________________
અનુષ્ઠાન કરવાનું નક્કી કર્યા પછી પણ આપણી ધર્મપ્રવૃત્તિમાં આ પ્રવૃત્તિ નામનો આશય લગભગ દેખાતો નથી. પૂજાદિ માટે ઉપકરણો આજે જે રીતે વપરાય છે એ જોઇએ તો કહેવું પડે કે પૂજાદિમાં
-
-
ઉલ્લાસ આવી ન જાય એની કાળજી રાખવામાં આવી રહી છે. દરરોજ વપરાતાં વસ્ત્રાદિ અને પૂજાદિ માટેનાં વસ્ત્રાદિમાં કેવી સ્વચ્છતા વગેરે હોય છે – એનો તમને ખ્યાલ છે જ. એમાં કશું જ કહેવાજેવું રહ્યું નથી. પૂજાનાં વસ્ત્રો દરરોજ ધોવાં જોઇએ - એનો પણ જેઓ ઉપયોગ રાખવાની દરકાર રાખતા નથી તેઓ શુદ્ધ ઉપાયોનું આસેવન કઇ રીતે કરવાના છે ? પૂજાદિ માટે આપણાં પોતાનાં જ શુદ્ધ અને સુંદર ઉપકરણો જોઇએ, એના બદલે દેરાસરનાં કે ઉપાશ્રયનાં ઉપકરણો વાપરવાથી ક્રિયામાં ઉલ્લાસ શી રીતે આવે ? સાધનની શુદ્ધિ; ભાવશુદ્ધિનું એક શ્રેષ્ઠ કારણ છે. વગર સ્નાન કર્યો પણ વસ્ત્રાદિ બદલવાથી માંદો માણસ પણ પ્રસન્નતા અનુભવે છે ને ? પૂજા અને સામાયિકનાં ઉપકરણો જ એવાં રખાય છે કે જેથી ઉલ્લાસ હોય તોય નાશ પામે. દેરાસરમાં અને ઉપાશ્રયમાં કપડામાંથી વાસ આવે એ ચાલે ? લગ્નાદિના પ્રસંગે પહેરાતાં કપડાં અંગે જે કાળજી રખાય છે, એવી કાળજી પૂજાદિનાં વસ્ત્રો માટે કેમ રખાતી નથી - એ સમજાતું નથી. દેવાધિદેવ શ્રી અરિહંતપરમાત્મા અને તેઓશ્રીની પરમતારક આજ્ઞા પ્રત્યે સાચું બહુમાન પેદા થયા વિના આ ‘પ્રવૃત્તિ’ નામનો આશય પ્રાપ્ત કરી શકાશે નહિ.
પ્રણિધાન નામના પ્રથમ આશયની પ્રાપ્તિ પછી થનારા આ પ્રવૃત્તિ
Jain Education International
૧૯
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org