મોમાં પૂર્વની જેમ ચાલુ હોય છે, સૂકસંપાયના શેષકાળ
જેટલી રહેલી મોહનીયની સ્થિતિને ઉદયદ્વાર ભોગવીને ખપાવે છે. (૧૧) એની સમયાધિક આવલિકાશેષ હોય ત્યારે મોહનીયકર્મની
લોભની) જ સ્થિતિ ઉદીરણા થાય છે. (૧૨) સૂસપરાયનો ચરમસમય એ મોહનીયકર્મના ઉદય અને સત્તાનો
ચરમસમય હોય છે. તે પછીના સમયે જીવ મીણમોલ છવસ્થ
વીતરાગ બને છે. યથાખ્યાત ચારિત્ર પામે છે. (૧૩) આમ, લોભની ત્રીજી સંગ્રહકિકને છોડીને શેષ ૧૧ કિતિઓનો
વિનાશ અનુભવ અને સંકમરા થાય છે. આ ૧૧ કિકિઓનાં બે સમયગૂન બે આવલિકામાં બંધાયેલાં દલિકોનો તેમ જ લોભની ત્રીજીસંગ્રહકિદિનો જય માત્ર સંકમથી થાય છે. સૂકમકિઓિનો ભય
માત્ર અનુભવથી થાય છે. (૧) શ્રેણિના પ્રારંભ પૂર્વે જીવને જો સર્વાભશેનો પાયોપ. પ્રાપ્ત થયો
હોય તો મોહનીયકર્મને કિકિરૂપે બનાવી દીધા પછી મતિ-શ્રુતજ્ઞાનાનો દેશળતી ઉદય જ હોય છે. કિન્તુ જો એ જીવને એકાદ અક્ષરનો બાયોપ. પણ પ્રાપ્ત થવો બાકી રહ્યો હોય તો ૧૦ માના ચરમસમયસુધી પણ સર્વાતીરસનો જ ઉદય હોય છે. આ જ રીતે શ્રેણિપર્વે અવધિજ્ઞાનાનો ભયોપ. પ્રાપ્ત કરેલ જીવને મોહનીયની કિકિઅવસ્થામાં અવધિજ્ઞાનાનો દેશઘાતી ઉદય હોય છે, અન્ય જીવોને સર્વથાતી. ટૂંકમાં જે દેશઘાતી કર્મનો લબ્ધિરૂપ કાયોપશમ પ્રાપ્ત થયો હોય તેનો દેશઘાતી અને એ સિવાયનો
સર્વાતી ઉદય હોય છે. (૧૫) કેવલદ્ધિક અને પાંચ અંતરાયકનો રસ અનંતગુણહીને
-અનંતગુણહીન શ્રેણિથી વેદે છે. શેષ દેશઘાતી પ્રવૃતિઓનો જો સર્વઘાતિ સોદય હોય તો ઉત્તરોત્તર અનંતગુણહીન જાણવો. અને જો દેશઘાતી રસોદય હોય તો છ એ પ્રકારની વૃદ્ધિ કે હાનિ ભજનાએ જાણવી.
