________________
અનન્તીવાર પામે છે; એ અવસ્થા દરમ્યાન સંયમની સાધના દ્વારા એ જીવો નવમા સૈવેયકના સુખને પણ મેળવી લે છે. પરંતુ અનન્તજ્ઞાનીઓ ફરમાવે છે કે એ વખતે તે જીવોને સંસારના તેવા પ્રકારના સુખને છોડીને બીજી કોઈ પણ વસ્તુનો સાચો ખ્યાલ જ હોતો નથી. માટે કહેવું પડે ને કે ગ્રન્થિદેશે આવવા માત્રથી સાધકને કોઈ લાભ નથી. - પુણ્યથી મળેલા સંસારના સુખ ઉપરનો તીવ્રરાગાત્મક પરિણામ અને પાપથી આવેલા દુઃખ ઉપરનો તીવ્ર ષાત્મક પરિણામ તેને ગ્રન્થિ કહેવાય છે. ઉપર જણાવ્યા મુજબ કર્મની લઘુતાને ગમે તે રીતે પામીને એ ગ્રન્થિદેશે આવ્યા પછી એ ગ્રન્થિ ઓળખવાનો પ્રયત્ન શરૂ થાય છે, ત્યારે આ પહેલું ગુણઠાણું ગુણસમ્પન્ન બને છે. સદ્ગુરુભગવન્તોના પરમતારક સાન્નિધ્યમાં અનાદિકાળના આપણા ભવરોગનું જ્યારે આપણને જ્ઞાન થાય છે ત્યારે જે આનંદનો અનુભવ થાય છે - તે અદ્ભુત છે. શરીરના વર્ષો જૂના રોગનું નિદાન થઈ જાય અને એને દૂર કરનારા ઔષધાદિનું જ્ઞાન થઈ જાય તો રોગીનો રોગ ન ગયો હોવા છતાં આનંદનો અનુભવ થાય ને ? એવી જ રીતે આપણે સ્વપ્નમાં પણ જેની ઇચ્છા કરી નથી એવા દુઃખનું મૂળ સંસારના સુખનો તીવ્ર રાગ અને દુઃખનો તીવ્ર દ્વેષ છે. એ અનાદિકાલીન પરિણામને ઓળખાવીને દુઃખથી સર્વથા વિમુક્ત બનવાનો ઉપાય આપણને જ્યારે આપણા સરુભગવન્તો જણાવે ત્યારે આનંદ થાય ને ? એ આનંદનો અનુભવ આત્માના શુદ્ધસ્વરૂપના અંશનો અનુભવ છે. અનાદિકાલીન એ પરિણામ
૪૮
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org